ေဌးေဇာ္ 

RB News 

12.3.2013 

ဘူးသီးေတာင္။။ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အေျခစုိက္ နစကစခန္း မ်ားႏွင့္ၿမဳိ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ဒုရဲ အုပ္ျမတ္ ေထြးတုိ ႔သည္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ လ်က္ရွိၿပီး ၎ တုိ႔ ေတာင္း ခံ သည့္ ေငြေၾကး ပမာဏကုိ မေပး မခ်င္း ဖမ္းဆီးထား ေနေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။ 

မတ္လ (၁၀) ရက္ေန႔၊ တနဂၤေႏြေန ႔တြင္ၿမဳိ႕မေစ်းတြင္း ေဆးဆုိင္ေရာင္း၍ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္း ျပဳ လ်က္ ရွိေသာ ဦးေရွာမ္ရွဴအား ေန႔လည္ ၂ နာရီခန္႔တြင္ မူးယစ္ေဆး ၀ါးရွိသည္ဟု မဟုတ္မမွန္စြပ္စြဲ၍ ဘူး သီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ရဲစခန္းမွ ဒုရဲအုပ္ ၿမတ္ေထြးမွ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ သြားေၾကာင္း သိရွိရပါ သည္။ ထုိ႔ ေနာက္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ရဲစခန္းတြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားၿပီး မိသားစု မ်ားအား ေငြက်ပ္ ၅ သိန္းေပး လွ်င္ ျပန္ လည္လႊတ္ ေပးမည္ဟု ေျပာဆုိေနေၾကာင္း သိရပါသည္။ 

မတ္လ (၈) ရက္ေန႔တြင္ နစက စခန္းအမွတ္ (၂၁) မွ ဗုိလ္ႀကီး ဇင္ေမာင္ေမာင္ျမင့္ သည္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕ နယ္ ဖုံညဳိလိပ္ေက်းရြာမွ ဦးအလီအမတ္၊ ဦးအေယရွာ၊ ဦးဇမာလ္ဟူစိန္းႏွင့္ ဦးဆီရာဇ္ တုိ႔ကုိဖမ္း ဆီး ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ အဆုိပါ ဖမ္းဆီးသြားသူ ေလးဦးထံမွ ေငြက်ပ္ ၁၀ သိန္းယူ၍ ျပန္ လည္ လႊတ္ ေပး ခဲ့သည္။ 

ထုိ႔အျပင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ဦးလွေဖရြာ အေျခစုိက္ နစကကင္းစခန္းမွ နစကတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားသည္ ဦးအဗ္ဒုလႅာ (ဘ) ဦးမုိဟာမတ္ေရွာ္ဖီႏွင့္ ဦးႏူရ္အစၥလာမ္ (ဘ) ဦးကာဒိရ္တုိ႔ကုိ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ သြားၿပီး၊ ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးကုိ ေငြက်ပ္ ၅ သိန္းရမွသာ ျပန္လည္လႊတ္ေပးမည္ဟု မိသားစု၀င္မ်ားကုိ အေၾကာင္းၾကား ထားေၾကာင္းသိရွိရပါသည္။ 

ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္တြင္ ဒုရဲအုပ္ျမတ္ေထြးႏွင့္ ဗုိလ္ႀကီးဇင္ေမာင္ေမာင္ျမင့္ တုိ႔သည္ ေဒသခံရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားအား ယခုကဲ့သုိ႔ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ေန သည္မွာ ေန႔စဥ္ႏွင့္ အမွ် ျဖစ္ေနေသာ္ လည္း ႏုိင္ ငံေတာ္မွ ျပဌာန္းထားေသာ ဥပေဒမ်ားသည္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားအတြက္ အသက္မ၀င္ သကဲ့ သုိ ႔ျဖစ္ ေနေသာေၾကာင့္ အာဏာပုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကုိ တုိင္ၾကားလွ်င္လည္း အေရးယူမႈမရွိသည့္ အျပင္ တုိင္ၾကားသူအတြက္ ႀကီးမားသည့္ အႏၱရာယ္ ရွိလာႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ရဲႏွင့္နစကတုိ႔၏ မတရားသျဖင့္ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ ေငြညွစ္ေနမႈမ်ားကုိ ခါးသီးစြာ ခံစားေန ရေၾကာင္း ေဒသခံ မ်ားမွ ေျပာ ပါသည္။

RB News 

12.3.2013 

ရန္ကုန္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္မွ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ပါတီစုံ ဒီမုိ ကေရ စီ ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ အမတ္ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ ရသည့္ ဦးေက်ာ္မင္း ေခါင္းေဆာင္ေသာ ဒီမုိ ကေရ စီ ႏွင့္လူ႔ အခြင့္ အေရးပါတီ (Democracy and Human Rights Party, DHRP) ကုိ ႏုိင္ငံေရး ပါတီ အျဖစ္ ျပည္ ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွ မွတ္ပုံ တင္ခြင့္ျပဳ လုိက္ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။ 

အဆုိပါ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္ အေရးပါတီကုိ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ မွတ္ပုံ တင္ ခြင့္ ေလွ်ာက္ ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္ အေရး ပါတီ၏ မွတ္ပုံတင္အမွတ္မွာ (၆၃) ျဖစ္ ပါသည္။ 

ဒီမုိကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္ အေရးပါတီကုိ ဦးေဆာင္သည့္ ဦးေက်ာ္မင္းသည္ အၿငိမ္းစား လက္ေထာက္ ပညာေရးမွဴး တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီ (National Democratic Party for Human Rights, NDPH) ကုိ ကုိယ္စား  ျပဳၿပီး ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ ၿပဳိင္ခဲ့ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ခံ ခဲ့ရသူ ျဖစ္ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပါ၀င္ ဦးစီးသည့္ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားျပဳ ေကာ္မီတီ (CRPP) တြင္ အဖြဲ႔၀င္ တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႏုိင္ငံတ ကာ အလုပ္သမား အဖြဲ႔ႏွင့္ ေျပာဆုိမႈမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စုေန႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ ဖမ္းဆီးခံ ရၿပီး ေထာင္ဒဏ္ (၄၇) ႏွစ္ခ်မွတ္ ခံခဲ့ရသည္။ ၎အျပင္ မိသားစု ၀င္မ်ား ကုိလည္း ဖမ္းဆီး၍ ေထာင္ဒဏ္ (၁၇) ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ တြင္ ႏုိင္ ငံေတာ္ သမၼတ၏ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ျဖင့္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာၿပီးေနာက္ ဒီမုိကေရစီ ႏွင့္ လူ႔အခြင့္ အေရး ပါတီကုိ တည္ေထာင္၍ မွတ္ပုံတင္ ခြင့္ ေလွ်ာက္ထား ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ျပည္ေထာင္စု ၾကံ့ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြ႔ံၿဖဳိးေရး ပါတီႏွင့္ အမ်ဳိးသား ဖြံ႔ၿဖဳိး တုိးတက္ေရး ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီ (NDPD) တုိ႔ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပဳိင္ ခဲ့သည္။

၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွ လက္ရွိအာဏာရပါတီ ျပည္ခုိင္ၿဖဳိးပါတီမွ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ဦးေရႊေမာင္၊ ဦးေအာင္ေဇာ္၀င္းႏွင့္ ဦးေဌး၀င္းတုိ႔ ျပည္ ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္တင္ ေျမွာက္ခံရၿပီး၊ ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းႏွင့္ ေဒါက္တာ ဘရီွရ္အာဟမတ္တုိ႔ ႏွစ္ဦးမွာ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္ စားလွယ္မ်ား အျဖစ္ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ျခင္း ခံရသည္။ 

ဒီမုိကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးပါတီ ရုံးခ်ဳပ္ကုိ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီး၊ တာေမြၿမဳိ႕နယ္တြင္ ဖြင့္လွစ္ထား ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ 

မာတလိ 

RB News 

12.3.2013 

ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ယေန႔ (မတ္လ ၁၂ ရက္) နံနက္ ၁၂း၃၀ (သန္းေခါင္ယံ) နာရီတြင္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္၊ သရက္ျပင္ ေက်းရြာတြင္ ရခုိင္အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔မွ ဒုတိယႏွစ္ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသား ရုိဟင္ဂ်ာ လူငယ္တစ္ဦးကုိ လူမဆန္စြာ သတ္ျဖတ္ၿပီး စုိင္းတင္ေခ်ာင္းထဲသုိ႔ ပစ္ခ်လုိက္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။ 

“သစ္ေတာဌာန ၀န္ထမ္းတစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ ဦးအလီက သူရဲ့သားျဖစ္တဲ့ ဒုတိယႏွစ္ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္း သား အီလီယာစ္ (ခ) ေမာင္သန္းလႈိင္ကုိပါ ေခၚၿပီး သရက္ျပင္ ေက်းရြာမွာ ရွိတဲ့ သစ္ေတာကင္း စခန္း မွာ တာ ၀န္အရ ကင္းေစာင့္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ စုိင္းတင္ေရတံခြန္ ဘက္ကေန ရခုိင္ အၾကမ္းဖက္ သမား (၁၂) ေယာက္ဆင္းလာၿပီး ၀င္ၿပီးတုိက္ခုိက္တယ္။ အဲဒီမွာ ဦးအလီကေတာ့ ထြက္ေျပးလုိ႔ လြတ္ သြား ေပ မယ့္ သားျဖစ္သူ အီလီယာစ္ကေတာ့ ရက္ရက္စက္စက္ ဓါးနဲ႔ ထုိးသတ္ခံရၿပီး မေသမရွင္ျဖစ္ေနတဲ့ အ ခ်ိန္မွာ ေျခလက္ေတြကုိ ႀကဳိးနဲ႔တုပ္ၿပီး စုိင္းတင္ ေခ်ာင္းထဲကုိ ပစ္ခ်လုိက္တယ္” ဟု ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕ နယ္ ေဒသခံတစ္ဦးမွ RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ 

လူမဆန္စြာ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ခံ လုိက္ရသည့္ အီလီယာစ္၏ အေလာင္းကုိ ယခုအခ်ိန္ထိ ရွာေဖြ မေတြ႔ရွိ ေသးေၾကာင္း သိရပါသည္။ 

“ရခုိင္ အၾကမ္းဖက္ သမား (၁၂) ေယာက္ထဲမွာ ၿမဳိ႕နယ္ လ၀ကဌာနက ေအာင္စံသိန္း၊ ၿမဳိ႕နယ္ ေျမ စာရင္း ဌာနက သန္းတင္၊ ၿမဳိ႕နယ္ သစ္ေတာဌာနက လွထြန္း၊ တင္စုိး (ခ) သိန္းစုိးနဲ႔ ေအာင္ျမင့္၊ ၿမဳိ႕နယ္ စုိက္ ပ်ဳိးေရး ဌာနက ဇာနည္ေအာင္နဲ႔ ေနလင္း၊ ၿမဳိ႕နယ္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဌာနက စံသိန္း နဲ႔ အျခား အမည္မသိ ေလးဦး တုိ႔ပါ၀င္ပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကေတာ့ လ၀ကဌာနက ေအာင္စံသိန္းပါ။” ဟုအဆုိပါ ေဒသခံမွ ဆက္လက္ေျပာပါသည္။ 

ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား တုိက္ခုိက္၍ လူမ်ဳိးေရး ျပႆနာ ဖန္တီးေနသူမ်ားမွာ အဓိက အားျဖင့္ ရခုိင္လူမ်ဳိး အစုိးရ၀န္ထမ္းမ်ားျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ၀န္ထမ္းမ်ားထဲတြင္ လ၀ကဌာနမွ ၀န္ထမ္း မ်ားသည္ အဆုိးရြားဆုံးျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါသည္။ 

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၇) ရက္ေန႔တြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားကုိ သန္႔စင္ပစ္ရန္ အ ခ်က္ျပၿပီးေနာက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အႏွ႔ံတြင္ ရခုိင္အၾကမ္းဖက္မ်ားက မြတ္စလင္မ်ားကုိ တကြဲ တျပား ေတြ႔ ရွိလွ်င္ သတ္ျဖတ္၍ အေလာင္း ေဖ်ာက္ပစ္ျခင္းမ်ား မၾကာခဏ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္။ 

ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရမွ အဆုိပါ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကုိ အေရးမယူဘဲ လြတ္ေပးထားသျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ်ား၏ အသက္အုိးအိမ္ စည္းစိမ္တုိ႔မွာ လုံၿခဳံမႈကင္းမဲ့လ်က္ ရွိသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ မင္းမဲ့စရုိက္ ဆန္ ဆန္ သတ္ျဖတ္လ်က္ရွိသျဖင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မွ မြတ္စလင္မ်ား အထူးစုိးရိမ္ ထိပ္လန္႔လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရပါသည္။

ရခုိင္သမုိင္းဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ရပ္ကုိ ထုိင္းႏုိင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမဳိ႕တြင္ မတ္လ (၉) ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့ ပါသည္။ အဆုိပါ အခမ္းအနားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ဖိတ္ၾကားမျပဳလုပ္ဘဲ တစ္ဖက္ သတ္ျပဳ လုပ္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ရွိ ရုိဟင္ဂ်ာႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ သမုိင္း သုေတ သီတစ္ ဦးျဖစ္သည့္ ဦးေဌးလြင္ဦးလည္း မိမိတုိ႔၏အစီအစဥ္ျဖင့္ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။ 

ဦးေဌးလြင္ဦးမွ ရုိဟင္ဂ်ာဟူသည့္ လူမ်ဳိးအမည္သည္ ၁၈ ရာစုမတုိင္မွီကတည္းက တည္ရွိခဲ့သည္ကုိ သက္ေသျပႏုိင္ ခဲ့ေသာ္လည္း ရခုိင္သမုိင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း အဆုိပါရုိဟင္ဂ်ာဆုိသည့္ လူမ်ဳိးအ မည္သည္ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားကုိ ရည္ညြန္းသည္ဟု ရယ္ေမာဖြယ္ရာ ဟာသႀကီးသဖြယ္ ျပန္လည္ေျဖ ၾကားခဲ့သည္။ 

Francis Buchanan-Hamilton ေရးသားခဲ့ရာတြင္ မဟာေမဒင္ (Mohammedans) မ်ားကုိ ရုိအင္ဂါဟုေခၚ သည္ဟု ယေန႔ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ေျပာဆုိေနသည့္ ဘာသာစကားကုိပင္ ေရးသား၍ ေဖာ္ညြန္းထားေပ သည္။ 

ဦးေဌးလြင္ဦး၏ ေမးျမန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္း ဟာသသဖြယ္ ေျဖၾကားခ်က္မ်ားကုိ ေအာက္ပါ ဗီဒီယုိမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ၾကည့္ရွဴႏုိင္ပါသည္။ 

အပုိင္း (၁)

အပုိင္း (၂) 

မဇၩိမ

11.3.2013

(မဇၥ်ိမ) ။ ။ ယခင္ စစ္အစိုးရ က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ရာဇဝတ္မွႈမ်ားကုိ သက္ဆိုင္သူမ်ားက တာဝန္ယူမွႈ ရွိလာေစေရး အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ ဆက္လက္ေဆာင္ ရြက္သင့္ေသာ္လည္း၊ အရပ္သားအသြင္ ကူးေျပာင္း ထားသည့္ လက္ရွိျမန္မာ အစုိးရက သာမက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္သည့္ အတိုက္ အခံမ်ားကပါ ထုိကဲ့သုိ႔ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ဆႏၵမရွိဘဲ ျဖစ္ေနၾက သည္ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔ အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ က ေသာၾကာေန႔က ေျပာၾကား ခဲ့ေၾကာင္း ရုိက္တာ သတင္းဌာ န တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ဆြစ္ဇာလန္ နိုင္ငံ ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလ သမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကုိယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အုိေဟးကင္ တားနားက ေျပာၾကား ခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး သူက ဆယ္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းခံ ခဲ့ရသည့္ဒဏ္မ်ားကုိ ကုစားရန္ ႏွင္ ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ား ခုိင္မာေရးအတြက္ တာဝန္ ခံေျဖရွင္းမႈ ရွိေရးမွာ အလြန္ အေရးၾကီး လွသည္ဟု ဆုိသည္။

