RB News
7.12.2014
စစ္ေတြ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာ ရွိတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ၁.၃ သန္းခန္႔ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရက အဘက္ဘက္ ကေန ပိတ္ဆုိ႔ထားတဲ့ အျပင္၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ကစၿပီး ၁၄၀၀၀၀ ေက်ာ္ကုိ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ ထည့္သြင္း ထားပါတယ္။
အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္း မရွိတဲ့အျပင္၊ စားေရး ေသာက္ေရးပါ အခက္အခဲ ေပါင္းစုံနဲ႔ ရင္ဆုိင္ ေနတဲ့ အတြက္ သာမာန္ ၿမဳိ႕တြင္းသုံး စက္ေလွေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံရပ္ျခား ခရီးကုိ အႏၱရာယ္ မ်ဳိးစုံ ရင္၀ယ္ ပုိက္ၿပီး သြားေနရတဲ့ အေၾကာင္းကုိ Al Jazeera သတင္းဌာနက စစ္ေတြၿမဳိ႕ကေန တင္ဆက္ ထားပါတယ္။
Rohingya Eye
RB News
6.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္မွ ရခုိင္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦးက ေငြေပ်ာက္သည္ဟု လုပ္ႀကံၿပီး ရဲႏွင့္ ေပါင္း၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၄) ဦးထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ သိန္း ညွစ္ယူ ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဒီဇင္ဘာလ (၂) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕မ ေဈးႀကီး အတြင္းရွိ ေရႊဇား ေက်းရြာမွ ဦးေကာ္လီမူလႅာ (ဘ) ဦးဇာဟတ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) ၏ အလွကုန္ဆုိင္သုိ႔ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕မ ရဲစခန္းမွ ရဲတစ္ဦး၏ ညီမ ျဖစ္သူ ရခုိင္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦး ေရာက္ရွိလာၿပီး အလွကုန္ ပစၥည္း ေဈးႏႈန္းမ်ား ေမးျမန္းၿပီး ျပန္သြားခဲ့သည္။ အဆုိပါ အမ်ဳိးသမီးသည္ နာရီ၀က္ခန္႔ အၾကာတြင္ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ၎၏ ပုိက္ဆံအိတ္ ေပ်ာက္သြားသည္ဟု ဆုိင္ရွင္ကုိ ေျပာဆုိရာ၊ ဆုိင္ရွင္ ပုိက္ဆံအိတ္ က်န္ရစ္ခဲ့ပါက မိမိအေနႏွင့္ ျမင္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ပုိက္ဆံအိတ္ မက်န္ရစ္ ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အမ်ဳိးသမီးက နယ္ထိန္းရဲမ်ား ေခၚလာၿပီး၊ ရဲမ်ားက ဆုိင္ရွင္ ျဖစ္သူ ဦးေကာ္လီမူလႅာႏွင့္ အနီးအနားမွ ဆုိင္ရွင္ ႏွစ္ဦးတုိ႔ကုိ ရဲစခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။
ရဲစခန္းသုိ႔ အေရာက္တြင္ နယ္ထိန္း ေခါင္းေဆာင္ ရဲအုပ္တုိးတုိးက အျပစ္မဲ့ ဆုိင္ရွင္ သုံးဦးထံမွ ေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္း ညွစ္ယူ၍ ညေန (၄) နာရီတြင္ ျပန္လည္ လႊတ္ေပး ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ဦးေကာ္လီမူလႅာ၏ ဆုိင္အနီးမွ ဆုိင္ရွင္ ႏွစ္ဦးမွာ ေရႊဇား ေက်းရြာမွ ေမာ္လ၀ီ မူဖီးဇ္ (ဘ) ဦးဟာဘီ (အသက္ ၃၇ ႏွစ္) ႏွင့္ ကုိဂ်ာေဘရ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) တုိ႔ျဖစ္သည္။
အဆုိပါ ရခုိင္ အမ်ဳိးသမီးသည္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၁၅) ရက္ေန႔ ကလည္း ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕မ ေဈးႀကီး အတြင္းရွိ ဦးမာမတ္ေဆာ္လာမ္ (ဘ) ဦးကာဆိမ္း (အသက္ ၃၃ ႏွစ္) ၏ အထည္ဆုိင္တြင္ ေဈးႏႈန္းမ်ား ေမး၍ ျပန္သြားၿပီးေနာက္ ၎၏ ပုိက္ဆံအိတ္ ေပ်ာက္သည္ဟု ဆုိကာ နယ္ထိန္း ရဲမ်ား ေခၚလာၿပီး ဆုိင္ရွင္ ျဖစ္သူထံမွ ေငြက်ပ္ ၃ သိန္း ညွစ္ယူ ခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕မ ေဈးႀကီးသည္ ၿမဳိ႕နယ္ စည္ပင္သာယာေရး ဦးစီးဌာန လက္ေအာက္ခံ ေဈးျဖစ္သည့္ အတြက္ အဆုိပါ အမ်ဳိးသမီး၏ လုပ္ႀကံ လီဆယ္၍ ေငြညွစ္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဈးတာ၀န္ခံ ျဖစ္သူ ဦးအံ့ေက်ာ္ထံ ေငြညွစ္ခံရသူ မ်ားက တုိင္ၾကား ခဲ့ေသာ္လည္း တရားလုိ မ်ားသည္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ မည္သုိ႔မွ် အကာအကြယ္ ေပးရန္ ႀကဳိးစားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ယခုကဲ့သုိ႔ လိမ္လည္ လီဆယ္ လုပ္ႀကံ၍ ေငြညွစ္ျခင္းေၾကာင့္ အျခားေသာ ေဈးသည္မ်ားလည္း စိတ္အေႏွာက္ အယွက္ျဖစ္လ်က္ ရွိေနၾကသည္။
6.12.2014
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္က ဖားကန္႔မွာ က်ည္ထိလို႔ ကခ်င္ ေက်ာင္းသူေလး ေသဆံုး ခဲ့မႈဟာ အခုခ်ိန္ အထိ တရားမွ်တတဲ့ စီရင္မႈ မရေသးတဲ့ အေပၚ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး၊ လူ႔အခြင့္ အေရးနဲ႔ အညီ တရား မွ်တစြာ စံုစမ္း စစ္ေဆးေပးဖို႔႔ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ တာဝန္ရွိသူ ေတြကို မိသားစုက ေတာင္းဆို လိုက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အျပစ္ရွိသူကို အေရးယူ ေပးဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ကို တုိင္ၾကားမႈနဲ႔ တပ္မေတာ္ ဘက္က တရားျပန္ စြဲခံထားရတဲ့ ဖခင္ျဖစ္သူအတြက္ မွ်တတဲ့ တရားေရး စီရင္မႈ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ယက္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ အမွန္တရား ရွာေဖြေရး ေကာ္မတီက တိုက္တြန္း ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ ဘက္က စံုစမ္းမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ ေနဆဲလို႔ တုံ႔ျပန္ပါတယ္။။ အျပည့္အစံု မဆုမြန္ တင္ျပေပး ထားပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ၿမဳိ႕နယ္ ေမွာ္ဝွမ္း၊ ကခ်င္ ႏွစ္ျခင္း ဘုရားေက်ာင္း ဒုကၡသည္ စခန္းနဲ႔ အစိုးရ မူလတန္းလြန္ ေက်ာင္းၾကားမွာ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ခဲ့ခ်ိန္မွာ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ အရြယ္ ကိုးတန္း ေက်ာင္းသူ မဂ်ာဆိုင္းအိန္ (Ja Seng Ing) ေသဆံုးၿပီး ေဒသခံေတြလည္း အျပင္းအထန္ ဒဏ္ရာ ရခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မဂ်ာဆိုင္းရဲ႕ဖခင္ျဖစ္သူက အမႈမွန္ေပၚေပါက္ေရး စံုစမ္း စစ္ေဆးေပးဖို႔နဲ႔ အျပစ္ရွိသူေတြကို အေရးယူေပးဖို႔ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ အပါအဝင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကို ေတာင္းဆို ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ေတာင္းဆိုခဲ့တဲ့ အေပၚ ဦးဘရန္ေရွာင္ကို တပ္မေတာ္ဘက္ ကေန မဟုတ္မမွန္ တုိင္ၾကား ခဲ့တယ္ ဆိုၿပီး ပုဒ္မ (၂၁၁) နဲ႔ တရား စြဲဆိုခံခဲ့ ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိသားစုဘက္က ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံ ေနရတဲ့ အေနအထား အေပၚ တရားမွ်တစြာ စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ ေပးဖို႔ ေတာင္းဆို ပါတယ္လို႔ ဦးဘရန္ေရွာင္က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ့ သမီးကိုလည္း မတရား ပစ္သတ္တယ္။ မတရားမႈကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတဆီမွာ ‘အျဖစ္မွန္ ေဖာ္ထုတ္ေပးေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္’ ဆိုၿပီးေတာ့မွ စာတင္ခဲ့ပါတယ္။ တပတ္ေလာက္ ၾကာတဲ့ အခါမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္မွာ ‘စံုစမ္းစစ္ေဆး အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္’ ဆိုၿပီးေတာ့ စာပို႔ထားတယ္။ ဒီလူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္မွာ က်ေနာ္ မမွန္မကန္ လိမ္တင္ ထားတယ္ ဆိုတာ ဘာတခုမွ မရွိဘူး။ အဲဒီေန႔မွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ အားလံုးကို အမွန္ကို အမွန္အတုိင္း ေရးသားၿပီးမွ တင္ျပခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပစ္ရွိသူကို အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ဆိုၿပီးေတာ့မွ စာတင္ခဲ့တာပါ။ သို႔ေသာ္ မမွန္မကန္ လိမ္လည္ တုိင္တန္းပါတယ္-ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္ကို အေရးယူတာ ေပါ့ေလ-ေနာ။ ခ်ဳိးေဖာက္ ခံရတယ္လို႔ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။”
မဂ်ာဆိုင္း ေသဆံုးမႈကို မိသားစုအေပၚ ခိုင္လံုတဲ့ အေၾကာင္းျပ ေျဖရွင္းခ်က္ မေပးတဲ့အျပင္ လူ႔စံုစမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတဲ့ ဖခင္ျဖစ္သူကိုပါ တရားစြဲ ဆိုတဲ့ အမႈဟာ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးမႈ အားနည္းတာကို ျပသရာ ေရာက္တယ္လို႔ ဦးဘရန္ေရွာင္ဘက္က ဥပေဒ အက်ိဳးေဆာင္ ေရွ႕ေန အျဖစ္ လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ ေပးေနသူ ဦးခြန္ေနာ္ က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္က တရားလို လုပ္ၿပီးေတာ့မွ တခါတည္း ဦးတိုက္ ေလွ်ာက္တယ္။ ေလွ်ာက္တဲ့ အခါမွာ တရား႐ံုး ကလည္း လက္ခံၿပီး ဒီအမႈကို စစ္ေဆးတာက စၿပီးေတာ့မွ အမႈက တကယ္တန္းေတာ့ စဲြလို႔ကို မရတဲ့ အေျခအေန မ်ဳိးေတာ့ ရွိတာေပါ့ေလ။ တရားစဲြ အဖဲြ႔အစည္း ကေနၿပီး စိစစ္ၿပီးေတာ့မွ လက္ခံသင့္ တာေပါ့။ အခုက အဲဒီလို စိစစ္ ၿပီးေတာ့မွ လက္ခံတာ မရွိဘဲနဲ႔ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္က စဲြတဲ့ အေပၚမွာ သူတို႔အေနနဲ႔ တခါတည္း လက္ခံလိုက္ျခင္း အားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ တရားစီရင္မႈ၊ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးမႈကေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္စရာ အမ်ားႀကီး ရွိေနတာေပါ့ေလ။”
မဂ်ာဆိုင္း ေသဆံုးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းနဲ႔ အညီ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈေတြ ေနပါတယ္လို႔ ဆိုေပမဲ့ အခုလို ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးဘရန္ေရွာင္ တရားစြဲဆို ခံရတဲ့ အမႈကို ကာယကံရွင္နဲ႔ အာရွ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ဘက္က ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ကို အေၾကာင္းၾကား စာေပးပို႔ထားေပမဲ့ အခုလို ျဖစ္ေနတာကို တရားဝင္ မသိရွိ ရေသးဘူးလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ ဒုဥကၠ႒ ဦးစစ္ၿမိဳင္က တုံ႔ျပန္ပါတယ္။
“မဂ်ာဆိုင္း ေသဆံုးတဲ့ကိစၥက က်ေနာ္တို႔ဆီကို တိုင္စာ ရတယ္ဗ်။ သူေသၿပီး တလေလာက္ ၾကာေတာ့ တုိင္စာ ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကေတာ့ ဒီ တုိင္ၾကားခ်က္ကို စိစစ္ၿပီးေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ဌာန ကေန ေဆာင္ရြက္ ေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕လုပ္ငန္း စနစ္အရ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖဲြ႔႐ံုးကို က်ေနာ္တို႔ ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီဟာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကေတာ့ တိုးတက္မႈ အေျခအေနေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပန္လည္ ရရွိျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ကို တုိင္လို႔- ဆိုၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ ဘက္က အမႈဖြင့္ အေရးယူတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တရားဝင္ မဟုတ္ဘဲ အင္တာနက္ သတင္းေတြ မွာေတာ့ ရတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီသတင္းကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ အတည္ျပဳ ႏုိင္ခဲ့ျခင္းေတာ့ မရွိပါဘူးဗ်။ ဟုတ္ကဲ့၊ အဲဒါပါပဲ။”
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ၊ တကယ္လို႔ အဲဒီလို တရားစဲြဆို ခံခဲ့ရတယ္ ဆိုလုိ႔ရွိရင္ အဲဒီ အေပၚမွာေရာ ဆရာတို႔ အေနနဲ႔ ဘာမ်ား ေဆာင္ရြက္ ေပးႏုိင္တာ ရွိပါလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ တရားစဲြဆုိ ခံရတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဥပေဒမွာ ကေတာ့ တရား႐ံုးက ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အမႈကိစၥ ေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဝင္ေရာက္ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိပါဘူး၊ က်ေနာ္တို႔ ဝင္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္လို႔ မရပါဘူး။ အဲဒါကေတာ့ တရားေရး လမ္းေၾကာင္း အရပဲ သြား႐ံုပဲ ရွိပါတယ္။ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ကို တုိင္လို႔ အမႈဖြင့္တယ္ ဆိုတာမ်ဳိး ကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း နားမလည္ဘူး။
ကခ်င္ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာ စစ္တပ္ၾကား စစ္ေရး တင္းမာေနဆဲ အေျခအေနမွာ ေဒသခံ ျပည္သူေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံ ေနရဆဲ အေျခ အေနေတြနဲ႔ ဆံုးရံႈး နစ္နာ ေနရမႈေတြကို ေျဖရွင္းေပးဖို႔ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္မွာ တာဝန္ရွိတယ္လို႔ အမွန္တရား ရွာေဖြေရး ေကာ္မတီက ဦးေမာင္ဒမ္ (Mung Dan) ကေျပာပါတယ္။
“ဒီအမႈကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔က ပိုၿပီးေတာ့ သူ႔သမီး ဘယ္လို ဆံုးရတယ္ ဆိုတာေပါ့ေနာ္၊ တာဝန္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြက ဘယ္သူေတြ ျဖစ္တယ္၊ ဒီေသဆံုးမႈကို ဘယ္သူေတြ တာဝန္ရွိတဲ့ ဆိုတဲ့ ကိစၥကို က်ေနာ္တို႔ ေဖာ္ထုတ္ ရမယ္ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မ်က္ျမင္ သက္ေသ ထြက္ဆိုခ်က္ ေတြကို တင္ျပထားတဲ့ အစီရင္ ခံစာရယ္၊ အဲဒီလို လုပ္တဲ့ အစီအစဥ္ ေလးပါ ခင္ဗ်။”
ဒီဇင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ အမွန္တရား ရွာေဖြေရး ေကာ္မတီ၊ ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ယက္ တုိ႔က ဦးေဆာင္ၿပီး မဂ်ာဆိုင္းအိန္ ေသဆံုးရမႈ၊ ဖခင္ ဦးဘရန္ေရွာင္ တရားစြဲဆို ခံေနရမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မ်က္ျမင္ သက္ေသ စံုစမ္း ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို သတင္း မီဒီယာေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး သတင္း ထုတ္ျပန္ ခဲ့ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ႏွစ္က ဖားကန္႔မွာ က်ည္ထိလို႔ ကခ်င္ ေက်ာင္းသူေလး ေသဆံုး ခဲ့မႈဟာ အခုခ်ိန္ အထိ တရားမွ်တတဲ့ စီရင္မႈ မရေသးတဲ့ အေပၚ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး၊ လူ႔အခြင့္ အေရးနဲ႔ အညီ တရား မွ်တစြာ စံုစမ္း စစ္ေဆးေပးဖို႔႔ ႏိုင္ငံေတာ္နဲ႔ တာဝန္ရွိသူ ေတြကို မိသားစုက ေတာင္းဆို လိုက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အျပစ္ရွိသူကို အေရးယူ ေပးဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ကို တုိင္ၾကားမႈနဲ႔ တပ္မေတာ္ ဘက္က တရားျပန္ စြဲခံထားရတဲ့ ဖခင္ျဖစ္သူအတြက္ မွ်တတဲ့ တရားေရး စီရင္မႈ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ယက္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ အမွန္တရား ရွာေဖြေရး ေကာ္မတီက တိုက္တြန္း ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ ဘက္က စံုစမ္းမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ ေနဆဲလို႔ တုံ႔ျပန္ပါတယ္။။ အျပည့္အစံု မဆုမြန္ တင္ျပေပး ထားပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ၿမဳိ႕နယ္ ေမွာ္ဝွမ္း၊ ကခ်င္ ႏွစ္ျခင္း ဘုရားေက်ာင္း ဒုကၡသည္ စခန္းနဲ႔ အစိုးရ မူလတန္းလြန္ ေက်ာင္းၾကားမွာ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ခဲ့ခ်ိန္မွာ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ အရြယ္ ကိုးတန္း ေက်ာင္းသူ မဂ်ာဆိုင္းအိန္ (Ja Seng Ing) ေသဆံုးၿပီး ေဒသခံေတြလည္း အျပင္းအထန္ ဒဏ္ရာ ရခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မဂ်ာဆိုင္းရဲ႕ဖခင္ျဖစ္သူက အမႈမွန္ေပၚေပါက္ေရး စံုစမ္း စစ္ေဆးေပးဖို႔နဲ႔ အျပစ္ရွိသူေတြကို အေရးယူေပးဖို႔ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ အပါအဝင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကို ေတာင္းဆို ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ေတာင္းဆိုခဲ့တဲ့ အေပၚ ဦးဘရန္ေရွာင္ကို တပ္မေတာ္ဘက္ ကေန မဟုတ္မမွန္ တုိင္ၾကား ခဲ့တယ္ ဆိုၿပီး ပုဒ္မ (၂၁၁) နဲ႔ တရား စြဲဆိုခံခဲ့ ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိသားစုဘက္က ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံ ေနရတဲ့ အေနအထား အေပၚ တရားမွ်တစြာ စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ ေပးဖို႔ ေတာင္းဆို ပါတယ္လို႔ ဦးဘရန္ေရွာင္က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ့ သမီးကိုလည္း မတရား ပစ္သတ္တယ္။ မတရားမႈကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတဆီမွာ ‘အျဖစ္မွန္ ေဖာ္ထုတ္ေပးေရး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္’ ဆိုၿပီးေတာ့မွ စာတင္ခဲ့ပါတယ္။ တပတ္ေလာက္ ၾကာတဲ့ အခါမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္မွာ ‘စံုစမ္းစစ္ေဆး အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္’ ဆိုၿပီးေတာ့ စာပို႔ထားတယ္။ ဒီလူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္မွာ က်ေနာ္ မမွန္မကန္ လိမ္တင္ ထားတယ္ ဆိုတာ ဘာတခုမွ မရွိဘူး။ အဲဒီေန႔မွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ အားလံုးကို အမွန္ကို အမွန္အတုိင္း ေရးသားၿပီးမွ တင္ျပခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပစ္ရွိသူကို အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ဆိုၿပီးေတာ့မွ စာတင္ခဲ့တာပါ။ သို႔ေသာ္ မမွန္မကန္ လိမ္လည္ တုိင္တန္းပါတယ္-ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္ကို အေရးယူတာ ေပါ့ေလ-ေနာ။ ခ်ဳိးေဖာက္ ခံရတယ္လို႔ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။”
မဂ်ာဆိုင္း ေသဆံုးမႈကို မိသားစုအေပၚ ခိုင္လံုတဲ့ အေၾကာင္းျပ ေျဖရွင္းခ်က္ မေပးတဲ့အျပင္ လူ႔စံုစမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုတဲ့ ဖခင္ျဖစ္သူကိုပါ တရားစြဲ ဆိုတဲ့ အမႈဟာ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးမႈ အားနည္းတာကို ျပသရာ ေရာက္တယ္လို႔ ဦးဘရန္ေရွာင္ဘက္က ဥပေဒ အက်ိဳးေဆာင္ ေရွ႕ေန အျဖစ္ လိုက္ပါ ေဆာင္ရြက္ ေပးေနသူ ဦးခြန္ေနာ္ က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္က တရားလို လုပ္ၿပီးေတာ့မွ တခါတည္း ဦးတိုက္ ေလွ်ာက္တယ္။ ေလွ်ာက္တဲ့ အခါမွာ တရား႐ံုး ကလည္း လက္ခံၿပီး ဒီအမႈကို စစ္ေဆးတာက စၿပီးေတာ့မွ အမႈက တကယ္တန္းေတာ့ စဲြလို႔ကို မရတဲ့ အေျခအေန မ်ဳိးေတာ့ ရွိတာေပါ့ေလ။ တရားစဲြ အဖဲြ႔အစည္း ကေနၿပီး စိစစ္ၿပီးေတာ့မွ လက္ခံသင့္ တာေပါ့။ အခုက အဲဒီလို စိစစ္ ၿပီးေတာ့မွ လက္ခံတာ မရွိဘဲနဲ႔ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္က စဲြတဲ့ အေပၚမွာ သူတို႔အေနနဲ႔ တခါတည္း လက္ခံလိုက္ျခင္း အားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ တရားစီရင္မႈ၊ တရား ဥပေဒ စိုးမိုးမႈကေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္စရာ အမ်ားႀကီး ရွိေနတာေပါ့ေလ။”
မဂ်ာဆိုင္း ေသဆံုးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းနဲ႔ အညီ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈေတြ ေနပါတယ္လို႔ ဆိုေပမဲ့ အခုလို ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးဘရန္ေရွာင္ တရားစြဲဆို ခံရတဲ့ အမႈကို ကာယကံရွင္နဲ႔ အာရွ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ဘက္က ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ကို အေၾကာင္းၾကား စာေပးပို႔ထားေပမဲ့ အခုလို ျဖစ္ေနတာကို တရားဝင္ မသိရွိ ရေသးဘူးလို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ ဒုဥကၠ႒ ဦးစစ္ၿမိဳင္က တုံ႔ျပန္ပါတယ္။
“မဂ်ာဆိုင္း ေသဆံုးတဲ့ကိစၥက က်ေနာ္တို႔ဆီကို တိုင္စာ ရတယ္ဗ်။ သူေသၿပီး တလေလာက္ ၾကာေတာ့ တုိင္စာ ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ကေတာ့ ဒီ တုိင္ၾကားခ်က္ကို စိစစ္ၿပီးေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ဌာန ကေန ေဆာင္ရြက္ ေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕လုပ္ငန္း စနစ္အရ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖဲြ႔႐ံုးကို က်ေနာ္တို႔ ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီဟာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကေတာ့ တိုးတက္မႈ အေျခအေနေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပန္လည္ ရရွိျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ကို တုိင္လို႔- ဆိုၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ ဘက္က အမႈဖြင့္ အေရးယူတယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တရားဝင္ မဟုတ္ဘဲ အင္တာနက္ သတင္းေတြ မွာေတာ့ ရတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီသတင္းကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ အတည္ျပဳ ႏုိင္ခဲ့ျခင္းေတာ့ မရွိပါဘူးဗ်။ ဟုတ္ကဲ့၊ အဲဒါပါပဲ။”
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဆရာ၊ တကယ္လို႔ အဲဒီလို တရားစဲြဆို ခံခဲ့ရတယ္ ဆိုလုိ႔ရွိရင္ အဲဒီ အေပၚမွာေရာ ဆရာတို႔ အေနနဲ႔ ဘာမ်ား ေဆာင္ရြက္ ေပးႏုိင္တာ ရွိပါလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ တရားစဲြဆုိ ခံရတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဥပေဒမွာ ကေတာ့ တရား႐ံုးက ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အမႈကိစၥ ေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဝင္ေရာက္ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိပါဘူး၊ က်ေနာ္တို႔ ဝင္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္လို႔ မရပါဘူး။ အဲဒါကေတာ့ တရားေရး လမ္းေၾကာင္း အရပဲ သြား႐ံုပဲ ရွိပါတယ္။ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာ္မရွင္ကို တုိင္လို႔ အမႈဖြင့္တယ္ ဆိုတာမ်ဳိး ကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း နားမလည္ဘူး။
ကခ်င္ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာ စစ္တပ္ၾကား စစ္ေရး တင္းမာေနဆဲ အေျခအေနမွာ ေဒသခံ ျပည္သူေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံ ေနရဆဲ အေျခ အေနေတြနဲ႔ ဆံုးရံႈး နစ္နာ ေနရမႈေတြကို ေျဖရွင္းေပးဖို႔ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္မွာ တာဝန္ရွိတယ္လို႔ အမွန္တရား ရွာေဖြေရး ေကာ္မတီက ဦးေမာင္ဒမ္ (Mung Dan) ကေျပာပါတယ္။
“ဒီအမႈကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔က ပိုၿပီးေတာ့ သူ႔သမီး ဘယ္လို ဆံုးရတယ္ ဆိုတာေပါ့ေနာ္၊ တာဝန္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြက ဘယ္သူေတြ ျဖစ္တယ္၊ ဒီေသဆံုးမႈကို ဘယ္သူေတြ တာဝန္ရွိတဲ့ ဆိုတဲ့ ကိစၥကို က်ေနာ္တို႔ ေဖာ္ထုတ္ ရမယ္ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ မ်က္ျမင္ သက္ေသ ထြက္ဆိုခ်က္ ေတြကို တင္ျပထားတဲ့ အစီရင္ ခံစာရယ္၊ အဲဒီလို လုပ္တဲ့ အစီအစဥ္ ေလးပါ ခင္ဗ်။”
ဒီဇင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ အမွန္တရား ရွာေဖြေရး ေကာ္မတီ၊ ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ယက္ တုိ႔က ဦးေဆာင္ၿပီး မဂ်ာဆိုင္းအိန္ ေသဆံုးရမႈ၊ ဖခင္ ဦးဘရန္ေရွာင္ တရားစြဲဆို ခံေနရမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မ်က္ျမင္ သက္ေသ စံုစမ္း ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို သတင္း မီဒီယာေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး သတင္း ထုတ္ျပန္ ခဲ့ပါတယ္။
Rohingya Eye
RB News
6.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာ အေျခစုိက္ စ.ရ.ဖ (စစ္ဖက္ ေရးရာ လုံၿခဳံေရး) အဖြဲ႔က ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဒီဇင္ဘာလ (၄) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာ ေဈးမွ အထည္ဆုိင္ ပုိင္ရွင္မ်ား ျဖစ္ေသာ အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာမွ ေဒသခံ ေမာ္လ၀ီ အဒူမူနာဖ္ (ဘ) ဦးေအာ္လီ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္)၊ ကံပူးေက်းရြာမွ ေဒသခံ ေမာ္လ၀ီ ဇီယာဘူရာမန္ (ဘ) ဦးဟာဘီေရာန္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) ႏွင့္ အလယ္သံေက်ာ္ ေဈးတြင္ ေဈး၀ယ္ရန္ လာသည့္ ေမာ္လ၀ီ အဒူလ္မူဘီးန္ (ဘ) ဦးေဆြယာဒ္ကာဆိမ္း (အသက္ ၂၀) ႏွစ္တုိ႔ကုိ စ.ရ.ဖ အဖြဲ႔က ၎တုိ႔၏ စခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး၊ စ.ရ.ဖ တာ၀န္ခံက “မင္းတုိ႔က ဘဂၤလီေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒီႏုိင္ငံသားေတြ မဟုတ္ဘူး၊ အဲဒီေတာ့ မင္းတုိ႔ ဒီမွာ လုပ္ငန္းလုပ္ရင္ ငါတုိ႔ကုိ ေငြေပးရမယ္၊ ေငြမေပးရင္ မီးရႈိ႕တဲ့သူေတြ ဆုိၿပီး ေထာင္ခ် ပစ္မယ္” ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိ၍ အျပစ္မဲ့ သုံးဦးထံမွ ေငြက်ပ္ ၃ သိန္းစီ - စုစုေပါင္း ၉ သိန္း ညွစ္ယူ ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ေမာ္လ၀ီ အဒူလ္မူဘီးန္သည္ အလယ္သံေက်ာ္ ေဈးတြင္ ေဈး၀ယ္ရန္ လာစဥ္ ဖခင္ျဖစ္သူသည္ ငါးဖမ္း စက္ေလွ ပုိင္ရွင္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လုိက္ခဲ့ရမည္ဟု ဆုိကာ စ.ရ.ဖ မ်ားက စခန္းသုိ႔ ေခၚသြားၿပီး ေငြညွစ္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ေမာင္ေတာ ခရုိင္ အတြင္းရွိ အာဏာပုိင္မ်ား အားလုံးသည္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ေငြညွစ္ျခင္းမ်ား ေန႔စဥ္ အဆက္မျပတ္ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း၊ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရမွ ယခု အခ်ိန္ထိ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ ေပးျခင္း မရွိသည္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ရန္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ကုိယ္တုိင္ မူ၀ါဒ ခ်မွတ္ ထားသည့္ အတြက္ ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိ ေနၾကသည္။
MYARF
RB News
6.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္မွ ကြန္ပ်ဴတာ ဆုိင္ရွင္ တစ္ဦးကုိ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ႏွင့္ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ မ်ားမွ နယ္ထိန္း ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီးသြားေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ယေန႔ ဒီဇင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္မွ နယ္ထိန္း ေခါင္းေဆာင္ ရဲအုပ္ ေအာင္ျမတ္သူႏွင့္ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္မွ နယ္ထိန္း ေခါင္းေဆာင္ ရဲအုပ္တုိးတုိး ဦးေဆာင္၍ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ ၁၀ ဦးခန္႔တုိ႔သည္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕၊ နာရီစင္ အနီးရွိ ကုိမူဂ်ိဗ္ (ဘ) ဦးဆီရာဇုလ္ေဟာက္ (အသက္ ၂၈ ႏွစ္) ၏ ကြန္ပ်ဴတာ ဆုိင္ထဲသုိ႔ ဆုိင္ရွင္ မရွိခုိက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ မပါဘဲ ၀င္ေရာက္၍ ဆုိင္အတြင္းရွိ ပစၥည္းမ်ားကုိ တစ္ခုမက်န္ စစ္ေဆးခဲ့သည္။ တရားမ၀င္ ပစၥည္း တစ္စုံတစ္ရာ မေတြ႔ရွိေသာ္လည္း၊ Laptop ကြန္ပ်ဴတာ ႏွစ္လုံးႏွင့္ ဗီဒီယုိ ကင္မရာ တစ္လုံးကုိ အေၾကာင္းမဲ့ သိမ္းဆည္း သြားေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
အဆုိပါ နယ္ထိန္း ေခါင္းေဆာင္ မ်ားႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ အမွတ္ (၂) ရပ္ကြက္ရွိ ကုိမူဂ်ိဗ္၏ ေနအိမ္သုိ႔ သြားေရာက္၍ ေနအိမ္တြင္ အလုပ္လုပ္ေနသည့္ ကုိမူဂ်ိဗ္ကုိ ေတြ႔ေတြ႔ခ်င္း လက္ထိပ္ခတ္၍ ဖမ္းဆီးၿပီး၊ ေနအိမ္ အတြင္း အေသးစိတ္ ရွာေဖြရာ တရားမ၀င္ ပစၥည္း တစ္စုံတစ္ရာ မရရွိေသာ္လည္း ၎တုိ႔ႏွင့္ အတူ ဘူးသီးေတာင္ ရဲစခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
ယခုရက္ပုိင္း အတြင္းတြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ ဖုန္းဆုိင္၊ အီလက္ထေရာနစ္ ဆုိင္တုိ႔မွ လူငယ္ ႏွစ္ဦးကုိလည္း ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕မွ နယ္ထိန္း ေခါင္းေဆာင္က လာေရာက္၍ ဖမ္းဆီး သြားခဲ့သည္။
RB News
