အေမရိကန္ ဒီမုိကေရစီ အေတြ႔အႀကံဳ ရယူဖုိ႔ သူရဦးေရႊမန္း ေမွ်ာ္လင့္
 |
| ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရ ဦးေရႊမန္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး၊ ႏုိင္ငံျခားေရး ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ အစည္းေတြ နဲ႔ဝါရွင္တန္ ဒီစီ ၿမိဳ႕ေတာ္ Woodrow Wilson Center တြင္ ေတြ႔ဆံုစဥ္။ (ဇြန္ ၁၃၊ ၂၀၁၃) |
ဦးေရာ္နီၿငိမ္း
14.6.2013
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ လႊတ္ေတာ္ ေရးရာ ဆိုင္ရာ စနစ္ ေတြ ကို ေလ့လာ သင္ယူ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ့ အဲ့ဒီ့ စနစ္ေတြကို အားျဖည့္ သြားဖို႔ ရည္ရြယ္ ခ်က္နဲ႔ အေမရိ ကန္ ျပည္ေထာင္စုကို သူတို႔ ေရာက္ရွိ လာခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး နဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး ဆိုင္ ရာ အဖြဲ႔ အစည္း ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့ ပြဲမွာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္း က ေျပာဆို လုိက္ ပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ လႊတ္ေတာ္ ေရးရာ ဆိုင္ရာ စနစ္ ေတြ ကို ေလ့လာ သင္ယူ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ့ အဲ့ဒီ့ စနစ္ေတြကို အားျဖည့္ သြားဖို႔ ရည္ရြယ္ ခ်က္နဲ႔ အေမရိ ကန္ ျပည္ေထာင္စုကို သူတို႔ ေရာက္ရွိ လာခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး နဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး ဆိုင္ ရာ အဖြဲ႔ အစည္း ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့ ပြဲမွာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္း က ေျပာဆို လုိက္ ပါတယ္။
ဇြန္လ ၁၃ ရက္ေန႔ ေန႔လည္က ဝါရွင္တန္ ဒီစီ ၿမိဳ႕ေတာ္ Woodrow Wilson Center မွာ အေမရိ ကန္ ႏုိင္ ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနနဲ႔ National Democratic Institute NDI အပါ အဝင္ အေမရိကန္ အဖြဲ႔ အစည္း ငါးခု က ကမကထ ျပဳလုပ္ က်င္းပခဲ့တဲ့ “တာဝန္သိ၊ အရည္ အခ်င္းရွိ အစိုးရ အျဖစ္ ျမႇင့္တင္ ေရးနဲ႔ ဒီမုိ ကေရ စီ အေျခခံ အေဆာက္ အအံု မ်ားကို အားျဖည့္ ေပးေရး” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ က်င္းပတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲ အစီအစဥ္မွာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္းက အဲ့ဒီ့လို ေျပာဆို လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ အေၾကာင္း အျပည့္အစံု ကိုေတာ့ ဒီပြဲကို ကိုယ္တုိင္ တက္ေရာက္ သတင္း ယူခဲ့တဲ့ ဦးေရာ္နီၿငိမ္းက ဆက္ေျပာျပ ေပးပါမယ္။
အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ တရား စီရင္ေရး၊ လႊတ္ေတာ္ ေရးရာ စနစ္ေတြကို ေလ့လာဖို႔ အေကာင္းဆံုး ေနရာဟာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္တယ္လို႔ သူယံုၾကည္ေၾကာင္း လည္း ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ဦးေရႊမန္း က ဒီကေန႔ က်င္းပတဲ့ “တာဝန္သိ၊ အရည္အခ်င္းရွိ အစိုးရ အျဖစ္ ျမႇင့္တင္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ အေျခခံ အေဆာက္ အအံု မ်ားကို အားျဖည့္ ေပးေရး” ဆိုတဲ့ ပြဲမွာ ထည့္သြင္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဦးေရႊမန္း ေျပာၾကား ခဲ့တဲ့ အထဲမွာ ဒီမိုကေရစီ က်င့္ထံုးေတြ၊ လုပ္နည္း ကိုင္နည္း ေတြ ကို ျပည္ သူ ေတြက ေလ့လာ သင္ၾကား ရမွာ ျဖစ္သလို၊ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ အမိန္႔ေပး အုပ္ခ်ဳပ္မႈ စနစ္ ကေန