၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၂၆) ရက္ေန႔မွာ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း၊ ဘဂုံးနား (တပ္ဦးေခ်ာင္း) ေက်းရြာမွ အစၥလာမ္ဘာသာေရးဆရာ ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္ကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားက မဟုတ္မမွန္တ့ဲ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီးခ့ဲၿပီးေတာ့ လူမဆန္ေအာင္ ညႇဥ္ပန္းႏွိပ္စက္ၿပီး သတ္ျဖတ္လိုက္တာကုိ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီက ႏွလုံးေရာဂါနဲ႔ သာမန္ ေသဆုံးသြားတ့ဲ ျဖစ္ရပ္ဆိုၿပီး သတင္းကုိ လိမ္လည္ထုတ္ျပန္လာခ့ဲတာ ေတြ႔ရိွရတယ္။
(ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရး ေကာ္မတီရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္မႈ --
၂။ ေလ့လာေတြ႔ရိွခ်က္အရ ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္ဟာ ႏွလုံးေရာဂါရိွသူတစ္ဦးမဟုတ္ဘဲ၊ ၎ရဲ႕ က်န္းမာေရးအေျခအေနမွာ ေဒါင္းေဒါင္းျမည္ ျဖစ္ပါတယ္။ (ရႈ -ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္ရဲ႕ အဖမ္းမခံရခင္က ဓာတ္ပုံ)
(ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရး ေကာ္မတီရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္မႈ --
ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္ အသတ္ခံရမႈ ျဖစ္ရပ္အမွန္ကုိေဖာ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံးကုိ တုန္႔ျပန္ ရႈတ္ခ်သည့္စာ -- goo.gl/Wjkk2J)
ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီ ေျဖရမယ့္ ေမးခြန္းမ်ား
၁။ "ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္သည္ ရင္ဘတ္ေအာင့္သည္ဟုေျပာၿပီး ထုိင္ေနရာမွ လဲက်သြားသျဖင့္ ေမာင္ေတာေဆး႐ုံသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ကုသမႈခံယူစဥ္ ည ၁၁ နာရီ ၁၅မိနစ္တြင္ေသဆုံးခဲ့သည္၊ ေသဆုံးသူမွာ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔က ႏွလုံးေရာဂါ႐ွိသူျဖစ္ၿပီး ဆရာဝန္၏ရင္ခြဲစစ္ေဆးခ်က္အရ ႐ုတ္တရက္ ႏွလုံးခုန္ရပ္ကာ ေသဆုံးရျခင္းျဖစ္သည္" ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ခံ႐ုံးရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ ပါရိွပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေမးခြန္းက ႏွလုံးေရာဂါနဲ႔ေသဆုံးတယ္ဆိုရင္ ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႔ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ား ဘာေၾကာင့္ ရိွေနရတာလဲ။ (သက္ေသ- ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္၏ ႐ုပ္အေလာင္း ဓာတ္ပုံ)
ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီ ေျဖရမယ့္ ေမးခြန္းမ်ား
၁။ "ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္သည္ ရင္ဘတ္ေအာင့္သည္ဟုေျပာၿပီး ထုိင္ေနရာမွ လဲက်သြားသျဖင့္ ေမာင္ေတာေဆး႐ုံသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ကုသမႈခံယူစဥ္ ည ၁၁ နာရီ ၁၅မိနစ္တြင္ေသဆုံးခဲ့သည္၊ ေသဆုံးသူမွာ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔က ႏွလုံးေရာဂါ႐ွိသူျဖစ္ၿပီး ဆရာဝန္၏ရင္ခြဲစစ္ေဆးခ်က္အရ ႐ုတ္တရက္ ႏွလုံးခုန္ရပ္ကာ ေသဆုံးရျခင္းျဖစ္သည္" ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ခံ႐ုံးရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ ပါရိွပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေမးခြန္းက ႏွလုံးေရာဂါနဲ႔ေသဆုံးတယ္ဆိုရင္ ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႔ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ား ဘာေၾကာင့္ ရိွေနရတာလဲ။ (သက္ေသ- ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္၏ ႐ုပ္အေလာင္း ဓာတ္ပုံ)
ဒီလိုမ်ဳိး က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္သူ တစ္ဦးကုိ ဘာေၾကာင့္ ႏွလုံးေရာဂါ႐ွင္ဟု သတ္မွတ္ရတာလဲ။ မိသားစုဝင္မ်ားကုိ ဖိအားေပးၿပီး ႏွလုံးေရာဂါ႐ွင္ဟု အတင္းအဓမၼ ဝန္ခံခိုင္းတာေရာ ဘာေၾကာင့္လဲ။ ဆရာဝန္စစ္ေဆးခ်က္နဲ႔ မလုံေလာက္တာလား။ သက္သက္ လိမ္ညာႏိုင္ေအာင္လား။ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုန္ျပန္ေရးေကာ္မတီက ေျဖၾကားေပးဖို႔လိုေနပါၿပီ
၃။ ႏွလုံးေရာဂါနဲ႔ သာမန္ေသဆုံး သြားခ့ဲရင္ အေလာင္းကုိ မိသားစုဝင္မ်ားထံ ဘာေၾကာင့္ လႊဲေျပာင္းေပးျခင္းမျပဳဘဲ လုံျခံဳေရးအတင္းအက်ပ္ခ်ထားၿပီး သၿဂိဳလ္ခ့ဲရတာလဲ။
၄။ တကယ္ေတာ့ ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္ကုိ လိင္အဂၤါရဲ႕ ေဝွးေစ့ႏွစ္လုံးကုိ ျဖတ္ပစ္ျခင္း၊ ေျခေခ်ာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ဒလိမ့္တုံးမ်ားနဲ႔ ဖိလိမ့္ၿပီး ရက္စက္ျခင္း၊ ေပါင္ႏွစ္ဖက္ကုိ လွီးျဖတ္လိုက္ျခင္း စတ့ဲ ညႇဥ္းပန္းမႈေတြနဲ႔ လူမဆန္ေအာင္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာပဲ သတ္ျဖတ္ခ့ဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၅။ အျပစ္မ့ဲ ျပည္သူတစ္ဦးကုိ မခိုင္မာတ့ဲ စြပ္စြပ္ခ်က္မ်ားနဲ႔ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ၿပီး သတ္ျဖတ္ခ့ဲတ့ဲ လူသတ္တရားခံ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားကုိ အကာအကြယ္ေပးတ့ဲအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီက လိမ္လည္လွည့္ဖ်ားေနတာဟာ တကယ္ပဲ ႐ွက္စရာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အတိုင္ပင္ခံရုံး ဝန္ႀကီးဌာန ဆုိတာက ျပည္သူကုိ သက္သက္လိမ္ညာလွည့္ဖ်ားေနဖို႔မ်ားလား။
၆။ သမၼတရုံး ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးကလည္း ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး VOA နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးတ့ဲအခါ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး၊ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီရဲ႕ လိမ္ညာမႈလို လိမ္သြားခ့ဲပါေသးတယ္။ ဒါေတြက အားလုံး တိုင္ပင္ၿပီး အတိုင္အလွည့္ညီညီ လိမ္ညာပြဲ ေဆာ့ကစားေနတာဆုိတာ သိသာပါတယ္။ ႏိုင္ငံကုိ လိမ္ညာမႈနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ဖ်က္ဆီးေနတာလား။
ျခံဳငုံၿပီး ေျပာရရင္ အခုျဖစ္ရပ္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီရဲ႕ လိမ္လည္လွည့္ဖ်ားေနမႈမ်ားကုိ ပိုၿပီး ထင္႐ွားေပၚလြင္ေစတာပါပဲ။
၄။ တကယ္ေတာ့ ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္ကုိ လိင္အဂၤါရဲ႕ ေဝွးေစ့ႏွစ္လုံးကုိ ျဖတ္ပစ္ျခင္း၊ ေျခေခ်ာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ဒလိမ့္တုံးမ်ားနဲ႔ ဖိလိမ့္ၿပီး ရက္စက္ျခင္း၊ ေပါင္ႏွစ္ဖက္ကုိ လွီးျဖတ္လိုက္ျခင္း စတ့ဲ ညႇဥ္းပန္းမႈေတြနဲ႔ လူမဆန္ေအာင္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာပဲ သတ္ျဖတ္ခ့ဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၅။ အျပစ္မ့ဲ ျပည္သူတစ္ဦးကုိ မခိုင္မာတ့ဲ စြပ္စြပ္ခ်က္မ်ားနဲ႔ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ၿပီး သတ္ျဖတ္ခ့ဲတ့ဲ လူသတ္တရားခံ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားကုိ အကာအကြယ္ေပးတ့ဲအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီက လိမ္လည္လွည့္ဖ်ားေနတာဟာ တကယ္ပဲ ႐ွက္စရာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အတိုင္ပင္ခံရုံး ဝန္ႀကီးဌာန ဆုိတာက ျပည္သူကုိ သက္သက္လိမ္ညာလွည့္ဖ်ားေနဖို႔မ်ားလား။
၆။ သမၼတရုံး ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးကလည္း ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး VOA နဲ႔ အင္တာဗ်ဴးတ့ဲအခါ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး၊ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီရဲ႕ လိမ္ညာမႈလို လိမ္သြားခ့ဲပါေသးတယ္။ ဒါေတြက အားလုံး တိုင္ပင္ၿပီး အတိုင္အလွည့္ညီညီ လိမ္ညာပြဲ ေဆာ့ကစားေနတာဆုိတာ သိသာပါတယ္။ ႏိုင္ငံကုိ လိမ္ညာမႈနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ဖ်က္ဆီးေနတာလား။
ျခံဳငုံၿပီး ေျပာရရင္ အခုျဖစ္ရပ္ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီရဲ႕ လိမ္လည္လွည့္ဖ်ားေနမႈမ်ားကုိ ပိုၿပီး ထင္႐ွားေပၚလြင္ေစတာပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ဟာဖီးဇ္ မုိဟာမတ္ဆာဒဲခ္ မတရားသျဖင့္ ရက္ရက္စက္စက္ အသတ္ခံခ့ဲရတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူသတ္တရားခံ နယ္ျခားေစာင့္ရဲေတြကုိ ဘယ္လို အေရးယူမလဲဆိုတာ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနမယ္။
အျပစ္မ့ဲလူတစ္ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔က ရက္ရက္စက္သတ္လိုက္တ့ဲ ျဖစ္ရပ္အမွန္နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီရဲ႕ ျဖစ္ရပ္အမွန္ကုိဖံုးကြယ္ၿပီး အ႐ွက္မရိွလိမ္ညာေနတ့ဲ အေၾကာင္းေတြကုိ ဓာတ္ပုံသက္ေသနဲ႔တကြ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံ ပို႔ေပးခ့ဲၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး တာဝန္ရိွသူေတြကုိ အသိေပးပါတယ္။
(ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔)
အျပစ္မ့ဲလူတစ္ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔က ရက္ရက္စက္သတ္လိုက္တ့ဲ ျဖစ္ရပ္အမွန္နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီရဲ႕ ျဖစ္ရပ္အမွန္ကုိဖံုးကြယ္ၿပီး အ႐ွက္မရိွလိမ္ညာေနတ့ဲ အေၾကာင္းေတြကုိ ဓာတ္ပုံသက္ေသနဲ႔တကြ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားထံ ပို႔ေပးခ့ဲၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး တာဝန္ရိွသူေတြကုိ အသိေပးပါတယ္။
(ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔)
ယ်ာတင္ (ရုိဟင္းသား)
RB News
2.1.2017
ဥပေဒပညာရွင္ တရားလႊတ္ေတာ္ေ႐ွ႕ေနႀကီး၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ဥပေဒေရးရာ အၾကံေပးအဖြဲ႔ဝင္ ဦးကုိနီကေတာ့ ဘယ္သူမွ မေမွ်ာ္လင့္ဖူးတ့ဲ မသမာသူေတြရဲ႕ လက္ခ်က္ေၾကာင့္ လုပ္ၾကံ ခံလိုက္ရပါၿပီ။ တိုင္းျပည္အေပၚ ထားခ့ဲတ့ဲ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ စိတ္ထားေၾကာင့္ အမွန္တရားကုိ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးၾကတ့ဲ ျပည္သူေတြကလည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီး လုပ္ၾကံခံခ့ဲရမႈအတြက္ ေျဖမဆည္ႏိုင္ေအာင္ ပူေဆြးေသာက ေရာက္ေနၾကပါၿပီ။
အာဏာ႐ွင္အလိုက် ေရးဆြဲခ့ဲတ့ဲ ဖြဲ႔စည္းပုံကုိ ျပင္ဆင္ႏိုင္ေရး အက်ပ္အတည္း၊ အ့ဲဒီ ဖြဲ႔စည္းပုံေၾကာင့္ NLD ပါတီရဲ႕အက်ပ္အတည္း ေတြကုိ ေ႐ွ႕ေနႀကီးက သူတတ္တ့ဲ ပညာနဲ႔ အမွန္တရားဖက္က မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ၿပီး အမ်ားႀကီး ကူညီေပးခ့ဲပါတယ္။ ဘယ္သူမွ မျမင္ႏိုင္တ့ဲ ဥပေဒရႈေထာင့္ေတြကုိ အမ်ားျပည္သူနားလည္ႏိုင္ေအာင္ အလြယ္ကူဆုံးနဲ႔ ႐ွင္းျပေျပာဆိုႏိုင္တာမွာလည္း ႏွစ္ေယာက္မရိွခ့ဲသူပါ။ တကယ့္ ဥပေဒပါရမီ႐ွင္ႀကီးမို႔ တိုင္းျပည္အတြက္ အစားထိုးဖို႔လည္း အင္မတန္ ခက္ခဲပါတယ္။ ဒီေန႔လို ကမာၻ႔အက်ပ္တည္းဆုံးလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္တ့ဲ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကမွာ ေ႐ွ႕ေနႀကီးလို ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ရိွေနခ့ဲျခင္းဟာ ဒီမိုကေရစီကုိ သြားခ်င္ေနတ့ဲ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ဘုရားသခင္ေပးတ့ဲ အထူးဆုလာဒ္လို႔ ေျပာရင္လည္း မွားမယ္ မထင္ပါဘူး။
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒဟာ စစ္အာဏာ႐ွင္အလိုက် ေရးဆြဲခ့ဲေပမယ့္ ထိုဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒထဲကပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ အဆင့္ျမင့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရာထူး ဖန္တီးေပးႏိုင္ခ့ဲတ့ဲ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ တမူထူးျခားတ့ဲ အရည္အခ်င္းဟာ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ ဥပေဒပါရမီကုိ သက္ေသခံေနျခင္းပါပဲ။ အခုေတာ့ အ့ဲလို ရဲရင့္ျခင္း၊ ထူးထူးျခားျခား ေတာ္လြန္းျခင္း၊ အမွန္တရား ဘက္ေတာ္သား ျဖစ္ျခင္း၊ အဓမၼမႈကုိ အရိႈက္ထိ ထိုးႏွက္ အေလးထိုးႏိုင္ျခင္း စတ့ဲ ပါရမီ႐ွင္ ေ႐ွ႕ေနႀကီးကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူအေပၚ ေလးလြန္းတ့ဲ တာဝန္ေတြ တင္ေပးၿပီး အရာရာကုိ နႈတ္ဆက္သြားခ့ဲပါၿပီ။
အာဏာ႐ွင္အလိုက် ေရးဆြဲခ့ဲတ့ဲ ဖြဲ႔စည္းပုံကုိ ျပင္ဆင္ႏိုင္ေရး အက်ပ္အတည္း၊ အ့ဲဒီ ဖြဲ႔စည္းပုံေၾကာင့္ NLD ပါတီရဲ႕အက်ပ္အတည္း ေတြကုိ ေ႐ွ႕ေနႀကီးက သူတတ္တ့ဲ ပညာနဲ႔ အမွန္တရားဖက္က မားမားမတ္မတ္ ရပ္တည္ၿပီး အမ်ားႀကီး ကူညီေပးခ့ဲပါတယ္။ ဘယ္သူမွ မျမင္ႏိုင္တ့ဲ ဥပေဒရႈေထာင့္ေတြကုိ အမ်ားျပည္သူနားလည္ႏိုင္ေအာင္ အလြယ္ကူဆုံးနဲ႔ ႐ွင္းျပေျပာဆိုႏိုင္တာမွာလည္း ႏွစ္ေယာက္မရိွခ့ဲသူပါ။ တကယ့္ ဥပေဒပါရမီ႐ွင္ႀကီးမို႔ တိုင္းျပည္အတြက္ အစားထိုးဖို႔လည္း အင္မတန္ ခက္ခဲပါတယ္။ ဒီေန႔လို ကမာၻ႔အက်ပ္တည္းဆုံးလို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္တ့ဲ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာကမွာ ေ႐ွ႕ေနႀကီးလို ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး ရိွေနခ့ဲျခင္းဟာ ဒီမိုကေရစီကုိ သြားခ်င္ေနတ့ဲ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ဘုရားသခင္ေပးတ့ဲ အထူးဆုလာဒ္လို႔ ေျပာရင္လည္း မွားမယ္ မထင္ပါဘူး။
၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒဟာ စစ္အာဏာ႐ွင္အလိုက် ေရးဆြဲခ့ဲေပမယ့္ ထိုဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒထဲကပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ အဆင့္ျမင့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရာထူး ဖန္တီးေပးႏိုင္ခ့ဲတ့ဲ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ တမူထူးျခားတ့ဲ အရည္အခ်င္းဟာ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ ဥပေဒပါရမီကုိ သက္ေသခံေနျခင္းပါပဲ။ အခုေတာ့ အ့ဲလို ရဲရင့္ျခင္း၊ ထူးထူးျခားျခား ေတာ္လြန္းျခင္း၊ အမွန္တရား ဘက္ေတာ္သား ျဖစ္ျခင္း၊ အဓမၼမႈကုိ အရိႈက္ထိ ထိုးႏွက္ အေလးထိုးႏိုင္ျခင္း စတ့ဲ ပါရမီ႐ွင္ ေ႐ွ႕ေနႀကီးကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူအေပၚ ေလးလြန္းတ့ဲ တာဝန္ေတြ တင္ေပးၿပီး အရာရာကုိ နႈတ္ဆက္သြားခ့ဲပါၿပီ။
ဒီလိုမ်ဳိး ထူးကဲတ့ဲ ဥပေဒပါရမီ႐ွင္ တစ္ဦး လြင့္ပါသြားျခင္း ခံရတာဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ အင္မတန္ နစ္နာမႈႀကီးတစ္ခုပါလို႔ ျပည္သူေတြကလည္း နားလည္ သေဘာေပါက္ၿပီး ေ႐ွ႕ေနႀကီးအတြက္ ႏွေျမာတသေနၾကတယ္။ အသံေတြ ေပးေနၾကတယ္။ ေ႐ွ႕ေနႀကီး လုပ္ၾကံခံရမႈအတြက္ တရားမွ်တမႈကုိ ေတာင္းဆိုေနၾကတယ္။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးကုိ လုပ္ၾကံသူေတြရဲ႕ ဇစ္ျမစ္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ၿပီး အေရးယူေစခ်င္တယ္။
ယခုအခါ Social မီဒီယာေပၚမွာဆိုရင္လည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီးအေၾကာင္း၊ လဘက္ရည္ဆိုင္ထိုင္လည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီးအေၾကာင္း၊ ေစ်းေတြ လမ္းဆုံလမ္းခြေတြမွာလည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီးအေၾကာင္း၊ ေျပာရရင္ ေ႐ွ႕ေနႀကီးကုိ မိမိတို႔ရဲ႕ႏွလုံးသားတစ္ေနရာမွာ ေနရာေပးေနၾကတာနဲ႔အညီ မိမိတို႔ရဲ႕ နႈတ္ဖ်ားတိုင္းမွာလည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီးအေၾကာင္းပဲ ေနရာယူထားခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ စ်ာပန အခမ္းအနားကုိ ၾကည့္ရင္ ေ႐ွ႕ေနႀကီးကုိ ခ်စ္တ့ဲ ျပည္သူေတြ၊ ေ႐ွ႕ေနႀကီး လုပ္ၾကံခံရမႈကုိ ႏွေျမာတသေနတ့ဲ ျပည္သူေတြကုိ ေတြ႔ျမင္ရမွာပါ။
တဆက္တည္းမွာပဲ ရည္ရြည္ခ်က္ႀကီးႀကီးနဲ႔ ေ႐ွ႕ေနႀကီးကုိ လုပ္ၾကံခ့ဲသူေတြကလည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီးအတြက္ အသံေတြ ေပးေနၾကတ့ဲ လူေတြရဲ႕အာရံုကုိ ေျပာင္းပစ္ႏိုင္ဖို႔ ထပ္ဆင့့္ႀကိဳးစားလာႏိုင္တာကုိ က်ေနာ္တို႔ အထူးသတိျပဳရပါမယ္။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးအတြက္ အသံေတြ ေပးေနၾကတာမွာ လူမ်ဳိးဘာသာ မေရြးဘူး။ အားလုံးညီၾကတယ္။ ညီညာျခင္းရဲ႕ အလွတရားေတြကုိ ေ႐ွ႕ေနႀကီးေၾကာင့္ ပိုၿပီး ျမင္ေတြ႕ေနရပါေတာ့တယ္။ ဒီေတာ့ ဒီအခ်က္ကုိ မသမာသူေတြက ၿဖိဳခြင္းလာႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အင္မတန္ သတိထားရမယ့္ အခ်က္ပါပဲ။
စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးအတြက္ေပးေနတ့ဲ အသံက ႀကီးမားတယ္။ ဒီလို ဒီႀကီးမားတ့ဲ အသံေတြကုိ ေဖ်ာက္ႏိုင္ဖို႔ မသမာသူေတြက ဒီထက္ႀကီးတ့ဲ လုပ္ၾကံမႈေတြ ဖန္တီးလာႏိုင္ပါတယ္။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးအေပၚ ထားတ့ဲ အာရံုေတြ လုံးဝေျပာင္းသြားေအာင္ ႀကီးမားတ့ဲ လုပ္ၾကံမႈေတြနဲ႔ ဆက္လက္ လႈပ္႐ွားလာႏိုင္တယ္။
ဒီေတာ့ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္မွာ ညီၾကတ့ဲ ျပည္သူကုိ ခြဲႏိုင္ဖို႔ သူတို႔မသမာသူေတြ လုပ္လာႏိုင္တာက လူမ်ဳိးေရးဘာသာေရး ပဋိပကၡတစ္ခု ဖန္တီးေပးႏိုင္တာပါပဲ။ သူတို႔မသမာသူေတြမွာ အ့ဲလို ျပႆနာေတြကုိ ဖန္တီးေပးရာမွာ အေတြ႔အၾကံဳလည္း ရိွၿပီးသားမို႔ လြယ္လြယ္ေလး ဖန္တီးေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ကုိ လုံးဝ အာရံုလႊဲသြားေအာင္၊ ျပည္သူၾကားမွာ လုံးဝကုိ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ျဖစ္သြားေအာင္ အင္မတန္ ႀကီးမားတ့ဲ အကြက္ေတြနဲ႔ လႈပ္႐ွားလာႏိုင္ပါတယ္။
ယခုအခါ Social မီဒီယာေပၚမွာဆိုရင္လည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီးအေၾကာင္း၊ လဘက္ရည္ဆိုင္ထိုင္လည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီးအေၾကာင္း၊ ေစ်းေတြ လမ္းဆုံလမ္းခြေတြမွာလည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီးအေၾကာင္း၊ ေျပာရရင္ ေ႐ွ႕ေနႀကီးကုိ မိမိတို႔ရဲ႕ႏွလုံးသားတစ္ေနရာမွာ ေနရာေပးေနၾကတာနဲ႔အညီ မိမိတို႔ရဲ႕ နႈတ္ဖ်ားတိုင္းမွာလည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီးအေၾကာင္းပဲ ေနရာယူထားခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ စ်ာပန အခမ္းအနားကုိ ၾကည့္ရင္ ေ႐ွ႕ေနႀကီးကုိ ခ်စ္တ့ဲ ျပည္သူေတြ၊ ေ႐ွ႕ေနႀကီး လုပ္ၾကံခံရမႈကုိ ႏွေျမာတသေနတ့ဲ ျပည္သူေတြကုိ ေတြ႔ျမင္ရမွာပါ။
တဆက္တည္းမွာပဲ ရည္ရြည္ခ်က္ႀကီးႀကီးနဲ႔ ေ႐ွ႕ေနႀကီးကုိ လုပ္ၾကံခ့ဲသူေတြကလည္း ေ႐ွ႕ေနႀကီးအတြက္ အသံေတြ ေပးေနၾကတ့ဲ လူေတြရဲ႕အာရံုကုိ ေျပာင္းပစ္ႏိုင္ဖို႔ ထပ္ဆင့့္ႀကိဳးစားလာႏိုင္တာကုိ က်ေနာ္တို႔ အထူးသတိျပဳရပါမယ္။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးအတြက္ အသံေတြ ေပးေနၾကတာမွာ လူမ်ဳိးဘာသာ မေရြးဘူး။ အားလုံးညီၾကတယ္။ ညီညာျခင္းရဲ႕ အလွတရားေတြကုိ ေ႐ွ႕ေနႀကီးေၾကာင့္ ပိုၿပီး ျမင္ေတြ႕ေနရပါေတာ့တယ္။ ဒီေတာ့ ဒီအခ်က္ကုိ မသမာသူေတြက ၿဖိဳခြင္းလာႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အင္မတန္ သတိထားရမယ့္ အခ်က္ပါပဲ။
စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးအတြက္ေပးေနတ့ဲ အသံက ႀကီးမားတယ္။ ဒီလို ဒီႀကီးမားတ့ဲ အသံေတြကုိ ေဖ်ာက္ႏိုင္ဖို႔ မသမာသူေတြက ဒီထက္ႀကီးတ့ဲ လုပ္ၾကံမႈေတြ ဖန္တီးလာႏိုင္ပါတယ္။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးအေပၚ ထားတ့ဲ အာရံုေတြ လုံးဝေျပာင္းသြားေအာင္ ႀကီးမားတ့ဲ လုပ္ၾကံမႈေတြနဲ႔ ဆက္လက္ လႈပ္႐ွားလာႏိုင္တယ္။
ဒီေတာ့ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္မွာ ညီၾကတ့ဲ ျပည္သူကုိ ခြဲႏိုင္ဖို႔ သူတို႔မသမာသူေတြ လုပ္လာႏိုင္တာက လူမ်ဳိးေရးဘာသာေရး ပဋိပကၡတစ္ခု ဖန္တီးေပးႏိုင္တာပါပဲ။ သူတို႔မသမာသူေတြမွာ အ့ဲလို ျပႆနာေတြကုိ ဖန္တီးေပးရာမွာ အေတြ႔အၾကံဳလည္း ရိွၿပီးသားမို႔ လြယ္လြယ္ေလး ဖန္တီးေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ကုိ လုံးဝ အာရံုလႊဲသြားေအာင္၊ ျပည္သူၾကားမွာ လုံးဝကုိ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ျဖစ္သြားေအာင္ အင္မတန္ ႀကီးမားတ့ဲ အကြက္ေတြနဲ႔ လႈပ္႐ွားလာႏိုင္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္သူ အမ်ားဆုံး ဝမ္းနည္း ပူေဆြးေသာကေရာက္ေနၾကခ်ိန္မွာပဲ တစ္ခ်ဳိ႕ မသမာသူေတြကေတာ့ ေ႐ွ႕ေနႀကီး လုပ္ၾကံခံခ့ဲရမႈကုိ အားရဝမ္းသာတ့ဲပံုစံနဲ႔ Social မီဒီယာေတြမွာ ေအာင္ပြဲခံေနသလို ဝါဒျဖန္႔ေရးသား ေနၾကတာ ေတြ႔ျမင္ေနရပါၿပီ။ ဒါက သပ္သပ္ကုိ မီးေမႊးခ်င္ေနတ့ဲ သေဘာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြ အထူးသတိျပဳရမယ့္ အခ်ိန္အခါ ေရာက္ႏွင့္ေနပါၿပီ။
အထူးသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ မြတ္စလင္ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမမ်ားအေနျဖင့္ ယခုအခ်ိန္မွာ မိမိတို႔ရဲ႕ အသြားအလာ၊ အေျပာအဆို၊ အလုပ္အကုိင္ေတြကုိ သတိရိွရိွနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ မသမာသူေတြက မိမိကုိ မခံႏိုင္ေအာင္ ဆြေပးၿပီး ျပႆနာျဖစ္လာေအာင္ လမ္းခင္းေပးလာႏိုင္ပါတာမို႔ က်ေနာ္တို႔တေတြ အသိတရားနဲ႔ ထိန္းသိမ္းဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ျပႆနာမီး အမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ နည္းလမ္းအသြယ္သြယ္နဲ႔ ေမြးေပးလာႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ သတိရိွရိွ လက္ေ႐ွာင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ တိုင္းျပည္ကုိ ေခ်ာက္ထဲေရာက္ေစခ်င္ေနတ့ဲ မသမာသူေတြရဲ႕ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲမွာ မိမိပါမသြားေအာင္ အေလးထားၿပီး ေနရမယ့္ အခ်ိန္အခါ ေရာက္ႏွင့္ေနၿပီမို႔ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းသူျပည္သားေကာင္း အေနနဲ႔ အထူး သတိ ဝီရိယနဲ႔ ေနၾကပါ။ သတိဟူသည္ ပိုသည္မရိွ ဆိုတ့ဲ စကားအတိုင္းေပါ့ေလ။
ေ႐ွ႕ေနႀကီးရဲ႕ သမီးေျပာခ့ဲသလို ေ႐ွ႕ေနႀကီးဟာ ဒီအလုပ္ေတြကုိ တိုင္းျပည္အတြက္ လုပ္ဖို႔လိုလို႔ လုပ္သြားခ့ဲတာ၊ ေသဖို႔ရိွလို႔ ေသသြားခ့ဲတာပဲေလ။ ဒီေတာ့ ေ႐ွ႕ေနႀကီး ဦးကုိနီ မရိွေတာ့ေပမယ့္ သူခ်မွတ္ေပးခ့ဲတ့ဲ လမ္းစဥ္ေတြ၊ သူျပေပးခ့ဲတ့ဲ ထိုးေဖာက္နည္းေတြနဲ႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြက မသမာသူေတြကုိ တရားဥပေဒအတိုင္း အလွဲထိုး အႏိုင္တိုက္ၾကရမွာပါ။ ေ႐ွ႕ေနႀကီးကုိ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးတ့ဲ က်ေနာ္တို႔ျပည္သူေတြရဲ႕ တာဝန္ပါပဲ။ တာဝန္သိ ျပည္သူဆိုတာ ဘယ္လိုမ်ဳိးလဲ။ ေ႐ွ႕ေနႀကီး ဦးကုိနီကုိ ကယ္ဖို႔ႀကိဳးစားရင္း အသက္ေပးဆပ္သြားခ့ဲရတ့ဲ ကုိေနဝင္းဟာ က်ေနာ္ျပည္သူေတြအတြက္ အေကာင္းဆုံး ဥပမာပဲမဟုတ္လား။
ဒီေတာ့ အဓမၼတရားကုိ အႏိုင္တိုက္ရမွာ သည္းခံမႈတရားနဲ႔ အၾကမ္းမဖက္တ့ဲ လမ္းစဥ္သည္သာ အထိေရာက္ဆုံးနဲ႔ အေကာင္းဆုံး နည္းလမ္းပဲ ဆိုတာကုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းသူျပည္သားေတြ အထူးသတိခ်ပ္ဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္းပါ။
O’Laie Manzu
RB News17.1.2017
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ မတူကြဲျပားသူေတြရဲ႕ ေရြ႕ေျပာင္းေနထိုင္မႈကိစၥေတြနဲ႔ လူမ်ိဳးစုအၾကား အျငင္းပြားဖြယ္ရာကိစၥေတြ သမိုင္းအဓြန္႔ရွည္တဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်လက္ေအာက္က ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ၿပီး ခ်က္ခ်င္းဆိုသလိုပဲ အာရကန္ျပည္နယ္က ရိုဟင္ဂ်ာ နဲ႔ ေဒသခံ ရခိုင္ေတြအၾကား တင္းမာမႈေတြ တိုးလာခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ အိႏၵိယတိုက္က ေရႊ႕ေျပာင္းလာတဲ့ လူသစ္ေတြျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒအရ ဒီလူေတြဟာ မူရင္းဌာေန တိုင္းရင္းသားအစုအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ထဲမွာ မပါဝင္ပါဘူးလို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒါလို ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ခြဲျခားထားတဲ့အတြက္ သူတို႔အေနနဲ႔ အေျခခံ လူမႈေရး၊ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး ဝန္ေဆာင္မႈေတြ ရရွိႏိုင္ဖို႔အတြက္ အလြန္ခက္ခဲသြားေစခဲ့ပါတယ္။