5.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေက်ာက္ပႏၵဴ ေက်းရြာမွ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦး ေမာင္ေတာ ေဆးရုံတြင္ ေသဆုံးခဲ့ၿပီး၊ အေလာင္းကုိ ရြာသုိ႔ ျပန္ယူသြားသည့္ အခ်ိန္တြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားက အေလာင္းကုိ ေဘာလုံး ကန္သကဲ့သုိ႔ ရက္စက္စြာ ကန္သည့္ အျပင္၊ အေလာင္းသယ္ယူ သြားသူ မ်ားထံမွ ေငြညွစ္ ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဒီဇင္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔က ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ေက်ာက္ပႏၵဴ ေက်းရြာမွ ကုိယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီး ေဒၚဟာဆီနာ (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္အာမတ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) သည္ ေနအိမ္တြင္ ကေလး ေမြးဖြားရန္ အခက္အခဲ ရွိသျဖင့္ မိသားစု၀င္မ်ားက ၎ကုိ ေမာင္ေတာ ျပည္သူ႔ ေဆးရုံသုိ႔ တင္ပုိ႔ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေဆးရုံမွ ေကာင္းမြန္စြာ ေဆးကုသ ေပးျခင္း မရွိသျဖင့္ ေဆးရုံတြင္ပင္ ေသဆုံး သြားခဲ့သည္။
ဒီဇင္ဘာလ (၄) ရက္ေန႔တြင္ ၎၏ ရုပ္အေလာင္းကုိ ကားတစ္စီးျဖင့္ ရြာသုိ႔ ျပန္လည္ သယ္ေဆာင္ သြားေနစဥ္ ဥေဒါင္းရြာရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းမွ ရဲမ်ားက အေလာင္းသယ္ယူ သြားေနသူ ႏွစ္ဦးကုိ အေၾကာင္းမဲ့ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္၍ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္း ငါးေသာင္း ညွစ္ယူသည့္ အျပင္၊ ေဒၚဟာဆီနာ၏ ရုပ္အေလာင္းကုိလည္း ရဲမ်ားက ေဘာလုံးကန္သကဲ့သုိ႔ သုံးႀကိမ္တုိင္တုိင္ လူမဆန္စြာ ရက္ရက္စက္စက္ ကန္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ခံရၿပီး ေငြက်ပ္ တစ္သိန္း ငါးေသာင္း ညွစ္ခံရသူ ႏွစ္ဦးမွာ --
(၁) ဦးအဒူေရာ္ကိမ္း (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္လ္ (အသက္ ၄၅ ႏွစ္)
(၂) ဦးအာဘူဟာလမ္ (ဘ) ဦးဆီရာဇူ (အသက္ ၃၈ ႏွစ္) -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ လူမဆန္စြာ ရက္ရက္စက္စက္ ျပဳမႈ ဆက္ဆံလ်က္ ရွိသည့္ အျပင္ ေငြေၾကး အေျမာက္အျမားကုိလည္း လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ားကဲ့သုိ႔ ညွစ္ယူလ်က္ ရွိေသာ္လည္း၊ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ၊ ျပည္နယ္ အစုိးရတုိ႔မွ မည္သည့္အခါမွ အေရးယူ ဟန္႔တားျခင္း မရွိေၾကာင္း ေမာင္ေတာ ခရုိင္ရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားက ေျပာပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
5.12.2014
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္မွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ လူငယ္ တစ္ဦး၏ ဖုန္း Memory Disk မွ ရုိဟင္ဂ်ာ သီခ်င္းမ်ား ရရွိသည္ကုိ အေၾကာင္းျပ၍ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕မွ Memory Disk ေရာင္းသူႏွင့္ ဖုန္းတြင္ သီခ်င္းသြင္းသူ ႏွစ္ဦးကုိ မတရားသျဖင့္ ဖမ္းဆီး ထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ လူငယ္တစ္ဦး၏ ဖုန္းထဲမွ External Memory Disk ကုိ ရဲမ်ားက စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး၊ ရုိဟင္ဂ်ာ သီခ်င္းမ်ား ရရွိသည္ကုိ အေၾကာင္းျပ၍ ဖမ္းဆီး ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဖမ္းဆီးခံထား ရသည့္ လူငယ္က ထြက္ဆုိသည့္ အတုိင္း အဆုိပါ External Memory Disk ကုိ ၀ယ္ယူခဲ့သည့္ ဆုိင္တည္ရွိရာ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ အမွတ္ (၅) ရပ္ကြက္၊ ဇင္ေအာင္ တည္းခုိခန္း ေအာက္ထပ္ရွိ ဦးဇီယာ (ဘ) ဦးဟာမိတ္ဟူစိန္း (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) ၏ အီလက္ထရြန္နစ္ ဆုိင္သုိ႔ ဒီဇင္ဘာလ (၂) ရက္ေန႔ မြန္းလႊဲ ၁ နာရီအခ်ိန္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ၿမဳိ႕မ ရဲစခန္းမွ ရဲအုပ္တစ္ဦး ေရာက္ရွိလာၿပီး ဆုိင္ရွင္ ျဖစ္သူ ဦးဇီယာကုိ ဖမ္းဆီး၍ ဘူးသီးေတာင္ ရဲစခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ ဦးဇီယာကုိ ဒီဇင္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔တြင္ ေမာင္ေတာ ရဲစခန္းသုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕၍ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
တစ္ဖန္ ဒီဇင္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ အမွတ္ (၂) ရပ္ကြက္ရွိ ေတးသီခ်င္းမ်ား သြင္းသည့္ ဖုန္းဆုိင္မွ ဆုိင္ရွင္ ကုိအာဘူ (ဘ) ဦးအီဆုပ္ (အသက္ ၂၆ ႏွစ္) ကုိ အဆုိပါ ရဲအုပ္ကပင္ ဖမ္းဆီး၍ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕မ ရဲစခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
External Memory Disk မ်ားကုိ အစုိးရက တရား၀င္ ေရာင္းခ်ခြင့္ ျပဳထားေသာေၾကာင့္ ဆုိင္တုိင္းတြင္ ေရာင္းခ် ေနေသာ္လည္း၊ ေမာင္ေတာခရုိင္ရွိ ဌာနဆုိင္ရာမ်ား၊ ရဲမ်ားႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး တစ္မ်ဳိးတည္းကုိသာ ပစ္မွတ္ထား၍ အေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခါင္းစဥ္တပ္ကာ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ျခင္း၊ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္းမ်ား ေန႔စဥ္ အဆက္ မျပတ္ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္။ ေန႔စဥ္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ တုိင္ၾကားစာ ေန႔စဥ္ ပုိ႔လ်က္ရွိေသာ္လည္း ျပည္ေထာင္စု အစုိးရက တားဆီး ဟန္႔တား အေရးယူျခင္း မရွိသည္ကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
RB News
5.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း သေျပေတာ ေက်းရြာတြင္ ကင္းေစာင့္ ေနသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၉) ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားက လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္၍ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဒီဇင္ဘာလ (၄) ရက္ေန႔ ညသန္းေခါင္ယံ (၁၂) နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း သေျပေတာ ေက်းရြာသုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ၀င္ေရာက္ၿပီး ကင္းေစာင့္ ေနသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ရြာသား (၉) ဦးကုိ အေၾကာင္းမဲ့ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္၍ ေငြက်ပ္ ၃၀၀၀/- စီ ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ရုိက္ႏွက္ခံရၿပီး ေငြက်ပ္ ၃၀၀၀/- စီညွစ္ခံရသူမ်ားမွာ --
(၁) ေဆာ္လီမူလႅာ (ဘ) ဦးေဇာ္ေဖာ္ရ္ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္)
(၂) အုစ္မာန္ (ဘ) ဦးေဇာ္ေဖာ္ရ္ (အသက္ ၂၄ ႏွစ္)
(၃) ဦးေရွာ္ဘီရာန္ (ဘ) ဦး၀ါဒါရာစ္ (အသက္ ၃၈ ႏွစ္)
(၄) ဦးနီယာေမာ္တူလႅာ (ဘ) ဦး၀ါဒါရာစ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္)
(၅) ဟုိက္ရုိတူလႅာ (ဘ) ဦး၀ါဒါရာစ္ (အသက္ ၂၇ ႏွစ္)
(၆) ဦးအဒူရွကူရ္ (ဘ) ဦးဘုိက္လာ (အသက္ ၃၉ ႏွစ္)
(၇) ဦးေဇာ္ေဟာ္ရီ (ဘ) ဦးကာလာဆန္ (အသက္ ၄၈ ႏွစ္)
(၈) မာမတ္ဇူဟာရ္ (ဘ) ဦးႏူရ္မာမတ္ (အသက္ ၁၆ ႏွစ္)
(၉) ဦးဒုိလုိေဆာင္ (ဘ) ဦးအဒူဟာဖီးဇ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
ရြာမ်ားရွိ လုံၿခဳံေရး တာ၀န္မ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က တာ၀န္ယူ ရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ေဒသဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္မ်ားက ရြာသားမ်ားကုိ ရြာစဥ္ ကင္းေစာင့္ခုိင္းလ်က္ ရွိရာ၊ အာဏာပုိင္မ်ား၏ အမိန္႔ အတုိင္း ညစဥ္ ညတုိင္း ကင္းေစာင့္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ၀င္မ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ားသည္ ရြာမ်ား အတြင္းသုိ႔ ညအခ်ိန္မေတာ္ ၀င္ေရာက္၍ ကင္းေစာင့္သူ မ်ားကုိ ရုိက္ႏွက္၍ ေငြညွစ္ျခင္းမ်ားကုိ မၾကာခဏ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္။
 |
| "ပညာေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒ ဆိုင္ရာ" စာတမ္း ဖတ္ပြဲ။ သတင္း ဓာတ္ပံု (ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး လႈပ္ရွားမႈ ဦးေဆာင္ ေကာ္မတီ) |
မဆုမြန္
5.12.2014
အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြမွာ ဒီမိုကေရစီ စံႏႈန္းနဲ႔ မညီတဲ့ လိုအပ္ခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ ေတြ မ်ားစြာ ရွိေနတယ္လို႔ ပညာေရး ဆုိင္ရာ ၊ ဥပေဒပိုင္း ဆိုင္ရာ ပညာရွင္ေတြက ေဝဖန္ ေထာက္ျပ လုိက္ပါတယ္။ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသားေတြ ဦးေဆာင္ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး လႈပ္ရွားမႈ ဦးေဆာင္ ေကာ္မတီက က်င္းပ ျပဳလုပ္တဲ့ ပညာေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒ ဆိုင္ရာ စာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ ေျပာဆိုလိုက္ တာပါ။ ႏိုင္ငံလံုး ဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားထု အစည္းအေဝး ကေန အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အစိုးရ အေနနဲ႔ ရက္ေပါင္း(၆၀) အတြင္း ေဆြးေႏြး ညိွႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆို ထားခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေသးစိတ္ မဆုမြန္ ဆက္ေျပာျပပါမယ္။
ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး လႈပ္ရွားမႈ ဦးေဆာင္ ေကာ္မတီက ဦးေဆာင္ၿပီး ဒီကေန႔ က်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ “ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒဆိုင္ရာ” စာတမ္းဖတ္ပြဲမွာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ပါရဂူ ပညာရွင္ေတြက အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူတို႔ ျပဳစုထားတဲ့ စာတမ္းေတြကို ဖတ္ၾကားေဆြးေႏြး တင္ျပေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
" အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒၾကမ္း နည္းဥပေဒေကာ္မတီအေနနဲ႔ မၾကာခင္မွာ အျမန္ဆံုးေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ေက်ာင္းသား သမဂၢေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္။ အားလံုး ေဆာင္ရြက္ေနတယ္။ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ အေရးႀကီးတဲ့ တာဝန္တရပ္ျဖစ္တယ္။ အားလံုးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ (လက္ခုပ္သံမ်ား) "
ဒါကေတာ့ ပညာရွင္ေတြ ေဆြးေႏြးေနၾကတဲ့ အသံပါ။
“ဒီမိုကေရစီ ပညာေရးစနစ္ ဘယ္လို တည္ေဆာက္မလဲ၊ ေက်ာင္းသား အခြင့္အေရးနဲ႔ အနာဂတ္ ျမန္မာျပည္၊ ပညာေရးမွာ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလ်ာ့ခ်ေရး” စတဲ့ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒဆိုင္ရာ အားနည္းခ်က္၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ကို ေဝဖန္ ေထာက္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတဲ့ အေၾကာင္း ေဒါက္တာသိန္းလြင္က အခုလိုေျပာပါတယ္။
"ပညာရွင္ေတြက ဒီအမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒကို ဘယ္လိုသံုးသပ္သလဲ ဆိုတာကို ေက်ာင္းသားေတြ စီစဥ္တဲ့ပြဲပါ။ ဒီပြဲမွာ ဆရာႀကီးေတြ လာတယ္။ ေဒါက္တာေတြ၊ ပါေမာကၡႀကီးေတြ၊ အၿငိမ္းစား ပါေမာကၡႀကီးေတြ ေဒါက္တာတင္ေအာင္တို႔ ေဒါက္တာ တင္လိႈင္တို႔ လာၾကတယ္။ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာ ေအာင္ခင္ဆင့္လည္း လာတယ္။ ေနာက္ ဥပေဒပညာရွင္ေတြလည္း လာၾကတယ္။ ဆရာႀကီးေတြက ေက်ာင္းသားသမဂၢ ရွိရမယ္ဆိုတဲ့ ဘက္ကေန ေျပာတယ္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢ လြတ္လပ္စြာ ဖြဲ႔စည္းခြင့္ရွိရမယ္။ စကားလံုးကိုက အစ သမဂၢလို႔ပဲ သံုးရမယ္။ တကၠသိုလ္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာင္စီေတြမွာ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပါရမယ္။ ေနာက္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အအံုရွိရမယ္ အဲ့တာေတြကို ေျပာသြားပါတယ္။
ေေနာက္ ဆရာမ်ားသမဂၢ ကလည္း ေဆြးေႏြးတယ္။ ဆရာမ်ားသမဂၢက သူတို႔ လုပ္ထားတဲ့ သုေတသနေပါ့။ တကၠသိုလ္ေတြ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ရွိတဲ့အေပၚမွာ ေက်ာင္းသားေတြ၊ ဆရာေတြ မိဘေတြ ဘယ္လိုျမင္သလဲဆိုတာ သူတုိ႔ သုေတသန လုပ္ထားတဲ့ စာတမ္း လာၿပီးေတာ့ ရွင္းျပပါတယ္။ သူတို႔ စာရင္းေကာက္ယူခဲ့တဲ့ အမ်ားစုက တကၠသိုလ္ေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ ၊ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ရွိဖို႔ လိုတယ္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢ ရွိဖို႔လိုတယ္။ ဆရာေတြ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိဖို႔လိုတယ္ဆိုတဲ့ ဘက္က အားလံုးက ဆႏၵရွိတယ္ ဆိုတာ သူတို႔သုေတသန ျပဳခ်က္ကိုေျပာပါတယ္။ ေနာက္ ၈၈ကလည္း ကိုစိုးထြန္းတို႔ လာေျပာပါတယ္။ NNER (National Network for Educational Renewal) ကလည္း က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေျပာပါတယ္။ ဒီဥပေဒအေပၚ သံုးသပ္ခ်က္ က်ေနာ္တို႔ တင္ျပပါတယ္။"
“အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ျခင္း”ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ပညာေရး ဆုိင္ရာ ဥပေဒျပ႒ာန္းမႈမွာ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ အာမခံခ်က္ရွိဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္တယ္ ဆိုတာကို ဥပေဒ ပညာရွင္ အျမင္နဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္း အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
"ပညာေရးက တကယ့္ အေျခခံဥပေဒျဖစ္တယ္။ ဒီအမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒထဲမွာ အာမခံခ်က္ မျဖစ္မေန ထည့္ေပးထားရမယ္။ ဥပမာ ဆရာနဲ႔ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္း ဖြဲ႔စည္းခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ခြင့္တို႔ ဥပေဒနဲ႔အညီေပါ့ အာမခံ ထားရမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ပညာေရး ဥပေဒမွာပဲ ႏုိင္ငံေတာ္ ဘက္ဂ်က္ရဲ႕ ဘယ္ေလာက္ကိုေပါ့ေနာ္ ပညာေရး အတြက္ ႏွစ္စဥ္ သံုးစြဲသြားပါ့မယ္ ဆိုတဲ့ အာမခံခ်က္လည္း ပါရမယ္ေပါ့ေနာ္။
ေက်ာင္းေတြမွာ ကိုယ္ပိုင္ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိတဲ့ ေက်ာင္းေကာင္စီ အသီးသီးေတြ ေပၚဖို႔ေပါ့။ ဒီပညာေရးဥပေဒထဲမွာ အာမခံခ်က္ ေပးထားရမယ္။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ ပညာေရးဥပေဒတခုမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြေပါ့ ဘာေတြ လုိအပ္တယ္ဆိုတာကို ေဆြးေႏြးတာပါ။
ဥပေဒတခုမွာ အာမခံခ်က္ ေပးမထားပဲနဲ႔ နည္းဥပေဒေရာက္မွ ထည့္မယ္ဆုိတာဟာ ဥပေဒေဘာင္ကို ေက်ာ္လြန္ရာ ေရာက္တယ္။ အဲ့တာေၾကာင့္မို႔လို႔ အစကတည္းက ဥပေဒထဲမွာ ထည့္သြင္းေပးထားမွသာလွ်င္ နည္းဥပေဒကို ေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ စိတ္ခ်ရတာေပါ့ေနာ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ လုပ္မယ့္ သူေတြရဲ႕ တာဝန္ခံ ကတိကို ေသခ်ာေစဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ကတိခံဝန္ခ်က္ေတြ ပါဖို႔ ကို ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကတာပါ။
ျပ႒ာန္းထားတဲ့ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒဟာ အမ်ားျပည္သူ၊ ေက်ာင္းသား၊ ဆရာေတြရဲ႕ သေဘာဆႏၵ မပါပဲနဲ႔ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ နဲ႔ ျပ႒ာန္းခဲ့တာျဖစ္တယ္ဆိုတာ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ သံုးသပ္ေဆြးေႏြးမႈ အမ်ားျပည္သူ သိရွိနားလည္ႏုိင္ဖို႔ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသားေတြက အခုလို ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္တယ္လို႔ ဗမာႏုိင္ငံလံုး ဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ဗကသ)က ကိုမင္းေသြးသစ္က အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။
" ဒီပညာရွင္ေတြဟာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီအစိုးရဘက္ကလည္း မဟုတ္ဘူး။ ေနာက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ ဘက္ကလည္း မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ေတြဟာ ၾကားမွာ ရွိတဲ့ လက္ရွိ လြတ္လပ္တဲ့ ပညာရွင္ေတြေပါ့။ အဲ့ေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ေဝဖန္တဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ဘယ္ဘက္ကိုမွ မလိုက္ပဲနဲ႔ ပညာရွင္ဆန္တဲ့ ေဝဖန္မႈမ်ိဳးေတြ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကို လုပ္ၾကတယ္။ အဲ့ေတာ့ သူတို႔ေတြက ဒီဥပေဒဟာ တကယ္တမ္းေကာင္းမြန္တဲ့ ပညာေရးစနစ္တခုကို သြားဖို႔အတြက္ကို လိုအပ္ခ်က္ အမ်ားႀကီး ရွိေနတယ္ အစ မေကာင္းတဲ့ ဥပေဒလို႔ သူတို႔ေတြက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဝဖန္သြားပါတယ္။"
သမၼတ လက္မွတ္ေရးထိုးျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒကို သေဘာမတူ လက္မခံဘူးဆိုၿပီးေတာ့ ဗမာႏုိင္ငံလံုးဆုိင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ဗကသ)၊ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (တကသ) က ေက်ာင္းသားေတြ ဦးေဆာင္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားထု အေရးေပၚအစည္းအေဝး ေခၚယူၿပီး ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အစိုးရအေနနဲ႔ ရက္ေပါင္း(၆၀) အတြင္း ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈေတြလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုထားခ်ိန္နဲ႔ တၿပိဳင္နက္တည္း မွာပဲ ေက်ာင္းသားေတြက ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးနဲ႔ အထက္ျမန္မာျပည္ ခရိုင္ေတြမွာ သပိတ္ေမွာက္ ဆႏၵျပလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔အတူ ပညာေရးဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ရွင္းလင္းေဟာေျပာပြဲေတြကို ဆက္တိုက္လုပ္ေဆာင္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
5.12.2014
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳဟာ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ အတြင္း ေျပာင္းလဲ တိုးတက္လာခဲ့ေပမဲ့ အင္တာနက္ သံုးစဲြသူေတြရဲ႕အခြင့္အေရးကို အကာ အကြယ္ေပး ဖို႔ လိုအပ္ ေနဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ Freedom House အဖဲြ႕ႀကီးက ေျပာလိုက္ ပါတယ္။ ျမန္မာ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း (၆၅)ႏိုင္ငံရဲ႕ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳကို သုေတသန ျပဳစုထားတဲ့ Freedom of the Net 2014 အစီရင္ခံစာကို Freedom House အဖဲြ႔ႀကီးက ၾကာသာပေတးေန႔က ထုတ္ျပန္ ခဲ့တာပါ။ အေၾကာင္းစံုကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က ေျပာျပမွာပါ။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ဒီစီ အေျခစိုက္ Freedom House လို႔ေခၚတဲ့ ကမာၻတ၀ွမ္းႏုိင္ငံေတြရဲ႕ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့အဖဲြ႔က ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳ အစီရင္ခံစာ ၂၀၁၄ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဟာ အရင္က အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳ လံုး၀မရွိတဲ့အဆင့္ကေန ဒီႏွစ္အတြင္း တစိတ္တပိုင္းအားျဖင့္ လြတ္လပ္မွဳရွိလာတဲ့ အဆင့္ကိုေရာက္ လာခဲ့တယ္လို႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အစီရင္ခံစာကို တဲြဖက္ျပဳစုေရးသားသူ သုေတသီ Madeline Earp ကအခုလိုေျပာျပပါတယ္။
"ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳဟာ ဒီႏွစ္အတြင္း အရွိန္အဟုန္ နဲ႔ ေျပာင္းလဲခဲ့ တာပါ။ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒ အသစ္ကို ျပဌာန္းႏိုင္ခဲ့တာေၾကာင့္ အခုလို အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳ အဆင့္တိုးလာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အင္တာနက္၊ ဖုန္း၊ ဆက္သြယ္ေရးေစ်းကြက္ကို ပြင့္လင္းလာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီဥပေဒမွာ အင္တာနက္အြန္လိုင္းကတဆင့္ စစ္တပ္နဲ႔ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကို ေ၀ဖန္ေရးသားသူေတြအေပၚ အေရးယူျပစ္ဒဏ္ေပးတဲ့ အခ်က္ကို မေျပာင္းလဲပဲ ဆက္ၿပီး ထားရွိေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာရဲ႕အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳဟာ တစိတ္တပိုင္းအားျဖင့္ လြတ္လပ္မွဳရွိလာတဲ့အဆင့္မွာရွိခဲ့တာပါ။"
အသစ္ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ မွာ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက လိုသလို အသံုးခ်ေနတာေတြရွိေနတယ္လို႕လည္း အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥတၱရသီရိျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးမင္းသူကေျပာပါတယ္။
" ဒါ က်ေနာ္တို႔ အပါအဝင္ပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ မရည္ရြယ္ပဲနဲ႔ ကိုယ့္ခံစားခ်က္ အေပၚမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ ကိစၥတခုအေပၚမွာ က်ေနာ့္ကို အေရးယူဖို႔ ေဆာင္ရြက္တာေတြ ရွိခဲ့တယ္။ အဲ့တာကေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပုဒ္မ ၆၆(ဃ) ေပါ့ေလ။ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ အမႈဖြင့္ခဲ့တာမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ ဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔က ေျပလည္ေအာင္ေပါ့ေလ။ ဒါ က်ေနာ္တို႔ ေက်နပ္ေအာင္ ေတာင္းပန္ ေလွ်ာက္ထားၿပီးမွ အမႈ ရုပ္သိမ္းသြားတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြ အဲ့ေတာ့ တျခား က်ေနာ္တို႔ထက္ ဆိုးဆိုးရြားရြားေရးေနတဲ့ စာမ်က္ႏွာေတြလည္း ရွိတယ္။ နာမည္တပ္ၿပီးမွ က်ေနာ္ ပုဂၢဳိလ္ေရးအရ မေျပာခ်င္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ လူထုေခါင္းေဆာင္ အေမေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚၿခိမ္းေျခာက္ထားတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြ အထိေအာင္ ေရးခဲ့တာေတြ လည္းရွိတယ္။ အဲ့လိုေရးတဲ့အေပၚမွာ ဘာမွ အေရးယူေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ မရွိဘူးေပါ့ေလ။ အဲ့ဒီ့အေပၚမွာ ခြဲျခားမႈေတြ နည္းနည္းေတာ့ရွိေနတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။"
ဒါအျပင္ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒမွာ အရင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လွဳပ္ရွားခဲ့သူေတြ ကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းတယ္ ဆိုတာမ်ဳိး အတိအလင္းျပဌာန္းထားျခင္းမရွိေသးဘူးလို႕ ဦးမင္းသူကေျပာပါတယ္။
" အီလက္ထေရာနစ္ဥပေဒဆိုရင္ ဖ်က္သိမ္းၿပီဆိုတာ ဒီဥပေဒမွာ မပါလာဘူး။ သတိထားမိခဲ့တယ္ေပါ့ေလ။ တကယ္တမ္းဆို ဥပေဒအသစ္ျပ႒ာန္းရင္ ဥပေဒအေဟာင္းကို ဖ်က္သိမ္းရတယ္။ အဲ့ဒီ့အစား အစားထိုးရတယ္ ဆိုတာ ေၾကညာေလ့ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ ဒီဥပေဒကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီအီလက္ထေရာနစ္ဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းၿပီလို႔ မေျပာတဲ့အတြက္ အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒကို သီးသန္႔ၿပီး ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိနဲ႔ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ အစိုးရနဲ႔ အျမင္သေဘာထား မတူတဲ့သူေတြအေပၚမွာ ႏွိပ္ကြပ္တဲ့ဥပေဒလို အသက္ဝင္မွာလည္း က်ေနာ္ စိုးရိမ္ပါတယ္။ "
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳ အခြင့္အေရးကိုအသံုးခ်ၿပီး လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္အုပ္စုေတြက အသံုးခ်ေနတာကို Freedom House အေနနဲ႔ အထူးစိုးရိမ္မိေၾကာင္း Madeline Earp ကေျပာပါတယ္။
"က်မတို႔အေနနဲ႔ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႕ တကယ္ပဲ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မိ ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ အင္တာနက္သံုးစဲြတာကို အရင္ကလို ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္တာမ်ဳိး မရွိေတာ့ဘူးဆိုတာ သတင္းေကာင္းပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း တခ်ိန္တည္းမွာပဲ စစ္တပ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ ဘာသာေရးအုပ္စုကေန အင္တာနက္ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ႀကိဳးကိုင္ ခ်ယ္လွယ္ေနတာဟာ တကယ့္ကို စိုးရိမ္စရာေကာင္းပါတယ္။"
၂၀၁၃ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒသစ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အတည္ျပဳျပဌာန္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၄ မတ္လမွာ စတင္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံခဲ့တဲ့ ေနာ္ေ၀း အေျခစိုက္ တယ္လီေနာ ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီဟာျပည္တြင္းကေန ပထမဆံုး ႏိုင္ငံတကာ အင္တာနက္ ကြန္ရက္နဲ႔ တိုက္ရိုက္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္လို႔ Freedom House ရဲ႕အစီရင္ခံစာမွာေဖၚျပထားပါတယ္။
Freedom House ရဲ႕ ၂၀၁၄ခုနွစ္ အစီရင္ခံစာအရ အင္တာနက္အြန္လိုင္းသံုးစဲြမွဳကို ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မွဳေတြနဲ႕ ေစာင့္ၾကည့္ကန္႔သတ္မွဳေတြေၾကာင့္ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳအဆင့္ဟာ က်ဆင္းသြားတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရုရွား၊ တူရကီ၊ ယူကရိန္း ႏိုင္ငံေတြမွာ အင္တာနက္လြတ္လပ္မွဳဟာ သိသိသာသာက်ဆင္းသြားတယ္လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။ အလားတူ အီရန္၊ ဆီရီးယားနဲ႕ တရုတ္ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း အရင္ႏွစ္ကအစီရင္ခံစာေတြအတိုင္း အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳဟာ ဆိုးရြားေနဆဲပဲလို႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။
အင္တာနက္ သုံးစြဲမႈ အလြတ္လပ္ဆုံး ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ အုိက္စ္လန္း၊ အက္စ္တုိးနီးယားနဲ႔ ကေနဒါႏုိင္ငံတုိ႔ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။ အစီရင္ခံစာကုိေတာ့ အစုိးရက အင္တာနက္ သုံးစြဲမႈအေပၚ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈ၊ အင္တာနက္ေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္အထိ လြတ္လပ္စြာ တက္ၾကည့္ႏုိင္သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္အထိ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ျခယ္မႈရွိသလဲအေပၚ အေျခခံၿပီး ျပဳစုခဲ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳဟာ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ အတြင္း ေျပာင္းလဲ တိုးတက္လာခဲ့ေပမဲ့ အင္တာနက္ သံုးစဲြသူေတြရဲ႕အခြင့္အေရးကို အကာ အကြယ္ေပး ဖို႔ လိုအပ္ ေနဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ Freedom House အဖဲြ႕ႀကီးက ေျပာလိုက္ ပါတယ္။ ျမန္မာ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း (၆၅)ႏိုင္ငံရဲ႕ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳကို သုေတသန ျပဳစုထားတဲ့ Freedom of the Net 2014 အစီရင္ခံစာကို Freedom House အဖဲြ႔ႀကီးက ၾကာသာပေတးေန႔က ထုတ္ျပန္ ခဲ့တာပါ။ အေၾကာင္းစံုကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က ေျပာျပမွာပါ။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၀ါရွင္တန္ဒီစီ အေျခစိုက္ Freedom House လို႔ေခၚတဲ့ ကမာၻတ၀ွမ္းႏုိင္ငံေတြရဲ႕ လြတ္လပ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့အဖဲြ႔က ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳ အစီရင္ခံစာ ၂၀၁၄ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဟာ အရင္က အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳ လံုး၀မရွိတဲ့အဆင့္ကေန ဒီႏွစ္အတြင္း တစိတ္တပိုင္းအားျဖင့္ လြတ္လပ္မွဳရွိလာတဲ့ အဆင့္ကိုေရာက္ လာခဲ့တယ္လို႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အစီရင္ခံစာကို တဲြဖက္ျပဳစုေရးသားသူ သုေတသီ Madeline Earp ကအခုလိုေျပာျပပါတယ္။
"ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳဟာ ဒီႏွစ္အတြင္း အရွိန္အဟုန္ နဲ႔ ေျပာင္းလဲခဲ့ တာပါ။ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒ အသစ္ကို ျပဌာန္းႏိုင္ခဲ့တာေၾကာင့္ အခုလို အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳ အဆင့္တိုးလာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အင္တာနက္၊ ဖုန္း၊ ဆက္သြယ္ေရးေစ်းကြက္ကို ပြင့္လင္းလာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီဥပေဒမွာ အင္တာနက္အြန္လိုင္းကတဆင့္ စစ္တပ္နဲ႔ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကို ေ၀ဖန္ေရးသားသူေတြအေပၚ အေရးယူျပစ္ဒဏ္ေပးတဲ့ အခ်က္ကို မေျပာင္းလဲပဲ ဆက္ၿပီး ထားရွိေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာရဲ႕အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳဟာ တစိတ္တပိုင္းအားျဖင့္ လြတ္လပ္မွဳရွိလာတဲ့အဆင့္မွာရွိခဲ့တာပါ။"