ယခင္ စစ္အစုိးရသည္ ၄င္းတုိ႔ မတရားအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ား အတြင္း ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မွႈ၊ သတ္ျဖတ္ မႈ၊ မုဒိမ္းမႈ၊ အဓမၼ ခုိင္းေစမႈစသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကုိ အလြန္ဆုိးရြားစြာ က်ဴး လြန္ခဲ့ၾကသည္ဟု စြပ္စြဲျခင္းခံခဲ့ရကာ၊ အထူးသျဖင့္ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ မႈမ်ား ပိုမိုျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။

ေနာက္တပတ္တြင္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီသုိ႔ အစီရင္ခံစာ တေစာင္ တင္သြင္းမည္ျဖစ္သည့္ ကင္တားနားက “လက္ေတြ႕ အေျခအေနကို ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီကိစၥဟာ ဘယ္အုပ္ စု ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာမွ မပါဘဲ ျဖစ္ေနတယ္။ လက္ရွိ အစုိးရရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာလည္း မပါသလို တျခား အတိုက္အခံ ပါတီေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ထဲမွာလည္း မပါပါဘူး။ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစု အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ လုပ္ ငန္းစဥ္ေတြ ထဲမွာလည္း မပါပါဘူး” ဟု ဆုိခဲ့သည္။

O'Laie Manzu 

11.3.2013

ဗုဒၶဘာသာ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈတရားမွ စစ္ေသြးႂကြအသြင္သို႔ 

ဘာသာတိုင္းတြင္ ဂိုဏ္းကြဲ လိႈင္းခြဲ မ်ားစြာရွိသည္။ ခရစ္ယာန္တြင္ ကက္သလစ္ႏွင့္ ပရိုတက္စတန္႕၊ အစၥလာမ္တြင္ ဆြန္နီႏွင့္ ရွိအာ၊ ဗုဒၶဘာသာတြင္ မဟာယာန၊ ဟီနယာန အစရွိသျဖင့္ ကြဲျပားၾကသည္။ ထိုမွတဆင့္ ေခတ္ကာလ အလိုက္၊ ေနရာေဒသ အလိုက္ အယူဝါဒမ်ား၊ ဂိုဏ္းကြဲမ်ားထပ္မံကြဲျပား ၾကသည္။ ဂိုဏ္းဂဏတစ္ခု၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္ ဘာသာတစ္ခုလံုးႏွင့္ သက္ဆိုင္မႈ မရွိေသာ္ လည္း အနည္းႏွင့္ အမ်ားဆိုသလိုပင္ ဘာသာတစ္ခု လံုးအေပၚတြင္ ထင္ဟပ္ေလ့ရွိသည္။ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္းမွ အစၥလာမ္ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္မ်ားႏွင့္ စစ္ေသြးၾကြမ်ားေၾကာင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအား ဦးထိပ္ ထားသည့္ အစၥလာမ္ သာသနာအေပၚတြင္ အမည္းစက္မ်ား စြန္းထင္ရသည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ လက္ရွိ ၿမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဗုဒၶဘာသာ စစ္ေသြးႂကြအသြင္ ကူးေျပာင္းလာေနေသာ အစၥလာမ္ဆန္႔က်င္ေရး ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္ မ်ား၏ လုပ္ရပ္မ်ားသည္လည္း ဗုဒၶဘာသာပံုရိပ္အား ထိပါးလာမည္ျဖစ္သည္။ အစြန္းအထင္းမ်ား အျဖစ္သာ က်န္ရစ္ခဲ့မည္ျဖစ္သည္။ 

မုန္းသေႏၶပ်ိဳးေရေလာင္း 

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္း လာသည္ႏွင့္အတူ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ တန္းတူညီမၽွမႈ ဆိုသည့္ အယူဝါဒ သည္လည္း ဒြန္တြဲပါလာသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ေသာ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး အ စြန္းေရာက္ မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္ အတြင္း ရာစုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ေနထိုင္ၾကေသာၿမန္မာမြတ္စလင္ မ်ား အား လူ႕ အခြင့္အေရးႏွင့္ တန္းတူညီမၽွေရး အသိအမွတ္ မျပဳလိုၾကေပ။ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွ အစၥလာမ္ ဘာ သာေရး အစြန္းေရာက္မ်ား၏ လုပ္ရပ္မ်ားအား လက္ညိဳးထိုးကာ ျငိမ္း ခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ၾက သည့္ ျမန္ မာ မြတ္စလင္မ်ားအား ရာသက္ပန္ ခြဲျခားဆက္ဆံရန္၊ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ရန္ႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ား ပိတ္ ပင္တား ဆီးရန္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ ျမန္မာမြတ္စလင္ မ်ားအား ႏိုင္ငံျခားသား မ်ား၊က်ဴးေက်ာ္ ဝင္ေရာက္ လာ သူမ်ား၊ ကုလားမ်ား ဟု တံဆိပ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ကပ္ၾက သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ အတြက္ ေကာင္း က်ိဳး ျပဳ ခဲ့သည့္ သမိုင္း အစဥ္အလာအား ဖံုးကြယ္ၾက သည္။ ေခတ္အဆက္ဆက္တြင္ သေႏၶခ်ထားခဲ့သည့္ အစၥလာမ္ မုန္း တီးေရး စိတ္ဓါတ္အား ႏိႈးၾကြလာရန္ လႈပ္ေဆာ္ၾကသည္။ 

အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရးသည္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးတို႔အား ႏွိပ္ကြပ္ရာမွ အရိႈန္ၿမင့္လာေစခဲ့သည္။ ရခိုင္အမ်ိဳး သားေရး အစြန္းေရာက္မ်ားမွ ေမယုေဒသတြင္ မ်ိဳးရိုးစဥ္ ဆက္အလိုက္ ေနထိုင္ၾကသည့္ အစၥလာမ္ ဘာ သာဝင္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားအား သုပ္သင္ရွင္းလင္းရန္ အဓိကရုဏ္းမ်ား ဖန္တီးခဲ့သည္။ ညွင္းပန္း သတ္ျဖတ္ ၾကသည္။ ေနအိမ္မ်ားအား မီးရိႈ႕ျဖတ္ဆီးၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား အၾကားတြင္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္မ်ား က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားေနသည့္ သဖြယ္သတင္း မွားျဖင့္ဝါဒျဖန္႔ၾက သည္။ ျမန္ မာႏိုင္ငံအႏွံ႔သို႕ ကူးဆက္ လာေစခဲ့သည္။ 

ကာကြယ္ျခင္းအမည္ခံ ဘာသာေရးေစာ္ကားမႈ 

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္မ်ား သည္ ေစာ္ကားမႈလည္း မျပဳ။က်ဴးေက်ာ္မႈလည္းမရွိ။ မိမိ တို႔၏ ေမြးရပ္ ဇာတိေျမ တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေန ထိုင္ၾကသူ မ်ားျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္ေခတ္ အ တြင္း ေျပာင္းေရြ႕ ေရာက္ ရွိ လာၾကေသာ အိႏၵိယ၊ ပါကစၥတန္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ မွ မ်ိဳးႏြယ္ဝင္မ်ားရွိ သကဲ့  သို႔ ပရူး၊ ပသီ၊ ပန္းေသး၊ ကမန္းႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာကဲ့သို႔ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္ အလိုက္ ေနထိုင္ လာၾက သည့္ ျမန္မာ လူမ်ိဳးစုမ်ား လည္းရွိသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္အား သစၥာရွိၾက သည္။ ေကာင္း က်ိဳးျပဳၾက သည္။ သို႔ေသာ္ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္ လာသူအစၥလာမ္ သာဘာဝင္မ်ား ၏ ရန္မွကာကြယ္ရန္ လိုအပ္သည္ ဟု ေၾကြး ေၾကာ္ႏိႈးေဆာ္ၾက သည္။ အမ်ိဳးဘာသာ သာသာသနာ ကာကြယ္ၾကရန္ တိုက္တြန္းၾက သည္။ ကာ ကြယ္ဖို႔ရာ ရန္ မရွိ ရန္ရွာၾကသည္။ ေသြးဆူမီး တိုက္ၾကသည္။ လက္ေတြ႕တြင္ ကာကြယ္ျခင္း မဟုတ္။ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေၿပာဆိုခြင့္အား အလြဲသံုး စားျပဳကာ ဘာသာေရး ေစာ္ကားမႈကိုသာ ဦး တည္ေန သည္။ သီးခံႏိုင္ မႈ၏ အတိုင္းအတာလြန္ေအာင္ တစ္ဆင့္ထက္တစ္ဆင့္တိုးျမႇင့္ ေစာ္ကား လာၾကသည္။ 

အစၥလာမ္သာသနာဝင္မ်ား သက္ဝင္ယံုၾကည္သည့္ ဖန္ဆင္းရွင္ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္အား လူသိ ရွင္ၾကား ေပၚေပၚထင္ထင္ ညစ္ညမ္းစြာ ဆဲေရးတိုင္းထြာၾကသည္။ အစၥလာမ္သာသနာအား သယ္ေဆာင္ လာေပးသည့္ တမန္ေတာ္ျမတ္ မိုဟမၼဒ္ (ဆြလႅာဟို အလိုင္းေဟဝဆလာမ္) သခင္အား ရုပ္ေျပာင္ ကာတြန္း မ်ား ေရးဆြဲၾကသည္။ ၿမိဳင္ရည္ရိႈက္ရည္ ဟားတိုက္ရယ္ေမာၾကသည္။ ကိုရ္အာန္က်မ္းစာ၏ သြန္သင္ မႈမ်ားအား လိုရာဆြဲကာ အမွားမွား အယြင္းယြင္းေဖာ္ျပ ရႈံ႔ခ်ၾကသည္။ ဤကဲ့သို႔ ဘာ သာေရးေစာ္ကား မႈမ်ားျပဳလုပ္ေနျခင္းသည္ ၿမန္မာမြတ္စလင္တို႔၏ တုန္႔ျပန္မႈကို လႈပ္ေဆာ္ေနၾကျခင္း သာျဖစ္ သည္။ ျပႆနာအား ဖန္တီးေနၾကသည္။ ကမၻာအရပ္ရပ္တြင္ တမန္ေတာ္ျမတ္၏ ရုပ္ေျပာင္ ပံုစံ မ်ားေၾကာင့္ ကမၻာအႏွံရွိ အစၥလာမ္သာသနာဝင္မ်ား တုန္႕ျပန္ၾက သကဲ့သို႔ ျမန္မာ မြတ္စလင္မ်ား အား လည္း ထိုနည္းတူစြာ ၿပန္လည္ တုန္႔ျပန္ၾကရန္ ၿမဴဆြယ္ေနၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဗလီ ဝတ္ေက်ာင္းေတာ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဖ်တ္ဆီးျခင္းခံရေသာ္လည္း ၿမန္မာမြတ္စလင္တို႔အဖို႔ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကား မႈမျပဳ။ ယေန႔ ထက္ထိတိုင္ ျငိမ္ခ်မ္းစြာေနထိုင္ၾကသည္။ ျငိမ္းခ်မ္းစြာေျဖရွင္းၾကသည္။ 

စည္းရံုးေရးဗ်ဴဟာ 

ျမန္မာမြတ္စလင္မ်ားမွ အႏၱရာယ္ျပဳ က်ဴးေက်ာ္ေစာ္ကားျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းရွိ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၏ ေသြးသံတရဲရဲျဖင့္ သတ္ျဖတ္ေနပံုမ်ားအား အစား ထိုးေဖာ္ျပၾကသည္။ ေခါင္းမွီးျခံဳ အစၥလာမ္ အေယာင္ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ရုပ္သံဖိုင္တြဲမ်ား လြင့္တင္ကာ အလႅာဟ္အရွင္အျမတ္အား ဖင္လွန္ရွင့္ခိုး ဖင္ပူေဇာ္သည္ဟု ရိုင္းစိုင္းစြာ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ၾကံဝါဒျဖန္႔ၾက သည္။ ဗမာ အမ်ိဳး သမီးမ်ားႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳကာ ကၽြန္ျပဳေန ၾကေၾကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္ မႈအတြက္ လူအင္အား စုေနၾကေၾကာင္း၊ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား ရွယ္ရီအသ္ ဥပေဒသံုး ၍ ေသ ဒဏ္ေပးေနၾကေၾကာင္း၊ ဗလီေက်ာင္း မ်ားတြင္ ေျမေအာက္ လိႈင္ဂူမ်ား တည္ေဆာက္ ေနၾကေၾကာင္း အ စၥလာမ္ ဘာသာအား ရြံ႕ ရွာမုန္း တီးေစရန္ လုပ္ၾကံဝါဒျဖန္႔ၾကသည္။ 

အခ်ိဳ႕ေသာ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမ်ား၊ သတင္းမီဒီယာမ်ား၊ ေဖ့စ္ဘြဳခ္အသံုးျပဳသူမ်ား၊ သတင္းျဖန္ ႔ေဝ သူမ်ားမွ ဘာသာေရး အမုန္းပြားေစရန္ အတြက္ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမၽွ အစဥ္တစိုက္ လႈံ႔ေဆာ္ လၽွက္ရွိသည္။ ဘုန္း ၾကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ အစည္းအေဝး မ်ားျပဳလုပ္ကာ အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓါတ္ျမႇင့္မားေစသည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ရုပ္သံဖိုင္တြဲမ်ား အားလည္း မၽွေဝၾကသည္။ အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရး စာအုပ္မ်ား၊ လက္ ကမ္းစာေစာင္မ်ား၊ ေၾကညာခ်က္မ်ားအား လူအမ်ား လက္ထဲေရာက္ရွိ ေစရန္အတြက္ လူအသြား အလာ မ်ားသည့္ေနရာ မ်ားတြင္ လိုက္လွံေဝငွာေန သည္မ်ားအားလည္း ထင္ထင္ေပၚေပၚ ေဝငွစည္းရံုးေနၾက သည္။ တားဆီး မည့္သူမရွိ၊ ပိတ္ပင္မည့္ သူမရွိ၊ ျပင္ဆင္ ေျဖရွင္းေပး မည္သူမ ရွိ။ ႏိုင္ငံေရး သမား၊ ေတာ္ လွန္ေရးသမား မ်ားမွလည္း သတိျပဳမိ ဟန္မတူ။ သို႔မဟုတ္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရး မွာ ျမန္မာ မြတ္စလင္မ်ား အတြက္ မပါဟု မွတ္ယူထား ေလသလားမသိ။ 

အစြန္းေရာက္မွတဆင့္ စစ္ေသြးႂကြဆီသို႔ 

အစၥလာမ္ဆန္႔က်င္ေရး အရိႈင္အဝါၾကီးထြားလာျပီး ၇၈၆ အားတိုက္ျဖတ္ရန္ ဟုဆိုကာ ၉၆၉ ေပၚထြက္ လာသည္။ ၇၈၆ ဆိုသည္မွာ “အနႏၱ ကရုဏာေတာ္ရွင္ျဖစ္ေတာ္မူထေသာ အလႅာဟ္အရွင္ျမတ္၏ နာ မေတာ္ျဖင့္ အစျပဳပါ၏” ဟူေသာ အဖြင့္နိဒါန္း အား အာရဗီဘာသာစကား အကၡရာတစ္ခု ခ်င္းစီႏွင့္ သက္ ဆိုင္သည့္ ကိန္းက႑န္းမ်ားေပါင္းစပ္ထားေသာ နံပါတ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ အတိုေကာက္ေရး သည့္ သေဘာျဖင့္ျပီး အျမတ္တႏိုးထားၾကသည္။ ရန္လိုေသာအသြင္မပါ။ သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ေသာ ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္ မ်ားမွ မည္သို႔အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူသည္မသိ။ ႏိုင္ႏွင္းေခ်မႈန္း လိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘုရား ဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါ၊ တရားဂုဏ္ေတာ္ ေျခာက္ပါး၊ သံဃာဂုဏ္ေတာ္ ကိုးပါးအား အစြဲျပဳ၍ ၉၆၉ ဟု တီထြင္ကာ အစၥလာမ္ ဆန္႔က်င္ေရး အမွတ္တံဆိပ္အျဖစ္သံုးဆြဲလာသည္။ သေဘာတရား ခ်င္းလည္းမတူ။ အႏွစ္ သာရ ခ်င္းလည္းမတူ။ ၉၆၉ အား အသံုးျပဳ၍ လူေပါင္းမ်ား စြာေသေၾကပ်က္စီးမည့္ ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းအား ဖန္တီးရန္ ၾကံရြယ္လႈံ႔ေဆာ္ေနျခင္းသည္ ဘုရားတရားသံဃာ အမည္ခံ၍ အကု သိုလ္ ၿပဳေနၾကျခင္း ထက္ မပိုေပ။ 

