ရခိုင္အေရး ပြင့္လင္းမႈရွိဖို႔ အေနာက္တုိင္းသံေတြ ေဆာ္ၾသ
 |
| စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေဘာဒူဘ မူဆလင္ ဒုကၡသည္ စခန္းကို အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell နဲ႔ အေမရိကန္ သံတမန္ေတြ သြားေရာက္စဥ္ (၈ စက္တင္ဘာ ၂၀၁၂) |
ေဒၚခင္စုိး၀င္း
30.7.2014
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဘယ္လို အစီအစဥ္မ်ိဳးပဲ လုပ္လုပ္ အနာဂတ္မွာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ႏုိင္ဖို႔နဲ႔ နားလည္မႈ လြဲမွားတာ ေတြကို အကာကြယ္ ေပးႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အစိုးရ အေနနဲ႔ေရာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္း အ၀ိုင္း ကပါ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္း ေတြကို လက္လွမ္း မွီေအာင္၊ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံ အကူအညီ ေပးဖို႔ အတြက္ ရန္ကုန္ အေမရိကန္ သံ႐ံုးက တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell နဲ႔ ၿဗိတိန္ သံအမတ္ႀကီး Andrew Patrick တို႔ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ဇူလိုင္လ ၂၇ နဲ႔ ၂၈ ရက္ေန႔က ခရီးထြက္ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ သံ႐ံုးက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ လိုက္တာပါ။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားတဲ့ ရန္ကုန္ - ဗြီအိုေအ ႐ံုးခြဲ တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စိုး၀င္းက တင္ျပထား ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell နဲ႔ ၿဗိတိန္ သံအမတ္ႀကီး Andrew Patrick တို႔ ပူးတြဲ ပါ၀င္တဲ့ သံတမန္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဟာ ျမန္မာ သမၼတ႐ံုး ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းနဲ႔ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ဦးစီးဌာန၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီတို႔နဲ႔ အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ၂ ရက္ၾကာ ေလ့လာေရး ခရီး ထြက္ခဲ့ ၾကတယ္လို႔ အေမရိကန္ သံ႐ံုး ေျပာခြင့္ရ Jamie Ravetz က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“သံအမတ္ႀကီး တို႔အဖြဲ႔ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕နဲ႔ အနီးတ၀ိုက္ကို သြားၿပီး အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ေဒသခံ ၿမိဳ႕မိ ၿမိဳ႕ဖေတြ၊ လူထု အေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီ ေပးေရး အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါတယ္။ ပဋိပကၡေၾကာင့္ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး ခဲ့ရတဲ့ IDP ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ၿပီး ပကတိ အေျခ အေနကို ေလ့လာ ခဲ့ပါတယ္။”
သံတမန္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဟာ သက္ဆုိင္သူ ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့ အခါမွာ ေဒသခံေတြရဲ႕ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတာ ေတြနဲ႔ ေရရွည္ ဦးစား ေပးရမယ့္ လုပ္ငန္း ေတြကိုလည္း ေမးျမန္းခြင့္ ရခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အေမရိကန္ သံ႐ံုး အေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္က လူထုအတြက္ ပါးလိုတဲ့ အမွာစကားကို ေျပာခြင့္ရသူ Jamie Ravetz က အခုလို အေလးအနက္ ေျပာဆုိ လိုက္ပါတယ္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဘယ္လို အစီအစဥ္မ်ိဳးကိုပဲ လုပ္လုပ္ အသိုင္းအ၀ုိင္း ႏွစ္ခုအၾကား အနာဂတ္မွာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ႏုိင္ဖို႔နဲ႔ နားလည္မႈ လြဲမွားတာေတြကို အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အစိုးရ အေနနဲ႔ေကာ၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း ကပါ ေအာက္ေျခ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္း ေတြကို ပိုၿပီး ထိထိ ေရာက္ေရာက္ လက္လွမ္း မွီေအာင္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈနဲ႔ ကူညီသြားဖို႔ တိုက္တြန္း လိုတယ္လို႔ ျပတ္ျပတ္ သားသား အမွာစကား ပါးလိုပါတယ္။”
