ကုိဘခက္
RB News
29.1.2015
နယ္စပ္ေဒသ လူ၀င္မႈ စစ္ေဆးေရး ဌာနခ်ဳပ္ (န.စ.က) ကုိ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၁၂) ရက္ေန႔တြင္ ဖ်က္သိမ္း ခဲ့သည္။ န.စ.က ကုိ စတင္ ဖြဲ႔စည္းၿပီး မၾကာမီတြင္ စာအမွတ္ နစက/၅၆/ဦး ၄ ျဖင့္ ယာယီ ေဒသႏၱရ အမိန္႔ကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ထုိအမိန္႔ျဖင့္ ဘဂၤါလီ [န.စ.က အသုံးအႏႈန္း] လူဦးေရ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ဆုိင္ရာ လုပ္ထုံး လုပ္နည္းမ်ားကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး၊ လူဦးေရ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အျဖစ္ လက္ထပ္ခြင့္ျပဳမိန္႔ ယူေစျခင္း၊ ေရွာင္တခင္ စစ္ေဆးျခင္း လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ေမြးတုိး ေဆာင္ရြက္ ေပးျခင္း၊ ေသဆုံး ေဆာင္ရြက္ ေပးျခင္း၊ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္းမ်ားတြင္ ေျပာင္း၀င္/ထြက္မ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းႏွင့္ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္မႈ တုိ႔ကုိ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့သည္။ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သိရွိႏုိင္ရန္ အလုိ႔ငွာ ေအာက္ပါ အတုိင္း တင္ျပ အပ္ပါသည္။
(က) ဆြဲ (ေျမပုံေရးဆြဲျခင္း)
(၁) ရပ္ကြက္ ေျမပုံ အညြန္း
(၂) ေက်းရြာ ေျမပုံ အညြန္း
(၃) ေက်းရြာ အုပ္စု ေျမပုံ အညြန္း
(ခ) တင္ (အေဆာက္အဦ မွတ္တမ္းတင္ျခင္း)
(၁) ေက်းရြာ အညြန္း ေျမပုံတြင္ အေဆာက္အဦမ်ား မွတ္တမ္းတင္ျခင္း
(၂) အေဆာက္အဦ အမွတ္စဥ္မ်ား ေရးထုိးျခင္း
(၃) အေဆာက္အဦ စာရင္းဇယားမ်ား ျပဳစု ေဆာင္ရြက္ျခင္း
(ဂ) စစ္ (အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္းမ်ား စစ္ေဆးျခင္း)
(၁) ေျပာင္း၀င္/ထြက္၊ ေမြးဖြား၊ ေသဆုံး အခ်က္အလက္မ်ား စီစစ္ျခင္း
(၂) အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ ဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း
(၃) ခုိး၀င္/ထြက္ ေနထုိင္သူမ်ား စစ္ဆးျခင္း၊ စည္းကမ္းႏွင့္ မညီညြတ္ဘဲ ေက်းရြာမ်ား အတြင္း လာေရာက္ ေနထုိင္သူမ်ား ရွိ/မရွိ စစ္ေဆးျခင္း
(၄) တဖက္ႏုိင္ငံမွ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ ေနထုိင္သူမ်ား ရွိ/မရွိ စစ္ေဆးျခင္း
(၅) တဖက္ႏုိင္ငံသုိ႔ တရားမ၀င္ ထြက္ခြာသူမ်ားအား ေဖာ္ထုတ္ မွတ္တမ္းတင္ျခင္း
(၆) ေဒသႏၱရ အမိန္႔ ေဖာက္ဖ်က္ က်ဴးလြန္သူမ်ားအား မတရားမ၀င္ ေနထုိင္သူမ်ား စာရင္း ေရးသြင္း၍ သီးျခား မွတ္တမ္းတင္ျခင္း
(ဃ) မိသားစု ဓါတ္ပုံ ရုိက္ကူးျခင္း
(၁) စစ္ေဆးမည့္ ေက်းရြာ အတြင္းရွိ အိမ္ေထာင္စု မ်ားအား မိသားစု ဓါတ္ပုံႏွင့္ တုိက္ဆုိင္ စစ္ေဆး၍ လူဦးေရ ကုိက္ညီမႈ ရွိ/မရွိ စစ္ေဆးရန္
(၂) စစ္ေဆးမည့္ ေက်းရြာတြင္ ရုံးလက္ခံ အိမ္ေထာင္စုႏွင့္ ကာယကံရွင္ အိမ္ေထာင္စု တုိက္ဆုိင္ စစ္ေဆးရန္
(၃) မိသားစု ဓါတ္ပုံ ရုိက္ကူးရာတြင္ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္းပါ အမည္အတုိင္း အစဥ္လုိက္ ဓါတ္ပုံ ရုိက္ေစၿပီး၊ အိမ္ေထာင္ ဦးစီးမွ ဆုိင္းဘုတ္ ကုိင္ၿပီး က်န္မိသားစု၀င္ မ်ားမွ အစဥ္အတုိင္း ရပ္၍ ဓါတ္ပုံ ရုိက္ေစရန္ႏွင့္ ဓါတ္ပုံ ေနာက္ေက်ာဘက္တြင္ အစဥ္အတုိင္း အမည္မ်ား ေရးသားရန္
(၄) မိသားစု ဓါတ္ပုံ ရုိက္ကူးျခင္းအား တစ္အိမ္တက္ တစ္အိမ္ဆင္း ရုိက္ကူးျခင္းထက္ စုရပ္ တစ္ခုတြင္ စု၍ မွတ္တမ္း ဓါတ္ပုံ ရုိက္ပါက အခ်ိန္ကုန္ သက္သာၿပီး၊ ရ.ယ.က ႏွင့္ ေက်းရြာသားမ်ား ေရွ႕တြင္ ဓါတ္ပုံ ရုိက္ျခင္းေၾကာင့္ လူစားထုိးပါက ရ.ယ.က မွ ခ်က္ခ်င္း သိရွိႏုိင္ရန္
(၅) လူစားထုိး ဓါတ္ပုံ ရုိက္သည္ဟု သံသယရွိပါက အိမ္ေထာင္စု၀င္ ကေလးမ်ားႏွင့္ အသက္ႏႈိင္းယွဥ္ ၾကည့္ျခင္း၊ ရုပ္ရည္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ျခင္း၊ လသား အရြယ္ ကေလးငယ္မ်ား ျဖစ္ပါက မိခင္အား ႏုိ႔တုိက္ေစျခင္း၊ မိသားစု၀င္ အတြင္းမွ ငယ္ရြယ္ေသာ ကေလးမ်ားအား သီးျခား ေခၚယူ၍ ေမးျမန္းျခင္း တုိ႔ျဖင့္ သိရွိႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္ဟု န.စ.က ၏ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသည္။
န.စ.က အား ဖ်က္သိမ္းၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ အမ်ဳိးသား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ အဖြဲ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား အရ၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေနာက္ဘက္ ေဒသ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား မတရား ၀င္ေရာက္မႈ ကာကြယ္ တားဆီးေရး (မ.က.ဖ) အဖြဲ႔တုိ႔ျဖင့္ ပူးေပါင္း ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အာဏာ သက္ေရာက္မႈ ရွိေစေရး အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ မ.က.ဖ ၏ လုပ္ငန္း တာ၀န္မ်ားကုိလည္း (၁) လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး (၂) တရားမ၀င္ နယ္စပ္ ျဖတ္ေက်ာ္မႈမ်ား တားဆီး ႏွိမ္နင္းေရးႏွင့္ (၃) အမ်ဳိးသား မွတ္ပုံတင္ေရး တုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ တာ၀န္မ်ားကုိလည္း --
(၁) တရားမ၀င္ ခုိး၀င္၊ ခုိးထြက္မႈမွ ကာကြယ္ တားဆီးေရး
(၂) တရားမ၀င္ အေကာက္ခြန္မဲ့ ပစၥည္း ခုိးသြင္း၊ ခုိးထုတ္ျခင္းမွ ကာကြယ္ တားဆီးေရး
(၃) တရား ဥပေဒ စုိးမုိးေရးႏွင့္ မႈခင္းက်ဆင္းေရး
(၄) စစ္ဘက္ေရးရာ လုံၿခဳံေရး သတင္းမ်ား စုေဆာင္း တင္ျပေရး
(၅) နယ္စပ္ေဒသ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖြံ႔ၿဖဳိး တုိးတက္ေရး
(၆) ႏုိင္ငံေတာ္၏ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားမ်ားကုိ ထိခုိက္လာမည့္ အႏၱရာယ္မွ ႀကဳိတင္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး တုိ႔ျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။
န.စ.က ဖ်က္သိမ္းၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ ယာယီ ေဒသႏၱရ အမိန္႔သည္ အလုိအေလ်ာက္ ပ်က္ျပယ္ သြားၿပီး ျဖစ္သည္။ ယခု နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ မ.က.ဖ တုိ႔ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ လုပ္ငန္းသည္ ၎တုိ႔အား လုပ္ေဆာင္ရန္ အာဏာ အပ္ႏွင္းျခင္း မရွိဘဲ ျပဳလုပ္ေနသည္ကုိ အထက္ပါ တာ၀န္ႏွင့္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ သိရွိႏုိင္ပါသည္။ ယခု နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ ကြပ္ကဲေရးမွဴး ရဲမွဴးခ်ဳပ္ တင္ကုိကုိႏွင့္ အရာရွိ၊ အရာခံ၊ အၾကပ္ တပ္သားမ်ား၏ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားအား အတင္းအၾကပ္ ၿခိမ္းေျခာက္ လုပ္ေဆာင္ ေနျခင္းမ်ားသည္ “ငါ့ေလွ ငါထုိး ပဲခူးေရာက္ေရာက္၊ ငါ့ျမင္း ငါစုိင္း စစ္ကုိင္းေရာက္ေရာက္” ဟူသည့္ အေတြးအေခၚ အယူအဆသာ ျဖစ္ၿပီး၊ ယေန႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ Globalization ကမာၻ႔ရြာေခတ္တြင္ ဤအယူအဆသည္ ေခတ္ေနာက္ျပန္ ဆြဲေနေသာ အယူအဆ ျဖစ္၍ မည္သူကမွ် လက္ခံလိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။
ဒုတိယ ကမာၻစစ္ မတုိင္မွီက လူမ်ဳိးႀကီး ၀ါဒ က်င့္သုံးၿပီး၊ စိတ္ထင္ရာစုိင္း ခဲ့ေသာ နာဇီပါတီ၀င္မ်ား၏ မရႈမလွ က်ဆုံးခန္းမ်ားႏွင့္ ၂၁ ရာစုတြင္ ေတာင္အဖရိက ႏုိင္ငံ၏ အသားအေရာင္ ခြဲျခားေရးႏွင့္ လူျဖဴႀကီးစုိးေရး ၀ါဒသည္ မည္ကဲ့သုိ႔ နိဂုံးခ်ဳပ္ ခဲ့သည္ကုိ သတိခ်ပ္သင့္ေပသည္။ ထုိ႔အျပင္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ တြင္လည္း လြတ္လပ္ေရး ရရွိသည့္အခ်ိန္မွစ၍ ယေန႔အထိ ဗမာ လူမ်ဳိးႀကီး ၀ါဒ က်င့္သုံးေနမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေျမာက္ဖ်ားမွသည္ ေတာင္ဘက္ အစြန္ဆုံးအထိ၊ အေရွ႕ဘက္မွသည္ အေနာက္ဘက္ နယ္စပ္အထိ လက္နက္ကုိင္ တုိက္ပြဲမ်ားျဖင့္ အျခား လူမ်ဳိးစုမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ တန္းတူညီတူ ရရွိေရးတုိ႔ အတြက္ ေဆာင္ရြက္ ေနသည္မွာ ယေန႔အထိ ယမ္းေငြ႔ မစဲႏုိင္ေသးပါ။ ဗမာလူမ်ဳိးႏွင့္ အျခား လူနည္းစုတုိ႔ၾကား တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ထိခုိက္ေသဆုံး ဘ၀ပ်က္ခဲ့ရသူေပါင္း မည္မွ် ရွိခဲ့ၿပီကုိလည္း သတိမူသင့္ေပသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ပထမဆုံး လက္နက္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လဲလွယ္ခဲ့သူမ်ားမွာ ဌာေန တုိင္းရင္းသား ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း သမုိင္းတြင္ မွတ္တမ္း တင္ရစ္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ တိတိက်က် ဆုိရလွ်င္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၁) ရက္ေန႔တြင္ တပ္မေတာ္ ဒုတိယ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး၊ ေမယု နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အရာရွိခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ေစာျမင့္၊ ဒုတိယ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ (ေရ) ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ သန္းေဖ တုိ႔ေရွ႕ေမွာက္တြင္ အၿပီးအပုိင္ လက္နက္စြန္႔ခဲ့ၿပီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ အရယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား မူလဘူတ ဌာေန တုိင္းရင္းသားမ်ား အျဖစ္ ရရွိခံစားလာခဲ့ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ဗမာ ဖက္ဆစ္၀ါဒီ၊ စစ္အာဏာရွင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း လက္ထက္တြင္ တစ္စစီ ဖဲ့ေႁခြျခင္းကုိ ခံခဲ့ရသည္။ ျမန္မာ့ ဆုိရွယ္လ္ လမ္းစဥ္ပါတီ စတင္ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ မူဆလင္ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ န.စ.က စတင္ ထူေထာင္ခ်ိန္မွ စ၍ ဘဂၤါလီ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ တဆင့္စီ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ၿပီး၊ န.စ.က ဖ်က္သိမ္းၿပီး ေနာက္ပုိင္း အသစ္ ေမြးဖြားလာေသာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ႏွင့္ မ.က.ဖ တုိ႔လက္ထက္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ တရားမ၀င္ ေရာက္ရွိလာေသာသူမ်ား အျဖစ္ သမုတ္ႏုိင္ရန္ မ.က.ဖ မွ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္းကုိ ၎တုိ႔ ရုံးတံဆိပ္ ထုႏွိပ္ၿပီး ထုတ္ေပးႏုိင္ရန္ အတြက္ ယခု ဆြဲ၊တင္၊စစ္ ကုိ ဖိအားေပး လုပ္ေဆာင္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ တစ္၀ွမ္းလုံးတြင္ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသား မွတ္ပုံတင္ေရး ဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ေပးေသာ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္း တစ္မ်ဳိးတည္းသာ ရွိသည္။ ရခုိင္ျပည္ အေနာက္ဘက္ ေဒသဟု သမုတ္ ထားေသာ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ တုိ႔တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ န.စ.က ေခတ္တြင္ လ.၀.က မွ ထုတ္ေပးထားေသာ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္းမ်ားကုိ တိက်မႈ မရွိဟု ဆုိကာ န.စ.က မွ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းမ်ား ထုတ္ေပးခဲ့ၿပီး၊ ယခု မ.က.ဖ ေခတ္တြင္ န.စ.က မွ ထုတ္ေပး ထားေသာ ႏွစ္ (၂၀) ၾကာ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္းမ်ားကုိ ဖ်က္သိမ္းကာ၊ မ.က.ဖ မွ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္း ထုတ္ေပးရန္ စီစဥ္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံတစ္ခု အတြင္း စနစ္ ႏွစ္မ်ဳိး က်င့္သုံးေနျခင္းကုိ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ယခုလုိ အခ်ိန္မ်ဳိးတြင္ ျပည္သူမ်ားမွ လက္မခံ ျငင္းဆန္ျခင္းသည္ သဘာ၀က်ေပသည္။
ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုကုိ မေလ်ာ္ ၾသဇာ သုံးၿပီး၊ လက္နက္ျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္မည့္ အစား ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုမွ လက္ခံႏုိင္ေသာ အစီအမံမ်ဳိး ျဖစ္ေသာ လ.၀.က မွ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စစ္ေဆးျခင္းကုိသာ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ထုိသုိ႔ မျပဳလုပ္ဘဲ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မတရားေသာ အမိန္႔အာဏာ မ်ားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္လာသည့္ အတုိင္း ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ေနမည္ ဆုိပါက အာဏာစက္ျဖင့္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း အေပၚ တုန္႔ျပန္ လာႏုိင္သည္။ အလ်ဥ္းသင့္၍ တင္ျပလုိသည္မွာ မရွိေသာ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္သည့္ RSO အမည္တပ္၍ ယခု ကာလ အတြင္း ဖမ္းဆီး၍ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈ မ်ဳိးစုံေၾကာင့္ အမ်ဳိးသား (၃) ဦးႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး (၁) ဦး ေသဆုံးခဲ့ရသည္။ နယ္ျခားေစာင့္တပ္မွ ယခုကဲ့သုိ႔ မရွိသည့္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း အမည္ကုိ တပ္၍ ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုအား မတရား ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ေနပါက ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုအား အစြန္းေရာက္ သြားေစရန္ တုိက္တြန္း သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနၿပီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျမတ္ႏုိးေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုအား လက္နက္ စြဲကုိင္ရန္ လႈံ႔ေဆာ္ ေပးသလုိလည္း ျဖစ္ေနသည္ကုိ သတိခ်ပ္ ေစခ်င္သည္။ လႈံ႔ေဆာ္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္လာမည္ ဆုိပါက ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အေျခအေနသည္ ေမွ်ာ္မွန္းမရေသာ အေနအထား တစ္ရပ္သုိ႔ ေရာက္ရွိသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရး ကုိလည္း ထိခုိက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။ ခံစားခ်က္ ျပင္းထန္လာလွ်င္ အစြန္းေရာက္မႈ ျဖစ္ေပၚလာမည္မွာ မလြဲေသခ်ာ ျဖစ္ၿပီး ဆုံးရႈံးမႈ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရမွ အခ်ိန္မွီ ကာကြယ္ တားဆီးသင့္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံ့ အက်ဳိးေမွ်ာ္၍ ႏႈိးေဆာ္အပ္ပါသည္။
(၁) ေျပာင္း၀င္/ထြက္၊ ေမြးဖြား၊ ေသဆုံး အခ်က္အလက္မ်ား စီစစ္ျခင္း
(၂) အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ ဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း
(၃) ခုိး၀င္/ထြက္ ေနထုိင္သူမ်ား စစ္ဆးျခင္း၊ စည္းကမ္းႏွင့္ မညီညြတ္ဘဲ ေက်းရြာမ်ား အတြင္း လာေရာက္ ေနထုိင္သူမ်ား ရွိ/မရွိ စစ္ေဆးျခင္း
(၄) တဖက္ႏုိင္ငံမွ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ ေနထုိင္သူမ်ား ရွိ/မရွိ စစ္ေဆးျခင္း
(၅) တဖက္ႏုိင္ငံသုိ႔ တရားမ၀င္ ထြက္ခြာသူမ်ားအား ေဖာ္ထုတ္ မွတ္တမ္းတင္ျခင္း