‘နယ္စပ္ေဒသမွာေနထိုင္သူေတြကို စနစ္တက် စီစစ္ဖို႔’ နဲ႔ ‘ႏိုင္ငံအတြင္း တရားမဝင္ခိုးဝင္လာတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကို အေရးယူဖို႔’ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ျမန္မာလူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးဟာ “နဂါးမင္းစစ္ဆင္ေရး” ကို ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈဟာ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းမခံရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ပစ္မွတ္ထားဦးတည္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ကို ဖမ္းဆီးတာေတြ၊ ေနအိမ္ကႏွင္ထုတ္တာေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့အတြက္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လမွာ ရိုဟင္ဂ်ာအေျမာက္အျမားဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက ရိုဟင္ဂ်ာ ႏွစ္သိန္းခြဲေက်ာ္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ဝင္ေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာ ထြက္ေျပးသြားသူ ဦးေရဟာ တစ္သိန္းခြဲေတာင္မျပည့္ဘူးလို႔ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ဒုကၡသည္အမ်ားအျပားေရာက္ရွိလာတာဟာ လူဦးေရထူထပ္ၿပီး စီးပြားေရးခၽြတ္ၿခံဳက်ေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အဖို႔ အက်ပ္အတည္းေတြ ပိုမိုျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးကို ထိခိုက္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီအက်ပ္အတည္းေတြအျပင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဆက္ဆံမႈေတြကို အျခားမြတ္စလင္ႏိုင္ငံရဲ႕ စိုးရိမ္းမႈျမင့္မားလာတာေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕အစိုးရဟာ ကုလသမဂၢ (UN) ထံ အကူအညီေတာင္းခံခဲ့ပါတယ္။
ဒုကၡသည္အမ်ားစုဟာ စိတ္မခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ရာ အေျခအေနေတြမွာ ေနထိုင္ၾကရပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရကလည္း ဒီဒုကၡသည္ေတြကို အၿမဲတမ္းၾကည့္ရႈထားဖို႔႔အတြက္ ဆက္လက္ မလုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ဘူးလို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ အေထာက္အကူျပဳ အစီအစဥ္ႀကီးတစ္ရပ္ကို စတင္ခဲ့ၿပီး UNHCR ရံုးက ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ေမလ မွာစတင္ ကိုင္တြယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္နဲ႔ စုစုေပါင္း ဒုကၡသည္စခန္း (၁၃) ခုကို တည္ေထာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။
အခက္အခဲ ေျပလည္စျပဳလာတဲ့အခါ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား ဒုကၡသည္ျပႆနာ တာရွည္ေျပလည္ႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းရွာခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးဟာ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ညီလာခံ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ပါဝင္ခဲ့လက္မွတ္ထိုးထားျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ သူတို႔ရဲ႕ေမြးရပ္ဌာေနကို ျပန္ပို႔ေပးဖို႔အတြက္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လမွာ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီသေဘာတူညီခ်က္မွာေတာ့ (UNHCR) ရံုးက မပါဝင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ပို႔မယ့္အစီအစဥ္ကို ဆန္႔က်င္မႈေတြလည္း အမ်ားအျပား ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္ ။ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ အရာရွိေတြအၾကား ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး လူေပါင္းရာႏွင့္ခ်ီ ေသဆံုးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒုကၡသည္စခန္းက အေျခအေနပိုဆုိး လာတာေတြ၊ ရိုဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ အေတာ္မ်ားမ်ား ဖမ္းဆီးခံရတာေတြ၊ စားနပ္ရိကၡာ ေလွ်ာ့ခ်မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရတာေတြေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြအေနနဲ႔ ေမြးရပ္ေျမကို ျပန္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းသလို ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္အကုန္ေလာက္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ တစ္သိန္းရွစ္ေသာင္းေလာက္ဟာ ျမန္မာျပည္ထဲက သူတို႔ရဲ႕ ေမြးရပ္ေဒသဆီ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနရပ္ျပန္သူေတြရဲ႕ အေျခအေန တိုးတက္လာဖို႔ကို ရည္ရြယ္ၿပီး ျပန္လည္ အေျခခ်ေနထိုင္ေရး အစီအစဥ္ေတြအတြက္ (UNHCR) ရံုးက အေမရိကန္ေဒၚလာ (၇) သိန္းေလာက္ အကုန္အက်ခံခဲ့ပါတယ္။ (UNHCR) ရဲ႕ ဝင္ေရာက္ႏိုင္မႈ အတိုင္းအတာကို ျမန္မာအစိုးရက ကန္႔သတ္ ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပန္သြားတဲ့ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေရးကိစၥကို အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ကိုင္တြယ္မႈေတြ၊ မွ်တမႈ အတိုင္းအတာေတြကို (UNHCR) အေနနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ အေျခအေနမေပးခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔အေပၚ ခြဲျခားမႈေတြ ဆက္လက္ရွိေနဆဲပါပဲ။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံသားအဆင့္ သံုးဆင့္ခြဲထားတဲ့ ႏိုင္ငံသားဥပေဒသစ္တရပ္ကို ျမန္မာအစိုးရကျပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာေတြအဖို႔ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳခံရဖို႔ အလြန္မွပင္ခက္ခဲေနတုန္းပါပဲ။
၁၉၉၁ -၉၂ မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေနာက္ပိုင္းမွာေနထိုင္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ထပ္တခါ ထြက္ေျပးၾကရျပန္ပါတယ္။ (အဲဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ အာရကန္ျပည္နယ္ကေန ရခိုင္ျပည္နယ္လို႔ နာမည္ေျပာင္းလိုက္ပါၿပီ)။ ဒီတစ္ခ်ီမွာလည္း လူ ႏွစ္သိန္းခြဲေလာက္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္း (၂၀) ေလာက္မွာ မွတ္ပံုတင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ကို ျမန္မာျပည္ ျပန္ပို႔တဲ့ အစီအစဥ္ဟာလည္း ထပ္မံ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ျဖစ္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံဟာလည္း Burma ကေန Myanmar လို႔ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ အမည္ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္။)
၁၉၉၂-၉၃ ခုႏွစ္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို သူတို႔ရဲ႕ ေမြးရပ္ေျမျပန္ပို႔ဖို႔ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား သေဘာတူခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးဝိုင္းမွာလည္း (UNHCR) ပါဝင္ခြင့္ မရရွိခဲ့ျပန္ပါဘူး။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာအစိုးရက UNHCR ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲ ဝင္ခြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဧၿပီလ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ UNHCR က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ေရာက္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ကိုယ့္သေဘာနဲ႕ကိုယ္ ျပန္လိုပါက ျပန္ခြင့္ရႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ လံုၿခံဳမႈအတြက္ လံုေလာက္တဲ့ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲမႈေတြမရွိေသးပဲ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ခြင့္ျပဳတယ္ ဆိုတဲ့ ေဝဖန္မႈေတြ၊ တကယ္ပဲ တိုက္တြန္းမႈမပါပဲ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ ကိုယ္ခြင့္ျပဳတာမွ ဟုတ္ရဲ႕လားဆိုတဲ့ သံသယေတြနဲ႔ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက လူအခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြက (UNHCR) ကို အႀကီးအက်ယ္ ေဝဖန္ခဲ့ပါတယ္။ (UNHCR) အေနနဲ႔ နယ္စပ္ႏွစ္ဘက္လံုးကို ေရာက္ရွိေနၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ကိုယ့္ေမြးရပ္ဇာတိဆီ ျပန္လိုက (တိုက္တြန္းမႈမျပဳပဲ) ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ျပန္ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အသိအမွတ္ျပဳေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထိုင္တာထက္ ျမန္မာျပည္တြင္းက ကိုယ့္ေနအိမ္မွာ သြားျပန္ေနထိုင္တာက ပိုမိုသင့္ေလ်ာ္တယ္လို႔ ေလ့လာသံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉၆ နဲ႔ ၁၉၉၇ မွာလည္း ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြက ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွဘက္ကို ထပ္မံ ေျပးခဲ့ရျပန္ပါတယ္။ ပထမမွာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္က အတင္းအၾကပ္ ျပန္ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုလသမဂၢ (UN) ရဲ႕ ၾကားဝင္ျဖန္ေျဖေပးမႈေၾကာင့္ အတင္းျပန္ပို႔တဲ့အစီအစဥ္ေတြ အေတာ္ေလးရပ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းကို (UN) ဝင္ခြင့္ရၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရးကို လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ၊ အေျခခံ အေဆာက္အဦ တိုးတက္ဖို႔ေတြ အတြက္ကို လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရအဆင့္ဆင့္နဲ႔လည္း ေျပာဆို ညိွႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေပၚတာဆြဲၿပီး အလုပ္ခိုင္းေစမႈေတြ အဆံုးသတ္ေပးဖို႔နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံသား သတ္မွတ္ေရးကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ေပးဖို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉၀ ခုႏွစ္ရဲ႕ ဆယ္ရာစု အေစာပိုင္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့သူေတြအနက္ ႏွစ္သိန္းေလာက္ဟာ ၁၉၉၀ ဒီဇင္ဘာလေလာက္မွာ သူတို႔ေနရပ္ဌာေနကို ျပန္သြားခဲ့ၾကပါၿပီ။ ႏွစ္ေသာင္းႏွစ္ေထာင္ ေလာက္ပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံထဲမွာ က်န္ေနပါေတာ့တယ္။ အေစာပိုင္းတုန္းကလို ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို နယ္ေျမစြန္႔ခြာျပီး အစုအလိုက္အျပံဳလိုက္ ထြက္ေျပးရေလာက္တဲ့ အေျခအေနတင္းမာမႈေတြ ေလွ်ာ့လာၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္က ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အေရးကိစၥရပ္တခုအေနနဲ႔ ဆက္လက္တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက ရိုဟင္ဂ်ာ ႏွစ္သိန္းခြဲေက်ာ္ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ဝင္ေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ တစ္ဖက္မွာ ထြက္ေျပးသြားသူ ဦးေရဟာ တစ္သိန္းခြဲေတာင္မျပည့္ဘူးလို႔ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ဒုကၡသည္အမ်ားအျပားေရာက္ရွိလာတာဟာ လူဦးေရထူထပ္ၿပီး စီးပြားေရးခၽြတ္ၿခံဳက်ေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အဖို႔ အက်ပ္အတည္းေတြ ပိုမိုျဖစ္ေစခဲ့ၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးကို ထိခိုက္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီအက်ပ္အတည္းေတြအျပင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဆက္ဆံမႈေတြကို အျခားမြတ္စလင္ႏိုင္ငံရဲ႕ စိုးရိမ္းမႈျမင့္မားလာတာေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕အစိုးရဟာ ကုလသမဂၢ (UN) ထံ အကူအညီေတာင္းခံခဲ့ပါတယ္။
ဒုကၡသည္အမ်ားစုဟာ စိတ္မခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ရာ အေျခအေနေတြမွာ ေနထိုင္ၾကရပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရကလည္း ဒီဒုကၡသည္ေတြကို အၿမဲတမ္းၾကည့္ရႈထားဖို႔႔အတြက္ ဆက္လက္ မလုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္ဘူးလို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ အေထာက္အကူျပဳ အစီအစဥ္ႀကီးတစ္ရပ္ကို စတင္ခဲ့ၿပီး UNHCR ရံုးက ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ေမလ မွာစတင္ ကိုင္တြယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္နဲ႔ စုစုေပါင္း ဒုကၡသည္စခန္း (၁၃) ခုကို တည္ေထာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။
အခက္အခဲ ေျပလည္စျပဳလာတဲ့အခါ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား ဒုကၡသည္ျပႆနာ တာရွည္ေျပလည္ႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းရွာခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးဟာ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ညီလာခံ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ပါဝင္ခဲ့လက္မွတ္ထိုးထားျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ သူတို႔ရဲ႕ေမြးရပ္ဌာေနကို ျပန္ပို႔ေပးဖို႔အတြက္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လမွာ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီသေဘာတူညီခ်က္မွာေတာ့ (UNHCR) ရံုးက မပါဝင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ပို႔မယ့္အစီအစဥ္ကို ဆန္႔က်င္မႈေတြလည္း အမ်ားအျပား ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္ ။ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ အရာရွိေတြအၾကား ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး လူေပါင္းရာႏွင့္ခ်ီ ေသဆံုးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒုကၡသည္စခန္းက အေျခအေနပိုဆုိး လာတာေတြ၊ ရိုဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ အေတာ္မ်ားမ်ား ဖမ္းဆီးခံရတာေတြ၊ စားနပ္ရိကၡာ ေလွ်ာ့ခ်မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရတာေတြေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြအေနနဲ႔ ေမြးရပ္ေျမကို ျပန္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းသလို ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္အကုန္ေလာက္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ တစ္သိန္းရွစ္ေသာင္းေလာက္ဟာ ျမန္မာျပည္ထဲက သူတို႔ရဲ႕ ေမြးရပ္ေဒသဆီ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနရပ္ျပန္သူေတြရဲ႕ အေျခအေန တိုးတက္လာဖို႔ကို ရည္ရြယ္ၿပီး ျပန္လည္ အေျခခ်ေနထိုင္ေရး အစီအစဥ္ေတြအတြက္ (UNHCR) ရံုးက အေမရိကန္ေဒၚလာ (၇) သိန္းေလာက္ အကုန္အက်ခံခဲ့ပါတယ္။ (UNHCR) ရဲ႕ ဝင္ေရာက္ႏိုင္မႈ အတိုင္းအတာကို ျမန္မာအစိုးရက ကန္႔သတ္ ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပန္သြားတဲ့ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေရးကိစၥကို အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ ကိုင္တြယ္မႈေတြ၊ မွ်တမႈ အတိုင္းအတာေတြကို (UNHCR) အေနနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ အေျခအေနမေပးခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔အေပၚ ခြဲျခားမႈေတြ ဆက္လက္ရွိေနဆဲပါပဲ။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံသားအဆင့္ သံုးဆင့္ခြဲထားတဲ့ ႏိုင္ငံသားဥပေဒသစ္တရပ္ကို ျမန္မာအစိုးရကျပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာေတြအဖို႔ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳခံရဖို႔ အလြန္မွပင္ခက္ခဲေနတုန္းပါပဲ။
၁၉၉၁ -၉၂ မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေနာက္ပိုင္းမွာေနထိုင္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ထပ္တခါ ထြက္ေျပးၾကရျပန္ပါတယ္။ (အဲဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ အာရကန္ျပည္နယ္ကေန ရခိုင္ျပည္နယ္လို႔ နာမည္ေျပာင္းလိုက္ပါၿပီ)။ ဒီတစ္ခ်ီမွာလည္း လူ ႏွစ္သိန္းခြဲေလာက္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္း (၂၀) ေလာက္မွာ မွတ္ပံုတင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ကို ျမန္မာျပည္ ျပန္ပို႔တဲ့ အစီအစဥ္ဟာလည္း ထပ္မံ အျငင္းပြားဖြယ္ရာ ျဖစ္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံဟာလည္း Burma ကေန Myanmar လို႔ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ အမည္ေျပာင္းလိုက္ပါတယ္။)
၁၉၉၂-၉၃ ခုႏွစ္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို သူတို႔ရဲ႕ ေမြးရပ္ေျမျပန္ပို႔ဖို႔ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား သေဘာတူခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးဝိုင္းမွာလည္း (UNHCR) ပါဝင္ခြင့္ မရရွိခဲ့ျပန္ပါဘူး။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာအစိုးရက UNHCR ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲ ဝင္ခြင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဧၿပီလ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ UNHCR က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ေရာက္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ကိုယ့္သေဘာနဲ႕ကိုယ္ ျပန္လိုပါက ျပန္ခြင့္ရႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ လံုၿခံဳမႈအတြက္ လံုေလာက္တဲ့ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲမႈေတြမရွိေသးပဲ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ခြင့္ျပဳတယ္ ဆိုတဲ့ ေဝဖန္မႈေတြ၊ တကယ္ပဲ တိုက္တြန္းမႈမပါပဲ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ ကိုယ္ခြင့္ျပဳတာမွ ဟုတ္ရဲ႕လားဆိုတဲ့ သံသယေတြနဲ႔ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက လူအခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြက (UNHCR) ကို အႀကီးအက်ယ္ ေဝဖန္ခဲ့ပါတယ္။ (UNHCR) အေနနဲ႔ နယ္စပ္ႏွစ္ဘက္လံုးကို ေရာက္ရွိေနၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ကိုယ့္ေမြးရပ္ဇာတိဆီ ျပန္လိုက (တိုက္တြန္းမႈမျပဳပဲ) ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ျပန္ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အသိအမွတ္ျပဳေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထိုင္တာထက္ ျမန္မာျပည္တြင္းက ကိုယ့္ေနအိမ္မွာ သြားျပန္ေနထိုင္တာက ပိုမိုသင့္ေလ်ာ္တယ္လို႔ ေလ့လာသံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉၆ နဲ႔ ၁၉၉၇ မွာလည္း ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြက ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွဘက္ကို ထပ္မံ ေျပးခဲ့ရျပန္ပါတယ္။ ပထမမွာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္က အတင္းအၾကပ္ ျပန္ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကုလသမဂၢ (UN) ရဲ႕ ၾကားဝင္ျဖန္ေျဖေပးမႈေၾကာင့္ အတင္းျပန္ပို႔တဲ့အစီအစဥ္ေတြ အေတာ္ေလးရပ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းကို (UN) ဝင္ခြင့္ရၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရးကို လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ၊ အေျခခံ အေဆာက္အဦ တိုးတက္ဖို႔ေတြ အတြက္ကို လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရအဆင့္ဆင့္နဲ႔လည္း ေျပာဆို ညိွႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေပၚတာဆြဲၿပီး အလုပ္ခိုင္းေစမႈေတြ အဆံုးသတ္ေပးဖို႔နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံသား သတ္မွတ္ေရးကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ေပးဖို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉၀ ခုႏွစ္ရဲ႕ ဆယ္ရာစု အေစာပိုင္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့သူေတြအနက္ ႏွစ္သိန္းေလာက္ဟာ ၁၉၉၀ ဒီဇင္ဘာလေလာက္မွာ သူတို႔ေနရပ္ဌာေနကို ျပန္သြားခဲ့ၾကပါၿပီ။ ႏွစ္ေသာင္းႏွစ္ေထာင္ ေလာက္ပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံထဲမွာ က်န္ေနပါေတာ့တယ္။ အေစာပိုင္းတုန္းကလို ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို နယ္ေျမစြန္႔ခြာျပီး အစုအလိုက္အျပံဳလိုက္ ထြက္ေျပးရေလာက္တဲ့ အေျခအေနတင္းမာမႈေတြ ေလွ်ာ့လာၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ ျမန္မာျပည္က ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အေရးကိစၥရပ္တခုအေနနဲ႔ ဆက္လက္တည္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
ရုိေနဆန္းလြင္
RB News
3.1.2017
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၂၈) ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာအစုိးရ သတင္းစာမ်ားနဲ႔ MRTV သတင္းေတြမွာ ကၽြန္ေတာ္ Ro Nay San Lwin ရဲ့ Facebook အေကာင့္ကေန သတင္းမွားေတြ ျဖန္႔ေနတဲ့ အေၾကာင္း၊ ေမာင္ေတာခရုိင္ ခေမာင္းဆိပ္ၿမဳိ႕မွာ ကာကြယ္ေဆးထုိးၿပီးေနာက္ ကေလးတစ္ဦး ေသဆုံးသြားတာ မမွန္ကန္တဲ့ အေၾကာင္း၊ အဲဒီကေလးငယ္က သူ႔ဟာသူ အျခားေ၀ဒနာနဲ႔ ေသဆုံးသြားတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတာ ဖတ္လုိက္ရပါတယ္။
အဲဒါအျပင္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၂) ရက္ေန႔မွာ ဗီြအုိေအျမန္မာပုိင္းက ကုိစည္သူေအာင္ျမင့္ရဲ့ ေဆာင္းပါးမွာ ရုိဟင္ဂ်ာအေရး လႈပ္ရွားသူေတြက သတင္းမွားေတြနဲ႔ ၀ါဒျဖန္႔ေနတဲ့ အေၾကာင္း၊ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ Facebook မွာ ေရးခဲ့တဲ့ ကာကြယ္ေဆးကိစၥက သတင္းမွား ဥပမာ တစ္ခု ျဖစ္တယ္လုိ႔ အစုိးရသတင္းေတြကုိ ကုိးကားၿပီး စြပ္စြဲထားပါတယ္။
ကုိစည္သူေအာင္ျမင့္ ဆုိတာကေတာ့ တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရးက စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမထြန္းဦး၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ရဲ၀င္း တုိ႔နဲ႔ ဗုိလ္သင္တန္း အပတ္စဥ္ ၂၅ အတူတက္ခဲ့သူ တစ္ဦးပါ။ သူက ဗုိလ္သင္တန္းေက်ာင္းက ထုတ္ခံရၿပီးေနာက္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီထဲ ၀င္ေရာက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ အခု စာနယ္ဇင္းသမား တစ္ဦးအေနနဲ႔ ရပ္တည္ေနသူျဖစ္တယ္ ဆုိတာ သူနဲ႔ ရင္းႏွီးသူတစ္ဦးက ေျပာျပလုိ႔ သိရတယ္။ ဒါကုိ ဒီေဆာင္းပါးမွာ ထည့္ေရးျခင္း အေၾကာင္းရင္းက ဘာေၾကာင့္ စစ္ေလာ္ဘီတစ္ဦး ျဖစ္ေနရသလဲ ဆုိတာ သိသာေအာင္ပါ။
ကာကြယ္ေဆးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရးပါမယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၂၂) ရက္ေန႔မွာ ေမာင္ေတာခရုိင္၊ ခေမာင္းဆိပ္ၿမဳိ႕ ၊ အမွတ္ (၄) ရပ္ကြက္ (မင္းခေမာင္း ရပ္ကြက္)၊ မက်ည္းေခ်ာင္း ေက်းရြာက က်န္းမာေရး လုပ္သားတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးမာမတ္အူေမာရ္က တမန္းသားေက်းရြာ အေျခစုိက္ က်န္းမာေရးမွဴးရဲ့ ညြန္ၾကားခ်က္အရ ကာကြယ္ေဆးထုိးဖုိ႔အတြက္ မက်ည္းေခ်ာင္းရြာမွာ ရွိတဲ့ တစ္ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြရဲ့ စာရင္းကုိ ျပဳစုခဲ့တယ္။ ကေလးေတြရဲ့ မိဘေတြက ကာကြယ္ေဆး မထုိးခ်င္ဘူး၊ ကာကြယ္ေဆးထုိးရင္ ကေလးေတြ ဖ်ားတတ္တယ္ ဆုိၿပီး စာရင္း မေပးၾကလုိ႔ က်န္းမာေရး လုပ္သားျဖစ္တဲ့ ဦးမာမတ္အူေမာရ္က မထုိးလုိ႔မရဘူး၊ ဒါက အစုိးရ အမိန္႔၊ မထုိးရင္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံရမယ္၊ ေငြညွစ္ခံရမယ္၊ မင္းတုိ႔ ဆင္းရဲသားေတြ ေငြဘယ္လုိေပးႏုိင္မလဲ၊ ေငြမေပးႏုိင္ရင္ ေထာင္ခ်ခံရမယ္လုိ႔ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး စာရင္းေကာက္ခံခဲ့တယ္။
ဒီဇင္ဘာလ (၂၃) ရက္ေန႔ မနက္ (၉) နာရီ အခ်ိန္မွာ မင္းခေမာင္းရပ္ကြက္မွာ တာ၀န္က်ေနတဲ့ သူနာျပဳ (သြားဖြားဆရာမ) ေဒၚျမေကခုိင္၊ ရဲေအာင္ရြာမွာ တာ၀န္က်ေနတဲ့ သူနာျပဳ၊ ခြဆုံရြာမွာ တာ၀န္က်ေနတဲ့ သူနာျပဳေတြနဲ႔ မင္းခေမာင္း ကင္းစခန္းက နယ္ျခားေစာင့္ရဲ (၅) ေယာက္တုိ႔ဟာ မင္းခေမာင္းရပ္ကြက္ ေဆးခန္းကုိ ေရာက္ရွိလာၿပီး ကေလးေတြကုိ ေဆးထုိးေပးခဲ့တယ္။ မနက္ ၉း၃၀ နာရီမွာ မင္းခေမာင္းရပ္ကြက္၊ မက်ည္းေခ်ာင္းရြာက ဦးႏူရ္အာေလာမ္ရဲ့ (၈) လ အရြယ္သားေလး ယာစီးန္ဂ်ဴဟာရ္ကုိလည္း ေဆးထုိးေပးခဲ့ၿပီး၊ အျခား ကေလး အေယာက္ ၂၀ ေက်ာ္ကုိ ေဆးထုိးေပးခဲ့တယ္။
ေဆးထုိးေပးၿပီး ခဏအၾကာမွာ ကေလးေတြ အန္တယ္၊ ၀မ္းသြားတယ္၊ ႏြမ္းနယ္ ပင္ပန္းလာၿပီး ငုိက္လာတဲ့ လကၡဏာေတြ ျမင္ေတြ႔လာရတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ယာစီးန္ဂ်ဴဟာရ္ အပါအ၀င္ ကေလးငယ္ (၇) ေယာက္ အသက္စုိးရိမ္ဖြယ္ အေျခအေနကုိ ေရာက္ရွိလာၿပီး ည ၉ နာရီ အခ်ိန္မွာ ယာစီးန္ဂ်ဴဟာရ္ ေသဆုံးသြားခဲ့တယ္။
ဦးေရွာ္ဖီအာေလာမ္၏ (၈) လ အရြယ္ အမႊားပူး သမီးႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဂ်ႏၷသ္တာရာနဲ႔ ေကာ္ေဆရာ၊ ဦးဇာဟိတ္ဟူစိန္းရဲ့ (၇) လ အရြယ္သမီး ဟာေရဆာ၊ ဦးႏူရ္ဆလာမ္ရဲ့ (၈) လ အရြယ္သား အာဇီဇုလ္မုစ္တာဖာ၊ ဦးကာမာလ္ဟူစိန္းရဲ့ (၉) လ အရြယ္သား ေနာ္ဂ်ီမူလႅာနဲ႔ အျခားကေလးတစ္ဦးတုိ႔ အသက္စုိးရိမ္ရတဲ့ အေျခအေနကုိ ေရာက္ေနလုိ႔ ဒီဇင္ဘာလ (၂၄) ရက္ေန႔မွာ တမန္းသား က်န္းမာေရးဌာနကုိ ပုိ႔ေဆာင္ၿပီး ေဆးကုသခဲ့ရတယ္။