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး John Kerry ကလည္း ႏုိင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္က ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြ အေရးကိုပါ ထည့္သြင္း ေျပာဆိုခဲ့ ပါေသးတယ္။ ဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္မႈ ေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေထာင္ဂဏန္း ရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး ၾကရတယ္။ ေနာက္ထပ္ လူဦးေရ ေသာင္းဂဏန္းဟာလည္း လံုေလာက္တဲ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ မရွိတဲ့ ညစ္ပတ္ စုတ္ျပတ္ေနတဲ့ စခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ၾက ရတယ္လို႔ ေျပာဆုိသြား ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ လိုအပ္ေနသူေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတာေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရကေန MSF ေခၚ နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ား အဖြဲ႔ကို ျပန္လည္ ခြင့္ျပဳ လုိက္ပါတယ္။ ဒီလို ခြင့္ျပဳလုိက္တဲ့ အေပၚ MSF ကေတာ့ သတိနဲ႔ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း သူတို႔အေနနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြကို အျမန္ဆံုး ျပန္လည္ လည္ပတ္ႏုိင္ လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အေၾကာင္း MSF အဖြဲ႔ရဲ႕ ဇူလိုင္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အခုလို နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ား အဖြဲ႔ကို ျပန္လည္ ခြင့္ျပဳလိုက္တဲ့ အေပၚ ေဒသခံေတြက မေက်မနပ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဇူလုိင္လ ၂၉ ရက္ေန႔က ေတာင္းပန္စာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားလံုး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္ေပၚ ေနျခင္းနဲ႔ လက္ရွိ ႏုိင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာမွာ လြန္ကဲစြာ ေ၀ဖန္ သံုးသပ္ခံ ေနရျခင္းနဲ႔ အတူ ဆုိးရြားတဲ့ မေကာင္းတဲ့ ပံုရိပ္ေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ ခံေနရတာေတြကို ထင္သာ ျမင္သာရွိေအာင္ မျဖစ္မေန အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္လို႔ ဒီလို ထုတ္ျပန္ ဖိတ္ေခၚရျခင္း ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း ေရးသား ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ NGO အဖြဲ႔မ်ားရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ အတြက္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရက လံုး၀ တာ၀န္ယူတဲ့ အေၾကာင္း အဲ့ဒီ ေတာင္းပန္စာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဘယ္လို အစီအစဥ္မ်ိဳးပဲ လုပ္လုပ္ အနာဂတ္မွာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ႏုိင္ဖို႔နဲ႔ နားလည္မႈ လြဲမွားတာ ေတြကို အကာကြယ္ ေပးႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အစိုးရ အေနနဲ႔ေရာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္း အ၀ိုင္း ကပါ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္း ေတြကို လက္လွမ္း မွီေအာင္၊ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံ အကူအညီ ေပးဖို႔ အတြက္ ရန္ကုန္ အေမရိကန္ သံ႐ံုးက တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell နဲ႔ ၿဗိတိန္ သံအမတ္ႀကီး Andrew Patrick တို႔ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ဇူလိုင္လ ၂၇ နဲ႔ ၂၈ ရက္ေန႔က ခရီးထြက္ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ သံ႐ံုးက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ လိုက္တာပါ။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားတဲ့ ရန္ကုန္ - ဗြီအိုေအ ႐ံုးခြဲ တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္စိုး၀င္းက တင္ျပထား ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး Derek Mitchell နဲ႔ ၿဗိတိန္ သံအမတ္ႀကီး Andrew Patrick တို႔ ပူးတြဲ ပါ၀င္တဲ့ သံတမန္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဟာ ျမန္မာ သမၼတ႐ံုး ၀န္ႀကီး ဦးစိုးသိန္းနဲ႔ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ဦးစီးဌာန၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီတို႔နဲ႔ အတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ၂ ရက္ၾကာ ေလ့လာေရး ခရီး ထြက္ခဲ့ ၾကတယ္လို႔ အေမရိကန္ သံ႐ံုး ေျပာခြင့္ရ Jamie Ravetz က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“သံအမတ္ႀကီး တို႔အဖြဲ႔ဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕နဲ႔ အနီးတ၀ိုက္ကို သြားၿပီး အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ေဒသခံ ၿမိဳ႕မိ ၿမိဳ႕ဖေတြ၊ လူထု အေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီ ေပးေရး အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ခဲ့ပါတယ္။ ပဋိပကၡေၾကာင့္ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး ခဲ့ရတဲ့ IDP ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ၿပီး ပကတိ အေျခ အေနကို ေလ့လာ ခဲ့ပါတယ္။”