(၆) ေဒသႏၱရ အမိန္႔ ေဖာက္ဖ်က္ က်ဴးလြန္သူမ်ားအား မတရားမ၀င္ ေနထုိင္သူမ်ား စာရင္း ေရးသြင္း၍ သီးျခား မွတ္တမ္းတင္ျခင္း
(ဃ) မိသားစု ဓါတ္ပုံ ရုိက္ကူးျခင္း
(၁) စစ္ေဆးမည့္ ေက်းရြာ အတြင္းရွိ အိမ္ေထာင္စု မ်ားအား မိသားစု ဓါတ္ပုံႏွင့္ တုိက္ဆုိင္ စစ္ေဆး၍ လူဦးေရ ကုိက္ညီမႈ ရွိ/မရွိ စစ္ေဆးရန္
(၂) စစ္ေဆးမည့္ ေက်းရြာတြင္ ရုံးလက္ခံ အိမ္ေထာင္စုႏွင့္ ကာယကံရွင္ အိမ္ေထာင္စု တုိက္ဆုိင္ စစ္ေဆးရန္
(၃) မိသားစု ဓါတ္ပုံ ရုိက္ကူးရာတြင္ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္းပါ အမည္အတုိင္း အစဥ္လုိက္ ဓါတ္ပုံ ရုိက္ေစၿပီး၊ အိမ္ေထာင္ ဦးစီးမွ ဆုိင္းဘုတ္ ကုိင္ၿပီး က်န္မိသားစု၀င္ မ်ားမွ အစဥ္အတုိင္း ရပ္၍ ဓါတ္ပုံ ရုိက္ေစရန္ႏွင့္ ဓါတ္ပုံ ေနာက္ေက်ာဘက္တြင္ အစဥ္အတုိင္း အမည္မ်ား ေရးသားရန္
(၄) မိသားစု ဓါတ္ပုံ ရုိက္ကူးျခင္းအား တစ္အိမ္တက္ တစ္အိမ္ဆင္း ရုိက္ကူးျခင္းထက္ စုရပ္ တစ္ခုတြင္ စု၍ မွတ္တမ္း ဓါတ္ပုံ ရုိက္ပါက အခ်ိန္ကုန္ သက္သာၿပီး၊ ရ.ယ.က ႏွင့္ ေက်းရြာသားမ်ား ေရွ႕တြင္ ဓါတ္ပုံ ရုိက္ျခင္းေၾကာင့္ လူစားထုိးပါက ရ.ယ.က မွ ခ်က္ခ်င္း သိရွိႏုိင္ရန္
(၅) လူစားထုိး ဓါတ္ပုံ ရုိက္သည္ဟု သံသယရွိပါက အိမ္ေထာင္စု၀င္ ကေလးမ်ားႏွင့္ အသက္ႏႈိင္းယွဥ္ ၾကည့္ျခင္း၊ ရုပ္ရည္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ျခင္း၊ လသား အရြယ္ ကေလးငယ္မ်ား ျဖစ္ပါက မိခင္အား ႏုိ႔တုိက္ေစျခင္း၊ မိသားစု၀င္ အတြင္းမွ ငယ္ရြယ္ေသာ ကေလးမ်ားအား သီးျခား ေခၚယူ၍ ေမးျမန္းျခင္း တုိ႔ျဖင့္ သိရွိႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္ဟု န.စ.က ၏ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသည္။
န.စ.က အား ဖ်က္သိမ္းၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ အမ်ဳိးသား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရ အဖြဲ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား အရ၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ အေကာက္ခြန္ ဦးစီးဌာနႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေနာက္ဘက္ ေဒသ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား မတရား ၀င္ေရာက္မႈ ကာကြယ္ တားဆီးေရး (မ.က.ဖ) အဖြဲ႔တုိ႔ျဖင့္ ပူးေပါင္း ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။ နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အာဏာ သက္ေရာက္မႈ ရွိေစေရး အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ဖြဲ႔စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။ မ.က.ဖ ၏ လုပ္ငန္း တာ၀န္မ်ားကုိလည္း (၁) လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး (၂) တရားမ၀င္ နယ္စပ္ ျဖတ္ေက်ာ္မႈမ်ား တားဆီး ႏွိမ္နင္းေရးႏွင့္ (၃) အမ်ဳိးသား မွတ္ပုံတင္ေရး တုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ တာ၀န္မ်ားကုိလည္း --
(၁) တရားမ၀င္ ခုိး၀င္၊ ခုိးထြက္မႈမွ ကာကြယ္ တားဆီးေရး
(၂) တရားမ၀င္ အေကာက္ခြန္မဲ့ ပစၥည္း ခုိးသြင္း၊ ခုိးထုတ္ျခင္းမွ ကာကြယ္ တားဆီးေရး
(၃) တရား ဥပေဒ စုိးမုိးေရးႏွင့္ မႈခင္းက်ဆင္းေရး
(၄) စစ္ဘက္ေရးရာ လုံၿခဳံေရး သတင္းမ်ား စုေဆာင္း တင္ျပေရး
(၅) နယ္စပ္ေဒသ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖြံ႔ၿဖဳိး တုိးတက္ေရး
(၆) ႏုိင္ငံေတာ္၏ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားမ်ားကုိ ထိခုိက္လာမည့္ အႏၱရာယ္မွ ႀကဳိတင္ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရး တုိ႔ျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။
န.စ.က ဖ်က္သိမ္းၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ ယာယီ ေဒသႏၱရ အမိန္႔သည္ အလုိအေလ်ာက္ ပ်က္ျပယ္ သြားၿပီး ျဖစ္သည္။ ယခု နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ မ.က.ဖ တုိ႔ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ လုပ္ငန္းသည္ ၎တုိ႔အား လုပ္ေဆာင္ရန္ အာဏာ အပ္ႏွင္းျခင္း မရွိဘဲ ျပဳလုပ္ေနသည္ကုိ အထက္ပါ တာ၀န္ႏွင့္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ၾကည့္ျခင္း အားျဖင့္ သိရွိႏုိင္ပါသည္။ ယခု နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ ကြပ္ကဲေရးမွဴး ရဲမွဴးခ်ဳပ္ တင္ကုိကုိႏွင့္ အရာရွိ၊ အရာခံ၊ အၾကပ္ တပ္သားမ်ား၏ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားအား အတင္းအၾကပ္ ၿခိမ္းေျခာက္ လုပ္ေဆာင္ ေနျခင္းမ်ားသည္ “ငါ့ေလွ ငါထုိး ပဲခူးေရာက္ေရာက္၊ ငါ့ျမင္း ငါစုိင္း စစ္ကုိင္းေရာက္ေရာက္” ဟူသည့္ အေတြးအေခၚ အယူအဆသာ ျဖစ္ၿပီး၊ ယေန႔ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ Globalization ကမာၻ႔ရြာေခတ္တြင္ ဤအယူအဆသည္ ေခတ္ေနာက္ျပန္ ဆြဲေနေသာ အယူအဆ ျဖစ္၍ မည္သူကမွ် လက္ခံလိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။
ဒုတိယ ကမာၻစစ္ မတုိင္မွီက လူမ်ဳိးႀကီး ၀ါဒ က်င့္သုံးၿပီး၊ စိတ္ထင္ရာစုိင္း ခဲ့ေသာ နာဇီပါတီ၀င္မ်ား၏ မရႈမလွ က်ဆုံးခန္းမ်ားႏွင့္ ၂၁ ရာစုတြင္ ေတာင္အဖရိက ႏုိင္ငံ၏ အသားအေရာင္ ခြဲျခားေရးႏွင့္ လူျဖဴႀကီးစုိးေရး ၀ါဒသည္ မည္ကဲ့သုိ႔ နိဂုံးခ်ဳပ္ ခဲ့သည္ကုိ သတိခ်ပ္သင့္ေပသည္။ ထုိ႔အျပင္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ တြင္လည္း လြတ္လပ္ေရး ရရွိသည့္အခ်ိန္မွစ၍ ယေန႔အထိ ဗမာ လူမ်ဳိးႀကီး ၀ါဒ က်င့္သုံးေနမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေျမာက္ဖ်ားမွသည္ ေတာင္ဘက္ အစြန္ဆုံးအထိ၊ အေရွ႕ဘက္မွသည္ အေနာက္ဘက္ နယ္စပ္အထိ လက္နက္ကုိင္ တုိက္ပြဲမ်ားျဖင့္ အျခား လူမ်ဳိးစုမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ တန္းတူညီတူ ရရွိေရးတုိ႔ အတြက္ ေဆာင္ရြက္ ေနသည္မွာ ယေန႔အထိ ယမ္းေငြ႔ မစဲႏုိင္ေသးပါ။ ဗမာလူမ်ဳိးႏွင့္ အျခား လူနည္းစုတုိ႔ၾကား တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ထိခုိက္ေသဆုံး ဘ၀ပ်က္ခဲ့ရသူေပါင္း မည္မွ် ရွိခဲ့ၿပီကုိလည္း သတိမူသင့္ေပသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ပထမဆုံး လက္နက္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လဲလွယ္ခဲ့သူမ်ားမွာ ဌာေန တုိင္းရင္းသား ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း သမုိင္းတြင္ မွတ္တမ္း တင္ရစ္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ တိတိက်က် ဆုိရလွ်င္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၁) ရက္ေန႔တြင္ တပ္မေတာ္ ဒုတိယ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး၊ ေမယု နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အရာရွိခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ေစာျမင့္၊ ဒုတိယ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ (ေရ) ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ သန္းေဖ တုိ႔ေရွ႕ေမွာက္တြင္ အၿပီးအပုိင္ လက္နက္စြန္႔ခဲ့ၿပီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ အရယူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား မူလဘူတ ဌာေန တုိင္းရင္းသားမ်ား အျဖစ္ ရရွိခံစားလာခဲ့ေသာ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ဗမာ ဖက္ဆစ္၀ါဒီ၊ စစ္အာဏာရွင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း လက္ထက္တြင္ တစ္စစီ ဖဲ့ေႁခြျခင္းကုိ ခံခဲ့ရသည္။ ျမန္မာ့ ဆုိရွယ္လ္ လမ္းစဥ္ပါတီ စတင္ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ မူဆလင္ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ န.စ.က စတင္ ထူေထာင္ခ်ိန္မွ စ၍ ဘဂၤါလီ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ တဆင့္စီ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ၿပီး၊ န.စ.က ဖ်က္သိမ္းၿပီး ေနာက္ပုိင္း အသစ္ ေမြးဖြားလာေသာ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ႏွင့္ မ.က.ဖ တုိ႔လက္ထက္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ တရားမ၀င္ ေရာက္ရွိလာေသာသူမ်ား အျဖစ္ သမုတ္ႏုိင္ရန္ မ.က.ဖ မွ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္းကုိ ၎တုိ႔ ရုံးတံဆိပ္ ထုႏွိပ္ၿပီး ထုတ္ေပးႏုိင္ရန္ အတြက္ ယခု ဆြဲ၊တင္၊စစ္ ကုိ ဖိအားေပး လုပ္ေဆာင္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စု သမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ တစ္၀ွမ္းလုံးတြင္ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသား မွတ္ပုံတင္ေရး ဦးစီးဌာနမွ ထုတ္ေပးေသာ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္း တစ္မ်ဳိးတည္းသာ ရွိသည္။ ရခုိင္ျပည္ အေနာက္ဘက္ ေဒသဟု သမုတ္ ထားေသာ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ တုိ႔တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ န.စ.က ေခတ္တြင္ လ.၀.က မွ ထုတ္ေပးထားေသာ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္းမ်ားကုိ တိက်မႈ မရွိဟု ဆုိကာ န.စ.က မွ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းမ်ား ထုတ္ေပးခဲ့ၿပီး၊ ယခု မ.က.ဖ ေခတ္တြင္ န.စ.က မွ ထုတ္ေပး ထားေသာ ႏွစ္ (၂၀) ၾကာ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္းမ်ားကုိ ဖ်က္သိမ္းကာ၊ မ.က.ဖ မွ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စာရင္း ထုတ္ေပးရန္ စီစဥ္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံတစ္ခု အတြင္း စနစ္ ႏွစ္မ်ဳိး က်င့္သုံးေနျခင္းကုိ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ယခုလုိ အခ်ိန္မ်ဳိးတြင္ ျပည္သူမ်ားမွ လက္မခံ ျငင္းဆန္ျခင္းသည္ သဘာ၀က်ေပသည္။
ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုကုိ မေလ်ာ္ ၾသဇာ သုံးၿပီး၊ လက္နက္ျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္မည့္ အစား ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုမွ လက္ခံႏုိင္ေသာ အစီအမံမ်ဳိး ျဖစ္ေသာ လ.၀.က မွ အိမ္ေထာင္စု လူဦးေရ စစ္ေဆးျခင္းကုိသာ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ထုိသုိ႔ မျပဳလုပ္ဘဲ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မတရားေသာ အမိန္႔အာဏာ မ်ားျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္လာသည့္ အတုိင္း ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ေနမည္ ဆုိပါက အာဏာစက္ျဖင့္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း အေပၚ တုန္႔ျပန္ လာႏုိင္သည္။ အလ်ဥ္းသင့္၍ တင္ျပလုိသည္မွာ မရွိေသာ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္သည့္ RSO အမည္တပ္၍ ယခု ကာလ အတြင္း ဖမ္းဆီး၍ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈ မ်ဳိးစုံေၾကာင့္ အမ်ဳိးသား (၃) ဦးႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး (၁) ဦး ေသဆုံးခဲ့ရသည္။ နယ္ျခားေစာင့္တပ္မွ ယခုကဲ့သုိ႔ မရွိသည့္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း အမည္ကုိ တပ္၍ ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုအား မတရား ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ေနပါက ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုအား အစြန္းေရာက္ သြားေစရန္ တုိက္တြန္း သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနၿပီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျမတ္ႏုိးေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုအား လက္နက္ စြဲကုိင္ရန္ လႈံ႔ေဆာ္ ေပးသလုိလည္း ျဖစ္ေနသည္ကုိ သတိခ်ပ္ ေစခ်င္သည္။ လႈံ႔ေဆာ္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္လာမည္ ဆုိပါက ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အေျခအေနသည္ ေမွ်ာ္မွန္းမရေသာ အေနအထား တစ္ရပ္သုိ႔ ေရာက္ရွိသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရး ကုိလည္း ထိခုိက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။ ခံစားခ်က္ ျပင္းထန္လာလွ်င္ အစြန္းေရာက္မႈ ျဖစ္ေပၚလာမည္မွာ မလြဲေသခ်ာ ျဖစ္ၿပီး ဆုံးရႈံးမႈ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္လာႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရမွ အခ်ိန္မွီ ကာကြယ္ တားဆီးသင့္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံ့ အက်ဳိးေမွ်ာ္၍ ႏႈိးေဆာ္အပ္ပါသည္။
28.1.2015
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အဆုံးသတ္ ခဲ့ၿပီး မၾကာေသးခင္ ႏွစ္ေတြ အတြင္း ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္လာ ေနေပမဲ့ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံသား ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ ကေတာ့ လြတ္လပ္မႈ မရွိေသးဘူးလုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ လြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေန ေတြကုိ ေစာင့္ၾကည့္ အကဲခတ္ ေနတဲ့ Freedom House အဖဲြ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာသစ္က ေဖာ္ျပပါတယ္။
သတင္းေထာက္ ေတြကုိ ဖမ္းဆီးတာ၊ ေထာင္ခ်တာေတြ အပါအ၀င္ မီဒီယာ အေပၚ ကန္႔သတ္မႈ ေတြေၾကာင့္ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ အဆင့္အတန္း ဟာလည္း အဆင့္ ၅ မွာရွိ ေနရာက၊ အဆင့္ ၆ အထိ က်ဆင္း သြားခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပခဲ့တာပါ။ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၉၅ ႏုိင္ငံနဲ႔ ေဒသ ၁၅ ခုက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ အတြင္း အေျခအေန ေတြကုိ ေလ့လာ ျပဳစုထားတဲ့ Freedom House ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ မွာေတာ့ လြတ္လပ္ခြင့္ အျမင့္ဆုံး အျဖစ္ အဆင့္ ၁ ကေန အနိမ့္ဆုံး ၇ အထိ သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူနည္းစု ႐ုိဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြ ဟာလည္း အၾကမ္းဖက္မႈ ေတြနဲ႔ ခဲြျခား ဆက္ဆံခံရမႈေတြ ရွိေနသလုိ၊ ကုိးကြယ္တဲ့ ဘာသာ ကူးေျပာင္းတာ၊ ဘာသာျခားနဲ႔ လက္ထပ္တာ ေတြကုိ ကန္႔သတ္မယ့္ ဥပေဒေတြ ေရးဆဲြ အဆုိျပဳ ထားတာေတြ ဟာလည္း မူဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး အစြန္းေရာက္ ၀ါဒကုိ တရား ၀င္ေအာင္ လုပ္ေပးသလုိ ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔ ေဖာ္ျပ ထားတာပါ။
ကမာၻ တ၀ွမ္းလုံး အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီမုိကေရစီ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္း အစိတ္ အတြင္း အနိမ့္ဆုံး အေျခအေနကုိ ေရာက္ေနတယ္ လုိ႔လည္း Freedom House ရဲ႕ အစီရင္ခံစာက သတိ ေပးထား ပါတယ္။ ကမာၻေပၚမွာ လြတ္လပ္ခြင့္ အဆင့္ အတန္း အနိမ့္ဆုံး အျဖစ္ ဆီးရီးယား ႏုိင္ငံကုိ သတ္မွတ္ ထားၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း အ၀ုိင္းမွာ ဒီမုိကေရစီ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကုိ ပစ္ပယ္လာေနတဲ့ အထဲမွာေတာ့ ယူကရိန္း ႏုိင္ငံပုိင္ ခ႐ုိင္းမီးယား ေဒသကုိ ႐ုရွားႏုိင္ငံပုိင္ အျဖစ္ သြတ္သြင္း လုိက္တာဟာ ထင္ရွားတဲ့ နမူနာ တခု အျဖစ္နဲ႔လည္း ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။