ဒီဇင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔မွာ ေဒၚျမေကခုိင္ အပါအ၀င္ သူနာျပဳ သုံးေယာက္၊ မင္းခေမာင္းရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ တမန္းသားရြာ အေျခစုိက္ က်န္းမာေရးမွဴး၊ နယ္ျခားေစာင့္ရဲေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးလုပ္သား ဦးမာမတ္အူေမာရ္ တုိ႔က ဦးႏူရ္အာေလာမ္ကုိ ေခၚၿပီး ယာစီးန္ဂ်ဴဟာရ္ကုိ ကာကြယ္ေဆး ထုိးေပးခဲ့ျခင္းမရွိ ဟုဆုိၿပီး အတင္းအဓမၼ လက္မွတ္ထုိးခုိင္းခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ တစ္ေယာက္ေယာက္ လာေမးရင္လည္း ေဆးမထုိးေပးခဲ့ဘူး၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာ ေရာဂါနဲ႔သာ ေသဆုံးခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာဖုိ႔၊ တကယ္လုိ႔ ကာကြယ္ေဆး ထုိးေပးတာေၾကာင့္ ေသဆုံးခဲ့တာလုိ႔ ေျပာရင္ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်မယ္လုိ႔ ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ ကေလးရဲ့ ကာကြယ္ေဆးထုိး မွတ္တမ္းကုိလည္း လဲေပးလုိက္တယ္။
ဒီဇင္ဘာလ (၂၈) ရက္ေန႔မွာ တမန္းသားရြာ အေျခစုိက္ က်န္းမာေရးမွဴး၊ မင္းခေမာင္း ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ရပ္မိရပ္ဖေတြနဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲေတြဟာ မက်ည္းေခ်ာင္းရြာကုိ ေရာက္ရွိလာၿပီး ကာကြယ္ေဆး ထုိးခံခဲ့ရတဲ့ ကေလးမိဘေတြကုိ ေခၚၿပီး ယာစီးန္ဂ်ဴဟာရ္ ေသဆုံးခဲ့ရတာက ကာကြယ္ေဆးေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ၊ သူ႔ကံတရားေၾကာင့္ အသက္ေသဆုံးသြားခဲ့ရတာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကာကြယ္ေဆး အေပၚ သံသယ မ၀င္ဖုိ႔၊ အခု ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာ ေရာဂါက အျခားရြာေတြမွာလည္း ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ အဲဒါေၾကာင့္ မိဘေတြ အေနနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြရဲ့ က်န္းမာေရးကုိ ဂရုစုိက္ဖုိ႔၊ ေရကုိက်ဳိခ်က္ၿပီး ေသာက္သုံးဖုိ႔၊ မသန္႔ရွင္းတဲ့ အစားအစာေတြ ေရွာင္ရွားဖို႔ မွာၾကားၿပီး၊ ေသာက္ေဆး အခ်ဳိ႕ေပးခဲ့တယ္။
အဲဒါေတြအျပင္ အေျခအေန စုိးရိမ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကေလး (၆) ေယာက္ရဲ့ က်န္းမာေရး အေျခအေန ဆုိးလာရင္ သူ႔ကုိ ေခၚဖုိ႔၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ တမန္းသား က်န္းမာေရးဌာနကုိ ပုိ႔ဖုိ႔ မွာၾကားခဲ့တယ္။ အဲဒီကေလး (၆) ေယာက္ရဲ့ က်န္းမာေရး အေျခအေနကေတာ့ အခုထိ စုိးရိမ္ေနရဆဲပါ။
NGO ၀န္ထမ္းတစ္ဦးကေတာ့ ကာကြယ္ေဆးေတြကုိ အေအးခန္းထဲမွာ မထားလုိ႔ အခုလုိ ကေလး ေသဆုံးရတဲ့ အထိ ျဖစ္သြားခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ သာမာန္ ရုိဟင္ဂ်ာ ျပည္သူေတြကုိ ေဆးကုသခြင့္ မေပးထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ အခု ကေလးေတြကုိ အတင္းအဓမၼ ေခၚၿပီး ေဆးထုိးခုိင္းတာက သံသယ ျဖစ္စရာပါ။
ေအာက္တုိဘာလ (၉) ရက္ေန႔ ေနာက္ပုိင္းကစၿပီး စစ္တပ္နဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔က အနည္းဆုံး အျပစ္မဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ျပည္သူ ၄၅၀ ေက်ာ္ကုိ သတ္ျဖတ္ခဲ့ၿပီး၊ ေနအိမ္ေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကုိ မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့တယ္။ မိန္းကေလးငယ္မ်ား အပါအ၀င္ အမ်ဳိးသမီး ၃၀၀ နီးပါးကုိ အုပ္စုဖြဲ႔ မုဒိမ္းက်င့္ခဲ့တယ္။
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ထဲမွာ အစုိးရက စာနယ္ဇင္းသမား ၁၃ ဦးကုိ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ႀကဳိတင္သတ္မွတ္ထားတဲ့ ရြာအခ်ဳိ႕ကုိ ေခၚသြားခဲ့တယ္။ ရြာလုံးကၽြတ္ မီးရႈိ႕ခံရတဲ့ ရြာေတြကုိေတာ့ ေခၚမသြားခဲ့ဘူး။ အခ်ဳိ႕ စာနယ္ဇင္းသမားေတြက အမွန္တရား တစ္ခ်ဳိ႕ကုိ သိခဲ့ေပမယ့္ ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ မ၀ံ့မရဲ ျဖစ္ေနတဲ့ ပုံစံမ်ဳိး ေတြ႔ေနရေပမယ့္ စစ္ေလာ္ဘီ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကုိစည္သူေအာင္ျမင့္ ကေတာ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ တစ္ဦးက ရုိက္ကူးထားတဲ့ ဗီဒီယုိ ထြက္လာတာေတာင္ အစုိးရ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြက ရာဇ၀တ္မႈ လုံး၀ မက်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ ၀ါဒျဖန္႔ေနတာကေတာ့ အလြန္ကုိ ရွက္ဖုိ႔ ေကာင္းပါတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာအေရး လႈပ္ရွားသူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ နာမည္ကုိ တပ္ၿပီး သတင္းမွားတင္ေနသူလုိ႔ စြပ္စြဲေနတာကေတာ့ အလြန္ကုိ ရုပ္ဆုိး အက်ည္းတန္လြန္းပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ ဆုိရွယ္မီဒီယာ အေကာင့္ေတြမွာ တင္ထားတဲ့ ဗီဒီယုိ၊ ဓါတ္ပုံနဲ႔ သတင္းေတြမွာ အမွားတစ္ခုမွ မပါဘူးဆုိတာ ႀကဳိက္တဲ့ပုံစံနဲ႔ အာမခံရဲတယ္။ အခုေရးထားတဲ့ ခေမာင္းဆိပ္ၿမဳိ႕က ကာကြယ္ေဆး ကိစၥမွာ အစုိးရက ေသခ်ာ အကြက္ခ်စီစဥ္ၿပီးမွ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ နာမည္ဖ်က္ဖုိ႔ လုပ္ခဲ့တာပါ။ အဲဒါကုိ သတင္းသမားတစ္ဦး ျဖစ္သူ ကုိစည္သူေအာင္ျမင့္က ေျမျပင္က သတင္းအမွန္ကုိ မစုံစမ္းဘဲ စစ္ေလာ္ဘီ တစ္ဦးပီပီ ဗီြအုိေအျမန္မာပုိင္းမွာ နာမည္ကုိင္ၿပီး စြပ္စြဲတာကေတာ့ ကုိယ့္ရဲ့ သတင္းသမား သိကၡာကုိ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ ခ်လုိက္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။ ငါးခူရေက်းရြာက အသတ္ခံရသူနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း အစုိးရ သတင္းကုိသာ ကုိးကားၿပီး ေျပာေနတာကုိက သတင္းသမား မပီသဘူးဆုိတာ ျပေနတယ္။
ကၽြန္ေတာ့္ အေနနဲ႔ “ဒီအစုိးရက ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ နည္းေပါင္းစုံနဲ႔ ဆက္ၿပီး သတ္ပါလိမ့္မယ္” လုိ႔ ေရးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကလည္း လူေပါင္း ၄၅၀ ေက်ာ္ကုိ မညွာမတာ သတ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ေရးခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ၿပီး၊ ေနာက္ေနာင္ မသတ္ေတာ့ပါဘူးလုိ႔ အစုိးရ ကုိယ္တုိင္က အာမခံထားျခင္း မရွိတဲ့ အတြက္ ဘယ္လုိပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ ဆက္သတ္မလဲဆုိတာ စုိးရိမ္ေနရဆဲပါ။
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၂၈) ရက္ေန႔ထုတ္ သတင္းစာျဖတ္ပုိင္း
အဲဒါအျပင္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၂) ရက္ေန႔မွာ ဗီြအုိေအျမန္မာပုိင္းက ကုိစည္သူေအာင္ျမင့္ရဲ့ ေဆာင္းပါးမွာ ရုိဟင္ဂ်ာအေရး လႈပ္ရွားသူေတြက သတင္းမွားေတြနဲ႔ ၀ါဒျဖန္႔ေနတဲ့ အေၾကာင္း၊ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ Facebook မွာ ေရးခဲ့တဲ့ ကာကြယ္ေဆးကိစၥက သတင္းမွား ဥပမာ တစ္ခု ျဖစ္တယ္လုိ႔ အစုိးရသတင္းေတြကုိ ကုိးကားၿပီး စြပ္စြဲထားပါတယ္။
ကုိစည္သူေအာင္ျမင့္ ဆုိတာကေတာ့ တပ္မေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရးက စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျမထြန္းဦး၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ရဲ၀င္း တုိ႔နဲ႔ ဗုိလ္သင္တန္း အပတ္စဥ္ ၂၅ အတူတက္ခဲ့သူ တစ္ဦးပါ။ သူက ဗုိလ္သင္တန္းေက်ာင္းက ထုတ္ခံရၿပီးေနာက္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီထဲ ၀င္ေရာက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ အခု စာနယ္ဇင္းသမား တစ္ဦးအေနနဲ႔ ရပ္တည္ေနသူျဖစ္တယ္ ဆုိတာ သူနဲ႔ ရင္းႏွီးသူတစ္ဦးက ေျပာျပလုိ႔ သိရတယ္။ ဒါကုိ ဒီေဆာင္းပါးမွာ ထည့္ေရးျခင္း အေၾကာင္းရင္းက ဘာေၾကာင့္ စစ္ေလာ္ဘီတစ္ဦး ျဖစ္ေနရသလဲ ဆုိတာ သိသာေအာင္ပါ။
ကာကြယ္ေဆးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရးပါမယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၂၂) ရက္ေန႔မွာ ေမာင္ေတာခရုိင္၊ ခေမာင္းဆိပ္ၿမဳိ႕ ၊ အမွတ္ (၄) ရပ္ကြက္ (မင္းခေမာင္း ရပ္ကြက္)၊ မက်ည္းေခ်ာင္း ေက်းရြာက က်န္းမာေရး လုပ္သားတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးမာမတ္အူေမာရ္က တမန္းသားေက်းရြာ အေျခစုိက္ က်န္းမာေရးမွဴးရဲ့ ညြန္ၾကားခ်က္အရ ကာကြယ္ေဆးထုိးဖုိ႔အတြက္ မက်ည္းေခ်ာင္းရြာမွာ ရွိတဲ့ တစ္ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေတြရဲ့ စာရင္းကုိ ျပဳစုခဲ့တယ္။ ကေလးေတြရဲ့ မိဘေတြက ကာကြယ္ေဆး မထုိးခ်င္ဘူး၊ ကာကြယ္ေဆးထုိးရင္ ကေလးေတြ ဖ်ားတတ္တယ္ ဆုိၿပီး စာရင္း မေပးၾကလုိ႔ က်န္းမာေရး လုပ္သားျဖစ္တဲ့ ဦးမာမတ္အူေမာရ္က မထုိးလုိ႔မရဘူး၊ ဒါက အစုိးရ အမိန္႔၊ မထုိးရင္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ခံရမယ္၊ ေငြညွစ္ခံရမယ္၊ မင္းတုိ႔ ဆင္းရဲသားေတြ ေငြဘယ္လုိေပးႏုိင္မလဲ၊ ေငြမေပးႏုိင္ရင္ ေထာင္ခ်ခံရမယ္လုိ႔ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး စာရင္းေကာက္ခံခဲ့တယ္။
ဒီဇင္ဘာလ (၂၃) ရက္ေန႔ မနက္ (၉) နာရီ အခ်ိန္မွာ မင္းခေမာင္းရပ္ကြက္မွာ တာ၀န္က်ေနတဲ့ သူနာျပဳ (သြားဖြားဆရာမ) ေဒၚျမေကခုိင္၊ ရဲေအာင္ရြာမွာ တာ၀န္က်ေနတဲ့ သူနာျပဳ၊ ခြဆုံရြာမွာ တာ၀န္က်ေနတဲ့ သူနာျပဳေတြနဲ႔ မင္းခေမာင္း ကင္းစခန္းက နယ္ျခားေစာင့္ရဲ (၅) ေယာက္တုိ႔ဟာ မင္းခေမာင္းရပ္ကြက္ ေဆးခန္းကုိ ေရာက္ရွိလာၿပီး ကေလးေတြကုိ ေဆးထုိးေပးခဲ့တယ္။ မနက္ ၉း၃၀ နာရီမွာ မင္းခေမာင္းရပ္ကြက္၊ မက်ည္းေခ်ာင္းရြာက ဦးႏူရ္အာေလာမ္ရဲ့ (၈) လ အရြယ္သားေလး ယာစီးန္ဂ်ဴဟာရ္ကုိလည္း ေဆးထုိးေပးခဲ့ၿပီး၊ အျခား ကေလး အေယာက္ ၂၀ ေက်ာ္ကုိ ေဆးထုိးေပးခဲ့တယ္။
ေဆးထုိးေပးၿပီး ခဏအၾကာမွာ ကေလးေတြ အန္တယ္၊ ၀မ္းသြားတယ္၊ ႏြမ္းနယ္ ပင္ပန္းလာၿပီး ငုိက္လာတဲ့ လကၡဏာေတြ ျမင္ေတြ႔လာရတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ယာစီးန္ဂ်ဴဟာရ္ အပါအ၀င္ ကေလးငယ္ (၇) ေယာက္ အသက္စုိးရိမ္ဖြယ္ အေျခအေနကုိ ေရာက္ရွိလာၿပီး ည ၉ နာရီ အခ်ိန္မွာ ယာစီးန္ဂ်ဴဟာရ္ ေသဆုံးသြားခဲ့တယ္။
ဦးေရွာ္ဖီအာေလာမ္၏ (၈) လ အရြယ္ အမႊားပူး သမီးႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဂ်ႏၷသ္တာရာနဲ႔ ေကာ္ေဆရာ၊ ဦးဇာဟိတ္ဟူစိန္းရဲ့ (၇) လ အရြယ္သမီး ဟာေရဆာ၊ ဦးႏူရ္ဆလာမ္ရဲ့ (၈) လ အရြယ္သား အာဇီဇုလ္မုစ္တာဖာ၊ ဦးကာမာလ္ဟူစိန္းရဲ့ (၉) လ အရြယ္သား ေနာ္ဂ်ီမူလႅာနဲ႔ အျခားကေလးတစ္ဦးတုိ႔ အသက္စုိးရိမ္ရတဲ့ အေျခအေနကုိ ေရာက္ေနလုိ႔ ဒီဇင္ဘာလ (၂၄) ရက္ေန႔မွာ တမန္းသား က်န္းမာေရးဌာနကုိ ပုိ႔ေဆာင္ၿပီး ေဆးကုသခဲ့ရတယ္။
ဒီဇင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔မွာ ေဒၚျမေကခုိင္ အပါအ၀င္ သူနာျပဳ သုံးေယာက္၊ မင္းခေမာင္းရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ တမန္းသားရြာ အေျခစုိက္ က်န္းမာေရးမွဴး၊ နယ္ျခားေစာင့္ရဲေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးလုပ္သား ဦးမာမတ္အူေမာရ္ တုိ႔က ဦးႏူရ္အာေလာမ္ကုိ ေခၚၿပီး ယာစီးန္ဂ်ဴဟာရ္ကုိ ကာကြယ္ေဆး ထုိးေပးခဲ့ျခင္းမရွိ ဟုဆုိၿပီး အတင္းအဓမၼ လက္မွတ္ထုိးခုိင္းခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ တစ္ေယာက္ေယာက္ လာေမးရင္လည္း ေဆးမထုိးေပးခဲ့ဘူး၊ ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာ ေရာဂါနဲ႔သာ ေသဆုံးခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာဖုိ႔၊ တကယ္လုိ႔ ကာကြယ္ေဆး ထုိးေပးတာေၾကာင့္ ေသဆုံးခဲ့တာလုိ႔ ေျပာရင္ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်မယ္လုိ႔ ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ ကေလးရဲ့ ကာကြယ္ေဆးထုိး မွတ္တမ္းကုိလည္း လဲေပးလုိက္တယ္။
ဒီဇင္ဘာလ (၂၈) ရက္ေန႔မွာ တမန္းသားရြာ အေျခစုိက္ က်န္းမာေရးမွဴး၊ မင္းခေမာင္း ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ရပ္မိရပ္ဖေတြနဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲေတြဟာ မက်ည္းေခ်ာင္းရြာကုိ ေရာက္ရွိလာၿပီး ကာကြယ္ေဆး ထုိးခံခဲ့ရတဲ့ ကေလးမိဘေတြကုိ ေခၚၿပီး ယာစီးန္ဂ်ဴဟာရ္ ေသဆုံးခဲ့ရတာက ကာကြယ္ေဆးေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ၊ သူ႔ကံတရားေၾကာင့္ အသက္ေသဆုံးသြားခဲ့ရတာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကာကြယ္ေဆး အေပၚ သံသယ မ၀င္ဖုိ႔၊ အခု ၀မ္းပ်က္၀မ္းေလွ်ာ ေရာဂါက အျခားရြာေတြမွာလည္း ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ အဲဒါေၾကာင့္ မိဘေတြ အေနနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြရဲ့ က်န္းမာေရးကုိ ဂရုစုိက္ဖုိ႔၊ ေရကုိက်ဳိခ်က္ၿပီး ေသာက္သုံးဖုိ႔၊ မသန္႔ရွင္းတဲ့ အစားအစာေတြ ေရွာင္ရွားဖို႔ မွာၾကားၿပီး၊ ေသာက္ေဆး အခ်ဳိ႕ေပးခဲ့တယ္။
အဲဒါေတြအျပင္ အေျခအေန စုိးရိမ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကေလး (၆) ေယာက္ရဲ့ က်န္းမာေရး အေျခအေန ဆုိးလာရင္ သူ႔ကုိ ေခၚဖုိ႔၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ တမန္းသား က်န္းမာေရးဌာနကုိ ပုိ႔ဖုိ႔ မွာၾကားခဲ့တယ္။ အဲဒီကေလး (၆) ေယာက္ရဲ့ က်န္းမာေရး အေျခအေနကေတာ့ အခုထိ စုိးရိမ္ေနရဆဲပါ။
NGO ၀န္ထမ္းတစ္ဦးကေတာ့ ကာကြယ္ေဆးေတြကုိ အေအးခန္းထဲမွာ မထားလုိ႔ အခုလုိ ကေလး ေသဆုံးရတဲ့ အထိ ျဖစ္သြားခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ သာမာန္ ရုိဟင္ဂ်ာ ျပည္သူေတြကုိ ေဆးကုသခြင့္ မေပးထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ အခု ကေလးေတြကုိ အတင္းအဓမၼ ေခၚၿပီး ေဆးထုိးခုိင္းတာက သံသယ ျဖစ္စရာပါ။
ေအာက္တုိဘာလ (၉) ရက္ေန႔ ေနာက္ပုိင္းကစၿပီး စစ္တပ္နဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔က အနည္းဆုံး အျပစ္မဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ျပည္သူ ၄၅၀ ေက်ာ္ကုိ သတ္ျဖတ္ခဲ့ၿပီး၊ ေနအိမ္ေပါင္း ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကုိ မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးခဲ့တယ္။ မိန္းကေလးငယ္မ်ား အပါအ၀င္ အမ်ဳိးသမီး ၃၀၀ နီးပါးကုိ အုပ္စုဖြဲ႔ မုဒိမ္းက်င့္ခဲ့တယ္။
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ထဲမွာ အစုိးရက စာနယ္ဇင္းသမား ၁၃ ဦးကုိ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ႀကဳိတင္သတ္မွတ္ထားတဲ့ ရြာအခ်ဳိ႕ကုိ ေခၚသြားခဲ့တယ္။ ရြာလုံးကၽြတ္ မီးရႈိ႕ခံရတဲ့ ရြာေတြကုိေတာ့ ေခၚမသြားခဲ့ဘူး။ အခ်ဳိ႕ စာနယ္ဇင္းသမားေတြက အမွန္တရား တစ္ခ်ဳိ႕ကုိ သိခဲ့ေပမယ့္ ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ မ၀ံ့မရဲ ျဖစ္ေနတဲ့ ပုံစံမ်ဳိး ေတြ႔ေနရေပမယ့္ စစ္ေလာ္ဘီ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကုိစည္သူေအာင္ျမင့္ ကေတာ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ တစ္ဦးက ရုိက္ကူးထားတဲ့ ဗီဒီယုိ ထြက္လာတာေတာင္ အစုိးရ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြက ရာဇ၀တ္မႈ လုံး၀ မက်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ ၀ါဒျဖန္႔ေနတာကေတာ့ အလြန္ကုိ ရွက္ဖုိ႔ ေကာင္းပါတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာအေရး လႈပ္ရွားသူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ နာမည္ကုိ တပ္ၿပီး သတင္းမွားတင္ေနသူလုိ႔ စြပ္စြဲေနတာကေတာ့ အလြန္ကုိ ရုပ္ဆုိး အက်ည္းတန္လြန္းပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ ဆုိရွယ္မီဒီယာ အေကာင့္ေတြမွာ တင္ထားတဲ့ ဗီဒီယုိ၊ ဓါတ္ပုံနဲ႔ သတင္းေတြမွာ အမွားတစ္ခုမွ မပါဘူးဆုိတာ ႀကဳိက္တဲ့ပုံစံနဲ႔ အာမခံရဲတယ္။ အခုေရးထားတဲ့ ခေမာင္းဆိပ္ၿမဳိ႕က ကာကြယ္ေဆး ကိစၥမွာ အစုိးရက ေသခ်ာ အကြက္ခ်စီစဥ္ၿပီးမွ ကၽြန္ေတာ့္ကုိ နာမည္ဖ်က္ဖုိ႔ လုပ္ခဲ့တာပါ။ အဲဒါကုိ သတင္းသမားတစ္ဦး ျဖစ္သူ ကုိစည္သူေအာင္ျမင့္က ေျမျပင္က သတင္းအမွန္ကုိ မစုံစမ္းဘဲ စစ္ေလာ္ဘီ တစ္ဦးပီပီ ဗီြအုိေအျမန္မာပုိင္းမွာ နာမည္ကုိင္ၿပီး စြပ္စြဲတာကေတာ့ ကုိယ့္ရဲ့ သတင္းသမား သိကၡာကုိ ကုိယ့္ဟာကုိယ္ ခ်လုိက္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။ ငါးခူရေက်းရြာက အသတ္ခံရသူနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း အစုိးရ သတင္းကုိသာ ကုိးကားၿပီး ေျပာေနတာကုိက သတင္းသမား မပီသဘူးဆုိတာ ျပေနတယ္။
ကၽြန္ေတာ့္ အေနနဲ႔ “ဒီအစုိးရက ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ နည္းေပါင္းစုံနဲ႔ ဆက္ၿပီး သတ္ပါလိမ့္မယ္” လုိ႔ ေရးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကလည္း လူေပါင္း ၄၅၀ ေက်ာ္ကုိ မညွာမတာ သတ္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ေရးခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ၿပီး၊ ေနာက္ေနာင္ မသတ္ေတာ့ပါဘူးလုိ႔ အစုိးရ ကုိယ္တုိင္က အာမခံထားျခင္း မရွိတဲ့ အတြက္ ဘယ္လုိပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ ဆက္သတ္မလဲဆုိတာ စုိးရိမ္ေနရဆဲပါ။
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၂၈) ရက္ေန႔ထုတ္ သတင္းစာျဖတ္ပုိင္း
 |
| (ဓါတ္ပုံ - State Counsellor Office Information Committee) |
ေမာင္သစၥာ (ရခုိင္ျပည္)
RB News
29.12.2016
အစုိးရရဲ႕စိတ္ႀကိဳက္ လက္ေရြးစင္ သတင္းသမားအဖြဲ႔ ရဲ႕ ရခိုင္ခရီးစဥ္ဟာ "မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္အရ လုံးဝ လြတ္လပ္ပါတယ္လို႔ေျပာႏိုင္တယ္" ဆိုၿပီး အဲဒီထဲက သတင္းသမားအခ်ဳိ႕ေတြ အစီရင္ခံေနျခင္းဟာ "ကိုယ္စီးေနတဲ့ျမင္း အထီးမွန္း အမမွန္း မသိ"သလို ျဖစ္ေနပါၿပီ။
သတင္းေထာက္ ၁၃ ဦးပါ၀င္တဲ့ ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းမီဒီယာ အဖြဲ႔တစ္ခုဟာ ျမန္မာအစုိးရက ႏွစ္လေက်ာ္ သတင္းအေမွာင္ခ်ထားခ့ဲတဲ့ ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ကုိ မၾကာေသးခင္က အစုိးရရဲ႕စီစဥ္ေပးမႈနဲ႔ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ သြားေရာက္ သတင္းယူခ့ဲပါတယ္။ အစုိးရကုိယ္တိုင္က သူတို႔နဲ႔ တစ္သေဘာတည္းရိွမယ္လို႔ ယုံၾကည္ရတဲ့ သတင္းဌာနေတြကုိပဲ ေရြးခ်ယ္ေစလႊတ္ခ့ဲတာေၾကာင့္ အ့ဲဒီအဖြဲ႔ဟာ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလားဆိုၿပီး ႏိုင္ငံတကာက ေမးခြန္းထုတ္ထားပါတယ္။ အစုိးရက စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ၿပီး အစုိးရရဲ႕ အစီအမံနဲ႔ ေစလႊတ္ခ့ဲတဲ့ အ့ဲဒီသတင္းအဖြဲ႔ဟာ လက္ေတြ႕မွာေရာ တကယ္ပဲ လြတ္လပ္တဲ့ မီဒီယာအဖြဲ႔ ျဖစ္ႏိုင္သလား၊ ဒီသတင္းသမား ၁၃ ဦးဟာ ကုိယ္သြားခ်င္တဲ့ေနရာေတြကုိ သြားၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သတင္းယူႏိုင္ခ့ဲသလား၊ သတင္းသမားေတြ ကုိယ္တိုင္ကေရာ ဘက္လိုက္မႈကင္းၿပီး သမာသမတ္က်တဲ့ သတင္းသမားေတြလား စတဲ့ေမးခြန္းေတြ တစ္ပံုတစ္ပင္ ရိွေနတာပါ။ ဒီထဲက နာမည္ေက်ာ္ သတင္းသမား ႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္နဲ႔ ႏိုင္ငံျခား သတင္းေထာက္မ်ားအသင္းမွ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးဟန္ေထြးေအာင္ ေခၚ ဦးဂ်င္မီတို႔ရဲ႕ သတင္းယူႏိုင္ခ့ဲတဲ့ပုံစံ၊ ေျမျပင္က လူေတြရဲ႕ ေျပာျပခ်က္ေတြကုိ အေျခခံၿပီး ေလ့လာသုံးသပ္ ၾကည့္ၾကရေအာင္။
ေမာင္ေတာမွာ အစုိးရလက္နက္ကုိင္ေတြ ဘာေတြက်ဴးလြန္ခ့ဲသလဲ
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေျမာက္ပိုင္းက နယ္ျခားေစာင့္ရဲစခန္း ႏွစ္ခုနဲ႔ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က နယ္ျခားေစာင့္ရဲစခန္း တစ္ခုတို႔ကုိ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႔က တိုက္ခိုက္ခံခ့ဲရပါတယ္။ အဲဒီျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ပြားၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ စစ္တပ္၊ နယ္ျခားေစာင့္ရဲနဲ႔ လုံထိန္းရဲတို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေက်းရြာေပါင္းမ်ားစြာကုိ နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရး ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး အင္အားအလုံးအရင္းနဲ႔ စီးနင္းဝင္ေရာက္ ေခ်မႈန္းခ့ဲပါတယ္။ အဲလို စီးနင္းဝင္ေရာက္ခ့ဲတာမွာ အစုိးရလက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြက အျပစ္မ့ဲေဒသခံ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ေလာင္ခ်ာလို လက္နက္သုံးၿပီး တိုက္ခိုက္ခ့ဲသလို ရဟတ္ယာဥ္နဲ႔လည္း ဗုံးၾကဲတိုက္ခိုက္ခ့ဲတာေတာင္ ရိွခ့ဲတယ္။ ေနာက္ထပ္လည္း ေဒသခံေတြအေပၚ ပုံစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဆိုးဆိုးရြားရြား ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ ခ့ဲတာေတြ ရိွပါတယ္။
အစုိးရလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြက အျပစ္မ့ဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ကေလးသူငယ္ေတြ၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ အပါအဝင္ လူေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ကုိ သတ္ျဖတ္ခ့ဲျခင္း၊ အမ်ဳိးသမီး ၃၀၀ နီးပါးကုိလည္း အဓမၼျပဳက်င့္ခ့ဲျခင္း၊ အနည္းဆုံး ေက်းရြာငါးရြာကုိလည္း ရြာလုံးကၽြတ္ မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးပစ္ခ့ဲျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခ့ဲပါတယ္။ ဒါေတြအျပင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ပစၥည္းဥစၥာေတြကုိ လုယက္ခ့ဲတာေတြ၊ ကေလးသူငယ္ေတြကုိ အ႐ွင္လတ္လတ္ မီးထဲ ပစ္သြင္းလိုက္တာေတြ၊ လူေတြကုိ အိမ္ထဲ ပိတ္ေလွာင္ၿပီး မီးရိႈ႕ပစ္ခ့ဲတာေတြလည္း ရိွပါတယ္။ အျပစ္မ့ဲ လူငယ္လူအိုမက်န္ လူေပါင္း ၆၀၀ ေက်ာ္ကုိလည္း အၾကမ္းဖက္သမား ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး ဖမ္းဆီးခ့ဲကာ အခုေတာ့ ႏွစ္႐ွည္ေထာင္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္ေနေလၿပီ။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေရြးခ်ယ္စရာမရိွေတာ့တ့ဲ အားကုိးစရာမ့ဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၃ ေသာင္းခြဲနီးပါးဟာ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕သုိ႔ ထြက္ေျပးခ့ဲရၿပီး ဒုကၡသည္ဘဝနဲ႔ ခိုလႈံေနၾကရပါၿပီ။ တစ္ခ်ဳိ႕ကေတာ့ ထြက္ေျပးစရာ လမ္းစ႐ွာမေတြ႔ခ့ဲဘဲ နီးစပ္ရာေက်းရြာေတြမွာ ျဖစ္သလို ေနေနရပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာ မီဒီယာေတြရဲ႕တင္ဆက္မႈ၊ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ သေဘာထားနဲ႔ ျမန္မာအစုိးရရဲ႕တုန္႔ျပန္ခ်က္
ဒီလိုမ်ဳိး ဥပေဒမ့ဲ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခ့ဲတဲ့ ျဖစ္စဥ္ထဲက တစ္ခ်ဳိ႕တေလကုိ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္႐ွားတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြက ရရာနည္းလမ္းနဲ႔ တိတိက်က် ေဖာ္ထုတ္ခ့ဲၿပီး ကမာၻကုိခ်ျပေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ လူမ်ဳိးတံုးသတ္ျဖတ္မႈျဖစ္တဲ့အထိ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ခ့ဲတဲ့ ျမန္မာအစုိးအရအေပၚ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ျပစ္တင္ေဝဖန္သံေတြက ညံသြားခ့ဲသလို ျမန္မာအစုိးရ အေပၚ ဖိအားေပးမႈေတြကလည္း အလုံးအရင္းနဲ႔ က်ေရာက္လာေနပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ျမန္မာအစုိးရက ျပည္ပမီဒီယာေတြဟာ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံထားတဲ့ တစ္ဖက္သတ္ စြပ္စြဲခ်က္ သတင္းေတြကုိပဲ မီဒီယာ က်င့္၀တ္ႏွင့္ မညီဘဲ အဖ်က္သေဘာနဲ႔ ျဖန္႕ေ၀ေနတယ္လို႔ စစ္အာဏာ႐ွင္ရဲ႕ လမ္းစဥ္အတိုင္း အေျခအျမစ္မရိွ စြပ္စြဲေနတာပါပဲ။ တစ္ဖက္က အရပ္သားအစုိးရလို႔ ေခၚတဲ့ NLD ဦးေဆာင္တဲ့ အစုိးရရဲ႕ သတင္းျပန္ၾကားေရးကလည္း အာဏာ႐ွင္ေတြရဲ႕ဝါဒဆိုးအတိုင္း သတင္းအမွန္ကုိ အမွားနဲ႔လဲလွယ္ၿပီး ဘာသာစကား မ်ားစြာနဲ႔ ေရးသားေဖာ္ျပရင္း ျဖစ္စဥ္အမွန္ကုိ ဖံုးကြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာကုိလည္း စိတ္မေကာင္းစြာ ေတြ႕ျမင္ေနရပါတယ္။
ဒါေတြအျပင္ ႏိုင္ငံတကာက ျမန္မာအစုိးရအေပၚ တမင္တကာ ဖိအားေပးေနတယ္လို႔ ယခင္က အာဏာ႐ွင္ေတြေၾကာင့္ အက်ပ္အတည္းက်ေရာက္ခ့ဲတုန္းက သူကုိယ္တိုင္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕အကူအညီေတြ ေဖာေဖာသီသီ ကမ္းလွမ္းခ့ဲဖူးတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လို ပုဂၢိဳလ္က ႏိုင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းကုိ ျပန္လည္စြပ္စြဲခ့ဲၿပီး ေက်းဇူးကန္းတစ္ဦးရဲ႕ လကၡဏာကုိ ႐ွက္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ေအာင္ ထုတ္ေဖာ္ျပသလိုက္ပါၿပီ။ ဒီေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု႐ွင္တစ္ဦးျဖစ္တ့ဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ သူ႔ႏိုင္ငံရဲ႕ မွတ္တမ္းဆိုးပိုင္႐ွင္ စစ္တပ္ရဲ႕လူသတ္ဝါဒကုိ ကာကြယ္ေပးေနတယ္ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းက ေဝဖန္ေနတာပါ။ လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ အာဏာတန္ခိုးရိွတဲ့ ထိုင္ခံုေပၚ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လူမ်ဳိးတုံးသုတ္သင္ျခင္းခံေနရတဲ့ သူ႔ႏိုင္ငံက လူနည္းစု ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ လိုအပ္တဲ့ ကာကြယ္မႈေတြေပးဖို႔ ပ်က္ကြက္ေနတယ္တ့ဲအျပင္ ရာဇာဝင္႐ိုင္းတဲ့ သူ႔ႏိုင္ငံက စစ္တပ္ကုိ ပိုဆိုးခြင့္ေပးေနတယ္ဆိုၿပီး ေဝဖန္သံေတြ ထြက္ေပၚလာတာ မဆန္းပါဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆုရဲ႕ပုံရိပ္ေတာင္ သူ႔ေၾကာင့္ ရစရာမရိွေအာင္ကုိ ပ်က္ယြင္းသြားခ့ဲပါၿပီ။
သတင္းသမားအဖြဲ႔ေရာက္ခ့ဲတဲ့ ေျမျပင္အေျခအေန