အသစ္ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ မွာ အားသာခ်က္၊ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက လိုသလို အသံုးခ်ေနတာေတြရွိေနတယ္လို႕လည္း အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ ဥတၱရသီရိျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးမင္းသူကေျပာပါတယ္။
" ဒါ က်ေနာ္တို႔ အပါအဝင္ပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ မရည္ရြယ္ပဲနဲ႔ ကိုယ့္ခံစားခ်က္ အေပၚမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ ကိစၥတခုအေပၚမွာ က်ေနာ့္ကို အေရးယူဖို႔ ေဆာင္ရြက္တာေတြ ရွိခဲ့တယ္။ အဲ့တာကေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပုဒ္မ ၆၆(ဃ) ေပါ့ေလ။ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ အမႈဖြင့္ခဲ့တာမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ ဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔က ေျပလည္ေအာင္ေပါ့ေလ။ ဒါ က်ေနာ္တို႔ ေက်နပ္ေအာင္ ေတာင္းပန္ ေလွ်ာက္ထားၿပီးမွ အမႈ ရုပ္သိမ္းသြားတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြ အဲ့ေတာ့ တျခား က်ေနာ္တို႔ထက္ ဆိုးဆိုးရြားရြားေရးေနတဲ့ စာမ်က္ႏွာေတြလည္း ရွိတယ္။ နာမည္တပ္ၿပီးမွ က်ေနာ္ ပုဂၢဳိလ္ေရးအရ မေျပာခ်င္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ လူထုေခါင္းေဆာင္ အေမေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚၿခိမ္းေျခာက္ထားတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေတြ အထိေအာင္ ေရးခဲ့တာေတြ လည္းရွိတယ္။ အဲ့လိုေရးတဲ့အေပၚမွာ ဘာမွ အေရးယူေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ မရွိဘူးေပါ့ေလ။ အဲ့ဒီ့အေပၚမွာ ခြဲျခားမႈေတြ နည္းနည္းေတာ့ရွိေနတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။"
ဒါအျပင္ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒမွာ အရင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လွဳပ္ရွားခဲ့သူေတြ ကို ႏွစ္ရွည္ေထာင္ဒဏ္ေတြ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းတယ္ ဆိုတာမ်ဳိး အတိအလင္းျပဌာန္းထားျခင္းမရွိေသးဘူးလို႕ ဦးမင္းသူကေျပာပါတယ္။
" အီလက္ထေရာနစ္ဥပေဒဆိုရင္ ဖ်က္သိမ္းၿပီဆိုတာ ဒီဥပေဒမွာ မပါလာဘူး။ သတိထားမိခဲ့တယ္ေပါ့ေလ။ တကယ္တမ္းဆို ဥပေဒအသစ္ျပ႒ာန္းရင္ ဥပေဒအေဟာင္းကို ဖ်က္သိမ္းရတယ္။ အဲ့ဒီ့အစား အစားထိုးရတယ္ ဆိုတာ ေၾကညာေလ့ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ ဒီဥပေဒကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီအီလက္ထေရာနစ္ဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းၿပီလို႔ မေျပာတဲ့အတြက္ အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒကို သီးသန္႔ၿပီး ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိနဲ႔ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ အစိုးရနဲ႔ အျမင္သေဘာထား မတူတဲ့သူေတြအေပၚမွာ ႏွိပ္ကြပ္တဲ့ဥပေဒလို အသက္ဝင္မွာလည္း က်ေနာ္ စိုးရိမ္ပါတယ္။ "
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳ အခြင့္အေရးကိုအသံုးခ်ၿပီး လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္အုပ္စုေတြက အသံုးခ်ေနတာကို Freedom House အေနနဲ႔ အထူးစိုးရိမ္မိေၾကာင္း Madeline Earp ကေျပာပါတယ္။
"က်မတို႔အေနနဲ႔ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႕ တကယ္ပဲ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မိ ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ အင္တာနက္သံုးစဲြတာကို အရင္ကလို ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္တာမ်ဳိး မရွိေတာ့ဘူးဆိုတာ သတင္းေကာင္းပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း တခ်ိန္တည္းမွာပဲ စစ္တပ္နဲ႔ နီးစပ္တဲ့ ဘာသာေရးအုပ္စုကေန အင္တာနက္ လြတ္လပ္ခြင့္ကို ႀကိဳးကိုင္ ခ်ယ္လွယ္ေနတာဟာ တကယ့္ကို စိုးရိမ္စရာေကာင္းပါတယ္။"
၂၀၁၃ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒသစ္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အတည္ျပဳျပဌာန္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၄ မတ္လမွာ စတင္ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံခဲ့တဲ့ ေနာ္ေ၀း အေျခစိုက္ တယ္လီေနာ ဆက္သြယ္ေရးကုမၸဏီဟာျပည္တြင္းကေန ပထမဆံုး ႏိုင္ငံတကာ အင္တာနက္ ကြန္ရက္နဲ႔ တိုက္ရိုက္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္လို႔ Freedom House ရဲ႕အစီရင္ခံစာမွာေဖၚျပထားပါတယ္။
Freedom House ရဲ႕ ၂၀၁၄ခုနွစ္ အစီရင္ခံစာအရ အင္တာနက္အြန္လိုင္းသံုးစဲြမွဳကို ဆင္ဆာျဖတ္ေတာက္မွဳေတြနဲ႕ ေစာင့္ၾကည့္ကန္႔သတ္မွဳေတြေၾကာင့္ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳအဆင့္ဟာ က်ဆင္းသြားတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရုရွား၊ တူရကီ၊ ယူကရိန္း ႏိုင္ငံေတြမွာ အင္တာနက္လြတ္လပ္မွဳဟာ သိသိသာသာက်ဆင္းသြားတယ္လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။ အလားတူ အီရန္၊ ဆီရီးယားနဲ႕ တရုတ္ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း အရင္ႏွစ္ကအစီရင္ခံစာေတြအတိုင္း အင္တာနက္ လြတ္လပ္မွဳဟာ ဆိုးရြားေနဆဲပဲလို႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။
အင္တာနက္ သုံးစြဲမႈ အလြတ္လပ္ဆုံး ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ အုိက္စ္လန္း၊ အက္စ္တုိးနီးယားနဲ႔ ကေနဒါႏုိင္ငံတုိ႔ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။ အစီရင္ခံစာကုိေတာ့ အစုိးရက အင္တာနက္ သုံးစြဲမႈအေပၚ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈ၊ အင္တာနက္ေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္အထိ လြတ္လပ္စြာ တက္ၾကည့္ႏုိင္သလဲ၊ ဘယ္ေလာက္အထိ ကန္႔သတ္ ခ်ဳပ္ျခယ္မႈရွိသလဲအေပၚ အေျခခံၿပီး ျပဳစုခဲ့တာျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
 |
| ပုဂံ-မႏၲေလး သြား သေဘၤာေပၚက ေနာ္ေဝဘုရင္နဲ႕ မိဖုရား (ဓာတ္ပံု – NRK) |
5.12.2014
ေနာ္ေ၀ဘုရင္ ဟာ႐ိုးႏွင့္ မိဖုရား ဆြန္ညာတို႔ မႏၲေလးသို႔ ေရာက္မလာမီ ဧရာ၀တီ ျမစ္ကမ္းေဘးရွိ ဆင္းရဲသား ရပ္ကြက္ တခုကို အဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္းပစ္ ခဲ့သည့္ေၾကာင္း သိရွိရၿပီးေနာက္ “ဝမ္းနည္း ပါေၾကာင္း” ေနာ္ေဝ ဘုရင္ ဟာ႐ိုးက ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“ဒီကိစၥဟာ ဝမ္းနည္း စရာပါ။ ဒီလိုလုပ္ဖို႕ က်ေနာ္တို႕ လုံးလုံး မေတာင္းဆို ခဲ့ဘူး” ဟု ဘုရင္ဟာ႐ိုးက ေျပာေၾကာင္း ေနာ္ေဝ အသံလႊင့္ဌာန NRK က သတင္းေပး ပို႕ထားသည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေနာ္ေဝ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီး ဌာနကလည္း အလြန္ အံ့အား သင့္မိၿပီး စိတ္ပ်က္ ဝမ္းနည္းရေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ေနာ္ေ၀ ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းက ျမန္မာ တာ၀န္ရွိသူမ်ား အေနျဖင့္ တိုင္းျပည္၏ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈကို ဖုံးကြယ္ရန္အတြက္ လူမ်ားကို ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းရန္ ႀကိဳးစားလိမ့္မည္ဟု မထင္ခဲ့ေၾကာင္း ေ၀ဖန္လိုက္သည္။
“ဒါက ေမွ်ာ္လင့္မထားခဲ့တဲ့ အလြန္ႀကီးမားတဲ့ နားလည္မႈ လြဲမွားျခင္းပါ” ဟု ေနာ္ေ၀လႊတ္ေတာ္မွ ႏိုင္ငံျခားေရး ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ Øyvind Halleraker က ေနာ္ေ၀အသံလႊင့္ဌာန (NRK) သို႔ ေျပာသည္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံက ဆင္း ရဲတဲ့ ႏိုင္ငံတခုပါ။ ဒီဆင္းရဲမြဲေတမႈကိုလည္း ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံက ေျဖရွင္းေစခ်င္ပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ေနာ္ေဝ ကြန္ဆာေဗးတစ္ပါတီ၀င္ Øyvind Halleraker က “ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈဆီကို သြားခဲ့တုန္းကနဲ႕ မတူ အယူအဆ လံုးလံုးကို ျခားနားေနတယ္ဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္။ ေတာ္၀င္ဇနီးေမာင္ႏွံ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနမွန္ကို မျမင္ေတြ႔ရတာဟာ ၀မ္းနည္းစရာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟုလည္း သူကေျပာသည္။
ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွာလည္း စိတ္ပ်က္ခဲ့ရသည္။ “ဆင္းရဲမြဲေနမႈဆိုတာ ဖံုးကြယ္ႏိုင္တဲ့အရာ မဟုတ္ ပါဘူး။ ဒါဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးမွာ ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ျပႆနာတခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံ နဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန၏ ဆက္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ Frode Andersen က NRK သို႔ ေျပာသည္။
ေနာ္ေ၀ဘုရင္ႏွင့္ မိဖုရားတို႔သည္ တရား၀င္အလည္အပတ္ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ယခုအပတ္အတြင္းတြင္ ေရာက္ရွိ ခဲ့သည္။ ခရီးစဥ္ကို ဧရာ၀တီျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း မႏၲေလးသို႔ သေဘၤာစီး၍ သြားေရာက္ျခင္းျဖင့္ အဆံုးသတ္ခဲ့သည္။ ဒီဇင္ ဘာလ ၃ ရက္ေန႕ ဘုရင္ဟာ႐ိုးက မႏၲေလးသို႔ သေဘၤာသြားေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သူတို႔ ၂ ေယာက္လံုး ၾကည့္ခ်င္ေၾကာင္း NRK၏ ညပိုင္းေရဒီယို ထုတ္လႊင့္မႈ အစီအစဥ္သို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သေဘၤာ ကမ္းကပ္မည့္ ေဂါဝိန္ဆိပ္အနီးတြင္ ေျမတူးစက္မ်ားျဖင့္ ေလာေလာလတ္လတ္ ရွင္းလင္းခဲ့သည့္ေနရာတြင္ အိုးအိမ္မဲ့ ဆင္းရဲသားမိသားစုမ်ား ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ထိုေနရာတ၀ိုက္ တြင္ ေနထိုင္သည့္ ဆင္းရဲသား မိသားစုမ်ားကို သူတို႔၏ ယာယီေနအိမ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးၿပီး ထြက္ခြာသြားၾကရန္ ညႊန္ၾကား ခဲ့ေၾကာင္း ဧရာ၀တီက ဒီဇင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ေဖာ္ေရးသားခဲ့သည္။
သူတို႔ကို ဖယ္ရွားၿပီးသည့္ေနာက္ ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ားက ထိုေနရာကို ေျမတူးစက္ႏွင့္ ထိုးၿပီး ျမစ္ကမ္းေဘးမွ က်ယ္၀န္းျပန္႔ျပဴးသည့္ ေနရာအျဖစ္ေျပာင္းလဲလိုက္သည္။ ပန္းပင္မ်ားလည္း စိုက္ပ်ိဳးလိုက္ၿပီး ဆိပ္ကမ္းတြင္ ေနာ္ေ၀ ႏိုင္ငံ အလံႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလံမ်ားသာမက ဆိုင္းပုဒ္ၾကီးတခုကိုလည္း စိုက္ထူလိုက္သည္။
ေနာ္ေ၀ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွာ ထိုသတင္းေၾကာင့္ အံ့အားသင့္ၿပီး စိတ္ပ်က္ခဲ့ရသည္။ Frode Andersen က ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ ႀကီးဌာနမွ အရာရွိမ်ားသည္ ဘုရင္၏ ခရီးစဥ္အတြက္ ျမန္မာအရာရွိမ်ားႏွင့္ အတူ စနစ္တက် စီစဥ္ခဲ့ၾကၿပီး သေဘာတူ ညွိႏိႈင္းထားသည့္အတိုင္း ျပဳလုပ္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့ၾကပါသည္။ အိုးအိမ္မဲ့ ဆင္းရဲသားမိသားစုမ်ား ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းျခင္းကို ေနာ္ေ၀ အရာရွိမ်ား သတိမထားမိခဲ့ၾကပါ။ “က်ေနာ္တို႔ နားမလည္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုလည္း မျဖစ္သင့္ပါဘူး” ဟု Frode Andersen က NRK သို႔ေျပာသည္။
Frode Andersen က ေနာ္ေ၀ သံတမန္မ်ားအေနျဖင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔ ဘုရင္ႏွင့္ မိဖုရား ဆိုက္ကပ္ရန္ေနရာကို မျမင္ဖူးခဲ့ၾကသလို ကြန္ကရစ္ သေဘၤာဆိပ္ျဖစ္ရန္လည္း သေဘာတူညီခ်က္ မထားရွိခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ မႏၲေလးသို႔ ေရာက္ရွိခ်ိန္တြင္ အျခားေနရာတခုတြင္ ေတာ္႐ံုသင့္႐ံုသာ စီစဥ္ရန္ သေဘာတူထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ ေနာ္ေ၀တာ၀န္ရွိသူမ်ားက မည္ကဲ့သို႔ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည္ကို သိရွိႏိုင္ရန္ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေန့သည္ ဟုလည္းဆိုသည္။
သေဘၤာဆိုက္ကပ္မည့္ အစီအစဥ္ေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ ျမစ္ကမ္းေဘးရွိ ဆင္းရဲသားတို႔၏ေနအိမ္မ်ားကို အတင္းေရႊ႕ ေျပာင္း လိုက္သည့္ အေၾကာင္းကို ျမန္မာဘက္မွ ေနာ္ေ၀ဘုရင္ႏွင့္ မိဖုရားသို႔ ေျပာျပခဲ့ျခင္းလည္း မရွိဟုလည္းဆိုသည္။
ဖယ္ရွားပစ္ခဲ့ျခင္းအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကး ေပးသင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ေနာ္ေ၀တာ၀န္ရွိသူမ်ားဘက္မွ ၎အခ်က္ကို ေသခ်ာေအာင္ျပဳလုပ္ရန္ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံတြင္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ထြက္ေပၚေနသည္။
Rafto Foundation မွ Iver Ørstavik က “ေတာ္၀င္နန္းေတာ္နဲ႔ ေနာ္ေ၀ အစိုးရ တာ၀န္ ရွိသူေတြအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းေပးသင့္ပါတယ္” ဟု NRK သို႔ ေျပာသည္။ Rafto Foundation သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို Rafto ဆု ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ၿပီး ႏိုဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုအတြက္လည္း အမည္စာရင္းတင္သြင္းေပးခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏို္င္ငံတကာက သတိထားမိေအာင္ မီးေမာင္းထိုးျပေပးခဲ့သည္။
အဆိုပါ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈသည္ VIP မ်ားလာေသာအခါ ” သာမာန္ လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္” သာ ျဖစ္သည္ဟု မႏၲေလးစည္ပင္က ဦးသက္ႏိုင္ထြန္းက ဧရာဝတီသို႕ ေျပာၾကားျပီး ႏိုဝင္ဘာလကတည္းက သတိေပးထားေၾကာင္းႏွင့္ VIP မ်ားျပန္လွ်င္ ေမာင္းထုတ္ခံရသူမ်ား ျပန္လာေန၍ ရေၾကာင္း ဆိုသည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းခံရသူ အမ်ားစုမွာ မႏၲေလးမွ ဆိပ္ကမ္းတြင္ အလုပ္လုပ္ေန ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး ယခုအခ်ိန္တြင္ ဆိပ္ကမ္းတ၀ိုက္မွ သဲေသာင္ျပင္ မ်ားေပၚတြင္ အိပ္စက္ ေနၾကရသည္။
ေနာ္ေ၀ဘုရင္ ဟာ႐ိုးႏွင့္ မိဖုရား ဆြန္ညာတို႔ မႏၲေလးသို႔ ေရာက္မလာမီ ဧရာ၀တီ ျမစ္ကမ္းေဘးရွိ ဆင္းရဲသား ရပ္ကြက္ တခုကို အဓမၼ ေရႊ႕ေျပာင္းပစ္ ခဲ့သည့္ေၾကာင္း သိရွိရၿပီးေနာက္ “ဝမ္းနည္း ပါေၾကာင္း” ေနာ္ေဝ ဘုရင္ ဟာ႐ိုးက ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“ဒီကိစၥဟာ ဝမ္းနည္း စရာပါ။ ဒီလိုလုပ္ဖို႕ က်ေနာ္တို႕ လုံးလုံး မေတာင္းဆို ခဲ့ဘူး” ဟု ဘုရင္ဟာ႐ိုးက ေျပာေၾကာင္း ေနာ္ေဝ အသံလႊင့္ဌာန NRK က သတင္းေပး ပို႕ထားသည္။
ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေနာ္ေဝ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီး ဌာနကလည္း အလြန္ အံ့အား သင့္မိၿပီး စိတ္ပ်က္ ဝမ္းနည္းရေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ေနာ္ေ၀ ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းက ျမန္မာ တာ၀န္ရွိသူမ်ား အေနျဖင့္ တိုင္းျပည္၏ ဆင္းရဲ မြဲေတမႈကို ဖုံးကြယ္ရန္အတြက္ လူမ်ားကို ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းရန္ ႀကိဳးစားလိမ့္မည္ဟု မထင္ခဲ့ေၾကာင္း ေ၀ဖန္လိုက္သည္။
“ဒါက ေမွ်ာ္လင့္မထားခဲ့တဲ့ အလြန္ႀကီးမားတဲ့ နားလည္မႈ လြဲမွားျခင္းပါ” ဟု ေနာ္ေ၀လႊတ္ေတာ္မွ ႏိုင္ငံျခားေရး ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ေကာ္မတီ၀င္ Øyvind Halleraker က ေနာ္ေ၀အသံလႊင့္ဌာန (NRK) သို႔ ေျပာသည္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံက ဆင္း ရဲတဲ့ ႏိုင္ငံတခုပါ။ ဒီဆင္းရဲမြဲေတမႈကိုလည္း ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံက ေျဖရွင္းေစခ်င္ပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
ေနာ္ေဝ ကြန္ဆာေဗးတစ္ပါတီ၀င္ Øyvind Halleraker က “ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈဆီကို သြားခဲ့တုန္းကနဲ႕ မတူ အယူအဆ လံုးလံုးကို ျခားနားေနတယ္ဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္။ ေတာ္၀င္ဇနီးေမာင္ႏွံ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနမွန္ကို မျမင္ေတြ႔ရတာဟာ ၀မ္းနည္းစရာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟုလည္း သူကေျပာသည္။
ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွာလည္း စိတ္ပ်က္ခဲ့ရသည္။ “ဆင္းရဲမြဲေနမႈဆိုတာ ဖံုးကြယ္ႏိုင္တဲ့အရာ မဟုတ္ ပါဘူး။ ဒါဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးမွာ ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ျပႆနာတခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံ နဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန၏ ဆက္သြယ္ေရးဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲ Frode Andersen က NRK သို႔ ေျပာသည္။
ေနာ္ေ၀ဘုရင္ႏွင့္ မိဖုရားတို႔သည္ တရား၀င္အလည္အပတ္ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ယခုအပတ္အတြင္းတြင္ ေရာက္ရွိ ခဲ့သည္။ ခရီးစဥ္ကို ဧရာ၀တီျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း မႏၲေလးသို႔ သေဘၤာစီး၍ သြားေရာက္ျခင္းျဖင့္ အဆံုးသတ္ခဲ့သည္။ ဒီဇင္ ဘာလ ၃ ရက္ေန႕ ဘုရင္ဟာ႐ိုးက မႏၲေလးသို႔ သေဘၤာသြားေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သူတို႔ ၂ ေယာက္လံုး ၾကည့္ခ်င္ေၾကာင္း NRK၏ ညပိုင္းေရဒီယို ထုတ္လႊင့္မႈ အစီအစဥ္သို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သေဘၤာ ကမ္းကပ္မည့္ ေဂါဝိန္ဆိပ္အနီးတြင္ ေျမတူးစက္မ်ားျဖင့္ ေလာေလာလတ္လတ္ ရွင္းလင္းခဲ့သည့္ေနရာတြင္ အိုးအိမ္မဲ့ ဆင္းရဲသားမိသားစုမ်ား ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္။ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ထိုေနရာတ၀ိုက္ တြင္ ေနထိုင္သည့္ ဆင္းရဲသား မိသားစုမ်ားကို သူတို႔၏ ယာယီေနအိမ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးၿပီး ထြက္ခြာသြားၾကရန္ ညႊန္ၾကား ခဲ့ေၾကာင္း ဧရာ၀တီက ဒီဇင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ေဖာ္ေရးသားခဲ့သည္။
သူတို႔ကို ဖယ္ရွားၿပီးသည့္ေနာက္ ေဒသဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ားက ထိုေနရာကို ေျမတူးစက္ႏွင့္ ထိုးၿပီး ျမစ္ကမ္းေဘးမွ က်ယ္၀န္းျပန္႔ျပဴးသည့္ ေနရာအျဖစ္ေျပာင္းလဲလိုက္သည္။ ပန္းပင္မ်ားလည္း စိုက္ပ်ိဳးလိုက္ၿပီး ဆိပ္ကမ္းတြင္ ေနာ္ေ၀ ႏိုင္ငံ အလံႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အလံမ်ားသာမက ဆိုင္းပုဒ္ၾကီးတခုကိုလည္း စိုက္ထူလိုက္သည္။
ေနာ္ေ၀ တာ၀န္ရွိသူမ်ားမွာ ထိုသတင္းေၾကာင့္ အံ့အားသင့္ၿပီး စိတ္ပ်က္ခဲ့ရသည္။ Frode Andersen က ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ ႀကီးဌာနမွ အရာရွိမ်ားသည္ ဘုရင္၏ ခရီးစဥ္အတြက္ ျမန္မာအရာရွိမ်ားႏွင့္ အတူ စနစ္တက် စီစဥ္ခဲ့ၾကၿပီး သေဘာတူ ညွိႏိႈင္းထားသည့္အတိုင္း ျပဳလုပ္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားခဲ့ၾကပါသည္။ အိုးအိမ္မဲ့ ဆင္းရဲသားမိသားစုမ်ား ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းျခင္းကို ေနာ္ေ၀ အရာရွိမ်ား သတိမထားမိခဲ့ၾကပါ။ “က်ေနာ္တို႔ နားမလည္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုလည္း မျဖစ္သင့္ပါဘူး” ဟု Frode Andersen က NRK သို႔ေျပာသည္။
Frode Andersen က ေနာ္ေ၀ သံတမန္မ်ားအေနျဖင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔ ဘုရင္ႏွင့္ မိဖုရား ဆိုက္ကပ္ရန္ေနရာကို မျမင္ဖူးခဲ့ၾကသလို ကြန္ကရစ္ သေဘၤာဆိပ္ျဖစ္ရန္လည္း သေဘာတူညီခ်က္ မထားရွိခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ မႏၲေလးသို႔ ေရာက္ရွိခ်ိန္တြင္ အျခားေနရာတခုတြင္ ေတာ္႐ံုသင့္႐ံုသာ စီစဥ္ရန္ သေဘာတူထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ ေနာ္ေ၀တာ၀န္ရွိသူမ်ားက မည္ကဲ့သို႔ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သည္ကို သိရွိႏိုင္ရန္ ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေန့သည္ ဟုလည္းဆိုသည္။
သေဘၤာဆိုက္ကပ္မည့္ အစီအစဥ္ေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္ ျမစ္ကမ္းေဘးရွိ ဆင္းရဲသားတို႔၏ေနအိမ္မ်ားကို အတင္းေရႊ႕ ေျပာင္း လိုက္သည့္ အေၾကာင္းကို ျမန္မာဘက္မွ ေနာ္ေ၀ဘုရင္ႏွင့္ မိဖုရားသို႔ ေျပာျပခဲ့ျခင္းလည္း မရွိဟုလည္းဆိုသည္။
ဖယ္ရွားပစ္ခဲ့ျခင္းအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကး ေပးသင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ေနာ္ေ၀တာ၀န္ရွိသူမ်ားဘက္မွ ၎အခ်က္ကို ေသခ်ာေအာင္ျပဳလုပ္ရန္ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံတြင္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ထြက္ေပၚေနသည္။
Rafto Foundation မွ Iver Ørstavik က “ေတာ္၀င္နန္းေတာ္နဲ႔ ေနာ္ေ၀ အစိုးရ တာ၀န္ ရွိသူေတြအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းေပးသင့္ပါတယ္” ဟု NRK သို႔ ေျပာသည္။ Rafto Foundation သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို Rafto ဆု ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ၿပီး ႏိုဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုအတြက္လည္း အမည္စာရင္းတင္သြင္းေပးခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏို္င္ငံတကာက သတိထားမိေအာင္ မီးေမာင္းထိုးျပေပးခဲ့သည္။
အဆိုပါ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈသည္ VIP မ်ားလာေသာအခါ ” သာမာန္ လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္” သာ ျဖစ္သည္ဟု မႏၲေလးစည္ပင္က ဦးသက္ႏိုင္ထြန္းက ဧရာဝတီသို႕ ေျပာၾကားျပီး ႏိုဝင္ဘာလကတည္းက သတိေပးထားေၾကာင္းႏွင့္ VIP မ်ားျပန္လွ်င္ ေမာင္းထုတ္ခံရသူမ်ား ျပန္လာေန၍ ရေၾကာင္း ဆိုသည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းခံရသူ အမ်ားစုမွာ မႏၲေလးမွ ဆိပ္ကမ္းတြင္ အလုပ္လုပ္ေန ၾကသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး ယခုအခ်ိန္တြင္ ဆိပ္ကမ္းတ၀ိုက္မွ သဲေသာင္ျပင္ မ်ားေပၚတြင္ အိပ္စက္ ေနၾကရသည္။
မသိဂၤ ီထိုက္
4.12.2014
လာမယ့္ႏွစ္မွာ က်င္းပမယ္လို႔ ေျပာဆို ထားတဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြကို မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ PR စနစ္နဲ႔ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ဖို႔ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အဆံုး အျဖတ္ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရွိမရွိ ဆံုးျဖတ္ေပးဖို႔ တိုင္းရင္းသား အမ်ားစု ပါ၀င္တဲ႔ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ဆိုင္ရာ ခံုရံုးကို တင္လိုက္ပါၿပီ။ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ကို က်င့္သံုးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခံုရံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ေနာက္ဆံုး အတည္ ျဖစ္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မသိဂၤ ီထိုက္က စုစည္း တင္ျပထား ပါတယ္။
အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ က်င့္သံုးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတဲ႔ မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ PR စနစ္ဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ မရွိဘူး ဆိုၿပီး အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္တြင္းက တိုင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္အမတ္ အမ်ားစုနဲ႔ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္တို႔က ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးကို အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ကေန တဆင့္ တင္လိုက္ၿပီ ျဖစ္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD ရဲ႕ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ၾကည္ညြန္႔က အခုလို ေျပာပါတယ္။
" ခံု႐ံုးကို တင္ရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ကိုက အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ PR စနစ္ က်င့္သံုးျခင္းဟာ အခုလက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ မရွိဘူး လို႔ သံုးသပ္လို႔ ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ခံု႐ံုးကို အဆံုးအျဖတ္ ျပဳခိုင္းတာခင္ဗ်။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ကို တင္တာပါ။ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ကေန တဆင့္ ခံု႐ံုးကို လိပ္မူတပ္ၿပီး တင္ရပါတယ္။ ဥကၠ႒ဆီကေန ခံု႐ံုးဆီ ေရာက္မေရာက္ ဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မသိရေသးဘူး။ အဲ့ဒီ့က်လို႔ရွိရင္ ခံု႐ံုးကို ေရာက္ၿပီးလို႔ရွိရင္ ခံု႐ံုးက ၾကားနာၿပီးရင္ ခံုဖြဲ႔၊ ခံုဖြဲ႔ၿပီးရင္ က်ေနာ္တို႔ဆီ ဆင့္စာ ပို႔မယ္။ ဆင့္စာပို႔ၿပီးတဲ့အခါမွာ ႏွစ္ဖက္ ၾကားနာမွာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က ေလွ်ာက္ထားသူေပါ့။ ေလွ်ာက္ထားခံရသူက ႏုိင္ငံေတာ္ျဖစ္မွာေပါ့။"
PR စနစ္ က်င့္သံုးတာဟာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရွိမရွိ အေျခခံ ဥပေဒ ဆိုင္ရာ ခံုရံုးရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္က ေနာက္ဆံုး အဆံုးအျဖတ္ ျဖစ္မွာမို႔ မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ကို အဆိုျပဳခ်ိန္ကစလို႔ အတည္ျပဳၿပီးခ်ိန္ အထိ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ တစိုက္မတ္မတ္ ကန္႔ကြက္ခဲ႔ၾကတဲ႔ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ အတြက္ ေနာက္ဆံုး ႀကိဳးပမ္းခ်က္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
PR စနစ္ကို အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္တြင္းက တိုင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ၂၆ ဦးတို႔ လက္မွတ္ထိုးၿပီး ခံုရံုးကို တင္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ လက္မွတ္ေတြကို ဦးေဆာင္ ေကာက္ယူခဲ႔တဲ႔ ရခုိင္အမ်ိဳးသား ပါတီ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးခင္ေမာင္လတ္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ရခိုင္ အမ်ိဳးသားပါတီ ပါတယ္။ ရခုိင္အမတ္ ေျခာက္ေယာက္စလံုး ပါတယ္။ ခ်င္းက ႏွစ္ပါတီ ရွိတယ္။ ႏွစ္ပါတီစလံုး ပါတယ္။ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ပါတီ။ ဗညားေအာင္မိုးတို႔ ပါတီေလ။ သူ ပါတယ္။ ရွမ္း-ပါတယ္။ SNDP က်ားျဖဴပါတီ။ ကရင္က ဖလံုစေဝၚ ပါတီပါတယ္။ ကရင္ႏွစ္ပါတီပါတယ္။ ေနာက္ NLD ပါတယ္။ ဝ က မပါဘူး။ "
အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္တြင္း မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ အသံုးျပဳဖို႔ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု ပါတီ (NDF) က အဆို တင္သြင္းခ်ိန္တုန္းကေတာ့ တုိင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD နဲ႔ အတူ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကလည္း ကန္႔ကြက္ခဲ႔တာပါ။
ဒါေပမယ့္ အခု ခံုရံုးကို တင္သြင္းတာမွာေတာ့ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မပါ၀င္ပါဘူး။ ရခုိင္ အမ်ိဳးသားပါတီ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးခင္ေမာင္လတ္က PR စနစ္အေပၚ သူ႔ရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
"တိုင္းရင္းသားေတြမွာက ပါတီကေလးေတြပဲ။ ပါတီကေလးေတြဆိုေတာ့ သူတို႔က မဲနည္းနည္းေလးပဲ ရမွာ။ ဟိုက NLD တို႔ USDP တို႔ ပါတီႀကီးေတြ မဲေတြအမ်ားႀကီး စုျပံဳရႏုိင္တာေပါ့။ ေနာက္တခ်က္ကလည္း ေဆြးေႏြးေနတဲ့အထဲမွာ သူတို႔ မမွီဘူးေလ။ ေနရာ အက်ယ္ႀကီးမွာ မရွိဘူး။ တခ်ိဳ႕တိုင္းရင္းသားပါတီ က ႏွစ္မ်ိဳး သံုးမ်ိဳးေလာက္ပဲ ကိုင္ထားတာ။ တခ်ိဳ႕ပါတီဆို တမ်ိဳးပဲ ပိုင္တယ္။ ကိုယ့္ေဒသတြင္း ထဲမွာေတာင္မွ။ ဆိုေတာ့ အဲ့ဒီ့ပါတီႀကီးေတြက မဲက တျပည္လံုး အဲ့ဒီ့ရခုိင္ဆို ရခိုင္တျပည္လံုး။ ကရင္ဆို ကရင္တျပည္လံုး။ PR စနစ္က်င့္သံုးမယ္ဆုိ မဲက တန္ဖိုးရွိသြားတာကိုး။ ဆိုေတာ့ အင္အားႀကီးတဲ့ပါတီက ပိုတာသြားတာေပါ့။"
လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ ေရြးေကာက္တာမွာ မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ PR စနစ္ကို အသံုးျပဳ ေရြးေကာက္ရင္ တိုင္းရင္းသား ပါတီငယ္ေတြ အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္တြင္း ကိုယ္စားျပဳခြင့္ နည္းသြားမွာကို အဓိက စိုးရိမ္ေနၾကတာပါ။