Rohingya Eye
RB News
28.1.2015
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္တြင္ နယ္စပ္ ၿခံစည္းရုိး အနီးတြင္ စခန္းခ်လ်က္ ရွိသည္ဟု ယူဆရသည့္ ဓါးျပ အဖြဲ႔က ညပုိင္းတြင္ ၀င္ေရာက္၍ ဓါးျပတုိက္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း တရားခံမ်ားကုိ လုိက္လံ မဖမ္းဆီးဘဲ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံမ်ားကုိ ဖမ္းဆီး၍ ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ခ်လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ရွိ နယ္စပ္တေလွ်ာက္တြင္ ၿခံစည္းရုိး ကာရံထားၿပီး၊ အ၀င္/အထြက္ ဂိတ္မ်ားတြင္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ရဲ ကင္းစခန္းမ်ား ခ်ထားၿပီး ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ အခ်ိတ္အဆက္ ရွိႏုိင္သည္ဟု ယူဆရသည့္ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔သည္ ညပုိင္းတြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ လုယက္ျခင္း၊ ျပန္ေပးဆြဲျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းမ်ားကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ဆက္တုိက္ က်ဴးလြန္ခဲ့သည္။ အဆုိပါ အဖြဲ႔သည္ ညပုိင္းတြင္ ရြာမ်ားအတြင္း ၀င္ေရာက္၍ ဓါးျပတုိက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္၍ နံနက္ မုိးမလင္းမွီ နယ္စပ္ ၿခံစည္းရုိး အနီးရွိ ၎တုိ႔၏ စခန္းသုိ႔ ျပန္သြားၾကသည္ဟု ေဒသခံ အမ်ားစုက ယူဆေနၾကသည္။ အမႈေပါင္းမ်ားစြာ က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ယခုအခ်ိန္ထိ တရားခံ တစ္ဦးမွ ဖမ္းဆီးႏုိင္ျခင္း မရွိေသးသည့္ အတြက္ ေဒသခံမ်ားက နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ ထားသည့္ အဖြဲ႔ျဖစ္မည္ဟု ယုံၾကည္ေနၾကသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလမွ စ၍ စစ္ဆင္ေရး တစ္ရပ္ခ်မွတ္ကာ အဆုိပါ လက္နက္ကုိင္ ဓါးျပ အဖြဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနသည္ဟု မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲ၍ ေဒသခံ အမ်ားအျပားကုိ ဖမ္းဆီးထားခဲ့ၿပီး၊ တရားရုံးတြင္ တဖက္သတ္ စီရင္ခ်က္ခ်သည့္ အခါတြင္ လက္နက္ကုိင္ ဓါးျပအဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မႈႏွင့္ တရားစြဲဆုိျခင္း မျပဳလုပ္ဘဲ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္မႈ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ပုဒ္မျဖင့္ ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ ၅ ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ သ၀န္းေခ်ာင္း ေက်းရြာမွ ေဒသခံ တစ္ဦး ျဖစ္သူ ဦးအဒူလာမီးန္ (ဘ) ဦးအဒူဆလာမ္ (အသက္ ၄၅ ႏွစ္)၊ ေမာ္လ၀ီ အာဘူလ္ေဘာ္ေရွာ္ရ္ (ဘ) ဦးဘုိက္လာ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) အပါအ၀င္ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ (၇) ဦးကုိ ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ (၅) ႏွစ္စီခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ဇန္န၀ါရီလ (၁၃) ရက္ေန႔ကလည္း သ၀န္းေခ်ာင္း ေက်းရြာမွ ဦးေရွာ္ကူသ္အုလႅာ (ဘ) ဦးေရွာ္ဖီအုလႅာ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္)၊ ဦးဟာမိတ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးေမာ္တူးဖီးဇ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) ႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး (၄) ဦးကုိလည္း မတရားသျဖင့္ ဖမ္းဆီးထားၿပီး၊ ရေသ့ေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ကုိးတန္ေကာက္ ေက်းရြာမွ ဦးေဂၚႏူမ်ာ (ဘ) ဦးမူဘာရက္ခ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) (စက္ေလွ ပဲ့ကုိင္) ကုိ အထက္ပါ အတုိင္း စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး၊ ယခုလအတြင္း ခန္႔မွန္းေျခ အားျဖင့္ လူ ၂၀ ေက်ာ္ကုိ အင္းဒင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဦးေဆာင္၍ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
သ၀န္းေခ်ာင္း ေက်းရြာ အနီးတ၀ုိက္ရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ ယခုကဲ့သုိ႔ မတရားသျဖင့္ ဖမ္းဆီးေနျခင္းကုိ မခံမရပ္ႏုိင္ ျဖစ္၍ မေလးရွား ႏုိင္ငံသုိ႔ စက္ေလွမ်ားျဖင့္ ထြက္ေျပးလ်က္ ရွိေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
“နယ္ျခားေစာင့္ရဲက တာ၀န္က နယ္စပ္ လုံၿခဳံေရးပါ။ နယ္စပ္ ၿခံစည္းရုိးမွာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲေတြ ရွိလ်က္နဲ႔ ညပုိင္းမွာ ရြာေတြထဲ၀င္ ေသာင္းက်န္းခ်င္တုိင္း ေသာင္းက်န္း၊ မနက္မုိးမလင္းခင္ ေပ်ာက္သြားနဲ႔ ဆုိေတာ့ အဲဒီအဖြဲ႔က နယ္ျခားေစာင့္ ရဲေတြနဲ႔ လက္၀ါးရုိက္ၿပီး လုပ္ေနလုိ႔ ျဖစ္မယ္။ ေဒသခံေတြ တုိင္ၾကားေတာ့ အထက္လူႀကီးက ဖမ္းဖုိ႔ အမိန္႔ေပးရင္ မဆုိင္တဲ့ အျပစ္မဲ့ေတြကုိ ဖမ္းၿပီး ေထာင္ခ်ျပတယ္။ အရင္ န.စ.က လက္ထက္ကလည္း အခုလုိ လုပ္ခဲ့တာေတြ ရွိတယ္” ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
“နယ္ျခားေစာင့္ရဲက တာ၀န္က နယ္စပ္ လုံၿခဳံေရးပါ။ နယ္စပ္ ၿခံစည္းရုိးမွာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲေတြ ရွိလ်က္နဲ႔ ညပုိင္းမွာ ရြာေတြထဲ၀င္ ေသာင္းက်န္းခ်င္တုိင္း ေသာင္းက်န္း၊ မနက္မုိးမလင္းခင္ ေပ်ာက္သြားနဲ႔ ဆုိေတာ့ အဲဒီအဖြဲ႔က နယ္ျခားေစာင့္ ရဲေတြနဲ႔ လက္၀ါးရုိက္ၿပီး လုပ္ေနလုိ႔ ျဖစ္မယ္။ ေဒသခံေတြ တုိင္ၾကားေတာ့ အထက္လူႀကီးက ဖမ္းဖုိ႔ အမိန္႔ေပးရင္ မဆုိင္တဲ့ အျပစ္မဲ့ေတြကုိ ဖမ္းၿပီး ေထာင္ခ်ျပတယ္။ အရင္ န.စ.က လက္ထက္ကလည္း အခုလုိ လုပ္ခဲ့တာေတြ ရွိတယ္” ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
MYARF
RB News
28.1.2015
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္တြင္ မေတာ္တဆ ဆုိင္ကယ္ တုိက္မိသူမ်ား ေငြညွစ္ခံရေနသည့္ အျပင္ ဒဏ္ရာရသူကုိ ေဆးကုသ စရိတ္ မေပးဘဲ၊ ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွ ေလ်ာ္ေၾကးေငြကုိ ျဖတ္စားျခင္း ျပဳလုပ္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဇန္န၀ါရီလ (၂၄) ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၁း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ဖား၀ပ္ေခ်ာင္း ေက်းရြာမွ ဥကၠဌ ေဟာင္း ဦးအီဒိရီစ္ (ဘ) ဦးမုိဟာမတ္ ေရွာ္ဘီသည္ ဆုိင္ကယ္စီး၍ က်ားေခါင္းေတာင္ ေက်းသုိ႔ သြားေနစဥ္ က်ားေခါင္းေတာင္ ေက်းရြာမွ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္ (ဘ) ဦးရႈနာမ်ာႏွင့္ ဦးေနာ္ဇိရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးအာဘူးလူး တုိ႔လည္း ဆုိင္ကယ္ တစ္စီးျဖင့္ သြားေနၾကရာ က်ားေခါင္းေတာင္ရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းေရွ႕တြင္ ဦးအီဒိရီစ္က ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္၏ ဆုိင္ကယ္ကုိ မေတာ္တဆ ၀င္တုိက္မိခဲ့သည္။ ဆုိင္ကယ္ တုိက္မႈေၾကာင့္ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္ သည္ ဒဏ္ရာ ျပင္းထန္စြာ ရရွိခဲ့ၿပီး ဦးေနာ္ဇိရ္အာမတ္လည္း အနည္းငယ္ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ၎တုိ႔၏ ဆုိင္ကယ္လည္း ပ်က္စီးသြားခဲ့သည္။ အဆုိပါ ဆုိင္ကယ္တုိက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ က်ားေခါင္းေတာင္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေရာ္ရွိတ္အုလႅာ၊ ရပ္မိရပ္ဖ ဦးအာဂ်ီမုလ္ခါန္ တုိ႔သည္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ အတူ ပူးေပါင္း၍ ဦးအီဒိရီစ္အား ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း ဒဏ္ေငြ အျဖစ္ ေပးေဆာင္ရမည္ဟု ေျပာဆုိၿပီး၊ ေငြက်ပ္ ၂ သိန္းကုိ ခ်က္ခ်င္းယူ၍ က်န္ ၂ သိန္းကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေရာ္ရွိတ္အုလႅာမွ တဆင့္ ဒဏ္ရာျပင္းထန္စြာ ရရွိသူ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္ကုိ ေပးရန္ ေျပာဆုိခဲ့သည္။ လက္ငင္း ရယူသည့္ ေငြက်ပ္ ၂ သိန္းမွ တစ္သိန္းကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔သုိ႔ ေပးၿပီး၊ က်န္ တစ္သိန္းကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေရာ္ရွိတ္အုလႅာက ခြဲေ၀ ယူခဲ့သည္။
ဒဏ္ရာျပင္းထန္စြာ ရရွိခဲ့သည့္ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္ကုိ ေက်းရြာမွ က်န္းမာေရး လုပ္သား တစ္ေယာက္ ေခၚ၍ ေဆးကုသ ေပးခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ အဆုိပါ က်န္းမာေရး လုပ္သားကုိ ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ေဆးကုသခ မေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ထုိ႔အျပင္ ဦးအီဒိရီစ္ထံမွ ရရွိသည့္ လက္က်န္ေငြ ၂ သိန္းကုိ ဆုိင္ကယ္တုိက္ခံရသူ ဦးေဆာ္ယာဒ္ အာလမ္ကုိ ေပးရန္ မူလက သေဘာတူခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ ေငြရရွိသည့္ အခါ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္ကုိ မေပးဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးေရာ္ရွိတ္အုလႅာက အပုိင္ စားခဲ့သည္ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ပ်က္စီးသြားေသာ ဆုိင္ကယ္ကုိလည္း နယ္ျခားေစာင့္ ရဲကင္းစခန္း ေရွ႕ရွိ လမ္းေဘးတြင္ ခ်ထားေၾကာင္း သိရသည္။
RB News
28.1.2015
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္တြင္ မေတာ္တဆ ဆုိင္ကယ္ တုိက္မိသူမ်ား ေငြညွစ္ခံရေနသည့္ အျပင္ ဒဏ္ရာရသူကုိ ေဆးကုသ စရိတ္ မေပးဘဲ၊ ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွ ေလ်ာ္ေၾကးေငြကုိ ျဖတ္စားျခင္း ျပဳလုပ္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဇန္န၀ါရီလ (၂၄) ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၁း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ဖား၀ပ္ေခ်ာင္း ေက်းရြာမွ ဥကၠဌ ေဟာင္း ဦးအီဒိရီစ္ (ဘ) ဦးမုိဟာမတ္ ေရွာ္ဘီသည္ ဆုိင္ကယ္စီး၍ က်ားေခါင္းေတာင္ ေက်းသုိ႔ သြားေနစဥ္ က်ားေခါင္းေတာင္ ေက်းရြာမွ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္ (ဘ) ဦးရႈနာမ်ာႏွင့္ ဦးေနာ္ဇိရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးအာဘူးလူး တုိ႔လည္း ဆုိင္ကယ္ တစ္စီးျဖင့္ သြားေနၾကရာ က်ားေခါင္းေတာင္ရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းေရွ႕တြင္ ဦးအီဒိရီစ္က ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္၏ ဆုိင္ကယ္ကုိ မေတာ္တဆ ၀င္တုိက္မိခဲ့သည္။ ဆုိင္ကယ္ တုိက္မႈေၾကာင့္ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္ သည္ ဒဏ္ရာ ျပင္းထန္စြာ ရရွိခဲ့ၿပီး ဦးေနာ္ဇိရ္အာမတ္လည္း အနည္းငယ္ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ၎တုိ႔၏ ဆုိင္ကယ္လည္း ပ်က္စီးသြားခဲ့သည္။ အဆုိပါ ဆုိင္ကယ္တုိက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ က်ားေခါင္းေတာင္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေရာ္ရွိတ္အုလႅာ၊ ရပ္မိရပ္ဖ ဦးအာဂ်ီမုလ္ခါန္ တုိ႔သည္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ အတူ ပူးေပါင္း၍ ဦးအီဒိရီစ္အား ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း ဒဏ္ေငြ အျဖစ္ ေပးေဆာင္ရမည္ဟု ေျပာဆုိၿပီး၊ ေငြက်ပ္ ၂ သိန္းကုိ ခ်က္ခ်င္းယူ၍ က်န္ ၂ သိန္းကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေရာ္ရွိတ္အုလႅာမွ တဆင့္ ဒဏ္ရာျပင္းထန္စြာ ရရွိသူ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္ကုိ ေပးရန္ ေျပာဆုိခဲ့သည္။ လက္ငင္း ရယူသည့္ ေငြက်ပ္ ၂ သိန္းမွ တစ္သိန္းကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔သုိ႔ ေပးၿပီး၊ က်န္ တစ္သိန္းကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေရာ္ရွိတ္အုလႅာက ခြဲေ၀ ယူခဲ့သည္။
ဒဏ္ရာျပင္းထန္စြာ ရရွိခဲ့သည့္ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္ကုိ ေက်းရြာမွ က်န္းမာေရး လုပ္သား တစ္ေယာက္ ေခၚ၍ ေဆးကုသ ေပးခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ အဆုိပါ က်န္းမာေရး လုပ္သားကုိ ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးက ေဆးကုသခ မေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ထုိ႔အျပင္ ဦးအီဒိရီစ္ထံမွ ရရွိသည့္ လက္က်န္ေငြ ၂ သိန္းကုိ ဆုိင္ကယ္တုိက္ခံရသူ ဦးေဆာ္ယာဒ္ အာလမ္ကုိ ေပးရန္ မူလက သေဘာတူခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ ေငြရရွိသည့္ အခါ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာလမ္ကုိ မေပးဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးေရာ္ရွိတ္အုလႅာက အပုိင္ စားခဲ့သည္ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ပ်က္စီးသြားေသာ ဆုိင္ကယ္ကုိလည္း နယ္ျခားေစာင့္ ရဲကင္းစခန္း ေရွ႕ရွိ လမ္းေဘးတြင္ ခ်ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ေက်ာက္ျပင္ဆိပ္ ေက်းရြာ
လြန္ခဲ့သည့္ ရက္ ၂၀ ခန္႔က ေက်ာက္ျပင္ဆိပ္ ေက်းရြာမွ ေမာ္လ၀ီ အာဘူေဆာ္လာမ္ (ဘ) ဦးအာေဖာစ္အူဒင္က ၅ ႏွစ္သား အရြယ္ရွိ ကေလးတစ္ဦးကုိ မေတာ္တဆ ဆုိင္ကယ္ျဖင့္ တုိက္မိခဲ့ၿပီး၊ တုိက္ခံရသည့္ ကေလး ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္။ ကေလးကုိ ေဆးကုသေပးၿပီး သက္သာလာသည့္ အခါ မိဘမ်ားႏွင့္ ေၾကေအးမႈ ရရွိခဲ့သည္။ အဆုိပါ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမာ္လ၀ီ အာဘူေဆာ္လာမ္ကုိ ေက်ာက္ေလွကား ေက်းရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဇန္န၀ါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂း၃၀ နာရီအခ်ိန္တြင္ ဆင့္ေခၚ၍ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္း ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
အလားတူ ယင္းေက်းရြာမွ ဦးေကာ္ဘိရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးေဘးဒူက ဆုိင္ကယ္ ေမာင္းႏွင္ သြားစဥ္ ေနာက္မွ လုိက္ပါလာသူ တစ္ဦး ျပတ္က် က်န္ခဲ့သည့္ အတြက္ဟု ဆုိကာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားက ေငြက်ပ္ တစ္သိန္း ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ဇန္န၀ါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔ ညေန ၅ နာရီ အခ်ိန္တြင္ သရက္အုပ္ ေက်းရြာမွ ဦးမုိဟာမတ္ေဆာ္လမ္သည္ ေက်ာက္ျပင္ဆိပ္ ေက်းရြာရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲကင္းစခန္း ေရွ႕မွ ဆုိင္ကယ္ စီးသြားစဥ္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားက ေခၚၿပီး၊ ဆုိင္ကယ္ေနာက္တြင္ ပါလာသူ တစ္ဦး ထြက္ေျပး သြားသည္ဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ေငြက်ပ္ တစ္ေသာင္း ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ကုိဘခက္
RB News
27.1.2015
ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္တြင္ ၂၀၁၄ ဒီဇင္ဘာလ ၂၅ ရက္မွ ၂၀၁၅ ဇန္န၀ါရီလ ပထမပတ္ထိ အမွတ္ (၁) နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ တပ္ဖြဲ႔ခြဲ (၃) ၏ လက္ေအာက္ခံ ျခင္းသမား ေက်းရြာ အုပ္စုရွိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ ကင္းစခန္းမွ ဗုိလ္ေလး (ဒုရဲအုပ္) ႏွင့္ တပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ေဖာင္ေတာ္ျပင္ ေက်းရြာ၊ ငက်ဥ္ေတာက္ ေက်းရြာ၊ ဒါပုိင္ဆရာ ေက်းရြာ၊ မိေက်ာင္းေဈး ေက်းရြာ တုိ႔တြင္ လက္နက္ အားကုိးျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုကုိ အႏုိင္က်င့္ကာ ေငြအေျမာက္အျမားကုိ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ကာလ အတြင္း အဆုိပါ ေက်းရြာမ်ားမွ ရုိဟင္ဂ်ာ ေက်းရြာသား (၂၈) ဦးထံမွ စုစုေပါင္း ေငြက်ပ္ သိန္း (၉၀) ခန္႔ကုိ စြပ္စြဲခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိး တပ္၍ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ စြပ္စြဲခ်က္ မ်ားမွာ တရားမ၀င္ လက္ထပ္ ေပါင္းသင္းျခင္း၊ ရြာထြက္ လက္မွတ္ မရွိျခင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံ၏ ဆင္းမ္ကဒ္မ်ား သုံးစြဲျခင္း၊ လူ ၅ ေယာက္ထက္ ပုိ၍ စုျခင္း စသည္တုိ႔ ျဖစ္သည္။
မိေက်ာင္းေဈး ေက်းရြာ အုပ္စုမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးထံမွ ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမွွ ဆင္းမ္ကဒ္ႏွင့္ smart ဖုန္းကုိ မတရား သိမ္းယူခဲ့ရာ၊ သိမ္းဆည္းခံရသူက ၎၏ ဖုန္းသည္ MPT မွ တရား၀င္ ထုတ္ေပး ထားေသာ SIM ကဒ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဖုန္းမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရား၀င္ တင္သြင္းထားသည့္ Huawei အမ်ဳိးအစား ဖုန္းျဖစ္ပါလွ်က္ႏွင့္ ဖုန္းသိမ္းဆည္း ရျခင္း အေၾကာင္းကုိ ေမးရာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲက ဖုန္းႏွင့္ ဆင္းမ္ကဒ္မွာ တရား၀င္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကုိင္ေဆာင္သည့္ သူမွာ တရားမ၀င္ျဖစ္၍ သိမ္းဆည္းရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္။ အဆုိပါ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားသည္ ေငြညွစ္ျခင္း၊ မတရား လုယက္ျခင္း အျပင္ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ ေစာ္ကားမႈမ်ားလည္း မၾကာခဏ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
ဇန္န၀ါရီလ ပထမပတ္ အတြင္းက ေဖာင္ေတာ္ျပင္ ေက်းရြာ၊ ျခင္းသမား ေက်းရြာ အုပ္စု တုိ႔တြင္ အသက္ (၁၂) ႏွစ္ႏွင့္ အသက္ (၁၃) ႏွစ္ အရြယ္ ကေလး ႏွစ္ဦး တုိ႔သည္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲကင္းစခန္း အနီးတြင္ ျခင္းလုံး ကစား ေနခဲ့ၿပီး၊ ကေလးမ်ား ကစားေနစဥ္ ရုတ္တရက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတစ္ဦး ေရာက္ရွိလာၿပီး ကေလးမ်ားကုိ စခန္းထဲသုိ႔ ဆြဲ၍ ေခၚသြားခဲ့သည္။ အဆုိပါ ကေလးႏွစ္ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲက သံတုတ္ျဖင့္ ရုိက္ႏွက္ျခင္း၊ ေသနတ္ဒင္ျဖင့္ ထုျခင္း တုိ႔ကုိ လူမဆန္စြာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ကေလး ႏွစ္ဦး၏ ဦးေခါင္းကုိ ေျမေပၚသုိ႔ ဦးညြတ္ေစၿပီး ေျခေထာက္ျဖင့္ ကန္ေက်ာက္ခဲ့၍ အမ်ဳိးမ်ဳိး လူမဆန္စြာ ရက္ရက္စက္စက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ဇန္န၀ါရီလ (၉) ရက္ေန႔က ျခင္းသမား ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးသည္ ခမရ (၅၅၂) ႏွင့္ ျခင္းသမား ေက်းရြာ တုိ႔၏ ေဘာလုံးပြဲကုိ ၾကည့္ရႈေနစဥ္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ဗုိလ္ေလး (ဒုရဲအုပ္) ေရာက္ရွိလာၿပီး ကင္းစခန္းထဲသုိ႔ ဆြဲေခၚ သြားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ အဆုိပါ ဗုိလ္ေလးက ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ အကၤ် ီ ေကာ္လံကုိ ဆြဲ၍ လက္သီးျဖင့္ ထုိးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ေက်ာင္းဆရာ ႏွစ္ဦးႏွင့္ ေမာ္လ၀ီ ဆရာ ႏွစ္ဦး တုိ႔ကုိ ေခၚယူၿပီး အထက္ပါ ကေလးႏွစ္ဦးကုိ ရက္ရက္စက္စက္ ျပဳမူခဲ့ျခင္း အေပၚ တုိင္တန္းျခင္း မျပဳပါဟု စာရြက္ေပၚတြင္ ေရးသား ခုိင္းၿပီး အတင္းအက်ပ္ လက္မွတ္ ေရးထုိး ခုိင္းခဲ့သည္။
ယခုကဲ့သို႔ ျပဳမူေနျခင္းသည္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ကုိ အထက္မွ လုပ္ပုိင္ခြင့္မ်ား ပုိမုိ ခ်မွတ္ေပးျခင္း အေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူ၍ မိမိတုိ႔၏ စိတ္တြင္ ဖုံးကြယ္ထားေသာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ခဲြျခားမႈမ်ားကုိ ေရာေႏွာၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာ လူထု အေပၚ အာဏာ အလြဲသုံးစား ျပဳလုပ္၍ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ လက္ရွိ ျမန္မာ အစုိးရ၏ မူ၀ါဒသည္ မြတ္စလင္ မွန္လွ်င္ ဥပေဒ၏ အကာအကြယ္ ေပးစရာမလုိ၊ ႏွိပ္ကြပ္ရန္သာ ရွိသည္ဟု ဆြဲကုိင္ထားျခင္း အေပၚ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အျမတ္ထုတ္ ေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး၊ ပညာေရး အေျခခံမွာလည္း အလြန္နိမ့္က်သည္။ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားကုိ အလ်င္စလုိ စခန္းအပ္ခဲ့ၿပီး၊ အသက္ (၁၈) ႏွစ္မွ (၄၄) ႏွစ္ အတြင္းရွိ ရခုိင္လူမ်ဳိး မွန္သမွ် နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔တြင္ လက္ခံခဲ့သည္။ အမ်ားအားျဖင့္ ဖားရုိက္၊ ငါးရွာ လုပ္ေနခဲ့ေသာ အေျခခံ လူတန္းစား မ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး၊ ယခု ဖားရုိက္တံ ေနရာတြင္ ေမာင္းျပန္ ေသနတ္ ေရာက္ရွိေနသျဖင့္ မိမိတုိ႔ ထင္ရာစုိင္း ေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ တဖက္မွာ အစုိးရ၏ ရခုိင္လူမ်ဳိး မ်ားအား ပုံမွန္ လစာ ရရွိျခင္းေၾကာင့္ စား၀တ္ ေနေရး ဖူလုံေစကာ၊ အျခားတဖက္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားအား ဓါးျပ တုိက္ေစျခင္း၊ ဆင္းရဲတြင္း ပုိမုိ နက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔သည္ ျပည္သူ လူထုမ်ားကုိ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ အသားအေရာင္ မခြဲျခားဘဲ လုံၿခဳံေရး ေဆာင္ရြက္ ေပးရန္သာ ျဖစ္သည္။ ယခုကဲ့သုိ႔ လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ားကဲ့သုိ႔ ျပဳမႈ ေဆာင္ရြက္ ေနျခင္းမ်ားေၾကာင့္ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား အေပၚ ျပည္သူမ်ားမွ ယုံၾကည္ အားကုိးမႈ လုံး၀ မရွိေတာ့သည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ လက္ရွိ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေျခအေနကုိ လ်စ္လ်ဴရႈထားပါက မခံမရပ္ႏုိင္ေသာ ျပည္သူမ်ားမွ အုံႂကြလာလွ်င္ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ခက္ခဲမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ တည္ၿငိမ္လာေသာ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေျခအေနမွာလည္း ျပန္လည္ ယုိယြင္းလာမည္ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ အေျခအေန ယုိယြင္းလာမည္ ဆုိပါက ႏုိင္ငံတကာမွ လက္ပုိက္ ၾကည့္ေနေတာ့မည္ မဟုတ္ဘဲ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဥပေဒအရ ၀င္ေရာက္ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းမႈမ်ား ပုိမုိမ်ားျပား လာမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ အေျခအေန ျဖစ္ေပၚလာပါက ျပည္တြင္းတြင္ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးတြင္လည္း ထိခုိက္လာမည္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္ပါ၍ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္၍ ထင္ရာစုိင္း ေနသည္မ်ားကုိ အခ်ိန္မွီ ထိန္းသိမ္းေပးရန္ အထူး လုိအပ္ေၾကာင္း အႀကံျပဳ တင္ျပအပ္ပါသည္။
RB News
27.1.2015
ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္တြင္ ၂၀၁၄ ဒီဇင္ဘာလ ၂၅ ရက္မွ ၂၀၁၅ ဇန္န၀ါရီလ ပထမပတ္ထိ အမွတ္ (၁) နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ တပ္ဖြဲ႔ခြဲ (၃) ၏ လက္ေအာက္ခံ ျခင္းသမား ေက်းရြာ အုပ္စုရွိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ ကင္းစခန္းမွ ဗုိလ္ေလး (ဒုရဲအုပ္) ႏွင့္ တပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ေဖာင္ေတာ္ျပင္ ေက်းရြာ၊ ငက်ဥ္ေတာက္ ေက်းရြာ၊ ဒါပုိင္ဆရာ ေက်းရြာ၊ မိေက်ာင္းေဈး ေက်းရြာ တုိ႔တြင္ လက္နက္ အားကုိးျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုကုိ အႏုိင္က်င့္ကာ ေငြအေျမာက္အျမားကုိ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ကာလ အတြင္း အဆုိပါ ေက်းရြာမ်ားမွ ရုိဟင္ဂ်ာ ေက်းရြာသား (၂၈) ဦးထံမွ စုစုေပါင္း ေငြက်ပ္ သိန္း (၉၀) ခန္႔ကုိ စြပ္စြဲခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိး တပ္၍ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ စြပ္စြဲခ်က္ မ်ားမွာ တရားမ၀င္ လက္ထပ္ ေပါင္းသင္းျခင္း၊ ရြာထြက္ လက္မွတ္ မရွိျခင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံ၏ ဆင္းမ္ကဒ္မ်ား သုံးစြဲျခင္း၊ လူ ၅ ေယာက္ထက္ ပုိ၍ စုျခင္း စသည္တုိ႔ ျဖစ္သည္။
မိေက်ာင္းေဈး ေက်းရြာ အုပ္စုမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးထံမွ ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမွွ ဆင္းမ္ကဒ္ႏွင့္ smart ဖုန္းကုိ မတရား သိမ္းယူခဲ့ရာ၊ သိမ္းဆည္းခံရသူက ၎၏ ဖုန္းသည္ MPT မွ တရား၀င္ ထုတ္ေပး ထားေသာ SIM ကဒ္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဖုန္းမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရား၀င္ တင္သြင္းထားသည့္ Huawei အမ်ဳိးအစား ဖုန္းျဖစ္ပါလွ်က္ႏွင့္ ဖုန္းသိမ္းဆည္း ရျခင္း အေၾကာင္းကုိ ေမးရာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲက ဖုန္းႏွင့္ ဆင္းမ္ကဒ္မွာ တရား၀င္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကုိင္ေဆာင္သည့္ သူမွာ တရားမ၀င္ျဖစ္၍ သိမ္းဆည္းရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္။ အဆုိပါ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားသည္ ေငြညွစ္ျခင္း၊ မတရား လုယက္ျခင္း အျပင္ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ ေစာ္ကားမႈမ်ားလည္း မၾကာခဏ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
ဇန္န၀ါရီလ ပထမပတ္ အတြင္းက ေဖာင္ေတာ္ျပင္ ေက်းရြာ၊ ျခင္းသမား ေက်းရြာ အုပ္စု တုိ႔တြင္ အသက္ (၁၂) ႏွစ္ႏွင့္ အသက္ (၁၃) ႏွစ္ အရြယ္ ကေလး ႏွစ္ဦး တုိ႔သည္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲကင္းစခန္း အနီးတြင္ ျခင္းလုံး ကစား ေနခဲ့ၿပီး၊ ကေလးမ်ား ကစားေနစဥ္ ရုတ္တရက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတစ္ဦး ေရာက္ရွိလာၿပီး ကေလးမ်ားကုိ စခန္းထဲသုိ႔ ဆြဲ၍ ေခၚသြားခဲ့သည္။ အဆုိပါ ကေလးႏွစ္ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲက သံတုတ္ျဖင့္ ရုိက္ႏွက္ျခင္း၊ ေသနတ္ဒင္ျဖင့္ ထုျခင္း တုိ႔ကုိ လူမဆန္စြာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ကေလး ႏွစ္ဦး၏ ဦးေခါင္းကုိ ေျမေပၚသုိ႔ ဦးညြတ္ေစၿပီး ေျခေထာက္ျဖင့္ ကန္ေက်ာက္ခဲ့၍ အမ်ဳိးမ်ဳိး လူမဆန္စြာ ရက္ရက္စက္စက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ဇန္န၀ါရီလ (၉) ရက္ေန႔က ျခင္းသမား ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးသည္ ခမရ (၅၅၂) ႏွင့္ ျခင္းသမား ေက်းရြာ တုိ႔၏ ေဘာလုံးပြဲကုိ ၾကည့္ရႈေနစဥ္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ဗုိလ္ေလး (ဒုရဲအုပ္) ေရာက္ရွိလာၿပီး ကင္းစခန္းထဲသုိ႔ ဆြဲေခၚ သြားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ အဆုိပါ ဗုိလ္ေလးက ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ အကၤ် ီ ေကာ္လံကုိ ဆြဲ၍ လက္သီးျဖင့္ ထုိးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၊ ေက်ာင္းဆရာ ႏွစ္ဦးႏွင့္ ေမာ္လ၀ီ ဆရာ ႏွစ္ဦး တုိ႔ကုိ ေခၚယူၿပီး အထက္ပါ ကေလးႏွစ္ဦးကုိ ရက္ရက္စက္စက္ ျပဳမူခဲ့ျခင္း အေပၚ တုိင္တန္းျခင္း မျပဳပါဟု စာရြက္ေပၚတြင္ ေရးသား ခုိင္းၿပီး အတင္းအက်ပ္ လက္မွတ္ ေရးထုိး ခုိင္းခဲ့သည္။
ယခုကဲ့သို႔ ျပဳမူေနျခင္းသည္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ကုိ အထက္မွ လုပ္ပုိင္ခြင့္မ်ား ပုိမုိ ခ်မွတ္ေပးျခင္း အေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူ၍ မိမိတုိ႔၏ စိတ္တြင္ ဖုံးကြယ္ထားေသာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ခဲြျခားမႈမ်ားကုိ ေရာေႏွာၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာ လူထု အေပၚ အာဏာ အလြဲသုံးစား ျပဳလုပ္၍ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ လက္ရွိ ျမန္မာ အစုိးရ၏ မူ၀ါဒသည္ မြတ္စလင္ မွန္လွ်င္ ဥပေဒ၏ အကာအကြယ္ ေပးစရာမလုိ၊ ႏွိပ္ကြပ္ရန္သာ ရွိသည္ဟု ဆြဲကုိင္ထားျခင္း အေပၚ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အျမတ္ထုတ္ ေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး၊ ပညာေရး အေျခခံမွာလည္း အလြန္နိမ့္က်သည္။ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားကုိ အလ်င္စလုိ စခန္းအပ္ခဲ့ၿပီး၊ အသက္ (၁၈) ႏွစ္မွ (၄၄) ႏွစ္ အတြင္းရွိ ရခုိင္လူမ်ဳိး မွန္သမွ် နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔တြင္ လက္ခံခဲ့သည္။ အမ်ားအားျဖင့္ ဖားရုိက္၊ ငါးရွာ လုပ္ေနခဲ့ေသာ အေျခခံ လူတန္းစား မ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး၊ ယခု ဖားရုိက္တံ ေနရာတြင္ ေမာင္းျပန္ ေသနတ္ ေရာက္ရွိေနသျဖင့္ မိမိတုိ႔ ထင္ရာစုိင္း ေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ တဖက္မွာ အစုိးရ၏ ရခုိင္လူမ်ဳိး မ်ားအား ပုံမွန္ လစာ ရရွိျခင္းေၾကာင့္ စား၀တ္ ေနေရး ဖူလုံေစကာ၊ အျခားတဖက္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားအား ဓါးျပ တုိက္ေစျခင္း၊ ဆင္းရဲတြင္း ပုိမုိ နက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေနျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔သည္ ျပည္သူ လူထုမ်ားကုိ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာ၊ အသားအေရာင္ မခြဲျခားဘဲ လုံၿခဳံေရး ေဆာင္ရြက္ ေပးရန္သာ ျဖစ္သည္။ ယခုကဲ့သုိ႔ လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ားကဲ့သုိ႔ ျပဳမႈ ေဆာင္ရြက္ ေနျခင္းမ်ားေၾကာင့္ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား အေပၚ ျပည္သူမ်ားမွ ယုံၾကည္ အားကုိးမႈ လုံး၀ မရွိေတာ့သည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ လက္ရွိ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေျခအေနကုိ လ်စ္လ်ဴရႈထားပါက မခံမရပ္ႏုိင္ေသာ ျပည္သူမ်ားမွ အုံႂကြလာလွ်င္ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ခက္ခဲမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ တည္ၿငိမ္လာေသာ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေျခအေနမွာလည္း ျပန္လည္ ယုိယြင္းလာမည္ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ အေျခအေန ယုိယြင္းလာမည္ ဆုိပါက ႏုိင္ငံတကာမွ လက္ပုိက္ ၾကည့္ေနေတာ့မည္ မဟုတ္ဘဲ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဥပေဒအရ ၀င္ေရာက္ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းမႈမ်ား ပုိမုိမ်ားျပား လာမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ အေျခအေန ျဖစ္ေပၚလာပါက ျပည္တြင္းတြင္ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးတြင္လည္း ထိခုိက္လာမည္ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္ပါ၍ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္၍ ထင္ရာစုိင္း ေနသည္မ်ားကုိ အခ်ိန္မွီ ထိန္းသိမ္းေပးရန္ အထူး လုိအပ္ေၾကာင္း အႀကံျပဳ တင္ျပအပ္ပါသည္။
