ဆႏၵျပ ေက်ာင္းသားေတြ အေပၚ အင္အား သံုးၿဖိဳခြင္းမႈ ႏုိင္ငံတကာ ျပင္းထန္စြာ ႐ႈတ္ခ်
ကိုေဇာ္၀င္းလိႈင္
11.3.2015
ပညာေရး ဥပေဒ ျပင္ဆင္ ေရးဆြဲေရး အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသား ေတြကုိ လုံၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြက အင္အားသုံး ၿဖိဳခြင္းလုိက္တဲ့ အေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ုိင္းက ျပစ္တင္ ေ၀ဖန္မႈေတြ ထြက္ေပၚ လာပါတယ္။
ဆႏၵျပ ေက်ာင္းသားေတြကုိ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းတဲ့ အေပၚ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာန အျပင္ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက ျပင္းထန္စြာ ႐ႈတ္ခ် လုိက္ပါတယ္။ အလားတူပဲ ကုလသမဂၢနဲ႔ Amnesty International ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႔ႀကီးကလည္း စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္မိေၾကာင္း အသီးသီး ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိလုိက္ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က စုစည္း တင္ျပ ေပးထားပါတယ္။
ပဲခူးတုိင္း လက္ပံတန္းၿမိဳ႕မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေနၾကတဲ့ ပင္မ ေက်ာင္းသား သပိတ္ကုိ ျမန္မာ အစုိးရ လုံၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြက အဂၤါေန႔မနက္မွာ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းလုိက္တဲ့ အေပၚ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ိုင္းက အခုလုိ တုံ႔ျပန္ ေျပာဆုိမႈေတြ ထြက္ေပၚလာတာပါ။
ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစုိးရက စတင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ အေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဥေရာပ သမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ုိင္းက ခ်ီးက်ဴး ေျပာဆုိမႈေတြ ကေန သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ပထမ သက္တမ္း မကုန္ဆုံးခင္မွာပဲ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္ေတာ့ မလား ဆုိၿပီး သံသယစိတ္နဲ႔ ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိမႈေတြကုိ ခုိင္မာသြားေစတဲ့ လုပ္ရပ္ ျဖစ္တယ္ ဆုိတဲ့ ေျပာဆုိမႈ ေတြလည္း အသစ္တဖန္ ထြက္ေပၚ လာပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းခဲ့တဲ့ ကိစၥကုိ ျပစ္တင္ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း၊ ျမန္မာ အစုိးရ အေနနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခြင့္ကုိ ေလးစား လုိက္နာဖုိ႔ အေမရိကန္ အစုိးရက တုိက္တြန္းေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရ အမ်ဳိးသမီး Jen Psaki က အဂၤါေန႔မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ပုံမွန္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကား သြားပါတယ္။
“ဆႏၵျပသူေတြရဲ႕ သေဘာထား အျမင္ေတြကို ထုတ္ေဖာ္ ျပသရာမွာ လြတ္လပ္စြာ စု႐ံုးခြင့္ ရွိတဲ့ အခြင့္ အေရးကို ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ ေလးစား လိုက္နာဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက တိုက္တြန္း ပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ စု႐ံုးခြင့္ဟာ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း တိုင္းမွာ အေရးႀကီးတဲ့ က႑တရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပၾကသူေတြ အေပၚ အင္အားသံုးၿပီး ၿဖိဳခဲြခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ရႈတ္ခ်ပါတယ္။ လက္ပံတန္းမွာ ရဲနဲ႔တျခားသူေတြက ဆႏၵျပသူနဲ႔ သတင္းေထာက္ေတြကို အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခဲြတဲ့ သတင္းေတြေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္က လြန္စြာ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရပါတယ္။ ဖမ္းဆီးတဲ့ သတင္း ေတြေၾကာင့္လည္း လြန္စြာ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရၿပီး အေျခအေနကို နီးကပ္စြာ ဆက္လက္ ေစာင့္ၾကည့္ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ျဖစ္စဥ္ အေသးစိတ္ကုိ သိရွိႏုိင္ဖုိ႔ ျမန္မာအစုိးရ အပါအ၀င္ သက္ဆုိင္သူ အားလုံးနဲ႔ ထိေတြ႔ ေျပာဆုိ ေနေၾကာင္းလည္း Jen Psaki က ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ ပံုမွန္ အဆက္ အသြယ္ ရွိပါတယ္။ ခုေနအခါမွာ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနတဲ့ အုပ္စု အားလံုးတို႔ အေနနဲ႔ ထိန္းထိန္း သိမ္းသိမ္း ရွိၾကဖို႔ကိုလည္း ထပ္မံ တိုက္တြန္း အပ္ပါမယ္။ ဒီတိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း အေသးစိတ္ကို ရွင္းရွင္း လင္းလင္း သိရွိႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနတဲ့ အုပ္စု အားလံုးတို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ မဟာမိတ္ေ ေတြနဲ႔လည္း ဒီအေၾကာင္းကို ေျပာဆိုေနပါတယ္။ ဖမ္းဆီး ခံထားရသူေတြနဲ႔ ဒဏ္ရာ ရသူေတြရဲ႕ အေရအတြက္ကို အတည္ျပဳႏိုင္ဖို႔လည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ႀကိဳးစား ေနပါတယ္။”
အလားတူပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ အပါအ၀င္ သတင္းေထာက္ေတြ၊ ရဟန္း သံဃာေတာ္ေတြကုိ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ ခ်က္ျခင္း ရပ္တန္႔ေပးဖုိ႔ ျမန္မာ အစုိးရကုိ တုိက္တြန္းေၾကာင္း အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီက Joe Crowley နဲ႔ ရီပတ္ဘလီကန္ပါတီက Steve Chabot တုိ႔က မတ္လ ၁၀ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္ ေတာင္းဆုိ လုိက္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူေတြကုိ အာဏာပုိင္ေတြက အၾကမ္းဖက္ ႐ုိက္ႏွက္ေနတဲ့ ပုံေတြကုိ ေတြ႔လုိက္ရတဲ့ အတြက္ သူတုိ႔ အေနနဲ႔ အ့ံၾသ တုန္လႈပ္မိေၾကာင္း၊ ဒါဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ အတြင္း အာဏာပုိင္ေတြ အေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ တုိးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္တဲ့ လုပ္ရပ္လုိ႔ ယူဆလုိ႔ ရေၾကာင္း၊ ျမန္မာ အာဏာပုိင္ေတြ အေနနဲ႔ ေၾကးစား လူမုိက္ေတြ ငွားၿပီး ဆႏၵျပသူေတြကုိ ၿဖိဳခြင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ အင္မတန္ စက္ဆုပ္ ရြံ႕ရွာဖြယ္ ေကာင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီလုပ္ရပ္ ေတြေၾကာင့္ ျမန္မာ အစုိးရကုိ အျပင္းထန္ဆုံး ေ၀ဖန္ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြရဲ႕ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢရဲ႕ ပုံမွန္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အတြင္းမွာလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခြင့္ကုိ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ အစဥ္တစုိက္ အသိအမွတ္ ျပဳေၾကာင္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရ Stéphane Dujarric က ထည့္သြင္း ေျပာၾကား သြားပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္သြားတဲ့ ကိစၥကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ သိရွိ ထားပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခြင့္ စတဲ့ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ ေတြကုိ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ အစဥ္တစုိက္ အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့သလုိ ဒီကိစၥမွာလည္း အဲဒီ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ရွိေရး အတြက္ ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကား လုိပါတယ္။”
Amnesty International ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႔ႀကီး ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူေတြကုိ အာဏာပုိင္ ေတြဖက္က အင္အားသုံး ၿဖိဳခြင္းခဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ရာ ေရာက္ေၾကာင္း ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢဳိလ္ Olof Blomqvist က ဗီြအုိေအကုိ ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံက လက္ပံတန္းမွာ ဒီကေန႔ ျဖစ္သြားတဲ့ အျဖစ္ အပ်က္ဟာ အင္မတန္ စိတ္မခ်မ္းေျမ့စရာ ေကာင္းတဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါ။ အေျခခံအားျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပၾကတဲ့သူေတြကုိ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အင္အားသုံး အလြန္အကၽြံ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းခဲ့တာပါ။ ရဲေတြက ဆႏၵျပ ေက်ာင္းသား ေတြကုိ အင္အား အလြန္အကၽြံသုံး ႐ုိက္ႏွက္ ၿဖိဳခြင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ရာ ေရာက္ပါတယ္။ လက္နက္မဲ့ ေျမႀကီးေပၚ လွဲက်ေနသူေတြကုိ ရဲက ရုိက္ႏွက္ ေနတဲ့ပုံကုိ ေတြ႔ရတာဟာလည္း အင္မတန္ စိတ္မခ်မ္းေျမ့စရာ ေကာင္းတဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါ။ အဲဒီ လုပ္ရပ္ဟာလည္း ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒအရ လူမဆန္တဲ့၊ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ လုပ္ရပ္လုိ႔ သတ္မွတ္လုိ႔ ရပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပျခင္းဟာ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္း မဟုတ္တဲ့ အတြက္ ဖမ္းဆီး ထားသူေတြကုိ အျမန္ဆုံး ျပန္လြတ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိေၾကာင္းလည္း Olof Blomqvist က ေျပာပါတယ္။ ေက်ာင္းသား သပိတ္ကုိ အခုလုိ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းလုိက္တဲ့ ျမန္မာ အစုိးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ကုိ ျပစ္တင္ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း အီးယူ - ဥေရာပ သမဂၢနဲ႔ ၿဗိတိန္ အစုိးရတုိ႔လည္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ ေျပာၾကားၾကပါတယ္။
ဖမ္းဆီး ခံထားရသူ ၁၂၇ ဦးရွိတယ္လို႔ ျမန္မာ အစုိးရက သတင္း ထုတ္ျပန္ ထားေပမယ့္ ဖမ္းခံထားရသူ အေရအတြက္ဟာ ဒီထက္ ပုိႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ ေျပာဆုိမႈေတြလည္း ထြက္ေနတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ထိခုိက္ ဒဏ္ရာသူ ဘယ္ႏွစ္ဦးရွိတယ္ ဆုိတာ အတိအက် မိရေသးသလုိ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ေနရသူလည္း အမ်ားအျပား ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ပညာေရး ဥပေဒ ျပင္ဆင္ ေရးဆြဲေရး အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသား ေတြကုိ လုံၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြက အင္အားသုံး ၿဖိဳခြင္းလုိက္တဲ့ အေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ုိင္းက ျပစ္တင္ ေ၀ဖန္မႈေတြ ထြက္ေပၚ လာပါတယ္။
ဆႏၵျပ ေက်ာင္းသားေတြကုိ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းတဲ့ အေပၚ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာန အျပင္ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက ျပင္းထန္စြာ ႐ႈတ္ခ် လုိက္ပါတယ္။ အလားတူပဲ ကုလသမဂၢနဲ႔ Amnesty International ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႔ႀကီးကလည္း စုိးရိမ္မကင္း ျဖစ္မိေၾကာင္း အသီးသီး ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိလုိက္ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က စုစည္း တင္ျပ ေပးထားပါတယ္။
ပဲခူးတုိင္း လက္ပံတန္းၿမိဳ႕မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေနၾကတဲ့ ပင္မ ေက်ာင္းသား သပိတ္ကုိ ျမန္မာ အစုိးရ လုံၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြက အဂၤါေန႔မနက္မွာ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းလုိက္တဲ့ အေပၚ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ိုင္းက အခုလုိ တုံ႔ျပန္ ေျပာဆုိမႈေတြ ထြက္ေပၚလာတာပါ။