ဒါေပမယ့္ အဓိက အတိုက္အခံ ပါတီႀကီး အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကေတာ့ PR စနစ္ကို က်င့္သံုးခဲ႔ရင္ တိုင္းရင္းသားေတြ တန္းတူ အခြင့္အေရး မရတာ၊ ပါတီငယ္ေတြနဲ႔ တသီးပုဂၢလ ေရြးေကာက္ခံမယ့္ သူေတြ အေနနဲ႔ ပါတီႀကီးေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္မႈနဲ႔ အခြင့္အေရး တန္းတူ မရတာေတြအျပင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အတြက္ အားေကာင္းတဲ႔ အစိုးရ၊ အားေကာင္းတဲ႔ ဥပေဒ ျပဳေရး မ႑ိဳင္ တို႔ကိုလည္း ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ မဟုတ္လို႔ အခုလို အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
လာမယ့္ႏွစ္မွာ က်င္းပမယ္လို႔ ေျပာဆို ထားတဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြကို မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ PR စနစ္နဲ႔ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ဖို႔ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အဆံုး အျဖတ္ဟာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရွိမရွိ ဆံုးျဖတ္ေပးဖို႔ တိုင္းရင္းသား အမ်ားစု ပါ၀င္တဲ႔ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ဆိုင္ရာ ခံုရံုးကို တင္လိုက္ပါၿပီ။ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ကို က်င့္သံုးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခံုရံုးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ေနာက္ဆံုး အတည္ ျဖစ္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မသိဂၤ ီထိုက္က စုစည္း တင္ျပထား ပါတယ္။
အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ က်င့္သံုးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတဲ႔ မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ PR စနစ္ဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ မရွိဘူး ဆိုၿပီး အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္တြင္းက တိုင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္အမတ္ အမ်ားစုနဲ႔ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္တို႔က ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခံုရံုးကို အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ကေန တဆင့္ တင္လိုက္ၿပီ ျဖစ္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD ရဲ႕ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေအာင္ၾကည္ညြန္႔က အခုလို ေျပာပါတယ္။
" ခံု႐ံုးကို တင္ရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ကိုက အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ PR စနစ္ က်င့္သံုးျခင္းဟာ အခုလက္ရွိ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ မရွိဘူး လို႔ သံုးသပ္လို႔ ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ခံု႐ံုးကို အဆံုးအျဖတ္ ျပဳခိုင္းတာခင္ဗ်။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ကို တင္တာပါ။ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ကေန တဆင့္ ခံု႐ံုးကို လိပ္မူတပ္ၿပီး တင္ရပါတယ္။ ဥကၠ႒ဆီကေန ခံု႐ံုးဆီ ေရာက္မေရာက္ ဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မသိရေသးဘူး။ အဲ့ဒီ့က်လို႔ရွိရင္ ခံု႐ံုးကို ေရာက္ၿပီးလို႔ရွိရင္ ခံု႐ံုးက ၾကားနာၿပီးရင္ ခံုဖြဲ႔၊ ခံုဖြဲ႔ၿပီးရင္ က်ေနာ္တို႔ဆီ ဆင့္စာ ပို႔မယ္။ ဆင့္စာပို႔ၿပီးတဲ့အခါမွာ ႏွစ္ဖက္ ၾကားနာမွာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က ေလွ်ာက္ထားသူေပါ့။ ေလွ်ာက္ထားခံရသူက ႏုိင္ငံေတာ္ျဖစ္မွာေပါ့။"
PR စနစ္ က်င့္သံုးတာဟာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရွိမရွိ အေျခခံ ဥပေဒ ဆိုင္ရာ ခံုရံုးရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္က ေနာက္ဆံုး အဆံုးအျဖတ္ ျဖစ္မွာမို႔ မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ကို အဆိုျပဳခ်ိန္ကစလို႔ အတည္ျပဳၿပီးခ်ိန္ အထိ လႊတ္ေတာ္တြင္းမွာ တစိုက္မတ္မတ္ ကန္႔ကြက္ခဲ႔ၾကတဲ႔ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ အတြက္ ေနာက္ဆံုး ႀကိဳးပမ္းခ်က္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
PR စနစ္ကို အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္တြင္းက တိုင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ၂၆ ဦးတို႔ လက္မွတ္ထိုးၿပီး ခံုရံုးကို တင္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ လက္မွတ္ေတြကို ဦးေဆာင္ ေကာက္ယူခဲ႔တဲ႔ ရခုိင္အမ်ိဳးသား ပါတီ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးခင္ေမာင္လတ္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ရခိုင္ အမ်ိဳးသားပါတီ ပါတယ္။ ရခုိင္အမတ္ ေျခာက္ေယာက္စလံုး ပါတယ္။ ခ်င္းက ႏွစ္ပါတီ ရွိတယ္။ ႏွစ္ပါတီစလံုး ပါတယ္။ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ပါတီ။ ဗညားေအာင္မိုးတို႔ ပါတီေလ။ သူ ပါတယ္။ ရွမ္း-ပါတယ္။ SNDP က်ားျဖဴပါတီ။ ကရင္က ဖလံုစေဝၚ ပါတီပါတယ္။ ကရင္ႏွစ္ပါတီပါတယ္။ ေနာက္ NLD ပါတယ္။ ဝ က မပါဘူး။ "
အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္တြင္း မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ အသံုးျပဳဖို႔ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစု ပါတီ (NDF) က အဆို တင္သြင္းခ်ိန္တုန္းကေတာ့ တုိင္းရင္းသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD နဲ႔ အတူ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကလည္း ကန္႔ကြက္ခဲ႔တာပါ။
ဒါေပမယ့္ အခု ခံုရံုးကို တင္သြင္းတာမွာေတာ့ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ မပါ၀င္ပါဘူး။ ရခုိင္ အမ်ိဳးသားပါတီ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးခင္ေမာင္လတ္က PR စနစ္အေပၚ သူ႔ရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
"တိုင္းရင္းသားေတြမွာက ပါတီကေလးေတြပဲ။ ပါတီကေလးေတြဆိုေတာ့ သူတို႔က မဲနည္းနည္းေလးပဲ ရမွာ။ ဟိုက NLD တို႔ USDP တို႔ ပါတီႀကီးေတြ မဲေတြအမ်ားႀကီး စုျပံဳရႏုိင္တာေပါ့။ ေနာက္တခ်က္ကလည္း ေဆြးေႏြးေနတဲ့အထဲမွာ သူတို႔ မမွီဘူးေလ။ ေနရာ အက်ယ္ႀကီးမွာ မရွိဘူး။ တခ်ိဳ႕တိုင္းရင္းသားပါတီ က ႏွစ္မ်ိဳး သံုးမ်ိဳးေလာက္ပဲ ကိုင္ထားတာ။ တခ်ိဳ႕ပါတီဆို တမ်ိဳးပဲ ပိုင္တယ္။ ကိုယ့္ေဒသတြင္း ထဲမွာေတာင္မွ။ ဆိုေတာ့ အဲ့ဒီ့ပါတီႀကီးေတြက မဲက တျပည္လံုး အဲ့ဒီ့ရခုိင္ဆို ရခိုင္တျပည္လံုး။ ကရင္ဆို ကရင္တျပည္လံုး။ PR စနစ္က်င့္သံုးမယ္ဆုိ မဲက တန္ဖိုးရွိသြားတာကိုး။ ဆိုေတာ့ အင္အားႀကီးတဲ့ပါတီက ပိုတာသြားတာေပါ့။"
လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြ ေရြးေကာက္တာမွာ မဲအခ်ိဳးက် ကိုယ္စားျပဳ စနစ္ PR စနစ္ကို အသံုးျပဳ ေရြးေကာက္ရင္ တိုင္းရင္းသား ပါတီငယ္ေတြ အေနနဲ႔ လႊတ္ေတာ္တြင္း ကိုယ္စားျပဳခြင့္ နည္းသြားမွာကို အဓိက စိုးရိမ္ေနၾကတာပါ။
ဒါေပမယ့္ အဓိက အတိုက္အခံ ပါတီႀကီး အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကေတာ့ PR စနစ္ကို က်င့္သံုးခဲ႔ရင္ တိုင္းရင္းသားေတြ တန္းတူ အခြင့္အေရး မရတာ၊ ပါတီငယ္ေတြနဲ႔ တသီးပုဂၢလ ေရြးေကာက္ခံမယ့္ သူေတြ အေနနဲ႔ ပါတီႀကီးေတြနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္မႈနဲ႔ အခြင့္အေရး တန္းတူ မရတာေတြအျပင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အတြက္ အားေကာင္းတဲ႔ အစိုးရ၊ အားေကာင္းတဲ႔ ဥပေဒ ျပဳေရး မ႑ိဳင္ တို႔ကိုလည္း ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ မဟုတ္လို႔ အခုလို အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
မေအးေအးမာ
4.12.2014
ထိုင္းႏုိင္ငံ ေကာ့ေတာင္ က်ြန္းမွာ ျဗိတိိန္ ႏုိင္ငံသား ၂ ဦး သတ္ျဖတ္ ခံရတဲ့ အမူနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဒီဇင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား လူငယ္ ၂ ဦးကို ေကာ့စေမြ တရား႐ံုး ကေန အမႈ ၇ မႈ နဲ႔ ရံုးတင္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ထိုင္းအေျခစိုက္ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ မေအးေအးမာက သတင္းေပး ပို႔ထားပါတယ္ ။
ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ကမာၻလွည့္ ခရီးသြားမ်ား အတြက္ အပန္းေျဖကြ်န္း အျဖစ္ ထင္ရွားတဲ့ ေကာ့ေတာင္ကြ်န္းမွာ ျပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလက ျဗိတိန္ ႏုိင္ငံသား ၂ ဦး သတ္ျဖတ္ ခံခဲ့ရတာပါ။ ဒီအမူနဲ႔ ပတ္သက္လုိ့ ထုိင္းရဲေတြက ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား လူငယ္ ၂ဦးကုိ တရားခံေတြ အျဖစ္ စြပ္စဲြျပိး ေကာ့စေမြ အက်ဥ္းေထာင္မွာ ထိန္းသိမ္း ထားခဲ့ရာ ကေန ဒီေန႔မွာေတာ့ အမႈ ၇ မႈ နဲ႔ ႐ံုးတင္ ခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာသံ႐ံုး ကုိယ္စားျပဳ ေရွ႕ေန ဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔ ကဆုိပါတယ္။
"တရား႐ံုးကေတာ့ အမႈနဲ႔ ပတ္သက္တာကို အစဥ္အလာ သူတို႔က ရဲကေန စစ္ေဆးတယ္။ စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ အမႈခိုင္လံုျခင္း ရွိ၊ မရွိ အစိုးရ ေရွ႕ေန႐ံုးကို တင္တယ္။ တင္လို႔ရတဲ့အခါမွာ အစိုးရေရွ႕ေန႐ံုးက ခုိင္လံုတယ္ဆို တရား႐ံုးကို တင္ရတာပါ။ ဒီေန႔ အဲ့လိုပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ တရား႐ံုးတင္လိုက္တာပါ။ တင္တဲ့အခါမွာ ကေလးေတြ အေပၚမွာ ပုဒ္မ ၇ခု နဲ႔စြဲထားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာဥပေဒနဲ႔ compare လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ လူသတ္မႈ ဆိုတဲ့ ၃၀၂ တို႔၊ ေနာက္တခါ မုဒိမ္းမႈေခၚတဲ့ ၃၇၆ တို႔၊ ေသေအာင္သတ္ၿပီး ပစၥည္းလုတယ္ဆိုတဲ့ ၃၈၂ လိုဟာမ်ိဳးတို႔၊ ေသဒဏ္ထုိက္တဲ့ အမႈေတြ က်ဴးလြန္ၿပီးေတာ့ ထိန္ခ်န္မႈဆိုတဲ့ ပုဒ္မ ၁၂၀တို႔၊ ေနာက္တခါ ထုိင္းႏုိင္ငံထဲကို တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္တယ္ဆိုတဲ့ လဝက ဥပေဒ ၁၃/ ၁ တို႔၊ ေနာက္တခါ ထုိင္းႏုိင္ငံထဲကို တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ေနထိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ၁၃ (က) လို အမႈမ်ိဳးေတြဟာ အားလံုး ၇ခုပါ သူတို႔စြဲထားတာ။"
ဒီေန႔ တရားရံုးကို အမူတဲြတင္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ တရားခံအျဖစ္ စြပ္စဲြခံ ထားရသူေတြ ကေတာ့ တရားခြင္ကိုေရာက္မလာခဲ့ေႀကာင္း သူတို႔အေနနဲ႔ ခုခံေျပာဆုိႏုိင္ဖုိ႔ ကေတာ့ လာမယ့္ ၈ရက္ေနမွာ သူတုိ႔ကိုေမးျမန္းဖြယ္ အေျခအေန ရွိတယ္လို႔ ေရွေနဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔က ဆုိပါတယ္။
"တရား႐ံုးေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ တရားခြင္မွာ အမႈ တင္ၿပီဆိုရင္ စြပ္စြဲခံရသူေတြက တရားခြင္ ေရာက္ၿပီးေတာ့ ဒီအမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ဴးလြန္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ ဆိုတာကို တရားခြင္ေရွ႕မွာ ေမးတာပါ။ တရားခြင္ အမႈတြဲ တင္တဲ့အခ်ိန္မွာ အဲ့ဒီ့လို စြပ္စြဲခံရတဲ့ ဝင္းေဇာ္ထြန္းနဲ႔ ေဇာ္လင္းဟာ တရားခြင္ေရွ႕ကို ေရာက္ မလာခဲ့ပါဘူး။ ေရာက္မလာခဲ့တဲ့ အတြက္ ဒီအမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ဴးလြန္တယ္ မက်ဴးလြန္ဘူး ဆိုတာ ကေလးေတြကို ေမးခြင့္မရွိခဲ့ပါဘူး။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီကိစၥဟာလည္း တနလၤာေန႔မွာ စစ္မယ့္သေဘာရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ေန႔ ၈ရက္ေန႔မွာ ပထမဆံုး ခုနက က်ေနာ္ေျပာသလို ကေလးေတြကို ေမးပါမယ္။ အဲ့ဒီ့အခ်က္ေတြ ေမးၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုေျဖရွင္းမယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြ ေပၚလာမွာပါ။"
ျမန္မာလူငယ္ ၂ဦးကို စဲြခ်က္တင္ႏိုင္ဖုိ႔အတြက္ ပထမတႀကိမ္ အမူတဲြတင္တဲ့အခါမွာ အစိုးရေရွ႕ေနေတြဘက္ကလည္း မခိုင္လံုေသးဘူးလို႔ ပာဆိုထားတဲ့အတြက္ တရားလိုျဖစ္တဲ့ ရဲအာဏာပို္င္ေတြက အခ်ိန္ အေတာ္ၾကာ ျပင္ဆင္ေနခဲ့ တာျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခါမွာေတာ့ ပုဒ္မ ၇ခုေလာက္နဲ႔ စဲြတင္ေၾကာင္း ေကာ့စေမြ တရားရံုးကို လာေရာက္ေပးပို႔ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္ ။
ဒီလိုစြပ္စဲြထားတဲ့ ပုဒ္မေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာလူငယ္၂ဦးအတြက္ ခုခံေခ်ပႏုိင္ဖို႔ ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ရွိမလဲ ဆိုတာကို လည္းေမးျမန္းၾကည့္တဲ့ အခါမွာ တရားလိုရဲအာဏာပိုင္ေတြဘက္က စြပ္စဲြမူေတြဟာ မခုိင္လံုပဲ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိတဲ့အေႀကာင္း ကို ဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔က ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
"ဒီအမႈေတြရဲ႕ ပုဒ္မေတြကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ အားလံုးက သံုးခုေလာက္ က ေသဒဏ္ ထုိက္တဲ့ အမႈေတြပါ။ ေသဒဏ္ထိုက္တဲ့ အမႈေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ မ်က္ျမင္သက္ေသ မရွိဘဲနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ အျပစ္ေပးလို႔ မရပါဘူး။ အခုေတာ့ ဒီအမႈဟာ ေသဒဏ္ ထိုက္တဲ့ အမႈျဖစ္ေပမဲ့ လြတ္လပ္စြာ အျပစ္ေပးလို႔မရေအာင္ က်ေနာ္တို႔က သူတို႔ဘက္က လိုက္ယူမယ့္DNA ဆိုတဲ့ ကိစၥကို ယူေကာင္း ယူပါလိမ့္မယ္။ DNA ဒါမွမဟုတ္လို႔ရွိရင္လည္း သူတို႔ေျပာတဲ့ CCTV က ပံုရိပ္ေတြကို ယူေကာင္းယူ ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားတဲ့အခါမွာ သူတို႔တင္ျပတဲ့ DNA ဟာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းနဲ႔အညီ ယူတာလားဆိုတာကို နံပတ္တစ္ စဥ္းစားရပါလိမ့္မယ္။ နံပတ္ႏွစ္အခ်က္က CCTV မွာ ေျပးတဲ့ပံုကို ယူမယ္ဆိုရင္ ဒီဟာက အမွန္တကယ္ တရားခံ ဟုတ္သလား။ CCTV မွာ တခ်ိဳ႕အကြက္ေတြ ပ်က္ေနတယ္ ဘာေၾကာင့္ ပ်က္ေနသလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြက ဒါ သံသယ ျဖစ္စရာေတြပါ။"
စက္တင္ဘာလ၁၅ရက္ေန႔မွာ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံသား ၂ဦးကုိသတ္ျဖတ္မူျဖစ္ အျပီး ၂ပတ္ၾကာတဲ့အထိ တရားခံေတြကို ထုိင္းရဲေတြက ထုတ္ေဖာ္ႏဳိင္ျခင္းမရွိတာေႀကာင့္ အမ်ားေ၀ဖန္ခံေနရတဲ့အမႈျဖစ္သလို တရားခံေတြ အျဖစ္ ျမန္မာလူငယ္ေတြကို စြပ္စဲြတဲ့အခါမွာလည္း တရားခံေတြမဟုတ္ပဲ တန္ဆာခံေတြသာျဖစ္တယ္လုိ႔ ထုိင္းသတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ လူမူကြန္ယက္ေတြမွာ ေ၀ဖန္ခံေနရတာပါ။
ျမန္မာလူငယ္ ၂ဦးကေတာ့ အစပိုုင္းမွာေတာ့ ျခိမ္းေျခာက္မူ ႏွိပ္စက္မူေတြေႀကာင့္ သူတို႔သတ္ပါတယ္လုိ႔ ၀န္ခံခဲ့ေပမဲ့ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ သူတုိ႔ ဟာျပစ္မႈ မက်ဳးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း သူတို႔လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ ရြက္ေစေပးေစလိုေၾကာင္း ထုိင္းေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီကေန တဆင့္ ျငင္းဆိုထားပါတယ္။
သူတို႔အမႈကို ျမန္မာသံရံုး ကုိယ္စားျပဳ ေရွ႕ေနေတြအပါအ၀င္ ထုိင္းေရွေနမ်ားေကာင္စီ က ေရွေန၁၂ဦးက လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပး မွာျဖစ္ျပီး ႏွိပ္စက္ ညွငး္ပမ္းမူေတြရွိတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိထားတဲ့အတြက္ ထုိင္း အထူးစံုးစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔ကိုလည္းျပန္လည္စစ္ေဆးေပးဖို႔ တုိင္ၾကားထားတဲ့အမူ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းႏုိင္ငံ ေကာ့ေတာင္ က်ြန္းမွာ ျဗိတိိန္ ႏုိင္ငံသား ၂ ဦး သတ္ျဖတ္ ခံရတဲ့ အမူနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဒီဇင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား လူငယ္ ၂ ဦးကို ေကာ့စေမြ တရား႐ံုး ကေန အမႈ ၇ မႈ နဲ႔ ရံုးတင္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို ထိုင္းအေျခစိုက္ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ မေအးေအးမာက သတင္းေပး ပို႔ထားပါတယ္ ။
ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ကမာၻလွည့္ ခရီးသြားမ်ား အတြက္ အပန္းေျဖကြ်န္း အျဖစ္ ထင္ရွားတဲ့ ေကာ့ေတာင္ကြ်န္းမွာ ျပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလက ျဗိတိန္ ႏုိင္ငံသား ၂ ဦး သတ္ျဖတ္ ခံခဲ့ရတာပါ။ ဒီအမူနဲ႔ ပတ္သက္လုိ့ ထုိင္းရဲေတြက ျမန္မာ ႏုိင္ငံသား လူငယ္ ၂ဦးကုိ တရားခံေတြ အျဖစ္ စြပ္စဲြျပိး ေကာ့စေမြ အက်ဥ္းေထာင္မွာ ထိန္းသိမ္း ထားခဲ့ရာ ကေန ဒီေန႔မွာေတာ့ အမႈ ၇ မႈ နဲ႔ ႐ံုးတင္ ခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာသံ႐ံုး ကုိယ္စားျပဳ ေရွ႕ေန ဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔ ကဆုိပါတယ္။
"တရား႐ံုးကေတာ့ အမႈနဲ႔ ပတ္သက္တာကို အစဥ္အလာ သူတို႔က ရဲကေန စစ္ေဆးတယ္။ စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ အမႈခိုင္လံုျခင္း ရွိ၊ မရွိ အစိုးရ ေရွ႕ေန႐ံုးကို တင္တယ္။ တင္လို႔ရတဲ့အခါမွာ အစိုးရေရွ႕ေန႐ံုးက ခုိင္လံုတယ္ဆို တရား႐ံုးကို တင္ရတာပါ။ ဒီေန႔ အဲ့လိုပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ တရား႐ံုးတင္လိုက္တာပါ။ တင္တဲ့အခါမွာ ကေလးေတြ အေပၚမွာ ပုဒ္မ ၇ခု နဲ႔စြဲထားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာဥပေဒနဲ႔ compare လုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ လူသတ္မႈ ဆိုတဲ့ ၃၀၂ တို႔၊ ေနာက္တခါ မုဒိမ္းမႈေခၚတဲ့ ၃၇၆ တို႔၊ ေသေအာင္သတ္ၿပီး ပစၥည္းလုတယ္ဆိုတဲ့ ၃၈၂ လိုဟာမ်ိဳးတို႔၊ ေသဒဏ္ထုိက္တဲ့ အမႈေတြ က်ဴးလြန္ၿပီးေတာ့ ထိန္ခ်န္မႈဆိုတဲ့ ပုဒ္မ ၁၂၀တို႔၊ ေနာက္တခါ ထုိင္းႏုိင္ငံထဲကို တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္တယ္ဆိုတဲ့ လဝက ဥပေဒ ၁၃/ ၁ တို႔၊ ေနာက္တခါ ထုိင္းႏုိင္ငံထဲကို တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ၿပီးေတာ့ ဆက္လက္ေနထိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ၁၃ (က) လို အမႈမ်ိဳးေတြဟာ အားလံုး ၇ခုပါ သူတို႔စြဲထားတာ။"
ဒီေန႔ တရားရံုးကို အမူတဲြတင္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ တရားခံအျဖစ္ စြပ္စဲြခံ ထားရသူေတြ ကေတာ့ တရားခြင္ကိုေရာက္မလာခဲ့ေႀကာင္း သူတို႔အေနနဲ႔ ခုခံေျပာဆုိႏုိင္ဖုိ႔ ကေတာ့ လာမယ့္ ၈ရက္ေနမွာ သူတုိ႔ကိုေမးျမန္းဖြယ္ အေျခအေန ရွိတယ္လို႔ ေရွေနဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔က ဆုိပါတယ္။
"တရား႐ံုးေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ တရားခြင္မွာ အမႈ တင္ၿပီဆိုရင္ စြပ္စြဲခံရသူေတြက တရားခြင္ ေရာက္ၿပီးေတာ့ ဒီအမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ဴးလြန္ျခင္း ရွိ၊ မရွိ ဆိုတာကို တရားခြင္ေရွ႕မွာ ေမးတာပါ။ တရားခြင္ အမႈတြဲ တင္တဲ့အခ်ိန္မွာ အဲ့ဒီ့လို စြပ္စြဲခံရတဲ့ ဝင္းေဇာ္ထြန္းနဲ႔ ေဇာ္လင္းဟာ တရားခြင္ေရွ႕ကို ေရာက္ မလာခဲ့ပါဘူး။ ေရာက္မလာခဲ့တဲ့ အတြက္ ဒီအမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ဴးလြန္တယ္ မက်ဴးလြန္ဘူး ဆိုတာ ကေလးေတြကို ေမးခြင့္မရွိခဲ့ပါဘူး။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီကိစၥဟာလည္း တနလၤာေန႔မွာ စစ္မယ့္သေဘာရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ေန႔ ၈ရက္ေန႔မွာ ပထမဆံုး ခုနက က်ေနာ္ေျပာသလို ကေလးေတြကို ေမးပါမယ္။ အဲ့ဒီ့အခ်က္ေတြ ေမးၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုေျဖရွင္းမယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြ ေပၚလာမွာပါ။"
ျမန္မာလူငယ္ ၂ဦးကို စဲြခ်က္တင္ႏိုင္ဖုိ႔အတြက္ ပထမတႀကိမ္ အမူတဲြတင္တဲ့အခါမွာ အစိုးရေရွ႕ေနေတြဘက္ကလည္း မခိုင္လံုေသးဘူးလို႔ ပာဆိုထားတဲ့အတြက္ တရားလိုျဖစ္တဲ့ ရဲအာဏာပို္င္ေတြက အခ်ိန္ အေတာ္ၾကာ ျပင္ဆင္ေနခဲ့ တာျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခါမွာေတာ့ ပုဒ္မ ၇ခုေလာက္နဲ႔ စဲြတင္ေၾကာင္း ေကာ့စေမြ တရားရံုးကို လာေရာက္ေပးပို႔ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္ ။
ဒီလိုစြပ္စဲြထားတဲ့ ပုဒ္မေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာလူငယ္၂ဦးအတြက္ ခုခံေခ်ပႏုိင္ဖို႔ ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ရွိမလဲ ဆိုတာကို လည္းေမးျမန္းၾကည့္တဲ့ အခါမွာ တရားလိုရဲအာဏာပိုင္ေတြဘက္က စြပ္စဲြမူေတြဟာ မခုိင္လံုပဲ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိတဲ့အေႀကာင္း ကို ဦးေအာင္မ်ိဳးသန္႔က ဆက္ေျပာျပပါတယ္။
"ဒီအမႈေတြရဲ႕ ပုဒ္မေတြကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ အားလံုးက သံုးခုေလာက္ က ေသဒဏ္ ထုိက္တဲ့ အမႈေတြပါ။ ေသဒဏ္ထိုက္တဲ့ အမႈေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ မ်က္ျမင္သက္ေသ မရွိဘဲနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ အျပစ္ေပးလို႔ မရပါဘူး။ အခုေတာ့ ဒီအမႈဟာ ေသဒဏ္ ထိုက္တဲ့ အမႈျဖစ္ေပမဲ့ လြတ္လပ္စြာ အျပစ္ေပးလို႔မရေအာင္ က်ေနာ္တို႔က သူတို႔ဘက္က လိုက္ယူမယ့္DNA ဆိုတဲ့ ကိစၥကို ယူေကာင္း ယူပါလိမ့္မယ္။ DNA ဒါမွမဟုတ္လို႔ရွိရင္လည္း သူတို႔ေျပာတဲ့ CCTV က ပံုရိပ္ေတြကို ယူေကာင္းယူ ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားတဲ့အခါမွာ သူတို႔တင္ျပတဲ့ DNA ဟာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းနဲ႔အညီ ယူတာလားဆိုတာကို နံပတ္တစ္ စဥ္းစားရပါလိမ့္မယ္။ နံပတ္ႏွစ္အခ်က္က CCTV မွာ ေျပးတဲ့ပံုကို ယူမယ္ဆိုရင္ ဒီဟာက အမွန္တကယ္ တရားခံ ဟုတ္သလား။ CCTV မွာ တခ်ိဳ႕အကြက္ေတြ ပ်က္ေနတယ္ ဘာေၾကာင့္ ပ်က္ေနသလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္ေတြက ဒါ သံသယ ျဖစ္စရာေတြပါ။"
စက္တင္ဘာလ၁၅ရက္ေန႔မွာ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံသား ၂ဦးကုိသတ္ျဖတ္မူျဖစ္ အျပီး ၂ပတ္ၾကာတဲ့အထိ တရားခံေတြကို ထုိင္းရဲေတြက ထုတ္ေဖာ္ႏဳိင္ျခင္းမရွိတာေႀကာင့္ အမ်ားေ၀ဖန္ခံေနရတဲ့အမႈျဖစ္သလို တရားခံေတြ အျဖစ္ ျမန္မာလူငယ္ေတြကို စြပ္စဲြတဲ့အခါမွာလည္း တရားခံေတြမဟုတ္ပဲ တန္ဆာခံေတြသာျဖစ္တယ္လုိ႔ ထုိင္းသတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔ လူမူကြန္ယက္ေတြမွာ ေ၀ဖန္ခံေနရတာပါ။
ျမန္မာလူငယ္ ၂ဦးကေတာ့ အစပိုုင္းမွာေတာ့ ျခိမ္းေျခာက္မူ ႏွိပ္စက္မူေတြေႀကာင့္ သူတို႔သတ္ပါတယ္လုိ႔ ၀န္ခံခဲ့ေပမဲ့ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ သူတုိ႔ ဟာျပစ္မႈ မက်ဳးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း သူတို႔လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ ရြက္ေစေပးေစလိုေၾကာင္း ထုိင္းေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီကေန တဆင့္ ျငင္းဆိုထားပါတယ္။
သူတို႔အမႈကို ျမန္မာသံရံုး ကုိယ္စားျပဳ ေရွ႕ေနေတြအပါအ၀င္ ထုိင္းေရွေနမ်ားေကာင္စီ က ေရွေန၁၂ဦးက လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေပး မွာျဖစ္ျပီး ႏွိပ္စက္ ညွငး္ပမ္းမူေတြရွိတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိထားတဲ့အတြက္ ထုိင္း အထူးစံုးစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႔ကိုလည္းျပန္လည္စစ္ေဆးေပးဖို႔ တုိင္ၾကားထားတဲ့အမူ ျဖစ္ပါတယ္။
Rohingya Eye
RB News
4.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ၿမဳိ႕နယ္ ရဲစခန္းမွ နယ္ထိန္း ရဲေခါင္းေဆာင္ ရဲအုပ္တုိးတုိးက ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမွ ဆင္းမ္ကဒ္ျဖင့္ အသုံးျပဳသည့္ ဖုန္းသုံးလုံးကုိ စစ္ေဆးစရာ ရွိသည္ဟု ဆုိကာ သိမ္းဆည္း လုိက္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဒီဇင္ဘာလ (၂) ရက္ေန႔ ညေန ၄း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ နာရီစင္ အနီးရွိ ဦးအဒူလႅာ (ဘ) ဦးေဇာ္မိလ္၏ ဖုန္းဆုိင္သို႔ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ရဲစခန္းမွ နယ္ထိန္း ေခါင္းေဆာင္ ရဲအုပ္တုိးတုိး ေရာက္ရွိလာၿပီး၊ ဖုန္းတြင္ သီခ်င္း လာသြင္းသည့္ သူမ်ား၏ ဖုန္းသုံးလုံးကုိ စစ္ေဆးစရာ ရွိသည္ဟု ဆုိကာ သိမ္းဆည္း သြားေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ အဆုိပါ ဖုန္းသုံးလုံးမွာ တရုတ္ႏုိင္ငံလုပ္ Huawei G730 Screen Touch အမ်ဳိးအစား ျဖစ္ၿပီး၊ ဖုန္းမ်ားတြင္ ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္း MPT မွ ထုတ္သည့္ CDMA 800 MHz ဆင္းမ္ကဒ္မ်ား ထည့္ထားေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ရဲအုပ္တုိးတုိးက စစ္ေဆးစရာရွိ၍ ခဏေပးပါ ဆုိကာ ယူေဆာင္ သြားေသာ္လည္း လာေရာက္၍ ျပန္လည္ ေပးအပ္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ သိမ္းဆည္းလုိက္ၿပီဟု ယူဆေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။ အစုိးရပုိင္ MPT ၏ ဆင္းမ္ကဒ္ မ်ားျဖင့္ သုံးသည့္ တရား၀င္ ဖုန္းမ်ားကုိ ယခုကဲ့သုိ႔ အေၾကာင္းမဲ့ သိမ္းဆည္းလုိက္သည့္ အတြက္ Screen Touch ဖုန္းသုံးစြဲ ေနသူမ်ားက ၎တုိ႔၏ ဖုန္းမ်ားကုိ ရဲမ်ားက အေၾကာင္းမဲ့ သိမ္း၍ ျပန္လည္ ေရာင္းစားမည္ကုိ စုိးရိမ္ ပူပန္လ်က္ ရွိၾကသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အင္တာနက္ သုံးစြဲခြင့္၊ ဖုန္းသုံးစြဲခြင့္ကုိ လူမ်ဳိးကုိ ခြဲျခား၍ ကန္႔သတ္ ထားျခင္း မရွိေသာ္လည္း၊ ေမာင္ေတာ ခရုိင္ရွိ ရဲမ်ားႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ဖုန္းသုံးစြဲေနျခင္းကုိ နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ စိတ္အေႏွာက္အယွက္ ေပးျခင္း၊ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ျခင္း၊ ဖုန္းကုိ စစ္ေဆး စရာရွိသည္ ဆုိကာ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္ လဲထည့္ၿပီး ဘဂၤလား ဖုန္းသုံးစြဲ ေနသည္ဟု ဆုိကာ ဖမ္းဆီး၍ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ၿပီး ေငြညွစ္ျခင္းမ်ား ေန႔စဥ္ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္။
သိမ္းဆည္း ခံရသည့္ ဖုန္းသုံးလုံး၏ ပုိင္ရွင္မ်ားမွာ --
(၁) ဟူစိန္းဂ်ဳိဟာရ္ (ဘ) ဦးေဇာ္မိလ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) -- အမွတ္ (၄) ရပ္ကြက္မွ
(၂) အာရ္ဖတ္ (ဘ) ဦးအာယုဖ္ (အသက္ ၂၄ ႏွစ္) -- အမွတ္ (၂) ရပ္ကြက္မွ
(၃) အာလီရြာမွ ၁၀ တန္း ေက်ာင္းသား တစ္ဦး -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
MYARF
RB News
4.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ေလာင္းဒုံး ေက်းရြာ အုပ္စု အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ႏွစ္ဦးကုိ ႀကိမ္ေခ်ာင္း ရဲစခန္းမွ ရဲမ်ားက အေၾကာင္းျပခ်က္ ခုိင္လုံမႈမရွိဘဲ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း ထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ (၃၀) ရက္ေန႔ ညေန (၆) နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ႀကိမ္ေခ်ာင္း ရဲစခန္းမွ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားျဖစ္သည့္ ဦးေဇာ္ေဇာ္၊ ဦးတင္လႈိင္ႏွင့္ ဦးေအာင္သန္းထြန္း တုိ႔သည္ ေလာင္းဒုံး ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ကူယာရ္ဘိလ္ ေက်းရြာသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ ဦးမာမတ္ဆလာမ္ (ဘ) ဦးေနာ္ဇီရ္ အာမတ္၏ ေနအိမ္ကုိ အေသးစိတ္ ရွာေဖြ ခဲ့သည္။ ဦးမာမတ္ဆလာမ္၏ ေနအိမ္တြင္ တရား ဥပေဒႏွင့္ ၿငိစြန္းသည့္ ပစၥည္း တစ္စုံတစ္ရာ ရွာမေတြ႔ ေသာ္လည္း၊ သာမာန္ မီးဖုိေခ်ာင္သုံး ဓါးထက္ အနည္းငယ္ ရွည္သည့္ ဓါးႏွစ္ေခ်ာင္းကုိ အေၾကာင္းျပ၍ မိသားစု တစ္စုလုံးကုိ ဖမ္းဆီး၍ ႀကိမ္ေခ်ာင္း ရဲစခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဦးမာမတ္ဆလာမ္သည္ ျမင့္ဘရားသား ကုမၸဏီမွ သစ္မ်ား ၀ယ္ယူေရာင္းခ်၍ အသက္ ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျပဳေနသူ တစ္ဦး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ သစ္မ်ားခုတ္ရာတြင္ အသုံးျပဳႏုိင္ရန္ သာမာန္ မီးဖုိေခ်ာင္သုံး ဓါးထက္ နည္းနည္း ရွည္သည့္ ဓါးမ်ား အိမ္တြင္ ရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ၎၏ မိသားစုႏွင့္ နီးစပ္သူမ်ားက ေျပာပါသည္။ ညပုိင္းတြင္ မိသားစု၀င္မ်ားကုိ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ဦးမာမတ္ဆလာမ္ကုိ ရဲမ်ားက လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ၿပီး ငါးခူရ ရဲစခန္းသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္၍ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
