ျမန္မာ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အေထာက္အကူ ေဒၚလာ ၂၅ သန္း အေမရိကန္လႉ
လိုင္ဇာၿမိဳ႕ အနီး ေကအိုင္ေအ ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမ အတြင္း ကခ်င္ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ မ်ားကို ေတြ႔ရစဥ္။ (ဇန္နဝါရီလ ၄၊ ၂၀၁၃) |
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
19.11.2013
ျမန္မာနိုင္ငံ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသား ေဒသ ေတြက ပဋိပကၡေၾကာင့္ ထြက္ေျပးၾက ရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္အေမရိကန္ ၿပည္ေထာင္စုကေန ေဒၚလာ၂၅ သန္းေထာက္ပံ့ ကူညီသြားမယ္လို႔ အေမရိကန္ၿပည္ ထာင္စု က ေျပာပါတယ္။ ဒုကၡသည္ ေတြရဲ႕ အေရးေပၚ လူမႈ အက်ပ္ အတည္း ေတြ ကို ေျဖ ရွင္း ႏုိင္ဖို႔ အ သက္ရွင္ေရး မျဖစ္မေန လိုအပ္ခ်က္ ေတြအတြက္ ကူညီ သြားမွာပါ။ ကိုသားညြန္႔ဦးက စံု စမ္း ေမးျမန္း ထား ပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕အေရွ႕ဘက္ျခမ္း ကရင္ၿပည္နယ္၊ကယားၿပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္ ဘက္ေတြမွာ ယခင္ ကတည္းက ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ၿပည္တြင္း စစ္ေၾကာင့္ ေက်းရြာ စြန္႔ခြာ ေျပးရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ရိွခဲ့ သလိုပဲ အခု ေနာက္ပိုင္းၿဖစ္တဲ့ ပဋိပကၡ သစ္ေတြေၾကာင့္ ရခုိင္ ၿပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ ၿပည္နယ္ ဘက္မွာ ဒုကၡ သည္ေတြ ပို ၿပီးေတာ့ တိုးလာ ပါတယ္။ ဒီ ဒုကၡသည္ ေတြရဲ႕ ပကတိ အေျခ အေန ေတြကို သိႏိုင္ဖို႔ အေမရိ ကန္ ၿပည္ေထာင္ စုရဲ႕ သံကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႔ေတြဟာ အဲဒီ ေနရာေတြ အထိ သြားေရာက္ ေလ့လာ ၿပီးေတာ့မွ အခုလို အကူအညီေတြ ေပးဖို႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ လိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိ ကန္ ႏိုင္ ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဌာန ေျပာခြင့္ ရသူ ျပန္ၾကားေရး အရာရိွ တဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာ ပါတယ္။
“ရခုိင္ ျပည္နယ္၊ ကခ်င္ ျပည္နယ္နဲ႔ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္း ေဒသက ဒုကၡသည္ေတြ ရင္ဆိုင္ေန ရ တဲ့ ဆိုးဆိုး ဝါးဝါး လူမႈ အက်ပ္ အတည္း အေျခ အေန ေတြကို ေျဖရွင္း ႏုိင္ဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၅ သန္း ေထာက္ပံ့ ကူညီသြား ပါမယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၂ ရက္၊ ၁၃ ရက္ေန႔ ေတြမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ဆြဒ္ဇာလန္ နဲ႔ ၿဗိတိန္ ႏုိင္ငံ ေတြက ပူးတဲြ သံကိုယ္ စား လွယ္ အဖဲြ႔ ရခုိင္ ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္တာ၊ ေအာက္တုိ ဘာလ ၁၄ ရက္ ကေန ၂၆ ရက္ေန႔ အထိ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖဲြ႔ ကခ်င္ ျပည္နယ္ကို သြားခဲ့တာ၊ ႏိုဝင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔ ကေန ၃ ရက္ေန႔ အထိ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖဲြ႔ ကရင္ ျပည္နယ္နဲ႔ မြန္ျပည္နယ္ ေတြကို သြားေရာက္ ခဲ့တာေတြ ရွိခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒီက ႏုိင္ငံေရး အေျခ အေန ေတြနဲ႔ လူသားခ်င္း စာနာ ကူညီမႈ အေျခ အေန ေတြကို ကြင္း ဆင္း ေလ့လာ ၾကည့္ခဲ့ ၿပီးတဲ့ ေနာက္ အခုလို အကူ အညီ ေပးဖို႔ ေၾကညာခ်က္ ထြက္လာ တာပါ။”