RB News
27.1.2015
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ဘဇားရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းႏွင့္ ေပါင္ေတာျပင္ရွိ စာသင္ေက်ာင္း တုိ႔တြင္ က်ီးကန္းျပင္ အေျခစုိက္ မ.က.ဖ မွ အႀကီးတန္း အရာရွိ ျဖစ္သူ ဒုရဲမွဴးႀကီး ေအာင္ျမင့္ထြန္းက ေဒသခံမ်ားကုိ အစည္းအေ၀း ေခၚယူ၍ ေတြ႔ဆုံၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
27.1.2015
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ဘဇားရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းႏွင့္ ေပါင္ေတာျပင္ရွိ စာသင္ေက်ာင္း တုိ႔တြင္ က်ီးကန္းျပင္ အေျခစုိက္ မ.က.ဖ မွ အႀကီးတန္း အရာရွိ ျဖစ္သူ ဒုရဲမွဴးႀကီး ေအာင္ျမင့္ထြန္းက ေဒသခံမ်ားကုိ အစည္းအေ၀း ေခၚယူ၍ ေတြ႔ဆုံၿပီး ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ယေန႔ ဇန္န၀ါရီလ (၂၇) ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၁ နာရီမွ ေန႔လည္ ၂ နာရီထိ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ဘဇားရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔စခန္းတြင္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၂၀၀) ေက်ာ္၊ ညေန (၄) နာရီမွ (၆) နာရီထိ ေပါင္ေတာျပင္ ေက်းရြာရွိ စာသင္ေက်ာင္းတြင္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၄၀၀) ေက်ာ္တုိ႔ကုိ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ က်ီးက်င္ျပင္ အေျခစုိက္ မ.က.ဖ မွ အႀကီးတန္း အရာရွိ ျဖစ္သူ ဒုရဲမွဴးႀကီး ေအာင္ျမင့္ထြန္းက ေတြ႔ဆုံ၍ ရုိင္းပ်စြာ ေျပာဆုိ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
“ဦးေအာင္ျမင့္ထြန္း ေျပာတာက -- ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတာ သမုိင္းမွာ မရွိခဲ့ဘူး။ ဘန္ကီမြန္း၊ အုိဘားမားတုိ႔က ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေျပာေနေပမယ့္ ရာဇ၀င္ကုိ မသိၾကဘူး။ မသိဘဲနဲ႔ ေျပာေနတဲ့ အတြက္ လုံး၀ ဂရုမစုိက္ဘူး။ ငါတုိ႔က ခင္ဗ်ားတုိ႔ကုိ လုပ္ခ်င္သလုိ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ ငါတုိ႔ႏုိင္ငံမွာ ငါတုိ႔ ဥပေဒ အတုိင္းေနရမယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတာ အားလုံး RSO သူပုန္ေတြဘဲ။ ၈၂ ဥပေဒနဲ႔ စီစစ္ခံရမယ္။ အစစ္ခံရင္ ျပဳႏုိင္ငံသား ရမယ္။ အစစ္မခံႏုိင္ဘူး ဆုိရင္ အုိဘားမားကုိ ေခၚလုိက္။ ငါတုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အရင္ န.စ.က လုိ မဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔ထက္ ပုိဆုိးတယ္။ ႏုိင္ငံတကာက ရုိဟင္ဂ်ာ အေၾကာင္းေျပာမယ္ ဆုိရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကုိ ငါတုိ႔နဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြက ဒီထက္ ပုိၿပီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မယ္။ မင္းတုိ႔ကုိ အျမဲတမ္း တရားခံလုိ ဆက္ဆံမယ္။ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ရဲ့ အေျခအေနကုိ မင္းတုိ႔ၾကည့္ၾက။ မင္းတုိ႔ အခု ဆြဲ၊တင္၊စစ္ မွာ အစစ္မခံဘူး ဆုိရင္ သြားလာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာသင္ၾကားေရး စတာေတြ အားလုံးကုိ ထပ္ပိတ္မယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေလထဲမွာ တုိက္အိမ္ မေဆာက္ၾကနဲ႔ -- လုိ႔ ရုိင္းရုိင္းစုိင္းစုိင္း ေျပာဆုိ ၿခိမ္းေျခာက္ သြားတယ္” ဟု အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ခဲ့သူ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
“ဘူးသီးေတာင္မွာ ဒီေလာက္ ရုိင္းရုိင္းစုိင္းစုိင္း ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ေျပာတဲ့ အရာရွိ တစ္ေယာက္မွ မရွိခဲ့ဘူး။ အျခားသူေတြ ရုိင္းတာေတာင္ သူ႔ေလာက္ မရုိင္းဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ဒီ ဦးေအာင္ျမင့္ထြန္းရဲ့ ရုိင္းစုိင္းမႈ ေတြကုိ အသံဖမ္း ထားပါတယ္။ မၾကာခင္ ျပည္သူေတြနဲ႔ အစုိးရပါ နားေထာင္လုိ႔ ရေအာင္ ထုတ္ေပးပါမယ္။ သူနဲ႔ အတူ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕က ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖ (၆) ေယာက္ကုိလည္း အတင္း ေခၚလာတယ္။ သူေခၚလာတဲ့ လူေတြရဲ့ မ်က္ႏွာကုိေတာင္ မေထာက္ဘူး” ဟု အျခားေသာ ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
“ဦးေအာင္ျမင့္ထြန္း ေျပာတာက -- ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတာ သမုိင္းမွာ မရွိခဲ့ဘူး။ ဘန္ကီမြန္း၊ အုိဘားမားတုိ႔က ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေျပာေနေပမယ့္ ရာဇ၀င္ကုိ မသိၾကဘူး။ မသိဘဲနဲ႔ ေျပာေနတဲ့ အတြက္ လုံး၀ ဂရုမစုိက္ဘူး။ ငါတုိ႔က ခင္ဗ်ားတုိ႔ကုိ လုပ္ခ်င္သလုိ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ ငါတုိ႔ႏုိင္ငံမွာ ငါတုိ႔ ဥပေဒ အတုိင္းေနရမယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတာ အားလုံး RSO သူပုန္ေတြဘဲ။ ၈၂ ဥပေဒနဲ႔ စီစစ္ခံရမယ္။ အစစ္ခံရင္ ျပဳႏုိင္ငံသား ရမယ္။ အစစ္မခံႏုိင္ဘူး ဆုိရင္ အုိဘားမားကုိ ေခၚလုိက္။ ငါတုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အရင္ န.စ.က လုိ မဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔ထက္ ပုိဆုိးတယ္။ ႏုိင္ငံတကာက ရုိဟင္ဂ်ာ အေၾကာင္းေျပာမယ္ ဆုိရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကုိ ငါတုိ႔နဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြက ဒီထက္ ပုိၿပီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မယ္။ မင္းတုိ႔ကုိ အျမဲတမ္း တရားခံလုိ ဆက္ဆံမယ္။ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ရဲ့ အေျခအေနကုိ မင္းတုိ႔ၾကည့္ၾက။ မင္းတုိ႔ အခု ဆြဲ၊တင္၊စစ္ မွာ အစစ္မခံဘူး ဆုိရင္ သြားလာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာသင္ၾကားေရး စတာေတြ အားလုံးကုိ ထပ္ပိတ္မယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေလထဲမွာ တုိက္အိမ္ မေဆာက္ၾကနဲ႔ -- လုိ႔ ရုိင္းရုိင္းစုိင္းစုိင္း ေျပာဆုိ ၿခိမ္းေျခာက္ သြားတယ္” ဟု အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ခဲ့သူ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
“ဘူးသီးေတာင္မွာ ဒီေလာက္ ရုိင္းရုိင္းစုိင္းစုိင္း ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ေျပာတဲ့ အရာရွိ တစ္ေယာက္မွ မရွိခဲ့ဘူး။ အျခားသူေတြ ရုိင္းတာေတာင္ သူ႔ေလာက္ မရုိင္းဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ဒီ ဦးေအာင္ျမင့္ထြန္းရဲ့ ရုိင္းစုိင္းမႈ ေတြကုိ အသံဖမ္း ထားပါတယ္။ မၾကာခင္ ျပည္သူေတြနဲ႔ အစုိးရပါ နားေထာင္လုိ႔ ရေအာင္ ထုတ္ေပးပါမယ္။ သူနဲ႔ အတူ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕က ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖ (၆) ေယာက္ကုိလည္း အတင္း ေခၚလာတယ္။ သူေခၚလာတဲ့ လူေတြရဲ့ မ်က္ႏွာကုိေတာင္ မေထာက္ဘူး” ဟု အျခားေသာ ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
 |
| (ဓာတ္ပံု - ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး လႈပ္ရွားမႈ ဦးေဆာင္ ေကာ္မတီ) |
မေအးေအးမာ
27.1.2015
အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္တဲ့ အေနနဲ႔ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူ တခ်ိဳ႕ မနက္ျဖန္ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံု ညိႇႏိႈင္းဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ ဒီကေန႔ မွာေတာ့ ေက်ာင္းသား သပိတ္ စစ္ေၾကာင္းကို မႏၱေလးတုိင္း ေတာင္သာၿမိဳ႕ အ၀င္မွာ ရဲအာဏာပိုင္ ေတြရဲ႕ ယာယီ ပိတ္ဆို႔ ခံရေပမဲ့ တာ၀န္ ရွိသူေတြ ညိႇႏိႈင္းၿပီးေနာက္ အတား အဆီး ေတြကို လံုၿခံဳေရး အာဏာပိုင္ ေတြက ဖယ္ရွား ေပးခဲ့ပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ေက်ာင္းသား သပိတ္ စစ္ေၾကာင္းဟာ ေတာင္သာ ၿမိဳ႕တြင္းကို ေရာက္ရွိၿပီး ေဒသခံ ျပည္သူေတြ ကလည္း ေက်ာင္းသား ေတြကို ႀကိဳဆို ခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မေအးေအးမာက သတင္း ေပးပို႔ထား ပါတယ္။
အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒကုိ ကန္႔ကြက္တဲ့ အေနနဲ႔ မႏၱေလးၿမဳိ႕ကေန ရန္ကုန္ အထိ ခ်ီတက္ သပိတ္ေမွာက္ ေနတဲ့ ေက်ာင္သား ေတြနဲ႔ အစိုးရၾကားမွာ အႀကိဳ ညိႇႏိႈင္းတဲ့ အေနနဲ႔ မနက္ျဖန္ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုမယ္လို႔ ဒီမုိကေရစီ ပညာေရး လႈပ္ရွားမႈ ဦးေဆာင္ ေကာ္မတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ တဦး ျဖစ္တဲ့ မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္က ေျပာဆုိပါတယ္။
“ေနျပည္ေတာ္ကိုက က်မတုိ႔ရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ ပညာေရး လႈပ္ရွားမႈ ဦးေဆာင္ ေကာ္မတီက ကိုယ္စားလွယ္ အခ်ိဳ႕ သြားၿပီးေတာ့ ဒီမွာ စကားေျပာမွာ ေပါ့ေနာ္ မနက္ျဖန္ အတြက္။ အႀကိဳ ေဆြးေႏြးမႈ ပံုစံမ်ိဳးေပါ့။ မနက္ျဖန္ ေတြ႔မွာ ကေတာ့ က်မတို႔ အၾကမ္းမ်ဥ္း သိထားတာက ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ပညာေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဘက္က တာ၀န္ရွိသူ တခ်ိဳ႕လို႔ အၾကမ္းမ်ဥ္းၾကား ထားတယ္ရွင့္။ က်မတို႔ ေတာင္းထားတဲ့ ၄ ပြင့္ဆိုင္နဲ႔လည္း ဆုိင္ပါတယ္ရွင့္။ က်မတို႔ လိုခ်င္တာကို က်မတို႔ တိတိက်က် ေတာင္းဆုိတာေပါ့။ က်မတို႔ အဓိက ဒါ ၄ ပြင့္ဆုိင္ကို သြားဖို႔အတြက္ ဒါ အႀကိဳ ေဆြးေႏြးမႈ ပံုစံပါ။ ပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင့္လည္း ထပ္ၿပီးေတာ့ ဒီေတာင္းဆိုမႈက ပိုၿပီးေတာ့ ျဖစ္လာတာ ဆိုေတာ့ေလ။ ႏွစ္ခုလံုး ကေတာ့ ဆက္စပ္မႈ ရွိပါတယ္။ ဒီကလႈပ္ရွားမႈ တခုတည္း ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး လႈပ္ရွားမႈ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ျဖစ္လာတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ အဲ့ဒီပိတ္ဆုိ႔မႈ နဲ႔လည္း သက္ဆုိင္ ပါတယ္။”
အဂၤါေန႔ မွာေတာ့ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕ကေန ေတာင္သာၿမိဳ႕ကို ခ်ီတက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို ေတာင္သာၿမိဳ႕ရဲ႕ နန္းျမင့္ေတာင္ၾကားမွာ အာဏာပိုင္ေတြက ပိတ္ဆို႔ ထားတဲ့ အတြက္ တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ညေန ၅ နာရီေက်ာ္တဲ့ အခ်ိန္က်မွ တားဆီးေနတဲ့ ေနရာကို အာဏာပိုင္ေတြက ဖယ္ရွား ေပးလိုက္ ပါတယ္။ အတား အဆီးေတြ လုပ္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသား တဦးျဖစ္တဲ့ ရမည္းသင္း နည္းပညာ ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသား ကိုေအာင္ထက္ႏုိင္က အခုလို ေျပာဆုိပါတယ္။
“ေတာင္သာ အ၀င္က နန္းျမင့္ေတာင္ၾကားမွာ က်ေနာ္တုိ႔ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသား ေတြကို လမ္းပိတ္ထား၊ တားထားတဲ့ လုံထိန္းေတြ နားကို ေရာက္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသားေတြ ကေတာ့ နဂို ေတာင္းဆို ထားတဲ့ ဒီ ၄ ပြင့္ဆုိင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရးကို တရား၀င္ မလုပ္ေသးဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒီၾကားထဲက ေတြ႔ဆံု ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးမႈ ေတြကို လက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူး။ အခု အခ်ိန္မွာရွိတဲ့ ေတြ႔ဆံုညိႇႏိႈင္းမႈက က်ေနာ္တုိ႔ သပိတ္စစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာေလွ်ာေမာေမာ ခ်ီတက္ႏုိင္ဖို႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔က ညိႇႏိႈင္းမွာပါ။”
ညေန ၅ နာရီခဲြေက်ာ္ အခ်ိ္န္ေလာက္မွာ ေတာင္သာၿမိဳ႕ကို လံုလံုၿခံဳၿခံဳနဲ႔ ၀င္ေရာက္ ႏုိင္ေရး အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ အာဏာပုိင္ ေတြၾကား ေဆြးေႏြးမႈ ေတြလုပ္ အၿပီး အတား အဆီး ေတြကို ဖယ္ရွား ေပးခဲ့တာပါ။ အခုအခါ မွာေတာ့ ေတာင္သာၿမိဳ႕က တည္းခိုတဲ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို ေက်ာင္းသားေတြ ေရာက္ရွိ ေနၿပီလို႔ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္သားတဦးက ဆုိပါတယ္။
“ဒီကေန႔ ညိႇႏိႈင္းတဲ့ အေျခအေနက က်ေနာ္တုိ႔ သပိတ္ စစ္ေၾကာင္း ေတာင္သာၿမိဳ႕ထဲကို ၿငိမ္းၿငိမ္း ခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ေအာင္ေအာင္ ျမင္ျမင္ ၀င္ႏုိင္ေရးကိုပဲ က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏိႈင္းတာ။ အဲ့ဒီအတြက္ သူတို႔ဘက္က ရဲတပ္ဖြဲ႔ေတြ၊ ခ်ထားတဲ့ လံုထိန္းေတြကို ျပန္႐ုပ္သိမ္း ေပးဖို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏိႈင္းတာ။ ေနာက္ထပ္ေတာ့ ဘာအတား အဆီး အေႏွာင့္အယွက္မွ မရွိေတာ့ဘူးခင္ဗ်။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ တည္းခိုမယ့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတာ့ ေရာက္ပါၿပီခင္ဗ်။”
ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ အာဏာပုိင္ေတြ ထိပ္တိုက္ ေတြ႔ေနစဥ္ အတြင္းမွာ အထက္ ျမန္မာျပည္၊ ေအာက္ျမန္မာျပည္က အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး ဦးစီးဌာန ညႊန္ခ်ဳပ္ ၂ ဦးနဲ႔အတူ မႏၱေလး တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္နဲ႔ ျမင္းၿခံ တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္တို႔က ၾကား၀င္ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ တနလၤာေန႔ည ကေတာ့ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕မွာ ေက်ာင္းသားေတြ တည္းခုိေနတဲ့ စြန္းလြန္းဂူ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းတ၀ိုက္ လံုၿခံဳေရး အင္အား ခ်လာတာေတြ ေတာင္သာလမ္း တေလွ်ာက္ ပိတ္ဆို႔ တားဆီးဖို႔ လုပ္ေဆာင္ ေနတာေတြကို ေရွ႕ေျပးသြားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက သိရိွခဲ့ၿပီး ေတာင္သာ ခရီးစဥ္ အတြက္ စုိးရိမ္ ပူပန္မႈေတြ ရွိေနတာပါ။ ေတာင္သာလမ္းမွာ ရဲတပ္ရင္း အင္အား အလံုးအရင္း ခ်ထားတဲ့ အေပၚ ျမင္းၿခံ လူထုေတြက စုိရိမ္းမႈေတြ ရွိတဲ့ အတြက္ ေက်ာင္းသား ေတြနဲ႔အတူ ေတာင္သာလမ္း တေလွ်ာက္ကို ခ်ီတက္ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး ကူညီေပး ခဲ့ပါတယ္။