အလားတူ ယင္းေန႔ ည (၇) ခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ဦးမာမတ္ဆလာမ္ႏွင့္ အတူ သစ္ေရာင္းခ်သူ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ ပဒကား ေဒ၀ါနာလီ ေက်းရြာမွ ရ.ယ.က ဥကၠဌေဟာင္း ျဖစ္သူ ဦးေနာ္ဘီဟူေဆာင္းကုိလည္း ဖမ္းဆီး၍ ငါးခူရ ရဲစခန္းတြင္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။ ၎တုိ႔ ႏွစ္ဦးတုိ႔ကုိ ယခု အခ်ိန္ထိ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
MYARF
RB News
4.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ဒုခ်ီးရားတန္း ေက်းရြာမွ ႏုိ၀င္ဘာလ (၃၀) ရက္ေန႔တြင္ ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၄) ဦးကုိ အာဏာပုိင္မ်ားက ေငြက်ပ္ ၁၅ သိန္း ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပး ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ (၃၀) ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၂း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲကြပ္ကဲေရး အဖြဲ႔၊ စစ္တပ္ႏွင့္ ကုိင္းႀကီးႏွင့္ ရခုိင္ရြာမ်ားမွ ဦးေမာင္စိန္လွ၊ ဦးေအာင္ဇံျဖဴ၊ ဦးဘာဂ်ာ တုိ႔ႏွင့္ ရခုိင္လူငယ္မ်ား အပါအ၀င္ အင္အား (၃၀၀) ေက်ာ္ခန္႔ တုိ႔သည္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ဒုခ်ီးရားတန္း ရြာသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ နံနက္ ၃း၃၀ နာရီ အခ်ိန္ထိ လုိင္စင္ရ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား ကဲ့သုိ႔ စိတ္တုိင္းက် လုယက္ျခင္း၊ ဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အျပင္ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ (၄) ဦးကုိလည္း ဖမ္းဆီး သြားခဲ့သည္။ (သတင္း အျပည့္ အစုံ ဖတ္ရန္ -- http://bit.ly/1pY3q6m)
ဖမ္းဆီးခံရသူ (၄) ဦးကုိ ဒီဇင္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔ နံနက္ (၁၀) နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ မက်ီးေခ်ာင္း ေက်းရြာ အေျခစုိက္ အမွတ္ (၁၅) နယ္ျခားေစာင့္ ကြပ္ကဲေရး အဖြဲ႔က ေငြက်ပ္ ၁၅ သိန္း ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ဖမ္းဆီးခံရသူ မ်ားထဲတြင္ ၆ တန္းတြင္ ပညာသင္ၾကား ေနေသာ ေက်ာင္းသား ႏွစ္ဦးႏွင့္ အသက္ (၁၅) ႏွစ္အရြယ္ အျခား ေက်ာင္းသား တစ္ဦး ပါ၀င္ေနၿပီး၊ အသက္ မျပည့္ေသးသည့္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ျခင္းသည္ ရုိဟင္ဂ်ာ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ား ပညာသင္ ေနျခင္းကုိ ရပ္တန္႔ရန္ ဖိအားေပးျခင္း မ်ဳိးသာ ျဖစ္ေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက သုံးသပ္ ေျပာဆုိ ေနၾကသည္။
ေမာင္ေတာ ခရုိင္တြင္ တရား ဥပေဒ ဆုိသည္မွာ ေဒသဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္မ်ား၏ အလုိက်သာ ျဖစ္ေနၿပီး၊ အာဏာပုိင္မ်ား အလုိက်သာ လုပ္ေနေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ျခင္း မ်ားကုိ လြန္ခဲ့သည့္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္ မတုိင္မွီ ကတည္းက ယခု အရပ္သား အစုိးရဟု ေျပာဆုိေနသည့္ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရ လက္ထက္တုိင္ ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ အေနျဖင့္ သန္႔ရွင္းေသာ အစုိးရဟု ေခၚတြင္ႏုိင္ရန္ အတြက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ ဥပေဒမဲ့ ျပဳလုပ္ ေနသည္မ်ားကုိ အေရးယူ ဟန္႔တားရန္ အထူး လုိအပ္ေၾကာင္း၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားကုိ ခြဲျခား ဆက္ဆံျခင္း မရွိဟု တြင္တြင္ျငင္း ေနေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ ဆန္႔က်င္ဘက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိ ေျပာဆုိ ေနသည္ႏွင့္ တထပ္တည္း က်ရန္ အမွန္တကယ္ ျပဳျပင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိ ေနၾကပါသည္။
RB News
4.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ဒုခ်ီးရားတန္း ေက်းရြာမွ ႏုိ၀င္ဘာလ (၃၀) ရက္ေန႔တြင္ ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၄) ဦးကုိ အာဏာပုိင္မ်ားက ေငြက်ပ္ ၁၅ သိန္း ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပး ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ (၃၀) ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၂း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲကြပ္ကဲေရး အဖြဲ႔၊ စစ္တပ္ႏွင့္ ကုိင္းႀကီးႏွင့္ ရခုိင္ရြာမ်ားမွ ဦးေမာင္စိန္လွ၊ ဦးေအာင္ဇံျဖဴ၊ ဦးဘာဂ်ာ တုိ႔ႏွင့္ ရခုိင္လူငယ္မ်ား အပါအ၀င္ အင္အား (၃၀၀) ေက်ာ္ခန္႔ တုိ႔သည္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ဒုခ်ီးရားတန္း ရြာသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ နံနက္ ၃း၃၀ နာရီ အခ်ိန္ထိ လုိင္စင္ရ ေသာင္းက်န္းသူမ်ား ကဲ့သုိ႔ စိတ္တုိင္းက် လုယက္ျခင္း၊ ဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အျပင္ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ (၄) ဦးကုိလည္း ဖမ္းဆီး သြားခဲ့သည္။ (သတင္း အျပည့္ အစုံ ဖတ္ရန္ -- http://bit.ly/1pY3q6m)
ဖမ္းဆီးခံရသူ (၄) ဦးကုိ ဒီဇင္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔ နံနက္ (၁၀) နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ မက်ီးေခ်ာင္း ေက်းရြာ အေျခစုိက္ အမွတ္ (၁၅) နယ္ျခားေစာင့္ ကြပ္ကဲေရး အဖြဲ႔က ေငြက်ပ္ ၁၅ သိန္း ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ဖမ္းဆီးခံရသူ မ်ားထဲတြင္ ၆ တန္းတြင္ ပညာသင္ၾကား ေနေသာ ေက်ာင္းသား ႏွစ္ဦးႏွင့္ အသက္ (၁၅) ႏွစ္အရြယ္ အျခား ေက်ာင္းသား တစ္ဦး ပါ၀င္ေနၿပီး၊ အသက္ မျပည့္ေသးသည့္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ျခင္းသည္ ရုိဟင္ဂ်ာ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ား ပညာသင္ ေနျခင္းကုိ ရပ္တန္႔ရန္ ဖိအားေပးျခင္း မ်ဳိးသာ ျဖစ္ေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက သုံးသပ္ ေျပာဆုိ ေနၾကသည္။
ေမာင္ေတာ ခရုိင္တြင္ တရား ဥပေဒ ဆုိသည္မွာ ေဒသဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္မ်ား၏ အလုိက်သာ ျဖစ္ေနၿပီး၊ အာဏာပုိင္မ်ား အလုိက်သာ လုပ္ေနေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ျခင္း မ်ားကုိ လြန္ခဲ့သည့္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္ မတုိင္မွီ ကတည္းက ယခု အရပ္သား အစုိးရဟု ေျပာဆုိေနသည့္ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရ လက္ထက္တုိင္ ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ အေနျဖင့္ သန္႔ရွင္းေသာ အစုိးရဟု ေခၚတြင္ႏုိင္ရန္ အတြက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ ဥပေဒမဲ့ ျပဳလုပ္ ေနသည္မ်ားကုိ အေရးယူ ဟန္႔တားရန္ အထူး လုိအပ္ေၾကာင္း၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားကုိ ခြဲျခား ဆက္ဆံျခင္း မရွိဟု တြင္တြင္ျငင္း ေနေသာ္လည္း လက္ေတြ႔တြင္ ဆန္႔က်င္ဘက္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိ ေျပာဆုိ ေနသည္ႏွင့္ တထပ္တည္း က်ရန္ အမွန္တကယ္ ျပဳျပင္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိ ေနၾကပါသည္။
4.12.2014
ေျခာက္ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တခ်ိဳ႕ ႏုိင္ငံေရး ပါတီ တာဝန္ရွိသူ ေတြဟာ နုိင္ငံေတာ္ သမၼတ မေျပာတဲ့ စကား ေတြကို ေျပာသလိုမ်ိဳး ေျပာဆို ေနၾကသလို တဘက္ အျမင္ သေဘာထား မတူသူ ေတြကိုလည္း ထိုးနွက္ တိုက္ခိုက္တဲ့ ေျပာဆိုမႈေတြ ရိွေနမႈေတြ ရိွေနေၾကာင္း နို္င္ငံေတာ္ သမၼတရံုးက ဒီေန႔ သတင္း ထုတ္ျပန္ သတိေပး လိုက္ပါတယ္။
ဒီေန႔ သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နုိင္ငံေတာ္ သမၼတရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက အခုလို ေျပာပါတယ္။
"သမၼတႀကီးရဲ႕ သေဘာထား ကေတာ့ ဒီေန႔ အခ်ိန္အခါက အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ စည္းလံုး ညီညႊတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ ေနတဲ့ အခ်ိန္ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီပါတီေတြ ေပါ့ေနာ္ ေဝဖန္ ေျပာၾကားတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ ကိုယ္ေျပာမယ့္ သတင္း အေျခအျမစ္ကို စိစစ္အတည္ျပဳၿပီးေတာ့မွ ေသခ်ာၿပီဆိုမွေျပာပါေပါ့၊ ဆိုလို႔တာက ေဝဖန္ေျပာၾကား ပိုင္ခြင့္ ရွိတယ္၊ အဲ့ဒါကို က်ေနာ္တို႔က အသိအမွတ္ျပဳတယ္၊ ႀကိဳဆိုတယ္၊ ေဝဖန္ေျပာၾကားမယ့္ သတင္း အခ်က္အလက္ရဲ႕ ခိုင္မာမႈ သတင္းအေျခအျမစ္ကို စိစစ္ၿပီးမွေျပာေပါ့ေနာ္၊ အဲ့လို ေဝဖန္ ေျပာၾကားတဲ့ အတြက္ သက္ေရာက္မႈေပါ့ေနာ္၊ ထိုးနွက္ တိုက္ခိုက္ရာ ေရာက္သြားတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္နဲ႔ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ေပါ့ေနာ္ သူတို႔ရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာကို အေလးထားဖို႔ လိုတယ္ ဆိုတာ ထုတ္ျပန္တာပါ"
ၿပီးခဲ့တဲ့ ( ၁၁ ) ႀကိမ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ႏွစ္ဦး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တိိုင္းရင္းသားေတြကို ကိုယ္စားျပဳသူတစ္ဦးတို႔ ပါဝင္တဲ့ ေျခာက္ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး အေရးႀကီးအဆိုတင္သြင္းခဲ့တာကို လႊတ္ေတာ္ကအတည္ျပဳလိုက္ပါတယ္။
ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္ဟာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္တဲ့အတြက္ နုိ္င္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို စိစစ္ၿပီးမွေျပာဆိုၾကဖို႔ကိုလည္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က ေျခာက္ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးဟာ အဖြဲ႔ အစည္းကို ကိုယ္စားမျပဳဘဲ လူပုဂၢိဳလ္ကိုသာ ကိုယ္စားျပဳတဲ့အတြက္ လက္ေတြ႔မက်ေၾကာင္း၊ မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း RFA အပါအ၀င္ သတင္းမီဒီယာေတြကုိ ေျပာဆုိထားပါတယ္။
ေျခာက္ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တခ်ိဳ႕ ႏုိင္ငံေရး ပါတီ တာဝန္ရွိသူ ေတြဟာ နုိင္ငံေတာ္ သမၼတ မေျပာတဲ့ စကား ေတြကို ေျပာသလိုမ်ိဳး ေျပာဆို ေနၾကသလို တဘက္ အျမင္ သေဘာထား မတူသူ ေတြကိုလည္း ထိုးနွက္ တိုက္ခိုက္တဲ့ ေျပာဆိုမႈေတြ ရိွေနမႈေတြ ရိွေနေၾကာင္း နို္င္ငံေတာ္ သမၼတရံုးက ဒီေန႔ သတင္း ထုတ္ျပန္ သတိေပး လိုက္ပါတယ္။
ဒီေန႔ သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နုိင္ငံေတာ္ သမၼတရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက အခုလို ေျပာပါတယ္။
"သမၼတႀကီးရဲ႕ သေဘာထား ကေတာ့ ဒီေန႔ အခ်ိန္အခါက အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ စည္းလံုး ညီညႊတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ ေနတဲ့ အခ်ိန္ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီပါတီေတြ ေပါ့ေနာ္ ေဝဖန္ ေျပာၾကားတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ ကိုယ္ေျပာမယ့္ သတင္း အေျခအျမစ္ကို စိစစ္အတည္ျပဳၿပီးေတာ့မွ ေသခ်ာၿပီဆိုမွေျပာပါေပါ့၊ ဆိုလို႔တာက ေဝဖန္ေျပာၾကား ပိုင္ခြင့္ ရွိတယ္၊ အဲ့ဒါကို က်ေနာ္တို႔က အသိအမွတ္ျပဳတယ္၊ ႀကိဳဆိုတယ္၊ ေဝဖန္ေျပာၾကားမယ့္ သတင္း အခ်က္အလက္ရဲ႕ ခိုင္မာမႈ သတင္းအေျခအျမစ္ကို စိစစ္ၿပီးမွေျပာေပါ့ေနာ္၊ အဲ့လို ေဝဖန္ ေျပာၾကားတဲ့ အတြက္ သက္ေရာက္မႈေပါ့ေနာ္၊ ထိုးနွက္ တိုက္ခိုက္ရာ ေရာက္သြားတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္နဲ႔ အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ေပါ့ေနာ္ သူတို႔ရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာကို အေလးထားဖို႔ လိုတယ္ ဆိုတာ ထုတ္ျပန္တာပါ"
ၿပီးခဲ့တဲ့ ( ၁၁ ) ႀကိမ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၊ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ႏွစ္ဦး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တိိုင္းရင္းသားေတြကို ကိုယ္စားျပဳသူတစ္ဦးတို႔ ပါဝင္တဲ့ ေျခာက္ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး အေရးႀကီးအဆိုတင္သြင္းခဲ့တာကို လႊတ္ေတာ္ကအတည္ျပဳလိုက္ပါတယ္။
ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္ဟာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္စည္းလံုးညီညြတ္ေရးကို တည္ေဆာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္တဲ့အတြက္ နုိ္င္ငံေရးပါတီေတြအေနနဲ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို စိစစ္ၿပီးမွေျပာဆိုၾကဖို႔ကိုလည္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ ေျပာခြင့္ရသူ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က ေျခာက္ပြင့္ဆိုင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးဟာ အဖြဲ႔ အစည္းကို ကိုယ္စားမျပဳဘဲ လူပုဂၢိဳလ္ကိုသာ ကိုယ္စားျပဳတဲ့အတြက္ လက္ေတြ႔မက်ေၾကာင္း၊ မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း RFA အပါအ၀င္ သတင္းမီဒီယာေတြကုိ ေျပာဆုိထားပါတယ္။
4.12.2014
မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒ ေတြထဲက တခု ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမမ်ား အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းကို ဒီဇင္ဘာလ ၃ ရက္ ဗုဒၶဟူးေန႔က အစိုးရပိုင္ သတင္းစာေတြ ျပည္သူေတြ ေလ့လာဖို႔ ဆိုၿပီး ေဖာ္ျပ လာပါတယ္။
ဒီဥပေဒ ဟာဆိုုရင္ လူ႔အခြင့္ အေရး ႐ႈေထာင့္ အရေရာ၊ ဥပေဒ ႐ႈေထာင့္ အရေရာ ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ပဲ သီးသန္႔ ကာကြယ္ ေပးထားၿပီးေတာ့ အျခား ဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ လ်စ္လ်ဴ ႐ႈထားသလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဥပေဒ ပညာရွင္ ေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး သမား ေတြက ေထာက္ျပ ၾကပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္က သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒေတြထဲက တတိယေျမာက္ တခုျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမမ်ား အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းကို ျပည္သူေတြ ေလ့လာႏိုင္ေအာင္ အစိုးရ သတင္းစာေတြ ကေနတဆင့္ ခ်ျပလာတာပါ။ ဒီဥပေဒမူၾကမ္း ထြက္ေပၚ လာၿပီးၿပီးျခင္းမွာပဲ ဥပေဒ႐ႈေထာင့္ အရေရာ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ႐ႈေထာင့္ေတြမွာ အားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုုၾကပါတယ္။
ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းဟာ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ပဲ သီးသန္႔ အကာအကြယ္ေပးမယ့္သေဘာ ျဖစ္ေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္တဲ့ အျခားဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အကာအကြယ္ေပးမႈမ်ိဴး မရွိတာဟာ ဥပေဒတရပ္ ျဖစ္လာဖို႔မွာ အားနည္းခ်က္ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဥပေဒပညာရွင္ ဦးကိုနီက ေျပာပါတယ္။
“အခုလက္ရွိ အဲ့ဒီ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမမ်ား အထူး ထိမ္းျမားျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းသည္ ေတာ္ေတာ္ေလး မမွ်မတ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဘယ္လိုမမွ်မတျဖစ္တာတုန္းဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဗမာႏိုင္ငံဟာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ေပးတဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္တယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၆၂ နဲ႔ ၃၆၃ မွာ ဗုဒၶဘာသာအျပင္ ေနာက္ထပ္ အစၥလာမ္ဘာသာ၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၊ ဟိႏၵဴဘာသာ စတဲ့ ဘာသာႀကီး ၃ ရပ္ ရွိတယ္ဆုိတာကိုလည္း အသိအမွတ္ျပဳထားတယ္။ အဲေတာ့ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳး ဘာသာအားလံုးကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ကိုးကြယ္ခြင့္ျပဳထားတဲ့ အေျခအေနမွာ အခု ဗုဒၶဘာသာ မိန္းမေတြကိုပဲ အထူး အကာအကြယ္ေပးမယ္ဆုိရင္ တရားပါ့မလား စဥ္းစားရေတာ့မယ္။ ဗမာႏိုင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္ေသာ မိန္းမမ်ားအျပင္ အစၥလာမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္ေသာ ႏုိင္ငံသားမိန္းမမ်ားနဲ႔ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ကိုးကြယ္ေသာ ႏုိင္ငံသားမိန္းမမ်ားနဲ႔ ဟိႏၵဴဘာသာ ကိုးကြယ္ေသာ ႏိုင္ငံသားမိန္းမေတြ ရွိေသးတယ္။”
လူအခြင့္အေရး ႐ႈေထာင့္ကၾကည့္ရင္လည္း ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ပဲ ကြက္ၿပီး ျပဌာန္းေပးတဲ့သေဘာ ျဖစ္ေနတာဟာ ခြဲျခားတဲ့ အေနအထားတရပ္လို႔ ႐ႈျမင္ႏိုင္တဲ့အေၾကာင္း Equality Myanamar ရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္း က ေျပာပါတယ္။
“ဘာေၾကာင့္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုပဲ အဓိကဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္တာလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္ပါ။ ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ကိစၥက ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးမွ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ခံစားရတယ္။ ဘာသာကြဲမွမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဘာသာတူျခင္းေပါင္းလည္း ဒါမ်ိဳးလုပ္ေဆာင္မႈသည္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ႀကံဳေတြ႔ရတဲ့အတြက္ ဦးတည္ခ်က္ေကာင္းေပမဲ့ ဒီလိုမ်ိဳး ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးေတြကိုပဲ အဓိကထား လုပ္ေဆာင္ျခင္းက အမ်ိဳးသမီးေတြၾကားထဲမွာ ထပ္မံၿပီးေတာ့ ခြဲျခားမႈေတြ ျဖစ္သြားသလို အမ်ိဳးသမီးအားလံုးကို လႊမ္းၿခံဳၿပီးေတာ့ ကာကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့ အရာမ်ိဳး မျဖစ္ပါဘူး။”
မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒေတြထဲက တခုျဖစ္တဲ့ ဒီဥပေဒကို တဘက္က ေ၀ဖန္ေနေပမဲ့လည္း ဒီဥပေဒ မူၾကမ္းေတြ အစျပဳဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ မဘသ ျပန္ၾကားေရးတာ၀န္ခံ ငါးက်မ္းျပန္ ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာ ဓမၼပီယ ကေတာ့ -
“ကိုယ့္ဘာသာအသီးသီးကို ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔လည္း ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေမးၿပီးပါၿပီ။ ဒါကေတာ့ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ေစာင့္ေရွာက္တာကေတာ့ ဒါ ဘာမွေျပာစရာ မလိုပါဘူးေပါ့။ ခုနလို မတရားသျဖင့္ ျဖစ္တာတို႔၊ တုိက္ခိုက္တာတို႔၊ ဒါေတြသာ သူတုိ႔က ေျပာတာ။ အဲေတာ့ ဥပေဒပညာရွင္ေတြ ျပန္ၾကည့္ရင္ တျခားဘာသာေတြမွာက ရွိၿပီးသားျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒါက လိုအပ္ေနတဲ့ ဘာသာအတြက္ လုပ္ရတယ္လို႔ အဲ့ဒါဆို မွ်တတယ္လို႔ ဘုန္းဘုန္းကေတာ့ ျမင္တယ္ေလ။”
ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားျခင္း ဥပေဒမူၾကမ္းဟာ ဥပေဒတရပ္အျဖစ္ လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳလိုုက္ၿပီဆိုရင္ အရင္ကရွိေနတဲ့ ၁၉၅၄ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားမႈနဲ႔ အေမြဆက္ခံမႈ အက္ဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ဒီဥပေဒနဲ႔ အစားထိုးမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥေပဒကို ျပဌာန္းရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမေတြနဲ႔ ဗုုဒၶဘာသာမဟုတ္တဲ့ ေယာက်ာ္းေတြ ထိမ္းျမားတဲ့အခါ၊ ကြာရွင္းတဲ့အခါ၊ အေမြဆက္ခံတဲ့အခါ၊ သားသမီး ထိန္းသိမ္းတဲ့အခါေတြမွာ ျမန္မာမိန္းမေတြဘက္က နစ္နာမႈမရွိေအာင္ ျပဌာန္းတာလို႔လည္း နိဒါန္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဗုဒၶဘာသာကုိးကြယ္တာကို သူ႔ရဲ႕ဘာသာျခား အမ်ိဳးသားက ေႏွာင့္ယွက္မယ္ဆိုရင္ ေထာင္ဒဏ္ ၆ လနဲ႔ ေငြဒဏ္ က်ပ္ ၅ သိန္း ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးကို ဘာသာေျပာင္းခိုင္းမယ္ဆိုရင္ ေထာင္ဒဏ္ ၃ ႏွစ္ထိ ခ်ႏိုင္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့လည္း ဒီဥပေဒၾကမ္းမွာ ပါရွိေနပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဘာသာမတူတဲ့ အျခားဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသားတေယာက္က ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းကေလးတေယာက္ကို လက္ထပ္မယ္ဆိုရင္ ၿမိဳ႕နယ္ေထြအုပ္အရာရွိဆီမွာ မွတ္ပံုတင္ရမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ကစၿပီးေတာ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒေတြထဲမွာ ပါရွိတဲ့ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္း ၿပီးေတာ့ လူဦးေရ ထိန္းညွႇိျခင္းဆိုုင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းနဲ႔ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းကိုု ေဖာ္ျပလာတာပါ။
ဒီကေန႔မွာဆိုရင္ေတာ့ တလင္တမယားစနစ္ က်င့္သံုးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းကို ခ်ျပမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း အစိုးရပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
သီဂီၤလင္း
3.12.2014
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အၿမဲတမ္း ေနထိုင္ခြင့္ PR စနစ္ကို လာမယ့္ ဒီဇင္ဘာ လကုန္ပိုင္းကေန စတင္ၿပီး ေလွ်ာက္ထား ႏုိင္ပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ ကိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ေဟာင္းေတြပါ အၿမဲတမ္း ေနထိုင္ခြင့္ အတြက္ ေလွ်ာက္ထား ႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ၀န္ႀကီး ဌာနက ထုတ္ျပန္ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမည္မည္း စာရင္း၀င္ သူေတြ၊ တျခားႏိုင္ငံ တစ္ခုမွာ ႏိုင္ငံေရး ခိုလႈံခြင့္ ရရွိထားသူ ေတြနဲ႔ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ထားသူ ေတြကိုေတာ့ လက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ လ၀က က ထုတ္ျပန္ ပါတယ္။ အျပည့္ အစံုကို မသိဂၤီလင္းက ေျပာျပ ေပးမွာပါ။
အၿမဲတမ္း ေနထိုင္ခြင့္ ၅ ႏွစ္သက္တမ္း ရရွိႏိုင္မယ့္ PR စနစ္ကို ႏုိင္ငံျခားသားေတြ အေနနဲ႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔က စၿပီး ေလွ်ာက္ထား ႏုိင္ပါၿပီ။ တုိင္းျပည္ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ ပညာရွင္ေတြ၊ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ လိုသူေတြ အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ေဟာင္းေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုေတြကို အမွတ္ေပး စနစ္နဲ႔ ေရြးခ်ယ္မယ့္ အေၾကာင္း ဒီေန႔ ဒီဇင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ ကေန သတင္း ထုတ္ျပန္ လိုက္တာပါ။ ဘယ္လို လူမ်ိဳးေတြက အၿမဲ ေနထိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထား ႏုိင္မလဲ ဆိုတာကို လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ဝန္ႀကီးဌာန ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္သန္းက ရွင္းျပပါတယ္။
“ေလွ်ာက္ခြင့္ရွိတဲ့ လူကေတာ့ ခုနက ဒုကၡသည္အျဖစ္ ခံယူသတ္မွတ္ျခင္း ခံရသူမဟုတ္ဘူး၊ ေနာက္တခါ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံခြင့္ ယူထားတဲ့လူ မဟုတ္ဘူး၊ ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ျပစ္မႈစာရင္း၀င္သူ မဟုတ္ဘူး၊ ၿပီးေတာ့ က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ေၾကာင္းနဲ႔ ကူးစက္ေရာဂါ ကင္းရွင္းေၾကာင္း သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံကေနၿပီးေတာ့ တရား၀င္ ေထာက္ခံခ်က္မူရင္း တင္ျပႏုိင္တဲ့သူ။ ၿပီးေတာ့မွ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကုိ ေလးစားလုိက္နာၿပီးေတာ့၊ ႏုိင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အေလးထားလုိသူ ပံ့ပုိးကူညီ ေဆာင္ရြက္မယ့္သူျဖစ္ေၾကာင္း ၀န္ခံခ်က္ေပးႏုိင္တဲ့သူ၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ ဗဟုိေကာ္မတီက အေၾကာင္းၾကားတဲ့အခါမွာ ေလွ်ာက္ထားသူကုိယ္တုိင္ လာေရာက္ၿပီးေတာ့ အစစ္ေဆးခံႏုိင္တဲ့သူ။ ေနာက္အၿမဲေနထုိင္ခြင့္ ရရွိလုိ႔ရွိရင္ ျပည္တြင္းမွာ လုပ္ကုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းအမ်ဳိးအစားအလုိက္ တည္ဆဲဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြနဲ႔အညီ အခြန္ထမ္းေဆာင္ႏုိင္သူ။”
ဒါ့အျပင္ အေျခအေန အရပ္ရပ္ေၾကာင့္ တျခားႏုိင္ငံမွာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ခံယူဖူးတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေဟာင္းေတြ အေနနဲ႔ လက္ရွိမွာ ဒုကၡသည္ မျဖစ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အၿမဲေနထိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားႏုိင္ေပမဲ့ အမည္မည္း စာရင္းဝင္ခဲ့ရင္ေတာ့ ေလွ်ာက္ထားခြင့္ မရွိဘူးလို႔ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္ေပးဖို႔ ေရြးခ်ယ္မယ့္ ဘုတ္အဖြဲ႔မွာေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြက အရာရွိေတြအျပင္ လိုအပ္ခ်က္အရ ေခၚယူမယ့္ ပညာရွင္ေတြကိုေရြးခ်ယ္ဖို႔ ျပင္ပအသင္းအဖြဲ႔ေတြျဖစ္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာအသင္း၊ ဆရာဝန္အသင္း အစရွိတဲ့အသင္းေတြက တာဝန္ရွိသူေတြကိုလည္း ဘုတ္အဖြဲ႔မွာ ထည့္သြင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုတ္အဖြဲ႔ကေန ဘယ္လို အမွတ္ေပးၿပီး ေရြးခ်ယ္သြားမလဲ ဆိုတာကို ဦးေမာင္ေမာင္သန္းက ေျပာဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ဥစၥာ ေဒၚလာ ၅ သန္းကုိ က်ေနာ္တုိ႔က ၂ မွတ္ထားတယ္ ဆုိလုိ႔ရွိရင္၊ ၁၀ သန္းသမားက ၄ မွတ္ ျဖစ္မွာေပါ့၊ ၁၅ သန္းသမားက ၆ မွတ္ ျဖစ္မွာေပါ့။ ဒီလုိမ်ဳိး သူ႔ဟာနဲ႔သူ သြားမွာေပါ့။ အဲဒီလုိပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္ေျပာတဲ့ ပညာရွင္ဆုိတဲ့ အခါမွာလည္း ဒီလုိပါပဲ။ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ အေနနဲ႔ ေပးတဲ့ဥစၥာမွာ အင္ဂ်င္နီယာခ်င္းတူရင္ သူက မာစတာဒီဂရီ ရထားတယ္၊ သူကေတာ့ Doctorate ရထားတယ္။ ၿပီးလုိ႔ရွိရင္ Doctorate ရတဲ့အျပင္၊ သူကတခုမဟုတ္ဘူး ဒီျပင္ဟာေတြပါရတယ္။ ဒီလုိဟာမ်ဳိးေတြအေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔ မူတည္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ အေနနဲ႔ အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္း ဆဲြၿပီးေတာ့ အဲဒီဥစၥာေတာ့ အၿမဲတမ္း အေျပာင္းအလဲ လုပ္လုပ္ၿပီး ဆဲြသြားမွာပါ။”
ျမန္မာႏုိင္ငံသားေဟာင္းေတြ ေလွ်ာက္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ႔ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္မွာ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုေတြကိုလည္း ေခၚထားႏုိင္ေပမဲ့ မိသားစုဝင္ေတြကေတာ့ ပံုမွန္ႏုိင္ငံျခားသားေတြရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအတိုင္း ေနၾကရမယ္လို႔ လ၀က တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အၿမဲတမ္း ေနထိုင္ခြင့္ PR စနစ္ကို လာမယ့္ ဒီဇင္ဘာ လကုန္ပိုင္းကေန စတင္ၿပီး ေလွ်ာက္ထား ႏုိင္ပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာေရာက္ အလုပ္လုပ္ ကိုင္မယ့္ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ေဟာင္းေတြပါ အၿမဲတမ္း ေနထိုင္ခြင့္ အတြက္ ေလွ်ာက္ထား ႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ၀န္ႀကီး ဌာနက ထုတ္ျပန္ ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမည္မည္း စာရင္း၀င္ သူေတြ၊ တျခားႏိုင္ငံ တစ္ခုမွာ ႏိုင္ငံေရး ခိုလႈံခြင့္ ရရွိထားသူ ေတြနဲ႔ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ထားသူ ေတြကိုေတာ့ လက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ လ၀က က ထုတ္ျပန္ ပါတယ္။ အျပည့္ အစံုကို မသိဂၤီလင္းက ေျပာျပ ေပးမွာပါ။
အၿမဲတမ္း ေနထိုင္ခြင့္ ၅ ႏွစ္သက္တမ္း ရရွိႏိုင္မယ့္ PR စနစ္ကို ႏုိင္ငံျခားသားေတြ အေနနဲ႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၉ ရက္ေန႔က စၿပီး ေလွ်ာက္ထား ႏုိင္ပါၿပီ။ တုိင္းျပည္ အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အသိပညာရွင္၊ အတတ္ ပညာရွင္ေတြ၊ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ လိုသူေတြ အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ေဟာင္းေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုေတြကို အမွတ္ေပး စနစ္နဲ႔ ေရြးခ်ယ္မယ့္ အေၾကာင္း ဒီေန႔ ဒီဇင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ ကေန သတင္း ထုတ္ျပန္ လိုက္တာပါ။ ဘယ္လို လူမ်ိဳးေတြက အၿမဲ ေနထိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထား ႏုိင္မလဲ ဆိုတာကို လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ဝန္ႀကီးဌာန ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္သန္းက ရွင္းျပပါတယ္။
“ေလွ်ာက္ခြင့္ရွိတဲ့ လူကေတာ့ ခုနက ဒုကၡသည္အျဖစ္ ခံယူသတ္မွတ္ျခင္း ခံရသူမဟုတ္ဘူး၊ ေနာက္တခါ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံခြင့္ ယူထားတဲ့လူ မဟုတ္ဘူး၊ ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ျပစ္မႈစာရင္း၀င္သူ မဟုတ္ဘူး၊ ၿပီးေတာ့ က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္ေၾကာင္းနဲ႔ ကူးစက္ေရာဂါ ကင္းရွင္းေၾကာင္း သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံကေနၿပီးေတာ့ တရား၀င္ ေထာက္ခံခ်က္မူရင္း တင္ျပႏုိင္တဲ့သူ။ ၿပီးေတာ့မွ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကုိ ေလးစားလုိက္နာၿပီးေတာ့၊ ႏုိင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ အေလးထားလုိသူ ပံ့ပုိးကူညီ ေဆာင္ရြက္မယ့္သူျဖစ္ေၾကာင္း ၀န္ခံခ်က္ေပးႏုိင္တဲ့သူ၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ ဗဟုိေကာ္မတီက အေၾကာင္းၾကားတဲ့အခါမွာ ေလွ်ာက္ထားသူကုိယ္တုိင္ လာေရာက္ၿပီးေတာ့ အစစ္ေဆးခံႏုိင္တဲ့သူ။ ေနာက္အၿမဲေနထုိင္ခြင့္ ရရွိလုိ႔ရွိရင္ ျပည္တြင္းမွာ လုပ္ကုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းအမ်ဳိးအစားအလုိက္ တည္ဆဲဥပေဒ၊ နည္းဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြနဲ႔အညီ အခြန္ထမ္းေဆာင္ႏုိင္သူ။”
ဒါ့အျပင္ အေျခအေန အရပ္ရပ္ေၾကာင့္ တျခားႏုိင္ငံမွာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ခံယူဖူးတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေဟာင္းေတြ အေနနဲ႔ လက္ရွိမွာ ဒုကၡသည္ မျဖစ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ အၿမဲေနထိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားႏုိင္ေပမဲ့ အမည္မည္း စာရင္းဝင္ခဲ့ရင္ေတာ့ ေလွ်ာက္ထားခြင့္ မရွိဘူးလို႔ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္ေပးဖို႔ ေရြးခ်ယ္မယ့္ ဘုတ္အဖြဲ႔မွာေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနေတြက အရာရွိေတြအျပင္ လိုအပ္ခ်က္အရ ေခၚယူမယ့္ ပညာရွင္ေတြကိုေရြးခ်ယ္ဖို႔ ျပင္ပအသင္းအဖြဲ႔ေတြျဖစ္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာအသင္း၊ ဆရာဝန္အသင္း အစရွိတဲ့အသင္းေတြက တာဝန္ရွိသူေတြကိုလည္း ဘုတ္အဖြဲ႔မွာ ထည့္သြင္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုတ္အဖြဲ႔ကေန ဘယ္လို အမွတ္ေပးၿပီး ေရြးခ်ယ္သြားမလဲ ဆိုတာကို ဦးေမာင္ေမာင္သန္းက ေျပာဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတဲ့ဥစၥာ ေဒၚလာ ၅ သန္းကုိ က်ေနာ္တုိ႔က ၂ မွတ္ထားတယ္ ဆုိလုိ႔ရွိရင္၊ ၁၀ သန္းသမားက ၄ မွတ္ ျဖစ္မွာေပါ့၊ ၁၅ သန္းသမားက ၆ မွတ္ ျဖစ္မွာေပါ့။ ဒီလုိမ်ဳိး သူ႔ဟာနဲ႔သူ သြားမွာေပါ့။ အဲဒီလုိပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္ေျပာတဲ့ ပညာရွင္ဆုိတဲ့ အခါမွာလည္း ဒီလုိပါပဲ။ ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ အေနနဲ႔ ေပးတဲ့ဥစၥာမွာ အင္ဂ်င္နီယာခ်င္းတူရင္ သူက မာစတာဒီဂရီ ရထားတယ္၊ သူကေတာ့ Doctorate ရထားတယ္။ ၿပီးလုိ႔ရွိရင္ Doctorate ရတဲ့အျပင္၊ သူကတခုမဟုတ္ဘူး ဒီျပင္ဟာေတြပါရတယ္။ ဒီလုိဟာမ်ဳိးေတြအေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔ မူတည္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ အေနနဲ႔ အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္း ဆဲြၿပီးေတာ့ အဲဒီဥစၥာေတာ့ အၿမဲတမ္း အေျပာင္းအလဲ လုပ္လုပ္ၿပီး ဆဲြသြားမွာပါ။”
ျမန္မာႏုိင္ငံသားေဟာင္းေတြ ေလွ်ာက္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ႔ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္မွာ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုေတြကိုလည္း ေခၚထားႏုိင္ေပမဲ့ မိသားစုဝင္ေတြကေတာ့ ပံုမွန္ႏုိင္ငံျခားသားေတြရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းအတိုင္း ေနၾကရမယ္လို႔ လ၀က တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။
“ဥပမာအားျဖင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသားနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်ေနတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား၊ ေနာက္တခါ သူတို႔ကေနေမြးတဲ့ ဟိုႏုိင္ငံသားခံထားတဲ့ သားသမီးေတြ ဒါေပမဲ့ သူက က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတာ့ မခံဘူး။ ဟိုဘက္ႏုိင္ငံသား ခံယူထားတယ္။ အဲ့လိုလူမ်ိဳးေတြ အဲ့ဒါေတြ ေလွ်ာက္ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဆုိလိုတာ။ ဒါေပမဲ့ က်န္တဲ့ဥစၥာေတာ့ က်န္တဲ့ႏိုင္ငံျခားသားေတြ အတုိင္းပဲ သူက ခုနကလိုေပါ့ေနာ္ Stay ေၾကးေတြ၊ ဟိုဒင္းေတြကေတာ့ ေပးေနရမယ္။”
အျမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္ရမယ့္ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ အေနနဲ႔ အစိုးရဝန္ထမ္းအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ မရွိသလို ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ မဲေပးခြင့္၊ ကုိယ္စားလွယ္ အျဖစ္လည္း ၀င္ေရာက္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ ႏုိင္ငံေတာ္လုံၿခံဳေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား မထိခိုက္ေစဖို႔၊ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စားလုပ္ငန္းေတြ မထိခိုက္ေစဖို႔ အဓိကဦးစားေပးၿပီး ေရးဆဲြထားတဲ့ အၿမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္ နည္းဥပေဒနဲ႔ PR အၿမဲေနထိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုေတာ့ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔ကစၿပီး လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမွာ စတင္ဖတ္ရွဳေလ့လာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Rohingya Eye
RB News
3.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ေက်ာက္ေလွကား ေက်းရြာမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၈) ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ လူဦးေရ စာရင္း ေကာက္ခံရာတြင္ ပါ၀င္ရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ သျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ လုိက္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ၾသဂုတ္လ (၁) ရက္ေန႔က ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ေက်ာက္ေလွကား ေက်းရြာတြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ၀င္ေရာက္၍ တရားမ၀င္ ခုိး၀င္လာသည့္ ဘဂၤလီမ်ား ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ လူဦးေရ စာရင္း ေကာက္ခံခဲ့ရာ၊ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ရြာသားမ်ားက ပါ၀င္ စစ္ေဆးခံရန္ ျငင္းဆုိခဲ့သည္။ ရြာသားမ်ား အားလုံး ျငင္းဆန္ ခဲ့ေသာ္လည္း၊ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၉) ဦးကုိ ပစ္မွတ္ ထား၍ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး၊ ယင္းေန႔တြင္ တစ္ဦးကုိ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့သည္။ က်န္သည့္ (၈) ဦးကုိ ဒီဇင္ဘာလ (၂) ရက္ေန႔က ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ တရားရုံးမွ ပုဒ္မ ၃၅၃ ၀တၱရား ေႏွာက္ယွက္မႈျဖင့္ တရားစြဲဆုိ၍ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ႏွစ္စီ မတရားသျဖင့္ ခ်မွတ္ လုိက္ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဖမ္းဆီးခံရၿပီး၊ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံရသူ မ်ားမွာ အျခားေသာ ေဒသခံ ရြာသားမ်ားကုိ မပါ၀င္ရန္ စည္းရုံး ေဟာေျပာျခင္း မရွိဘဲ မိမိတုိ႔၏ ဆႏၵျဖင့္ ေနအိမ္မ်ားတြင္ ေန၍ ပါ၀င္ စစ္ေဆးခံရန္ ျငင္းဆုိ ခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည္။ လာေရာက္၍ စစ္ေဆးသည့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားကုိ ေႏွာက္ယွက္ျခင္း တစ္စုံတစ္ရာ မရွိေသာ္လည္း၊ ရုိဟင္ဂ်ာ အမည္ျဖင့္ စာရင္း မေရးသြင္း ပါက မပါ၀င္ႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာဆုိျခင္းကုိ ပစ္မွတ္ ထား၍ ဖမ္းဆီးၿပီး မတရား သျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
တရားရုံးတြင္ တရားစီရင္ရာ၌ မိသားစုမ်ားကုိ နားေထာင္ခြင့္ မျပဳသည့္ အျပင္ ေရွ႕ေန ငွားရမ္းခြင့္လည္း မေပးဘဲ၊ အာဏာပုိင္မ်ား၏ အလုိက် တရားသူႀကီးက ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
မတရားသျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခံရသူ မ်ားမွာ --
(၁) ဦးေဇာ္ဟိရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးအဒူဆူဗာန္ (အသက္ ၅၀ ႏွစ္)
(၂) ဦးႏူရ္အာလမ္ (ဘ) ဦးေဆြယာဒူေရာ္န္ (အသက္ ၄၂ ႏွစ္)
(၃) ဦးမာမတ္ႏူရ္ (ဘ) ဦးႏူရ္အာလမ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္)
(၄) အိဒိရီစ္ (ဘ) ဦးေဇာ္ဟိရ္အာမတ္ (အသက္ ၁၈ ႏွစ္)
(၅) ေမာ္ဇီးဒ္ (ဘ) ဦးမာမတ္အာလမ္ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္)
(၆) ဦးဇာေဖာ္ရ္ (ဘ) ဦးႏူရ္အာလမ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္)
(၇) ဟာဖီးဇ္ေရွာ္ဘူအာလမ္ (ဘ) ဦးမုိဟာမတ္ေအခ္ဘာလ္ (အသက္ ၂၈ ႏွစ္)
(၈) အာမီးန္ (ဘ) ဦးအာမတ္ေကာ္ဘိရ္ (အသက္ ၁၈ ႏွစ္) -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
RB News
3.12.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ဇီးပင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာရွိ အ.မ.က လြန္ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးသည္ ေက်ာင္းသုိ႔ လာေရာက္၍ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ျခင္း မရွိဘဲ၊ အရက္ဆုိင္ ဖြင့္လွစ္ ေရာင္းခ် ေနသည့္ အျပင္၊ ေဒသခံမ်ားကုိလည္း ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ဇီးပင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာရွိ အ.မ.က လြန္ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာႀကီး ျဖစ္သူ ဦးေအာင္တင္ၾကည္သည္ ေက်ာင္းသုိ႔ လာေရာက္၍ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ျခင္း မရွိဘဲ၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္း၀င္း အတြင္းရွိ လဘက္ရည္ဆုိင္တြင္ အရက္ဆုိင္ ဖြင့္လွစ္ ေရာင္းခ် လ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ၎သည္ ေသာက္စား မူးယစ္၍ ေဒသခံမ်ားကုိ အျမဲတေစ ရန္ေဆာင္လ်က္ ရွိသည့္ အျပင္၊ ဒုခ်ီးရားတန္း ကဲ့သုိ႔ ျပႆနာမ်ား ဖန္တီးမည္ဟု ႀကဳံး၀ါး၍ ၿခိမ္းေျခာက္ လ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ဦးေအာင္တင္ၾကည္သည္ ရြာထဲသုိ႔ ၀င္လာၿပီး ေဒသခံ ရြာသားမ်ား အားလုံးကုိ အျမဲတေစ ဆဲဆုိထုိင္းထြာ လ်က္ရွိသည့္ အတြက္ မလုိလားအပ္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားလာမည္ကုိ ေဒသခံမ်ားက စုိးရိမ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ဦးေအာင္တင္ၾကည္မွ ယခုကဲ့သုိ႔ လူမုိက္ဆန္ဆန္ ျပဳလုပ္ ေနသည္မ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ ၿမဳိ႕နယ္ ပညာေရးမွဴး တုိ႔က သိရွိေသာ္လည္း အေရးယူ ဟန္႔တားျခင္း မရွိဘဲ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိ ျပႆနာ ျဖစ္လာေအာင္ လမ္းဖြင့္ ေပးထားသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ဇီးပင္ေခ်ာင္းရွိ အ.မ.က လြန္ေက်ာင္းတြင္ ဆဌမတန္းထိ ပညာသင္ၾကား ေနေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေသာ္လည္း ပညာေရး ၀န္ႀကီး ဌာနမွ တရား၀င္ ခန္႔ထားသည့္ ဆရာ၊ ဆရာမ တစ္ဦးမွ လာေရာက္၍ စာသင္ၾကား ေပးျခင္း မရွိဘဲ ေက်းရြာမွ ခန္႔ထားသည့္ ဆရာ ႏွစ္ဦးကသာ ၎တုိ႔ တတ္ႏုိင္သေရြ႕ သင္ၾကား ေပးေနေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ယခုႏွစ္တြင္ စတုတၱတန္းႏွင့္ အဌမတန္း တုိ႔မွာ အစုိးရစစ္ စာေမးပြဲ ေျဖဆုိရမည္ ျဖစ္ရာ၊ ဇီးပင္ေခ်ာင္းရွိ စတုတၱတန္း ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား၏ စာေမးပြဲ အတြက္ မိဘမ်ားက စုိးရိမ္ ပူပန္ ေသာက ေရာက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ဇီးပင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာရွိ အ.မ.က လြန္ေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာႀကီး ျဖစ္သူ ဦးေအာင္တင္ၾကည္သည္ ေက်ာင္းသုိ႔ လာေရာက္၍ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ျခင္း မရွိဘဲ၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္း၀င္း အတြင္းရွိ လဘက္ရည္ဆုိင္တြင္ အရက္ဆုိင္ ဖြင့္လွစ္ ေရာင္းခ် လ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ၎သည္ ေသာက္စား မူးယစ္၍ ေဒသခံမ်ားကုိ အျမဲတေစ ရန္ေဆာင္လ်က္ ရွိသည့္ အျပင္၊ ဒုခ်ီးရားတန္း ကဲ့သုိ႔ ျပႆနာမ်ား ဖန္တီးမည္ဟု ႀကဳံး၀ါး၍ ၿခိမ္းေျခာက္ လ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ဦးေအာင္တင္ၾကည္သည္ ရြာထဲသုိ႔ ၀င္လာၿပီး ေဒသခံ ရြာသားမ်ား အားလုံးကုိ အျမဲတေစ ဆဲဆုိထုိင္းထြာ လ်က္ရွိသည့္ အတြက္ မလုိလားအပ္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားလာမည္ကုိ ေဒသခံမ်ားက စုိးရိမ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ဦးေအာင္တင္ၾကည္မွ ယခုကဲ့သုိ႔ လူမုိက္ဆန္ဆန္ ျပဳလုပ္ ေနသည္မ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ ၿမဳိ႕နယ္ ပညာေရးမွဴး တုိ႔က သိရွိေသာ္လည္း အေရးယူ ဟန္႔တားျခင္း မရွိဘဲ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိ ျပႆနာ ျဖစ္လာေအာင္ လမ္းဖြင့္ ေပးထားသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ဇီးပင္ေခ်ာင္းရွိ အ.မ.က လြန္ေက်ာင္းတြင္ ဆဌမတန္းထိ ပညာသင္ၾကား ေနေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေသာ္လည္း ပညာေရး ၀န္ႀကီး ဌာနမွ တရား၀င္ ခန္႔ထားသည့္ ဆရာ၊ ဆရာမ တစ္ဦးမွ လာေရာက္၍ စာသင္ၾကား ေပးျခင္း မရွိဘဲ ေက်းရြာမွ ခန္႔ထားသည့္ ဆရာ ႏွစ္ဦးကသာ ၎တုိ႔ တတ္ႏုိင္သေရြ႕ သင္ၾကား ေပးေနေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ယခုႏွစ္တြင္ စတုတၱတန္းႏွင့္ အဌမတန္း တုိ႔မွာ အစုိးရစစ္ စာေမးပြဲ ေျဖဆုိရမည္ ျဖစ္ရာ၊ ဇီးပင္ေခ်ာင္းရွိ စတုတၱတန္း ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား၏ စာေမးပြဲ အတြက္ မိဘမ်ားက စုိးရိမ္ ပူပန္ ေသာက ေရာက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
3.12.2014
အစိုးရက ေရးဆြဲထားတဲ့ လူဦးေရ တိုးပြားႏႈန္း ထိန္းညွိျခင္း ဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒၾကမ္းကို ဒီေန႔ထုတ္ အစိုးရ သတင္းစာေတြမွာ ေဖၚျပလိုက္ပါတယ္။
အဲ့ဒီ ဥပေဒၾကမ္းမွာ အိမ္ေထာင္ရွင္မ တစ္ဦးဟာ ကေလး တစ္ေယာက္ ေမြးဖြားၿပီး ေနာက္ထပ္ ကေလးတစ္ ေယာက္ကို အနည္းဆံုး ၃ ႏွစ္ၾကာၿပီးမွ ေမြးဖြားရမယ္လို႔ ပါရွိပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးမႈ ေလ်ာ့က်ၿပီး လူေနမႈ ဘ၀ ျမင့္မားဖို႔ အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး လူဦးေရ တုိးပြားႏႈန္း ထိန္းညွိျခင္း ဆုိင္ရာ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ လုပ္ငန္းေတြကို ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔ ဒီဥပေဒၾကမ္းကို ေရးဆြဲတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အဲ့ဒီဥပေဒၾကမ္းမွာ လူဦးေရ တုိးျမင့္ ေနတာနဲ႔ ကေလး ေမြးဖြားႏႈန္း ျမင့္တက္ ေနတာကို ထိန္းညိွဖို႔ အတြက္ သားဆက္ျခားတဲ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြ အသိ ပညာ ေပးတာေတြ ျပဳလုပ္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ပါရွိပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းက လူဦးေရမ်ားတဲ့ေဒသ၊ ကေလးေမြးဖြားမႈႏႈန္းျမင့္ေနတဲ့ေဒသ၊ မိခင္နဲ႔ကေလးေသဆံုးမႈ ႏႈန္းျမင့္မားတဲ့ေဒသ၊ လူဦးေရနဲ႔သယံဇာတ အခ်ိဳးညီမွ်မႈမရွိတဲ့ေဒသ၊ စားနပ္ရိကၡာမလံုေလာက္တဲ့ ေဒသေတြကို သက္ဆုိင္ရာတုိင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္အစုိးရက စာရင္းေကာက္ယူၿပီး လူဦးေရတုိးပြားႏႈန္းထိန္းညွိဖို႔အတြက္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးရမယ့္ အထူးေဒသအျဖစ္ အမိန္႔ေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပန္သတ္မွတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရကေရးဆြဲထားတဲ့ လူဦးေရတိုးပြားႏႈန္းထိန္းညွိျခင္း ဆိုင္ရာက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒၾကမ္းဟာ အမ်ိဳးဘာသာသာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔က ျပဌာန္းေပးဖို႔ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုထားတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ၄ခုထဲက တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း နုိင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ေရးဆြဲေနတဲ့ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္း ဆိုင္ရာဥပေဒၾကမ္းကို ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ႏို၀င္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔က လႊတ္ေတာ္ကို တင္သြင္းလိုက္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒၾကမ္းမွာ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ကို က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္သူအေနနဲ႔ ဥပေဒပုဒ္မ ၄၉၅ အရ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တယ္လို႔ မွတ္ယူမွာျဖစ္ၿပီး နွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးလည္း အခြင့္ အေရးဆံုးရံႈးမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ကိုႏိုင္ကြန္းအိန္, ဦးသန္းလြင္ထြန္း
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
3.12.2014
တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ကိစၥရပ္ အတြက္ ႏိုင္ငံေရး ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ မထိခိုက္ေအာင္ ထိန္းသိမ္း ႀကီးၾကပ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ UNFC (ေခၚ) ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ FUA လို႔ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီး အဖြဲ႔ကေန ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ တေနရာမွာ ပထမအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းပြဲ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
ဒီအစည္း အေ၀း ကေန ဘယ္လို ထူးျခားမႈေတြ ရွိေနသလဲ ဆိုတာကို ထုိင္းအေျခစိုက္ ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ ႏိုင္ကြန္းအိန္က သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ၁၂ ဖြဲ႔ကေန စုဖြဲ႔ထားတဲ့ FUA လို႔ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔ကေန ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ တေနရာမွာ အစည္းအေ၀း က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ဒီအစည္းအေ၀း က်င္းပရတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ပက္သက္လို႔ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ရဲ႕ အႀကံေပးအဖြဲ႔၀င္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္ဥကၠာက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“FUA ဆိုတာ UNFC ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈကို ခံယူတဲ့ တပ္ဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ အခုလက္ရွိ UNFC ကေနၿပီးေတာ့ တႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဒီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ သြားေနတဲ့အခါက်ေတာ့ FUA ကလည္း ဒီလမ္းေၾကာင္းကို အေထာက္အကူျပဳဖုိ႔ အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ အခုလက္ရွိ စုဖြဲ႔မႈကေတာ့ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေပၚေပါက္လာေအာင္ လုပ္ရမယ္။ တႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေပၚေပါက္လာၿပီးရင္ သေဘာတူညီခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္မႈမရွိေအာင္ ထိန္းသိမ္းကြပ္ကဲရမယ္၊ ထိန္းသိမ္းရမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ပံ့ပိုးရမယ္။ ႏုိင္ငံေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ရမယ္ စသျဖင့္ ဒီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွာပဲ ရွိပါတယ္။ ဒီဖက္ဒရယ္တပ္ဖြဲ႔ေတြဟာ အဖြဲ႔အစည္း ၁၂ ဖြဲ႔ ပါ၀င္ၿပီးေတာ့ အခု က်ေနာ္တုိ႔ စုေပါင္းၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ၾကတဲ့ သေဘာပါ။”
FUA လို႔ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဟာ UNFC ေခၚ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတာပါ။
ႏို၀င္ဘာလကုန္မွာ က်င္းပတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔ ပထမအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းမွာ UNFC ရဲ႕ ကာကြယ္ေရးဌာနဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံ၊ ဒုတိယတာ၀န္ခံတို႔ရဲ႕ ဦးေဆာင္ႀကီးၾကပ္မႈနဲ႔ အဖြဲ႔၀င္အသီးသီးက စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ပုဂိၢဳလ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြအျပင္ အႀကံေပးပုဂိၢဳလ္ေတြလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီအစည္းအေ၀းကေန တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔တို႔ကို ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ ေျမာက္ပိုင္း စစ္ေဒသေတြကို သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေတာင္ပိုင္းစစ္ေဒသ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ကေတာ့ KNU–KNLA ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဘာေက်ာ္ဟဲ ဦးေဆာင္သြားမွာျဖစ္သလို ေျမာက္ပိုင္းစစ္ေဒသကို KIO က ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဂန္ေရွာင္ကေန ဦးေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
KNU ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုးဟာ UNFC အဖြဲ႔ကေန ႏႈတ္ထြက္သြားၿပီဆုိေပမဲ့လည္း ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္တြင္းမွာ ပါ၀င္ေနပါေသးတယ္။ ဒီစစ္ေဒသကို ဖြဲ႔စည္းရတာဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲ ၾကားကာလမွာ တပ္မေတာ္ကေန ထိုးစစ္ဆင္လာမယ့္အေပၚ ကာကြယ္ဖို႔ ဖြဲ႔စည္းထားတယ္လို႔လည္း အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္သူ အမည္မေဖာ္လိုသူ အႀကီးတန္း စစ္ဘက္အရာရွိတဦးက ေျပာပါတယ္။
တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖဲြ႔စည္းေရးကို လံုး၀ လက္မခံဘူးလုိ႔ KNU ေခၚ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုး ဥကၠဌ ေဆးဖိုးမူတူးတုိ႔အဖြဲ႔နဲ႔ ႏို၀င္ဘာလကုန္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးစဥ္မွာ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
UNFC အေနနဲ႔ အခုလို ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ဖြဲ႔စည္းတဲ့ ကိစၥရပ္နဲ႔ပက္သက္ၿပီး ကြဲလြဲခ်က္ရွိေနတဲ့ အေနအထားအတြက္ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕အျမင္ကို ေမးျမန္းရဦးမယ္လို႔ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္ဥကၠာ က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“သူဆုိလိုတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဆုိတာ အနာဂတ္မွာ ဖြဲ႔စည္းမယ့္ဟာကိုပဲ ညႊန္းသလား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ လက္ရွိ UNFC ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာရွိေနတဲ့ အဖြဲ႔ေပ့ါဗ်ာ ဖက္ဒရယ္တပ္ဖြဲ႔ေတြကိုပဲ ညႊန္းသလားေပါ့ အဲ့ဒီ ၂ ခုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က မရွင္းေသးေတာ့ သူက ေရာၿပီးေတာ့ပဲ ေျပာလိုက္သလားေတာ့ မသိဘူးေပါ့ေလ။”
လက္ရွိ အေနအထားအရ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြအၾကား ျဖစ္ပြားေနတဲ့ စစ္ေရးပဋိပကၡေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီနဲ႔ တျပည္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညိႇႏႈိင္းေဆာင္႐ြက္ေရးအဖဲြ႔ NCCT တုိ႔အေနနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ၾကရာမွာ တိက်ေရရာတဲ့အေျဖ မရရွိေသးသလို တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ စစ္ေရးတင္းမာမႈေတြ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း NCCT အေနနဲ႔ အခက္အခဲၾကားထဲကေန ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္ဥကၠာ က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသား အင္အားစုေတြအားလံုး တပ္ဖြဲ႔ေတြအားလံုးကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေရာက္ရွိေအာင္ က်ေနာ္တို႔ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားၾကမွာပါ။ အဖ်က္အေမွာင့္ေတြ ရွိေသာ္လည္းပဲ လက္ေလွ်ာ့မွာေတာ့ မဟုတ္ဘူးဗ်။”
ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔ ပထမအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းကို ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ KIO၊ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုး KNU၊ ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီ KNPP၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၊ ပေလာင္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္ CNF၊ ရခိုင္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP၊ လားဟူအဖြဲ႔တို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔နဲ႔ ေျမာက္ပိုင္း ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္၊ မိုင္းလားအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ တက္ေရာက္ႏိုင္ျခင္း မရွိပါဘူး။
ဒီဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔ အစည္းအေ၀းကေန ၿပီးခဲ့တဲ့ႏို၀င္ဘာ ၁၉ ရက္ေန႔က ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လက္နက္ႀကီးပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ KIO ဗိုလ္ေလာင္း ၂၃ ဦး က်ဆုံးသြားတဲ့ကိစၥ ေျမာက္ပိုင္း ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/SSA ရဲ႕ တာဖါေဆာင္း ကူးတို႔ဆိပ္ေဒသကို အင္အားသုံးၿပီး သိမ္းပိုက္ခဲ့တဲ့ကိစၥ၊ ပေလာင္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ထိုးစစ္ဆင္ေနတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း ဒီကေန႔မွာ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ ျဖန္႔ေ၀ခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံသားအားလုံး ေမ်ွာ္လင့္ေတာင့္တေနတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ကာလမွာ စစ္ဆင္မႈေတြ ရန္လိုမႈေတြ ရပ္ဆိုင္းေပးဖို႔ကိုလည္း ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔ကေန ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