ဒီဇင္ဘာလ ၁၉ ရက္မွ ၂၂ ရက္ေန႔အထိ သြားေရာက္ေလ့လာခ့ဲတဲ့ အစုိးရစိတ္ႀကိဳက္ အေရြးခံ သတင္းမီဒီယာ အဖြဲ႔ဟာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ရိွ ေက်းရြာအနည္းငယ္ကုိပဲ ေရာက္ခ့ဲပါတယ္။ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ပိုင္း အလယ္သံေက်ာ္ရြာ၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ဝါးပိတ္၊ ေျပာင္းပုိက္၊ ငါးခူးရနဲ႔ ႀကိမ္ေခ်ာင္းရြာေတြကုိပဲ သြားေရာက္ခ့ဲပါတယ္။ အထိနာဆုံးေက်းရြာေတြျဖစ္တဲ့ ၾကက္႐ိုးျပင္၊ ဒါးႀကီးဇား၊ ပြင့္ျဖဴေခ်ာင္း၊ ေရခဲေခ်ာင္းခြဆုံ၊ က်ားေခါင္းေတာင္၊ ေက်ာက္ျပင္ဆိပ္၊ ဦးရွည္က် စတ့ဲ ေက်းရြာေတြဖက္ကုိ ဒီသတင္းသမားအဖြဲ႔က လွည့္ေတာင္ ၾကည့္ခြင့္မရခဲ့ဘူး။
သတင္းယူခ်ိန္ေတြကလည္း အင္မတန္ နည္းပါးပါတယ္။ အိမ္ေတြမီးရိႈ႕ခံရျခင္း၊ အျပစ္မ့ဲေဒသခံေတြ အသတ္ခံရျခင္း၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားစြာ မုဒိမ္းက်င့္ခံရျခင္း စတ့ဲ ဥပေဒမ့ဲ ထင္ရာစုိင္းျခင္းခံခ့ဲရတဲ့ ေျပာင္းပိုက္ ေက်းရြာသားတစ္ဦးက " က်ေနာ္တို႔ရြာမွာေတာ့ သတင္းသမားေတြ ၁၅ မိနစ္ေလာက္ပဲ ေနခ့ဲတယ္" လို႔ေျပာျပတယ္။
ေနာက္အေရးႀကီးတာ တစ္ခုက ေဒသခံေတြဟာ သတင္းသမားအဖြဲ႔ကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေတြ႔ခြင့္မရခ့ဲတာပါပဲ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သတင္းသမားေတြနဲ႔အတူ အစုိးရ လက္နက္ကုိင္ေတြျဖစ္တဲ့ စစ္သားေတြ၊ နယ္ျခားေစာင့္ရဲေတြ အျပင္ စရဖနဲ႔ စသုံးလုံးတို႔လို႔ ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႔ေတြလည္း အတူလိုက္ပါသြားခ့ဲၿပီး သတင္းသမားေတြနဲ႔ အနီးစပ္ဆုံးမွာ ေနခ့ဲလို႔ပါ။ ဒီေတာ့ ျဖစ္စဥ္ေတြ ေျပာႏိုင္ဆိုႏိုင္တဲ့ ပညာတတ္ ေဒသခံေတြဟာ သတင္းသမားေတြကုိ သြားမေတြ႔ဝံ့ခ့ဲသလို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ သြားေတြ႔တဲ့လူအနည္းငယ္ေတြကလည္း လက္နက္ကုိင္ေတြ၊ ေထာက္လွမ္းေရးေတြရဲ႕ ေရွ႕ေမွာက္မွာ အဲဒီလက္နက္ကုိင္ေတြကပဲ က်ဴးလြန္ခ့ဲတဲ့ ျပစ္မႈေတြကုိ ထြက္ဆိုဖို႔ ဘယ္လိုမွ သူရဲေကာင္း မျဖစ္ႏုိင္ခ့ဲပါဘူး။
"က်ေနာ္တို႔ဖက္မွာ ဘာမွမျဖစ္ခ့ဲဘူးေလ။ အ့ဲေတာ့ သူတုိ႔က ေမာင္ေတာမွာ စစ္တပ္က မုဒိမ္းက်င့္ခ့ဲတာရိွလား ဆိုၿပီးေမးတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဖက္မွာ အ့ဲလိုမ်ဳိးမျဖစ္ခ့ဲဘူး ဆိုၿပီးေျဖေပမယ့္ သူတို႔က ေမာင္ေတာအတိုင္းအတာနဲ႔ ေျဖခိုင္းတယ္။ ဒါက အနာတျခား ေဆးတျခားဆိုတဲ့ စကားအတိုင္း ျဖစ္ေနပါၿပီ။ မုဒိမ္းမႈ ျဖစ္ပြားခ့ဲတာက ေမာင္ေတာ ေျမာက္ပိုင္းမွာေလ။" ဆိုၿပီး သတင္းသမားေတြရဲ႕ လိုရာဆြဲ ေကာက္ခ်က္ခ် ေမးျမန္းခ့ဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမာင္ေတာ ေတာင္ပိုင္း အလယ္သံေက်ာ္ရြာသား တစ္ဦးက ရင္ဖြင့္ပါတယ္။
ျဖစ္ခ့ဲသမွ်ေတြ မေၾကာက္မရြံ႔နဲ႔ ေျပာျပခ့ဲရင္ေရာ ဘာျဖစ္မွာလဲ ဆိုၿပီး ေမးစရာရိွလာၿပီ။ လူမဆန္စြာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တ့ဲ စစ္သားနဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲေတြ ေ႐ွ႕ေမွာက္မွာ အ့ဲဒီစစ္သားနဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲေတြ က်ဴးလြန္ခ့ဲတဲ့ ရာဇာဝတ္မႈေတြကုိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာျပခ့ဲရင္ သတင္းသမား အဖြဲ႔ျပန္သြားတာနဲ႔ ေျပာျပခ့ဲသူေတြကုိ အဲဒီလက္နက္ကုိင္ေတြက ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ေတာ့မွာေပါ့။ အ့ဲဒီလို ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္တဲ့အခါမွာလည္း ဒီသတင္းသမားအဖြဲ႔ကလည္း အကာအကြယ္ ေပးမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ခါေသဖူး ပ်ဥ္ဖိုးနားလည္ ဆိုတဲ့စကားအတိုင္း အႀကိမ္ႀကိမ္ ေသေနရတ့ဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက ေဒသခံအာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ လုပ္ကြက္ေတြ ႀကိဳျမင္ေနတတ္ပါတယ္။ တကယ္လည္း အ့ဲလို ျဖစ္ေနၿပီေလ။ အမ်ဳိးသမီးေပါင္း သုံးရာေက်ာ္ မုဒိမ္းက်င့္ ခံရတ့ဲထဲက အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက သူ႔ကုိ စစ္သားေတြက မုဒိမ္းက်င့္ခ့ဲတယ္ဆိုတာ ဘယ္ေနမွာ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္က က်င့္ခ့ဲတယ္ဆိုၿပီး တိတိက်က် ေျပာျပခ့ဲတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘာျဖစ္လဲ။ အဲဒီသတင္းသမားေတြက သတင္းမထုတ္ေသးခင္မွာပဲ အာဏာပိုင္ေတြက အဲဒီအမ်ဳိးသမီးကုိ အမွန္အတိုင္း ေျပာရေကာင္းလားဆိုၿပီး ဖမ္းဆီးဖို႔ လိုက္႐ွာေနတယ္။ ဒီေနရာမွာ စဥ္းစားစရာ တစ္ခုက သတင္းသမားေတြက သူတို႔ရတဲ့ သတင္းကုိ Public အတြက္ခ်မေပးခင္ အာဏာပိုင္ေတြ ဘယ္လို သိသြားခ့ဲသလဲ ဆိုတာပါပဲ။ ဒီသတင္းသမားေတြ ကုိယ္တိုင္ကေရာ အာဏာပိုင္ကုိ ဒီအမ်ဳိးသမီးကုိ ဖမ္းၿပီး ပညာေပးဖို႔ တီးတိုးအသိေပးခ့ဲတယ္ဆိုတာ ယုံမွားစရာေတာင္မရိွပါဘူး။ သတင္းသမားအဖြဲ႔ရဲ႕ မီဒီယာက်င့္ဝတ္ ေဖာက္ျပန္မႈက သိသိသာသာ ေပၚလြင္ခ့ဲေလၿပီ။
ေျပာရရင္ ဒီသတင္းသမားအဖြဲ႔က မီဒီယာက်င့္ဝတ္ကုိ တစ္စက္မွ လိုက္နာမႈမရိွခ့ဲတာပါပဲ။ ဥပမာ အေနနဲ႔ မုဒိမ္းမႈလို သတင္းေတြလိုက္ရတဲ့အခါ ခံရသူကုိ celebrity တစ္ေယာက္ကုိ လူစည္းကားတဲ့ေနရာမွာ အင္တာဗ်ဴးလုပ္တဲ့ ပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ခ့ဲတာဟာ မီဒီယာက်င့္ဝတ္နဲ႔ လုံးဝကုိ မညီဘူး။ မီဒီယာက်င့္ဝတ္အရဆို Rape Victim ေတြရဲ႕ လုံျခံဳေရး၊ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ အရ နာမည္ေတာင္ ေဖာ္ျပခြင့္မရိွပါဘူး။ အခုက ဘယ္အမ်ဳိးသမီး မုဒိမ္းက်င့္ခံရတယ္လို႔ ေျပာတယ္ဆိုတာကုိ ဒီသတင္းသမားအဖြဲ႔က အစုိးရကုိ တိတိက်က် ေျပာလိုက္တာပါပဲ။ အဲလိုမ်ဳိး မီဒီယာက်င့္ဝတ္ေတြကုိ ေပၚတင္ခ်ဳိးေဖာက္ခ့ဲတဲ့ ဒီသတင္းသမားအဖြဲ႔ထဲက တစ္ခ်ဳိ႕က မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ရႈေထာင့္ဖက္က လုံးဝ လြတ္လပ္ပါတယ္တို႔၊ သူတို႔က ဘက္လိုက္မႈကင္းတယ္တို႔ စတဲ့ စကားႀကီးစကားက်ယ္ေတြ ေျပာေနျခင္းဟာ ကိုယ္စီးတဲ့ျမင္း အထီးမွန္း အမမွန္း မသိတဲ့ ကိစၥလို ျဖစ္ေနပါၿပီ။
လူမ်ဳိးနာမည္ အသုံးအနႈန္း
ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ျပႆနာဟာ သိမ္ေမြ ့နက္နဲတယ္။ ထိ႐ွလြယ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူမ်ဳိးနာမည္ အေခၚအေဝၚကအစ သတိထားရမယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာခ့ဲတာရိွပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဘဂၤလီမေခၚမိဖို႔လည္း သူကုိယ္တိုင္က ၫႊန္ၾကားခ်က္ထုတ္ထားခ့ဲပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔အစုိးရ ျပန္ၾကားေရးဌာနကအစ သူ႔ျပန္ၾကားခ်က္ကုိ လိုက္မနာဘဲ ဘဂၤလီဆိုၿပီး ဆက္သုံးေနတာပါ။ ဒီထဲမွာ အခုသတင္းသမားအဖြဲ႔ကလည္း ပါဝင္ေနပါတယ္။ လူတစ္ဦးဟာ မိမိ Identity ကုိလြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ရိွပါတယ္။ သူတစ္ပါးရဲ႕အခြင့္အေရး တစ္ခုကုိ မေလးစားရင္ေတာင္ အဲဒီလူကုိ မေစာ္ကားသင့္ပါဘူး။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အျဖစ္မသုံးခ်င္ရင္ ေဒၚေအာင္စုၾကည္ေျပာသလို ရခိုင္ျပည္က မြတ္စ္လင္မ္မ်ား ဆိုၿပီး ေရးႏိုင္ရက္သားနဲ႔ ဘဂၤလီ ဘဂၤလီ ဆိုၿပီး ဝီရသူအႀကိဳက္ သုံးနႈန္းေနျခင္းကလည္း ဒီသတင္းသမားအဖြဲ႔ဟာ ဘယ္လိုမွ သမာသမတ္က်တ့ဲ မီဒီယာသမားေတြ မဟုတ္ေတာ့ဘူးဆိုတာ သိသာေနပါတယ္။
မီဒီယာအဖြဲ႔ထဲမွာ ပါခ့ဲတဲ့ ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္ရဲ႕ ေျပာျပခ်က္
သူတို႔အဖြဲ႔ သြားေရာက္ခ့ဲတဲ့အခါ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ရိွခ့ဲေၾကာင္း၊ သြားခ်င္တဲ့ေနရာကုိ သြားႏိုင္ခ့ဲေၾကာင္း၊ ေတြ႔ခ်င္တဲ့လူေတြနဲ႔ ေတြ႔ႏိုင္ခ့ဲေၾကာင္း၊ လူေတြကလည္း အေၾကာက္အရြံ႕မရိွ ေျဖဆိုခ့ဲေၾကာင္း၊ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ရႈ႕ေထာင္အေနနဲ႔ သတင္းေတြကုိ လုံးဝလြတ္လြတ္လပ္လပ္ Cover လုပ္ႏုိင္ခ့ဲေၾကာင္း ဆိုၿပီး အစုိးရပိုင္ သတင္းစာျဖစ္တဲ့ Global New Light of Myanmar ကုိေျပာျပခ့ဲတယ္။
ဒါေပမယ့္ စည္သူေအာင္ျမင့္က ျမန္မာလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြ ရြာလုံးကြၽတ္ မီးရိႈ႕ခ့ဲတဲ့ ေရခဲေခ်ာင္းခြဆုံ၊ ဓားႀကီးဇားနဲ႔ ပြင့္ျဖဴေခ်ာင္းေက်းရြာေတြ၊ ၿပီးေတာ့ ရြာလုံးကြၽတ္မဟုတ္ေသာ္လည္း အိမ္ေျခေပါင္းမ်ားစြာ မီးရိႈ႕ခံရတဲ့ ၾကက္႐ိုးျပင္၊ က်ားေခါင္းေတာင္၊ ဦးရွည္က် စတဲ့ ေက်းရြာေတြကုိေရာ ေရာက္ခ့ဲပါသလား။ အမ်ားအားျဖင့္ အ့ဲဒီေက်းရြာေတြက အမ်ဳိးသမီးေတြပဲ ျမန္မာလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ အဓမၼျပဳက်င့္ခံခ့ဲရတာ။ ကေလးသူငယ္၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုမက်န္ အျပစ္မ့ဲအရပ္သား အနည္းဆုံး ၄၀၀ ကုိ ျမန္မာလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြက ဥပေဒမ့ဲ သတ္ျဖတ္ခ့ဲတာ အ့ဲဒီရြာေတြမွာပဲ။ အိမ္ေျခမ့ဲျဖစ္ေနၿပီး ဒုကၡသည္ဘဝေရာက္ေနရတဲ့လူေတြ၊ အဓမၼျပဳက်င့္ခံရသူေတြ၊ အသတ္ခံရသူေတြရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြ စတ့ဲ တကယ္ေတြ႔သင့္ေတြ႔ထိုက္တဲ့ လူေတြနဲ႔ ေတြ႔ခ်င္ရင္ အ့ဲဒီေက်းရြာေတြကုိပဲ သြားရမွာေလ။ အခုက အစုိးရရဲ႕ လိမ္ညာမႈ မိတ္ကပ္လိမ္း အစီအစဥ္နဲ႔ သြားခ့ဲရတဲ့ခရီးစဥ္ကုိ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ရႈေထာင့္အရ လြတ္လပ္တဲ့ ဘာညာ ေျပာေနတာဟာ တကယ္ေတာ့ ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္ကုိယ္တိုင္က လူသတ္သမား အစုိးရလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အစုိးရကုိ ကာကြယ္ေပးေနတယ္လို႔ ေျပာရင္ လြန္မယ္မထင္ပါဘူး။
ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေရာက္ခ့ဲတဲ့ ငါးခူရေက်းရြာ အေျခအေနကုိ Frontier သတင္းဌာနကုိေျပာျပတ့ဲအခါမွာလည္း ငါးခူရမွာ လူေတြကုိ ႐ိုက္ႏွက္တာ မရိွခ့ဲတဲ့အေၾကာင္း၊ ဖမ္းဆီးခ့ဲသူေတြကုိလည္း ႐ိုက္ႏွက္တာေတြ မရိွခ့ဲေၾကာင္း ဆိုၿပီး ေျပာျပတယ္။ တကယ္ေတာ့ က်ားႀကီးေတာ့ ေျခရာႀကီး ဆိုသလို ရက္စက္လြန္းအားႀကီးေတာ့ ရက္စက္မႈ ေျခရာက ေဖ်ာက္မရေအာင္ႀကီးေနတာပါ။ ငါးခူရကေန ဖမ္းဆီးခ့ဲတဲ့ လူေတြထဲက ဦးဂ်ိႏၷာခါန္အပါအဝင္ အနည္းဆုံး ႏွစ္ဦးကုိ စစ္ေဆးရင္း သတ္ပစ္ခ့ဲတာေတြ၊ ဦးဂ်ိႏၷာခါန္ရဲ႕ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ သားႏွစ္ေယာက္ကုိ မိခင္ေ႐ွ႕မွာပဲ လူမဆန္စြာ ႐ိုက္ႏွက္ခ့ဲၿပီး ဖမ္းဆီးသြားခ့ဲတာေတြက ကမာၻ႔ ကုလသမဂၢရံုးခ်ဳပ္အထိ ေရာက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္ရဲ႕ ဘာမွမျဖစ္ခ့ဲဘူးဆိုတဲ့ အစုိးရအလိုက် ၾကက္တူးေရြး လုပ္ေနမႈက အမွန္တရားကုိ ဖုံးကြယ္ၿပီး လူသတ္ေကာင္ေတြကုိ အကာအကြယ္ေပးခ်င္ေနတာ သက္သက္ပါပဲ။
သတင္းသမားအဖြဲ႔ထဲမွာပါတဲ့ ေနာက္ထပ္နာမည္ႀကီး တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဂ်င္မီက ေမာင္ေတာ ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး VOA ျမန္မာပိုင္းကုိ ဒီလိုေျပာျပတယ္။
VOA က မဆုမြန္က "ေဒသခံေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ သူတို႔အတြက္ လံုျခံဳေရးစိုးရိမ္မႈေတြရွိေနတာေရာ ေတြ႔ခဲ့ပါလား" ဆိုၿပီးေမးတာကုိ ဦးဂ်င္မီ ေျဖၾကားပံုက --
"မူဆလင္ရြာေပါ့။ အစၥလာမ္ရြာေတြကေတာ့ သူတို႔ကေတာ့ အခု ေၾကာက္ေနၾကတယ္။ စစ္သားျမင္ရင္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ေၾကာက္ေနၾကတယ္။ တိမ္းေရွာင္ၾကတယ္။ သူတို႔ေျပာတာက တခ်ိဳ႕ရြာသားေတြက ျပန္မလာၾကဘူးေပါ့။ ျပန္မလာၾကဘူးဆိုတာ သူတို႔ေျပာတာက အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္။ ျပစ္မႈနဲ႔ဆက္စပ္လို႔လား၊ ေၾကာက္လို႔ပဲ ျပန္မလာၾကတာလားေပါ့ေနာ္။ အဲ့လိုရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ မေန႔က သြားတဲ့ရြာဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ျမင္တာေတာ့ ေလးငါး၊ ဆယ္လံုးေလာက္ရွိမယ္ထင္တယ္။ သူတို႔ေျပာတာေတာ့ စစ္သားက မီးရိႈ႕တယ္လို႔ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေမးေတာ့ သူတို႔က ေသခ်ာျမင္တယ္လို႔ေျပာတာပဲ။"
ဦးဂ်င္မီကေတာ့ ျဖစ္ရပ္မွန္ေတြကုိ သိႏိုင္ခ့ဲပံုေပၚပါတယ္။ ေဒသခံေတြ ေၾကာက္ေၾကာက္ရြံ႕ရြံ႕ ေျပာျပခ့ဲတာေတြကုိ အမွန္အတုိင္း ျပန္ခ်ျပရဲတယ္။
"လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေတာ့ လုပ္လို႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ တတ္ႏုိင္သမွ် ေမးျမန္းစံုစမ္းတယ္။ သူတို႔ဘက္ကလည္း အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ေျပာျပတယ္ေပါ့။"
ဒါေပမယ့္ သူလည္းပဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားႏိုင္ခ့ဲတယ္လို႔ ေျပာခ့ဲတာကေတာ့ လြဲေနဆဲပါ။ အေပၚက ေဖာ္ျပထားသလို အထိနာဆုံးေက်းရြာေတြကုိ သြားေရာက္ႏိုင္ခ့ဲျခင္းမရိွဘဲ သူတို႔ဒီလိုေျပာေနျခင္းဟာ ဘယ္လိုမွ ယုတၱိဆန္မေနပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ ဦးဂ်င္မီရဲ႕ ေျပာျပခ်က္ထဲက စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ကေတာ့ - " ေျပာျပတဲ့အခါ အစိုးရဘက္ကလည္း အခုနကေျပာသလုိ Rape Cases တို႔ မီးရႈိ႕တဲ့ ေက့စ္တို႔က ကမာၻမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ပ်ံ႔ႏွံ႔ၿပီး သတင္းေတြက မေကာင္းျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီ့အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ဒီဥစၥာကို ဒီျဖစ္စဥ္ကို ျဖစ္စဥ္အတိုင္း ရိႈ႕ရင္လည္း ဘာေၾကာင့္ေပါ့၊ စစ္ေရးလိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္အရပါ၊ ဒါမ်ိဳး အေၾကာင္းတခုေပါ့၊ ဒါေတြကို သိသိသာသာ ေျဖရွင္းမွ သင့္တယ္လို႔လည္း က်ေနာ္တို႔ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္။ သတ္သတ္မွတ္မွတ္နဲ႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ေအာင္ ဒီကိစၥက ဒီလိုပါ။ ဒီဘက္ကလည္း သက္ေသအေထာက္အထားေတြနဲ႔ ရွင္းသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္လည္း ထင္တယ္ေလ။"
စစ္တပ္က မီးရိႈ႕ခ့ဲတဲ့ဟာကုိ အတည္ျပဳတ့ဲ အေနနဲ႔ အ့ဲလို မီးရိႈ႕ခ့ဲရမႈက စစ္တပ္ရဲ႕စစ္ဆင္ေရး လိုအပ္ခ်က္အရ ရိႈ႕ခ့ဲရတယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္က ေျဖ႐ွင္းခ်က္ေပးသင့္ေၾကာင့္ ဆိုၿပီး ေျဖၾကားသြားပုံက အင္မတန္မွ ယုတၱိဆန္ပါတယ္။
အစုိးရအေနျဖင့္လည္း လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြက မီးရိႈ႕ခ့ဲတာေတြ၊ သတ္ျဖတ္ခ့ဲတာေတြ၊ မုဒိမ္းက်င့္ခ့ဲတာေတြ၊ ဖမ္းဆီးခ့ဲတာေတြနဲ႔ လုယက္ခ့ဲတာေတြကုိ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ဇြတ္တရြတ္ ဆက္ျငင္းေနမယ့္အစား စစ္ဆင္ေရးလိုအပ္ခ်က္အရ လုပ္ခ့ဲရတာပါလို႔ ႐ိုး႐ိုးသားသား ဝန္ခံခ့ဲရင္ ခံခ့ဲရသူေတြကိုလည္း အနည္းဆုံး စိတ္ေျဖေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ ျခံဳျငံဳၿပီး ေျပာျပရရင္ အစုိးရစိတ္ႀကိဳက္ အေရြးခံ ဒီသတင္းသမားအဖြဲ႔ဟာ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ သူတို႔ေျပာေနသလို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မရိွခ့ဲပါဘူး။ ေဒသခံေတြကလည္း ျဖစ္ရပ္အမွန္ေတြကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မတင္ျပႏိုင္ခ့ဲဘူး။ သတင္းရယူတဲ့အခါမွာလည္း မီဒီယာက်င့္ဝတ္ကုိ မလိုက္နာခ့ဲဘူး။ အ့ဲဒီသတင္းသမားေတြထဲက ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္လို ပုဂၢိဳလ္ေတြကုိယ္တိုင္က အစုိးရဖက္က ဘက္လိုက္မႈေတြရိွေနတယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေျပာျပခ်က္ေတြကုိလည္း မွန္မွန္ကန္ကန္ တင္ျပေနတာ မေတြ႔ရဘူး။
ေမာင္ေတာအေျခစုိက္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနသူ တစ္ဦးက "က်ေနာ္တို႔က ေမာင္ေတာခ႐ိုင္မွာ ဘယ္ေန႔ ဘယ္အခ်ိန္ ဘယ္အဖြဲ႔က ဘယ္လို လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနသလဲဆိုတာ အေသအခ်ာ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး မွတ္တမ္းတင္ေနတာပါ။ ဒီေတာ့ ဒီသတင္းသမားအဖြဲ႔ထဲမွာပါတဲ့ ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္လို ပုဂၢိဳလ္ကေတာင္ ေမာင္ေတာမွာ အစုိးရလက္နက္ကုိင္ေတြက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္ခ့ဲတာ မရိွပါဘူးဆိုၿပီး ေျပာေနျခင္းဟာ ဒီလူေတြကလည္း အစုိးရရဲ႕အလိုေတာ္ရိ ဆိုတာ သိသာပါတယ္။ တကယ္လို႔ အစုိးရက ဘာကုိမွ ဥပေဒမ့ဲ က်ဴးလြန္ခ့ဲတာ မရိွခ့ဲဘူးဆိုရင္ သတင္းသမားတိုင္းကုိ သတင္းယူခြင့္ေပးေပါ့ " ဆိုၿပီး သူ႔ရဲ႕အျမင္ကုိ ေျပာျပပါတယ္။
ဒီေတာ့ အစုိးရက သူတို႔စိတ္ႀကိဳက္ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ကုိ ေစလႊတ္ခ့ဲတဲ့ ၁၃ ဦးပါဝင္တဲ့ ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းမီဒီယာ အဖြဲ႔ေလးဟာ ျမန္မာအစုိးရဲ႕ ႐ုပ္ေသ႐ုပ္ သတင္းသမားအဖြဲ႔တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း သုံးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
ေမာင္သစၥာ (ရခုိင္ျပည္)
RB News
12.12.2016
ဒီလိုမ်ဳိး လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ လုပ္ခ်င္တိုင္းလုပ္ေနတဲ့ ရာဇာဝတ္မႈေတြကုိ အရပ္သားအစုိးရမွတဆင့္ ေျပာင္းျပန္ သတင္းထုတ္ျပန္ခိုင္းတာလည္း ေန႔စဥ္ျမင္ေတြ႔ေနရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကမာၻရဲ႕ေထာက္ခံမႈကုိ ရရိွထားတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ လိုသလို အသုံးခ်ခ့ဲၿပီး လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုအေပၚ က်ဴးလြန္ခ့ဲတဲ့ ရာဇာဝတ္မႈေတြကုိ ဖံုးကြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားလာခ့ဲတာပါပဲ။ တစ္ဖက္က လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြက သူတို႔က်ဴးလြန္ခ့ဲတဲ့ဟာေတြကုိ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းဆီ သုိသပ္စြာသိေစၿပီး အစုိးရအေပၚ ဖိအားေပးခိုင္းေနတာေတြလည္း ရိွပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက ဖိအားေပးေနတာေတြကုိ တန္ျပန္တုန္႔ျပန္ျပၿပီး တစ္ဖက္က ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကုိ ရရိွဖို႔ ဆင္ခ့ဲတဲ့ အကြက္တစ္ကြက္ပါပဲ။ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကုိ သုံးသပ္ၾကည့္ရင္ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳထားတဲ့ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီကုိ အႏိုင္ယူၿပီးတက္လာခ့ဲတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အစုိးရအဖြဲ႔ကို ႏိုင္ငံတကာမွ ဖိအားေပးရန္ ျပည္ထဲေရးက ဆင္ခ့ဲတဲ့ အကြက္တစ္ကြက္လို႔ေျပာရင္ မွားမယ္မထင္ပါဘူး။
အခုဆို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တိုင္ ျပည္ထဲေရးရဲ႕ လွည့္ကြက္ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲကုိ မသိမသာ တိုးဝင္မိသြားၿပီး ဘာလုပ္လို႔ ဘာကုိင္ရမွန္းမသိ ျဖစ္ေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ သူေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခံရစဥ္ ကာလတစ္ေလွ်ာက္လုံး ေထာက္ခံအားေပးခ့ဲတဲ့ ေက်းဇူး႐ွင္ ႏိုင္ငံတကာကုိေတာင္ ေဒၚေအာင္စုၾကည္က အသိတရားကင္းမ့ဲစြာ ေဒါကန္လာခ့ဲၿပီ။ ဒီေတာ့ အမွန္ကုိေထာက္ျပလို႔ ျပန္ၿပီး ေဒါကန္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ႏိုင္ငံတကာကလည္း စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ေနၿပီး တစ္ခ်ိန္က သူ႔ကုိ အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီျမႇင့္ခ့ဲတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆုကုိေတာင္ ျပန္႐ုပ္သိမ္းလိုက္ဖို႔အထိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္ေျပာၾကားလာ ေတြ႔ရိွရပါတယ္။ ဒါေတြက ျပည္ထဲေရးရဲ႕ ပါးနပ္တဲ့ ေထာင္ေခ်ာက္ကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အသိတရား ကင္းမ့ဲစြာ ဇြတ္တိုးဝင္လိုက္တာပါပဲ။
အခုဆို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ မတရားမႈေတြကုိ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ လက္ညွိဳးထိုးျပမႈ၊ အမွန္တရားဖက္က ရပ္တည္မႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ျမတ္ႏိုးမႈ စတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ဦးရဲ႕ ဝိေသသေတြ ေပ်ာက္ကင္းေနၿပီး သူ႔အေျပာအဆိုေတြကလည္း ေ႐ွ႕ေနာက္မညီ ျဖစ္လာတာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။ တေလာက ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသြားတုန္းက ေမာင္ေတာ တိုက္ခိုက္မႈကုိ အေထာက္အထား ေသခ်ာမရမခ်င္း ဘယ္သူ႔ကုိမွ မလႊဲခ်ခ်င္ဘူးလို႔ ေျပာခ့ဲသလို တစ္ခ်ဳိ႕အင္တာဗ်ဴးေတြမွာေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြ မွန္ကန္ေနတယ္၊ သူကုိယ္တိုင္ စစ္တပ္နဲ႔ အတူရိွတယ္ဆိုၿပီး ေထာက္ခံျပသြားတယ္။ သူကုိယ္တိုင္ စစ္တပ္နဲ႔ အတူတူ ရာဇာဝတ္မႈ က်ဴးလြန္ေနတယ္လို႔ ဝန္ခံသြားသလိုပါပဲ။ စစ္တပ္က အျပစ္မ့ဲ ျပည္သူေတြအေပၚ ဥပေဒမ့ဲ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ရာဇာဝတ္မႈေတြကုိ ေထာက္ခံျပသြားတာပါပဲ။
ၿပီးေတာ့ သူ႔ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီလႈပ္႐ွာမႈကုိ အစဥ္တစုိက္ ေထာက္ခံအားေပးလာခ့ဲတဲ့ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္တဲ့ မေလး႐ွားနဲ႔ အင္ဒုိနီး႐ွား ႏိုင္ငံေတြကုိ သူ႔ႏိုင္ငံအေရး ဝင္ေရာက္မစြက္ဖက္ဖို႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သတိေပးခ့ဲတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး သူ႔ကုိ အစဥ္အျမဲ ေထာက္ခံခ့ဲတဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ စိတ္ဝမ္းကြဲေအာင္ စစ္တပ္က ဖန္တီးခ့ဲတဲ့ အကြက္သာျဖစ္ၿပီး ထိုအကြက္ဆိုးထဲကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဇြတ္မိုက္စြာ တိုးဝင္ခ့ဲတာကေတာ့ အင္မတန္ ဝမ္းနည္းဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေရး သုံးသပ္သူေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စစ္တပ္ကုိ သူ႔ဖက္ပါလာေအာင္ ျမဴဆြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားရင္း စစ္တပ္က သူ႔ကုိ ျမဴဆြယ္လိုက္ၿပီ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို ေထာက္ျပေနတာေတြလည္း အင္မတန္ မွန္ကန္ေနတယ္လို႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။
ၿပီးေတာ့ ေခတ္အဆက္ က်ဴးလြန္ခ့ဲတဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕ရာဇာဝတ္မႈေတြကုိ အခုအစုိးရအေပၚ ပုံခ်ႏိုင္ခ့ဲတာလည္း စစ္တပ္ရဲ႕မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္တဲ့ လွည့့္ကြက္တစ္ကြက္ပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ ျပည္ထဲေရးလက္ေအာက္က လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ အစုိးရလက္ေအာက္ျဖစ္ၿပီး ျပည္ထဲေရး အကြက္အတိုင္း ေရြ႕ေနတဲ့ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အရပ္သားအစုိးရကုိ လုံးဝဂ႐ုမစုိက္ပါဘူး။ ေအာက္ကဟာေတြကုိ ဖတ္ၾကည့္ပါ။
------
အရပ္သားအစုိးရကုိ ေစာက္ဂ႐ုမစုိက္ဘူး ဆိုတဲ့ သေဘာ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကြပ္ကြဲေရးမွဴးႏွင့္ စစ္တပ္မွ ေျပာၾကား
ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔၊ ေမာင္ေတာ ခေမာင္းဆိပ္ဆိုတဲ့ ရြာမွာ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ ကြပ္ကဲေရးမွဴးက ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ အစည္းအေဝး တစ္ရပ္က်င္းပခ့ဲပါတယ္။ အ့ဲဒီအစည္းအေဝးမွာ ကြပ္ကဲေရးမွဴး သူရစန္းလြင္ ေျပာၾကားခ့ဲတာကုိ ၾကည့္ရင္ သူတို႔လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ေတြက အရပ္သားအစုိးရကုိ ေစာက္ဂ႐ု မစုိက္ဘူး ဆိုတဲ့ အာေဘာ္ကုိ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။
သူေျပာသြားတာက ခပ္႐ိုင္း႐ုိင္းေလးပါပဲ။ သူတို႔ဖက္က ပါသြားတဲ့ လက္နက္ေတြကုိ ျပည္သူေတြကုိ ရေအာင္ျပန္ယူေပးဖို႔ ေျပာေနတာက အင္မတန္ အဓိပၸါယ္မ့ဲေနပါတယ္။ အ့ဲဒီလက္နက္ေတြ ယူမေပးႏိုင္ရင္ သူ႔ဖက္က ခပ္ျပတ္ျပတ္ပဲ ဆက္လက္ သတ္ျဖတ္ေနမယ္ ကုိင္တြယ္ေနမယ္ဆိုၿပီးလည္း ေျပာသြားတာေတြ႔ရတယ္။ ဆိုလိုတာက အိမ္ေတြကုိ ေနာက္ထပ္မီးရိႈ႕မယ္။ လူေတြကုိသတ္ျဖတ္မယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြကုိ မုဒိမ္းက်င့္မယ္။ လုပ္ခ်င္တိုင္းလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပါပဲ။
သူေျပာခဲ့တာကုိ ဒီ clip မွာ ၾကည့္ၿပီး နားေထာင္ပါ။