ဤသည္ကို အေျမာ္အျမင္ က်ဥ္းေျမာင္းလွသည့္ အခ်ိဳ႕ေသာ ဗုဒၶဘာသာ အစြန္းေရာက္ သမားမ်ားသည္ ဗုဒၶဘာသာ၏ သြန္သင္ဆံုးမမႈမ်ားမွ ေသြဖီခြဲထြက္ လာေသာ ယင္းဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ ဂိုဏ္းခြဲအား လက္ခံ အားေပးၾကသည္။ သံဃာေတာ္မ်ား ကိုယ္ႏိႈက္ပင္လ်င္ ဦးေဆာင္ေန သည္ကိုလည္း အံ့ၾသ စြာေတြျမင့္ ရသည္။ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာအား ကာကြယ္ရန္အမည္ခံကာ အစၥလာမ္ ဘာ သာ အား ေစာ္ကားလာရာမွ အစြန္းေရာက္မ်ား၏ အမုန္းမိႈင္းႏွင့္အတူ ကိုယ္ထိ လက္ေရာက္ ေစာ္ ကားမႈမ်ား၊ အၾကမ္း ဖက္မႈ မ်ားျဖစ္ေပၚေစ ရန္ ဖန္ တီးေန သည့္ အသြင္သို႔ ကူးေျပာင္းလာမည္။ ၎တို ႔၏ လႈပ္ရွား မႈမွာ လည္း ဆက္ လက္ၾကီး ထြားလာေနမည္ျဖစ္သည္။ၿငိမ္းခ်မ္းမႈအား ျပိဳပ်က္ေစမည့္လမ္းေၾကာင္းေပၚသို႔ ဗုဒၶ ဘာ သာ အမည္ခံသည့္ စစ္ေသြးၾကြ မ်ားေပၚထြက္လာေနေၾကာင္းႏွင့္ ဗုဒၶျမတ္စြာ ဘု ရား ၏ အမည္ နာ မ အား အာ ဂုဏ္ေဆာင္ကာ ျမန္မာ မြတ္စလင္တို႔၏ အသက္အိုးအိမ္စည္းစိမ္အား ဖ်က္ ဆီးၾကမည့္ အေျခ အေန သို႔ ေရာက္ရွိလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေမၽွာ္မွန္း သံုးသပ္မိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အခ်ိန္ မေႏွာင္းမီ သက္ဆိုင္ ရာအာဏာပိုင္မ်ား၊ ဘာသာေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အေျမာ္အျမင္ရွိ သည့္ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႕အ စည္းေခါင္းေဆာင္မ်ားဦးေဆာင္ကာ ဘာသာေရး ေစာ္ကားမႈမ်ား၊ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခား မႈ မ်ားအား ပေဒေဘာင္ အတြင္းမွ တားျမစ္သင့္ ျပီျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ပါသည္။ 

(ေဆာင္းပါးရွင္၏အာေဘာ္သာျဖစ္ပါသည္) 

RB News 

10.3.2013 

ရန္ကုန္ ။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ၁၈ ရာစုမတုိင္မွီကတည္းက ရွိ ခဲ့ ေၾကာင္းကုိ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦး ေရႊေမာင္ မွ ႏုိင္ငံျခားသတင္းဌာ နႏွစ္ခုႏွင့္ေတြ႔ဆုံ၍ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ရွိ ၎၏ ရုံးခန္းတြင္  ေၿပာၾကား ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိ ပါသည္။ 

ယမန္ေန႔က ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမဳိ႕တြင္က်င္းပေသာ ရခုိင္သမုိင္း ဆုိင္ရာေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ရပ္တြင္ ရခုိင္သမုိင္း ပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းမွ သမုိင္း သုေတသီ ဦးေဌးလြင္ဦး၏ ေမးခြန္း တစ္ရပ္ကုိ ရယ္ေမာဖြယ္ရာ သဖြယ္ေျဖ ၾကားခဲ့သည္။ ၁၇၉၉ တြင္မွတ္တမ္း ၿပဳစုခဲ့သည့္ Francis Buchanan-Hamilton ၏ မွတ္တမ္းတြင္ အာရ္ကာန္ေဒသ တြင္ေနထုိင္ေသာ မဟာေမဒင္ (Mohammedans) မ်ားသည္ ရုိအင္ဂါမ်ား ၿဖစ္သည္ဟု ေရးသားထားသည္ကုိ ေဒါက္တာေအးခ်မ္းမွ ရခုိင္မ်ားကုိ ရည္ညြန္း၍ ေရးသား ထားေၾကာင္း ဦးေဌးလြင္ဦးအား ေၿဖၾကားခဲ့သည္။ မဟာေမဒင္မ်ား သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား မဟုတ္သည္ကုိ ေမးခြန္း ထုတ္ရန္ မလုိသည့္အျပင္ Buchanan ၏ မွတ္တမ္း တြင္ မွတ္တမ္း တင္ထားသည့္ ဘာသာ စကားမွာလည္း ယေန ႔ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားေျပာ ဆုိေနသည့္ဘာ သာ စကား သာျဖစ္ ပါသည္။ 

ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္မွ စင္ကာပူႏုိင္ငံတြင္ အေျခစုိက္သည့္ ကမာၻ႔နာမည္ႀကီး သတင္း ဌာနတစ္ခု ၿဖစ္သည့္ The Economist မွ အေရွ႕ေတာင္ အာရွသတင္းေထာက္ Dr. Richard Cockett ႏွင့္ယေန႔ ႏွစ္နာရီၾကာ အင္တာဗ်ဴးတြင္ အာရ္ကာန္ေဒသ၏  မဟာမင္းႀကီး တစ္ဦး  ၿဖစ္ခဲ့သည့္ Mr Chales Paton ၏ ၁၈၂၆ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၆ ရက္ေန႔ တြင္ေရးသားခဲ့ သည့္မွတ္တမ္း၌ အာရ္ကာန္ေဒ သ တြင္ ေမာ့ဂ္ (ရခုိင္) ၆၀၀၀၀၊ မြတ္စလင္ (ရုိဟင္ဂ်ာ) ၃၀၀၀၀ ႏွင့္ျမန္မာလူမ်ဳိး ၁၀၀၀၀ တုိ႔ ၿဗိတိသွ် ကုိလုိနီ မတုိင္မွီရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ႏုိင္ငံသားဥပေဒဆုိင္ရာကိစၥမ်ား၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ တြင္ျဖစ္ပြား ခဲ့သည့္ အၾကမ္း ဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာသမုိင္း ဆုိင္ရာမ်ားကုိ အက်ယ္တ၀န္႔ ေျပာၾကား ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ 

ထုိ႔အျပင္ ေဟာင္ေကာင္ႏုိင္ငံ အေျခစုိက္ ၾသစႀတီးယားႏုိင္ငံ သတင္းဌာန တစ္ခုျဖစ္သည့္ The Vienna Daily မွ အေရွ႕ေတာင္အာရွ သတင္းေထာက္ Mr Patrick Boehler ႏွင့္လည္း တစ္နာရီခြဲၾကာ အင္တာ ဗ်ဴးတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ တြင္း အၾကမ္းဖက္ မႈမ်ား၊ၿမန္မာ နိုင္ငံျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနမႈ အေျခအေန တုိ႔ ကုိ ေျပာ ၾကား ခဲ့ေၾကာင္း ၎၏ ကုိယ္ပုိင္ေဖ့ဘုတ္ စာမ်က္ႏွာတြင္ ေရးသားထားပါသည္။

M.S. Anwar 

RB News 

10.3.2013 

ေမာင္ေတာ ။ ။ ယေန႔ (မတ္လ ၁၀ ရက္) နံနက္ ၂ နာရီခန္႔တြင္ နစက တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ စစ္ တပ္ႏွင့္ ရခုိင္ အစြန္းေရာက္ အခ်ဳိ႕ ပူးေပါင္း၍  ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ နယ္၊ ေရႊဇားရြာရွိ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ား ၏ ေနအိမ္ႏွစ္ အိမ္ကုိ ၀င္ေရာက္ စီးနင္း  ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါ သည္။ ထုိ႔အျပင္ ၀င္ေရာက္ စီးနင္း၍ လုယက္ ခံ ရေသာ မိသား စုႏွစ္စု မွ ပထမ မိသားစု အား ဖမ္းဆီး၍ နစကနယ္ေျမ(၆) လက္ေအာက္ခံ စခန္းအမွတ္(၁၄) တြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း သိရွိရ ပါသည္။ 

“ဒီေန႔နံနက္ ၂ နာရီေလာက္မွာ၊ နစက၊ ရဲနဲ႔ စစ္တပ္က ရခုိင္အစြန္းေရာက္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ၿပီးေတာ့ ေရႊဇား ေက်းရြာအုပ္စု၊ ဂူးနားဖာရာရြာမွာ ရွိတဲ့ ဦးအဘူရွာဒါ (အသက္ ၆၀ ႏွစ္ခန္႔) နဲ႔ သူရဲ့ ေယာက္ဖ ဦးရမ္ဇမ္ အလီ (အသက္ ၃၆ ႏွစ္) တုိ႔ရဲ့ အိမ္ေတြကုိ ေဖာက္ၿပီး ၀င္တယ္။ ပထမ အိမ္မွာ ဦးအဘူရွာဒါနဲ႔ သူ႔ရဲ့ မိန္းမ၊ သမီးတုိ႔ကုိ ေအာ္ၿပီး ပတ္၀န္းက်င္ကုိ အကူအညီ ေတာင္းဖုိ ႔ႀကဳိးစားေတာ့ ဦးအဘူရွာဒါ ရဲ့ ေနာက္ေက်ာကုိ ဓါးနဲ႔ ထုိးတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူ႔ရဲ့မိန္းမနဲ႔ သမီးရဲ့ ေခါင္းကုိ ဓါးနဲ႔ထုိးလုိက္ေတာ့ ေသြးထြက္ရင္း တန္းလန္းနဲ႔ သ တိ လစ္သြား ၾကတယ္။ 

အဲဒီေနာက္ ေငြက်ပ္ ၁၀ သိန္းနဲ႔ေရႊ ၁၅ က်ပ္သားေလာက္လု ယူသြားခဲ့တယ္။ အဲဒီ မိသားစုမွာ အားလုံး ၁၁ ေယာက္ရွိ တယ္။ အားလုံးကုိ အေၾကာင္းၿပခ်က္ဘာမွ မေပးဘဲ ဖမ္းသြားၿပီးေတာ့ အခု နစကနယ္ေျမ (၆) လက္ေအာက္ခံ စခန္း အမွတ္ (၁၄) မွာခ်ဳပ္ထားတယ္။ တခ်ိန္ထဲမွာဘဲ ဦးအဘူရွာဒါ ရဲ့ေယာက္ ဖ ျဖစ္တဲ့ ဦးရမ္ဇမ္အလီရဲ့ အိမ္ကုိလည္း ၀င္ၿပီး ေငြက်ပ္ ၅ သိန္းနဲ႔ ေငြ ၇ က်ပ္သားေလာက္လု ယူသြားခဲ့ တယ္” ဟုေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးမွ ေၿပာပါသည္။ 

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရဲ့  ေနအိမ္ေတြကုိ ရခုိင္အစြန္းေရာက္ ေတြက ၾသဇာ အာဏာရွိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ ႔လာ ၿပီး လုယက္ရင္ ဘာမွလုပ္ လုိ႔မရဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ့ အသက္၊ သိကၡာနဲ႔ ပုိင္ဆုိင္မႈေတြကုိ မကာကြယ္ႏုိင္ ဘူး။ လူပုံသ႑န္နဲ႔ လူယုတ္မာေတြရဲ့ လက္ထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ့ အနာဂတ္က ဘယ္လုိျဖစ္ မယ္ဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္တုိ ႔မသိဘူး” ဟုအဆုိပါ ေဒသခံ မွေျပာပါသည္။

RB News

10.3.2013

၂၀၁၃ ခု မတ္လ ၉ ရက္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႔ မဟီေဓာ တကၠသိုလ္မွာ ေခတ္သစ္ ရခိုင္သမိုင္းကို စေရးတဲ့ေန႔လို႔ ခံစားလိုက္ရပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံေရာက္ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ားက ကမကထ လုပ္ၿပီး ရခိုင္ သမိုင္းကို ေရးႏိုင္ဘို႔ စီစဥ္ခဲ့ ပါတယ္။ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ား စီစဥ္ခဲ့ေပမယ့္-၊ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကိုေတာ့ ဖိတ္ၾကား ၿခင္း မရွိခဲ့ပါ။ ဒါေပမယ့္- ဘန္ေကာက္ကို ကၽြန္ေတာ္ေရာက္ၿပီး- အခမ္းအနား စီစဥ္သူကို ၾကည့္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ မိတ္ေဆြ အရင္းထက္ ပိုၿပီး သံေယာဇဥ္ ရွိတဲ့ ကိုေက်ာ္ေသာင္း ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေန ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဖိတ္စာပါ ဖံုးနဲ႔ ဆက္သြယ္ လိုက္ပါတယ္။ ကိုေက်ာ္ေသာင္းက အလုပ္မ်ားေနၿပီး ဖံုးမ ကိုင္ျဖစ္ပါ။- ကိုေဇာ္မင္းထြန္းက ဖံုး ကိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ကိုေဌးလြင္ဦး ျဖစ္ေၾကာင္း အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ခ် င္ေၾကာင္း အေၾကာင္း ၾကား ခဲ့ပါတယ္။ 

ကိုေဇာ္မင္းထြန္းတို႔ တုိင္ပင္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္နဲ ႔ေနာက္ထပ္ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသားေရး လႈပ္ရွားသူ သံုးဦး တက္ ေရာက္ခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ဒီပြဲမွာ တစ္ဘက္ တစ္ဘက္ ဆက္ဆံေရး တန္႔ေနတဲ့ ရခိုင္နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ ထိပ္တုိက္ တိုး မလား၊ သို႔မဟုတ္ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ ဆရာေဒါက္တာေအးခ်မ္း ထိပ္တိုက္တိုးမလား- ဆုိၿပီး တက္ ေရာက္ သူမ်ားရဲ႔ မ်က္ႏွာမ်ား နည္းနည္း အသက္မဲ့ ေနခဲ့ပါတယ္။ 

အေျပာင္းအလဲက ျမန္ဆန္ လြန္းလွပါတယ္။ နာရီ၀က္ေလာက္ အတြင္းမွာ တစ္ဘက္နဲ႔တစ္ဘက္ ရန္လုိ သူေတြ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာကို ေႏြးေထြးစြာ ခံစားမိလာခဲ့တယ္။ တစ္ေယာက္-တစ္ေယာက္ ၿပံဳးျပခ်င္ လာၾက တယ္၊ မ်က္ႏွာက ရပ္တန္႔ မာေၾကာေနတဲ့ အေရျပာေတြျပား ေျပေလွ်ာ့ လာခဲ့ပါတယ္။ အခမ္း အ နား မွာ ပထမဆံုး စကား ေျပာသူက ဂ်က္လုိင္ဒါ ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ၿပီး- သူ႔ဘက္က ပဋိပကၡ သေဘာ တ ရား မ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ေျပာဆိုသြား ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေမးလိုရာမ်ားကို စာေရးၿပီး ေမး ခဲ့ ရပါ တယ္။ ဒုတိယေျမာက္ ပုဂၢိဳလ္ စတီဗင္ ဆိုတဲ့ စေကာ္ လာ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး သူ႔ဘက္ ကလည္း ပဋိပ ကၡ ျဖစ္ေစမယ့္ အရာမ်ားကို ေရွာင္ ဖယ္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ သူ အလွည့္ ၿပီးေတာ့ လည္း ေမးလိုရာမ်ားကို စာေရးေမး ခဲ့ရ ပါတယ္။ 