ျဖစ္ေပၚ လာရ တဲ့ အခက္ အခဲ ေတြေၾကာင့္ အခုအခါ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပိုင္းဆုိင္ရာ အခန္း က႑က တာဝန္ရွိ သူေတြ ကလည္း ဒီမုိကေရစီ က်င့္ထံုးေတြ လုပ္နည္း ကိုင္နည္းေတြ ကို ေလ့လာ သင္ယူ ၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဥပေဒေတြ လုပ္ထံုး လုပ္နည္း ေတြဟာ အရင္တုန္းက အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႔ အစည္း ေတြကိုပဲ အကာ အ ကြယ္ေပး ခဲ့ၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြ ကို အကာ အကြယ္ မေပးခဲ့ဘူး။ ဒီမုိကေရစီ လုပ္ပံု လုပ္နည္း ေတြမွာ အစိုး ရ ေတြဟာ တာဝန္ခံမႈ ရွိရသလို ဥပေဒ ျပဳသူ ေတြကလည္း ဒါေတြကို ျဖည့္စည္း လုပ္ေဆာင္ ေပး ရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးေရႊမန္းက ထည့္သြင္း ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
အမ်ိဳးသမီး ေရးရာ ေမးခြန္း ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေမးၾကရမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္
၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ ျဖစ္လာေရး အခက္ အခဲ ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥကို ဦးေရႊမန္းက
အခုလို ေျဖၾကား ခဲ့ပါတယ္။
“ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ သမၼတ ျဖစ္ဖို႔ ကိစၥမွာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒရဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ ေတြက စိုးရိမ္ မႈေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာ သိရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ကို ေလ့လာ သံုးသပ္ၿပီး ျပင္ဆင္ သင့္တာေတြ ျပင္ဆင္ ႏုိင္ဖို႔ အတြက္ ေကာ္မရွင္ တရပ္ ဖြဲ႔စည္း ထားၿပီးျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မို႔လို႔ ဖြဲ႔စည္း ေပးလိုက္တဲ့ ေကာ္မရွင္က ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အေပၚ ေလ့လာ သံုး သပ္ၿပီး ျပင္ဆင္ စရာရွိတာ ျပင္ဆင္ဖို႔ ပယ္ဖ်က္ စရာရွိတာ ပယ္ဖ်က္ဖို႔၊ အစားထိုး စရာရွိတာ အစား ထိုးဖို႔၊ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့လို ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ တခ်ိဳ႕ ကိစၥ ေတြက လႊတ္ေတာ္ တြင္း မွာ ေဆာင္ရြက္ ရတာ ရွိသလို၊ တခ်ိဳ႕ ကိစၥ ေတြက်ေတာ့ ျပည္သူ မ်ားျဖင့္ အတည္ျပဳ ခ်က္ ရ ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ရခိုင္ၿပည္နယ္က ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၿပႆနာ၊ ၿမန္မာနိုင္ငံမွာ ၿဖစ္ေပၚေနတဲ့ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈကိစၥ၊ ဘူး သီးေတာင္ ေမာင္ ေတာ ဘဂၤလီ အိမ္ေထာင္စု ေတြမွာ တမိသားစု ကေလး ႏွစ္ေယာက္ မူဝါဒ ေတြနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး ႏိုင္ငံ တကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္း သာခြင့္ Amnesty International ဝါရွင္တန္ ဒီစီ ႐ံုးခြဲရဲ့ တာဝန္ ရွိသူရဲ့ ေမးခြန္းကို ဦးေရႊမန္းက အခုလို ေျဖၾကား သြားခဲ့ ပါတယ္။
“ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ သမၼတ ျဖစ္ဖို႔ ကိစၥမွာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒရဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ ေတြက စိုးရိမ္ မႈေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာ သိရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္မွာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ကို ေလ့လာ သံုးသပ္ၿပီး ျပင္ဆင္ သင့္တာေတြ ျပင္ဆင္ ႏုိင္ဖို႔ အတြက္ ေကာ္မရွင္ တရပ္ ဖြဲ႔စည္း ထားၿပီးျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မို႔လို႔ ဖြဲ႔စည္း ေပးလိုက္တဲ့ ေကာ္မရွင္က ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အေပၚ ေလ့လာ သံုး သပ္ၿပီး ျပင္ဆင္ စရာရွိတာ ျပင္ဆင္ဖို႔ ပယ္ဖ်က္ စရာရွိတာ ပယ္ဖ်က္ဖို႔၊ အစားထိုး စရာရွိတာ အစား ထိုးဖို႔၊ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့လို ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ တခ်ိဳ႕ ကိစၥ ေတြက လႊတ္ေတာ္ တြင္း မွာ ေဆာင္ရြက္ ရတာ ရွိသလို၊ တခ်ိဳ႕ ကိစၥ ေတြက်ေတာ့ ျပည္သူ မ်ားျဖင့္ အတည္ျပဳ ခ်က္ ရ ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ရခိုင္ၿပည္နယ္က ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၿပႆနာ၊ ၿမန္မာနိုင္ငံမွာ ၿဖစ္ေပၚေနတဲ့ ၉၆၉ လႈပ္ရွားမႈကိစၥ၊ ဘူး သီးေတာင္ ေမာင္ ေတာ ဘဂၤလီ အိမ္ေထာင္စု ေတြမွာ တမိသားစု ကေလး ႏွစ္ေယာက္ မူဝါဒ ေတြနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး ႏိုင္ငံ တကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္း သာခြင့္ Amnesty International ဝါရွင္တန္ ဒီစီ ႐ံုးခြဲရဲ့ တာဝန္ ရွိသူရဲ့ ေမးခြန္းကို ဦးေရႊမန္းက အခုလို ေျဖၾကား သြားခဲ့ ပါတယ္။
“႐ိုဟင္ဂ်ာ ေခၚေခၚ၊
သို႔မဟုတ္ရင္ ဘဂၤလီ ေခၚေခၚ သို႔မဟုတ္ရင္ ကိုးကြယ္တဲ့
အယူ ဘာသာ အေပၚ မူတည္ ၿပီးေတာ့ ကိုးကြယ္ ၾကတဲ့ မူဆလင္ ဘာသာ ဝင္ေတြကို ဥပေဒ အရ
ခြဲျခား ဆက္ဆံျခင္း မရွိ ပါဘူး။ အဲ့ဒီ့လို ဥပေဒကို ဆန္႔က်င္
ခ်ိဳးေဖာက္ ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္တယ္ ဆိုလို႔ ရွိရင္ ဥပေဒ အရ အေရး ယူ ေဆာင္ ရြက္
ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခုနက မိတ္ေဆြ ေျပာတဲ့ ၉၆၉ အဖြဲ႔ အစည္း မ်ားဟာ
စာ တမ္း ေတြ ကပ္၊ၿပီးတဲ့ အခါမွာ ေသြးထိုး စကားေတြ ေဆာင္ရြက္ ေနတယ္
ဆိုတဲ့ ကိစၥ ကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုလည္း
သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိ အဖြဲ႔အစည္း မ်ားက ေဆာင္ ရြက္ ေနၿပီျဖစ္ ပါတယ္။"
ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ ဘက္မွာ ကေလး ႏွစ္ေယာက္ ယူရမယ္ ဆိုတဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ကို တစံုတရာ တင္ျပ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ ကလည္း ဒါနဲ႔ပတ္ သက္လို႔ ဥပေဒ ျပဌာန္း ထားျခင္း မရွိပါဘူး။”
ဝါရွင္တန္ ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္ ေလ့လာေရး ခရီးၿပီးဆံုး သြားတဲ့အခါ အေမရိကန္ အစိုးရပိုင္း၊ ကြန္ကရက္ လႊတ္ေတာ္၊ တျခားေသာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔ အစည္း ေတြနဲ႔ တံခါးပိတ္ ေဆြးေႏြးပြဲ ေတြရဲ့ ရလာဒ္ အေပၚမွာ ျခံငံု သံုးသပ္ ၿပီးေတာ့ ဦးေရႊမန္းက ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
“တိုတိုနဲ႔ ရွင္းရွင္း ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ခရီးစဥ္ေၾကာင့္ ျမန္မာ၊ အေမရိကန္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ခ်စ္ခင္ ရင္းႏွီးမႈ ပိုမို တုိးတက္မွာ ေသခ်ာ ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့လိုပဲ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက က်င့္သံုး ေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီ စနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆိုင္ရာ၊ ကြန္ကရက္ ဆုိင္ရာ ကိစၥ မ်ားလည္း က်ေနာ္တို႔ မ်ားစြာ ေလ့လာ ခြင့္ရတဲ့ အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံ အတြက္ မ်ားစြာ အက်ိဳး ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကား လိုပါတယ္။”