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွာ လြန္ခ့ဲတဲ့ ေအာက္တိုဘာလ ၉ ရက္ေန႔၌ နယ္ျခားေစာင့္ရဲစခန္း ႏွစ္ခုနဲ႔ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ကုိးတန္ေကာက္ေက်းရြာက စခန္းတစ္ခု စုစုေပါင္း သုံးခု တိုက္ခိုက္ခံခ့ဲရတာ လူတိုင္းအသိပါပဲ။ ဒီတိုက္ခိုက္မႈကုိ "အာလ္ေယကင္း" ဆိုတဲ့ တုတ္၊ဓား ပိုင္ဆိုင္ေနတဲ့ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔က သူတို႔တိုက္ခိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ တာဝန္ယူ ဝန္ခံေျပာၾကားထားသလို အစုိးရကုိယ္တိုင္ကလည္း "အာကာမူလ္မူဂ်ာဟီဒီန္း" အဖြဲ႔က လုပ္ေဆာင္တာပါလို႔ သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအဖြဲ႔ငယ္ေလးကုိ ေဒသခံ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက သိရိွျခင္း မရွိသလို၊ သူတို႔နဲ႔ သြားေရာက္ ပူးေပါင္းခ့ဲတာလည္း မရိွခ့ဲပါဘူး။ အစုိးရကုိယ္တိုင္က ႀကီးမားတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုနဲ႔ လုပ္ၾကံဖန္တီးၿပီး ဖြဲ႔စည္းထားတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဘာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ လက္နက္ကုိင္ အခ်င္းခ်င္းၾကား ျဖစ္ပ်က္ခ့ဲတဲ့ဟာနဲ႔ ဆြဲယူၿပီး အျပစ္မ့ဲ ျပည္သူေတြကုိ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွ ေခ်မႈန္းေနတာကေတာ့ အင္မတန္ ဥပေဒမ့ဲ မင္းမ့ဲစ႐ိုက္ ဆန္လြန္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔ကလည္း အစုိးရ လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြက ႐ုိဟင္ဂ်ာ ရြာတစ္ခ်ဳိ႕ကုိဝန္းရံၿပီး လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ အဆက္မျပတ္ တိုက္ခိုက္ခ့ဲပါေသးတယ္။ ဒီတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အရင္ကထက္ ပိုခံလိုက္ခ့ဲရတာပဲ။ ဒီေတာ့ အားကုိးစရာမ့ဲေနတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနာက္ဆုံးမတတ္သာ၍ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံဖက္ကုိ ထြက္ေျပးေနရတာပါ။ ဒီေတာ့ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ အစုိးရက ျမန္မာအစုိးရကုိ ဖိအားေပးမယ္။ ဒါလည္း အရပ္သားအစုိးကုိ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္ေစဖို႔ ျပည္ထဲေရး ဆင္ခ့ဲတဲ့ အကြက္လွလွေလး တစ္ကြက္ဆိုရင္ လြန္မယ္ မထင္ပါဘူး။
ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔မွာ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ ဖြဲ႔စည္းခ့ဲတဲ့ ေမာင္ေတာျဖစ္စဥ္ ေလ့လာေရးေကာ္မ႐ွင္ ေမာင္ေတာကုိ ေရာက္လာခ့ဲပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကလည္း သူတို႔ခံခ့ဲရတဲ့ မတရားမႈေတြကုိ ေကာ္မ႐ွင္ထံတင္ျပဖို႔ ေစာင့္ဆုိင္းေနတုန္း စစ္တပ္အရာရိွတစ္ေယာက္ လာေျပာသြားတာက ဒီလိုပါ။
"မင္းတို႔ကုလားေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေျပာေျပာ သူတုိ႔က ငါတို႔အဖြဲ႔ပဲ။ မင္းတို႔ အေဖမဟုတ္ဘူး။ သူက စစ္တပ္က သြားတဲ့ သမၼတပဲ။ သူနဲ႔အတူပါလာတဲ့ က်န္လူေတြကေတာ့ အစုိးရလူေတြဆိုေတာ့ အ့ဲဒီအရပ္သား အစုိးရကုိ ငါတို႔လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြက ေစာက္ဂ႐ုကုိ မစုိက္ဘူး။" တ့ဲ။ ကဲ ... အေျခအေနေတြကုိ သုံးသပ္ၾကည့္ပါ။
"မင္းတို႔ကုလားေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေျပာေျပာ သူတုိ႔က ငါတို႔အဖြဲ႔ပဲ။ မင္းတို႔ အေဖမဟုတ္ဘူး။ သူက စစ္တပ္က သြားတဲ့ သမၼတပဲ။ သူနဲ႔အတူပါလာတဲ့ က်န္လူေတြကေတာ့ အစုိးရလူေတြဆိုေတာ့ အ့ဲဒီအရပ္သား အစုိးရကုိ ငါတို႔လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ေတြက ေစာက္ဂ႐ုကုိ မစုိက္ဘူး။" တ့ဲ။ ကဲ ... အေျခအေနေတြကုိ သုံးသပ္ၾကည့္ပါ။
ေနာက္တစ္ခုက- အရင္ စစ္အာဏာ႐ွင္ရဲ႕ အမာခံလူျဖစ္ၿပီး ယခုသမၼတ႐ုံးရဲ႕ ဒုတိယ ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ အျဖစ္တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနသူ ဦးေဇာ္ေဌးကလည္း အစိုးရဲ႕ေရြ႕လ်ားမႈကုိ အနီးကပ္ေလ့လာၿပီး ျပည္ထဲေရးရဲ႕အကြက္ေတြမွာ အားျဖည့္ေနသူပါပဲ။ ျပည္ထဲေရးက က်ဴးလြန္မိသမွ်ကုိ သူတာဝန္ယူထားတဲ့ သမၼတရုံး ေျပာေရးဆုိခြင့္ အပိုင္းကေန လုံးဝအကာအကြယ္ ေပးေနၿပီး ျပည္ထဲေရးကုိ ဆက္လက္ က်ဴးလြန္ႏိုင္ဖို႔ လမ္းခင္းေပးေနတယ္။ တစ္ဖက္က အရပ္သားအစုိးရကုိ အထူးသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ႏိုင္ငံတကာအလယ္မွာ ဂုဏ္သိကၡာက်ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတာ အမွန္ပါပဲ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ အစဥ္အျမဲ ေထာက္ခံလာခ့ဲတဲ့ ႏိုင္ငံတကာက သတင္းဌာနေတြကုိလည္း အခုဆို ဦးေဇာ္ေဌးက ႐ိုဟင္ဂ်ာ အေၾကာင္းျပၿပီး ထိုးႏွက္ေဝဖန္လာခ့ဲသလို လိမ္ညာေနသူမ်ားအျဖစ္ ပံုေဖာ္ၿပီး တန္ျပန္ ေျပာဆုိေရးသား ေနတာ ေတြ႔ေနရပါတယ္။
ဦးေဇာ္ေဌးကုိ ေနာက္ကြယ္က အားေပးေနသူတစ္ဦးကေတာ့ အရင္အစုိးရလက္ထက္ ဦးေဇာ္ေဌးနဲ႔အတူ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးရဲထြဋ္ပါပဲ။ ဉာဏ္နီဉာဏ္နက္ႏွစ္ဦး လက္ဝါးညီညီ႐ိုက္ၿပီး အရပ္သားအစုိးကုိ ကမာၻ့အလယ္နဲ႔ ျမန္မာျပည္သူအၾကား အ႐ွက္ကြဲေအာင္ လုပ္ေနတာေတြကုိ ပညာတတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအသုိင္းအဝုိင္းက သိရိွသြားေပမယ့္ အတန္ၾကာၾကာ မိႈ္င္းတိုက္ျခင္းေအာက္ ေနေနရတဲ့ သနားစရာ ျမန္မာျပည္သူအမ်ားစုကေတာ့ မသိ႐ွာဘဲ အရင္က မုန္းခ့ဲတဲ့ ဦးေဇာ္ေဌးလို လူကုိေတာင္ အခုဆို အခ်စ္ဆုံး ဆိုၿပီး နမ္းေနတဲ့ အထိ ႐ူးသြပ္သြားပါၿပီ။ ဒါကလည္း စစ္တပ္က အလိုခ်င္ဆုံး အကြက္တစ္ကြက္ပဲ ဆိုရင္ လုံးဝမွန္ကန္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ အာလုံးကုိ ျခံဳျငံဳသုံးသပ္လိုက္ရရင္ ျပည္ထဲေရးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွ ဆင္ခ့ဲတဲ့ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲမွာ အရပ္သားအစုိးရက ပုဂၢိဳလ္ေတြ မသိမသာ မိသြားခ့ဲၿပီး ထိုသုိ႔ ျပည္ထဲေရးနဲ႔ အရပ္သား အစုိးရတို႔ရဲ႕ အာဏာလြန္ဆြဲပြဲၾကားမွာ အျပစ္မ့ဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကေတာ့ ေျမစာပင္ ျဖစ္ေနရေၾကာင္းပါ။
 |
| UN Photo/Amanda Voisard |
ရုိေနဆန္းလြင္
RB News
11.12.2016
ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့ ေနရာမွာ ပုိမုိထိေရာက္ဖုိ႔ အတြက္ ဗီေဂ်နံဗီးယားကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အထူးအႀကံေပးပုဂၢဳိလ္ အျဖစ္ခန္႔အပ္ထားခဲ့တယ္။ အခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၃၁) ရက္ေန႔မွာ သက္တမ္း ကုန္ဆုံးသြားေပမယ့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံက ေထာက္ခံတင္ျပျခင္း မရွိလုိ႔ သက္တမ္းတုိးေတာ့မွာ မဟုတ္ဘဲ သူ႔ေနရာမွာ လူစားလည္း ထုိးမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးက အႀကီးအက်ယ္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရတဲ့ အျပင္၊ အျခားေသာ တုိင္းရင္းသားေတြလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရလုိ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုိင္တြယ္ႏုိင္ဖုိ႔ အထူး အႀကံေပးပုဂၢဳိလ္ ထားၿပီး၊ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ေရာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစု အားလုံးနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံေစခဲ့တယ္။
ဗီေဂ်နံဗီးယားက ျမန္မာအစုိးရဘက္ကုိ မ်က္ႏွာလုိက္တယ္ဆုိၿပီး အေတာ္ေလး နာမည္ဆုိးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားလာလုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းၾကားမွာ မ်က္ႏွာပ်က္ေနရသူ တစ္ဦးလုိ႔ ဆုိရင္လည္း မမွားပါဘူး။ သူ႔ရဲ့ အစီရင္ခံပုံ ညံ့ဖ်င္းလုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ ကုလသမဂၢက ထိထိေရာက္ေရာက္ မကုိင္တြယ္ႏုိင္ခဲ့ဘူးလုိ႔ ဆုိရင္လည္း မွန္ပါမယ္။
ေအာက္တုိဘာလ (၉) ရက္ေန႔က ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္နဲ႔ ရေသ့ေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မွာ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္း (၃) ခု တုိက္ခုိက္ခံရတဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ျမန္မာအစုိးရက နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး အစုလုိက္အၿပဳံလုိက္ သတ္ျဖတ္မႈ၊ ေနအိမ္ေတြ မီးရႈိ႕မႈ၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကုိ စစ္သားမ်ားက အုပ္စုဖြဲ႔ မုဒိမ္းက်င့္မႈေတြက ျမန္မာအစုိးရက ဖုံးကြယ္ၿပီး ျငင္းဆုိေနေပမယ့္ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းမွာေတာ့ ဘယ္လုိမွ ပစ္ပယ္ထားလို႔ မရတဲ့ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္လာတယ္။
ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံ ပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တုိင္က စစ္တပ္ဘက္က ရပ္တည္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းကုိ ျပစ္တင္ ေ၀ဖန္တာေတြ လုပ္လာေတာ့ အေျခအေနက ပုိဆုိးလာတယ္လုိ႔ ဆုိရပါမယ္။
ႏုိဗယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ အမွန္တရားဘက္ လုိက္ေျပာရမယ့္ အစား စစ္တပ္က က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ရာဇ၀င္မႈေတြကုိ ဖုံးဖိၿပီး ဘက္လုိက္ေျပာေနတာက ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္း အတြက္ အမ်က္ထြက္စရာ ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္လာပါတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာအေရးကုိ ေတာက္ေလွ်ာက္ ေလ့လာေနတဲ့ သတင္းေထာက္ေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ျပန္လည္ ေ၀ဖန္တာကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ပုံရိပ္က ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းၾကားမွာ အေတာ္ေလးကုိ က်ဆင္းသြားၿပီလုိ႔ ဆုိရပါမယ္။ အခ်ဳိ႕ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တုိင္ ဒီျပႆနာရဲ့ အစိတ္အပုိင္းလုိ႔ ေပၚေပၚတင္တင္ ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိေနၾကတယ္။
အဲလုိ ေ၀ဖန္သံေတြ ဆူဆူညံညံ ထြက္လာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းရဲ့ အထူး အႀကံေပးပုဂၢဳိလ္ ဗီေဂ်နံဗီးယားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ေတြကုိ သြားၿပီး အရပ္သား ျပည္သူေတြရဲ့ လုံၿခဳံေရးကုိ ေသခ်ာတာ၀န္ယူေပးမယ္လုိ႔ ေျပာဆုိဖုိ႔ တရား၀င္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ၿပီး တုိက္တြန္းခဲ့တယ္။ အဲလုိ တုိက္တြန္းခ်က္ကလည္း တကယ္တမ္းမွာ ကုိယ့္ႏုိင္ငံထဲမွာ ဘာျဖစ္ေနသလဲဆုိတာ ကုိယ္တုိင္ သြားၾကည့္မွ သိမယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံျပင္ပက လူတစ္ေယာက္က ေျပာလုိက္သလုိပါပဲ။ ဘာမွ မျဖစ္ဘူးလုိ႔ ေျပာမေနနဲ႔လုိ႔ ေျပာလုိက္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။
နံဗီးယားရဲ့ ေၾကညာခ်က္နဲ႔ အတူ အေမရိကန္၊ ကေနဒါနဲ႔ ဥေရာပ (၁၄) ႏုိင္ငံကလည္း လူသားခ်င္းစာနာတဲ့ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတာကုိ အျမန္ဆုံး ဖြင့္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိလုိက္တယ္။ အဲဒီေၾကညာခ်က္က နံဗီးယားရဲ့ ေၾကညာခ်က္ကုိ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ လုပ္ေပးထားသလုိျဖစ္ၿပီး၊ ကုလသမဂၢနဲ႔ အတူ ဒီ အင္အားႀကီး ႏုိင္ငံေတြလည္း အတူရပ္တည္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာလုိက္တာပါ။
ဗီေဂ်နံဗီးယားလုိ လူကေတာင္ ဒီလုိ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္တယ္ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ့ အေျခအေနက အရမ္းကုိ ဆုိးရြားေနတယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းက မွတ္ခ်က္ခ်ၾကတယ္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ့ အႀကီးအကဲ ျဖစ္တဲ့ ဇားသ္အလ္ဟူစိန္းကလည္း ျမန္မာအစုိးရက ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိ လုပ္ေနတာေတြက လူသားျဖစ္မႈကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ အထိ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ တရား၀င္ ေၾကညာခ်က္နဲ႔ ေျပာဆုိၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဒီဇင္ဘာလ (၁၀) ရက္ေန႔ Facebook Live အေမးအေျဖမွာ ျမန္မာအစုိးရက ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ လူသားျဖစ္မႈကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ရွိၿပီလုိ႔ ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
ဒါေတြအျပင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ၊ ေကာ့ဇ္ဘဇားခရုိင္က ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရုံးရဲ့ အႀကီးအကဲ ျဖစ္တဲ့ ဂၽြန္မတ္ကီစၥစ္ကလည္း ျမန္မာအစုိးရက ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ လူမ်ဳိးတုန္း သန္႔စင္ေရး လုပ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိခဲ့ပါေသးတယ္။
အခုလာမယ့္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြေရးမွဴးခ်ဳပ္ အသစ္ ျဖစ္လာမယ့္ António Guterres ကလည္း ရုိဟင္ဂ်ာအေၾကာင္းကုိ ေသခ်ာနားလည္သူပါ။ ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တုန္းက ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ တတိယႏုိင္ငံ ေခၚသြားဖုိ႔ ေတာင္းဆုိခဲ့တာကုိ ျပတ္ျပတ္သားသား တုန္႔ျပန္ခဲ့သူ တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။
ကုလသမဂၢရဲ့ အဖြဲ႔အစည္း ႏွစ္ခုက term ႏွစ္မ်ဳိးထြက္လာတယ္။ Ethnic Cleansing နဲ႔ Crimes Against Humanity - ဒီ term ႏွစ္ခုလုံးက တရား၀င္ရပ္တည္လာပါေတာ့မယ္။ အဲလုိ ရပ္တည္လာရင္ အဲဒီ ရာဇ၀တ္မႈေတြကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ အတြက္ ကုလသမဂၢကေန ႏုိင္ငံတကာခုံရုံး (ICC) ကုိ ပုိ႔လုိ႔ရတဲ့ နည္းလမ္းေတြ ရွိလာပါလိမ့္မယ္။ အခ်ိန္ေတာ့ နည္းနည္း ၾကန္႔ၾကာႏုိင္ပါမယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ ရာဇ၀တ္မႈအတြက္ တရားစီရင္မႈေတာ့ တကယ္ကုိ ရွိလာပါလိမ့္မယ္။
ဒါေတြ အားလုံးကုိ သုံးသပ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ နံဗီးယား ေနရာကုိ သက္တမ္းလည္း မတုိး၊ လူစားလည္း မထုိးတာက ရာဇ၀တ္မႈကုိ စတင္ ကုိင္တြယ္ဖုိ႔ အတြက္ သံတမန္ အဆင့္ ေလွ်ာ့ခ်လုိက္တယ္လုိ႔သာ သုံးသပ္မိပါေၾကာင္း။
RB News
5.9.2016
ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒုတိယ အဆင္းရဲဆုံးေသာ ျပည္နယ္ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ မွီတင္းေနထိုင္ၾကသည့္ လူမ်ဳိးတိုင္းသည္ ျပႆနာေပါင္းမ်ားစြာ ၾကံဳေတြ႔ေနရသည္မွာ ျငင္းမရေပ။ ရခိုင္ျပည္၏ စီးပြားေရးအေျခအေန အဆင္မေျပမႈေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္သူ အမ်ားစုသည္ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား ေရာင္းဝယ္ေရးကုိ အဓိက စီးပြားေရးသဖြယ္ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားေနၾကရသည္။ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးမ်ား ညံ့ဖ်င္းလြန္းသည္။ မီးမရိွ လွ်ပ္စစ္မဖူလုံ။ ရခိုင္ျပည္သူမ်ား၏ လူေနမႈဘဝက ၂၁ ရာစုႏွင့္ ဖီလာဆန႔္က်င္ေနလ်က္ မ်ားစြာ ေခတ္ေနာက္က်ေနၾကသည္မွာလည္း အမွန္အကန္ပင္ျဖစ္သည္။
5.9.2016
ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒုတိယ အဆင္းရဲဆုံးေသာ ျပည္နယ္ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ မွီတင္းေနထိုင္ၾကသည့္ လူမ်ဳိးတိုင္းသည္ ျပႆနာေပါင္းမ်ားစြာ ၾကံဳေတြ႔ေနရသည္မွာ ျငင္းမရေပ။ ရခိုင္ျပည္၏ စီးပြားေရးအေျခအေန အဆင္မေျပမႈေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္သူ အမ်ားစုသည္ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား ေရာင္းဝယ္ေရးကုိ အဓိက စီးပြားေရးသဖြယ္ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားေနၾကရသည္။ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရးမ်ား ညံ့ဖ်င္းလြန္းသည္။ မီးမရိွ လွ်ပ္စစ္မဖူလုံ။ ရခိုင္ျပည္သူမ်ား၏ လူေနမႈဘဝက ၂၁ ရာစုႏွင့္ ဖီလာဆန႔္က်င္ေနလ်က္ မ်ားစြာ ေခတ္ေနာက္က်ေနၾကသည္မွာလည္း အမွန္အကန္ပင္ျဖစ္သည္။
ထိုအဆင္းရဲဆုံး ျပည္နယ္၌ မွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာ လူမ်ဳိးစုထဲတြင္ လူနည္းစု ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ဘဝသည္ စစ္အာဏာ႐ွင္အဆက္ဆက္၏ ခြဲျခားဆက္ဆံ ဖိႏွိပ္ခ့ဲမႈေၾကာင့္ အလြန္ပင္ စုိိးရမ္စရာအေနအထားေရာက္ေနသည္။ အဆင္းရဲဆုံးျပည္နယ္၌ မွီတင္းေနထိုင္ၾကရသည့္အထဲတြင္ စနစ္တက် ခြဲျခားဆက္ဆံ ဖိႏွိပ္ခံလာေနခ့ဲရသည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ႏိုင္ငံတကာက ကမာၻ႔အဖိႏွိပ္ခံရဆုံး လူမ်ဳိးဟူ၍ သတ္မွတ္ခ့ဲသည္။ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး၊ အေျခခံလူ႔အခြင့္ေရး အစစအရာရာ ဆုံးရႈံးခံေနရသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ထိုက့ဲသုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရသည့္ အဖိႏွိပ္ခံ ႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အေရးကုိ ႏိုင္ငံတကာက စုိးရိမ္ေၾကာင္း ဝုိင္းဝန္း ေျပာလာေသာအခါ စစ္အာဏာ႐ွင္မ်ားက အမ်ဳိးမ်ဳိးလိမ္ညာခ့ဲဖူးသည္။
ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကုလသမဂၢ၏ ပဋိညာဥ္ စာခ်ဳပ္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားသည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒကုိလည္း လိုက္နာဖို႔တာဝန္ရိွသည္။ သုိ႔ေသာ္ ထိုတာဝန္မ်ားကုိ ေခတ္အဆက္ဆက္ စစ္အာဏာ႐ွင္မ်ားက ေပၚေပၚတင္တင္ ခ်ဳိးေဖာက္ခ့ဲေသာေၾကာင့္ အင္အားႀကီး အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ Sanction ခ်မွတ္ခံခ့ဲရမႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ခ့ဲရသည္။ စစ္အာဏာ႐ွင္မ်ားျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ၎တို႔သည္ ဒီမိုကေရစီကုိအားေပးသည့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားထက္ ကြန္ျမဴနစ္ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္သာ ပိုမိုရင္းႏွီးခ့ဲသည္။ ထို႔အျပင္ အေနာက္နိုင္ငံမ်ား၏ Sanction ခ်မွတ္ျခင္းကုိ ခံခ့ဲရေသာေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အာဏာ႐ွင္မ်ားသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္သာ စီးပြားကူးသန္ၾကရသည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကလည္း ေျပးစရာမရိွသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ ငယ္ႏိုင္သေဘာျဖင့္ အပိုင္စားႏိုင္ငံ အျဖစ္ ႏွစ္အေတာ္ၾကာသည္ထိ ကုိင္တြယ္ စားပစ္လာခ့ဲသည္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရလွ်င္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ တန္ဖိုးျမင့္ သဘာဝသယံဇာတမ်ား သူတို႔၏ မူးယစ္ေဆးျပားျဖင့္ လဲလွယ္ခ့ဲျခင္းသာျဖစ္သည္။
ျမန္မာစစ္အာဏာ႐ွင္မ်ားက ႏိုင္ငံ့အက်ဳိး၊ ျပည္သူ႔အက်ဳိးထက္ မိမိကုိယ္က်ဳိးစီးပြားကုိသာ ေ႐ွ႕တန္းတင္၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျဖင့္ စီးပြားေရးလုပ္ခ့ဲေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္လည္း အင္အားႀကီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ေခတ္စစ္ကြၽန္ျပဳျခင္းခံေနရသည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခ့ဲသည္မွာ ျမန္မာျပည္သူမ်ား မ်က္ျမင္အသိပဲျဖစ္ပါသည္။ ေတာေတာင္မ်ားတြင္ သစ္ပင္ဟူ၍ မက်န္ေအာင္ ခုတ္ယူသြားခ့ဲသည္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းဆိုၿပီး ျမစ္မ်ားစြာ အပိုင္သိမ္းထားသည္။ ျမန္မာျပည္၏ ေသြးေၾကာျဖစ္သည့္ ဧရာဝတီျမစ္ကုိလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအား လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးလိုက္သည္။ ေၾကးနီစီမံကိန္းက့ဲသုိ႔ အျခားေသာ တ႐ုတ္လက္ထဲေရာင္းစားလိုက္သည့္ စီမံကိန္းမ်ားစြာလည္း ရိွေနပါသည္။ ေျပာရလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သယံဇာတေပါႂကြယ္ဝမႈကုိ တ႐ုတ္က အပိုင္စီးၿပီး ေကာင္းစားေနၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာမူ ကမာၻ႔အဆင္းရဲဆုံးႏိုင္ငံ စာရင္း၌ ထိပ္တန္းေနရာကုိ ေရာက္ရိွေနခ့ဲရသည္။
၂၀၁၀ ခုနွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပါတီဦးေဆာင္သည့္ အစုိးရသည္ ဒီမိုကေရစီအေရျခံဳျပီး တက္လာခ့ဲသည္။ ဒီမိုကေရစီအစုိးရသာ ေျပာေသာ္လည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အပါအဝင္ ထိပ္တန္းတာဝန္ရိွသူအမ်ားစုသည္ စစ္ယူနီေဖာင္းခၽြတ္မ်ားသာျဖစ္ၾကသည္။
ယခင္ နဝတ၊ နအဖ အစုိးရလက္ထက္တြင္ ျပည္သူ႔အက်ဳိး၊ ႏိုင္ငံ့အက်ဳိးမ်ားကုိ မၾကည့္ဘဲ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကုိ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးခ့ဲသည့္ စီမံကိန္းမ်ားကုိ ထိုဦးသိန္းစိန္အစုိးရက ဆက္လက္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးခ့ဲသည္။ ထိုအထဲတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရိွ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႕စီမံကိန္းလည္း အပါအဝင္ ျဖစ္ပါသည္။ ျပည္သူ႔အက်ဳိးကုိ မင့ဲညႇာ၊ မိမိတုိ႔၏ ကုိယ္က်ဳိးကုိသာ ေ႐ွ႕တန္းတင္၍ ထင္ရာစုိင္းခ့ဲသည့္ နဝတ၊ နအဖ အစုိးရ၏ အေမြကုိ ထိန္းသိမ္းေပးေနေသာ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရကုိ ျမန္မာျပည္သူမ်ားကလည္း ဒီမိုကေရစီ ဆိုင္းဘုတ္ေအာက္တြင္ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္ ရလာသည္ႏွင့္အမွ် အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခ့ဲသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက ဆႏၵျပပြဲမ်ားကုိ ရက္စက္စြာ ၿဖိဳခြင္းခ့ဲသည္။ အစုိးရအလိုမက်ျဖစ္ခ့ဲလွ်င္ ဆႏၵျပသူသည္ သံဃာေတာ္မ်ားျဖစ္လွ်င္ပင္ ရက္စက္စြာ ၿဖိဳခြင္းခ့ဲသည္မွာလည္း အားလုံးအသိပင္ျဖစ္သည္။ ေၾကးနီစီမံကိန္း၊ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း၊ ပညာေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး စသည္တို႔အတြက္ ေအးခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခ့ဲသည့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားကုိ ဒီမိုကေရစီအမည္ခံ အစုိးရျဖစ္သည့္ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက ရက္ရက္စက္စက္ ေခ်မႈန္းခ့ဲသည္။ ဤသည္မွာ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အက်ဳိးစီးပြားထက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ အက်ဳိးစီးပြားကုိ ပိုမို ေစာင့္ေ႐ွာက္ေပးခ့ဲျခင္းသာျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ စီမံကိန္းမ်ားကုိ ေစာင့္ေ႐ွာက္ေပးေရးသည္ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရအတြက္ မဟာစိန္ေခၚမႈ တစ္ခုျဖစ္ခ့ဲသည္။
အလားတူ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္လည္း တရုတ္နိုင္ငံကုိေရာင္းခ်လိုက္သည့္ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႔စီမံကိန္းကုိ ရပ္တန္႔ပစ္ရန္ သုိ႔မဟုတ္ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႕စီမံကိန္းမွ ရသည့္ဝင္ေငြကုိ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ျပန္လည္သုံးစြဲေပးရန္ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားက အစုိးရကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆႏၵျပေတာင္းဆိုလာခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဆႏၵျပ ရခုိင္ျပည္သူမ်ားကုိ အစုိးရက အၾကမ္းဖက္ နိမ္နင္းသည့္ လမ္းစဥ္မသုံးခ့ဲဘဲ ေရရွည္အသုံးတည္တံ့မည့္ အျခားနည္းတစ္နည္းကုိ သုံးခ့ဲသည္။ ဤသည္ကား လူမ်ဳိးေရးဘာသာေရး ႏြယ္သည့္ ပဋိပကၡတစ္ခု ဖန္တီးေပးခ့ဲ၍ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားကုိ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႔စီမံကိန္းမွ အာ႐ုံလြဲလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ပဋိပကၡျဖစ္ေနသျဖင့္ အေရးေပၚအေျခအေနေၾကာ္ျငာ၍ စစ္တပ္ခ်ခ့ဲသည္။ အထူးသျဖင့္ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႔ သယ္ေဆာင္သြားရာ ပိုက္လိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ စစ္တပ္စခန္းမ်ား ခ်ထားႏိုင္ေရးသည္ ဦးသိန္းစိန္အစုိး၏ လွည့္ကြက္တစ္ကြက္ ျဖစ္သည္။ ဤနည္းျဖင့္ တ႐ုတ္နိုင္ငံ၏ ျမန္မာနိုင္ငံထဲတြင္ရိွေနသည့္ မဟာစီမံကိန္းႀကီးတစ္ခုကုိ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက အကာအကြယ္ေပးခ့ဲၾကသည္။