ေနာက္ဆံုး စကားေျပာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ဆရာ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းၿဖစ္ပါတယ္။ အပြင့္လင္း ဆံုးေျပာ ရ ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြးထင္ထား သေလာက္ သေဘာထား တင္းမာသူ မဟုတ္ဘဲ-၊ သူသိရာကို သူ႔ဘက္ က ပြင့္ ပြင့္ လင္းလင္း ၀ုန္း၀ုန္း ဒိုင္းဒိုင္းေၿပာတတ္ သူၿဖစ္ေၾကာင္း စတင္ ခံစားမိပါတယ္-၊ သူသိထားတာ ဆိုေတာ့ ထံုးစံ အတိုင္း “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတာ မရွိဘူးေပါ့၊ “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ၁၉၅၁ ခုေနာက္ ပိုင္း မွ မစၥတာ ဂဖားရ္က ဖန္တီးခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္း ပါတယ္။ ဆရာ စကားေျပာၿပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဆရာ့ ကို ေမးခြန္းေတြ ေမးပါတယ္-၊ ဒီေမးခြန္းေမးတဲ့ အထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္လည္း ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ ေတာ့ေမး ခြန္း မတိုင္မွီ- ရဟန္း တစ္ပါးက ကုလားတန္ျမစ္ ဆိုတာ ဘယ္လို အမည္တြင္ လာ သ လဲ ေမး တဲ့ေမးခြန္းကို - ဆရာက သူဒီသမုိင္းကို မသိေၾကာင္း၊ ကစၥပနဒီ ဆိုတဲ့ အမည္ကိုပဲ သိေၾကာင္း- သူ မသိ တာကို မသိေၾကာင္း ေျပာဆိုရဲတဲ့ သတၱိကို ေတြ႔ လိုက္ရပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္ထိ ကၽြန္ေတာ့ေမး ခြန္း ကို ေျဖမယ္ မေျဖမယ္ မသိေသးပါ။ သို႔ေသာ္ သူမသိတာကို မသိ ဘူးေျပာရဲတဲ့ သတၱိ ကို ေတြ႔လိုက္ရလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ဆရာ့ကို ေလးစား မိပါတယ္။ (ဒီတစ္ခ်က္နဲ႔ပဲ ေလးစားမိသြားပါတယ္။) 

ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ေမးခြန္းကို ဖတ္ပါတယ္။ ေမးခြန္းထဲမွာ ဆရာဟာ သမုိင္းပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ နယ္မွာ ၁၈၀၀ မတိုင္မွီကတည္းက “ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အမည္နာမ ရွိခဲ့တာကို မသိပါသလား။ မသိခဲ့ရင္ “--- စာမ်က္ႏွာ၊ စာအုပ္ အမည္ကို ၾကည့္ပါ။”လို႔ ေမးထားတာပါ။ ဆရာက အဲ့ဒီေမးခြန္းကို ဖတ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ့ကို စိန္ေခၚထားတဲ့ ကိုေဌးလြင္ဦးပါ- ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ သူ႔ကို မုိက္ကရိုဖံုးေပးလုိက္ပါလို႔-၊ လွမ္းေျပာ လိုက္ ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က လည္း ဆရာ့ကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း-၊ ဆရာစာအုပ္ေပါင္းမ်ားစြာကို ဖတ္ ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ေပ မယ့္ ဒီစာအုပ္ကို မဖတ္မိ ေသးတာ ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း မိတၱဴကူးသြားတဲ့ စာအုပ္ကို အဆင္ သင့္ ထုတ္ၿပီး- စာမ်က္ႏွာကို လွန္ေပးလိုက္ပါ တယ္။ 

ကၽြန္ေတာ္အလြန္အ့ံၾသတဲ့ စကားကို ဆရာ့ဆီက ၾကားလိုက္ရပါတယ္။ အဲ့ဒါက “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ရခိုင္ေတြကို ေခၚတဲ့ အမည္ပါတဲ့။ (ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကို မျငင္းတဲ့ အျပင္- ရခိုင္ေတြ ကိုပင္ ရိုဟင္ဂ်ာ လို႔ ေခၚေၾကာင္း ဆရာ့ပါးစပ္က လူထုေရွ႔မွာ ေျပာမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ မထင္ထားပါ။) ကၽြန္ေတာ္က ဆက္လက္ ၿပီး သက္ေသျပပါတယ္။ အဲ့ဒီ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာရခိုင္ကို ေခၚတာမဟုတ္ေၾကာင္း- သူတို႔ရဲ႔ “ရိုဟင္ဂ်ာ” တို႔ရဲ႔ ဘာသာစကားကို ဒီမွာ အတိအက် ေဖၚျပထားေၾကာင္း- ေန၊ လ၊ ကမၻာ တို႔ကို ရိုဟင္ဂ်ာလို႔ ဘယ္လိုေခၚတယ္ ဆိုတာကို ေဖၚျပထားေၾကာင္း ဒီစကားလံုးေတြဟာ ရခိုင္စကားလံုးေတြ မဟုတ္ေၾကာင္း ဆက္တုိက္ ေထာက္ျပ လိုက္ပါတယ္။ 

ဆရာဂုဏ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ျဖစ္ေတာ့ အနည္းငယ္ ခုခံဘို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးမွာ ဆရာ မျငင္းေတာ့ ဘဲ- ခင္ဗ်ားရဲ႔ Source က Secondary ျဖစ္တယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာေနတာက primary ကို ေျပာေနတာ ဆိုၿပီး စကားကို အႏိုင္ယူဘို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က ေနာက္တစ္အုပ္ကို ဆက္ တိုက္ ထုတ္ၿပီး သက္ေသျပမယ္ လုပ္ေတာ့-၊ ေတာ္ၿပီ ေတာ္ၿပီ-၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အခ်ိန္ေလာက္မွာ မဟုတ္ ဘူးဆိုၿပီး ပြဲကို ရပ္လိုက္ပါတယ္။ ဆရာ့ ရဲ႔ မ်က္ႏွာမွာ ဆက္လက္ခုခံ ျငင္းဘို႔ မျပေတာ့ဘဲ-၊ စကားရပ္ လုိက္တဲ့ သေဘာကိုပဲ ေတြ႔ရပါတယ္။ တစ္သက္ လံုး ဆရာလုပ္လာခဲ့တဲ့ သေဘာနဲ႔ ဆရာဆိုတဲ့ လွ်ပ္ တစ္ျပက္ မာနအနည္းငယ္ကလြဲလို႔ အမွန္တစ္ခုကို မ်က္လံုးနဲ႔ ျမင္လိုက္ရတဲ့ အခါဆက္မျငင္းေတာ့တဲ့ သေဘာ ကိုလည္း ျမင္လိုက္ရပါတယ္။ ပရိတ္သတ္ထံမွလည္း လက္ခုပ္ သံမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ လံုး၀ မေမွ်ာ္ လင့္ဘဲ အႀကီးအက်ယ္ ရလုိက္ပါတယ္။ 

ဒီေနရာမွာ ဆရာ ကိုယ္တိုင္က “ရိုဟင္ဂ်ာ” ဆိုတာကို ဆက္မျငင္းေတာ့ဘဲ- ရိုဟင္ဂ်ာသည္ ရခိုင္ ျဖစ္သ လိုပင္ ၀န္ခံ လိုေၾကာင္းကို ေတြ႔ရတဲ့ အျပင္-၊ ဘန္ေကာက္ေရာက္ ရခိုင္ အမ်ိဳးသား လူငယ္ မ်ားကလည္း အမွန္ တရားကို ႀကိဳက္ေၾကာင္း လက္ခုပ္သံ မ်ားနဲ႔ သက္ေသျပခဲ့ပါတယ္။ 

ပရိတ္သတ္ႀကီးက တက္ေရာက္ လာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားကိုလည္း ဖက္လွဲတကင္း ညီအစ္ကိုေတြလို ပ်ဴ ငွာ ခင္မင္ သြားတာကို ေတြ႔လိုက္ ရတယ္။ အသိုင္း အ၀ိုင္းႏွစ္ခု ဆြဲမေစ့ လိုက္ရပဲ- ၀ုန္းဒိုင္း ခ်စ္ခင္သြား တဲ့  ျဖစ္ ရပ္က သမိုင္း သစ္ကို တစ္ကယ္ေရး လုိက္ျခင္း ျဖစ္သြားပါတယ္။ 

အခမ္းအနား စီစဥ္ၾကသူမ်ား၊ တက္ေရာက္ လာတဲ့ ရဟန္းသံဃာ လူႀကီး လူငယ္မ်ားဟာ - လူသား ခ်င္း ၾကား တုိင္းရင္းသား ညီေနာင္ ခ်င္းၾကား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ခ်စ္ခင္ေရး ကို ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တစ္ႀကီး သက္ေသျပႏိုင္ လိုက္တဲ့ သမိုင္း စစ္စစ္ကို ေရးခဲ့ႏိုင္ပါၿပီ။ ဒီလို အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ိဳး ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ႔ မွာ ေပၚေပါက္ လာဘို႔ပဲ လိုပါ ေတာ့တယ္။ 

ေဌးလြင္ဦး 

ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈ တာ၀န္ခံ 

ျမန္မာမြတ္ဆလင္ တန္းတူညီမွ် လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈ အဖြဲ႔ 

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု

M.S. Anwar 

RB News 

9.3.2013

ေမာင္ေတာ ။ ။ မတ္လ (၉) ရက္ေန႔နံနက္ ၃ နာရီ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ ရခုိင္အစြန္းေရာက္ ၅ ဦး မွ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ၿမဳိ႕မကရင္တန္း (ရွီဒါဖာရာ) ရွိ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတစ္ဦး ပုိင္ဆုိင္ေသာ အိမ္ကုိ မီး ရွဴိ႕ ရန္ ႀကဳိးစား ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အိမ္ရွင္  ၿဖစ္သူမွ ထုိအခ်ိန္တြင္ နိုးေန၍ ၎၏ ေနအိမ္အား မီးရွဴိ႕ခံရ မည့္ ရန္မွ အခ်ိန္မွီ ကာကြယ္ႏုိင္ ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိ ရပါသည္။ 

“ရခုိင္ အစြန္းေရာက္လူငယ္ ၅ ေယာက္က ဦးဇာဟီဒ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးႏူရူအာမီးန္ရဲ့ အိမ္ကုိ နံနက္ ၃ နာရီ ေလာက္ တိတ္တိတ္ေလးေရာက္ လာတယ္။ သူတုိ႔နဲ႔အတူ ဓါတ္ဆီဗုံးေတြနဲ႔ မီးျခစ္ေတြလည္း ပါ  လာတယ္။ အိမ္ရွင္ႏုိးလာေတာ့ သူတို႔ေတြ မီးရွဴိ႕ဖုိ႔ႀကဳိးစားေနတာ ကုိေတြ႔လုိက္တယ္။ အိမ္ရွင္နဲ႔ အိမ္နီး ခ်င္းေတြ က ဖမ္းဖုိ႔ လုိက္ေတာ့ ေလးေယာက္ လြတ္သြားတယ္။ တစ္ေယာက္ ကုိေတာ့ဖမ္းမိတယ္။ ဖမ္းမိ တဲ့သူကုိေမး ေတာ့ သူက မင္းျပားၿမဳိ႕နယ္ကေန ေမာင္ေတာကုိေရာက္ေနတာ ၁၀ ရက္ေလာက္ရွိၿပီ လုိ႔ေျပာ တယ္။ ေျပာၿပီးတာနဲ႔ ရုတ္တရက္ စိတ္မႏွံ႔တဲ့ အရူးတစ္ေယာက္လုိ  ဟန္ေဆာင္လုိက္တယ္။ 

အဲဒီေနာက္မွာ ရြာသားေတြက အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ စခန္းခ်ထားတဲ့ စစ္တပ္၊ တပ္ရင္းက တပ္ရင္းမွဴး ကုိ အိမ္တစ္ အိမ္ကုိ မီးရွဴိ႕ဖုိ ႔ႀကဳိးစားေနတဲ့ ရခုိင္ တစ္ေယာက္ကုိ ဖမ္းမိထားတဲ့ အေၾကာင္းေျပာျပတယ္။ တပ္ရင္း မွဴးက ဖမ္းမိထားတဲ့ သူရဲ့အေၾကာင္းဘာမွ မေမးဘဲနဲ႔ အဲဒီလူကအရူးဆုိၿပီးေျပာတယ္။ ရြာ သားေတြ ကုိ ရဲကုိ အေၾကာင္းၾကား ဖုိ႔ေျပာၿပီးျပန္ လႊတ္လုိက္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ရဲေတြေရာက္လာေတာ့ ရဲေတြက ဖမ္းထားတဲ့ သူကုိမေတြ႔ဘဲနဲ႔ အဲဒီလူက အရူးဆုိၿပီးေျပာၿပီး အဲဒီလူကုိ လႊတ္လုိက္တယ္။ အဲဒီလူညေန ပုိင္းမွာ ရြာထဲကုိ တခါထပ္ၿပီးျဖတ္ သြားျဖတ္လာ လုပ္ေနတာကုိေတြ ႔လုိက္တယ္” ဟုေမာင္ေတာၿမဳိ႕ နယ္ မွေဒသခံ လူႀကီးတစ္ဦး မွေျပာပါသည္။ 

“ည မထြက္ရ အမိန္႔ ထုတ္ထားၿပီး သားရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ရြာရဲ့ အဆုံးႏွစ္ဖက္မွာ စစ္တပ္ စခန္းႏွစ္ ခုရွိတယ္။ ရဲေတြနဲ႔ စစ္တပ္က ညဘက္က်ရင္ အျမဲကင္းလွည့္ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ ညဘက္မွ ဘယ္လုိလုပ္ၿပီး အိမ္မီး ရွဴိ႕ဖုိ႔လာႏုိင္တာလဲ? တပ္ရင္းမွဴးကလည္း ဘာမွမေမးဘဲနဲ႔ ဖမ္းမိထားတဲ့ လူက အရူး ဆုိၿပီးေျပာႏုိင္ခဲ့တာ လဲ? အဲဒီလူက တကယ္ အရူးဆုိရင္ ပထမပုိင္းေမး တာမွာ ဘာလုိ႔ ခ်က္ ခ်င္းေျဖႏုိင္ ခဲ့တာလဲ? တကယ္လုိ႔ အရူး တစ္ေယာက္ျဖစ္ ရင္ေတာင္ ဘာေၾကာင့္ ၿပန္လႊတ္ ရတာလဲ? ေမးခြန္းေတြ အမ်ားႀကီးေမးလုိ႔ ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ကေတာ့ ဒါက ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အေပ ၚေနာက္ တစ္ႀကိမ္အၾကမ္း ဖက္ဖုိ႔ အတြက္ ပူး ေပါင္းၾကံ စည္တာဘဲျဖစ္မယ္။ ဒီလုိ ပူးေပါင္းၾကံစည္မႈမွာ အာဏာပုိင္ အဖြဲ႔ အစည္းေတြလည္း ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ညက အိမ္ေျခာက္လုံး မီးေလာင္သြားတာလည္း အဲဒီ အရူးေတြကဘဲ ရွဴိ႕ခဲ့တာဆုိ ၿပီးကၽြန္ေတာ္ တုိ႔သံသ ယျဖစ္ေန တယ္” ဟု အဆုိပါေဒသခံမွ ဆက္လက္ေျပာပါသည္။

မခင္ျဖဴေထြး 

ဗီြအုိေအျမန္မာပုိင္း

8.3.2013

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြဟာ ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေရးရမယ့္ အေျခအေနမွာပဲ ရွိေနေသး တာမို႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ ဆက္ၿပီး ထားရွိသြားဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔တခုျဖစ္တဲ့ Amnesty International က ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာင္ စီနဲ႔အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြ ကို ေတာင္းဆိုလိုက္ပါ တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ကုလသမဂၢ ရဲ႕လူ႔အခြင့္ အေရး ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးမႈေတြက ဘယ္ေလာက္ထိ အေရးပါပါသလဲ။ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မခင္ျဖဴေထြး က အျပည့္စံု ေျပာျပေပးပါရွင္။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခအေနဟာ စိုးရိမ္စရာ အေန အထားမွာ ဆက္ၿပီး ရွိေနေသး တာေၾကာင့္ ကုလ သမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ေစာင့္ၾကည္စစ္ေဆးမႈေတြ ဆက္လက္ထားရွိဖို႔ အေရးႀကီး တယ္ လို႔ဆုိၿပီး ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား ရဲ႕ ျမန္ မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္ အေရး စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို ႐ုပ္သိမ္း မပစ္လိုက္ဖို႔ လူ႔အခြင့္ အေရး အဖြဲ႔တခုျဖစ္တဲ့ Amnesty International က ေတာင္းဆို လိုက္တာပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ Amnesty International အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ T. Kumar က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးမႈေတြ ဆက္လက္ထားရွိဖို႔ Amnesty International အဖြဲ႔က ဘာေၾကာင့္ ေတာင္းဆုိရသလဲ ဆုိရင္ေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ တႏွစ္တာအတြင္း အေျခ အေနေတြကို ျပန္ၾကည့္ရင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ သိသိသာသာ က်ဆင္း သြားပါတယ္လို႔ အာမ ခံေျပာႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမေတြ႔ရပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ စုေစာင္းရရွိထားတဲ့ မွတ္တမ္းေတြအရ ရခိုင္ျပည္ နယ္မွာဆိုရင္ အေျခအေနက လံုး၀ကို တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာတာ မရွိပါဘူး။ လူေတြ မတ ရား ေထာင္ သြင္း အက်ဥ္းခ် ခံေနရဆဲ့ ျဖစ္သလို ဒုကၡသည္ စခန္းေတြထဲမွာ အိုးအိမ္မဲ့ ဒုကၡေရာက္ေနသူေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါတယ္။ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြအေပၚမွာေရာမူစလင္ေတြအေပၚမွာပါလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ၿပီးရွိေနတုန္းပါ။