အကူအညီ ေတြထဲမွာ ရခိုင္ ျပည္နယ္ အတြက္ ကေတာ့ အစား အစာ၊ ေသာက္သံုး ေရနဲ႔ အညစ္ အေၾကး စြန္႔ သန္႔စင္ေရး အစီ အစဥ္ ေတြမွာ အဓိကထား သံုးစဲြ သြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေမြးကင္းစ ကေလး ေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ အတြက္ အာဟာရ ဖံြၿဖိဳးေရး အစီ အစဥ္ ေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရာမွာ ေရလႊမ္းမိုး မႈနဲ႔ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ ႏုိင္စရာ ေတြကို အကာ အကြယ္ ေပးဖို႔ ေျမာင္းစနစ္ ျပင္ဆင္ မြမ္းမံမႈ ေတြမွာလည္း သံုးသြား မယ္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေၾကညာထား ပါတယ္။ ကခ်င္ ျပည္နယ္ မွာေတာ့ဒုက ၡ သည္ေတြ အတြက္ ယာယီ အမိုး အကာ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ အိမ္ယာ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ အစား အစာ နဲ႔ ေရေထာက္ပံ့မႈ၊ သန္႔စင္ေရးနဲ႔ အဟာရ ဖံြၿဖိဳးေရး အတြက္ ကူညီ ေဆာင္ရြက္ သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္။
ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ျခမ္းက ဒုကၡသည္ ေတြနဲ႔ ေနရပ္ ျပန္လာ သူေတြ အတြက္ ကေတာ့ အ သက္ ေမြး၀မ္းမႈ လုပ္ငန္းေတြ ဖန္တီး ေပးဖို႔၊ လူမႈ အသိုင္း အ၀ိုင္းကို အေျခခံတဲ့ အစီ အစဥ္ေတြ အားေကာင္း လာဖို႔၊ဒုကၡသည္ေတြမိမိဆႏၵအေလွ်ာက္ေနရပ္ၿပန္ေရး အစီအစဥ္အတြက္ၿပင္ဆင္ ဆာင္ရြက္ဖို႔ ကိစၥရပ္ ေတြမွာ ေထာက္ပံ့ ကူညီ သြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအကူ အညီ ေတြ ကိုေတာ့ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ အစိုး ရ နဲ႔ ႏိုင္ငံ တကာက အလႉရွင္ အသိုင္း အ၀ိုင္း ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္။
အေမရိကန္ၿပည္ေထာင္စုက တိုင္းရင္းသား ဒုကၡသည္ ေတြအတြက္ အကူ အညီ အေထာက္ အ ပံ့ေတြ ေပးဖို႔ ေၾကညာခ်ိန္ မွာပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္းဆဲ ကခ်င္ ျပည္နယ္ ဘက္ မွာေတာ့ မေန႔ ကေတာ့ တိုက္ပဲြ အခ်ိဳ႕ ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အရပ္သား ဒုကၡသည္ေတြ ႏွစ္ေထာင္ နီး ပါး ေဘး လြတ္ရာကို ေျပးခဲ့ ရပါတယ္။ ဘယ္ဘက္က စတင္ ပစ္ခတ္တယ္ ဆိုတဲ့ အေသး စိတ္ မွာ ႏွစ္ဘက္ အေျပာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေတာ့ ျဖစ္ေန ပါတယ္။
အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္း ေတြမွာ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ေနသူ တဦး ျဖစ္တဲ့ ဗကသမ်ား အဖဲြ႔ခ်ဳပ္က တဲြဖက္ အတြင္းေရးမႉး ကိုမင္းေသြးသစ္ ကေတာ့ အခုလို ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေတြေပးမယ္ ဆိုရင္ အစိုးရက တဆင့္ ေပးတာထက္၊ ေဒသခံ အကူအညီေပးေရး လုပ္ေနတဲ့ လူမႈ အဖဲြ႔ အစည္း ေတြက တဆင့္ ေပး တာ ပိုၿပီး ထိေရာက္ မယ္လို႔ သူ႔အျမင္ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔အျမင္ကေတာ့ အစိုးရ ဘက္က ဒုကၡသည္ ေတြကို ေထာက္ပံ့တဲ့ ေနရာမွာ တခ်ဳိ႕ လက္လွမ္း မမီတဲ့ ေဒသေတြ အထိ တကူး တကသြားၿပီး ေထာက္ပံ့တာ မေတြ႔ရဘူး။ အဲဒီေတာ့ အေမရိကန္က တ ကယ္တန္း ဒါမ်ဳိး အကူအညီ ေပးတယ္ ဆိုလို႔ ရွိရင္ အစိုးရ ဆီက ေပးတာမ်ဳိး မျဖစ္ဘဲနဲ႔ ျပည္တြင္းက CSO (အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း) အႀကီးႀကီးေတြက တဆင့္ သူတို႔နဲ႔ တိုက္႐ိုက္ ဆက္သြယ္ ၿပီးေတာ့ ေပးတာ ပိုၿပီး အဆင္ ေျပမယ္လို႔ ထင္တယ္ ခင္ဗ်။”
