ကုလလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ရိုဟင္ဂ်ာအေရး စံုစမ္းဖို႔ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔ေစလႊတ္ေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်
 |
| ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕က ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ အစည္းအေဝး က်င္းပရာျမင္ကြင္းတခု။ |
24.3.2017
လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ စြပ္စဲြခ်က္ေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေပၚေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြစုံစမ္းဖုိ႔ ႏုိင္ငံတကာအဖဲြ႔တဖဲြ႔ ေစလႊတ္ေရး ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီက ဒီကေန႔ပဲ ဆုံးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။ ဥေရာပသမဂၢ (EU) က ကမကထလုပ္ၿပီး၊ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ ေထာက္ခံမႈနဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕က လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ အမ်ားသေဘာနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အၿမဲတမ္းကုိယ္စားလွယ္ ဦးထင္လင္း ကေတာ့ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးသြားသူေတြကုိပါ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းမႈေတြ အပါအ၀င္ ျမန္မာအစုိးရက ဖဲြ႔စည္းထားတဲ့ ေကာ္မရွင္က စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး၊ ၾသဂုတ္လမွာ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ဖုိ႔ ရွိေနခ်ိန္မွာ အခုလုိ ဆုံးျဖတ္တာဟာ လက္ခံႏုိင္စရာ မရွိေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလထဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းက နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြကုိ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္ခံခဲ့ရၿပီးေနာက္၊ လုံၿခံဳေရးအာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးေတြေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရတယ္လုိ႔ဆုိတဲ့ လူေပါင္း ၇ ေသာင္းခဲြေလာက္ထဲက ႐ုိဟင္ဂ်ာမူဆလင္ ၂၂၀ ေလာက္ကုိ ေမးျမန္းစုံစမ္းထားတဲ့ အစီရင္ခံစာတေစာင္ကုိေတာ့ ကုလသမဂၢက ၿပီးခဲ့တဲ့ လထဲမွာပဲ ထုတ္ျပန္ထားတာပါ။ အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြ အပါအ၀င္ လူသားထုအေပၚ က်ဳးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ ေျမာက္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတာပါ။
ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက အေျခအေနေတြကုိ ဥပေဒနဲ႔အညီ ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ က်ဳးလြန္သူေတြကုိ အေရးယူမွာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ကတိျပဳေျပာၾကားထားတာပါ။ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးထင္လင္း ကေတာ့ လက္ေတြ႔ အေျခအေနေတြနဲ႔ ကို္က္ညီမႈမရွိပဲ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အျဖစ္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ လုပ္ရပ္ကုိ ဒီကေန႔႔ပဲ ကန္႔ကြက္ခဲ့ပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔တခုျဖစ္တဲ့ Human Rights Watch ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ ဟန္႔တားဖုိ႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ ႀကီးမားတဲ့ ေျခလွမ္းတရပ္အျဖစ္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ စြပ္စဲြခ်က္ေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထြက္ေပၚေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြစုံစမ္းဖုိ႔ ႏုိင္ငံတကာအဖဲြ႔တဖဲြ႔ ေစလႊတ္ေရး ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီက ဒီကေန႔ပဲ ဆုံးျဖတ္လုိက္ပါတယ္။ ဥေရာပသမဂၢ (EU) က ကမကထလုပ္ၿပီး၊ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ ေထာက္ခံမႈနဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်နီဗာၿမိဳ႕က လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ အမ်ားသေဘာနဲ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့တာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အၿမဲတမ္းကုိယ္စားလွယ္ ဦးထင္လင္း ကေတာ့ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးသြားသူေတြကုိပါ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းမႈေတြ အပါအ၀င္ ျမန္မာအစုိးရက ဖဲြ႔စည္းထားတဲ့ ေကာ္မရွင္က စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး၊ ၾသဂုတ္လမွာ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ဖုိ႔ ရွိေနခ်ိန္မွာ အခုလုိ ဆုံးျဖတ္တာဟာ လက္ခံႏုိင္စရာ မရွိေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလထဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းက နယ္ျခားေစာင့္စခန္းေတြကုိ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္ခံခဲ့ရၿပီးေနာက္၊ လုံၿခံဳေရးအာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးေတြေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရတယ္လုိ႔ဆုိတဲ့ လူေပါင္း ၇ ေသာင္းခဲြေလာက္ထဲက ႐ုိဟင္ဂ်ာမူဆလင္ ၂၂၀ ေလာက္ကုိ ေမးျမန္းစုံစမ္းထားတဲ့ အစီရင္ခံစာတေစာင္ကုိေတာ့ ကုလသမဂၢက ၿပီးခဲ့တဲ့ လထဲမွာပဲ ထုတ္ျပန္ထားတာပါ။ အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ၊ သတ္ျဖတ္မႈေတြ အပါအ၀င္ လူသားထုအေပၚ က်ဳးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ ေျမာက္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတာပါ။
ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းက အေျခအေနေတြကုိ ဥပေဒနဲ႔အညီ ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ က်ဳးလြန္သူေတြကုိ အေရးယူမွာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ကတိျပဳေျပာၾကားထားတာပါ။ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးထင္လင္း ကေတာ့ လက္ေတြ႔ အေျခအေနေတြနဲ႔ ကို္က္ညီမႈမရွိပဲ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အျဖစ္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ လုပ္ရပ္ကုိ ဒီကေန႔႔ပဲ ကန္႔ကြက္ခဲ့ပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႔တခုျဖစ္တဲ့ Human Rights Watch ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ ဟန္႔တားဖုိ႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ ႀကီးမားတဲ့ ေျခလွမ္းတရပ္အျဖစ္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