အလားတူ ကခ်င္ျပည္ နယ္မွာလည္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ၿပီး ျဖစ္ပြားေနတယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္တုိ႔သိထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကလည္း ရွိေနတုန္းပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တႏွစ္ အတြင္း ဥပေဒေတြမွာ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္နဲ႔ စုေ၀းခြင့္ေတြကို အကာအကြယ္ေပးတဲ့ ဥပေဒဆိုတာလည္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာတာပါ။”

ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေၿပာင္းလဲမႈ တခ်ိဳ႕ ရွိလာတယ္ ဆိုေပမဲ့ လည္း လူ႔အခြင့္အေရး ပိုင္းမွာေတာ့ အေျခအေန ဆိုးရြားေန တုန္းပဲလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔ အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အုိေဟးကင္တားနားက မၾကာခင္က သူ႔ရဲ႕ေနာက္ဆံုး အစီရင္ ခံထဲမွာ ေထာက္ျပ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ဒီအစီရင္ခံစာကို Amnesty International အဖြဲ႔က လည္း ျပန္ လည္ ေထာက္ျပၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အေျခအေနေတြ တိုးတက္ေကာင္း မြန္လာဖို႔ မွာ ႏုိင္ငံ တကာ ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္မႈေတြ ဆက္ရွိဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္း မတ္လ ၇ ရက္ေန႔ကေန႔စြဲ နဲ႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ တိုက္တြန္း ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

“ကမၻာေပၚက ဘယ္ေနရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန တိုးတက္ေကာင္း မြန္ေအာင္ ေဆာင္ ရြက္တဲ့ေနရာမွာ အဲဒီေဒသမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေန ကို ေလ့လာသံုးသပ္တဲ့ သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြရိွဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုလသမဂၢမွာဆိုရင္ အထူး ေလ့လာစံုစမ္းစစ္ေရးမွဴးေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ အထူး ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးတာက ဒီအတြက္ အျမင့္ဆံုး သတိ ထား ေဆာင္ ရြက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ့အဖြဲ႔ အစည္းႀကီးက ျမန္မာႏိုင္ငံက အေျခအေနေတြ ကို ေစာင့္ ၾကည့္ေန တာ ျဖစ္သလို ေျပာင္း လဲမႈေတြ မလံုေလာက္ေသးဘူးလို႔ ယူဆရပါ တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္းက အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ဆက္ၿပီး စိုးရိမ္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဥေရာပ ၅ ႏိုင္ငံခရီးအဆံုးသတ္ခ်ိန္မွာပဲ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာင္စီ မွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးဖို႔ရွိသလို လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ရဲ႕ ကင္တားနားရဲ႕ ျမန္ မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္ အေရး ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးမႈေတြ ဆက္လက္ ထားရွိသင့္ မသင့္ဆုိတာကို မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔မွာ ေဆြးေႏြး ဆံုးျဖတ္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေဆြးေႏြးမႈမတိုင္ခင္ Amnesty International အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕တိုက္တြန္းမႈ ထြက္ေပၚလာတာ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္အိုေဟး ကင္တားနား ဟာ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၁ ရက္ ေန႔ကေန ၁၆ ရက္ေန႔အထိ (၇ ႀကိမ္ေျမာက္) ျမန္ မာႏိုင္ငံကို ၅ ရက္ၾကာခရီး သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး အစိုးရပိုင္းတာ၀န္ရွိသူေတြအျပင္ ဒီမို ကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ၊ လူမႈအေျချပဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ စသျဖင့္ လူပုဂၢိဳလ္ အေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့သလို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က အၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရခိုင္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္ နယ္ေတြကို သြားေရာက္ ၾကည့္႐ႈခဲ့သလို အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲကိုလည္း သြားေရာက္ စစ္ေဆးခဲ့တာပါ။

သူ႔ရဲ႕ ေနာက္ဆံုး ၿမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္နဲ ႔ပတ္သက္တဲ့ အစီရင္ခံစာကို မတ္လ ၆ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့ သလို ဒီအထဲ မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြဟာ စိုးရိမ္ရဆဲ အေျခအေနမွာ ရွိေနေသး တဲ့အေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ဒီအစီရင္ခံစာ ကိုေတာ့ ဒီ မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔ လူ႔ အ ခြင့္ အေရးေကာင္ စီ အစည္းအေ၀းမွာ ေဆြးေႏြး တင္ျပမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လဆန္းပုိင္းတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ရေသ့ေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ႏွင့္စစ္ေတြ ၿမဳိ႕ နယ္ မ်ားတြင္ ျဖစ္ပြား ခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္ မႈမ်ားေၾကာင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ ကမန္မြတ္စလင္ အမ်ား အျပား အသက္ ဆုံးရွဴံးခဲ့ရသည္။ 

ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားတြင္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား မရွိေသာ္ျငား လည္း၊ ျပည္တြင္း သတင္း ဌာန မ်ား ႏွင့္ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတရုံး ညြန္ၾကားေရးမွဴး မွဴးေဇာ္ (ခ) ဗုိလ္မွဴးေဟာင္း ေဇာ္ေဌး၏ Facebook စာ မ်က္ ႏွာ တုိ႔မွ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား သိမ္းပုိက္ေနသေယာင္ႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွ ရခုိင္ လူမ်ဳိးမ်ားကုိ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္ေန သေယာင္ ၀ါဒျဖန္႔ခ်ီ၍ အေျခအေနမ်ားကုိ ပုိမုိတင္း မာေအာင္ျပဳ လုပ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလတြင္ ဒုတိယ အႀကိမ္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ရခုိင္ျပည္ နယ္ အ၀န္းတြင္ျဖစ္ေပၚခဲ့ သည္။ 

ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရ မွ ၁၈၀ ခန္႔ေသ ဆုံးသည္ဟု ထုတ္ျပန္ ခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္ တကယ္ အသက္ဆုံးရွဴံးခဲ့ ရသူ ပမာဏမွာ လြန္စြာ မ်ားျပားခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားကုိ တိမ္းေရွာင္ခဲ့သူ အမ်ားအျပားပင္ လယ္ျပင္တြင္ အသက္ဆုံးရွဴံး ခဲ့ရသည္။ အၾကမ္းဖက္ မႈမ်ားေၾကာင့္ အျပစ္မဲ့ ၁၂၀၀၀၀ ခန္႔အုိးမဲ့ အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး၊ ယခု အခါ ဘက္ေပါင္းစုံမွ အေျခအေနဆုိးရြားေသာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား၌ေန ထုိင္ေနၾက ရ သည္။ 

အဆုိပါ ဒုကၡသည္ မ်ားအားႏုိင္ငံ တကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ တတ္ႏုိင္သေရြ႕ ကူညီေပးလ်က္ ရွိရာ တူရ ကီ ႏုိင္ငံမွ တန္ဖုိးနည္း အိမ္ရာ မ်ားေဆာက္ လုပ္ေပးရန္ ျမန္မာ အစုိးရႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ စီစဥ္ခဲ့သည္။ သုိ  ႔ေသာ္ လည္း ေဒသခံ ရခုိင္ အစြန္းေရာက္ အခ်ဳိ႕မွ အဆုိပါ အစီအစဥ္အား လက္မ ခံႏုိင္ေၾကာင္း မတ္လ (၇) ရက္ေန႔တြင္ စစ္ေတြၿမဳိ႕ႏွင့္ အျခားၿမဳိ႕မ်ားတြင္ ဆႏၵျပပြဲျပဳလုပ္၍ အစီအစဥ္အား ဖ်က္သိမ္းေပး ရန္ေတာင္း ဆုိခဲ့ၾကသည္။ 

လြန္ခဲ့ သည့္ေဖေဖာ္ ၀ါရီလမွစ၍ မတ္လႏွင့္ဧၿပီလ ျမန္မာ့ရုိးရာ သႀကၤန္ပြဲမတုိင္မွီတတိယအႀကိမ္အၾကမ္း ဖက္မႈ မ်ားျဖစ္ပြားမည္ဟု သတင္းမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔လ်က္ ရွိခဲ့သည္။ ထုိသုိ ႔သတင္းပ်ံ႕ႏွံ႔မႈ မ်ားမွန္ကန္မႈရွိ/မရွိ ကုိ ေလ့လာ စုံစမ္းခဲ့ရာ မတ္လ ေနာက္ဆုံး ပတ္တြင္တစ္ႀကိမ္ႏွင့္ ဧၿပီလ ဒုတိယပတ္တြင္တစ္ႀကိမ္ ရခုိင္ ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ မြတ္စလင္မ်ားအား သတ္ျဖတ္ရန္ အစြန္းေရာက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ အစီ အစဥ္ေရး ဆြဲထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း RB News မွခုိင္လုံသည့္ သတင္း ရပ္ကြက္မ်ားမွ တိက် မွန္ ကန္ေသာသတင္းမ်ား ရရွိထားၿပီးျဖစ္သည္။ 

ရခုိင္ျပည္ နယ္ေျမာက္ပုိင္း၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ အႏွံ႔အျပားရွိ နတလေက်းရြာမ်ားတြင္ ေသနတ္ပစ္နည္း၊ ဓါးရွည္ ခုတ္နည္းမ်ား ကုိလည္း လြန္ခဲ့သည့္ေဖေဖာ္၀ါရီလမွ စတင္၍ သင္တန္း မ်ားေပးေန သည္ကုိ မ်က္ ျမင္သက္ေသ မ်ားမွ RB News သုိ႔ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ စစ္ေတြၿမဳိ႕ရွိ လုံထိန္းတပ္ဖြဲ႔၀င္ ၃၀၀ ခန္႔မွာ ဗမာ လူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ခဲ့ၿပီး၊ ၎လုံ ထိန္းတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားကုိ ရခုိင္ လူမ်ဳိးလုံထိန္း တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားျဖင့္လဲ လွယ္ လုိက္ၿပီး၊ မြမ္းမံ သင္တန္းမ်ားေပး လ်က္ရွိေၾကာင္း ကုိလည္း ခုိင္မာသည့္ သတင္း ရပ္ကြက္မ်ားမွ ရရွိ ထား ၿပီးျဖစ္ သည္။ 

မတ္လ ေနာက္ဆုံး ပတ္တြင္ စတင္မည့္ အၾကမ္းဖက္မႈကုိ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား အၾကားသိ ရွိေနၿပီျဖစ္ေသာ္ လည္း ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ကမန္ မြတ္စလင္မ်ားမွာ သတင္း အစအနပင္ မရရွိေသးဘဲ၊ ေရွာင္တခင္သတ္ျဖတ္ခံ ရမည့္ အေျခအေနတြင္ရွိေနပါသည္။ ယခင္ကဲ့သုိ႔ပင္ ျပည္တြင္းသတင္းဌာနမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ ရုံး ညြန္ ၾကားေရးမွဴး - မွဴးေဇာ္ (ခ) ဗုိလ္မွဴးေဟာင္းေဇာ္ေဌးတုိ႔မွ မဟုတ္မမွန္လုပ္ၾကံ၍၀ါဒျဖန္႔ခ်ီ မႈမ်ား ထပ္ မံျပဳ လုပ္ရန္စီစဥ္ ထားသည္ကုိလည္း သိရွိထားပါသည္။ 

သို႔ျဖစ္ပါ၍ ႏုိင္ငံေရး အျမတ္ထုတ္ ခ်င္သူလူတစ္စုေၾကာင့္ အျပစ္မဲ့ျပည္သူမ်ား အသက္ဆုံးရွဴံးမႈႏွင့္ အုိး မဲ့အိမ္ မဲ့ျဖစ္ ပြားမႈအားလုံး ကုိႀကဳိတင္ကာ ကြယ္ရန္ေမွ်ာ္ကုိးလ်က္ ဤႏႈိးေဆာ္စာအား ျပည္ေထာင္စု သမၼ တျမန္ မာႏုိင္ ငံေတာ္ အစုိးရႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရမ်ား မွေလးနက္စြာစဥ္းစား၍၊ အေျခအေနမ်ားကုိ အခ်ိန္မွီ ထိန္း သိမ္းေပးပါရန္၊ ေလးစား စြာတုိက္တြန္းႏႈိးေဆာ္ အပ္ပါသည္။ 

RB News Team

၂၀၁၃ မတ္လ (၈)

႐ိုဇီ ေဂါ့ဂန္-ကီး႐ို႕

မဇၥ်ိမ

ဧရာ၀တီ

8.3.2013

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အၾကပ္အတည္းသည္၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ စတင္ ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ျပဳ ၿပင္ ေၿပာင္း လဲေရးျဖစ္ စဥ္ကို ျခိမ္းေျခာက္ ေနေၾကာင္း ကုလသမ ဂၢ၏ ျမန္မာျပည္ ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္ အေရး ကိုယ္စား လွယ္က ယမန္ေန႕ ဘယ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ ဂ်ီနီဗာျမိဳ႕၌ ထုတ္ေဝေသာ အစီရင္ခံစာ တြင္ ေရး သား ထားသည္။ 

“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မ်ားသည္ မွန္ကန္ရာ ဦးတည္လွ်က္ ရွိသည္” ဟု မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္ တားနားက ေဖေဖာ္ဝါရီလ အတြင္း ျမန္မာျပည္သို႕ လာေရာက္၍ ေလ့လာ စံုစမ္းမႈမ်ား အေပၚ အေျခခံ ေရး သားထားသည့္ အစီရင္ခံစာတြင္ နိဂုံးခ်ဳပ္ ထားသည္။ 

သို႕ရာတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ မြတ္ဆလင္ “႐ိုဟင္ဂ်ာ” မ်ားအေပၚခြဲျခား ကန္႕သတ္ ႏွိပ္ ကြပ္ေနျခင္းႏွင့္ က ခ်င္ ၿပည္ နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိေသာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ မ်ားသည္ အဓိက ဆုတ္ ယုတ္မႈ မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။ 

“ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ မ်ားအား မတည္မျငိမ္ျဖစ္ေစျခင္းႏွင့္ ပို မဆိုးလာခင္ ထို ဆုတ္ယုတ္မႈ မ်ား အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ဆိုရန္ အခ်ိန္က်  ၿပီျဖစ္သည္” ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုထားျပီး ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရးမ်ား တိုးတက္မႈ ရွိေသာ္ျငား “ထိပ္ပိုင္းတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ကြင္းထဲတြင္ လက္ေတြ႕ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေရး တို႕အၾကား ၾကီးစြာေသာ ကြာဟခ်က္ ရွိေနသည္” ဟုလည္း ေရး သားေဖာ္ျပ ထားသည္။ 

ယခု အစီရင္ခံစာကို ေရွ႕အပတ္တြင္ က်င္းပမည့္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္ အေရးေကာင္စီ အစည္းအေဝး တြင္ ေဆြးေႏြး မည္ျဖစ္သည္။ ယင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ စစ္အစိုးရမ်ား၏ ဖိႏွိပ္မႈေၾကာင့္ သတ္မွတ္ ခံထားရသည့္ “စိုးရိမ္ဖြယ္ ႏိုင္ငံ” အဆင့္မွ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ယင္းသတ္ မွတ္ ခ်က္ကို ျဖဳတ္ပယ္သင့္ မသင့္ ေဆြးေႏြးၾကရန္လည္း ရွိသည္။ 