သံတမန္ ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဟာ သက္ဆုိင္သူ ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့ အခါမွာ ေဒသခံေတြရဲ႕ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရတာ ေတြနဲ႔ ေရရွည္ ဦးစား ေပးရမယ့္ လုပ္ငန္း ေတြကိုလည္း ေမးျမန္းခြင့္ ရခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အေမရိကန္ သံ႐ံုး အေနနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္က လူထုအတြက္ ပါးလိုတဲ့ အမွာစကားကို ေျပာခြင့္ရသူ Jamie Ravetz က အခုလို အေလးအနက္ ေျပာဆုိ လိုက္ပါတယ္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဘယ္လို အစီအစဥ္မ်ိဳးကိုပဲ လုပ္လုပ္ အသိုင္းအ၀ုိင္း ႏွစ္ခုအၾကား အနာဂတ္မွာ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ ႏုိင္ဖို႔နဲ႔ နားလည္မႈ လြဲမွားတာေတြကို အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အစိုးရ အေနနဲ႔ေကာ၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း ကပါ ေအာက္ေျခ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္း ေတြကို ပိုၿပီး ထိထိ ေရာက္ေရာက္ လက္လွမ္း မွီေအာင္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈနဲ႔ ကူညီသြားဖို႔ တိုက္တြန္း လိုတယ္လို႔ ျပတ္ျပတ္ သားသား အမွာစကား ပါးလိုပါတယ္။”
အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး John Kerry ကလည္း ႏုိင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္က ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြ အေရးကိုပါ ထည့္သြင္း ေျပာဆိုခဲ့ ပါေသးတယ္။ ဘာသာေရး အၾကမ္းဖက္မႈ ေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေထာင္ဂဏန္း ရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး ၾကရတယ္။ ေနာက္ထပ္ လူဦးေရ ေသာင္းဂဏန္းဟာလည္း လံုေလာက္တဲ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ မရွိတဲ့ ညစ္ပတ္ စုတ္ျပတ္ေနတဲ့ စခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ၾက ရတယ္လို႔ ေျပာဆုိသြား ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ လိုအပ္ေနသူေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတာေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရကေန MSF ေခၚ နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ား အဖြဲ႔ကို ျပန္လည္ ခြင့္ျပဳ လုိက္ပါတယ္။ ဒီလို ခြင့္ျပဳလုိက္တဲ့ အေပၚ MSF ကေတာ့ သတိနဲ႔ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း သူတို႔အေနနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြကို အျမန္ဆံုး ျပန္လည္ လည္ပတ္ႏုိင္ လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အေၾကာင္း MSF အဖြဲ႔ရဲ႕ ဇူလိုင္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အခုလို နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ား အဖြဲ႔ကို ျပန္လည္ ခြင့္ျပဳလိုက္တဲ့ အေပၚ ေဒသခံေတြက မေက်မနပ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ဇူလုိင္လ ၂၉ ရက္ေန႔က ေတာင္းပန္စာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားလံုး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္ေပၚ ေနျခင္းနဲ႔ လက္ရွိ ႏုိင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာမွာ လြန္ကဲစြာ ေ၀ဖန္ သံုးသပ္ခံ ေနရျခင္းနဲ႔ အတူ ဆုိးရြားတဲ့ မေကာင္းတဲ့ ပံုရိပ္ေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ ခံေနရတာေတြကို ထင္သာ ျမင္သာရွိေအာင္ မျဖစ္မေန အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္လို႔ ဒီလို ထုတ္ျပန္ ဖိတ္ေခၚရျခင္း ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း ေရးသား ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ NGO အဖြဲ႔မ်ားရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ အတြက္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ အစိုးရက လံုး၀ တာ၀န္ယူတဲ့ အေၾကာင္း အဲ့ဒီ ေတာင္းပန္စာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