ဒီျဖစ္ရပ္ဟာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစုိးရက စတင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ အေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဥေရာပ သမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း၀ုိင္းက ခ်ီးက်ဴး ေျပာဆုိမႈေတြ ကေန သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ပထမ သက္တမ္း မကုန္ဆုံးခင္မွာပဲ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္ေတာ့ မလား ဆုိၿပီး သံသယစိတ္နဲ႔ ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိမႈေတြကုိ ခုိင္မာသြားေစတဲ့ လုပ္ရပ္ ျဖစ္တယ္ ဆုိတဲ့ ေျပာဆုိမႈ ေတြလည္း အသစ္တဖန္ ထြက္ေပၚ လာပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းခဲ့တဲ့ ကိစၥကုိ ျပစ္တင္ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း၊ ျမန္မာ အစုိးရ အေနနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခြင့္ကုိ ေလးစား လုိက္နာဖုိ႔ အေမရိကန္ အစုိးရက တုိက္တြန္းေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရ အမ်ဳိးသမီး Jen Psaki က အဂၤါေန႔မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ပုံမွန္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကား သြားပါတယ္။
“ဆႏၵျပသူေတြရဲ႕ သေဘာထား အျမင္ေတြကို ထုတ္ေဖာ္ ျပသရာမွာ လြတ္လပ္စြာ စု႐ံုးခြင့္ ရွိတဲ့ အခြင့္ အေရးကို ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ ေလးစား လိုက္နာဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက တိုက္တြန္း ပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ စု႐ံုးခြင့္ဟာ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း တိုင္းမွာ အေရးႀကီးတဲ့ က႑တရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပၾကသူေတြ အေပၚ အင္အားသံုးၿပီး ၿဖိဳခဲြခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ရႈတ္ခ်ပါတယ္။ လက္ပံတန္းမွာ ရဲနဲ႔တျခားသူေတြက ဆႏၵျပသူနဲ႔ သတင္းေထာက္ေတြကို အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခဲြတဲ့ သတင္းေတြေၾကာင့္လည္း အေမရိကန္က လြန္စြာ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရပါတယ္။ ဖမ္းဆီးတဲ့ သတင္း ေတြေၾကာင့္လည္း လြန္စြာ စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ရၿပီး အေျခအေနကို နီးကပ္စြာ ဆက္လက္ ေစာင့္ၾကည့္ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ျဖစ္စဥ္ အေသးစိတ္ကုိ သိရွိႏုိင္ဖုိ႔ ျမန္မာအစုိးရ အပါအ၀င္ သက္ဆုိင္သူ အားလုံးနဲ႔ ထိေတြ႔ ေျပာဆုိ ေနေၾကာင္းလည္း Jen Psaki က ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ ပံုမွန္ အဆက္ အသြယ္ ရွိပါတယ္။ ခုေနအခါမွာ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနတဲ့ အုပ္စု အားလံုးတို႔ အေနနဲ႔ ထိန္းထိန္း သိမ္းသိမ္း ရွိၾကဖို႔ကိုလည္း ထပ္မံ တိုက္တြန္း အပ္ပါမယ္။ ဒီတိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္း အေသးစိတ္ကို ရွင္းရွင္း လင္းလင္း သိရွိႏိုင္ဖို႔ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနတဲ့ အုပ္စု အားလံုးတို႔နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ မဟာမိတ္ေ ေတြနဲ႔လည္း ဒီအေၾကာင္းကို ေျပာဆိုေနပါတယ္။ ဖမ္းဆီး ခံထားရသူေတြနဲ႔ ဒဏ္ရာ ရသူေတြရဲ႕ အေရအတြက္ကို အတည္ျပဳႏိုင္ဖို႔လည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ႀကိဳးစား ေနပါတယ္။”
အလားတူပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ အပါအ၀င္ သတင္းေထာက္ေတြ၊ ရဟန္း သံဃာေတာ္ေတြကုိ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ ခ်က္ျခင္း ရပ္တန္႔ေပးဖုိ႔ ျမန္မာ အစုိးရကုိ တုိက္တြန္းေၾကာင္း အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီက Joe Crowley နဲ႔ ရီပတ္ဘလီကန္ပါတီက Steve Chabot တုိ႔က မတ္လ ၁၀ ရက္ေန႔ ရက္စြဲနဲ႔ ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္ ေတာင္းဆုိ လုိက္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူေတြကုိ အာဏာပုိင္ေတြက အၾကမ္းဖက္ ႐ုိက္ႏွက္ေနတဲ့ ပုံေတြကုိ ေတြ႔လုိက္ရတဲ့ အတြက္ သူတုိ႔ အေနနဲ႔ အ့ံၾသ တုန္လႈပ္မိေၾကာင္း၊ ဒါဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ အတြင္း အာဏာပုိင္ေတြ အေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ တုိးျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္တဲ့ လုပ္ရပ္လုိ႔ ယူဆလုိ႔ ရေၾကာင္း၊ ျမန္မာ အာဏာပုိင္ေတြ အေနနဲ႔ ေၾကးစား လူမုိက္ေတြ ငွားၿပီး ဆႏၵျပသူေတြကုိ ၿဖိဳခြင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ အင္မတန္ စက္ဆုပ္ ရြံ႕ရွာဖြယ္ ေကာင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီလုပ္ရပ္ ေတြေၾကာင့္ ျမန္မာ အစုိးရကုိ အျပင္းထန္ဆုံး ေ၀ဖန္ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြရဲ႕ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢရဲ႕ ပုံမွန္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အတြင္းမွာလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခြင့္ကုိ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ အစဥ္တစုိက္ အသိအမွတ္ ျပဳေၾကာင္း အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရ Stéphane Dujarric က ထည့္သြင္း ေျပာၾကား သြားပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္သြားတဲ့ ကိစၥကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ သိရွိ ထားပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပခြင့္ စတဲ့ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ ေတြကုိ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ အစဥ္တစုိက္ အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့သလုိ ဒီကိစၥမွာလည္း အဲဒီ အေျခခံ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ရွိေရး အတြက္ ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကား လုိပါတယ္။”
Amnesty International ႏုိင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႔ႀကီး ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူေတြကုိ အာဏာပုိင္ ေတြဖက္က အင္အားသုံး ၿဖိဳခြင္းခဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ရာ ေရာက္ေၾကာင္း ေျပာခြင့္ရ ပုဂၢဳိလ္ Olof Blomqvist က ဗီြအုိေအကုိ ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံက လက္ပံတန္းမွာ ဒီကေန႔ ျဖစ္သြားတဲ့ အျဖစ္ အပ်က္ဟာ အင္မတန္ စိတ္မခ်မ္းေျမ့စရာ ေကာင္းတဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါ။ အေျခခံအားျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပၾကတဲ့သူေတြကုိ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အင္အားသုံး အလြန္အကၽြံ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းခဲ့တာပါ။ ရဲေတြက ဆႏၵျပ ေက်ာင္းသား ေတြကုိ အင္အား အလြန္အကၽြံသုံး ႐ုိက္ႏွက္ ၿဖိဳခြင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ဟာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ရာ ေရာက္ပါတယ္။ လက္နက္မဲ့ ေျမႀကီးေပၚ လွဲက်ေနသူေတြကုိ ရဲက ရုိက္ႏွက္ ေနတဲ့ပုံကုိ ေတြ႔ရတာဟာလည္း အင္မတန္ စိတ္မခ်မ္းေျမ့စရာ ေကာင္းတဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါ။ အဲဒီ လုပ္ရပ္ဟာလည္း ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒအရ လူမဆန္တဲ့၊ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ လုပ္ရပ္လုိ႔ သတ္မွတ္လုိ႔ ရပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပျခင္းဟာ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္း မဟုတ္တဲ့ အတြက္ ဖမ္းဆီး ထားသူေတြကုိ အျမန္ဆုံး ျပန္လြတ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိေၾကာင္းလည္း Olof Blomqvist က ေျပာပါတယ္။ ေက်ာင္းသား သပိတ္ကုိ အခုလုိ အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းလုိက္တဲ့ ျမန္မာ အစုိးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ကုိ ျပစ္တင္ ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း အီးယူ - ဥေရာပ သမဂၢနဲ႔ ၿဗိတိန္ အစုိးရတုိ႔လည္း ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ ေျပာၾကားၾကပါတယ္။
ဖမ္းဆီး ခံထားရသူ ၁၂၇ ဦးရွိတယ္လို႔ ျမန္မာ အစုိးရက သတင္း ထုတ္ျပန္ ထားေပမယ့္ ဖမ္းခံထားရသူ အေရအတြက္ဟာ ဒီထက္ ပုိႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ ေျပာဆုိမႈေတြလည္း ထြက္ေနတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ထိခုိက္ ဒဏ္ရာသူ ဘယ္ႏွစ္ဦးရွိတယ္ ဆုိတာ အတိအက် မိရေသးသလုိ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ေနရသူလည္း အမ်ားအျပား ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။