ဂ်ီနီဗာရွိ သံတမာန္မ်ား၏အဆို အဆိုပါသတ္မွတ္ခ်က္ကို ႐ုပ္သိမ္းရန္ ယမန္ႏွစ္က မူအရ သေဘာတူ ထားသည့္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး႐ုံးခြဲ ရန္ကုန္တြင္ ဖြင့္လွစ္ေရးကို လက္ခံေဆာင္ရြက္ရန္ လိုေၾကာင္း သိရသည္။ 

ကင္တားနား၏ အစီရင္ခံစာတြင္ နစက နယ္စပ္ လုံျခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕မ်ားက မြတ္စလင္မ်ားကို ခြဲျခား ဖိႏွိပ္မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ မြတ္စလင္ လူငယ္အမ်ားစု ပါဝင္ေသာ လူ၁၁၀၀ ေက်ာ္ကို ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ထားဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း တို႕ ေရးသားေဖာ္ျပ ထားျပီး ၫႇင္းပမ္းႏွိပ္ စက္မႈမ်ား မလုပ္ရန္ လည္း ေတာင္း ဆိုထားသည္။ 

စစ္အစိုးရ လက္ထက္ကဲ့သို႕ မဟုတ္ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈမ်ား ရွိလာခဲ့ေသာ္လည္း ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္ လ်င္ပင္ ဖမ္းဆီးေထာင္ ခ်ႏိုင္ေနေသးေၾကာင္း၊ စစ္အစိုးရ လက္ထက္ႏွင့္ လတ္တေလာ တပ္ မေတာ္၏ ဖိႏွိပ္ၫႇင္းပန္းမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျပီး တရားခံမ်ားကို တရား႐ုံးတင္ စစ္ေဆးသင့္ေၾကာင္း ကင္တားနားက တိုက္တြန္းထားသည္။ 

ကခ်င္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ “အရပ္သား မ်ားကို တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ အက်ဥ္းခ်ဳံး သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ အမ်ိဳး သမီး မ်ားအား လိင္ပိုင္း ဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ျခင္း၊ တရား လက္လြတ္ ဖမ္းဆီးျခင္းႏွင့္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္း၊ ၫႇင္း ပမ္းျခင္း မ်ား” က်ဴး လြန္ေၾကာင္း စြပ္စြဲခ်က္မ်ား ရွိေနေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာ တြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။ 

ထို႕ျပင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂၅၀ ခန္႕ကို အက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားဆဲဟု ယုံ ၾကည္ ရေလာက္သည့္ တင္ျပခ်က္မ်ားလည္း ရွိေနေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။

RB News 

8.3.2012 

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ဇြန္ လႏွင့္ေအာက္တုိ ဘာလမ်ားတြင္ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ အျပစ္မဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ကမန္ မြတ္စလင္ ၁၂၀၀၀၀ ခန္႔အိုးမဲ့ အိမ္မဲ့ျဖစ္ ခဲ့ရသည္။ ၎တုိ႔၏ ဒုကၡသည္စခန္း မ်ားအေျခ အေနဆုိးရြားေန သည္ကုိ ကုလသမဂၢမွ အဆင့္ျမင့္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားမွ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား သုိ႔သြားေရာက္ၾကည့္ရွဴ စစ္ေဆးခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ 

ယခုအခါတူရကီႏုိင္ငံမွတန္ဖုိးနည္းအိမ္မ်ားကုိ ေဆာက္လုပ္ေပးရန္အတြက္ၿမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရႏွင့္  ေဆြး ေႏြး ညွိႏႈိင္း ၿပီးေနာက္ ယမန္ေန႔က ရခုိင္ အစြန္းေရာက္ အခ်ဳိ႕၏ ေဆာ္ၾသ မႈေၾကာင့္စစ္ေတြၿမဳိ ႕ႏွင့္ အျခား ၿမဳိ႕အခ်ဳိ႕ တြင္ အိမ္ရာေဆာက္ လုပ္မႈကုိ ရပ္တန္႔ရန္ အတြက္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ကုိ အာဏာ ပုိင္မ်ား ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ မရရွိ ဘဲျပဳ လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ 

အဆုိပါ ဆႏၵျပပြဲႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗြီအုိေအ ၿမန္မာပုိင္း အစီအစဥ္မွ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္အား ေမးျမန္းရာတြင္ ၎မွ လူ၀င္ မႈႀကီး ၾကပ္ ေရး ၀န္ႀကီးဌာ နမွ တာ၀န္ရွိ သူမ်ားကုိ တရားမ၀င္ ခုိး၀င္ေနထုိင္ သူရွိ/မရွိ ကုိေမးျမန္း ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ မရွိဟု သိ ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ အစုိးရ အေနႏွင့္မီဒီ ယာမ်ားမွတဆင့္ သံသယစိတ္မ်ားေပ်ာက္ သြား ရန္ေျပာ ဆုိရန္လုိအပ္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။ 

ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္းႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး အျပည့္အစုံ ကုိေအာက္ တြင္နားေထာင္ႏုိင္ ပါသည္။ ဦးေရႊေမာင္ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴး ကုိ တုိက္ရုိက္ နားေထာင္ လုိလွ်င္ ၂း၄၆ မိနစ္သုိ႔သြားပါ။

ဦးဦးေမွာ္ဆရာ

7.3.2013

… လွည္းဘီး မွစျပီး အႏုျမဴစြမ္းအင္ အထိ ေဖၚထုတ္ တီထြင္ျပီး လူ႕ေဘာင္ အဖြဲ႔အစည္း သာယာ ၀ေျပာ  ေရး အ တြက္ အစြမ္းကုန္ ၾကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ …´

RB News 

7.3.2013 

ဖူးကတ္ ။ ။ ထုိင္းႏုိင္ငံ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက ရုိဟင္ဂ်ာ ေလွစီး ဒုကၡသည္မ်ားကုိ ဖူးကတ္ၿမဳိ႕ေျမာက္ ပုိင္းတြင္ ပစ္ခတ္ခဲ့ရာ အနည္းဆုံး၂ဦးမွ ၁၅ဦးထိေသဆုံး ခဲ့ေၾကာင္း အသက္ရွင္  ထြက္ေျပး လြတ္ ေျမာက္ လာသူ ၃ ဦးႏွင့္ ၎တုိ႔အား အကာ အကြယ္ေပး ထားသည့္ ထုိင္း လူမ်ဳိး ရြာသား မ်ား ၏ ေၿပာ ၾကား ခ်က္ မ်ား အရသိရွိရပါသည္။ 

ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၂၁) ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဒုကၡသည္ ၁၁၀ ဦးတင္ေဆာင္၍ေရာက္ရွိ လာေသာ စက္ ေလွမွ ဒုကၡသည္ ၂၀ ဦးကုိ ထုိင္းစစ္တပ္ မွ ေခၚယူသြားရာတြင္ အခ်ဳိ႕ေသာ ဒုကၡသည္မ်ားမွ မိသားစု မ်ား ႏွင့္ တကြဲ တျပားျဖစ္ သြားမည္ကုိ စုိးရိမ္၍ ေရထဲသုိ႔ ခုန္ခ်ခဲ့သည္။ ထုိသုိ ႔ခုန္ခ်သည့္အတြက္ ထုိင္း စစ္ တပ္မွ ပစ္ခတ္ ခဲ့ေၾကာင္း မ်က္ျမင္ သက္ေသ တစ္ဦးမွေျပာပါသည္။ 

အသက္ရွင္လ်က္ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လာသူ ၃ ဦးျဖစ္သည့္ ဟာဘူမာရာ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္)၊ ရဖိခ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) ႏွင့္ ဂ်မာလ္ (အသက္ ၁၆ ႏွစ္) တုိ႔သည္ ထုိသုိ႔ပစ္ခတ္ေနစဥ္ အခ်ိန္တြင္ေရ ကူး၍ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ၎တုိ႔အား စာနာေထာက္ ထားေသာ ရြာသားမ်ားမွ အကာ အကြယ္ ေပးထားေၾကာင္း ထုိင္းႏုိင္ငံ၊ ဖူးကတ္ၿမဳိ႕အေျခစုိက္ သတင္းဌာန တစ္ခုျဖစ္သည့္ Phuket Wan သုိ႔ မတ္ လ (၅) ရက္ေန႔ကေျပာၾကားခဲ့သည္။ 

ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိျမွပ္ႏွံ ထားသည့္ က်င္းႏွစ္က်င္းကုိ Phuket Wan သတင္းေထာက္ႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် ရုပ္ျမင္သံၾကား သတင္းဌာန တုိ႔မွ သတင္းေထာက္ မ်ားက မတ္လ (၅) ရက္ေန႔ တြင္ေတြ႔ျမင္ ခဲ့သည္။ 

လြတ္ေျမာက္လာသူ ၃ ဦး၏ အဆုိအရ ပစ္ခတ္ခဲ့သည့္ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားမွ ထုိင္းေရတပ္ မွျဖစ္သည္ ဟုေျပာ ဆုိေသာ္လည္း ရြာသားမ်ားကမူ အဆုိပါ ပစ္ခတ္ သူမ်ားသည္ ထုိင္းစစ္တပ္၏ အဖြဲ႔အစည္းခြဲတစ္ ခုျဖစ္ သည္ဟုဆုိပါသည္။ 

ယခင္ကလည္း ထုိင္းစစ္တပ္ သုိ႔မဟုတ္ လုံထိန္းတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားမွ မြတ္စလင္ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားအေပၚ မတရား ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ မ်ားျပဳလုပ္ ခဲ့သည္။ ထုိင္းေရတပ္ အမွတ္ (၃) မွဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုတိယ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သာရာ သုန္းက ဂ်ီတ္စူ၀န္မွ ယခုပစ္ခတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မွတ္ခ်က္ေပး ရန္ျငင္း ဆုိခဲ့ေၾကာင္း သိရပါသည္။ 

ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၂၁) ရက္ေန႔တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ား သယ္ေဆာင္လာေသာ စက္ေလွသည္ ဓါတ္ဆီ ကုန္ခန္း သြားၿပီးေနာက္ ထုိင္းငါးဖမ္း သမားမ်ားက ၎တုိ႔အား ႏုိင္ငံတကာ ခရီးသြားအမ်ား အျပားလည္ ပတ္ေလ့ရွိ သည့္ စူရင္းကၽြန္းသုိ ႔ေခၚသြားခဲ့ေၾကာင္း အသက္ရွင္ လြတ္ေျမာက္လာသူ ရဖိခ္ မွေျပာပါ သည္။ ၎တုိ႔ အားေဒသ ခံမ်ားမွ အဆုိပါ ကမ္းေျခတြင္ စားေသာက္ဖြယ္ရာ မ်ားေပးအပ္ခဲ့ၿပီး၊ ေကၽြးေမြးခဲ့ သည္။ ညေန ၆ နာရီခြဲတြင္ စစ္တပ္ မွေရယာဥ္ တစ္စီးေရာက္ ရွိလာၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ား၏ စက္ေလွအား ကမ္းေျခ ဘက္ကုိ ဆြဲယူခဲ့သည္။ 

ရြာသားမ်ားမွ စိတ္မပူရန္ႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအား လုံၿခဳံစြာၿမဳိ႕ေပၚသုိ ႔ေျပာင္းေရႊ႕ေပး ရန္ေရာက္ လာျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္းေျပာ ၾကား ခဲ့သည္ဟု ရဖိခ္ မွေျပာျပ ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ လည္း ေနာက္ေန႔မ နက္ပုိင္း တြင္ ဒုကၡသည္ ၂၀ ဦးကုိ သာေျပာင္းေရႊ႕ေပးရန္ စီစဥ္ ခဲ့ၿပီးေနာက္ ပစ္ခတ္မႈ စတင္ခဲ့သည္။ 

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မေျပာင္းဘူးလုိ႔ ဆုံးျဖတ္ လုိက္ေတာ့ ေသနတ္ကုိ မုိးေပၚေထာင္ ပစ္တယ္။ အဲဒါနဲ႔ ကၽြန္ ေတာ္ တုိ႔ေရ ထဲခုန္ခ်ေတာ့ ေရထဲကုိေသနတ္နဲ႔ ပစ္တယ္။” ဟုရဖိခ္မွေျပာျပပါ သည္။ ေဒသခံ ငါးဖမ္းသ မားမ်ား က လည္းေသနတ္ သံၾကားခဲ့သည္။ ရဖိခ္ႏွင့္အျခားေသာ သူမ်ားကုိ အခ်ိန္ တန္ၾကာ တြင္ကယ္ ဆယ္ႏုိင္ခဲ့ သည္။ အေလာင္းႏွစ္ေလာင္း အားေရထဲမွ ဆယ္ယူ၍ ျမွပ္ႏွံခဲ့သည္။ ငါးဖမ္း သမား မ်ားမွ ေရထဲ တြင္ အေလာင္း မ်ားစြာေတြ႔ခဲ့ၿပီး ၁၅ ဦးေသဆုံးဖြယ္ ရွိသည္ ဟုေျပာပါသည္။ 

ဖူးကတ္ၿမဳိ႕ေျမာက္ပုိင္း ေဒသခံမ်ားမွ ယခုအခါ အသက္ရွင္ လြတ္ေျမာက္လာသူ ၃ ဦးႏွင့္ယခင္ စက္ေလွ ႏွင့္ေရာက္ ရွိလာသူ ၁ ဦးကုိေနခြင့္ေပး ထားသည္။ စစ္တပ္မွ အခင္းျဖစ္ ပြားၿပီးႏွစ္ရက္ေျမာက္ေန႔ တြင္ အသက္ရွင္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ သူမ်ားကုိ ရွာေဖြ ခဲ့ေသာ္လည္း ၎တုိ႔အား ရြာသားမ်ားမွ လုံၿခဳံေအာင္ ထားခဲ့ သည္။ က်န္ရွိသည့္ ၁၀၀ ေက်ာ္ေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ စစ္တပ္မွ ေရယာဥ္ျဖင့္ ဆြဲ ၍ေခၚေဆာင္ သြားေသာ ေၾကာင့္ ၎တုိ႔၏ ကံၾကမၼာ မွာမည္သုိ႔ျဖစ္မည္ကုိ ေတြးဆ၍ မရေပ။ ယခင္က ထုိင္း စစ္ တပ္မွ လူကုန္ကူးမႈ ဂုိဏ္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ဒုကၡသည္မ်ားကုိ ေရာင္း ခ်ေလ့ရွိ  ေၾကာင္း စြပ္စြဲခံ ခဲ့ ရဖူးသည္။ 

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အားလုံးက မေလးရွားႏုိင္ငံကုိ သြားဖုိ႔ ထြက္လာခဲ့တာပါ။ အဲဒီကေနၾသစေၾတး လ်ႏုိင္ငံကုိ သြားဖုိ ႔အတြက္ပါ။ အခုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘာေတြျဖစ္ဦး မလဲဆုိတာ မသိေတာ့ဘူး” ဟုဟာဘူမာရာ မွ ေျပာ ပါသည္။ 

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း ညွင္းပန္းႏွိပ္ စက္မႈမ်ားမွ တိမ္းေရွာင္ေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားအတြက္ ေအာက္တုိဘာလမွ ဧၿပီလသည္ ပင္လယ္ျပင္ ခရီးစဥ္သြားႏုိင္သည့္ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ထုိင္းစစ္တပ္မွလွ်ဳိ႕ ၀ွက္စြာ စီမံခဲ့သည့္ မူ၀ါဒျဖစ္သည့္ စက္ေလွမွ စက္အင္ ဂ်င္ျဖဳတ္၍ ေရထဲသုိ ႔ေမွ်ာသည့္ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ရာ ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားေသဆုံး ခဲ့ရသည္။ ထုိမူ၀ါဒကုိ ထုိင္း၀န္ႀကီး ခ်ဳပ္ေဟာင္း အဘီ စစ္ေဘဂ်ာ ဂ်ီဗာမွ ဖ်က္သိမ္းခဲ့သည္။ ေနာက္ပုိင္း တြင္ေရာက္ရွိ လာသူမ်ားကုိ အစားအစာႏွင့္ ဓါတ္ ဆီေပး၍ ကမ္း ကပ္ခြင့္ မေပးဘဲ ျပန္လည္ေမာင္း ထုတ္သည့္ မူ၀ါဒကုိ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ 