ေမး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ခင္ဗ်။ ဘယ္လိုမ်ဳိး CSO အႀကီးႀကီးေတြ ေျပာတာလဲ ခင္ဗ်။ ဘယ္လို အဖဲြ႔ အစည္း မ်ဳိး လဲ- ဥပမာ အားျဖင့္ ေျပာမယ္ ဆိုရင္ေပါ့။
“ကခ်င္မွာ ဆိုရင္ ဒီကိစၥကို လုပ္ေနတဲ့ Kachin Peace Network လို၊ ေနာက္ အျဖဴေရာင္ တဲြလက္မ်ား-လို၊ ဒီအဖဲြ႔ ေတြက ကခ်င္ လူထုရဲ႕ယံုၾကည္ ကိုးစားမႈကို သူတို႔ ရၿပီးသား ျဖစ္ေနတယ္။ စစ္ပဲြ စျဖစ္က တည္း က ေက်းရြာ ေဒသ ဟိုးေတာႀကံဳ အံုၾကား အထိ ဆင္းၿပီးေတာ့ ဒုကၡသည္ ေတြနဲ႔ အတူတူေန ၿပီးေတာ့ သူ တို႔ရဲ႕ အခက္အခဲေတြကို survey လိုမ်ဳိး assessment ေတြလုပ္ ၿပီးေတာ့မွ အကူ အညီ ေပး တာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီအဖဲြ႔ အစည္း ေတြလိုမ်ဳိး အဖဲြ႔ အစည္း ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဆင္ေျပ ေလာက္ပါ တယ္။”
ေမး ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ခင္ဗ်။ ဘယ္လိုမ်ဳိး CSO အႀကီးႀကီးေတြ ေျပာတာလဲ ခင္ဗ်။ ဘယ္လို အဖဲြ႔ အစည္း မ်ဳိး လဲ- ဥပမာ အားျဖင့္ ေျပာမယ္ ဆိုရင္ေပါ့။
“ကခ်င္မွာ ဆိုရင္ ဒီကိစၥကို လုပ္ေနတဲ့ Kachin Peace Network လို၊ ေနာက္ အျဖဴေရာင္ တဲြလက္မ်ား-လို၊ ဒီအဖဲြ႔ ေတြက ကခ်င္ လူထုရဲ႕ယံုၾကည္ ကိုးစားမႈကို သူတို႔ ရၿပီးသား ျဖစ္ေနတယ္။ စစ္ပဲြ စျဖစ္က တည္း က ေက်းရြာ ေဒသ ဟိုးေတာႀကံဳ အံုၾကား အထိ ဆင္းၿပီးေတာ့ ဒုကၡသည္ ေတြနဲ႔ အတူတူေန ၿပီးေတာ့ သူ တို႔ရဲ႕ အခက္အခဲေတြကို survey လိုမ်ဳိး assessment ေတြလုပ္ ၿပီးေတာ့မွ အကူ အညီ ေပး တာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီအဖဲြ႔ အစည္း ေတြလိုမ်ဳိး အဖဲြ႔ အစည္း ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဆင္ေျပ ေလာက္ပါ တယ္။”
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ မွာေတာ့ ဒီအကူ အညီ ေတြကို ႏိုင္ငံ တကာ အစိုးရ မဟုတ္တဲ့ အဖဲြ႔ အစည္း ေတြနဲ႔ ကုလ သမဂၢ ေအဂ်င္စီ ေတြက တဆင့္ ေထာက္ပံ့ သြားမယ္လို႔ ေဖာ္ၿပ ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ တကာ လူသားခ်င္း စာနာ ကူညီမႈ စံႏႈန္း စံထားေတြ အတိုင္း လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ေနာက္ခံ အေၿခ အေနေတြ မခဲြျခားဘဲ ဒုကၡသည္ ေတြကို အကူအညီ အေထာက္ အပံ့ ေပးသြား ႏုိင္ဖို႔ ၿမန္မာ ၿပည္ေထာင္စု အစိုးရ ကေရာ ေဒသခံ ၿပည္နယ္ အာဏာပို္င္ ေတြကပါ ကတိ က၀တ္ျပဳ ေျပာဆို ခဲ့တာေတြ ကိုလည္း အေမရိ ကန္ ျပည္ေထာင္စုက ခ်ီးက်ဴးထား ပါတယ္။
လက္ရိွအားျဖင့္ ရခိုင္ၿပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ၿပည္နယ္က ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ နိုင္ငံတကာ အကူ အ ညီ ေပးေရး အဖဲြ႔ေတြ အျပင္ ေဒသခံ လူမႈ အဖဲြ႔အစည္း ေတြေရာ ျပည္တြင္းက အစိုးရ မဟုတ္တဲ့ အရပ္ ဘက္ လူမႈ အ ဖဲြ႔ေတြ ကပါ သြားေရာက္ အကူ အညီ ေပးမႈေတြ ရိွေပမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ လိုအပ္ ခ်က္ ေတြ ကေတာ့ ႀကီးမား ေနဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ အကူ အညီ ေပးေရး လုပ္သား ေတြက ေျပာၾက ပါတယ္။