ဦးေရႊမန္းဟာ ဇြန္လ ၁၃ ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ပိုင္းမွာ နယူးေယာက္ ၿမိဳ႕ကို ထြက္ခြာ သြားၿပီးေတာ့ ဇြန္လ ၁၄ရက္ ေန႔မွာေတာ့ GOOGLE ကုမၸဏီ ဥကၠဌ၊ နယူးေယာက္ ျပည္နယ္ရဲ့ အထက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ Chuck Schumer နဲ႔ေတြ႔ဆံုမွာ ျဖစ္သလို၊ ကမာၻ႔ ကုလ သမဂၢ အဖြဲ႔ႀကီး ကိုလည္း သြားေရာက္ မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဇြန္လ ၁၅ ရက္ေန႔ မွာေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံက ျပည္သူ႔ လႊ႔တ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရ ဦးေရႊမန္း ဦးေဆာင္ တဲ့ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဟာ နယူးေယာက္ ၿမိဳ႕ကေန အေမရိ ကန္ ျပည္ေထာင္ စု အေနာက္ဖက္ျခမ္း ကယ္လီဖိုး နီးယား ျပည္နယ္က ဆန္ဖရန္ ဆစၥကို ၿမိဳ႕ကို ခရီးဆက္ ၾကမွာ ျဖစ္ ပါတယ္။
ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ ဘက္မွာ ကေလး ႏွစ္ေယာက္ ယူရမယ္ ဆိုတဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ကို တစံုတရာ တင္ျပ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ ကလည္း ဒါနဲ႔ပတ္ သက္လို႔ ဥပေဒ ျပဌာန္း ထားျခင္း မရွိပါဘူး။”
ဝါရွင္တန္ ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္ ေလ့လာေရး ခရီးၿပီးဆံုး သြားတဲ့အခါ အေမရိကန္ အစိုးရပိုင္း၊ ကြန္ကရက္ လႊတ္ေတာ္၊ တျခားေသာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔ အစည္း ေတြနဲ႔ တံခါးပိတ္ ေဆြးေႏြးပြဲ ေတြရဲ့ ရလာဒ္ အေပၚမွာ ျခံငံု သံုးသပ္ ၿပီးေတာ့ ဦးေရႊမန္းက ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
“တိုတိုနဲ႔ ရွင္းရွင္း ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ခရီးစဥ္ေၾကာင့္ ျမန္မာ၊ အေမရိကန္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ခ်စ္ခင္ ရင္းႏွီးမႈ ပိုမို တုိးတက္မွာ ေသခ်ာ ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့လိုပဲ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက က်င့္သံုး ေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီ စနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆိုင္ရာ၊ ကြန္ကရက္ ဆုိင္ရာ ကိစၥ မ်ားလည္း က်ေနာ္တို႔ မ်ားစြာ ေလ့လာ ခြင့္ရတဲ့ အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံ အတြက္ မ်ားစြာ အက်ိဳး ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကား လိုပါတယ္။”
ဦးေရႊမန္းဟာ ဇြန္လ ၁၃ ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ပိုင္းမွာ နယူးေယာက္ ၿမိဳ႕ကို ထြက္ခြာ သြားၿပီးေတာ့ ဇြန္လ ၁၄ရက္ ေန႔မွာေတာ့ GOOGLE ကုမၸဏီ ဥကၠဌ၊ နယူးေယာက္ ျပည္နယ္ရဲ့ အထက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ Chuck Schumer နဲ႔ေတြ႔ဆံုမွာ ျဖစ္သလို၊ ကမာၻ႔ ကုလ သမဂၢ အဖြဲ႔ႀကီး ကိုလည္း သြားေရာက္ မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဇြန္လ ၁၅ ရက္ေန႔ မွာေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံက ျပည္သူ႔ လႊ႔တ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရ ဦးေရႊမန္း ဦးေဆာင္ တဲ့ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဟာ နယူးေယာက္ ၿမိဳ႕ကေန အေမရိ ကန္ ျပည္ေထာင္ စု အေနာက္ဖက္ျခမ္း ကယ္လီဖိုး နီးယား ျပည္နယ္က ဆန္ဖရန္ ဆစၥကို ၿမိဳ႕ကို ခရီးဆက္ ၾကမွာ ျဖစ္ ပါတယ္။