ထုိင္းႏုိင္ငံ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ထိန္းသိမ္းေရး စခန္းမ်ားတြင္ ဒုကၡသည္ ၁၇၀၀ ေက်ာ္ထိန္း သိမ္းထားၿပီး ၎တုိ႔၏ ကံၾကမၼာကုိ လာမည့္ ဇူလုိင္လ မတုိင္မွီ ဆုံးျဖတ္ ရမည္ျဖစ္သည္။

မခင္ျဖဴေထြး 

ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း

5.3.2013 

အီးယူ ဥေရာပ သမဂၢက ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ အားလံုး ႐ုပ္ သိမ္းဖို႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျခေျခ ၿမစ္ျမစ္ရွိၿပီး အမ်ား လက္ခံႏိုင္ တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ၿပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈေ တြ ျဖစ္ေရး ဟာ အဓိက ထည့္သြင္း စဥ္းစားတဲ့ အခ်က္ တခ်က္ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း ဥေရာပ ပါလီမန္ ဥကၠ႒ က ေျပာ ပါ တယ္။

ဥေရာပ ၅ ႏုိင္ငံ ခရီးထြက္ေနတဲ့ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ မေန႔က အဂၤါေန႔မွာေတာ့ အီးယူ ဥေရာပ သမဂၢ ႐ံုးစိုက္ရာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ ဘရပ္ဆဲလ္ ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး ဥေရာပ ပါလီမန္ ဥကၠ႒ မာတင္ ရႊဇ္ (Martin Schulz) နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။

ဥေရာပ သမဂၢက ၿမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ျပန္႐ုပ္ သိမ္းေပး ဖို႔ ျမန္မာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဥေရာပ အႀကီးအကဲေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ေတာင္းဆိုခဲ့ သလို ဥေရာပ ပါလီ မန္ ဥကၠ႒ ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျခခိုင္ တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းဖို႔ တိုက္ တြန္း သြား ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘက္က အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အျမန္ဆံုး ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထား တာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘက္က လုိလားခ်က္ ဆႏၵကို က်ေနာ္တုိ႔ နားလည္ပါတယ္။ ဒီလို ေတာင္းဆိုတာကို နားလည္ေပမဲ့လည္း ဥေရာပ ပါလီမန္ ေတြဘက္က ခ်မွတ္ထားတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္တခ်ိဳ႕နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးျဖစ္ ပါတယ္။ ေျခေျချမစ္ျမစ္ ရွိၿပီး အမ်ား လက္ခံႏိုင္တဲ့ ဒီမိုကေရစီဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ မႈေတြ ရွိေရးက အဓိက အခ်က္ တခုပါ။ ေနာက္ဆံုး တခု က်ေနာ္ အေလးအနက္ ေျပာခ်င္တာ ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ ဟာ ဥေရာ ပ ပါလီမန္က ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ Sakharov လူ႔အခြင့္အေရးဆုကို လက္ခံရရွိထား သူ ျဖစ္တယ္ဆိုတာနဲ႔ အခ်ိန္ အၾကာ ႀကီး ေစာင့္ခဲ့ၿပီးေနာက္မွာေတာ့ ေနာက္ဆံုး သူ႔ကို ဥေရာပပါလီမန္ကို ဖိတ္ေခၚၿပီး ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္ က် ဆုခ်ီးျမႇင့္ခြင့္ရလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္ဆိုတာပါပဲ။”

ျမန္မာသမၼတနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမႈအၿပီး ျပဳလုပ္တဲ့ ပူးတြဲ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ဥေရာပပါလီမန္ဥကၠ႒ မာတင္ ရႊဇ္ (Martin Schulz) ေျပာသြားတာပါ။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ဟာ ဥေရာပ ပါလီမန္ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚမႈဆု Sakharov ဆုကို ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တုန္းက ခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရတာပါ။

အ့ဲဒီအခ်ိန္က ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ကိုယ္စား သားျဖစ္သူက ဆုကို လက္ခံရယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု ဒီဆုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ လက္ခံရယူႏိုင္ ဖို႔ ေမွ်ာ္ လင့္တဲ့အေၾကာင္း ဥေရာပပါလီမန္ဥကၠ႒ က ေျပာသြားခဲ့တာပါ။

ျမန္မာအစိုးရ လက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီပူးတြဲသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္းမွာပဲ အခုလို ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။

“ႏုိင္ငံေတာ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးနဲ႔ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး အပိုင္းမွာ အပိုင္း ၂ ပိုင္း က်ေနာ္ တုိ႔ ေဆာင္ ရြက္ ရပါတယ္။ တစ္ပိုင္းကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြ တည္တည္ၿငိမ္ ၿငိမ္ ေအး ေအးခ်မ္း ခ်မ္း ရွိဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြမွာ ႏုိင္ငံသားအားလံုး ပါ၀င္လာေအာင္ အခြင့္ အေရးေတြ ေပးၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။”

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ မေန႔က ဥေရာပပါလီမန္ဥကၠ႒ အျပင္ ဥေရာပေကာ္မရွင္ အႀကီးအကဲ ဟိုေဆး မန္ႏ်ဴရယ္ ဘာ႐ုိစို (Jose Manuel Barroso) ၊ အီးယူဥကၠ႒ ဟာမန္ ဗန္ ရြမ္ေပး (Herman Van Rompuy) နဲ႔ အီးယူႏုိင္ငံျခားေရးရာ မူ၀ါဒအႀကီးအကဲ ကတ္သရင္း အက္ရွ္တန္ (Catherine Ashton) တို႔နဲ ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့သလို ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဥေရာပသမဂၢ အီးယူရဲ႕ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။

အီးယူေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းေတြ မွာ အီးယူအေနနဲ႔ ဆက္ၿပီး အားေပး ကူညီသြားမယ့္အေၾကာင္းနဲ႔ အီးယူနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရး တုိးျမႇင့္ တည္ေဆာက္သြားမယ့္အေၾကာင္းေတြကို ေျပာဆိုခဲ့ၾကတာပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြ ခုထက္ပိုၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အေၾကာင္းလည္း အီးယူ ေခါင္းေဆာင္ေတြက တိုက္တြန္း ေျပာဆိုခဲ့ၾကတာပါ။

အခုလို ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္ဥေရာပႏိုင္ငံေတြကို ေရာက္ရွိလာၿပီးအီးယူဥေရာပသမဂၢ ေခါင္း ေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ ဆံုေနခ်ိန္မွာပဲ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈ အဖြဲ႔တခုျဖစ္တဲ့ Human Rights Watch အဖြဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းေတြ ေဖာ္ေဆာင္ေန တယ္ ဆိုေပမဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရး နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိုးတက္ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ အေျခအေနေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေနေသး တဲ့ အေၾကာင္း သတိေပး ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ႏွစ္ပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ျမန္မာသမၼတတစ္ဦး ဥေရာပႏိုင္ငံေတြကို တရား၀င္လာေရာက္တဲ့ အခုခရီးစဥ္ အ တြင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ ေနာ္ေ၀၊ ဖင္လန္၊ ၾသစႀတီးယားနဲ႔ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏိုင္ ငံေတြ ကို ေရာက္ရွိ လာခဲ့တာျဖစ္သလို အခု ဘယ္လ္ဂ်ီယံၿပီးရင္ အီတလီႏိုင္ငံကိုလည္း ခရီးဆက္ဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဌးေဇာ္ 

RB News 

6.3.2013 

ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ရွိ နစကစ ခန္းအမွတ္ (၂၁) ႏွင့္ အေျမာက္ တပ္ရင္းတုိ႔မွ အျပစ္ မဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္လ်က္ရွိၿပီး၊ ေငြေၾကးတတ္  နိုင္သူမ်ားကုိ ၿပန္လည္လႊတ္ေပးေသာ္ လည္း ေငြေၾကး  မတတ္ႏုိင္သူမ်ားကုိ ဆက္လက္ ဖမ္းဆီး၍ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါ သည္။ 

မတ္လ (၂) ရက္ေန႔တြင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အေျခစုိက္ နစက စခန္းအမွတ္ (၂၁) မွ စခန္းမွဴး ဗုိလ္ ႀကီး ဇင္ေမာင္ေမာင္ႏွင့္ စစ္ဦးစီးတုိ႔သည္ ေက်ာက္ရန္ေက်းရြာအုပ္စု၊ တိပ္တုိးေပါက္ရြာမွ ဦးအဘူဆီဒိက္၊ ဦးမာမတ္ဇူဘုိင္ရ္ႏွင့္ ဦးအာမာႏူလႅာတုိ႔ကုိ အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္စုံတစ္ရာမရွိဘဲ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဦးအာမာႏူလႅာထံ မွေငြက်ပ္ႏွစ္သိန္းယူ၍ ျပန္လည္လႊတ္ေပး လုိက္ေသာ္ လည္း က်န္ရွိ သည့္ႏွစ္ဦးမွာ ေငြေၾကး မတတ္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ဆက္လက္ဖမ္းဆီး ထားၿပီး ညွင္းပန္းႏွိပ္ စက္ လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ၎တုိ ႔ႏွစ္ဦးအား ယေန႔အခ်ိန္ထိ မိသားစုမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံခြင့္ လည္း ပိတ္ပင္ထားသည္။ 

မတ္လ (၁) ရက္ေန႔ည ၁၀ နာရီခန္႔တြင္ အေျမာက္တပ္ရင္း ၃၇၈ မွတပ္ရင္းမွဴး၏ ကုိယ္ရံေတာ္ တစ္ ဦး ျဖစ္သည့္ တပ္ၾကပ္ႀကီး ၿမင့္ေအးသည္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ လက္၀ဲဒက္ ပုဇြန္ေခ်ာင္းေက်းရြာႏွင့္ တပ္ မင္းေခ်ာင္းေက်းရြာ တုိ႔မွ ဦးအဒူေနာ္ဘီ၏ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚေဆာ္မူဒါခါတူႏွင့္ ဦးအဒူရဟင္းတုိ႔အား ဖမ္းဆီး သြားၿပီး လူမဆန္စြာ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဖမ္းဆီးသြားသူႏွစ္ဦးအား အတင္းအဓမၼ အရက္ တုိက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ တပ္ၾကပ္ႀကီးျမင့္ေအးမွ ေငြမရမခ်င္း ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ခဲ့ၿပီး ယမန္ေန႔ က ေငြက်ပ္ ၄ သိန္းယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ေဒသခံတစ္ဦးမွ RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။

ရခိုင္ျပည္မွာ လူသားခ်င္းစာနာတဲ့ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ ဌာန ကိုယ္စားလွယ္ အေရွာ့နီဂမ္ဟာ စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီးသစ္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သက္ႏိုင္၀င္း နဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကို ဘယ္လို ကူညီႏိုင္မလဲ။ အေရွာ့ နီဂမ္ကို ဘီဘီစီက ဆက္ သြယ္ေမးထား ပါတယ္။

မဟာမင္းခန္႔

RB News

ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ နန္းတြင္းရိွ မြတ္ဆလင္ ၀န္ႀကီးမ်ားသည္ နန္းတက္မည့္ အာ(ရ္)ကန္မင္း မ်ားအတြက္ အေကာင္းဆံုးမြတ္ ဆလင္ဘဲြ႕ ထူးဂုဏ္ထူးမ်ားကုိ နန္းတြင္း အဓိက လုပ္ငန္းေဆာင္တာ တစ္ခုကဲ့သုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေပး ခဲ့ရသည္။ မင္းတုိ႕သည္လည္း ရုိဟင္ဂ်ာ ကဗ်ာဆရာ၊ စာေရးဆရာမ်ားကုိ ပညာရည္ဖံြ႕ၿဖိဳး တုိးတက္ေရးႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကားျဖစ္ေျမာက္ေရးဆုိင္ရာ စာအုပ္စာေပ အေရးအသားမ်ား ထြန္းကား လာေရးအတြက္ အစဥ္အားေပးေထာက္ခံခဲ့သည္။ နန္းတြင္း ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားေသာ မြတ္ဆလင္ ၀န္ႀကီးအ ခ်ဳိ႕မွာ ‘Sulaiman, Mujallis, Syed Mussa, Ashraf Khan’ တုိ႕ျဖစ္ၾကသည္။ ‘Magan’ သည္လည္း စႏၵာသုဓမၼ (၁၆၅၂-၁၆၈၄) လက္ထက္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ Magan ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ က `ရွားရႈဂ်ား´ ပုန္ကန္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘက္လုိက္မႈ မရိွခဲ့ေသာေၾကာင့္ သူ၏ အလိမၼာေက်ာ္ၾကားမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အာ(ရ္)ကန္ေဒသခံတုိ႕သည္ ခ်ီးက်ဴးမကုန္ျဖစ္ခဲ့သည္။ Magan သည္ ရွားရႈဂ်ား´အား ပုန္ကန္ ရန္အား မေပးခဲ့သည့္အျပင္ သူ႕ဘက္မွ ဘက္လုိက္ျခင္းလည္း မျပဳလုပ္ခဲ့ပါ။ ေျမာက္ဦးေခတ္ အာ(ရ္) ကန္မင္းတုိ႕သည္လည္း `ရုိဟင္ဂ်ာ´ကဗ်ာဆရာမ်ား၊ စာေရးဆရာမ်ားအား စာေပပညာ ဗဟုသု တစာအုပ္ စာေပမ်ားကုိ ေရးသားရန္ အားေပး အားေျမာက္ျပဳခဲ့ရာ ထင္ရွားေသာ “Daulat Quazi” ႏွင့္ “Syad Shah Alawl” တုိ႕သည္ နန္းတြင္းကဗ်ာဆရာမ်ားျဖစ္သည္။ “Daulat Quazi”သည္ ဘာသာ စကားကၽြမ္း က်င္သူတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး၊ ဘာသာစကားတစ္ခုမွ အျခားဘာသာစကားတစ္ခုသုိ႕ လ်င္ျမန္စြာ ကူးလူး ဆက္ဆံေျပာဆုိ တတ္ေသာ အတတ္ပညာရွင္ တစ္ဦးအျဖစ္ထင္ရွားသည္။ သူသည္ ``အရဗီ၊ ပါရွန္းႏွင့္ သကၠတ´´ဘာသာတုိ႕ကုိ တစ္ဘက္ ကမ္းေရာက္ေအာင္ ကၽြမ္းက်င္သည္။ “Daulat Quazi”၏ စာေပ ပညာဗဟုသုတ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမႈေၾကာင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာစကား၊ ကဗ်ာ၊ စာေပေရးရာ၊ ယဥ္ေက်း မႈ ထြန္းကားျပန္႕ပြားေရးအတြက္ ႀကီးမားေသာ အင္အားတစ္ရပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ သူသည္ စိတ္ခံစား ခ်က္ အျပည့္ျဖင့္ သီကုံးထားေသာ (၁၂)လရာသီကဗ်ာမ်ားကုိ ေရးသားျပဳစုခဲ့သည္။ ၄င္းသီခ်င္း မ်ားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာစကားျဖင့္ ‘Baramasha’ ဟုေခၚဆုိၿပီး တန္ဖုိးမျဖတ္ႏုိင္ေသာ စိန္လံုးပုလဲလံုး ကဲ့သုိ႕ နန္းတြင္းရတနာမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္။ 

ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတုိ႕သည္ အစၥလာ့မ္ အဆံုးအမႏွင့္ ၄င္းအေပၚ အေျခခံေသာ လူမႈဆက္ဆံေရး ယဥ္ေက်းမႈ အေပၚတြင္ ဘ၀ရပ္ တည္ေနၿပီး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ကူးလူးဆက္ဆံေရးစသည္ျဖင့္ အေရးဟူသမွ်သည္ တစ္ ခုႏွင့္ တစ္ခု ဘာသာေရးအေပၚ အေျခခံေသာ အျပန္အလွန္ ကူးလူးဆက္ဆံျခင္းစနစ္ကုိ အေျခခံဖဲြ႕ စည္းထားသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႕သည္ အမ်ားစုေပါင္း၀တ္ျပဳၾကသည္။ ဘာသာေရး ၀တ္ျပဳဆုေတာင္း ပဲြမ်ားသည္ ရုိးရွင္းလြယ္ကူၿပီး၊ Symbolism (ခ) ပံုေဖာ္ေရးဆဲြေသာ အႏုပညာအယူ၀ါဒႏွင့္ idolism (ခ) ရုပ္တုကုိး ကြယ္မႈတုိ႕ကုိ လံုး၀ခြင့္မျပဳေပ။ ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႕သည္ လူပုဂၢိဳလ္ ကုိးကြယ္ေသာ အယူ၀ါဒကို လံုး၀ ဆန္႔က်င္ သူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သူတုိ႔သည္ ဘာသာတရားကုိ အလြန္ကုိင္းရိႈင္း ကုိးကြယ္ ႀကိဳးပမ္းအား ထုတ္ေသာ သူေတာ္စင္မ်ား ကုိကား အလြန္ ရုိေသ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးေလ့ ရိွသည္။ ထုိသုိ႕ေသာ ပုဂၢိဳလ္္ မ်ား ေသဆံုးေသာအခါတြင္ ၄င္းတုိ႕၏ ဂူ(သို႕မဟုတ္) ၄င္းပတ္ပတ္လည္ကုိ ခုိင္ခန္႕ေသာ အကာအရံ မ်ားျဖင့္  ေဆာက္ လုပ္ ၍ ဘာသာေရး ပဲြေတာ္ အေနႏွင့္ မဟုတ္ေသာ္လည္း တစ္ခါတစ္ရံ ဂုဏ္ျပဳအပ္ျခင္း ငွာ ပဲြ လမ္း သဘင္ မ်ား က်င္းပေလ့ရိွသည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ မရိွသေလာက္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ 

အာေရဗ် တုိင္းျပည္မ်ားႏွင့္ ပါရွန္းႏုိင္ငံတုိ႕တြင္ ေရးသား သံုးစဲြခဲ့ေသာ Nask (or) Nasktalik အကၡရာ တုိ႕ သည္ ရုိဟင္ဂ်ာ တုိ႕၏ စာေပေရးရာ ယဥ္ေက်းမႈကို လႊမ္းမုုိးခဲ့သည္။ အာေရဗ် ဘာ သာျဖင့္ ေရးသားေသာ ကုိရမ္ က်မ္းေတာ္ျမတ္ႏွင့္ အျခားအစၥလာမ္ဘာသာသာ သနာဆုိင္ရာစာအုပ္ စာေပမ်ားကုိ ေရးသားျပဳစုရာ တြင္ သံုးႏႈန္းခဲ့ေသာ Nask အကၡရာမ်ားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႕သည္ စာေပေရးရာျပဳစုေရး သားရာတြင္ သံုးႏႈန္းခဲ့သည္။ Floral designs (ခ) ပန္းအလွပံုစံဒီဇုိင္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ မ်က္စိပသာဒရိွေအာင္ မွန္တံခါးေဘာင္ မ်ားတြင္ ေရးဆဲြ ထားေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ လက္ေရးလွ စာေပမ်ားသည္ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားေန ထုိင္ ရာ ေနရာမ်ားတြင္ ယခုတုိင္ရွားရွားပါးပါးေတြ႕ရိွႏုိင္သည္။ 

ဂီတေရးရာတြင္လည္း ရုိဟင္ဂ်ာ တုိ႕သည္ ကုိယ္ပုိင္သံစဥ္ Batali ကုိ တီထြင္ႏုိင္ခဲ့သည္။ ၄င္း Batali သည္ ေက်းလက္ေတာ ရြာေန ေတးကဗ်ာဆုိသူတုိ႕၏ သံစဥ္သာျဖစ္သည္။ ၄င္းတုိ႕ထဲမွ ပမာျပရလွ်င္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွ ဦးအလီမုိဒၵိန္သည္ ၀မ္းနည္းေၾက ကဲြဖြယ္ရာ ေတးကဗ်ာမ်ားကုိ လွပတန္ ဆာဆင္ဆုိတတ္သျဖင့္ ေသာတဆင္ၾကားရသူအေပါင္းတုိ႕ မ်က္ရည္သြင္သြင္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္ဟု ဆုိသည္။ Zari (ခ) အလြမ္းသီခ်င္း မ်ားသည္လည္း ေက်းလက္ေနျပည္သူျပည္သားတုိ႕အတြက္ အလြန္သာယာ ခ်မ္းေျမ့ဖြယ္ရာ သီခ်င္း မ်ားျဖစ္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ Baromasha, Batali ႏွင့္ Zari တုိ႕သည္ ေက်း လက္ေန ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတုိ႕အတြက္ ယခုေခတ္ စင္တင္ေတးဂီတႀကီးမ်ားသဖြယ္ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးတုိ႕၏ ယဥ္ေက်း မႈကုိ ထင္ဟပ္ေပၚလြင္ေစေသာ ျပဇာတ္ မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾက သည္။ ေခတ္အဆက္ ဆက္ က ရုိဟင္ဂ်ာ ယဥ္ေက်းမႈျပ ဇာတ္မ်ားကုိ ေက်းရြာမ်ားရိွ ရြာျပင္ပ ရုိးျပတ္လယ္ကြင္းျပင္မ်ားတြင္ က်င္းပေလ့ရိွသည္။ ရုိးရာျပဇာတ္မ်ားကုိ အထူးသျဖင့္ လယ္သမားမ်ား စပါးရိတ္သိမ္းၿပီးခ်ိ န္ႏွင့္ ေက်းရြာ သူေက်းရြာ သားမ်ား ႏွစ္စဥ္ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းေျမ့ႏုိင္ရန္ ညအခ်ိန္တြင္ က်င္းပေလ့ရိွၿပီး၊ ပတ္၀န္းက်င္ေက်း ရြာမွ ေဒသခံျပည္သူတုိ႕သည္ တစ္ေပ်ာ္တစ္ပါး လာေရာက္ၾကည့္ရႈခဲ့ၾကသည္။ အာရ္ ကန္ေဒသတြင္ အေစာပုိင္းကာလမ်ား၌ Qasidas (ကစီဒါ) သီဆုိျခင္းမ်ား အလြန္ေခတ္စားခဲ့သည္။ ထင္ရွားေသာ ကစီဒါ ဆုိသူအခ်ဳိ႕မွာ Alawal, Daulat Qazi, Shujah Qazi တုိ႕အျပင္ အျခားနာမည္ႀကီး ကဗ်ာ စာဆုိမ်ား လည္းရိွခဲ့သည္။ အာရ္ကန္မင္းမ်ား၏ နန္းတြင္း အခမ္းအနားမ်ားတြင္ သဘာပတိ ျပဳလုပ္ရာ၌ သူတုိ႔အတြက္ ကစီဒါသီဆုိေပးခဲ့ရေသာ အစီအစဥ္ရိွခဲ့ၿပီး၊ ၄င္းသီဆုိမႈမ်ားအတြက္လည္း ဘုရင့္နန္းေတာ္မွ ထုိက္ထုိက္တန္တန္ ဆုခ်ီးျမွင့္ျခင္းမ်ားရိွခဲ့သည္။ 

နိဂံုးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ တင္ျပရလွ်င္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတုိ႕သည္ ကမန္လူမ်ဳိးမဟုတ္သကဲ့သုိ႔ ဘဂၤလီလူမ်ဳိးလည္း မဟုတ္ပါ။ ဆန္႔က်င္ ဖက္အျမင္အုပ္စုမ်ား ေျပာဆုိတင္ျပေနသကဲ့သုိ႕ မေန႕တစ္ေန႕ကမွ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ႕မွ လာေရာက္ေနထုိင္ခဲ့ေသာ လူမ်ဳိးတစ္မိ်ဳးလည္းမ ဟုတ္ပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတုိင္းရင္းသား  ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတုိ႕ သည္ အာ(ရ္)ကန္ (ရခုိင္)ေဒသ တြင္ ေရွးပေ၀သဏီက အထူးသျဖင့္ (၁၀)ရာစုမ တုိင္မီကပင္ မွီတင္းေနထုိင္လာခဲ့ေသာ (ဘဂၤလီ-ဟိႏၵဴဘာသာကုိးကြယ္ေသာ)လူမ်ဳိး ေနာင္တြင္ (ဘဂၤလီ-ဗုဒၶဘာသာ ကုိးကြယ္ေသာ) လူမ်ဳိးႏွင့္ ၁၀ ရာစုမတုိင္မီႏွင့္ ၄င္းေနာက္ပုိင္းေရာက္ရိွလာခဲ့ေသာ အစၥလာမ္ဘာသာ ကုိးကြယ္သည့္ အာရဗ္၊ ပါရွန္၊ မဂိုလ္ႏွင့္ ပထန္လူမ်ဳိး တုိ႕၏ ဘာသာ၊ စကား၊ ယဥ္ေက်းမႈ မ်ား ေရာေႏွာေပါင္း စပ္ျဖစ္ထြန္းလာခဲ့ေသာ ကုိယ္ပုိင္စာေပ၊ ကုိယ္ပုိင္ယဥ္ေက်းမႈအႏုပညာ၊ ကုိယ္ပုိင္ ဘာသာ စကားတုိ႕ကုိ သီးျခားလြတ္လပ္စြာ ပုိင္ဆုိင္ေသာလူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္။ 

ယခုအခါ ရုိဟင္ဂ်ာ တုိ႕သည္ အာ(ရ္)ကန္(ရခုိင္)ေဒသတြင္ ရခုိင္(ဗုဒၶဘာသာကုိးကြယ္ေသာလူမ်ဳိး) တုိ႕ႏွင့္ သီးျခားစီ အတူတကြ ေနထုိင္ လွ်က္ရိွၿပီး၊ ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႕၏ အေထြေထြလူ႕အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ ခံေနရျခင္းေၾကာင့္ ကမၻာ့မိသားစု တစ္ရပ္လံုးက ၀ုိင္း၀န္း ကယ္တင္ေပးေနသည့္ အခ်ိန္အခါ လည္းျဖစ္ သည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတုိ႕သည္ ေခတ္သစ္ျမန္မာ့ လူ႔ေဘာင္စနစ္ တစ္ခုအတြက္ စိတ္၀င္စားစရာ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ေနေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါသည္။ 

"ရုိဟင္ဂ်ာထုတစ္ရပ္လံုး ဗဟုသုတအျဖာျဖာ တုိးပြားၾကပါေစ။"

ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသိထုိက္ေသာသမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္မ်ား (အပုိင္း ၁)

ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသိထုိက္ေသာသမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္မ်ား (အပုိင္း ၂)

ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသိထုိက္ေသာသမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္မ်ား (အပုိင္း ၃)

ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသိထုိက္ေသာသမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္မ်ား (အပုိင္း ၄)

RB News 

4.3.2013 

အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ား ၿပည္ေထာင္စု (ယူေအအီး) ႏုိင္ငံ သမၼတ တည္ေထာင္ ထားေသာ ခလီဖာေဖာင္ေဒး ရွင္း မွ ၿမန္မာႏုိင္ငံ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ မြတ္စလင္ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ တန္ခ်ိန္ ၂၆၀၀ ရွိ အစားအစာမ်ား ကုိ ပုိ႔ေဆာင္ေထာက္ပံ့ ခဲ့ေၾကာင္းသိ ရွိရပါသည္။ 

ယခု အႀကိမ္ေပးပုိ႔ခဲ့ သည့္တန္ခ်ိန္ ၂၆၀၀ မွာ တတိယအႀကိမ္ျဖစ္ၿပီး၊ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရး စီမံကိန္း ၏ ေနာက္ဆုံး အသုတ္ျဖစ္သည္။ ခလီဖာေဖာင္ေဒးရွင္းမွ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ မြတ္စလင္ ဒုကၡသည္မ်ားအ တြက္ ယခုအခ်ိန္ထိ တန္ခ်ိန္ ၅၂၀၀ ရွိ ကယ္ဆယ္ေရး ပစၥည္းမ်ားေထာက္ပံ့ ေပးၿပီးျဖစ္သည္။ အဆုိပါ အေထာက္အပံ့မ်ားကုိ လူေပါင္း ၈၅၀၀၀၀ ခန္႔အား အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစ ခဲ့ေၾကာင္း ယူေအအီးႏုိင္ငံထုတ္ The National တြင္ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။ 

အဆုိပါ ကယ္ဆယ္ေရး စီမံကိန္းကုိ ယူေအအီးႏုိင္ငံသမၼတ Sheikh Khalifa မွ ၿမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားမွ် တမႈကင္းမဲ့မႈ ေၾကာင့္ အုိးမဲ့ အိမ္မဲ့ျဖစ္ ခဲ့ရေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္မ်ား အတြက္ အေရး ေပၚအေထာက္ အပံ့ မ်ားေပးအပ္ရန္ ညြန္ၾကားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ 

အေထာက္အပံ့မ်ားကုိ ယူေအအီးႏုိင္ငံ ၿပည္တြင္းေစ်းကြက္မွ ၀ယ္ယူ၍ ရခုိင္ျပည္နယ္သုိ႔ သေဘၤာျဖင့္ ပုိ႔ ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ၿဖစ္သည္။ အဆုိပါ ကယ္ဆယ္ေရး ပစၥည္းမ်ားတြင္ အေျခခံ စားကုန္မ်ား၊ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိး သမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ားအတြက္ အ၀တ္အထည္မ်ား ပါ၀င္သည္။

မာတလိ 

RB News 

4.3.2013 

ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ဇန္န၀ါရီလ ဆန္းပုိင္းတြင္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမဳိ႕နယ္မွ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္သုိ႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္လာေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ ၁၅ ဦးကုိ နယ္ေျမေက်ာ္လြန္မႈျဖင့္ တရားစြဲဆုိ၍ ေဖေဖာ္၀ါရီ လ (၂၈) ရက္ေန႔တြင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ တရားရုံးမွ မတရားသျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္တစ္ႏွစ္စီ ခ်မွတ္  လုိက္ ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။ 

“ဇန္န၀ါရီလ (၂) ရက္ေန႔က ေက်ာက္ေတာ္ၿမဳိ႕နယ္ အေပါက္၀ ကၽြန္းကေန ရခုိင္အစြန္း ေရာက္ေတြနဲ႔ ဖက္ ဆစ္ အာဏာပုိင္ေတြရဲ့ ၀ုိင္းရံပိတ္ဆုိ႔ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္တဲ့ ဒဏ္ကုိ မခံႏုိင္ေတာ့လုိ႔ စုိင္းတင္ေတာင္ တန္း ေတြကုိ သက္စြန္႔ဆံဖ်ားျဖတ္ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မွာလာေရာက္ ခုိလႈံတာပါ။ လူႀကီး (၁၅) ေယာက္နဲ႔ ကေလး (၆) ေယာက္ - အားလုံး (၂၁) ေယာက္ပါ။ အခုေထာင္ခ်ခံ လုိက္ရတဲ့ (၁၅) ေယာက္ထဲမွာ အမ်ဳိးသား (၁၁) ေယာက္နဲ႔အမ်ဳိးသမီး (၄) ေယာက္ - အဲဒီထဲ မွာ ေမြး ရက္ေစ့ေတာ့ မယ့္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္လည္းပါတယ္။ 

လူႀကီးေတြကုိ ဖမ္းသြားၿပီးေတာ့ ကေလးေတြကုိ လူစိတ္မရွိတဲ့ အာဏာပုိင္ေတြက လမ္းေပၚမွာ ပစ္သြား တယ္။ တရားစြဲဆုိတဲ့ အမႈကေတာ့ နယ္ေက်ာ္လုိ႔ပါ။ အခုလုိ အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစုိးရ ကညြန္ၾကားခဲ့တယ္လုိ႔သိရပါတယ္။” ဟုဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ေဒသခံတစ္ဦးမွ RB News သုိ႔ေျပာပါ သည္။ 

အဆုိပါ ဒုကၡသည္ မ်ားသည္ ၎တုိ႔၏ ေက်းရြာတြင္ စား၀တ္ေနေရး လြန္စြာ အခက္အခဲေရာက္ခဲ့ၿပီး၊ ရခုိင္ အစြန္းေရာက္မ်ား၏ ေန႔စဥ္ ဒုကၡေပးမႈမ်ားကုိ ေရွာင္ရွားႏုိင္ရန္အတြက္ မိမိတုိ႔၏ ၿပည္နယ္အတြင္း နီးစပ္ရာ ၿမဳိ႕နယ္တစ္ခုသုိ႔ ၀င္ေရာက္ခုိလႈံ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးကုိ သာ ဘက္ ေပါင္းစုံမွ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ထားၿပီး အသက္ အႏၱရာယ္ကုိ ကာကြယ္ရန္ ၾကဳိးစားျခင္းကုိ ရာဇ၀တ္မႈ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ကာေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။