ရန္ကုန္ နာေရး ကူညီမႈ အသင္းနဲ႔ လူမႈ ကယ္ဆယ္ေရး အဖဲြ႔ေတြရဲ႕ ကားေတြကလည္း ေဆး၀ါးနဲ႔ အစားအစာေတြ အတြက္ လိုက္ပါ ကူညီခဲ့ေပး ခဲ့ပါတယ္။ ျမင္းၿခံ ေဒသခံေတြရဲ႕ ကားေတြကုိေတာ့ ေန႔လည္ပုိင္းမွာ တားျမစ္ ထားတဲ့ အတြက္ ေတာလမ္းကေန အစား အေသာက္ေတြ သယ္ေဆာင္ ေပးခဲ့ၾကရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒကို ကန္႔ကြက္ ဆန္႔က်င္တဲ့ ေက်ာင္းသား သပိတ္ စစ္ေၾကာင္းေတြဟာ နယ္ၿမိဳ႕ အသီးသီးကေန ခ်ီတက္လာေနၾကၿပီး မႏၱေလးၿမိဳ႕ကေန ရန္ကုန္အထိ ခ်ီတက္လာတဲ့ ေက်ာင္သားေတြ ရိွသလို ထား၀ယ္ကေန ရန္ကုန္ကို ခ်ီတက္ လာၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ကေတာ့ လမ္းခရီး တေလွ်ာက္မွာ ၿမိဳ႕ရြာေတြ မရွိတဲ့အတြက္ အစာေရဆာေတြ ျပတ္ေနေၾကာင္း သိရပါတယ္။
အလားတူပဲ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ မေကြးတိုင္း ပခုကၠဴ၊ ေရနံေခ်ာင္း၊ ေခ်ာက္ စတဲ့ ေနရာေတြက ေက်ာင္းသား ေတြလည္း အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒကို ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ေတြ ကစၿပီး ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ ေနၾကပါတယ္။
အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္တဲ့ အေနနဲ႔ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူ တခ်ိဳ႕ မနက္ျဖန္ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံု ညိႇႏိႈင္းဖို႔ ရွိေနပါတယ္။ ဒီကေန႔ မွာေတာ့ ေက်ာင္းသား သပိတ္ စစ္ေၾကာင္းကို မႏၱေလးတုိင္း ေတာင္သာၿမိဳ႕ အ၀င္မွာ ရဲအာဏာပိုင္ ေတြရဲ႕ ယာယီ ပိတ္ဆို႔ ခံရေပမဲ့ တာ၀န္ ရွိသူေတြ ညိႇႏိႈင္းၿပီးေနာက္ အတား အဆီး ေတြကို လံုၿခံဳေရး အာဏာပိုင္ ေတြက ဖယ္ရွား ေပးခဲ့ပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ေက်ာင္းသား သပိတ္ စစ္ေၾကာင္းဟာ ေတာင္သာ ၿမိဳ႕တြင္းကို ေရာက္ရွိၿပီး ေဒသခံ ျပည္သူေတြ ကလည္း ေက်ာင္းသား ေတြကို ႀကိဳဆို ခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မေအးေအးမာက သတင္း ေပးပို႔ထား ပါတယ္။
အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒကုိ ကန္႔ကြက္တဲ့ အေနနဲ႔ မႏၱေလးၿမဳိ႕ကေန ရန္ကုန္ အထိ ခ်ီတက္ သပိတ္ေမွာက္ ေနတဲ့ ေက်ာင္သား ေတြနဲ႔ အစိုးရၾကားမွာ အႀကိဳ ညိႇႏိႈင္းတဲ့ အေနနဲ႔ မနက္ျဖန္ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုမယ္လို႔ ဒီမုိကေရစီ ပညာေရး လႈပ္ရွားမႈ ဦးေဆာင္ ေကာ္မတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ တဦး ျဖစ္တဲ့ မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္က ေျပာဆုိပါတယ္။
“ေနျပည္ေတာ္ကိုက က်မတုိ႔ရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ ပညာေရး လႈပ္ရွားမႈ ဦးေဆာင္ ေကာ္မတီက ကိုယ္စားလွယ္ အခ်ိဳ႕ သြားၿပီးေတာ့ ဒီမွာ စကားေျပာမွာ ေပါ့ေနာ္ မနက္ျဖန္ အတြက္။ အႀကိဳ ေဆြးေႏြးမႈ ပံုစံမ်ိဳးေပါ့။ မနက္ျဖန္ ေတြ႔မွာ ကေတာ့ က်မတို႔ အၾကမ္းမ်ဥ္း သိထားတာက ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ပညာေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဘက္က တာ၀န္ရွိသူ တခ်ိဳ႕လို႔ အၾကမ္းမ်ဥ္းၾကား ထားတယ္ရွင့္။ က်မတို႔ ေတာင္းထားတဲ့ ၄ ပြင့္ဆိုင္နဲ႔လည္း ဆုိင္ပါတယ္ရွင့္။ က်မတို႔ လိုခ်င္တာကို က်မတို႔ တိတိက်က် ေတာင္းဆုိတာေပါ့။ က်မတို႔ အဓိက ဒါ ၄ ပြင့္ဆုိင္ကို သြားဖို႔အတြက္ ဒါ အႀကိဳ ေဆြးေႏြးမႈ ပံုစံပါ။ ပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင့္လည္း ထပ္ၿပီးေတာ့ ဒီေတာင္းဆိုမႈက ပိုၿပီးေတာ့ ျဖစ္လာတာ ဆိုေတာ့ေလ။ ႏွစ္ခုလံုး ကေတာ့ ဆက္စပ္မႈ ရွိပါတယ္။ ဒီကလႈပ္ရွားမႈ တခုတည္း ဒီမိုကေရစီ ပညာေရး လႈပ္ရွားမႈ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ျဖစ္လာတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ အဲ့ဒီပိတ္ဆုိ႔မႈ နဲ႔လည္း သက္ဆုိင္ ပါတယ္။”
အဂၤါေန႔ မွာေတာ့ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕ကေန ေတာင္သာၿမိဳ႕ကို ခ်ီတက္လာတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြကို ေတာင္သာၿမိဳ႕ရဲ႕ နန္းျမင့္ေတာင္ၾကားမွာ အာဏာပိုင္ေတြက ပိတ္ဆို႔ ထားတဲ့ အတြက္ တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ညေန ၅ နာရီေက်ာ္တဲ့ အခ်ိန္က်မွ တားဆီးေနတဲ့ ေနရာကို အာဏာပိုင္ေတြက ဖယ္ရွား ေပးလိုက္ ပါတယ္။ အတား အဆီးေတြ လုပ္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသား တဦးျဖစ္တဲ့ ရမည္းသင္း နည္းပညာ ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသား ကိုေအာင္ထက္ႏုိင္က အခုလို ေျပာဆုိပါတယ္။
“ေတာင္သာ အ၀င္က နန္းျမင့္ေတာင္ၾကားမွာ က်ေနာ္တုိ႔ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသား ေတြကို လမ္းပိတ္ထား၊ တားထားတဲ့ လုံထိန္းေတြ နားကို ေရာက္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္းသားေတြ ကေတာ့ နဂို ေတာင္းဆို ထားတဲ့ ဒီ ၄ ပြင့္ဆုိင္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးေရးကို တရား၀င္ မလုပ္ေသးဘဲနဲ႔ေတာ့ ဒီၾကားထဲက ေတြ႔ဆံု ညိႇႏိႈင္း ေဆြးေႏြးမႈ ေတြကို လက္ခံမွာ မဟုတ္ဘူး။ အခု အခ်ိန္မွာရွိတဲ့ ေတြ႔ဆံုညိႇႏိႈင္းမႈက က်ေနာ္တုိ႔ သပိတ္စစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာေလွ်ာေမာေမာ ခ်ီတက္ႏုိင္ဖို႔ပဲ က်ေနာ္တုိ႔က ညိႇႏိႈင္းမွာပါ။”
ညေန ၅ နာရီခဲြေက်ာ္ အခ်ိ္န္ေလာက္မွာ ေတာင္သာၿမိဳ႕ကို လံုလံုၿခံဳၿခံဳနဲ႔ ၀င္ေရာက္ ႏုိင္ေရး အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ အာဏာပုိင္ ေတြၾကား ေဆြးေႏြးမႈ ေတြလုပ္ အၿပီး အတား အဆီး ေတြကို ဖယ္ရွား ေပးခဲ့တာပါ။ အခုအခါ မွာေတာ့ ေတာင္သာၿမိဳ႕က တည္းခိုတဲ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းကို ေက်ာင္းသားေတြ ေရာက္ရွိ ေနၿပီလို႔ သပိတ္ေမွာက္ ေက်ာင္သားတဦးက ဆုိပါတယ္။
“ဒီကေန႔ ညိႇႏိႈင္းတဲ့ အေျခအေနက က်ေနာ္တုိ႔ သပိတ္ စစ္ေၾကာင္း ေတာင္သာၿမိဳ႕ထဲကို ၿငိမ္းၿငိမ္း ခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ေအာင္ေအာင္ ျမင္ျမင္ ၀င္ႏုိင္ေရးကိုပဲ က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏိႈင္းတာ။ အဲ့ဒီအတြက္ သူတို႔ဘက္က ရဲတပ္ဖြဲ႔ေတြ၊ ခ်ထားတဲ့ လံုထိန္းေတြကို ျပန္႐ုပ္သိမ္း ေပးဖို႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ ညိႇႏိႈင္းတာ။ ေနာက္ထပ္ေတာ့ ဘာအတား အဆီး အေႏွာင့္အယွက္မွ မရွိေတာ့ဘူးခင္ဗ်။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ တည္းခိုမယ့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတာ့ ေရာက္ပါၿပီခင္ဗ်။”
ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ အာဏာပုိင္ေတြ ထိပ္တိုက္ ေတြ႔ေနစဥ္ အတြင္းမွာ အထက္ ျမန္မာျပည္၊ ေအာက္ျမန္မာျပည္က အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး ဦးစီးဌာန ညႊန္ခ်ဳပ္ ၂ ဦးနဲ႔အတူ မႏၱေလး တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္နဲ႔ ျမင္းၿခံ တကၠသိုလ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္တို႔က ၾကား၀င္ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ တနလၤာေန႔ည ကေတာ့ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕မွာ ေက်ာင္းသားေတြ တည္းခုိေနတဲ့ စြန္းလြန္းဂူ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းတ၀ိုက္ လံုၿခံဳေရး အင္အား ခ်လာတာေတြ ေတာင္သာလမ္း တေလွ်ာက္ ပိတ္ဆို႔ တားဆီးဖို႔ လုပ္ေဆာင္ ေနတာေတြကို ေရွ႕ေျပးသြားတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြက သိရိွခဲ့ၿပီး ေတာင္သာ ခရီးစဥ္ အတြက္ စုိးရိမ္ ပူပန္မႈေတြ ရွိေနတာပါ။ ေတာင္သာလမ္းမွာ ရဲတပ္ရင္း အင္အား အလံုးအရင္း ခ်ထားတဲ့ အေပၚ ျမင္းၿခံ လူထုေတြက စုိရိမ္းမႈေတြ ရွိတဲ့ အတြက္ ေက်ာင္းသား ေတြနဲ႔အတူ ေတာင္သာလမ္း တေလွ်ာက္ကို ခ်ီတက္ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး ကူညီေပး ခဲ့ပါတယ္။
ရန္ကုန္ နာေရး ကူညီမႈ အသင္းနဲ႔ လူမႈ ကယ္ဆယ္ေရး အဖဲြ႔ေတြရဲ႕ ကားေတြကလည္း ေဆး၀ါးနဲ႔ အစားအစာေတြ အတြက္ လိုက္ပါ ကူညီခဲ့ေပး ခဲ့ပါတယ္။ ျမင္းၿခံ ေဒသခံေတြရဲ႕ ကားေတြကုိေတာ့ ေန႔လည္ပုိင္းမွာ တားျမစ္ ထားတဲ့ အတြက္ ေတာလမ္းကေန အစား အေသာက္ေတြ သယ္ေဆာင္ ေပးခဲ့ၾကရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒကို ကန္႔ကြက္ ဆန္႔က်င္တဲ့ ေက်ာင္းသား သပိတ္ စစ္ေၾကာင္းေတြဟာ နယ္ၿမိဳ႕ အသီးသီးကေန ခ်ီတက္လာေနၾကၿပီး မႏၱေလးၿမိဳ႕ကေန ရန္ကုန္အထိ ခ်ီတက္လာတဲ့ ေက်ာင္သားေတြ ရိွသလို ထား၀ယ္ကေန ရန္ကုန္ကို ခ်ီတက္ လာၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ကေတာ့ လမ္းခရီး တေလွ်ာက္မွာ ၿမိဳ႕ရြာေတြ မရွိတဲ့အတြက္ အစာေရဆာေတြ ျပတ္ေနေၾကာင္း သိရပါတယ္။
အလားတူပဲ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ မေကြးတိုင္း ပခုကၠဴ၊ ေရနံေခ်ာင္း၊ ေခ်ာက္ စတဲ့ ေနရာေတြက ေက်ာင္းသား ေတြလည္း အမ်ိဳးသား ပညာေရး ဥပေဒကို ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ေတြ ကစၿပီး ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ ေနၾကပါတယ္။
ေဒၚခင္စုိး၀င္း
27.1.2015
ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ လက္နက္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး၊ ခြဲျခား စိစစ္ေရးနဲ႔ ဥပေဒ အတိုင္း လိုက္နာ က်င့္သံုးေရး ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Frank Rose ဟာ ျမန္မာ ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္နဲ႔႔႔႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ ဒီကေန႔ ေတြ႔ဆံု ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္အတြင္း ဇီဝနဲ႔ ဓာတု လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး စာခ်ဳပ္ေတြ အတည္ျပဳ ႏုိင္ခဲ့တဲ့ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အားရသလို၊ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ေရး အတြက္ လိုအပ္တာ ကူညီေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္း ခဲ့တယ္လို႔ ဒုဝန္ႀကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္က ဆိုပါတယ္။
အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Frank Rose နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း အရာ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္ အေနနဲ႔ ဒီျမန္မာက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တုိ႔က လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာခ်ဳပ္ ၃ ခု အေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔က ပါ၀င္ၿပီးေတာ့ အတည္ျပဳ ခဲ့တာေပါ့။ အဲဒီဟာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ အေပၚမွာ အားရေက်နပ္တယ္၊ အားရ ေက်နပ္ သလုိပဲ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက လုိအပ္တဲ့ အကူအညီ ေတြေပါ့ေနာ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက စာခ်ဳပ္ေတြမွာ အတည္ျပဳ ၿပီးလုိ႔ရွိရင္ ဒီစာခ်ဳပ္ကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖုိ႔ အပုိင္းေပါ့။ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ဖုိ႔ အပုိင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက လုိအပ္တဲ့ အပုိင္းေတြကုိ ကူညီခ်င္တယ္။ အဲဒီအပုိင္းမွာ သူတုိ႔ဘယ္လုိ ကူညီ ေစခ်င္ သလဲ၊ ျမန္မာက ဘာေတြ လုိအပ္သလဲ၊ ဒါေတြကုိ အဓိက ၂ ဘက္ေဆြးေႏြးပါတယ္။”
ေမး - “ဟုတ္ကဲ့၊ ဒု၀န္ႀကီး အခုေျပာတဲ့ လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး စာခ်ဳပ္ ၃ ခု ဆုိတာကုိ နည္းနည္းေလာက္ ရွင္းျပေပးလုိ႔ ရမလားရွင္။”
ေျဖ - “အဓိကကေတာ့ ဇီ၀လက္နက္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပိတ္ပင္တဲ့စာခ်ဳပ္၊ ေနာက္ ဓာတုေဗဒ လက္နက္နဲ႔ ပိတ္ပင္တဲ့ စာခ်ဳပ္ေပါ့ေလ။ ဓာတုေဗဒတုိ႔ ဘာတုိ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ မေန႔တေန႔ကပဲ လႊတ္ေတာ္ ကေနၿပီး အတည္ျပဳတဲ့ အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔က မၾကာခင္မွာ ဒီဟာကုိ နယူးေယာက္မွာ ရွိတဲ့ ျမန္မာ အၿမဲတမ္း ကုိယ္စားလွယ္က လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ စီစဥ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေမး - “ဟုတ္ကဲ့၊ ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါ သလားရွင့္။”
ေျဖ - “ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥစၥာကေတာ့ ဒီေန႔ ထူးထူးျခားျခား ေဆြးေႏြးတဲ့ အထဲမွာ မပါပါဘူး။ သုိ႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔က ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေနာက္ဆက္တဲြ Protocol ေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပုိင္း ေလာက္ကတည္းက က်ေနာ္တုိ႔က လက္မွတ္ထုိး ထားၿပီးေတာ့ ဒီဟာအေပၚမွာ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ဘာမွ ထူးထူးျခားျခား ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးသြားတာ မရွိပါဘူး။ သူနဲ႔အတူ လုိက္ပါလာတဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ၂ ေယာက္ကလည္း တေယာက္က ဓာတုေဗဒ လက္နက္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အထူး ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူ တေယာက္ ပါပါတယ္။ ထုိ႔အတူ ေနာက္တေယာက္ ကလည္း ဇီ၀လက္နက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စာခ်ဳပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အထူး ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူ ပါတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ထင္တာေတာ့ သူက ဒီ ၂ ခုကုိပဲ အဓိက ဦးတည္ၿပီး ေဆြးေႏြး သြားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။”
ေမး - “ဟုတ္ကဲ့ပါ။ သူတုိ႔ဒီ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ၊ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ ဘာေတြမ်ား ေျပာသြားတာ ရွိပါသလဲရွင့္”
ေျဖ - “ဘာမွ ေဆြးေႏြး တာေတာ့ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ၾကားထဲမွာလည္း ဘာမွ ဒီအခ်ိန္ အခါမွာ လုံၿခံဳေရး ေကာင္စီရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အတုိင္း ျမန္မာက လုိက္နာ ေနတယ္ ဆုိတာ သူတုိ႔ သိတဲ့ အတြက္ ဘာမွ အထူး တလည္ ထည့္သြင္းၿပီးေတာ့ ေျပာသြားတာ၊ တုိက္တြန္းသြားတာ၊ ေဆြးေႏြး သြားတာ မရွိပါဘူး။”
ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္ကို VOA ရန္ကုန္႐ံုးခြဲ အယ္ဒီတာ ေဒၚခင္စိုးဝင္းက သီးသန္႔ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ လက္နက္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး၊ ခြဲျခား စိစစ္ေရးနဲ႔ ဥပေဒ အတိုင္း လိုက္နာ က်င့္သံုးေရး ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Frank Rose ဟာ ျမန္မာ ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္နဲ႔႔႔႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ ဒီကေန႔ ေတြ႔ဆံု ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္အတြင္း ဇီဝနဲ႔ ဓာတု လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး စာခ်ဳပ္ေတြ အတည္ျပဳ ႏုိင္ခဲ့တဲ့ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အားရသလို၊ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ႏိုင္ေရး အတြက္ လိုအပ္တာ ကူညီေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္း ခဲ့တယ္လို႔ ဒုဝန္ႀကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္က ဆိုပါတယ္။
အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး Frank Rose နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း အရာ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အေမရိကန္ အေနနဲ႔ ဒီျမန္မာက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္အတြင္းမွာ က်ေနာ္တုိ႔က လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာခ်ဳပ္ ၃ ခု အေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔က ပါ၀င္ၿပီးေတာ့ အတည္ျပဳ ခဲ့တာေပါ့။ အဲဒီဟာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ အေပၚမွာ အားရေက်နပ္တယ္၊ အားရ ေက်နပ္ သလုိပဲ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက လုိအပ္တဲ့ အကူအညီ ေတြေပါ့ေနာ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက စာခ်ဳပ္ေတြမွာ အတည္ျပဳ ၿပီးလုိ႔ရွိရင္ ဒီစာခ်ဳပ္ကုိ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖုိ႔ အပုိင္းေပါ့။ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ဖုိ႔ အပုိင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက လုိအပ္တဲ့ အပုိင္းေတြကုိ ကူညီခ်င္တယ္။ အဲဒီအပုိင္းမွာ သူတုိ႔ဘယ္လုိ ကူညီ ေစခ်င္ သလဲ၊ ျမန္မာက ဘာေတြ လုိအပ္သလဲ၊ ဒါေတြကုိ အဓိက ၂ ဘက္ေဆြးေႏြးပါတယ္။”
ေမး - “ဟုတ္ကဲ့၊ ဒု၀န္ႀကီး အခုေျပာတဲ့ လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး စာခ်ဳပ္ ၃ ခု ဆုိတာကုိ နည္းနည္းေလာက္ ရွင္းျပေပးလုိ႔ ရမလားရွင္။”
ေျဖ - “အဓိကကေတာ့ ဇီ၀လက္နက္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ပိတ္ပင္တဲ့စာခ်ဳပ္၊ ေနာက္ ဓာတုေဗဒ လက္နက္နဲ႔ ပိတ္ပင္တဲ့ စာခ်ဳပ္ေပါ့ေလ။ ဓာတုေဗဒတုိ႔ ဘာတုိ႔ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ မေန႔တေန႔ကပဲ လႊတ္ေတာ္ ကေနၿပီး အတည္ျပဳတဲ့ အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔က မၾကာခင္မွာ ဒီဟာကုိ နယူးေယာက္မွာ ရွိတဲ့ ျမန္မာ အၿမဲတမ္း ကုိယ္စားလွယ္က လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ စီစဥ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ေမး - “ဟုတ္ကဲ့၊ ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါ သလားရွင့္။”
ေျဖ - “ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥစၥာကေတာ့ ဒီေန႔ ထူးထူးျခားျခား ေဆြးေႏြးတဲ့ အထဲမွာ မပါပါဘူး။ သုိ႔ေသာ္လည္း က်ေနာ္တုိ႔က ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေနာက္ဆက္တဲြ Protocol ေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီအေပၚမွာ က်ေနာ္တုိ႔က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပုိင္း ေလာက္ကတည္းက က်ေနာ္တုိ႔က လက္မွတ္ထုိး ထားၿပီးေတာ့ ဒီဟာအေပၚမွာ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ဘာမွ ထူးထူးျခားျခား ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးသြားတာ မရွိပါဘူး။ သူနဲ႔အတူ လုိက္ပါလာတဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ၂ ေယာက္ကလည္း တေယာက္က ဓာတုေဗဒ လက္နက္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အထူး ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူ တေယာက္ ပါပါတယ္။ ထုိ႔အတူ ေနာက္တေယာက္ ကလည္း ဇီ၀လက္နက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စာခ်ဳပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အထူး ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူ ပါတဲ့အတြက္ က်ေနာ္ထင္တာေတာ့ သူက ဒီ ၂ ခုကုိပဲ အဓိက ဦးတည္ၿပီး ေဆြးေႏြး သြားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။”
ေမး - “ဟုတ္ကဲ့ပါ။ သူတုိ႔ဒီ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ၊ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ ဘာေတြမ်ား ေျပာသြားတာ ရွိပါသလဲရွင့္”
ေျဖ - “ဘာမွ ေဆြးေႏြး တာေတာ့ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားနဲ႔ ၾကားထဲမွာလည္း ဘာမွ ဒီအခ်ိန္ အခါမွာ လုံၿခံဳေရး ေကာင္စီရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အတုိင္း ျမန္မာက လုိက္နာ ေနတယ္ ဆုိတာ သူတုိ႔ သိတဲ့ အတြက္ ဘာမွ အထူး တလည္ ထည့္သြင္းၿပီးေတာ့ ေျပာသြားတာ၊ တုိက္တြန္းသြားတာ၊ ေဆြးေႏြး သြားတာ မရွိပါဘူး။”
ဒုတိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဦးသန္႔ေက်ာ္ကို VOA ရန္ကုန္႐ံုးခြဲ အယ္ဒီတာ ေဒၚခင္စိုးဝင္းက သီးသန္႔ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကုိဘခက္
RB News
26.1.2015
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ငါးရန္႔ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အုပ္စုရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ ေက်းရြာမ်ား အတြင္းမွ ေဈးသုိ႔ပင္ သြားခြင့္ မေပးဘဲ အာဏာပုိင္မ်ားက ေခ်ာင္ပိတ္၍ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ ျပဳလုပ္ ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ယေန႔ ဇန္န၀ါရီလ (၂၆) ရက္ေန႔တြင္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ငါးရန္႔ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေကာင္းစိန္လွက ရြာထြက္လက္မွတ္ မ်ားကုိ ပိတ္ပင္ ထားခဲ့ၿပီး ကင္းေစာင့္မ်ား ခ်၍ တစ္ရြာလုံးကုိ ရြာျပင္ထြက္ခြင့္ ပိတ္ပင္ ထားခဲ့သည္။ ယေန႔သည္ ကၽြန္းေပါက္ေဈး၏ အပတ္စဥ္ ေဈးေန႔ ျဖစ္ေသာ္လည္း မည္သူ တစ္ဦး တစ္ေယာက္ကုိမွ သြားေရာက္၍ ေဈးေရာင္းခြင့္ မေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ အဆုိပါ ကၽြန္းေပါက္ေဈးသည္ အပတ္စဥ္ တနလၤာေန႔တြင္ နယ္ေပါင္းစုံမွ ေဈးေရာင္း၀ယ္သူမ်ား စုစည္း၍ ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားသည့္ ေဈးျဖစ္သည္။ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕ႏွင့္ ေတာင္ဘဇားသည္ ၁၂ မုိင္ခန္႔ ကြာေ၀းၿပီး၊ ေတာင္ဘဇားမွ ကၽြန္းေပါက္ေဈးသုိ႔ ၅ မုိင္ခန္႔ ကြာေ၀းသည္။ ေတာင္ဘဇားရွိ ေဒသခံ အမ်ားအျပားမွာ တစ္ပတ္လွ်င္ တစ္ႀကိမ္ ကၽြန္းေပါက္ေဈးမွ မျဖစ္မေန ေဈး၀ယ္ရသူမ်ား ရွိသကဲ့သုိ႔၊ မျဖစ္မေန ေဈးသြားေရာင္းသူ မ်ားလည္း ရွိသည္။
ငါးရန္႔ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေကာင္းစိန္လွက မ.က.ဖ၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ တုိ႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ေခ်ာင္ပိတ္ကာ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ငါးရန္႔ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ရပ္ကြက္ (၂)၊ (၃)၊ (၄) တုိ႔တြင္ ေခ်ာင္ပိတ္၍ စစ္ေဆးခဲ့ေသာ္လည္း အိမ္ေထာင္စု (၆၀) ခန္႔သာ စစ္ေဆးႏုိင္ခဲ့သည္။ ဇန္န၀ါရီလ (၂၇) ရက္ေန႔တြင္ ယင္းမရြာ ရပ္ကြက္ (၅)၊ (၆)၊ (၇)၊ (၈) တုိ႔ကုိ ဆက္လက္ စစ္ေဆးသြားမည္ဟု သိရွိရၿပီး၊ ေပါက္ေတာျပင္ရြာတြင္လည္း စစ္ေဆးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ေဒသခံမ်ားကုိ ရြာအျပင္၊ ေဈးမ်ားသုိ႔ ထြက္ခြင့္မေပးဘဲ ေခ်ာင္ပိတ္ထားသည့္ အျပင္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူထုက ပါ၀င္ရန္ ျငင္းဆန္ ေနပါက တစ္ရြာလုံး မီးရႈိ႕ပစ္မည္ဟု အာဏာပုိင္မ်ားက ၿခိမ္းေျခာက္သည့္ ေနာက္ပုိင္းတြင္ အားမာန္ ေလွ်ာ့ကာ ပါ၀င္ခဲ့ရသည္ဟု ပါ၀င္သူ အမ်ားစုက ေျပာပါသည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း စစ္ေဆးရန္ က်န္ေနသည့္ အမ်ားစုက ၎တုိ႔က ပစ္သတ္လွ်င္လည္း အစစ္ေဆးခံမည္ မဟုတ္ဟု ေျပာဆုိေနၾကသည္။ မိမိတုိ႔တြင္ ေမြးရာပါ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ရွိလွ်က္ ယခုကဲ့သုိ႔ လက္နက္ျဖင့္ အႏုိင္က်င့္၍ အတင္းအဓမၼ ဘဂၤါလီ ဇတ္သြင္းရန္ ႀကံစည္ ေနျခင္းကုိ လက္မခံႏုိင္ဟု ဆုိသည္။
ဇန္န၀ါရီလ (၂၇) ရက္ေန႔ နံနက္ ၈ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ငါးရန္႔ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အုပ္စုရွိ ရြာမ်ားမွ ရပ္မိရပ္ဖ ၁၀ ဦးစီကုိ အေရးေပၚ အစည္းအေ၀း ေခၚထားၿပီး၊ အစည္းအေ၀းသုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ရဲမွဴးခ်ဳပ္ တင္ကုိကုိႏွင့္ အတူ အာဏာပုိင္မ်ား၏ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားဟု လူသိမ်ားၾကေသာ ဦးေရာ္ဖိတ္ႏွင့္ ဆရာ ဦးအာဘူကလာမ္ တုိ႔လည္း လာမည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚေနေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ေဒသခံမ်ားက အဆုိပါ ကြပ္ကဲေရးမွဴးက လာၿပီး ပုိ၍ ဒုကၡေပးမည္ကုိ စုိးရိမ္လ်က္ ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။
RB News
26.1.2015
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ရွိ ေညာင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာ၀န္ခံကုိ အမည္မသိ လူႏွစ္ေယာက္က ဓါးျဖင့္ထုိးလုိက္ရာ ေသဆုံးသြားၿပီး၊ ေက်းရြာ အတြင္းသုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ား ၀င္ေရာက္၍ ရမ္းကားလ်က္ ရွိသည့္အတြက္ ေဒသခံမ်ား အထူး စုိးရိမ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ယေန႔ ဇန္န၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔ နံနက္ ၂း၁၅ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေညာင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာ၀န္ခံ ဦးေဇာ္ကိရ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) ႏွင့္ ၎၏ ကုိယ္ရံေတာ္ ဦးဇူဘုိင္ရ္ (ဘ) ဦးတာန္ဒူး (အသက္ ၂၃ ႏွစ္) တုိ႔ကုိ အမည္မသိ လူႏွစ္ဦးက ဓါးျဖင့္ထုိးခဲ့သည္။ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာ၀န္ခံ ျဖစ္သူ ဦးေဇာ္ကိရ္ႏွင့္ ၎၏ ကုိယ္ရံေတာ္ ဦးဇူဘုိင္ရ္ တုိ႔သည္ ထုိအခ်ိန္တြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားႏွင့္ ရြာအတြင္း ကင္းလွည့္၍ ျပန္လာေနစဥ္ ဦးေဇာ္ကိရ္၏အိမ္ႏွင့္ မနီးမေ၀းသုိ႔ ေရာက္ရွိခ်ိန္တြင္ အမည္မသိ လူႏွစ္ဦးက ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးကုိ ဓါးျဖင့္ ထုိး၍ ထြက္ေျပး သြားေၾကာင္း သိရသည္။
၎တုိ႔ ႏွစ္ဦးလုံး ဓါးျဖင့္ ထုိးခံရၿပီးေနာက္ ၃ မုိင္ရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔သုိ႔ အေၾကာင္းၾကားခဲ့ရာ၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ရဲမွဴးႏွင့္ အဖြဲ႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး ဓါးထုိးခံရသူ ႏွစ္ဦးစလုံးကုိ ေမာင္ေတာ ေဆးရုံသုိ႔ ခ်က္ခ်င္း ပုိ႔ေဆာင္ ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေဆးရုံ အေရာက္တြင္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာ၀န္ခံ ျဖစ္သူ ဦးေဇာ္ကိရ္ ေသဆုံးသြားၿပီး၊ ဦးဇူဘုိင္ရ္မွာ ဓါးဒဏ္ရာျဖင့္ ေဆးကုသမႈ ခံယူလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
အဆုိပါ လူသတ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနသည့္ ဦးဇူဘုိင္ရ္ကုိ အမႈ စုံစမ္းေရး ရဲအဖြဲ႔က ထြက္ဆုိခ်က္ ယူခဲ့ရာ ၎က လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္သူ ႏွစ္ဦးမွာ ၎တုိ႔၏ ရြာမွ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏွစ္ဦးစလုံးကုိ ေကာင္းမြန္စြာ ျမင္ခဲ့ေၾကာင္း ထြက္ဆုိခဲ့သည္ဟု သိရွိရသည္။
ယေန႔ ညေန ၅ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ၃ မုိင္ႏွင့္ ေဂၚဒူသာရ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းမွ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ ၄၀ ေက်ာ္ခန္႔ ေညာင္ေခ်ာင္း ေက်းရြာသုိ႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး ရြာတစ္ဖက္ကုိ ပိတ္ဆုိ႔၍ အိမ္တုိင္းကုိ ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးခဲ့သည္။ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ား၏ ထုံးထမ္းစဥ္လာကုိ သိရွိေသာ ရြာမွ အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ မတရား စြပ္စြဲခံရၿပီး တရားခံ ျဖစ္ခံရမည္ကုိ စုိးရိမ္၍ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ား မေရာက္လာမွီ ရြာအတြင္းရွိ အမ်ဳိးသား တစ္ဦး မက်န္ တိမ္းေရွာင္ သြားခဲ့သည္။
နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားသည္ အိမ္မ်ား အတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးစဥ္ ေနအိမ္အခ်ဳိ႕မွ အသုံးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားကုိ ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားက ရြာအတြင္း ေတြ႔သမွ် ေယာက်္ား မ်ားကုိ ဖမ္းဆီးရန္ ကြပ္ကဲေရးမွဴး ရဲမွဴးခ်ဳပ္ တင္ကုိကုိက အမိန္႔ေပးထားေၾကာင္း ေအာ္ဟစ္ ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု ရြာမွ အမ်ဳိးသမီး အခ်ဳိ႕၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ား အရ သိရသည္။
ဓါးဒဏ္ရာျဖင့္ ေဆးကုသမႈ ခံယူေနသည့္ ဦးဇူဘုိင္ရ္သည္ မ်က္ျမင္ သက္ေသ တစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး၊ ၎၏ ထြက္ဆုိခ်က္ အတုိင္း အမႈစစ္ ရဲမ်ားက တရားခံ ႏွစ္ဦးကုိ သိရွိၿပီး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တရားခံ ေပၚၿပီးသား အမႈ ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားက အျပစ္မဲ့ ေက်းရြာသား မ်ား၏ အိမ္မ်ားထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆး၍ ပစၥည္းမ်ား ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ေတြ႔သမွ် ေယာက်္ားမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးမည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ ေနျခင္းအျပင္ အမ်ဳိးသားမ်ား ရြာထဲတြင္ မရွိခ်ိန္တြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကုိ မုဒိန္းက်င့္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာမည္ကုိ အလြန္ စုိးရိမ္ပူပန္ လ်က္ရွိသည္ဟု ေက်းရြာသားမ်ားက ေျပာပါသည္။
ေက်းရြာသားမ်ားက တရားခံမ်ားကုိ အမႈစစ္ရဲမ်ားက သိရွိၿပီးေသာေၾကာင့္ တရားခံ အစစ္အမွန္ ျဖစ္သူ ႏွစ္ဦးကုိ တရား ဥပေဒႏွင့္ အညီ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ မဆုိင္သူမ်ားကုိ ဒုကၡမေပးရန္ ေတာင္းဆုိေနၾကသည္။
တစ္ဆက္တည္းမွာပင္ အနီးအနားရွိ ေက်းရြာမ်ား ျဖစ္ေသာ ပန္းေတာျပင္၊ ဘဂုံးနား ေက်းရြာမ်ားတြင္လည္း လူသတ္ တရားခံ ႏွစ္ဦးကုိ ရွာေဖြရန္ အိမ္တုိင္း ၀င္ေရာက္၍ ေမႊေႏွာက္ စစ္ေဆးရန္ စီစဥ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
26.1.2015
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ေဂၚဒူသာရ တံတား ကင္းစခန္းမွ ရဲမွဴးၿငိမ္းခ်မ္းေအး၊ ဒုခ်ီးရားတန္း ေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေအာင္ဇံျဖဴႏွင့္ ဒုခ်ီးရားတန္း ေက်းရြာ တာ၀န္ခံ ဦးဆုလ္တာန္ တုိ႔ပူးေပါင္း၍ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ၃၇ ဦးထံမွ ေငြက်ပ္ ၆၂ သိန္း ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ဒုခ်ီးရားတန္း ေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေအာင္ဇံျဖဴႏွင့္ ေက်းရြာ တာ၀န္ခံ ဦးဆုလ္တာန္ တုိ႔သည္ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ (၁၀) ဦးကုိ ဘဂၤလားဖုန္းမ်ား သုံးစြဲေနသည္ဟု မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲ၍ ေဂၚဒူသာရ ေက်းရြာ တံတား ကင္းစခန္းမွ ရဲမွဴးၿငိမ္းခ်မ္းေအး လက္သုိ႔ အပ္ႏွံ၍ ေငြညွစ္ၿပီး၊ ဦးေအာင္ဇံျဖဴ၊ ဦးဆုလ္တာန္ႏွင့္ ရဲမွဴး ၿငိမ္းခ်မ္းေအးတုိ႔ ခြဲေ၀ ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