ႏုိင္ကြန္းအိန္ရဲ႕ သတင္းေပးပို႔ခ်က္မွာပါ၀င္တဲ့ UNFC ေခၚ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ FUA လို႔ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ဖြဲ႔စည္းမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ရဲ႕ အျမင္ကို ဆက္ၿပီး တင္ျပလိုပါတယ္။ ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္းဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ထြန္း မၾကာေသးခင္က ေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္ရွိစဥ္မွာ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ကို သီးျခားေတြ႔ဆံုေမးျမန္းရာမွာ ဒီအေၾကာင္းကိုလည္း ေမးျမန္းခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ အဲဒီေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာပဲ အခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးလည္း ေစာေစာက ေတာ္ေတာ္ေလးရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီ္ေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားေတြက ေျပာတဲ့အခ်က္ေတြထဲမွာ တုိင္းရင္းသားေတြက ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၊ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ဆိုတဲ့ စကားလံုး အသံုးအႏႈန္းေလးေတြကို မၾကာခဏေတြ႔ပါတယ္။ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရွိပါတယ္။ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ဒီအခ်က္ေတြကို ၾကားထဲမွာ တုိင္းရင္းသားအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ၾကားမွာ ဘာမ်ားကဲြလဲြမႈရွိလဲ။ ဖက္ဒရယ္-ဆိုတဲ့ စကားလံုး စကားရပ္ေတြၾကားမွာ။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္။ ။ အင္း…ျပႆနာကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ရဲ႕ definition ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အရင္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျပာသြားတာေတြ ရွိတယ္။ ယူနီယံတုိ႔၊ ဖက္ဒရယ္တို႔ ေျပာတာစကား႐ႈပ္ပါတယ္ကြာ-တဲ့။ wording ကေတာ့ က်ေနာ္ အတိအက် မဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီသေဘာေပါ့- ႐ႈပ္တယ္၊ တုိ႔ ျမန္မာလိုပဲ ျပည္ေထာင္စုပဲ ေခၚတာေကာင္းတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းေလး သူစခဲ့တာပါ။ ဒီစကားလံုးေလး က်ေနာ္တို႔ မွတ္သားမိဖူးပါတယ္။ အေရးႀကီးတာေတာ့ ဖက္ဒရယ္တို႔၊ ျပည္ေထာင္စုတို႔ အဓိပၸာယ္လိုခ်င္တာ ေလွ်ာက္ဆဲြထုတ္မယ့္ အစား တကယ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းရင္းသားအားလုံးစုစုစည္းစည္း ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ ေနဖို႔အတြက္ေပါ႔ေလ၊ ဒီလိုဆိုခ်င္ပါတယ္။ သူတို႔ေျပာေနတဲ့ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာကေတာ့ သူတို႔ရဲ႔ ဖယ္ဒရယ္ UNFC ရဲ႕ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွာ ေရးထားတဲ့အခ်က္အလက္ ေနာက္ သူတို႔ေရးထားတဲ့ အခ်က္အလက္၊ ေနာက္သူတို႔ေျပာတဲ့ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ေတာ့မတူဘူး၊ ကြဲျပားမႈရွိေနတာကို သြားေတြ႔တယ္။ ခုနကေျပာတဲ့ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ေပါ့ ။ ဖယ္ဒရယ္ ယူနီယံအာမီေပါ႔ FUA ေပါ႔၊ ဖယ္ဒရယ္ ယူနီယံအာမီကလည္း သူတို႔ ဖြဲ႔ဖို႔အတြက္ ဖြဲ႔ထားတာ၊ အဲ႔ဒီခုနက ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္ - UNFC ထဲမွာ ပါပါတယ္။ ဒီလိုသာဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တိို႔ဆီမွာလည္း တပ္မေတာ္ရွိတာေပါ႔၊ ႏုိင္ငံတိုင္း ႏုိင္ငံတုိင္းမွာေတာ့ အမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္ဆိုတာ ရွိတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ဆို က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္ေပါ႔၊ ဘယ္ႏုိင္ငံမွာ ၾကည္႔ၾကည္႔ အမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္ဆိုတာ တစ္ခုပဲ ရွိတယ္၊ ႏွစ္ခု သုံးခု အၿပိဳင္ဖြဲ႔ထားတာ ဘယ္မွာမွ မရွိဘူး။ Even အေမရိကန္လည္းမရွိဘူး၊ အိမ္းနီးနားခ်င္း အိႏၵိယလည္း မရွိဘူး၊ တ႐ုတ္လည္းမရွိဘူး၊ ထိုင္းလည္းမရွိဘူး၊ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္လည္း မရွိပါဘူး၊ ဒါ ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းနဲ႔ ၾကည္႔မယ္ဆိုရင္ေပါ႔၊ က်ေနာ္တို႔တပ္မေတာ္ေပါ႔၊ က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္ဟာ တိုင္းရင္းသားအားလုံးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ တပ္မေတာ္ျဖစ္ပါတယ္၊ အရာရွိထဲမွာဆိုရင္ (၄၅၀၀) တိုင္းရင္းသားအရာရွိေတြျဖစ္ပါတယ္၊ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအဆင္႔အထိ ရွိတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တုိင္ပင္လွ်င္ ထား၀ယ္က ျဖစ္ပါတယ္။ မိဘေတြက ထား၀ယ္က ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ ကၽြန္ေတာ္က ျမန္မာစိတ္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာစိတ္ပါပဲ။ အဲ႔ေတာ့ ဒီ ေနရာမွာလည္း ေစာေစာကေျပာတဲ့ ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္တပ္မေတာ္လို႔ေျပာရင္ က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္မွာလည္း စစ္မႈထမ္းတဲ့ စဥ္းမ်ဥ္းစဥ္းကမ္းေတြရွိတယ္၊ မည္သည္႔တုိင္းရင္းသားမဆို ၁၈ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးတဲ့ မိမိသေဘာဆႏၵအေလွ်ာက္ျပည္႔တဲ့ ၊ ဆႏၵအေလွ်ာက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တဲ့ ၁၈ ႏွစ္ျပည္႔တယ္၊ က်န္းမာသန္စြမ္းတဲ့သူဆုိရင္ေတာ့ တပ္မေတာ္က စံခ်ိန္ သတ္မွတ္ထားခ်က္ေတာ့ ရွိတာေပါ႔ဗ်ာ၊ ၁၃ ခ်က္ေပါ႔၊ ၁၃ ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီမယ္၊ ကိုယ္တုိင္ဆႏၵျပဳမယ္၊ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ျပည္႔ၿပီးမယ္ အဲ ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ မည္သည့္ တုိင္းရင္းသားမဆို တပ္မေတာ္ထဲမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ပိုင္ခြင္႔ရွိပါတယ္။ အဲလုပ္လို႔လည္းရပါတယ္၊ စစ္မႈထမ္းစည္းမ်ဥ္စဥ္းကမ္းနဲ႔ ေပါင္းမယ္ဆိုရင္ ဒါ အမ်ားႀကီးျဖစ္တာေပါ႔၊ အဲ႔ေတာ့ ဒီမွာတင္ သူတို႔နဲ႔ က်ေနာ္တို႔က နည္းနည္းေလး သေဘားထားေလးေတြ မတူတာေလးေတြျဖစ္လာတာေပါ႔၊ အရင္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလည္း တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြရွိပါတယ္။ ဥပမာ အရင္ ဗမာ႔ ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းတို႔၊ ရွမ္းေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းတို႔၊ ခ်င္းေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းတို႔၊ အရင္က လြပ္လပ္ေရးမရခင္က က်ေနာ္တို႔ လြပ္လပ္ေရးရတဲ့အခ်ိန္မွာတပါတည္း ပါလာတဲ့ တပ္ေတြရွိတယ္။ ဒါေတြလည္း အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးႀကဳံရတယ္။ ဒါေၾကာင္႔လည္း လူႀကီးေတြက အရင္တပ္မေတာ္ အႀကီးအကဲေတြက ဒါေလးေတြကို နံပါတ္တစ္အရ လူေတြကိုေျပာင္းလဲ ဖြဲ႔စည္းတာေပါ႔၊ တခါ ေျခလွ်င္ ေျချမန္ေတြနဲ႔ နံမည္ေျပာင္းၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ပုံစံတခုတည္းနဲ႔ ေျပာင္းခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဆိုတာကေတာ့ စည္းစည္းလုံးလုံးရွိမွျဖစ္မယ္။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္တဲ့အတြက္ တပ္မေတာ္ဆိုတာ ကြဲေနလို႔ မရဘူး။ ဒါေၾကာင္႔ စုစည္းညီညြတ္တဲ့ တပ္မေတာ္တခုဘဲ ရွိဖို႔သင္႔တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ အခုေတာ့ လက္ရွိတပ္မေတာ္အေနနဲ႔က ေျပာရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္၊ ဒါေပမယ့္လည္း တဘက္ အသံုးအႏႈန္း အေနနဲ႔ဆိုလို႔ရွိရင္ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ဳိး ေျပာႏုိင္ပါသလား။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္။ ။ ဒီလိုပါပဲ။ ဒီအဓိပၸာယ္ပါပဲ။ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ပါပဲ။ တုိင္းရင္းသားအားလံုး - က်ေနာ္တို႔ေကာက္ႏုတ္ထားတဲ့ စာရင္းမွာဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားအားလံုးရွိတယ္။ တပ္မေတာ္ထဲမွာ တုိင္းရင္းသားအားလံုးရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕လည္းကျပား၊ တခ်ဳိ႕လည္း တုိင္းရင္းသား စစ္စစ္ေတြ ရွိပါတယ္။ လက္ရွိလည္း တပ္သားကေနစၿပီးေတာ့ အရာခံဗိုလ္အထိ အျခားအဆင့္ေပါ့။ ရွိတယ္ ။ အရာရွိဆိုလို႔ရွိရင္လည္း ေစာေစာက ေျပာသလို အရာရွိငယ္ကေန ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အဆင့္ထိ တုိင္းရင္းသားေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာ ေျပာလိုတယ္။
တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ကိစၥရပ္ အတြက္ ႏိုင္ငံေရး ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ မထိခိုက္ေအာင္ ထိန္းသိမ္း ႀကီးၾကပ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ UNFC (ေခၚ) ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ FUA လို႔ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီး အဖြဲ႔ကေန ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ တေနရာမွာ ပထမအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းပြဲ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
ဒီအစည္း အေ၀း ကေန ဘယ္လို ထူးျခားမႈေတြ ရွိေနသလဲ ဆိုတာကို ထုိင္းအေျခစိုက္ ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ ႏိုင္ကြန္းအိန္က သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ၁၂ ဖြဲ႔ကေန စုဖြဲ႔ထားတဲ့ FUA လို႔ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔ကေန ထိုင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္ တေနရာမွာ အစည္းအေ၀း က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ဒီအစည္းအေ၀း က်င္းပရတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ပက္သက္လို႔ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ရဲ႕ အႀကံေပးအဖြဲ႔၀င္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္ဥကၠာက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“FUA ဆိုတာ UNFC ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈကို ခံယူတဲ့ တပ္ဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ အခုလက္ရွိ UNFC ကေနၿပီးေတာ့ တႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဒီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ သြားေနတဲ့အခါက်ေတာ့ FUA ကလည္း ဒီလမ္းေၾကာင္းကို အေထာက္အကူျပဳဖုိ႔ အေထာက္အကူျဖစ္ေစဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ အခုလက္ရွိ စုဖြဲ႔မႈကေတာ့ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေပၚေပါက္လာေအာင္ လုပ္ရမယ္။ တႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေပၚေပါက္လာၿပီးရင္ သေဘာတူညီခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္မႈမရွိေအာင္ ထိန္းသိမ္းကြပ္ကဲရမယ္၊ ထိန္းသိမ္းရမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ပံ့ပိုးရမယ္။ ႏုိင္ငံေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ရမယ္ စသျဖင့္ ဒီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွာပဲ ရွိပါတယ္။ ဒီဖက္ဒရယ္တပ္ဖြဲ႔ေတြဟာ အဖြဲ႔အစည္း ၁၂ ဖြဲ႔ ပါ၀င္ၿပီးေတာ့ အခု က်ေနာ္တုိ႔ စုေပါင္းၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္ၾကတဲ့ သေဘာပါ။”
FUA လို႔ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ဟာ UNFC ေခၚ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတာပါ။
ႏို၀င္ဘာလကုန္မွာ က်င္းပတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔ ပထမအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းမွာ UNFC ရဲ႕ ကာကြယ္ေရးဌာနဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံ၊ ဒုတိယတာ၀န္ခံတို႔ရဲ႕ ဦးေဆာင္ႀကီးၾကပ္မႈနဲ႔ အဖြဲ႔၀င္အသီးသီးက စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ပုဂိၢဳလ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြအျပင္ အႀကံေပးပုဂိၢဳလ္ေတြလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီအစည္းအေ၀းကေန တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔တို႔ကို ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ ေျမာက္ပိုင္း စစ္ေဒသေတြကို သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေတာင္ပိုင္းစစ္ေဒသ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ကေတာ့ KNU–KNLA ကရင္အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ ဒုတိယစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဘာေက်ာ္ဟဲ ဦးေဆာင္သြားမွာျဖစ္သလို ေျမာက္ပိုင္းစစ္ေဒသကို KIO က ဒုစစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဂန္ေရွာင္ကေန ဦးေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
KNU ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုးဟာ UNFC အဖြဲ႔ကေန ႏႈတ္ထြက္သြားၿပီဆုိေပမဲ့လည္း ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္တြင္းမွာ ပါ၀င္ေနပါေသးတယ္။ ဒီစစ္ေဒသကို ဖြဲ႔စည္းရတာဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲ ၾကားကာလမွာ တပ္မေတာ္ကေန ထိုးစစ္ဆင္လာမယ့္အေပၚ ကာကြယ္ဖို႔ ဖြဲ႔စည္းထားတယ္လို႔လည္း အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္သူ အမည္မေဖာ္လိုသူ အႀကီးတန္း စစ္ဘက္အရာရွိတဦးက ေျပာပါတယ္။
တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဖဲြ႔စည္းေရးကို လံုး၀ လက္မခံဘူးလုိ႔ KNU ေခၚ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုး ဥကၠဌ ေဆးဖိုးမူတူးတုိ႔အဖြဲ႔နဲ႔ ႏို၀င္ဘာလကုန္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးစဥ္မွာ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
UNFC အေနနဲ႔ အခုလို ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ ဖြဲ႔စည္းတဲ့ ကိစၥရပ္နဲ႔ပက္သက္ၿပီး ကြဲလြဲခ်က္ရွိေနတဲ့ အေနအထားအတြက္ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕အျမင္ကို ေမးျမန္းရဦးမယ္လို႔ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္ဥကၠာ က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“သူဆုိလိုတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ဆုိတာ အနာဂတ္မွာ ဖြဲ႔စည္းမယ့္ဟာကိုပဲ ညႊန္းသလား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ လက္ရွိ UNFC ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈေအာက္မွာရွိေနတဲ့ အဖြဲ႔ေပ့ါဗ်ာ ဖက္ဒရယ္တပ္ဖြဲ႔ေတြကိုပဲ ညႊန္းသလားေပါ့ အဲ့ဒီ ၂ ခုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က မရွင္းေသးေတာ့ သူက ေရာၿပီးေတာ့ပဲ ေျပာလိုက္သလားေတာ့ မသိဘူးေပါ့ေလ။”
လက္ရွိ အေနအထားအရ ျမန္မာအစိုးရစစ္တပ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ေတြအၾကား ျဖစ္ပြားေနတဲ့ စစ္ေရးပဋိပကၡေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး ေကာ္မတီနဲ႔ တျပည္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ညိႇႏႈိင္းေဆာင္႐ြက္ေရးအဖဲြ႔ NCCT တုိ႔အေနနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ၾကရာမွာ တိက်ေရရာတဲ့အေျဖ မရရွိေသးသလို တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ စစ္ေရးတင္းမာမႈေတြ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လည္း NCCT အေနနဲ႔ အခက္အခဲၾကားထဲကေန ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးပြဲကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ ဗိုလ္မွဴးႀကီး ခြန္ဥကၠာ က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသား အင္အားစုေတြအားလံုး တပ္ဖြဲ႔ေတြအားလံုးကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲက က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ေတာ့ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေရာက္ရွိေအာင္ က်ေနာ္တို႔ အစြမ္းကုန္ ႀကိဳးစားၾကမွာပါ။ အဖ်က္အေမွာင့္ေတြ ရွိေသာ္လည္းပဲ လက္ေလွ်ာ့မွာေတာ့ မဟုတ္ဘူးဗ်။”
ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔ ပထမအႀကိမ္ အစည္းအေ၀းကို ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ KIO၊ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ံုး KNU၊ ကရင္နီအမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီ KNPP၊ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ၊ ပေလာင္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ခ်င္းအမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္ CNF၊ ရခိုင္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ ALP၊ လားဟူအဖြဲ႔တို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး၊ ၀ျပည္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔နဲ႔ ေျမာက္ပိုင္း ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္၊ မိုင္းလားအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ တက္ေရာက္ႏိုင္ျခင္း မရွိပါဘူး။
ဒီဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔ အစည္းအေ၀းကေန ၿပီးခဲ့တဲ့ႏို၀င္ဘာ ၁၉ ရက္ေန႔က ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လက္နက္ႀကီးပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ KIO ဗိုလ္ေလာင္း ၂၃ ဦး က်ဆုံးသြားတဲ့ကိစၥ ေျမာက္ပိုင္း ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ SSPP/SSA ရဲ႕ တာဖါေဆာင္း ကူးတို႔ဆိပ္ေဒသကို အင္အားသုံးၿပီး သိမ္းပိုက္ခဲ့တဲ့ကိစၥ၊ ပေလာင္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ထိုးစစ္ဆင္ေနတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး ကန္႔ကြက္႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း ဒီကေန႔မွာ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ ျဖန္႔ေ၀ခဲ့ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံသားအားလုံး ေမ်ွာ္လင့္ေတာင့္တေနတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ကာလမွာ စစ္ဆင္မႈေတြ ရန္လိုမႈေတြ ရပ္ဆိုင္းေပးဖို႔ကိုလည္း ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ စစ္ဦးစီးအဖြဲ႔ကေန ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
ႏုိင္ကြန္းအိန္ရဲ႕ သတင္းေပးပို႔ခ်က္မွာပါ၀င္တဲ့ UNFC ေခၚ ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ FUA လို႔ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ဖြဲ႔စည္းမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ရဲ႕ အျမင္ကို ဆက္ၿပီး တင္ျပလိုပါတယ္။ ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္းဌာနမွဴး ဦးသန္းလြင္ထြန္း မၾကာေသးခင္က ေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္ရွိစဥ္မွာ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ကို သီးျခားေတြ႔ဆံုေမးျမန္းရာမွာ ဒီအေၾကာင္းကိုလည္း ေမးျမန္းခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ အဲဒီေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာပဲ အခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးလည္း ေစာေစာက ေတာ္ေတာ္ေလးရွင္းျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီ္ေနရာမွာ တိုင္းရင္းသားေတြက ေျပာတဲ့အခ်က္ေတြထဲမွာ တုိင္းရင္းသားေတြက ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၊ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ဆိုတဲ့ စကားလံုး အသံုးအႏႈန္းေလးေတြကို မၾကာခဏေတြ႔ပါတယ္။ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရွိပါတယ္။ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ဒီအခ်က္ေတြကို ၾကားထဲမွာ တုိင္းရင္းသားအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ၾကားမွာ ဘာမ်ားကဲြလဲြမႈရွိလဲ။ ဖက္ဒရယ္-ဆိုတဲ့ စကားလံုး စကားရပ္ေတြၾကားမွာ။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္။ ။ အင္း…ျပႆနာကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ရဲ႕ definition ေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အရင္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျပာသြားတာေတြ ရွိတယ္။ ယူနီယံတုိ႔၊ ဖက္ဒရယ္တို႔ ေျပာတာစကား႐ႈပ္ပါတယ္ကြာ-တဲ့။ wording ကေတာ့ က်ေနာ္ အတိအက် မဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီသေဘာေပါ့- ႐ႈပ္တယ္၊ တုိ႔ ျမန္မာလိုပဲ ျပည္ေထာင္စုပဲ ေခၚတာေကာင္းတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းေလး သူစခဲ့တာပါ။ ဒီစကားလံုးေလး က်ေနာ္တို႔ မွတ္သားမိဖူးပါတယ္။ အေရးႀကီးတာေတာ့ ဖက္ဒရယ္တို႔၊ ျပည္ေထာင္စုတို႔ အဓိပၸာယ္လိုခ်င္တာ ေလွ်ာက္ဆဲြထုတ္မယ့္ အစား တကယ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းရင္းသားအားလုံးစုစုစည္းစည္း ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ ေနဖို႔အတြက္ေပါ႔ေလ၊ ဒီလိုဆိုခ်င္ပါတယ္။ သူတို႔ေျပာေနတဲ့ ဖယ္ဒရယ္ဆိုတာကေတာ့ သူတို႔ရဲ႔ ဖယ္ဒရယ္ UNFC ရဲ႕ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွာ ေရးထားတဲ့အခ်က္အလက္ ေနာက္ သူတို႔ေရးထားတဲ့ အခ်က္အလက္၊ ေနာက္သူတို႔ေျပာတဲ့ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒနဲ႔ေတာ့မတူဘူး၊ ကြဲျပားမႈရွိေနတာကို သြားေတြ႔တယ္။ ခုနကေျပာတဲ့ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ေပါ့ ။ ဖယ္ဒရယ္ ယူနီယံအာမီေပါ႔ FUA ေပါ႔၊ ဖယ္ဒရယ္ ယူနီယံအာမီကလည္း သူတို႔ ဖြဲ႔ဖို႔အတြက္ ဖြဲ႔ထားတာ၊ အဲ႔ဒီခုနက ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္ - UNFC ထဲမွာ ပါပါတယ္။ ဒီလိုသာဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တိို႔ဆီမွာလည္း တပ္မေတာ္ရွိတာေပါ႔၊ ႏုိင္ငံတိုင္း ႏုိင္ငံတုိင္းမွာေတာ့ အမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္ဆိုတာ ရွိတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ဆို က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္ေပါ႔၊ ဘယ္ႏုိင္ငံမွာ ၾကည္႔ၾကည္႔ အမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္ဆိုတာ တစ္ခုပဲ ရွိတယ္၊ ႏွစ္ခု သုံးခု အၿပိဳင္ဖြဲ႔ထားတာ ဘယ္မွာမွ မရွိဘူး။ Even အေမရိကန္လည္းမရွိဘူး၊ အိမ္းနီးနားခ်င္း အိႏၵိယလည္း မရွိဘူး၊ တ႐ုတ္လည္းမရွိဘူး၊ ထိုင္းလည္းမရွိဘူး၊ ဘဂၤလားေဒ႔ရွ္လည္း မရွိပါဘူး၊ ဒါ ႏုိင္ငံတကာ စံႏႈန္းနဲ႔ ၾကည္႔မယ္ဆိုရင္ေပါ႔၊ က်ေနာ္တို႔တပ္မေတာ္ေပါ႔၊ က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္ဟာ တိုင္းရင္းသားအားလုံးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ တပ္မေတာ္ျဖစ္ပါတယ္၊ အရာရွိထဲမွာဆိုရင္ (၄၅၀၀) တိုင္းရင္းသားအရာရွိေတြျဖစ္ပါတယ္၊ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးအဆင္႔အထိ ရွိတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တုိင္ပင္လွ်င္ ထား၀ယ္က ျဖစ္ပါတယ္။ မိဘေတြက ထား၀ယ္က ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ ကၽြန္ေတာ္က ျမန္မာစိတ္ရွိပါတယ္။ ျမန္မာစိတ္ပါပဲ။ အဲ႔ေတာ့ ဒီ ေနရာမွာလည္း ေစာေစာကေျပာတဲ့ ဖက္ဒရယ္ တပ္မေတာ္တပ္မေတာ္လို႔ေျပာရင္ က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္မွာလည္း စစ္မႈထမ္းတဲ့ စဥ္းမ်ဥ္းစဥ္းကမ္းေတြရွိတယ္၊ မည္သည္႔တုိင္းရင္းသားမဆို ၁၈ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးတဲ့ မိမိသေဘာဆႏၵအေလွ်ာက္ျပည္႔တဲ့ ၊ ဆႏၵအေလွ်ာက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တဲ့ ၁၈ ႏွစ္ျပည္႔တယ္၊ က်န္းမာသန္စြမ္းတဲ့သူဆုိရင္ေတာ့ တပ္မေတာ္က စံခ်ိန္ သတ္မွတ္ထားခ်က္ေတာ့ ရွိတာေပါ႔ဗ်ာ၊ ၁၃ ခ်က္ေပါ႔၊ ၁၃ ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီမယ္၊ ကိုယ္တုိင္ဆႏၵျပဳမယ္၊ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ ျပည္႔ၿပီးမယ္ အဲ ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ မည္သည့္ တုိင္းရင္းသားမဆို တပ္မေတာ္ထဲမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ပိုင္ခြင္႔ရွိပါတယ္။ အဲလုပ္လို႔လည္းရပါတယ္၊ စစ္မႈထမ္းစည္းမ်ဥ္စဥ္းကမ္းနဲ႔ ေပါင္းမယ္ဆိုရင္ ဒါ အမ်ားႀကီးျဖစ္တာေပါ႔၊ အဲ႔ေတာ့ ဒီမွာတင္ သူတို႔နဲ႔ က်ေနာ္တို႔က နည္းနည္းေလး သေဘားထားေလးေတြ မတူတာေလးေတြျဖစ္လာတာေပါ႔၊ အရင္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလည္း တိုင္းရင္းသားတပ္ေတြရွိပါတယ္။ ဥပမာ အရင္ ဗမာ႔ ေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းတို႔၊ ရွမ္းေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းတို႔၊ ခ်င္းေသနတ္ကိုင္တပ္ရင္းတို႔၊ အရင္က လြပ္လပ္ေရးမရခင္က က်ေနာ္တို႔ လြပ္လပ္ေရးရတဲ့အခ်ိန္မွာတပါတည္း ပါလာတဲ့ တပ္ေတြရွိတယ္။ ဒါေတြလည္း အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးႀကဳံရတယ္။ ဒါေၾကာင္႔လည္း လူႀကီးေတြက အရင္တပ္မေတာ္ အႀကီးအကဲေတြက ဒါေလးေတြကို နံပါတ္တစ္အရ လူေတြကိုေျပာင္းလဲ ဖြဲ႔စည္းတာေပါ႔၊ တခါ ေျခလွ်င္ ေျချမန္ေတြနဲ႔ နံမည္ေျပာင္းၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ပုံစံတခုတည္းနဲ႔ ေျပာင္းခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဆိုတာကေတာ့ စည္းစည္းလုံးလုံးရွိမွျဖစ္မယ္။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္တဲ့အတြက္ တပ္မေတာ္ဆိုတာ ကြဲေနလို႔ မရဘူး။ ဒါေၾကာင္႔ စုစည္းညီညြတ္တဲ့ တပ္မေတာ္တခုဘဲ ရွိဖို႔သင္႔တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆတယ္။
ဦးသန္းလြင္ထြန္း။ ။ အခုေတာ့ လက္ရွိတပ္မေတာ္အေနနဲ႔က ေျပာရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္၊ ဒါေပမယ့္လည္း တဘက္ အသံုးအႏႈန္း အေနနဲ႔ဆိုလို႔ရွိရင္ ဖက္ဒရယ္တပ္မေတာ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ဳိး ေျပာႏုိင္ပါသလား။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္။ ။ ဒီလိုပါပဲ။ ဒီအဓိပၸာယ္ပါပဲ။ ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ပါပဲ။ တုိင္းရင္းသားအားလံုး - က်ေနာ္တို႔ေကာက္ႏုတ္ထားတဲ့ စာရင္းမွာဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားအားလံုးရွိတယ္။ တပ္မေတာ္ထဲမွာ တုိင္းရင္းသားအားလံုးရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕လည္းကျပား၊ တခ်ဳိ႕လည္း တုိင္းရင္းသား စစ္စစ္ေတြ ရွိပါတယ္။ လက္ရွိလည္း တပ္သားကေနစၿပီးေတာ့ အရာခံဗိုလ္အထိ အျခားအဆင့္ေပါ့။ ရွိတယ္ ။ အရာရွိဆိုလို႔ရွိရင္လည္း ေစာေစာက ေျပာသလို အရာရွိငယ္ကေန ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အဆင့္ထိ တုိင္းရင္းသားေတြ ရွိတယ္ ဆိုတာ ေျပာလိုတယ္။
မအင္ၾကင္းႏုိင္
3.12.2014
ကုလ သမဂၢက ထုတ္ျပန္တဲ့ LDC ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အနိမ့္ဆံုး ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဟာ ဆက္ၿပီး ပါ၀င္ ေနဆဲပဲလို႔ UNCTAD ကုလသမဂၢ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ညီလာခံ က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ LDC အစီရင္ ခံစာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘာေၾကာင့္ ဆက္ၿပီး ပါ၀င္ေနရ သလဲ ဆုိတာကို မအင္ၾကင္းႏုိင္က တင္ျပထား ပါတယ္။
ႏို၀င္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ UNCTAD အစီရင္ခံစာ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူတဦးက် ၀င္ေငြ နည္းပါးတာ၊ လူသား အရင္း အျမစ္ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ ညႊန္ကိန္းေတြ ျဖစ္တဲ့ ကေလး ေသဆံုးႏႈန္း၊ အာဟာရ ခ်ဳိတဲ့ႏႈန္း၊ ကေလးသူငယ္ ပညာ သင္ၾကား ခြင့္ႏႈန္း၊ စီးပြားေရး အႏၱရာယ္ ရွိမႈႏႈန္း စတဲ့ အေျခအေန ေတြေၾကာင့္ LDC ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အနည္းဆံုး ႏုိင္ငံမ်ား စာရင္းမွာ ဆက္ၿပီး ရွိေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ UNCTAD အႀကီးတန္း အရာရွိ တဦးျဖစ္သူ Igor Bosc က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ တနလၤာေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာသြားပါတယ္။ အခုလို ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ LDC စာရင္းမွာ ဆက္ၿပီး ရွိေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး သုေတသီ ဦးစိန္ေဌးကလည္း အခုလို ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ေဒသတြင္းမွာကိုပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တဦးက် အနိမ့္ဆံုး၊ က်ေနာ္တို႔ထက္ နဂိုတည္းက နိမ့္ခဲ့တဲ့ႏုိင္ငံ ေလာ (Lao)၊ ကေမၻာဒီးယားေတာင္ က်ေနာ္တို႔ထက္ ျမင့္သြားၿပီ။ က်ေနာ္တုိ႔က ေဒၚလာေလး ၂ ေထာင္ေတာင္ မျပည့္ခ်င္ဘူးဗ်။ သူတို႔ေနာက္ဆံုး ၁၄ မွာ ပါပါတယ္ ADB ထုတ္ျပန္တဲ့ ထဲမွာ ဆိုေတာ့။ ဒီ Human Development Index လူသား အရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ညႊန္ကိန္းေတြ၊ ညႊန္ကိန္းေတြမွာ ခုနက တဦးက်၀င္ေငြပါတယ္။ ေနာက္တခုက ဒီ Electricity Consumption ပါတယ္။ ဗမာ ႏုိင္ငံမွာလည္း ၃၃ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ လူေတြက လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားကို သံုးႏုိင္ေသးတယ္ ေျပာတယ္။ ဒီလိုပဲ ေနာက္တခါ သန္႔ရွင္းတဲ့ေရ ေပါ့ဗ်ာ ေနာက္တခါ ဒီ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ညႊန္ကိန္းေတြ ရွိတယ္။ ေနာက္ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံ ကိန္းဂဏန္းေတြက အခုထိ မွန္မွန္ကန္ကန္ မရေသးဘူး။ နိမ့္လည္း နိမ့္က်တုန္းပဲဗ်။ မူလတန္းပညာ ratio ေက်ာင္းေနႏုိင္တဲ့အခ်ိဳး၊ တခ်ိဳ႕ ေက်ာင္းထြက္ သြားတာေတြ၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း စသည္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒါ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ က်န္းမာေရးလည္း အားလံုး သိၾကတဲ့အတုိင္းပဲ။ ဒီအခ်က္အလက္ေတြ ေနာက္တခါ ကေလးေသႏႈန္း၊ ၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေသႏႈန္း၊ အဟာရဓာတ္ အမ်ားႀကီးေပါ့ဗ်ာ တခုခ်င္းေျပာလို႔ရွိရင္ စုစုေပါင္း ၈ ခ်က္ရွိတယ္။ Human Development Index ကလည္း အခုထိနိမ့္တုန္း။ မတက္လာေသးဘူး။ တုိင္းျပည္၀င္ေငြကိုယ္တုိင္ကိုက နိမ့္တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အၾကမ္းမ်ဥ္းေျပာလို႔ရွိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ေနာက္ဆံုးေကာက္တာ လူ ၁၀၀ မွာ ၃၆ ေယာက္က အရမ္းကို ဆင္းရဲေနတယ္။ ျမန္မာျပည္ဟာ ဒီ LDC အဆင့္အတန္းကေနၿပီးေတာ့မွ တက္လာဖို႔ဆုိတာ လုိေသးတယ္လို႔ အဲ့လို အၾကမ္းမ်ဥ္း သူတို႔က ဒီအခ်က္ေတြကို တြက္ၿပီးမွ ေျပာတာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းရဲ႕ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ အစိုးရလက္ထက္ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ကတည္းကစၿပီး LDC စာရင္း၀င္ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ဦးေန၀င္းအစိုးရရဲ႕ တိုင္းျပည္ကို အထီးက်န္ေအာင္ လုပ္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးစနစ္ မွားယြင္းမႈရဲ႕ အက်ဴိးရလဒ္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဦးစိန္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