တရုတ္နိုင္ငံကုိ သယံဇာတမ်ား ေစ်းေပါေပါျဖင့္ ယူေဆာင္ခြင့္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား ေပးေနျခင္းမွာ ျမန္မာစစ္အာဏာ႐ွင္မ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကုိ ႏိုင္ငံတကာစာမ်က္ႏွာတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အကာအကြယ္ ေပးတတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည့္အျပင္ စစ္အာဏာရွင္မ်ား အာဏာတည္ျမဲအတြက္လည္း ကူညီၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ေျပာရလွ်င္ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရသည္ ၎၏ဆရာ ဦးသန္းေရႊ၏ နအဖ အစုိးရက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ခ်ဳပ္ဆိုခ့ဲသည့္ စီမံကိန္းမ်ားကုိ အျပည့္အဝ အကာအကြယ္ေပးခ့ဲသည့္ အစုိးရျဖစ္ပါသည္။ ျပည္မက စီမံကိန္းမ်ားကုိ ဆႏၵျပကန္႔ကြက္ခ့ဲသူမ်ားကုိ အင္အားသုံးေခ်မႈန္းခ့ဲၿပီး အကာအကြယ္ေပးခ့ဲသလို ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႔ စီမံကိန္းကုိမႈ လူမ်ဳိးေရးဘာသာေရးႏြယ္သည့္ ပဋိပကၡ ဖန္တီးေပးၿပီး ရခိုင္ျပည္သူမ်ားကုိ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ ျပင္းထန္သူအသြင္ျဖင့္ ဂုဏ္တင္ လႈံ႔ေဆာ္ေပးခ့ဲ၍ ေရႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႔စီမံကိန္းကုိ အာရံုလႊဲေစခ့ဲသည့္ပုံစံႏွင့္ အကာအကြယ္ေပးခ့ဲျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္အေရးႀကီးသည့္အခ်က္တစ္ခု ရိွသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ အစုိးရဝန္းထမ္းအမ်ားစုသည္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသာ ျဖစ္ၾကသည္။ စစ္တပ္တြင္လည္း ရခိုင္လူမ်ဳိး အေတာ္မ်ားသည္။ ထို႔အျပင္ AA ဆိုၿပီး အင္အားအသင့္အတန္ရိွေသာ ရခိုင့္လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔လည္း ရိွျပန္သည္။ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားကလည္း ရခိုင္ျပည္ကုိ အဖရခိုင္ႏိုင္ငံေတာ္လုပ္ပစ္မည္ ဟူ၍ မၾကာမၾကာ လူသိ႐ွင္ၾကား ေႂကြးေၾကာ္ ေနၾကသည္။ ဤက့ဲသုိ႔ အေျခအေနမ်ားကုိ ျမန္မာစစ္တပ္က လြယ္လြယ္ကူကူ အသာစီးရယူလိုက္သည္မွာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးႏြယ္သည့္ ပဋိပကၡကုိ ဖန္တီးေပးခ့ဲ၍ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ပဋိပကၡ အေၾကာင္းရင္းကုိ ရခိုင္ျပည္နယ္ကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးသည့္ ဌာေနရခိုင္ပညာ႐ိွမ်ားက အမွန္တရားကုိ သိၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ အမွန္တရားကုိ သိရိွၾကသည့္ ထိုဌာေနရခိုင္ပညာရိွမ်ားကုိ ေခါင္းမေထာင္ႏိုင္ရန္ အဝကြၽန္းသား ေဒါက္တာေအးေမာင္ကုိ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက အျပည့္အဝ အသုံးခ်ခဲ့သည္။ စစ္အစုိးရအားေပး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကလည္း ေဒါက္တာေအးေမာင္ကုိ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအထိ ေခၚၿပီး ေငြေၾကးမက္လုံးေပးကာ အသုံးခံပစၥည္းတစ္ခုလုိ သုံးခဲ့သည္။ ဤအခ်က္မ်ားကုိ သိရိွၾကေသာ ဌာေနရခိုင္ဖြား ရခိုင္မ်ားက ေဒါက္တာေအးေမာင္ကုိ မုန္းတီးၾကသည္။ ေဒါက္တာေအးေမာင္ မေလးရွားႏုိင္ငံသုိ႔ သြားစဥ္အခါက ရခိုင္မ်ားကပင္ လုပ္ၾကံသတ္ပစ္ရန္ ႀကိဳးစားခ့ဲဖူးသည္မွာလည္း အားလုံးအသိပင္ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားက ေဒါက္တာေအးေမာင္အေပၚ အယုံအၾကည္မရိွေၾကာင္း လက္ေတြ႔ျပသခ့ဲသည္။
{ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္၌ ဖန္တီးေပးခ့ဲေသာ ပဋိပကၡကုိ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက ျပည္မအထိ ဆြဲယူသြားခ့ဲသည္။ ၉၆၉ အဖြဲ႔ေခၚ အမ်ဳိးဘာသာ သာသနာ ကာကြယ္ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးအဖြဲ႔ တစ္ခုကုိ ဖြဲ႔စည္းေစခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံတစ္ဝွမ္း လူမ်ဳိးေရးဘာသာေရး ႏြယ္သည့္ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရန္ ဖန္တီးခ့ဲသည္။ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္၊ သမၼတရုံး ညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌး တို႔ကုိယ္တိုင္က လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ႏြယ္သည့္ ေသြးထိုးလႈံေဆာ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခ့ဲ၍ ထိုမ်ဳိးခ်စ္အမည္ခံအဖြဲ႔ကုိ အားျဖည့္ခ့ဲပါသည္။ ဤသည္မွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ခ့ဲသည့္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ၄၄ ေနရာ၌ NLD ပါတီက ၄၃ ေနရာျဖင့္ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ခ့ဲသည္မွ စတင္လာခ့ဲေသာ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမီးတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ NLD ပါတီကုိ အသာစီးရေအာင္ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရ၏ USDP ပါတီက ၾကံဖန္လုပ္ေဆာင္ခ့ဲျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။ ဤအေၾကာင္းကုိ ေရးျပလွ်င္ စာ႐ွည္သြားမည္ျဖစ္၍ မေရးေတာ့ပါ။}
ႏုိင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္းေအးခ်မ္းေရ ေကာ္မီတီ ဥကၠဌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရခုိင္ျပည္နယ္၏ သိမ္ေမြ႔နက္နဲေသာ ျပႆနာမ်ား၏ မူရင္းဇစ္ျမစ္ကုိ ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ရန္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကုိဖီအာနန္ကုိ ဦးေဆာင္ေစၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ဆုိင္ရာ အႀကံေပး ေကာ္မ႐ွင္တစ္ခုကုိ လြန္ခဲ့သည့္ ဩဂုတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ဖြဲ႔စည္းခ့ဲပါသည္။
ဤအၾကံေပးေကာ္မ႐ွင္အဖြဲ႔ကုိ အေကာင္းျမင္သေဘာႏွင့္ ႀကိဳဆိုေနၾကသူမ်ားရိွသလို အဆိုးျမင္သေဘာျဖင့္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ေနသူမ်ားလည္း ရိွၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ မ်ဳိးခ်စ္အမည္ခံ NLD ဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဤအၾကံေပးေကာ္မ႐ွင္ကုိ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီတို႔ကလည္း ဤအၾကံေပးေကာ္မ႐ွင္ကုိ ကန္႔ကြက္ၾကသည္။ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီကဆိုလွ်င္ အၾကံေပးေကာ္မ႐ွင္အဖြဲ႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းမည္မဟုတ္ေၾကာင္း ဟူ၍ပင္ ေျပာဆိုေနၾကပါသည္။
အၾကံေပးေကာ္မရွင္ကုိ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ေနသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္သည္လည္း လူရယ္စရာျဖစ္သည္။ အၾကံေပးေကာ္မ႐ွင္တြင္ ႏိုင္ငံျခားသား သုံးဦးပါေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာထိပါးမည္ဟူ၍ တစ္မ်ဳိး၊ ျပည္တြင္းျပႆနာကုိ ႏိုင္ငံတကာ ျပႆနာျပဳလုပ္လိုက္၍ ဆိုၿပီးတစ္မ်ဳိး အေျခအျမစ္မရိွ စြပ္စြဲေျပာဆိုေနရင္း ကန္႔ကြက္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
ေစ့စပ္ေသခ်ာစြာ ၾကည့္လွ်င္ ယခင္စစ္အာဏာ႐ွင္ကုိ အားေပးတတ္သည့္ ပုဂၢိဳလ္အမ်ားစုက ဤအၾကံေပးေကာ္မ႐ွင္ကုိ ကန္႔ကြက္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ရခိုင္သမိုင္းပညာရွင္ ဆိုသူမ်ားကလည္း အၾကံေပးေကာ္မ႐ွင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အလြန္စုိးရိမ္ေနရေၾကာင္း သမၼတရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴးကုိ တိတ္တဆိတ္ ရင္ဖြင့္ခဲ့သည္ကုိ သမၼတရံု းၫႊန္ၾကားေရးမွဴးက မခံႏိုင္သည့္ အဆုံး ''ကုိယ့္သမိုင္းကုိယ္မယုံဘူးလား ဆရာေရ'' ဆိုၿပီး ႏွစ္သိမ့္ေပးစကားေျပာခ့ဲရသည့္အထိပင္ ျဖစ္သည္။
အၾကံေပးေကာ္မရွင္ကုိ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ေနၾကသူမ်ား၏ အဓိက စုိးရိမ္ခ်က္ဟာ ဘာလဲ။ ရခိုင္သမိုင္းပညာ႐ွင္ဆိုသူမ်ား ဤအၾကံေပးေကာ္မ႐ွင္ကုိ ဘာေၾကာင့္မ်ား အစုိးရိမ္ႀကီး စုိးရိမ္ေနပါသလဲ။ ကုိယ့္ဘက္က မွန္ရင္ ေကာ္မ႐ွင္မွာ မည္သူပင္ပါဝင္ပါေစ စုိးရိမ္စရာလိုေနလို႔လား။ အဘယ္ေၾကာင့္ ထိုေကာ္မ႐ွင္ကုိ အျပင္းအထန္ကန္႔ကြက္ေနၾကရသလဲ။ ထိုေမးခြန္းမ်ားစြာ၏ အေျဖကုိ အထက္တြင္ေရးသားခ့ဲသည္မ်ားႏွင့္ ခ်ိန္ထိုးၾကည့္လွ်င္ သိရိွႏိုင္မည္ျဖစ္ပါသည္။
ဤေကာ္မ႐ွင္ကုိ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကသာ အမွန္တကယ္ ကန္႔ကြက္သင့္သည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ သိမ္ေမြ႔နက္နဲေသာ ျပႆနာမ်ား၏ မူလဇစ္ျမစ္ကုိ အေျဖ႐ွာႏိုင္ရန္ ဖြဲ႔စည္းခ့ဲသည့္ ေကာ္မ႐ွင္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ မွီတင္းေနထိုင္ၾကရင္း ကမာၻ့အဖိႏွိပ္ခံဆုံးဟူ၍ သတ္မွတ္ခံရသည့္အထိ မိမိ၏ အခြင့္အေရးမွန္သမွ်ကုိ ဆုံးရွံးခံေနရေသာ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္ ပါဝင္ခြင့္မရေပ။ သုိ႔ေသာ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ျပႆနာကုိ ေျဖ႐ွင္းေပးရန္ လာေရာက္စုံစမ္းသည့္ မည္သည့္ အဖြဲ႔ကုိမဆို ဆန္႔က်င္ခ့ဲျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ယခင္ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္တြင္လည္း ရခိုင္အေရးစုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မ႐ွင္တစ္ရပ္ ဖြဲ႔စည္းခ့ဲရာတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားဘက္က ကုိယ္စားလွယ္မပါဝင္ခ့ဲေပ။ သုိ႔ေသာ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားက ထိုေကာ္မ႐ွင္ႏွင့္ ပူးေပါင္းခ့ဲသည္။ (က်ေနာ့္ ပုဂၢလအျမင္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာမပါသည့္ မည္သည့္ေကာ္မ႐ွင္ကုိ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား မႀကိဳဆိုသင့္ေပ။)
ထိုေကာ္မ႐ွင္၏ အတြင္းေရးမွဴးအျဖစ္ တာဝန္ယူခ့ဲသူလည္းျဖစ္၊ ဒုခ်ီးရာတန္းျပႆနာကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ ဖြဲ႔စသည္းခ့ဲသည့္ ေကာ္မ႐ွင္တြင္ ဥကၠဌ ရာထူးယူခ့ဲသူလည္းျဖစ္သူ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လႈိင္ သည္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ CDNH ဆိုေသာ အဖြဲ႔တစ္ခု တည္ေထာင္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္၏ မတူကဲြျပားေသာ လူမ်ဳိးစုမ်ားအၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ယွဥ္တြဲပူးတြဲေနႏိုင္ေရးအတြက္ ပညာေပးေဟာေျပာပြဲမ်ား၊ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရာတြင္ မြတ္စလင္ အသုိင္းအဝုိင္းဘက္က ပူးေပါင္းမႈရိွၿပီး တစ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းဖက္က ပူးေပါင္းျခင္းမရိွေၾကာင္း အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုတြင္ ေျဖခ့ဲဖူးတာေတာင္ရိွပါသည္။ ေျပာရလွ်င္ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လႈိင္သည္ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရ၏ အထူးအၾကံေပးပုဂၢိဳလ္ျဖစ္သည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ႏွိမ္နင္းရန္အတြက္ အစက ႀကိဳးဖမ္းခ့ဲဖူးသည္။ သုိ႔ေသာ္ ရခိုင္ျပည္ကုိ ကြင္းဆင္းၿပီး လက္ေတြ႔ေလ့လာၾကည့္ေသာအခါ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အေျခအေနမွန္၊ သေဘာထားမွန္၊ သမိုင္းမ်ားကုိ လက္ေတြ႔သိခ့ဲသည္။
သုိ႔ျဖစ္၍ ျပည္တြင္းရိွ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္ရိွ ႐ိုဟင္ဂ်ာျပည္သူမ်ား တို႔သည္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးေဟာင္း ကုိဖီအာနန္ဦးေဆာင္သည့္ အၾကံေပးေကာ္မ႐ွင္ႏွင့္ မေၾကာက္မရြံ႕ပူးေပါင္းရန္ တုိက္တြန္းလုိပါသည္။
၁။ မိမိ၏ သမိုင္းအမွန္ကုိ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကပါ။
၂။ ယခင္ နဝတ၊ နအဖ၊ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရ တို႔က ေခတ္အဆက္ဆက္ က်ဴးလြန္ခ့ဲေသာ အမႈမ်ားကုိ တိတိက်က် ေျပာျပပါ။
၃။ ယေန႔အထိ ရက္စက္ဖိႏွိပ္ေနၾကေသာ ေဒသခံအာဏာပိုင္မ်ားအေၾကာင္းကုိ နာမည္ႏွင့္တကြ တိတိက်က် ေျပာျပပါ။
ႏိုင္ငံတကာရိွ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး လႈပ္႐ွားသူမ်ားကလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာကုိယ္စားလွယ္မပါသည့္ ဤအၾကံေပးေကာ္မ႐ွင္ကုိ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေပးပါဟု တိုက္တြန္းရင္း.......။
အမွန္တရားကုိ မည္သူကမွ် ၾကာၾကာ မဖုံးဖိႏိုင္ေပ။ အမွန္တရားအေပၚ ရပ္တည္ေနဖို႔အတြက္ မည္သည္ကုိမွ် ေၾကာက္ရြံ႔ေနဖို႔လည္း မလိုေပ။
အာရ္ကာန္ေဒသရဲ့ ဌာေနတုိင္းရင္းသား ရုိဟင္ဂ်ာ
ရုိေနဆန္းလြင္
RB News
27.8.2016
(၁) ၁၈၂၃ မတုိင္မီကတည္းက ျမန္မာနယ္နိမိတ္အတြင္း ရွိေနခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာတုိင္းရင္းသား၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒမွာ တုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စု ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ ၁၈၂၃ ခုႏွစ္မတုိင္မီ ျမန္မာႏုိင္ငံ နယ္နိမိတ္အတြင္း ေနထုိင္တဲ့ မ်ဳိးႏြယ္စုျဖစ္ရမယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ဳိးႏြယ္စုက ၁၈၂၃ ခုႏွစ္မတုိင္ခင္ကတည္းက အာရ္ကာန္ေဒသ (လက္ရွိ ရခုိင္ျပည္နယ္) မွာ ရွိေနခဲ့တဲ့ မ်ဳိးႏြယ္စုတစ္စု ျဖစ္တာေၾကာင့္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒအရဆုိရင္လည္း တုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စု တစ္စု ျဖစ္ပါတယ္။
- ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသား ေဒါက္တာဖရန္႔စစ္ဘူခ်နန္ရဲ့ ၁၇၉၉ ခုႏွစ္ မွတ္တမ္းမွာ အာရ္ကာန္ေဒသမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေျခခ်ေနထုိင္လာတဲ့ မြတ္စလင္ (မုိဟာမတ္ဒန္) မ်ားက သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ရုိအင္ဂ (ယေန႔ ရုိဟင္ဂ်ာ) လုိ႔ ေခၚတယ္လုိ႔ ေရးထားတဲ့အျပင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာစကား အခ်ဳိ႕ကုိပါ ေသခ်ာမွတ္တမ္းတင္ထားတယ္။ ဒါက ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ၁၈၂၃ ခုႏွစ္မတုိင္မီ ျမန္မာႏုိင္ငံ နယ္နိမိတ္အတြင္းမွာ ရွိခဲ့ပါတယ္ဆုိတဲ့ ခုိင္မာတဲ့ အေထာက္အထားတစ္ခုပါ။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒမွာ တုိင္းရင္းသား သတ္မွတ္ျခင္းကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ေကာင္စီကသာ သတ္မွတ္ရမယ္လုိ႔ ျပဌာန္းထားတဲ့အတြက္ လူမ်ဳိး၊ ကုိးကြယ္တဲ့ဘာသာကုိ ခြဲျခားၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တုိင္းရင္းသားစာရင္းထဲမွာ ဆက္လက္မထားေတာ့တာ ျဖစ္တယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးနဲ႔ ဘာသာစကား တူတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္တဲ့ မာရမာႀကီး၊ ဒုိင္းနက္တုိ႔ကေတာ့ တုိင္းရင္းသားစာရင္းထဲမွာ ရွိေနေသးတယ္။
(၂) ေခတ္အဆက္ဆက္ တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံသား ျဖစ္လုိ႔ မဲေပးခြင့္၊ ေရြးေကာက္ခံပုိင္ခြင့္ ရခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္မ်ား
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပထမဆုံး က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲက ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလမွာပါ။ အဲဒီတုန္းက ၿဗိတိသွ်က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အိႏၵိယကေန ခြဲထုတ္ၿပီး ဒုိင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ဖ်က္သိမ္းခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အက္ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းၿပီး ၉၁ ဌာနအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ထူေထာင္တယ္။ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ မင္းတုိင္ပင္အမတ္ (၁၃၂) ဦးေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္။ ရခုိင္ေဒသမွာ တုိင္းရင္းသား မဲဆႏၵနယ္ (၉) ခု၊ အိႏၵိယအမ်ဳိးသား မဲဆႏၵနယ္ (၁) ခု ရွိခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြက ျမန္မာတုိင္းရင္းသား မဲဆႏၵရွင္မ်ားအျဖစ္ မဲေပးခြင့္ရခဲ့ၿပီး ဦးဂနီမာရ္ကာန္က တုိင္းရင္းသားမဲဆႏၵနယ္ကေန မင္းတုိင္ပင္အမတ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရတယ္။
အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေအာင္ဆန္း-အက္တလီ စာခ်ဳပ္အရ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔မွာ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ က်င္းပခဲ့တယ္။ အဲဒီ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘူးသီးေတာင္က ဦးအဒူဂဖားရ္နဲ႔ ေမာင္ေတာက ဦးဆုလ္တာန္အာမတ္ တုိ႔ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္တဲ့ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး အမတ္ႏွစ္ဦး ရွိခဲ့တယ္။
လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ပုိင္း ဦးေန၀င္း အာဏာမသိမ္းမီထိ ၁၉၅၁၊ ၁၉၅၆၊ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ (၃) ႀကိမ္က်င္းပခဲ့တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲတုိင္းမွာ ေမာင္ေတာ မဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ (၂) ဦး၊ ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ တစ္ဦးနဲ႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အတြက္ ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ တစ္ဦးစီ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။ ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရလက္ထက္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသား ဦးဆုလ္တာန္မာမြတ္က ပညာေရး၀န္ႀကီး၊ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး အျဖစ္ခန္႔အပ္ခံခဲ့ရတယ္။ ဦးဆုလ္တာန္အာမတ္ကုိ လူမ်ဳိးစုေရးရာ၀န္ႀကီးဌာန ပါလီမန္အတြင္း၀န္၊ ဦးအဒူဂဖားရ္နဲ႔ ဦးအာဘူေဘာ္ေရွာ္ တုိ႔ကုိလည္း က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန ပါလီမန္အတြင္း၀န္မ်ား အျဖစ္ခန္႔အပ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီေခတ္က ပါလီမန္အတြင္း၀န္ ဆုိတာ အခုေခတ္ ဒု-၀န္ႀကီးနဲ႔ တူတဲ့အဆင့္ပါ။
အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ ပထမဆုံးအႀကိမ္ က်င္းပခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ တစ္ဦး၊ ေမာင္ေတာမဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္တစ္ဦး ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။ တစ္ခါ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာလည္း ေမာင္ေတာမဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္တစ္ဦး ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။
စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ပါတီစုံဒီမုိကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေမာင္ေတာမဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ ႏွစ္ဦး၊ ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ ႏွစ္ဦး ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီထဲက ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အမတ္ ဦးေက်ာ္မင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားျပဳေကာ္မီတီ (CRPP) မွာအဖြဲ႔၀င္တစ္ဦး အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရတယ္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦး၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ တစ္ဦးနဲ႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦး ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။
- ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးကုိ ဦးႏုအစုိးရလက္ထက္မွာ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘဲ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ကတည္းက တုိင္းရင္းသား မဲဆႏၵနယ္က မဲေပးခြင့္၊ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပဳိင္ခြင့္ ေပးခဲ့တာပါ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္တဲ့ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ ပါ၀င္ခြင့္ေပးခဲ့တယ္။
(၃) ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားက ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ ေျပာဆုိခဲ့မႈမ်ား
- ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ပထမဆုံး သမၼတ စပ္ေရႊသုိက္က အာရ္ကာန္မွာ ရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြက ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္တယ္။ တကယ္လုိ႔ သူတုိ႔က တုိင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္ဘူးဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လည္း တုိင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာခဲ့တယ္။
- ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ပထမဆုံး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၈ နာရီ အသံလႊင့္ မိန္႔ခြန္းမွာ “ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ မ်ားတြင္ ေနထုိင္လ်က္ ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုသား မ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္” လုိ႔ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့တယ္။
- ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဦးဗေဆြက ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔နဲ႔ (၄) ရက္ေန႔မ်ားမွာ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ေတြမွာ က်င္းပတဲ့ လူထုအစည္းအေ၀းေတြမွာ “ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ခ်င္း တုိင္းရင္းသားမ်ားကဲ့သုိ႔ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုတစ္စု ျဖစ္သည္” လုိ႔ မိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့တယ္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၈) ရက္ေန႔မွာ ဒုတိယတပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးက “ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ဒီခရုိင္မွာေနထုိင္တဲ့လူေတြကို ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ေခၚပါတယ္။ ေမယုခရိုင္၏ အေနာက္ဘက္တြင္ ပါကစၥတန္ (ယခုဘဂၤလားေဒ့ရွ္) ရွိၿပီး မြတ္ဆလင္မ်ားေနၾကပါတယ္။ အေနာက္ဘက္မွာေနသူမ်ားကုိ ပါကစၥတန္ဟုေခၚၿပီး၊ ျမန္မာျပည္မွာရွိသူမ်ားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ေခၚတယ္။ ျမန္မာ၊ ပါကစၥတန္နယ္စပ္တခုတည္းမွာသာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးတုိင္းျပည္ျခား၍ ေနၾကသည္မဟုတ္၊ တရုတ္ႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ နယ္စပ္တြင္လည္း ဤသုိ႔လူမ်ဳိးခ်င္းဆက္စပ္ေနၾကသည္။ ဥပမာ - ကခ်င္မွာ လီဆူး၊ အီေကာ၊ လ၀ စသည့္လူမ်ဳိးမ်ားရွိသလို တရုတ္ျပည္တြင္လည္း ၎လူမ်ဳိးမ်ားရွိသည္။ ထုိနည္းတူ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားရွိသလုိ တရုတ္ျပည္တြင္လည္း တုိင္ ဆုိေသာရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားရွိၾကပါသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ မြန္၊ ကရင္၊ မေလးရွိသလုိ ယုိးဒယားဘက္တြင္လည္း ထုိလူမ်ဳိးမ်ားရွိၾကပါသည္။ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္တြင္လည္း ခ်င္း၊ လီေရွာ၊ နာဂလူမ်ဳိးမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာရွိသကဲ့သုိ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံမွာလည္းရွိၾကသည္။ အဲဒီေတာ့ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ကၽြန္ေတာ္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာခ်င္တယ္။ ေမယုခရိုင္ကုိ ျပည္ေထာင္စုထဲမွာရွိတဲ့ လူနည္းစုတစုလုိ႔သေဘာထားမယ္။ အဲဒီေတာ့အရင္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွားခဲ့တာေတြရွိရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔အားလုံးေမ့ၾက၊ ဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ခင္ဗ်ားတုိ႔ေမယုခရုိင္က လူေတြဟာ တုိ႔ဗမာျပည္ေထာင္စုသား၊ တုိ႔ဗမာျပည္ေထာင္စုထဲက လူမ်ဳိးစုတစုလုိ႔သေဘာထားၾကပါ။” စသည္ျဖင့္ အက်ယ္တ၀န္႔ ေျပာခဲ့တယ္။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း ျဖစ္ၿပီး၊ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြလည္း ရွိေနခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးကုိ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေခၚျခင္းအတြက္၊ တုိင္းရင္းသား သတ္မွတ္ျခင္းအတြက္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ျခင္း လုံး၀ (လုံး၀) မရွိခဲ့ဘူး။
(၄) ေဖ်ာက္လုိ႔ရမွာ မဟုတ္တဲ့ မွတ္တမ္းအခ်ဳိ႕
- ရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာေက်ာင္းသား/သူမ်ား အသင္းအဖြဲ႔ ထူေထာင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ရာ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔မွာ မွတ္ပုံတင္အမွတ္ ၁၁၂/၅၉ နဲ႔ “This is to certify that Rangoon University Rohingya Student Association is one of the Registered Associations of the University of Rangoon for the academic year 1959-1960” ဆုိၿပီး ခြင့္ျပဳခ်က္ ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့တယ္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေမလ (၁၅) ရက္ေန႔က စၿပီး ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ အထိ ျမန္မာ့အသံ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဘာသာစကား အစီအစဥ္မွာ တစ္ပတ္ကုိ (၁၀) မိနစ္က်စီ (၃) ႀကိမ္ ရုိဟင္ဂ်ာဘာသာစကားနဲ႔ အသံလႊင့္ခြင့္ ေပးခဲ့တယ္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၁၈) ရက္ေန႔မွာ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ေ၀တဲ့ တပ္မေတာ္ေခတ္ေရးစာေစာင္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၆) မွာ “ေမယုနယ္မွေလ ဘယ္လုိအေျခရွိပါလိမ့္” ေဆာင္းပါးနဲ႔ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၈) ရက္ေန႔ထုတ္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၉) က “ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ ညီအစ္ကုိတစ္ဦးကုိ ရွာေတြ႕သည့္ပမာႏွယ္” ေဆာင္းပါးေတြမွာ “ေမယုခရုိင္၊ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ အေနာက္ေျမာက္ ၿမဳိ႕နယ္မ်ားတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ေနထုိင္ၾကၿပီး၊ လူနည္းစုမွာ ရခုိင္၊ ဒုိင္းနက္၊ ၿမဳိ၊ ခမီး စေသာ လူနည္းစုမ်ားစြာ ပါ၀င္ေနထုိင္သည့္ ခရုိင္ေဒသ တစ္ခုျဖစ္ပါသည္” လုိ႔ ေဖာ္ျပထားတယ္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၂၀) ရက္ေန႔မွာ ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရုံး လက္ေအာက္ခံ နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးရဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေမယုေဒသအတြင္း ေနထုိင္ၾကသူမ်ားသည္ တုိင္းရင္းသား ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေရးသားခဲ့တယ္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၂၀) ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာမွာ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးမွ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိ၊ ရခုိင္တုိင္းမင္းႀကီးႏွင့္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား ေမယုနယ္ျခားခရုိင္သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကရာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွ လႈိက္လွဲစြာ ႀကဳိဆုိၾကေၾကာင္း၊ သူရသတၱိရွိသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ျမတ္ႏုိးလုိလားၿပီး၊ သစၥာရွိေသာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ျပည္ေထာင္စု၏ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အျပင္ ျမန္မာ့အသံ ေရဒီယုိအစီအစဥ္ ကေနလည္း အဲဒီအေၾကာင္းကုိ လႊင့္ထုတ္ခဲ့တယ္။
စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ပါတီစုံဒီမုိကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေမာင္ေတာမဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ ႏွစ္ဦး၊ ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ ႏွစ္ဦး ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီထဲက ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အမတ္ ဦးေက်ာ္မင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားျပဳေကာ္မီတီ (CRPP) မွာအဖြဲ႔၀င္တစ္ဦး အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရတယ္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦး၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ တစ္ဦးနဲ႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦး ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။
- ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးကုိ ဦးႏုအစုိးရလက္ထက္မွာ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘဲ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ကတည္းက တုိင္းရင္းသား မဲဆႏၵနယ္က မဲေပးခြင့္၊ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပဳိင္ခြင့္ ေပးခဲ့တာပါ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္တဲ့ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ ပါ၀င္ခြင့္ေပးခဲ့တယ္။
(၃) ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားက ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ ေျပာဆုိခဲ့မႈမ်ား
- ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ပထမဆုံး သမၼတ စပ္ေရႊသုိက္က အာရ္ကာန္မွာ ရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြက ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္တယ္။ တကယ္လုိ႔ သူတုိ႔က တုိင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္ဘူးဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လည္း တုိင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာခဲ့တယ္။
- ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ပထမဆုံး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၈ နာရီ အသံလႊင့္ မိန္႔ခြန္းမွာ “ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ မ်ားတြင္ ေနထုိင္လ်က္ ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုသား မ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္” လုိ႔ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့တယ္။
- ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဦးဗေဆြက ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔နဲ႔ (၄) ရက္ေန႔မ်ားမွာ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ေတြမွာ က်င္းပတဲ့ လူထုအစည္းအေ၀းေတြမွာ “ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ခ်င္း တုိင္းရင္းသားမ်ားကဲ့သုိ႔ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုတစ္စု ျဖစ္သည္” လုိ႔ မိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့တယ္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၈) ရက္ေန႔မွာ ဒုတိယတပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးက “ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ဒီခရုိင္မွာေနထုိင္တဲ့လူေတြကို ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ေခၚပါတယ္။ ေမယုခရိုင္၏ အေနာက္ဘက္တြင္ ပါကစၥတန္ (ယခုဘဂၤလားေဒ့ရွ္) ရွိၿပီး မြတ္ဆလင္မ်ားေနၾကပါတယ္။ အေနာက္ဘက္မွာေနသူမ်ားကုိ ပါကစၥတန္ဟုေခၚၿပီး၊ ျမန္မာျပည္မွာရွိသူမ်ားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ေခၚတယ္။ ျမန္မာ၊ ပါကစၥတန္နယ္စပ္တခုတည္းမွာသာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးတုိင္းျပည္ျခား၍ ေနၾကသည္မဟုတ္၊ တရုတ္ႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ နယ္စပ္တြင္လည္း ဤသုိ႔လူမ်ဳိးခ်င္းဆက္စပ္ေနၾကသည္။ ဥပမာ - ကခ်င္မွာ လီဆူး၊ အီေကာ၊ လ၀ စသည့္လူမ်ဳိးမ်ားရွိသလို တရုတ္ျပည္တြင္လည္း ၎လူမ်ဳိးမ်ားရွိသည္။ ထုိနည္းတူ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားရွိသလုိ တရုတ္ျပည္တြင္လည္း တုိင္ ဆုိေသာရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားရွိၾကပါသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ မြန္၊ ကရင္၊ မေလးရွိသလုိ ယုိးဒယားဘက္တြင္လည္း ထုိလူမ်ဳိးမ်ားရွိၾကပါသည္။ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္တြင္လည္း ခ်င္း၊ လီေရွာ၊ နာဂလူမ်ဳိးမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာရွိသကဲ့သုိ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံမွာလည္းရွိၾကသည္။ အဲဒီေတာ့ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ကၽြန္ေတာ္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာခ်င္တယ္။ ေမယုခရိုင္ကုိ ျပည္ေထာင္စုထဲမွာရွိတဲ့ လူနည္းစုတစုလုိ႔သေဘာထားမယ္။ အဲဒီေတာ့အရင္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွားခဲ့တာေတြရွိရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔အားလုံးေမ့ၾက၊ ဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ခင္ဗ်ားတုိ႔ေမယုခရုိင္က လူေတြဟာ တုိ႔ဗမာျပည္ေထာင္စုသား၊ တုိ႔ဗမာျပည္ေထာင္စုထဲက လူမ်ဳိးစုတစုလုိ႔သေဘာထားၾကပါ။” စသည္ျဖင့္ အက်ယ္တ၀န္႔ ေျပာခဲ့တယ္။
အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း ျဖစ္ၿပီး၊ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြလည္း ရွိေနခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးကုိ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေခၚျခင္းအတြက္၊ တုိင္းရင္းသား သတ္မွတ္ျခင္းအတြက္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ျခင္း လုံး၀ (လုံး၀) မရွိခဲ့ဘူး။
(၄) ေဖ်ာက္လုိ႔ရမွာ မဟုတ္တဲ့ မွတ္တမ္းအခ်ဳိ႕
- ရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာေက်ာင္းသား/သူမ်ား အသင္းအဖြဲ႔ ထူေထာင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ရာ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔မွာ မွတ္ပုံတင္အမွတ္ ၁၁၂/၅၉ နဲ႔ “This is to certify that Rangoon University Rohingya Student Association is one of the Registered Associations of the University of Rangoon for the academic year 1959-1960” ဆုိၿပီး ခြင့္ျပဳခ်က္ ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့တယ္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေမလ (၁၅) ရက္ေန႔က စၿပီး ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ အထိ ျမန္မာ့အသံ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဘာသာစကား အစီအစဥ္မွာ တစ္ပတ္ကုိ (၁၀) မိနစ္က်စီ (၃) ႀကိမ္ ရုိဟင္ဂ်ာဘာသာစကားနဲ႔ အသံလႊင့္ခြင့္ ေပးခဲ့တယ္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၁၈) ရက္ေန႔မွာ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ေ၀တဲ့ တပ္မေတာ္ေခတ္ေရးစာေစာင္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၆) မွာ “ေမယုနယ္မွေလ ဘယ္လုိအေျခရွိပါလိမ့္” ေဆာင္းပါးနဲ႔ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၈) ရက္ေန႔ထုတ္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၉) က “ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ ညီအစ္ကုိတစ္ဦးကုိ ရွာေတြ႕သည့္ပမာႏွယ္” ေဆာင္းပါးေတြမွာ “ေမယုခရုိင္၊ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ အေနာက္ေျမာက္ ၿမဳိ႕နယ္မ်ားတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ေနထုိင္ၾကၿပီး၊ လူနည္းစုမွာ ရခုိင္၊ ဒုိင္းနက္၊ ၿမဳိ၊ ခမီး စေသာ လူနည္းစုမ်ားစြာ ပါ၀င္ေနထုိင္သည့္ ခရုိင္ေဒသ တစ္ခုျဖစ္ပါသည္” လုိ႔ ေဖာ္ျပထားတယ္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၂၀) ရက္ေန႔မွာ ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရုံး လက္ေအာက္ခံ နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးရဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေမယုေဒသအတြင္း ေနထုိင္ၾကသူမ်ားသည္ တုိင္းရင္းသား ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေရးသားခဲ့တယ္။
- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၂၀) ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာမွာ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးမွ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိ၊ ရခုိင္တုိင္းမင္းႀကီးႏွင့္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား ေမယုနယ္ျခားခရုိင္သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကရာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွ လႈိက္လွဲစြာ ႀကဳိဆုိၾကေၾကာင္း၊ သူရသတၱိရွိသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ျမတ္ႏုိးလုိလားၿပီး၊ သစၥာရွိေသာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ျပည္ေထာင္စု၏ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အျပင္ ျမန္မာ့အသံ ေရဒီယုိအစီအစဥ္ ကေနလည္း အဲဒီအေၾကာင္းကုိ လႊင့္ထုတ္ခဲ့တယ္။
- စာေပဗိမာန္က ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ထုတ္ ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း အတြဲ (၉) စာမ်က္ႏွာ ၈၉ - ၉၀ မွာ ရခုိင္တုိင္း ေျမာက္ပုိင္း ေမယုခရုိင္တြင္ လူဦးေရး ငါးသိန္းခန္႔ရွိၿပီး ၇၅% သည္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္သည္လုိ႔ အက်ယ္တ၀န္႔ ေရးထားတယ္။
- ျမန္မာအသံ (၂၅) ႏွစ္ေျမာက္ ေငြရတုသဘင္အျဖစ္ ၁၉၇၁ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ ေသာတရွင္မဂၢဇင္းကုိ ထုတ္ေ၀ခဲ့ရာ စာမ်က္ႏွာ ၅၅ မွာ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွစ၍ တုိင္းရင္းသား ဘာသာစကားအျဖစ္ စတင္အသံလႊင့္ ခြင့္ျပဳသည့္ရက္စြဲမ်ားကုိ ေဖာ္ျပရာတြင္ ၁၉၄၇ တြင္ ရွမ္းႏွင့္ကခ်င္ဘာသာ၊ ၁၉၄၉ တြင္စေကာကရင္ႏွင့္ ပုိးကရင္ဘာသာ၊ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ ခ်င္းဘာသာ၊ ၁၉၆၁ တြင္ မြန္၊ ပအုိ႔၊ လားဟူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ကယား ဘာသာတ ုိ႔အသံလႊင့္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတယ္။ မြန္၊ ပအုိ႔၊ လားဟူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာတုိ႔ျဖင့္အသံလႊင့္ခြင့္ကုိ ၁၅.၅.၆၁ ေန႔မွစ၍ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး ၁.၁၀.၆၅ ေန႔တြင္ရပ္ဆုိင္းခဲ့တယ္လုိ႔ ေရးသားထားတယ္။
- ျပည္ေထာင္စု ဆုိရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၊ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ထုတ္ အထက္တန္း ပထ၀ီ၀င္ ဖတ္စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၈၆ မွာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ျပန္႔ႏွံ႔ ေနထုိင္ၾကပုံျပရာမွာ ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းေဒသကုိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေနထုိင္ရာ ေဒသအျဖစ္ ျပသထားတယ္။
- ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထုတ္ ပထမႏွစ္ အေ၀းသင္တကၠသုိလ္ ပထ၀ီ၀င္ ဖတ္စာအုပ္မွာလည္း ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ေနထုိင္တဲ့အေၾကာင္း ထည့္သြင္းထားတယ္။
ဒါေတြအျပင္ The Guardian, ျမန္မာ့အလင္း၊ ေၾကးမုံ စတဲ့သတင္းစာေတြမွာ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သုံးႏႈန္းေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါေသးတယ္။
(၅) ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံေရးအခြင့္အေရးမ်ား
- ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ပုိင္း ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြက ႏုိင္ငံသားေလွ်ာက္ထားဖုိ႔ မလုိခဲ့ဘူး။ သံသယျဖစ္ခံရသူမ်ားသာ ႏုိင္ငံသားေလွ်ာက္ထားဖုိ႔ လုိခဲ့တယ္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွာ ကၽြန္ေတာ့္ မိခင္ ေဒၚခင္လွရဲ့ အဖုိးျဖစ္သူ ဦးအဒူေဇာ္လိလ္ က တရားေရး၀န္ႀကီးဌာနကုိ စာေရးသားၿပီး ႏုိင္ငံသားေလွ်ာက္ဖုိ႔ လုိ/မလုိ ေမးခဲ့တယ္။ တရားေရး၀န္ႀကီးဌာနက အေၾကာင္းျပန္စာမွာ “you need not apply for the Citizenship Certificate as you belong to one of the indigenous races of the Union of Burma” လုိ႔ ေရးၿပီး အေၾကာင္းျပန္ခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသား ဦးအဒူေဇာ္လိလ္က တုိင္းရင္းသားျဖစ္လုိ႔ ႏုိင္ငံသားေလွ်ာက္ဖုိ႔ မလုိခဲ့ဘူး။
- ၁၉၅၂ ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံသားဟုတ္/မဟုတ္ ဒိြဟျဖစ္ေနတဲ့ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္က ဦးအီမာန္ရွရိဖ္ ကုိ စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထား ခုိင္ခုိင္မာမာရွိလုိ႔ ႏုိင္ငံသားလက္မွတ္ ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ (ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ ဗဟုသုတအရ အဲလုိ ႏုိင္ငံသားလက္မွတ္ စာအုပ္ကုိင္ေဆာင္သူ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ ၃၀၀၀ ေလာက္သာ ရွိတယ္)
- ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားမွာ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ အမ်ဳိသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးဖုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းနဲ႔ ရန္ကုန္တုိင္း သန္လ်င္ၿမဳိ႕ေတြမွာ စမ္းသပ္ကာလ အျဖစ္ ပထမဆုံး စတင္ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ဂဏန္း ၆ လုံးနဲ႔ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးခဲ့ၿပီး၊ ဧည့္ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ဂဏန္း ၅ လုံးနဲ႔ ဧည့္ႏုိင္ငံသားကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားသာ ရရွိခဲ့ၿပီး၊ ဧည့္ႏုိင္ငံသားကဒ္ျပား ရရွိခဲ့သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွမရွိခဲ့ဘူး။
- ၁၉၆၃ ခုႏွစ္မွာ ေမယု နယ္ျခား ခရုိင္က အမ်ဳိးသား မွတ္ပုံတင္ ကုိင္ေဆာင္သူ ရုိဟင္ဂ်ာ (၇) ဦးကုိ တုိင္းရင္းသား ဟုတ္/မဟုတ္ စစ္ေဆး ခဲ့ရာမွာ စစ္ေဆးခံ ရသူမ်ားက ႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ အျပင္ တုိင္းရင္းသားမ်ားပါ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕က နယ္ျခား ခရုိင္ တရားသူႀကီးက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့တယ္။
- သန္းေခါင္စာရင္းလုိ႔ လူသိမ်ားၾကတဲ့ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းေတြမွာလည္း လူမ်ဳိးေနရာမွာ “ရုိဟင္ဂ်ာ” လုိ႔ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ထိ ေရးသြင္းခဲ့ၿပီး အဲဒီေနာက္ပုိင္းမွာ အတင္းအဓမၼ ဘဂၤါလီ ဇတ္သြင္းတာေတြ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။
- ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီ အစုိးရလက္ထက္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ၀န္ႀကီးအဆင့္ထိ ႏုိင္ငံ့တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သလုိ၊ ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္၊ စစ္အစုိးရေခတ္ေတြမွာလည္း ညြန္ၾကားေရးမွဴး အဆင့္ထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ အထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔ စတာေတြအပါအ၀င္ ဌာနေပါင္းစုံမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရခဲ့တယ္။ စစ္အစုိးရ လက္ထက္မွာ ႏုိင္ငံ့တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ကုိ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ခဲ့တာပါ။ အဲဒါအျပင္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ကစၿပီး ေဆးတကၠသုိလ္နဲ႔ စက္မႈတကၠသုိလ္ ေတြမွာ ပညာသင္ၾကားခြင့္ပါ ပိတ္ပင္ခဲ့တယ္။
- ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသားမ်ား အားလုံးနဲ႔ တန္းတူ လြတ္လပ္စြာ ခရီးသြားလာခြင့္၊ ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ ႏုိင္ငံ့တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေဆးကုသခြင့္၊ ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ လက္ထပ္ခြင့္၊ ေမြးဖြားခြင့္ စတာေတြအားလုံး ရခဲ့တယ္။ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ န.စ.က တည္ေထာင္ၿပီးမွ အခြင့္အေရးအားလုံးကုိ ပိတ္ပင္ကန္႔သတ္ခဲ့တယ္။
(၆) တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံေရး အခြင့္အေရးရုပ္သိမ္းမႈနဲ႔ ဘဂၤါလီ ဇတ္သြင္း၊ ဒုကၡသည္ ျပႆနာ
ဦးေန၀င္း ဦးေဆာင္တဲ့ မ.ဆ.လ ပါတီေခတ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ တုိင္းရင္းသား စာရင္းက ပယ္ထုတ္ဖုိ႔၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရးအားလုံး ရုပ္သိမ္းဖုိ႔ ႏွစ္ရွည္စီမံကိန္း လုပ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ စံပယ္စီမံကိန္း ခ်မွတ္ၿပီး ျပည္နယ္တြင္း ခရီးသြားလာတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြဆီက အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပား ေတြကုိ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ေတြမွာ စစ္ေဆးသေယာင္နဲ႔ သိမ္းဆည္းခဲ့တယ္။
အဲဒီလုိ သိမ္းဆည္းၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ နဂါးမင္းစီမံခ်က္ ခ်မွတ္၊ ဘဂၤါလီဇတ္သြင္းၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာ ႏွစ္သိန္းနီးပါး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ခုိလႈံခဲ့ရတယ္။ အစာေရစာ ငတ္ျပတ္မႈေၾကာင့္ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ရတယ္။ ဦးေန၀င္းရဲ့ လုပ္ရပ္က မွန္ကန္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ဒုကၡသည္ ျဖစ္သြားရတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္မွာ ဟသၤာစီမံခ်က္ လုပ္ၿပီး ျပန္ေခၚခဲ့ရတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ဒုကၡသည္ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ျပန္လည္လက္ခံေရးစခန္းေတြက တဆင့္ ျပန္ေခၚလာၿပီး ျပန္လည္လက္ခံေရးပုံစံေတြ ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီပုံစံေတြမွာ လူမ်ဳိးေနရာမွာ “ရုိဟင္ဂ်ာ” လုိ႔သာေရးၿပီး ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ တစ္ႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိလည္း ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ျပား (ပန္းေရာင္) ေတြထုတ္ေပးမယ္ ဆုိၿပီး ပုံစံေတြ ထုတ္ေပးၿပီး ေလွ်ာက္ခုိင္းခဲ့တယ္။ တကယ္တမ္းမွာ ပန္းေရာင္ကဒ္ေတြ မထုတ္ေပးခဲ့ဘဲ အျဖဴေရာင္ ၀ႈိက္ကဒ္ေတြကုိ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီ ၀ႈိက္ကဒ္ေတြကုိ ၂၁ ႏွစ္ၾကာၿပီးမွ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရက ဖ်က္သိမ္းခဲ့တာပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ့ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး အားလုံး တကယ္တမ္း ဆုံးရႈံးသြားတာ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ တစ္ခုသိေစခ်င္တာက ၀ႈိက္ကဒ္ေတြကုိ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲထည့္ဖုိ႔ ထုတ္ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။
တစ္ခါ ၁၉၉၁ - ၉၂ ခုႏွစ္မွာ ျပည္သာယာ စီမံခ်က္ လုပ္ၿပီး ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္။ အဲဒါေတြကုိလည္း ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ျပန္ေခၚခဲ့ရတယ္။
နဂါးမင္းစီမံခ်က္ ေနာက္ပုိင္းကစၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြ စလုပ္လာတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားမွာ သြားေနမွ ေအးခ်မ္းတဲ့ဘ၀ရမယ္ဆုိၿပီး ႏုိင္ငံထဲကေန ထြက္သြားတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အမ်ားအျပားရွိလာတယ္။ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ န.စ.က ဖြဲ႔စည္းၿပီး စနစ္တက် ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြ ပုိလုပ္လာတာရယ္၊ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္တာေတြ မ်ားျပားလာတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာမွာ သြားေရာက္ ခုိလႈံတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ပုိမ်ားလာခဲ့တယ္။
တစ္ခါ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ ဆန္ဆန္ အေရးအခင္းေနာက္ပုိင္းမွာ စက္ေလွေတြနဲ႔ ထြက္သြားတာ အနည္းဆုံး တစ္သိန္းခြဲ မက ရွိေနၿပီ။
အခုဆုိရင္ ႏုိင္ငံတကာမွာ ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ၁.၂ သန္းေလာက္ရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းရတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယ၊ ပါကစၥတန္၊ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ာ၊ ယူေအအီး၊ ထုိင္း၊ မေလးရွား၊ အင္ဒုိနီးရွား၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဥေရာပ၊ အေမရိကား စတဲ့ႏုိင္ငံေပါင္းစုံမွာ ရွိေနပါတယ္။
(၇) ႏုိင္ငံတြင္းက ထြက္သြားတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ၁.၂ သန္း
အဂၤလိပ္က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သိမ္းပုိက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၿဗိတိန္ေကာ္မရွင္နာ ခ်ာလ္စ္ပတြန္က ၁၈၂၆ ခုႏွစ္မွာ အာရ္ကာန္ေဒသရဲ့ လူဦးေရ စာရင္းထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ အဲဒီစာရင္းမွာ ရခုိင္ ၆ ေသာင္း၊ မြတ္စလင္ ၃ ေသာင္းနဲ႔ အျခား ၁ ေသာင္း - စုစုေပါင္း တစ္သိန္း ရွိတယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။
အဲဒီမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ မြတ္စလင္ ၃ ေသာင္းဆုိတာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ရည္ညြန္းတာပါ။ အဲဒီ ၃ ေသာင္း ႏုိင္ငံတကာ ေမြးဖြားမႈ စံႏႈန္း၊ ေသဆုံးမႈ စံႏႈန္းေတြနဲ႔ တြက္ခ်က္မယ္ဆုိရင္ ယေန႔ ရုိဟင္ဂ်ာ လူဦးေရက ၂.၅ သန္း ရွိေနရမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ ၁.၃ သန္းခန္႔သာ ရွိၿပီး၊ က်န္တဲ့ ၁.၂ သန္းက ျပည္ပကုိ ေရာက္ေနတာပါ။
အဲဒီေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းကုိ ဘဂၤါလီေတြ ခုိး၀င္ေနတယ္ဆုိတာ လုံး၀ မွန္ကန္မႈမရွိသလုိ၊ စစ္အစုိးရ လက္ထက္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ တုိက္ရုိက္ကုိင္တြယ္ခဲ့တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ ကုိယ္တုိင္လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္က မြတ္စလင္ေတြ ႏုိင္ငံျခားကုိ ခုိးထြက္တယ္ဆုိတာကုိ ၀န္ခံထားတာ ရွိပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ တဖက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ခုိး၀င္လာသူေတြလုိ႔ သမုတ္ၿပီး လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္သလုိ အေရးအခင္းႀကီး တစ္ခုဖန္တီးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာင္ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ခုိး၀င္ဘဂၤါလီေတြပါဆုိၿပီး သက္ေသမျပႏုိင္လုိ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ လ.၀.က ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီတုိ႔က ခုိး၀င္သူ မရွိသေလာက္ပါပဲ ဆုိၿပီး ၀န္ခံခဲ့ရတယ္။
(၈) ရုိဟင္ဂ်ာ ဂ်ီႏုိဆုိက္
ကုလသမဂၢလုိ အဖြဲ႔အစည္းႀကီးေတြ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရေတြက တာ၀န္ယူရမႈ အရမ္းႀကီးလုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဂ်ီႏုိဆုိက္လုပ္ေနတယ္လုိ႔ ၀န္မခံေသးေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာ ပညာရွင္ေတြ၊ ႏုိဗယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြကေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဂ်ီႏုိဆုိက္ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာေနၾကပါၿပီ။
ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ခံေနရေတြကုိ term အရ genocide သုံးသည္ျဖစ္ေစ၊ ethnic cleansing သုံးသည္ျဖစ္ေစ၊ crimes against humanity သုံးသည္ျဖစ္ေစ၊ term ထက္ ျပႆနာကုိ ဦးစားေပး ေျဖရွင္းဖုိ႔ အခ်ိန္တန္ေနပါၿပီ။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လကတည္းက concentration camp လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာက ေျပာေနတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာ ပိတ္ေလွာင္ခံေနရတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ သူတုိ႔ရဲ့ မူလေနရာေတြမွာ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေပးဖို႔၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ရုပ္သိမ္းခံထားရတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ျပန္ေပးဖုိ႔ အခ်ိန္တန္ေနပါၿပီ။
ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ခုိး၀င္ဘဂၤါလီေတြ မဟုတ္ဘူး၊ အာရ္ကာန္ေဒသရဲ့ မူလဘူတ တုိင္းရင္းသားဆုိတာ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ က ေသခ်ာနားလည္ေနပါၿပီ။ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ကမာၻမွာ အဖိႏွိပ္ခံရဆုံး လူနည္းစုတစ္စု အျဖစ္ ကုလသမဂၢ က ေၾကညာခဲ့တာ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ကတည္းကပါ။
အဲဒီေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ့ ရပုိင္ခြင့္ အားလုံးကုိ အခ်ိန္မွီ ျပန္မေပးဘူးဆုိရင္ ဂ်ီႏုိဆုိက္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းက ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရေတြဆီကေန တရား၀င္ ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီအခါက်ရင္ တုိးတက္ဖုိ႔ အရွိန္စေနတဲ့ ႏုိင္ငံရဲ့ ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္မႈကုိပါ ထိခုိက္လာမယ့္ အျပင္ ဂ်ီႏုိဆုိက္ က်ဴးလြန္တဲ့ အစုိးရအဆက္ဆက္ တာ၀န္ရွိသူမ်ား အားလုံး ႏုိင္ငံတကာခုံရုံးမွာ တရားရင္ဆုိင္ရပါလိမ့္မယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာင္ ဦးသိန္းစိန္ အပါအ၀င္ အစုိးရ တာ၀န္ရွိ ပုဂၢဳိလ္ေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ ခုံရုံးေပၚကုိ ျဖတ္လမ္းနဲ႔တင္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိက္လုပ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ရက္ပုိင္းကပဲ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌက ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီမွာ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ကုလဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးကုိ စာေရးၿပီး ဖိအားေပးခဲ့တယ္။ ကုလ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီမွာ တကယ္ကုိ နက္နက္နဲနဲ ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ကံၾကမၼာက စုိးရိမ္စရာ အေျခအေနကုိ ေရာက္ရွိသြားပါလိမ့္မယ္။
လူနည္းစုတစ္စုကုိ အႏုိင္က်င့္လုိ႔ ရတယ္ဆုိၿပီး ဆက္ၿပီး အႏုိင္က်င့္ေနမယ္ ဆုိရင္ ေဘးထြက္ ဆုိးက်ဳိး အလြန္မ်ားလိမ့္မယ္ဆုိတာ သတိျပဳဖုိ႔ လုိပါမယ္။
(၉) ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ ေတာင္းဆုိမႈ
ရုိဟင္ဂ်ာေတြက အစုိးရအဆက္ဆက္ ၀ါဒျဖန္႔ထားတာသလုိ ျပည္နယ္လုိခ်င္တာ မဟုတ္ဘူး။ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ျပည္နယ္ လုိခ်င္စိတ္ရွိသလား မရွိသလား ဆုိတာ ေမယုနယ္ျခားခရုိင္ကုိ ဘာေၾကာင့္ သတ္မွတ္ခဲ့ရသလဲဆုိတဲ့ အေၾကာင္း ေသခ်ာေလ့လာၾကည့္ရင္ သိရပါလိမ့္မယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာေတြ လုိခ်င္တာက ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီအစုိးရ လက္ထက္မွာ ရခဲ့တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ အားလုံးပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ လူမ်ဳိးစု အားလုံးနဲ႔ တန္းတူ အခြင့္အေရးလုိခ်င္တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးမွာ ရတဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ၿပီး ကမာၻမွာ ငါတုိ႔လည္း ျမန္မာေဟ့ ဆုိၿပီး ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားခ်င္သူေတြပါ။
ပထမဆုံးအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို အတင္းအက်ပ္ ပုိ႔ခံေနရသူေတြ အားလုံး မိမိတုိ႔ရဲ့ မူရင္း ေနရာမွာ ျပန္လည္ ေနထုိင္ၿပီး ယခင္လုိ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ႔ လုပ္ကုိင္ စားေသာက္လုိၾကတယ္။ အနာဂတ္ေပ်ာက္ေနတဲ့ လူငယ္မ်ား အဆင့္ျမင့္ပညာ သင္ၾကားခ်င္ေနၾကတယ္။
အမုိးပြင့္အက်ဥ္းေထာင္သား ဘ၀ကေန လြတ္ေျမာက္ၿပီး လူ႔ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ လူသားမ်ားအျဖစ္နဲ႔သာ ရပ္တည္ခ်င္တဲ့ အေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါတယ္။
(ဒီေဆာင္းပါးကုိ အဓိက ေရးရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ Eleven Media က ေဆာင္းပါးရွင္ ေနထြန္းႏုိင္ က မၾကာခဏဆုိသလုိ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္မတုိင္ခင္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရွိခဲ့သူေတြ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဗဟုသုတ ေခါင္ပါးစြာနဲ႔ စြပ္စြဲေနတဲ့ အတြက္ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါ အျဖစ္ တုန္႔ျပန္ေရးသားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဗဟုသုတ မရွိတဲ့ racist ေနထြန္းႏုိင္ အတြက္ အခ်ိန္ျဖဳန္းရတာ တန္ဖုိးမရွိေပမယ့္ အခုေဆာင္းပါးကုိ ဖတ္ၿပီး ဗဟုသုတရမယ့္ သူမ်ားအတြက္ ေက်နပ္မိပါတယ္)
ရုိေနဆန္းလြင္
 |
| (ဓါတ္ပုံ - AFP) |
ထြန္းခင္
RB News12.8.2016
ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းၾကီးသည္ "ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ႐ိုဟင္ဂ် ာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားႏွင့္ အျခားလူနည္းစုမ်ား" ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ တစ္ရပ္အား ယခုႏွစ္အေစာပိုင္းက ထုတ္ျပန္ခဲ့ျပီး၊ ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ လူ႕အခြင့္ အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားသည္ လူသားထု တစ္ရပ္လုံး အေပၚ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည့္ ပမာျဖစ္ေၾကာင္း ၎ အစီရင္ခံစာ ၏ေကာက္ခ်က္ခ်မႈတြင္ ပါဝင္သည္။
ယခင္အစိုးရမ်ားကခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအားဆန္႕က်င္ႏွိပ္ကြပ္သည့္မူဝါဒမ်ားကို အဆုံးသတ္ေစရန္ လက္ရွိအစိုးရအေနျဖင့္အေရးေပၚ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈျပဳလုပ္ရမည္ဟူ၍လည္း၎အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပ ပါရွိပါသည္။ သို႕ရာတြင္ NLD ဦးေဆာင္ေသာအစိုးရႏွင့္အျခားအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းတို႕မွာ တိတ္ဆိတ္မႈျဖင့္သာတုန္႕ျပန္ခဲ့သည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈ အေထာက္အထားမ်ားကို ထပ္မံ တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း မည္သည့္အေရးယူမႈမွ်ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းမရွိပါ။ ထို႕အတြက္ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ အတိဒုကၡမ်ားကိုဆက္လက္ခံစားရလွ်က္ရွိသည္။
ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ျပီးသည့္ေနာက္ေန႕တြင္ "႐ိုဟင္ဂ်ာ" စကားလုံးအား အသုံးမျပဳရန္ ဟူေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္အေျခစိုက္လွ်က္ရွိေသာ ဥေရာပ သမဂၢ သံတမန္မ်ားမွတုန္႕ျပန္ရာ၌ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ေျပာဆိုေရးသားရာတြင္ "႐ိုဟင္ဂ်ာ" စကားလုံးအားေရွာင္ရွားမည္ဟု ေၾကျငာခဲ့ျခင္းသည္ ပို၍ဆိုးရြားသည္။
ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ လူမ်ိဳးျဖစ္တည္မႈအားျငင္းပယ္ျခင္းသည္ ကြၽႏု္ပ္တို႕ေတြ႕ၾကဳံရင္ဆိုင္ရလွ်က္ရွိသည့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ၏ အဓိကအစိတ္အပိုင္းျဖစ္ပါသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူမ်ိဳးစုမဟုတ္ ေၾကာင္းႏွင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ မသက္ဆိုင္ေၾကာင္း အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီမ်ားႏွင့္ ယခင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏လက္ေအာက္ရွိအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွ စည္းရုံးဝါဒျဖန္႕ရာ၌ "႐ိုဟင္ဂ်ာ" အမည္အား အသုံး မျပဳေရးလႈပ္ရွားမႈကိုလည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဗ်ဴဟာက်က်ျမႇင့္တင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒရွ္ႏိုင္ငံမွ ေရႊ႕ေျပာင္းလာခဲ့သည့္ "ဘဂၤါလီ"မ်ားျဖစ္သည္ဟု ၎တို႕က အစဥ္တစိုက္ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ထိုကဲ့သို႕ေသာ မုသာဝါဒီမ်ား၊ ၎တို႕၏ မုသားမ်ားႏွင့္ဆန္႕က်င္စြာရပ္တည္ရမည့္အစား၊ "႐ိုဟင္ဂ်ာ" ဟူေသာအမည္သည္ အျငင္းပြါးဖြယ္ရာ အမည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ သံတမန္မ်ားသည္ ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား"ရခိုင္ျပည္မွမြတ္စ္လင္မ္မ်ား" ဟု ေခၚေဝၚ သုံးႏွုန္းသင့္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီမ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ယင္းေျပာၾကားခ်က္အား၎တို႕၏ေအာင္ျမင္မႈ တစ္ရပ္ အျဖစ္႐ႈျမင္ၾကျပီး၊ ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား ဘဂၤါလီ ဟုတရားဝင္ေခၚေဝၚ လာရန္ ေတာင္းဆိုလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕အား ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဟုမေခၚေဝၚျခင္းသည္ ၎အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီမ်ားအား အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳရာေရာက္သည္။ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢတို႕သည္အဖိႏွိပ္ခံမ်ားဘက္မွ ရပ္တည္ ရမည့္အစား လူမ်ိဳးေရးအစြန္းေရာက္သည့္အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီတို႕ဘက္မွရပ္တည္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့သည့္ေလးႏွစ္က အစြန္းေရာက္လူအုပ္ၾကီးမ်ားသည္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ေနအိမ္မ်ားအားမီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား သတ္ျဖတ္ျခင္းတို႕ေၾကာင့္ မိမိတို႕၏ ေနရပ္မ်ားကိုစြန္႕ခြါထြက္ေျပးခဲ့ေသာကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ယခုအခါ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား ၌ ေသဆုံးလွ်က္ရွိၾကသည္။ လူသားခ်င္းစာနာသည့္ အကူ အညီမ်ားေပးအပ္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ အစိုးရမွ ကန္႕သတ္ပိတ္ပင္မႈမ်ားစြာျပဳလုပ္ထားေသာေၾကာင့္ ယင္းသို႕တေျမ့ေျမ့ေသဆုံးေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ျမိဳ႕မ်ား၊ရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္လွ်က္ရွိေသာ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္လည္း အခ်ိန္မေရြးတိုက္ခိုက္ခံရ၊ ဖမ္းဆီးခံရမည့္အေရးစိုးရိမ္ကာ အေၾကာက္တရားျဖင့္ေနထိုင္ ရလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ႏိုင္ငံအႏွံ႕လြတ္လပ္စြာခရီးသြားလာခြင့္ပိတ္ပင္ ခံထားရျခင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈမွ ျငင္းပယ္ခံရျခင္း၊ ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္ျငင္းပယ္ခံရျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ျငင္းပယ္ ခံရျခင္းတို႕အား ခံစားရလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏သားသမီးမ်ားသည္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးႏွင့္ တကၠသိုလ္အဆင့္ပညာေရးတို႕မွ ပိတ္ပင္ျခင္းခံရလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ NLD အစိုးရ အေပၚေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားစြာထားခဲ့ေသာ္လည္း NLD အစိုးရအာဏာရရွိလာသည့္အခ်ိန္မွ ယခုအခ်ိန္အထိ အစစအရာရာပိုမိုဆိုးရြားလွ်က္ရွိသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ထိေရာက္စြာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ အစိုးရအေနျဖင့္အခ်ိန္ႏွင့္ အေျခအေန တို႕လိုအပ္သည္ဟုေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအားမုန္းတီးမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလြန္အမင္းမ်ားျပားလွ်က္ရွိေၾကာင္း ကြၽႏု္ပ္တို႕နားလည္သည္။ ျပီးျပည့္စုံစြာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း ရန္ အခ်ိန္လိုအပ္ေၾကာင္းကိုလည္း ကြၽႏု္ပ္တို႕နားလည္သည္။ သို႕ရာတြင္ အကူအညီမ်ားအေပၚကန္႕သတ္ ခ်က္မ်ားအားရုပ္သိမ္ျခင္း၊ အမုန္းဝါဒႏွင့္အၾကမ္းဖက္မႈတို႕လံႈ႕ေဆာ္ေနသူမ်ားအားအေရးယူျခင္း၊ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားရထိုက္သည့္အခြင့္အေရးမ်ားကိုပိတ္ပင္တားဆီးရာ၌ ေရေသာက္ျမစ္သဖြယ္ျဖစ္သည့္ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအားဆန္းသစ္ျခင္းတို႕ကိုမူ ကာလတိုအတြင္းစတင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ မ်ားစြာေသာအတိဒုကၡတို႕ကိုခံစားရလွ်က္ ေသေၾကပ်က္စီးလွ်က္ရွိရာ ကြၽႏု္ပ္တို႕၌ အခ်ိန္မ်ားစြာ မရွိသည့္အေလ်ာက္ အထက္ပါလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားအားခ်က္ျခင္းလက္ငင္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရန္ ကြၽႏု္ပ္တို႕လိုလားလွ်က္ရွိပါသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ေလးႏွစ္က အစြန္းေရာက္လူအုပ္ၾကီးမ်ားသည္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ေနအိမ္မ်ားအားမီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား သတ္ျဖတ္ျခင္းတို႕ေၾကာင့္ မိမိတို႕၏ ေနရပ္မ်ားကိုစြန္႕ခြါထြက္ေျပးခဲ့ေသာကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ယခုအခါ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား ၌ ေသဆုံးလွ်က္ရွိၾကသည္။ လူသားခ်င္းစာနာသည့္ အကူ အညီမ်ားေပးအပ္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ အစိုးရမွ ကန္႕သတ္ပိတ္ပင္မႈမ်ားစြာျပဳလုပ္ထားေသာေၾကာင့္ ယင္းသို႕တေျမ့ေျမ့ေသဆုံးေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ျမိဳ႕မ်ား၊ရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္လွ်က္ရွိေသာ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္လည္း အခ်ိန္မေရြးတိုက္ခိုက္ခံရ၊ ဖမ္းဆီးခံရမည့္အေရးစိုးရိမ္ကာ အေၾကာက္တရားျဖင့္ေနထိုင္ ရလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ႏိုင္ငံအႏွံ႕လြတ္လပ္စြာခရီးသြားလာခြင့္ပိတ္ပင္ ခံထားရျခင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈမွ ျငင္းပယ္ခံရျခင္း၊ ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္ျငင္းပယ္ခံရျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ျငင္းပယ္ ခံရျခင္းတို႕အား ခံစားရလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏သားသမီးမ်ားသည္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးႏွင့္ တကၠသိုလ္အဆင့္ပညာေရးတို႕မွ ပိတ္ပင္ျခင္းခံရလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ NLD အစိုးရ အေပၚေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားစြာထားခဲ့ေသာ္လည္း NLD အစိုးရအာဏာရရွိလာသည့္အခ်ိန္မွ ယခုအခ်ိန္အထိ အစစအရာရာပိုမိုဆိုးရြားလွ်က္ရွိသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ထိေရာက္စြာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ အစိုးရအေနျဖင့္အခ်ိန္ႏွင့္ အေျခအေန တို႕လိုအပ္သည္ဟုေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအားမုန္းတီးမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလြန္အမင္းမ်ားျပားလွ်က္ရွိေၾကာင္း ကြၽႏု္ပ္တို႕နားလည္သည္။ ျပီးျပည့္စုံစြာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း ရန္ အခ်ိန္လိုအပ္ေၾကာင္းကိုလည္း ကြၽႏု္ပ္တို႕နားလည္သည္။ သို႕ရာတြင္ အကူအညီမ်ားအေပၚကန္႕သတ္ ခ်က္မ်ားအားရုပ္သိမ္ျခင္း၊ အမုန္းဝါဒႏွင့္အၾကမ္းဖက္မႈတို႕လံႈ႕ေဆာ္ေနသူမ်ားအားအေရးယူျခင္း၊ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားရထိုက္သည့္အခြင့္အေရးမ်ားကိုပိတ္ပင္တားဆီးရာ၌ ေရေသာက္ျမစ္သဖြယ္ျဖစ္သည့္ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအားဆန္းသစ္ျခင္းတို႕ကိုမူ ကာလတိုအတြင္းစတင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ မ်ားစြာေသာအတိဒုကၡတို႕ကိုခံစားရလွ်က္ ေသေၾကပ်က္စီးလွ်က္ရွိရာ ကြၽႏု္ပ္တို႕၌ အခ်ိန္မ်ားစြာ မရွိသည့္အေလ်ာက္ အထက္ပါလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားအားခ်က္ျခင္းလက္ငင္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရန္ ကြၽႏု္ပ္တို႕လိုလားလွ်က္ရွိပါသည္။
လူသားထုအေပၚက်ဴးလြန္သည့္ျပစ္မႈသည္ သာမန္ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈထက္မ်ားစြာၾကီးမားပါသည္။ ထိုသို႕ ေသာျပစ္မႈခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားရွိေကာင္းရွိမည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ျပီးေနာက္တြင္လည္း ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ (သို႕မဟုတ္) ျမန္မာအစိုးရသည္ မည္သည့္ အေရးယူမႈမွ် ျပဳလုပ္ျခင္းမရွိပါ။ ဤလုပ္ရပ္သည္ လူသတ္မႈ တစ္ရပ္က်ဴးလြန္မႈ ျဖစ္ခဲ့သည္ဟု ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဝန္ခံေျပာၾကားေသာ္လည္း၊ ထိုလူသတ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ မည္သည့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးအေရးယူမႈကိုမွ် ျပဳလုပ္မည္မဟုတ္ဟုလည္းထိုရဲတပ္ဖြဲ႕ကပင္ ေျပာၾကားသည့္ ပမာႏွင့္အလားတူေနသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၌အျခားေျမာက္မ်ားစြာေသာလူမ်ားအတြက္ မ်ားစြာေသာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားရွိေနခ်ိန္တြင္ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္မူ အလြန္ဆိုးရြားသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေနပါသည္။ ၎တို႕၏ ေနအိမ္မ်ားမွ အတင္း အဓမၼ ႏွင္ထုတ္ျခင္းခံရေသာေၾကာင့္လြန္ခဲ့သည့္ေလးႏွစ္မွစ၍ လူတို႕၏ေနထိုင္မႈစနစ္ႏွင့္လုံးဝမညီေသာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေနထိုင္ရလွ်က္ရွိသည့္ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီမ်ား အေပၚထားရွိသည့္ အစိုးရ၏ အကန္႕အသတ္အတားအဆီးမ်ားကို ခ်က္ျခင္းရုပ္သိမ္းေပးရန္အလို႕ငွါ NLD ဦးေဆာင္ေသာအစိုးရအေပၚ ဖိအားေပးရန္လိုအပ္ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ယခင္က ေျပာၾကားခဲ့သည့္ ၁၉၈၂ႏိုင္ငံသားဥပေဒအား ျပင္ဆင္သင့္သည္ဟူေသာ ေျပာၾကားခ်က္အတိုင္း ဆက္လက္ ရပ္တည္ေစရန္ ဖိအားေပးရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအေနျဖင့္လည္းကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား က်ဴးလြန္ျခင္းခံေနရသည့္ လူ႕အခြင့္အေရးေဖာက္ဖ်က္မႈမ်ားကို စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕တစ္ခု ဖြဲ႕စည္းရမည္ျဖစ္သည္။ လာမည့္လ၌က်င္းပရန္ရွိသည့္ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ အစည္းအေဝးမ်ားသည္ ဤကိစၥအားအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ဆန္႕က်င္ကာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားသည္ စဥ္ဆက္မျပတ္မ်ားေျမာင္စြာ က်ဴးလြန္ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတိုင္းက ေဖာ္ျပ ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္ျဖစ္ရာ၊ ထိုျဖစ္ရပ္မ်ားအား မိမိတို႕မသိရွိပါဟုမည္သည့္အစိုးရကမွ် ေျပာၾကားႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ ယင္းျဖစ္ရပ္မ်ားအားဆက္လက္ ျဖစ္ပြါးေန ေစရန္ ခြင့္ျပဳထားျခင္းသည္ အလြန္အရွက္ရေစသည့္ လုပ္ရပ္သာျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
ဦးထြန္းခင္သည္ ျမန္မာ႐ိုဟင္ဂ်ာအစည္းအရုံး (UK)၏ ဥကၠ႒ျဖစ္ျပီး၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႕၏ အသံအား ကမာၻ သိေအာင္ဦးေဆာင္ေၾကျငာလွ်က္ရွိသူျပည္ပေရာက္႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအနက္မွတစ္ဦးျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၌အျခားေျမာက္မ်ားစြာေသာလူမ်ားအတြက္ မ်ားစြာေသာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားရွိေနခ်ိန္တြင္ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္မူ အလြန္ဆိုးရြားသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေနပါသည္။ ၎တို႕၏ ေနအိမ္မ်ားမွ အတင္း အဓမၼ ႏွင္ထုတ္ျခင္းခံရေသာေၾကာင့္လြန္ခဲ့သည့္ေလးႏွစ္မွစ၍ လူတို႕၏ေနထိုင္မႈစနစ္ႏွင့္လုံးဝမညီေသာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေနထိုင္ရလွ်က္ရွိသည့္ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီမ်ား အေပၚထားရွိသည့္ အစိုးရ၏ အကန္႕အသတ္အတားအဆီးမ်ားကို ခ်က္ျခင္းရုပ္သိမ္းေပးရန္အလို႕ငွါ NLD ဦးေဆာင္ေသာအစိုးရအေပၚ ဖိအားေပးရန္လိုအပ္ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ယခင္က ေျပာၾကားခဲ့သည့္ ၁၉၈၂ႏိုင္ငံသားဥပေဒအား ျပင္ဆင္သင့္သည္ဟူေသာ ေျပာၾကားခ်က္အတိုင္း ဆက္လက္ ရပ္တည္ေစရန္ ဖိအားေပးရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအေနျဖင့္လည္းကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား က်ဴးလြန္ျခင္းခံေနရသည့္ လူ႕အခြင့္အေရးေဖာက္ဖ်က္မႈမ်ားကို စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕တစ္ခု ဖြဲ႕စည္းရမည္ျဖစ္သည္။ လာမည့္လ၌က်င္းပရန္ရွိသည့္ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ အစည္းအေဝးမ်ားသည္ ဤကိစၥအားအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ဆန္႕က်င္ကာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားသည္ စဥ္ဆက္မျပတ္မ်ားေျမာင္စြာ က်ဴးလြန္ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတိုင္းက ေဖာ္ျပ ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္ျဖစ္ရာ၊ ထိုျဖစ္ရပ္မ်ားအား မိမိတို႕မသိရွိပါဟုမည္သည့္အစိုးရကမွ် ေျပာၾကားႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ ယင္းျဖစ္ရပ္မ်ားအားဆက္လက္ ျဖစ္ပြါးေန ေစရန္ ခြင့္ျပဳထားျခင္းသည္ အလြန္အရွက္ရေစသည့္ လုပ္ရပ္သာျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
ဦးထြန္းခင္သည္ ျမန္မာ႐ိုဟင္ဂ်ာအစည္းအရုံး (UK)၏ ဥကၠ႒ျဖစ္ျပီး၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႕၏ အသံအား ကမာၻ သိေအာင္ဦးေဆာင္ေၾကျငာလွ်က္ရွိသူျပည္ပေရာက္႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအနက္မွတစ္ဦးျဖစ္သည္။