“ေျပာခ်င္တာက တုိင္းျပည္ရဲ႕စီးပြားေရးမွာ စီးပြားေရးမူ၀ါဒ၊ စီးပြားေရးေပၚလစီ အမွားကို ဦးေန၀င္းက က်င့္သံုးလုိက္တဲ့အခါမွာ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္ၾကာတဲ့အခါက်ေတာ့ တုိင္းျပည္က ေနာက္ကို ဆုတ္လာတယ္။ ဆုတ္လာတဲ့အခါမွာ သိသာလာၿပီ ၇၀ ေလာက္။ အဲ့ဒီကေန ခုနက ထပ္မွားတယ္။ ခုနက Planned economy ႀကီးနဲ႔ တုိင္းျပည္က ခၽြတ္ၿခံဳေတြ က်တဲ့အခါက်ေတာ့ ၈၇ ခုႏွစ္ေရာက္တဲ့အခါမွာ တုိင္းျပည္က သြားၿပီ။ အေႂကြးေတြကလည္း ထူလာၿပီ။ တုိင္းျပည္ရဲ႕ Production ကလည္း မရွိေတာ့ဘူး ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ အေျခအေနက မေကာင္းေတာ့တဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီ ဥေရာပက ဟာေတြပါတယ္။ ADB တို႔၊ World Bank တို႔ကဟာေတြ ပါတယ္။ အဲ့ဒီဟာေတြက အေႂကြး ဘီလီယံ ၄ ဘီလီယံေလာက္ တင္သြားတဲ့အခါမွာ ဒီတင္ မဆလပါတီဥကၠဌျဖစ္တဲ့ ဦးေန၀င္းက တုိင္းျပည္ကိုေတာ့ျဖင့္ LDC Status ကို ငါတို႔ Join မယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ေလွ်ာက္မယ္ေပါ့ေလ ဆုိေတာ့ LDC Status ကို ၀င္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ တခ်ိဳ႕ဟာေလးေတြက သက္သာခြင့္ေလးေတြ ရတယ္ေပါ့ဗ်ာ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ LDC စာရင္းကေန ပယ္ဖ်က္ဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အလားအလာရွိေပမဲ့ အခ်ိန္ေတာ့ ယူရလိမ့္မယ္လို႔ UNCTAD အရာရွိ Igor Bosc က ဆိုပါတယ္။ စီးပြားေရးအရ စံႏႈန္းေတြ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေအာင္ လုပ္ဖို႔လိုသလို၊ ျပည္သူေတြ အက်ဳိးခံစားခြင့္ရဖို႔နဲ႔ အေျခခံက်တဲ့ နည္းနာေတြကို ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကလည္း LDC ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အနိမ့္ဆံုးႏုိင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံထားရတာကေန ပယ္ဖ်က္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ လုုပ္ငန္းစဥ္ေတြ စတင္ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ေျပာဆိုထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးအဖဲြ႔ အစည္းေတြျဖစ္တဲ့ ကမၻာ့ဘဏ္နဲ႔ IMF တို႔ရဲ႕ အကူအညီ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရေတြက ေႂကြးၿမီေတြကို ေလွ်ာ္ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက တင္ေနတဲ့ အေႂကြးေဟာင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆ ဘီလီယံကို ျပန္ဆပ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးလို႔ ျမန္မာအစိုးရ က ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ LDC စာရင္းကေန ပယ္ဖ်က္ႏိုင္ဖို႔ ပထမအဆင့္ကို တက္လွမ္းႏိုင္ခဲ့ၿပီး ဆက္လက္ ႀကိဳးစားသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ကုလသမဂၢက ၁၉၇၁ ခုႏွစ္မွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အနည္းဆံုး ႏိုင္ငံအျဖစ္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၅ ႏိုင္ငံကို သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး၊ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ၄၈ ႏိုင္ငံအထိ တိုးမ်ားလာခဲ့တာပါ။ အခုလို LDC စာရင္း၀င္အျဖစ္ကေန ပယ္ဖ်က္ခြင့္ ရရွိဖို႔အတြက္ ကုလသမဂၢ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးေကာင္စီက ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရွိ မရွိ ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ အစီရင္ခံရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကုလ သမဂၢက ထုတ္ျပန္တဲ့ LDC ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အနိမ့္ဆံုး ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဟာ ဆက္ၿပီး ပါ၀င္ ေနဆဲပဲလို႔ UNCTAD ကုလသမဂၢ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ညီလာခံ က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ LDC အစီရင္ ခံစာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘာေၾကာင့္ ဆက္ၿပီး ပါ၀င္ေနရ သလဲ ဆုိတာကို မအင္ၾကင္းႏုိင္က တင္ျပထား ပါတယ္။
ႏို၀င္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ UNCTAD အစီရင္ခံစာ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူတဦးက် ၀င္ေငြ နည္းပါးတာ၊ လူသား အရင္း အျမစ္ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ ညႊန္ကိန္းေတြ ျဖစ္တဲ့ ကေလး ေသဆံုးႏႈန္း၊ အာဟာရ ခ်ဳိတဲ့ႏႈန္း၊ ကေလးသူငယ္ ပညာ သင္ၾကား ခြင့္ႏႈန္း၊ စီးပြားေရး အႏၱရာယ္ ရွိမႈႏႈန္း စတဲ့ အေျခအေန ေတြေၾကာင့္ LDC ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အနည္းဆံုး ႏုိင္ငံမ်ား စာရင္းမွာ ဆက္ၿပီး ရွိေနတာ ျဖစ္တယ္လို႔ UNCTAD အႀကီးတန္း အရာရွိ တဦးျဖစ္သူ Igor Bosc က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ တနလၤာေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာသြားပါတယ္။ အခုလို ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ LDC စာရင္းမွာ ဆက္ၿပီး ရွိေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ့ စီးပြားေရး သုေတသီ ဦးစိန္ေဌးကလည္း အခုလို ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ေဒသတြင္းမွာကိုပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တဦးက် အနိမ့္ဆံုး၊ က်ေနာ္တို႔ထက္ နဂိုတည္းက နိမ့္ခဲ့တဲ့ႏုိင္ငံ ေလာ (Lao)၊ ကေမၻာဒီးယားေတာင္ က်ေနာ္တို႔ထက္ ျမင့္သြားၿပီ။ က်ေနာ္တုိ႔က ေဒၚလာေလး ၂ ေထာင္ေတာင္ မျပည့္ခ်င္ဘူးဗ်။ သူတို႔ေနာက္ဆံုး ၁၄ မွာ ပါပါတယ္ ADB ထုတ္ျပန္တဲ့ ထဲမွာ ဆိုေတာ့။ ဒီ Human Development Index လူသား အရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ညႊန္ကိန္းေတြ၊ ညႊန္ကိန္းေတြမွာ ခုနက တဦးက်၀င္ေငြပါတယ္။ ေနာက္တခုက ဒီ Electricity Consumption ပါတယ္။ ဗမာ ႏုိင္ငံမွာလည္း ၃၃ ရာခိုင္ႏႈန္းပဲ လူေတြက လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားကို သံုးႏုိင္ေသးတယ္ ေျပာတယ္။ ဒီလိုပဲ ေနာက္တခါ သန္႔ရွင္းတဲ့ေရ ေပါ့ဗ်ာ ေနာက္တခါ ဒီ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ညႊန္ကိန္းေတြ ရွိတယ္။ ေနာက္ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံ ကိန္းဂဏန္းေတြက အခုထိ မွန္မွန္ကန္ကန္ မရေသးဘူး။ နိမ့္လည္း နိမ့္က်တုန္းပဲဗ်။ မူလတန္းပညာ ratio ေက်ာင္းေနႏုိင္တဲ့အခ်ိဳး၊ တခ်ိဳ႕ ေက်ာင္းထြက္ သြားတာေတြ၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း စသည္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒါ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ က်န္းမာေရးလည္း အားလံုး သိၾကတဲ့အတုိင္းပဲ။ ဒီအခ်က္အလက္ေတြ ေနာက္တခါ ကေလးေသႏႈန္း၊ ၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးေသႏႈန္း၊ အဟာရဓာတ္ အမ်ားႀကီးေပါ့ဗ်ာ တခုခ်င္းေျပာလို႔ရွိရင္ စုစုေပါင္း ၈ ခ်က္ရွိတယ္။ Human Development Index ကလည္း အခုထိနိမ့္တုန္း။ မတက္လာေသးဘူး။ တုိင္းျပည္၀င္ေငြကိုယ္တုိင္ကိုက နိမ့္တယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အၾကမ္းမ်ဥ္းေျပာလို႔ရွိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ေနာက္ဆံုးေကာက္တာ လူ ၁၀၀ မွာ ၃၆ ေယာက္က အရမ္းကို ဆင္းရဲေနတယ္။ ျမန္မာျပည္ဟာ ဒီ LDC အဆင့္အတန္းကေနၿပီးေတာ့မွ တက္လာဖို႔ဆုိတာ လုိေသးတယ္လို႔ အဲ့လို အၾကမ္းမ်ဥ္း သူတို႔က ဒီအခ်က္ေတြကို တြက္ၿပီးမွ ေျပာတာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းရဲ႕ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီ အစိုးရလက္ထက္ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ကတည္းကစၿပီး LDC စာရင္း၀င္ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ဦးေန၀င္းအစိုးရရဲ႕ တိုင္းျပည္ကို အထီးက်န္ေအာင္ လုပ္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးစနစ္ မွားယြင္းမႈရဲ႕ အက်ဴိးရလဒ္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဦးစိန္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
“ေျပာခ်င္တာက တုိင္းျပည္ရဲ႕စီးပြားေရးမွာ စီးပြားေရးမူ၀ါဒ၊ စီးပြားေရးေပၚလစီ အမွားကို ဦးေန၀င္းက က်င့္သံုးလုိက္တဲ့အခါမွာ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္ၾကာတဲ့အခါက်ေတာ့ တုိင္းျပည္က ေနာက္ကို ဆုတ္လာတယ္။ ဆုတ္လာတဲ့အခါမွာ သိသာလာၿပီ ၇၀ ေလာက္။ အဲ့ဒီကေန ခုနက ထပ္မွားတယ္။ ခုနက Planned economy ႀကီးနဲ႔ တုိင္းျပည္က ခၽြတ္ၿခံဳေတြ က်တဲ့အခါက်ေတာ့ ၈၇ ခုႏွစ္ေရာက္တဲ့အခါမွာ တုိင္းျပည္က သြားၿပီ။ အေႂကြးေတြကလည္း ထူလာၿပီ။ တုိင္းျပည္ရဲ႕ Production ကလည္း မရွိေတာ့ဘူး ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ အေျခအေနက မေကာင္းေတာ့တဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီ ဥေရာပက ဟာေတြပါတယ္။ ADB တို႔၊ World Bank တို႔ကဟာေတြ ပါတယ္။ အဲ့ဒီဟာေတြက အေႂကြး ဘီလီယံ ၄ ဘီလီယံေလာက္ တင္သြားတဲ့အခါမွာ ဒီတင္ မဆလပါတီဥကၠဌျဖစ္တဲ့ ဦးေန၀င္းက တုိင္းျပည္ကိုေတာ့ျဖင့္ LDC Status ကို ငါတို႔ Join မယ္ေပါ့ဗ်ာ။ ေလွ်ာက္မယ္ေပါ့ေလ ဆုိေတာ့ LDC Status ကို ၀င္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ တခ်ိဳ႕ဟာေလးေတြက သက္သာခြင့္ေလးေတြ ရတယ္ေပါ့ဗ်ာ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ LDC စာရင္းကေန ပယ္ဖ်က္ဖို႔ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် အလားအလာရွိေပမဲ့ အခ်ိန္ေတာ့ ယူရလိမ့္မယ္လို႔ UNCTAD အရာရွိ Igor Bosc က ဆိုပါတယ္။ စီးပြားေရးအရ စံႏႈန္းေတြ တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေအာင္ လုပ္ဖို႔လိုသလို၊ ျပည္သူေတြ အက်ဳိးခံစားခြင့္ရဖို႔နဲ႔ အေျခခံက်တဲ့ နည္းနာေတြကို ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကလည္း LDC ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အနိမ့္ဆံုးႏုိင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ခံထားရတာကေန ပယ္ဖ်က္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ လုုပ္ငန္းစဥ္ေတြ စတင္ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကို ေျပာဆိုထားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးအဖဲြ႔ အစည္းေတြျဖစ္တဲ့ ကမၻာ့ဘဏ္နဲ႔ IMF တို႔ရဲ႕ အကူအညီ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရေတြက ေႂကြးၿမီေတြကို ေလွ်ာ္ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက တင္ေနတဲ့ အေႂကြးေဟာင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆ ဘီလီယံကို ျပန္ဆပ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးလို႔ ျမန္မာအစိုးရ က ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ LDC စာရင္းကေန ပယ္ဖ်က္ႏိုင္ဖို႔ ပထမအဆင့္ကို တက္လွမ္းႏိုင္ခဲ့ၿပီး ဆက္လက္ ႀကိဳးစားသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ကုလသမဂၢက ၁၉၇၁ ခုႏွစ္မွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အနည္းဆံုး ႏိုင္ငံအျဖစ္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၅ ႏိုင္ငံကို သတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး၊ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာ ၄၈ ႏိုင္ငံအထိ တိုးမ်ားလာခဲ့တာပါ။ အခုလို LDC စာရင္း၀င္အျဖစ္ကေန ပယ္ဖ်က္ခြင့္ ရရွိဖို႔အတြက္ ကုလသမဂၢ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးေကာင္စီက ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီမႈ ရွိ မရွိ ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ အစီရင္ခံရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
2.12.2014
ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔ ေျပာၾကား ခဲ့တဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ မိန္႔ခြန္းမွာ သူ႔ရဲ႕ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြကို တုံ႔ဆိုင္း ေနၿပီလို႔ ျပည္တြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ အခ်က္ ေတြကို ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီး အစိုးရ အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ ဆက္လုပ္ ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ကန္႔ကြက္ေနတဲ့ ပညာေရး ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီးေတာ့လည္း ညိႇႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာေတာ့ သမၼတ ေျပာဆိုတာေတြကိုု အင္အားစု အသီးသီးကသူေတြက အျပည့္အ၀ သေဘာမတူဘဲ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြကို လက္မခံႏိုင္ေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို ကိုေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္ က သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
လစဥ္ေျပာၾကားတဲ့ ေရဒီယိုမိန္႔ခြန္းကို ဒီဇင္ဘာလအတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီကေန႔မွာ ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကစၿပီး သူ႔အစိုုးရလက္ထက္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္ ျပဳျပင္မႈေတြ လုပ္ေနမယ္လည္း ဒီႏွစ္ပိုင္းေတြကစလို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ တုံ႔ဆိုင္းလာတယ္လို႔ ေျပာဆိုမႈေတြကို သမၼတက ဒီေန႔ သူ႔ရဲ႕မိန္႔ခြန္းထဲမွာ တရား၀င္ ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။
“အသက္၀င္ ရွင္သန္ေရးအတြက္ လိုအပ္တဲ့ အေျခခံမ်ားကို တည္ေဆာက္ေနရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားဟာ တံု႔ေႏွးေနတယ္ဆုိတဲ့ အားမလိုအားမရ ေျပာဆုိေနမႈမ်ား ရွိေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္စဥ္ အသက္၀င္ ရွင္သန္ေရးအတြက္ မွန္ကန္တဲ့ စိတ္ရင္းေစတနာနဲ႔ လက္ေတြ႔ အရွိတရားေတြကို အေျခခံတဲ့ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈကို အစဥ္တစိုက္ အာ႐ံုစိုက္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိတယ္လို႔ ေျပာၾကားလိုပါတယ္။”
ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူေတြက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးမွာေရာ၊ စီးပြားေရးပိုင္းမွာပါ သိသိသာသာ က်ဆင္းလာတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ ေႏွးေကြးေနတယ္၊ တံု႔ဆုိ္င္းေနတယ္။ ရပ္တန္႔ေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ အေနအထားမ်ိဳး ရွိပါတယ္ဗ်။ ဥပမာ - ႏုိင္ငံေရးပိုင္းမွာဆုိရင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အက်ပ္အတည္း ေက်ာ္လႊားဖု႔ိကိစၥ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲကိစၥ၊ ေနာက္တခါ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကိစၥ၊ ဒီအဓိကကိစၥႀကီး ၃ ခုစလံုးမွာ သမၼတရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြဟာ အင္မတန္မွ ေလးလံၿပီးေတာ့ ေႏွးေကြးၿပီးေတာ့ တံု႔ေႏွးေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္ခင္ဗ်။”
ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာဆန္းစစ္သူ ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိမ္း သံုးသပ္ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာလအတြင္းက အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒမူၾကမ္းကို ျပည္တြင္းက တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေတြ အႀကီးအက်ယ္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သမၼတကို သူ႔ရဲ႕မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ေျပာဆိုခဲ့ပါေသးတယ္။ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥေပဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နည္းဥပေဒေတြ ေရးဆြဲတဲ့အခါ ပါ၀င္သင့္သူေတြနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျပန္ညိႇႏိႈင္းဖို႔ ညႊန္ၾကားထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
သမၼတရဲ႕ အခုေျပာဆိုုခ်က္ကို ေက်ာင္းသားသမဂၢမွာ လႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕က လက္မခံပါဘူး။ ဥပေဒ ေရးဆြဲထဲက ပညာေရးေလာကကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ နည္းဥပေဒက်မွ ျပင္ဆင္ပါလို႔ ေျပာဆိုခ်က္ဟာ လက္ေတြ႔မက်ဘူးလို႔ ဗကသ အတြင္းေရးမွဴး မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္က ေျပာပါတယ္။
“က်မတို႔ ဒီဥပေဒက တကယ္ကို အသံုးတည့္ႏိုင္တဲ့ ဥပေဒျဖစ္ဖုိ႔ အခုကတည္းက အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒမွာ အဲ့လိုအခ်က္မ်ိဳးေတြ မပါေအာင္ က်မတို႔က ႀကိဳျပင္ရမွာေလ။ အဲ့ေတာ့ အဲ့လိုအခ်က္မ်ိဳးေတြ မပါေအာင္ ႀကိဳမျပင္ဘဲနဲ႔ နည္းဥပေဒမွာ ထပ္ၿပီး က်မတို႔ လိုခ်င္တာေတြ ထည့္လို႔ရဦးမယ္ဆုိၾကပါစို႔ က်မတို႔ကလည္း ထည့္လို႔ရမယ္လို႔လည္း မေမွ်ာ္လင့္ပါဘူး၊ အခါတုိင္းလိုပဲ က်မတို႔ ညိႇႏိႈင္းမႈေတြက အၿမဲတမ္း ေဘးဖယ္ခံရမွာခ်ည္းပဲ။ ထည့္လို႔ရဦးမယ္ ဆိုရင္ေတာင္မွ က်မတုိ႔ ခုနေျပာတဲ့ ေရွ႕က အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒနဲ႔ အေနာက္က နည္းဥပေဒနဲ႔ အျပန္အလွန္ ထပ္ၿပီး ယွဥ္ဖက္ေနဦးမယ္ဆုိရင္ က်မတို႔ အဲ့ဒီဥပေဒက ဘယ္လိုမွလည္း အသံုးက်မွာ မဟုတ္ဘူး။ အသံုး၀င္မွာလည္း မဟုတ္ဘူး။ အသံုးျပဳလို႔ရမွာလည္း မဟုတ္ဘူး။ အဲ့လိုအေနအထားမ်ိဳးေတြ ျဖစ္လို႔ေတာ့ မရဘူးရွင့္။”
သမၼတက ဒီေန႔မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေျပာပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရအေနနဲ႔ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္မွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ခြဲထြက္ေရးနဲ႔ အခ်ဳပ္အခ်ာကို ထိခိုက္မယ့္ အခ်က္ေတြကလြဲလို႔ အျခားကိစၥေတြ အားလံုးကို ေဆြးေႏြးဖို႔ သေဘာတူထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကရင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းတခုျဖစ္တဲ့ KNU ရဲ႕ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ ေကာ္မတီ၀င္ ဖဒိုုမန္းၿငိမ္းေမာင္က -
“သမၼတႀကီး အမိန္႔ရွိတာကေတာ့ အဓိကက်တဲ့ ႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္၊ ႏုိင္ငံရဲ႕ ကံၾကမၼာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူ အဓိက အာမခံခ်က္အေနနဲ႔ ေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ အေနနဲ႔လည္း ဒီျပည္ေထာင္စုႀကီးကေန ခြဲထြက္ဖို႔ဆုိတာ ဒီေန႔ ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေျခအေနမွာ ဘယ္လိုမွ က်ေနာ္တုိ႔ မစဥ္းစားပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုႀကီးမွာ တစည္းတလံုးတည္း စည္းစည္းလံုးလံုး ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေနထုိင္ႏိုင္မွသာလွ်င္ က်ေနာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သမၼတရဲ႕မိန္႔ခြန္းကို က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုေထာက္ခံပါတယ္။”
ဒီဇင္ဘာလအတြက္ သမၼတရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ အာဆီယံေဆြးေႏြးပြဲႀကီး ေအာင္ျမင္ခဲ့တာကို အသိအမွတ္ျပဳခဲ့သလို ၿပီးခဲ့တဲ့လအတြင္း ႏိုင္ငံျခားေငြလဲႏႈန္း ျမင့္တက္ခဲ့တဲ့အေပၚမွာ ဗဟိုဘဏ္ရဲ႕ ထိန္းညိႇႏိုင္မႈကို ခ်ီးက်ဴးခဲ့တာကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔ ေျပာၾကား ခဲ့တဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ မိန္႔ခြန္းမွာ သူ႔ရဲ႕ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြကို တုံ႔ဆိုင္း ေနၿပီလို႔ ျပည္တြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ အခ်က္ ေတြကို ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီး အစိုးရ အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ ဆက္လုပ္ ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ကန္႔ကြက္ေနတဲ့ ပညာေရး ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီးေတာ့လည္း ညိႇႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာေတာ့ သမၼတ ေျပာဆိုတာေတြကိုု အင္အားစု အသီးသီးကသူေတြက အျပည့္အ၀ သေဘာမတူဘဲ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြကို လက္မခံႏိုင္ေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို ကိုေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္ က သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
လစဥ္ေျပာၾကားတဲ့ ေရဒီယိုမိန္႔ခြန္းကို ဒီဇင္ဘာလအတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီကေန႔မွာ ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကစၿပီး သူ႔အစိုုးရလက္ထက္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ေတာက္ေလွ်ာက္ ျပဳျပင္မႈေတြ လုပ္ေနမယ္လည္း ဒီႏွစ္ပိုင္းေတြကစလို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ တုံ႔ဆိုင္းလာတယ္လို႔ ေျပာဆိုမႈေတြကို သမၼတက ဒီေန႔ သူ႔ရဲ႕မိန္႔ခြန္းထဲမွာ တရား၀င္ ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။
“အသက္၀င္ ရွင္သန္ေရးအတြက္ လိုအပ္တဲ့ အေျခခံမ်ားကို တည္ေဆာက္ေနရတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားဟာ တံု႔ေႏွးေနတယ္ဆုိတဲ့ အားမလိုအားမရ ေျပာဆုိေနမႈမ်ား ရွိေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ဒီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္စဥ္ အသက္၀င္ ရွင္သန္ေရးအတြက္ မွန္ကန္တဲ့ စိတ္ရင္းေစတနာနဲ႔ လက္ေတြ႔ အရွိတရားေတြကို အေျခခံတဲ့ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈကို အစဥ္တစိုက္ အာ႐ံုစိုက္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိတယ္လို႔ ေျပာၾကားလိုပါတယ္။”
ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူေတြက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးမွာေရာ၊ စီးပြားေရးပိုင္းမွာပါ သိသိသာသာ က်ဆင္းလာတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ ေႏွးေကြးေနတယ္၊ တံု႔ဆုိ္င္းေနတယ္။ ရပ္တန္႔ေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ အေနအထားမ်ိဳး ရွိပါတယ္ဗ်။ ဥပမာ - ႏုိင္ငံေရးပိုင္းမွာဆုိရင္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အက်ပ္အတည္း ေက်ာ္လႊားဖု႔ိကိစၥ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအရ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲကိစၥ၊ ေနာက္တခါ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကိစၥ၊ ဒီအဓိကကိစၥႀကီး ၃ ခုစလံုးမွာ သမၼတရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြဟာ အင္မတန္မွ ေလးလံၿပီးေတာ့ ေႏွးေကြးၿပီးေတာ့ တံု႔ေႏွးေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္ခင္ဗ်။”
ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာဆန္းစစ္သူ ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိမ္း သံုးသပ္ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာလအတြင္းက အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒမူၾကမ္းကို ျပည္တြင္းက တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေတြ အႀကီးအက်ယ္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သမၼတကို သူ႔ရဲ႕မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ေျပာဆိုခဲ့ပါေသးတယ္။ အမ်ိဳးသားပညာေရးဥေပဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နည္းဥပေဒေတြ ေရးဆြဲတဲ့အခါ ပါ၀င္သင့္သူေတြနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျပန္ညိႇႏိႈင္းဖို႔ ညႊန္ၾကားထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
သမၼတရဲ႕ အခုေျပာဆိုုခ်က္ကို ေက်ာင္းသားသမဂၢမွာ လႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕က လက္မခံပါဘူး။ ဥပေဒ ေရးဆြဲထဲက ပညာေရးေလာကကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ နည္းဥပေဒက်မွ ျပင္ဆင္ပါလို႔ ေျပာဆိုခ်က္ဟာ လက္ေတြ႔မက်ဘူးလို႔ ဗကသ အတြင္းေရးမွဴး မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္က ေျပာပါတယ္။
“က်မတို႔ ဒီဥပေဒက တကယ္ကို အသံုးတည့္ႏိုင္တဲ့ ဥပေဒျဖစ္ဖုိ႔ အခုကတည္းက အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒမွာ အဲ့လိုအခ်က္မ်ိဳးေတြ မပါေအာင္ က်မတို႔က ႀကိဳျပင္ရမွာေလ။ အဲ့ေတာ့ အဲ့လိုအခ်က္မ်ိဳးေတြ မပါေအာင္ ႀကိဳမျပင္ဘဲနဲ႔ နည္းဥပေဒမွာ ထပ္ၿပီး က်မတို႔ လိုခ်င္တာေတြ ထည့္လို႔ရဦးမယ္ဆုိၾကပါစို႔ က်မတို႔ကလည္း ထည့္လို႔ရမယ္လို႔လည္း မေမွ်ာ္လင့္ပါဘူး၊ အခါတုိင္းလိုပဲ က်မတို႔ ညိႇႏိႈင္းမႈေတြက အၿမဲတမ္း ေဘးဖယ္ခံရမွာခ်ည္းပဲ။ ထည့္လို႔ရဦးမယ္ ဆိုရင္ေတာင္မွ က်မတုိ႔ ခုနေျပာတဲ့ ေရွ႕က အမ်ိဳးသားပညာေရးဥပေဒနဲ႔ အေနာက္က နည္းဥပေဒနဲ႔ အျပန္အလွန္ ထပ္ၿပီး ယွဥ္ဖက္ေနဦးမယ္ဆုိရင္ က်မတို႔ အဲ့ဒီဥပေဒက ဘယ္လိုမွလည္း အသံုးက်မွာ မဟုတ္ဘူး။ အသံုး၀င္မွာလည္း မဟုတ္ဘူး။ အသံုးျပဳလို႔ရမွာလည္း မဟုတ္ဘူး။ အဲ့လိုအေနအထားမ်ိဳးေတြ ျဖစ္လို႔ေတာ့ မရဘူးရွင့္။”
သမၼတက ဒီေန႔မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း ေျပာပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရအေနနဲ႔ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္မွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ခြဲထြက္ေရးနဲ႔ အခ်ဳပ္အခ်ာကို ထိခိုက္မယ့္ အခ်က္ေတြကလြဲလို႔ အျခားကိစၥေတြ အားလံုးကို ေဆြးေႏြးဖို႔ သေဘာတူထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကရင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းတခုျဖစ္တဲ့ KNU ရဲ႕ ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္ ေကာ္မတီ၀င္ ဖဒိုုမန္းၿငိမ္းေမာင္က -
“သမၼတႀကီး အမိန္႔ရွိတာကေတာ့ အဓိကက်တဲ့ ႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္၊ ႏုိင္ငံရဲ႕ ကံၾကမၼာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူ အဓိက အာမခံခ်က္အေနနဲ႔ ေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ အေနနဲ႔လည္း ဒီျပည္ေထာင္စုႀကီးကေန ခြဲထြက္ဖို႔ဆုိတာ ဒီေန႔ ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေျခအေနမွာ ဘယ္လိုမွ က်ေနာ္တုိ႔ မစဥ္းစားပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုႀကီးမွာ တစည္းတလံုးတည္း စည္းစည္းလံုးလံုး ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေနထုိင္ႏိုင္မွသာလွ်င္ က်ေနာ္တုိ႔ ေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သမၼတရဲ႕မိန္႔ခြန္းကို က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုေထာက္ခံပါတယ္။”
ဒီဇင္ဘာလအတြက္ သမၼတရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲမွာ အာဆီယံေဆြးေႏြးပြဲႀကီး ေအာင္ျမင္ခဲ့တာကို အသိအမွတ္ျပဳခဲ့သလို ၿပီးခဲ့တဲ့လအတြင္း ႏိုင္ငံျခားေငြလဲႏႈန္း ျမင့္တက္ခဲ့တဲ့အေပၚမွာ ဗဟိုဘဏ္ရဲ႕ ထိန္းညိႇႏိုင္မႈကို ခ်ီးက်ဴးခဲ့တာကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။