ဘဂၤလားဖုန္း သုံးစြဲေနသည္ဟု လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲခံရၿပီး ေငြညွစ္ခံရသူမ်ားမွာ --
(၁) ဦးဇူရ္အာလမ္ (ဘ) ဦးေဘာ္ဒီအာလမ္ (အသက္ ၅၀ ႏွစ္) -- ညွစ္ခံရသည့္ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း
(၂) ႏူရူလ္ေဟာက္ခ္ (ဘ) ဦးေဇာ္လာလ္ (အသက္ ၁၈ ႏွစ္) -- ညွစ္ခံရသည့္ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း
(၃) မာမတ္ရီဇူ၀ါန္ (ဘ) ဦးႏူရ္အာမီးန္ (အသက္ ၁၆ ႏွစ္) -- ညွစ္ခံရသည့္ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း
(၄) မာမတ္ဇူဘုိင္ရ္ (ဘ) ဦးဒီလ္မုိဟာမတ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) -- ညွစ္ခံရသည့္ ေငြက်ပ္ ၅ သိန္း
(၅) ႏူရ္မာမတ္ (ဘ) ဦးေရာ္ရွိတ္အာမတ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) -- ညွစ္ခံရသည့္ ေငြက်ပ္ ၅ သိန္း
(၆) ဦးေကာ္ဘိရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးေရာ္ရွိတ္အာမတ္ (အသက္ ၃၃ ႏွစ္) -- ညွစ္ခံရသည့္ ေငြက်ပ္ ၅ သိန္း
(၇) ဒီလ္မုိဟာမတ္ (ဘ) ဦးေရာ္ရွိတ္အာမတ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) -- ညွစ္ခံရသည့္ ေငြက်ပ္ ၂ သိန္း
(၈) ဦးေဒါလူဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးအဒူေဇာ္ေဘာ္ရ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) -- ညွစ္ခံရသည့္ ေငြက်ပ္ ၂ သိန္း
(၉) ဟာဖီးဇ္အာမတ္ (ဘ) ဦးအဒူရာဇတ္ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္) -- ညွစ္ခံရသည့္ ေငြက်ပ္ ၂ သိန္း
(၁၀) ဦးအဘူလ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးမာမတ္ဟူစိန္း (အသက္ ၅၀ ႏွစ္) -- ညွစ္ခံရသည့္ ေငြက်ပ္ ၂ သိန္း -- တုိ႔ျဖစ္သည္။
ထုိ႔အျပင္ ဦးေအာင္ဇံျဖဴႏွင့္ ဦးဆုလ္တာန္ တုိ႔သည္ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံမ်ားကုိ ရဲတပ္ၾကပ္ႀကီး ေအာင္ေက်ာ္သိန္း ေပ်ာက္ဆုံးမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေနသူ တရားခံ စာရင္းမ်ားမွ ပယ္ဖ်က္ေပးမည္၊ ေငြမေပးပါက ေထာင္က်မည္ဟု လိမ္ညာ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ေဒသခံ (၂၇) ဦးထံမွ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္းစီကုိ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ေငြက်ပ္တစ္သိန္းစီ ညွစ္ခံရသူမ်ားမွာ --
(၁) ဦးေမာ္နီရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးေနာ္ဇူမ်ာ (အသက္ ၅၈ ႏွစ္)
(၂) ဦးေကာ္ဘိရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးေဘာ္ရီွရ္အာမတ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္)
(၃) ဦးအဒူလ္အာမတ္ (ဘ) ဦးဟူစိန္းအာမတ္ (အသက္ ၃၇ ႏွစ္)
(၄) ဦးေနာ္ဇီရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးေနာ္ဇူမ်ာ (အသက္ ၆၅ ႏွစ္)
(၅) ဦးေရွာ္ဘီရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးဆာေလအာမတ္ (အသက္ ၃၁ ႏွစ္)
(၆) ဦးရႈကူရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးဆာေလအာမတ္ (အသက္ ၅၅ ႏွစ္)
(၇) ဦးႏူရ္ဟာရွိမ္း (ဘ) ဦးအာမာန္အုလႅာ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္)
(၈) ဦးေရွာမ္ရႈ (ဘ) ဦးကုလႅာမ်ာ (အသက္ ၄၀ ႏွစ္)
(၉) ဟာမိတ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးဇာေဖာရ္အာမတ္ (အသက္ ၂၃ ႏွစ္)
(၁၀) ဦးရာေမာတ္အုလႅာ (ဘ) ဦးေဇာ္လာလ္ (အသက္ ၃၆ ႏွစ္)
(၁၁) ေကာ္ဘိရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးေဆြတာလမ္ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္)
(၁၂) ေဟဒါယာသ္အုလႅာ (ဘ) ဦးေမာတီရာမန္ (အသက္ ၁၆ ႏွစ္)
(၁၃) ေကာ္ရီမူလႅာ (ဘ) ဦးေမာ္ဇီအူလႅာ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္)
(၁၄) ေအနာမ္ (ဘ) ဦးမာမတ္ဟူစိန္း (အသက္ ၂၄ ႏွစ္)
(၁၅) မာမတ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးလာလ္မ်ာ (အသက္ ၂၄ ႏွစ္)
(၁၆) ဦးေဟဖ္ဇူရာမန္ (ဘ) ဦးႏူရ္အစၥလာမ္ (အသက္ ၂၉ ႏွစ္)
(၁၇) ဟာလာယာ (ဘ) ဦးေဆာ္လီမူလႅာ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္)
(၁၈) အဒူလာမီးန္ (ဘ) ဦးမာမတ္ဆီဒိခ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္)
(၁၉) ဦးအဒူေမာ္ဇိတ္ (ဘ) ဦးအဒူေဂၚေဖာ္ရ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္)
(၂၀) ေဆြယာဒ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးဇာေဖာရ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၁၆ ႏွစ္)
(၂၁) ႏူရ္ဆလာမ္ (ဘ) ဦးရွာခ္အာမတ္ (အသက္ ၂၂ ႏွစ္)
(၂၂) ဦးေရာ္ဘီအာမတ္ (ဘ) ဦးႏူရူအစၥလာမ္ (အသက္ ၃၃ ႏွစ္)
(၂၃) ဦးအဒူေရာ္ဟိမ္း (ဘ) ဦးအဒူဆလာမ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္)
(၂၄) အဒူေရာ္ဟိမ္း (ဘ) ဦးေဖာေဇာ္လ္အာမတ္ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္)
(၂၅) ေဖာ္ယာဇူလ္အစၥလာမ္ (ဘ) ဦးႏူရ္မုိဟာမတ္ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္)
(၂၆) ဦးေဆြတာလာမ္ (ဘ) ဦးေဒါဘီအူလႅာ (အသက္ ၄၁ ႏွစ္)
(၂၇) ဦးအီႏုစ္ (ဘ) ဦးအဒူမာလဲခ္ (အသက္ ၃၆ ႏွစ္) -- တုိ႔ျဖစ္သည္။
(၁) ဦးေမာ္နီရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးေနာ္ဇူမ်ာ (အသက္ ၅၈ ႏွစ္)
(၂) ဦးေကာ္ဘိရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးေဘာ္ရီွရ္အာမတ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္)
(၃) ဦးအဒူလ္အာမတ္ (ဘ) ဦးဟူစိန္းအာမတ္ (အသက္ ၃၇ ႏွစ္)
(၄) ဦးေနာ္ဇီရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးေနာ္ဇူမ်ာ (အသက္ ၆၅ ႏွစ္)
(၅) ဦးေရွာ္ဘီရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးဆာေလအာမတ္ (အသက္ ၃၁ ႏွစ္)
(၆) ဦးရႈကူရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးဆာေလအာမတ္ (အသက္ ၅၅ ႏွစ္)
(၇) ဦးႏူရ္ဟာရွိမ္း (ဘ) ဦးအာမာန္အုလႅာ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္)
(၈) ဦးေရွာမ္ရႈ (ဘ) ဦးကုလႅာမ်ာ (အသက္ ၄၀ ႏွစ္)
(၉) ဟာမိတ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးဇာေဖာရ္အာမတ္ (အသက္ ၂၃ ႏွစ္)
(၁၀) ဦးရာေမာတ္အုလႅာ (ဘ) ဦးေဇာ္လာလ္ (အသက္ ၃၆ ႏွစ္)
(၁၁) ေကာ္ဘိရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးေဆြတာလမ္ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္)
(၁၂) ေဟဒါယာသ္အုလႅာ (ဘ) ဦးေမာတီရာမန္ (အသက္ ၁၆ ႏွစ္)
(၁၃) ေကာ္ရီမူလႅာ (ဘ) ဦးေမာ္ဇီအူလႅာ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္)
(၁၄) ေအနာမ္ (ဘ) ဦးမာမတ္ဟူစိန္း (အသက္ ၂၄ ႏွစ္)
(၁၅) မာမတ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးလာလ္မ်ာ (အသက္ ၂၄ ႏွစ္)
(၁၆) ဦးေဟဖ္ဇူရာမန္ (ဘ) ဦးႏူရ္အစၥလာမ္ (အသက္ ၂၉ ႏွစ္)
(၁၇) ဟာလာယာ (ဘ) ဦးေဆာ္လီမူလႅာ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္)
(၁၈) အဒူလာမီးန္ (ဘ) ဦးမာမတ္ဆီဒိခ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္)
(၁၉) ဦးအဒူေမာ္ဇိတ္ (ဘ) ဦးအဒူေဂၚေဖာ္ရ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္)
(၂၀) ေဆြယာဒ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးဇာေဖာရ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၁၆ ႏွစ္)
(၂၁) ႏူရ္ဆလာမ္ (ဘ) ဦးရွာခ္အာမတ္ (အသက္ ၂၂ ႏွစ္)
(၂၂) ဦးေရာ္ဘီအာမတ္ (ဘ) ဦးႏူရူအစၥလာမ္ (အသက္ ၃၃ ႏွစ္)
(၂၃) ဦးအဒူေရာ္ဟိမ္း (ဘ) ဦးအဒူဆလာမ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္)
(၂၄) အဒူေရာ္ဟိမ္း (ဘ) ဦးေဖာေဇာ္လ္အာမတ္ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္)
(၂၅) ေဖာ္ယာဇူလ္အစၥလာမ္ (ဘ) ဦးႏူရ္မုိဟာမတ္ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္)
(၂၆) ဦးေဆြတာလာမ္ (ဘ) ဦးေဒါဘီအူလႅာ (အသက္ ၄၁ ႏွစ္)
(၂၇) ဦးအီႏုစ္ (ဘ) ဦးအဒူမာလဲခ္ (အသက္ ၃၆ ႏွစ္) -- တုိ႔ျဖစ္သည္။
RB News
26.1.2015
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ရွိ ရပ္ကြက္ႏွင့္ ေက်းရြာ အနည္းငယ္၌ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ တြင္ နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ ေငြညွစ္ျခင္း၊ မ.က.ဖ အဖြဲ႔၀င္မ်ားက အမ်ဳိးသမီးမ်ားကုိ ေစာ္ကားျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဇန္န၀ါရီလ (၁၃) ရက္ေန႔တြင္ ျပန္လည္ အသက္သြင္းလုိက္သည့္ ယခင္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္က ဆြဲ၊တင္၊စစ္ တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ျပည္သူမ်ား မပါ၀င္ခ်င္သည့္ အဓိက အေၾကာင္းရင္းမ်ားထဲတြင္ မတရားသျဖင့္ ေငြညွစ္ျခင္းႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး မ်ားကုိ ကာအိေျႏၵ ပ်က္ျပားသည့္ အထိ ေစာ္ကားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးသန္းေရႊ၏ အႀကံေပး အရာရွိ သဖြယ္ ျဖစ္ေနသည့္ အမွတ္ (၅) ရပ္ကြက္မွ ဦးေမာင္လႈိင္စုိး၏ ေငြညွစ္မႈမ်ားႏွင့္ ေစာ္ကားမႈမ်ားသည္ သည္းခံႏုိင္ဖြယ္ရာပင္ မရွိေသာ္လည္း ဥပေဒက အကာအကြယ္ မေပးေသာေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ား ႏႈတ္ဆိတ္ေနရသည္ဟု ဆုိသည္။
ဇန္န၀ါရီလ (၁၄) ရက္ေန႔က အမွတ္ (၅) ရပ္ကြက္ ဟမ္လာလ္ရြာတြင္ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ စတင္ခဲ့ၿပီး၊ ဦးေမာင္လႈိင္စုိး၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ၊ ရုိက္ႏွက္ ေစာ္ကားမႈမ်ားေၾကာင့္ မိသားစု (၄၀) ပါ၀င္ စစ္ေဆး ခံခဲ့ရသည္။ ဇန္န၀ါရီလ (၁၄) ရက္ေန႔မွ (၁၉) ရက္ေန႔ အတြင္း နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ ရုိက္ႏွက္ ေစာ္ကားၿပီး မိသားစု (၄၀၀) ခန္႔ကုိ စစ္ေဆးခဲ့သည္။
ဟမ္လာလ္ရြာမွ ဆုိကၠားနင္း၍ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျပဳေနသူ ျဖစ္သည့္ ဦးေဘာ္ရီွရ္ အာမတ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁၆၅၀၀၀ ကုိ ေမြးစာရင္း အတြက္ ၁၀၀၀၀ က်ပ္၊ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းမွ ပယ္ဖ်ယ္ အတြက္ ၂၀၀၀၀ က်ပ္၊ သမီး လက္ထပ္ခြင့္ အတြက္ ၁၃၀၀၀၀ က်ပ္ႏွင့္ ဓါတ္ပုံ ရုိက္ခ ၅၀၀၀ က်ပ္ ဟုဆုိကာ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ယင္းရြာမွ ဦးဟူဆံအာမတ္ ထံမွလည္း ေငြက်ပ္ ၁၄၀၀၀၀ ကုိ လက္ထပ္ခြင့္ အတြက္ ၁၀၀၀၀၀ က်ပ္၊ ဇနီး စာရင္းတင္ရန္ အတြက္ ၂၀၀၀၀ က်ပ္ႏွင့္ အေထြေထြ အတြက္ ၂၀၀၀၀ က်ပ္ ဟုဆုိကာ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ယင္းရြာမွ ဦးႏူရ္ဆလာမ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁ သိန္း၊ ဦးယာစီးန္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁ သိန္း၊ ဦးႏူရ္မာမတ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္းႏွင့္ ဦးေရွာ္မ္ရႈ (ဘ) ဦးအဒူရွကူရ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၈ ေသာင္း၊ ဦးအဒူရာမန္ (ဘ) ဦးအဘူဆယိဒ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၈ ေသာင္း၊ ဦးအာယုဖ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၃ ေသာင္း၊ ဦးယာဇုလ္ေဟာက္ (ေထြ/အုပ္) ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁ သိန္း၊ ဦးဇူဘုိင္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၃ ေသာင္း၊ ဦးေရွာ္ဘိရ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း၊ ေဒၚသႏၱာမုိး ထံမွ ေငြက်ပ္ ၂ ေသာင္း၊ ဦးရူႏူရွား ထံမွ ေငြက်ပ္ ၇ ေသာင္း၊ ဆရာႀကီး ဦးလွေအာင္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္းႏွင့္ အတင္းအဓမၼ စစ္ေဆးခံရသူ ၈၀% မွာ ေငြက်ပ္ ၁၅၀၀၀ မွ တစ္သိန္းေက်ာ္ထိ ညွစ္ခံခဲ့ရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ တစ္အိမ္ေထာင္စုလွ်င္ ေငြက်ပ္ ၁၅၀၀၀ ႏွင့္ ပွ်မ္းမွ် တြက္လွ်င္ပင္ တစ္ရြာတည္းမွ ေငြက်ပ္ သိန္း ၆၀ ေက်ာ္ ညွစ္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
ဇန္န၀ါရီလ (၁၈) ရက္ေန႔က ဦးဥတၱမခန္းမတြင္ က်င္းပသည့္ အစည္းအေ၀းတြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကြပ္ကဲေရးမွဴး ရဲမွဴးခ်ဳပ္ တင္ကုိကုိ ကုိ ေဒသခံမ်ားက ဦးေမာင္လႈိင္စုိးက ေငြညွစ္ေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ တင္ျပခဲ့ရာ၊ ရဲမွဴးခ်ဳပ္ တင္ကုိကုိက ေငြေတာင္းလွ်င္ ၀၉ ၈၅၂၀၀၀၅၉ သုိ႔တုိင္ၾကားရန္ ေျပာဆုိခဲ့သည္။ ဇန္န၀ါရီလ (၁၉) ရက္ေန႔တြင္ ဦးေမာင္လႈိင္စုိးက ဌာနဆုိင္ရာ ပြဲစားျဖစ္သူ ဦးဟာမီဒုလႅာ၏ ေနအိမ္တြင္ ဌာနဆုိင္ရာ ပြဲစား ဦးအီႏုစ္ (ဘ) ဦးေမာဂၢါ၊ ဦးႏူရ္အာလမ္၊ ဦးေရွာမ္ရႈ၊ ဦးအာေလာမ္၊ ဦးအီစၥမုိင္လ္ (ငါးေရာင္း)၊ ဦးအာမီးရ္ဟမ္းဇာ (ရ.၀.တ)၊ ဦးအဒူရွကူရ္ (ဆန္)၊ ဦးဂူလီယာႏွင့္ ဦးေနာဘီယာ တုိ႔ကုိ ဖိတ္ၾကား၍ ညစာေကၽြးၿပီး အကယ္၍ အထက္မွ ေငြညွစ္ေနမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးျမန္းပါက ေငြညွစ္ျခင္း မရွိေၾကာင္း ေျပာရန္ ညစာစားပြဲသုိ႔ တက္ေရာက္သူမ်ား အားလုံးကုိ စည္းရုံးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆုိပါ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေမာင္လႈိင္စုိးသည္ ေဒသခံမ်ားကုိ အမ်ဳိးမ်ဳိး အမႈဆင္၍ ေထာင္က်ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ထြက္ေျပး သြားေအာင္ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ား အျပင္ ျပႆနာ ဖန္တီး၍ ျပႆနာ ျဖစ္ေနသည့္ မုဆုိးမ အိမ္မ်ား၊ ဆင္းရဲသည့္ ႏြမ္းပါးသည့္ မိသားစုမ်ားတြင္ သမီးပ်ဳိ ရွိသည့္ အိမ္မ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္၍ အမႈကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးရန္ ရွိသည္ဟု ဆုိကာ ညအခ်ိန္မေတာ္ သြား၍ အိမ္မျပန္ဘဲ ညအိပ္ေလ့ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။ (ဦးေမာင္လႈိင္စုိးက အမႈဆင္၍ ျပႆနာ ျဖစ္ေနသည့္ ေနအိမ္မ်ားတြင္ ညအခ်ိန္မေတာ္ သြား၍ ေဆြးေႏြးရန္ရွိသည္ဟု ဆုိကာ ညအိပ္ေလ့ရွိသည့္ အိမ္မ်ားႏွင့္ မိသားစုမ်ား၏ အမည္စာရင္းမ်ား RB News တြင္ ရွိေသာ္လည္း မိသားစုမ်ား၏ ဂုဏ္သိကၡာေၾကာင့္ မေဖာ္ျပဘဲ ခ်န္လွပ္ လုိက္သည္။)
ထုိကဲ့သုိ႔ ေဒသခံမ်ား၏ အိမ္တြင္ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ထားသည့္ အခ်ိန္တြင္ ညအိပ္ျခင္း ပတ္သက္၍ ေဒသခံမ်ားက လြန္စြာ စုိးရိမ္ ပူပန္လ်က္ရွိသည္။ ဦးေမာင္လႈိင္စုိးသည္ အလြန္ ယုတ္မာသူ တစ္ဦး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မလုိလားအပ္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြား လာမည္ကုိ စုိးရိမ္လ်က္ ရွိၾကသည္။
ဦးေမာင္လႈိင္စုိးသည္ ရြာတြင္ ကင္းရုံ ေဆာက္ရန္ဟု ဆုိကာ အိမ္ေျခ ၅၀၀ ခန္႔မွ ေငြက်ပ္ ၅၀၀ မွ ၁၀၀၀ ထိ ေကာက္ခံခဲ့ရာ ေငြက်ပ္ ၃ သိန္းေက်ာ္ ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၈ ေပ - ၆ ေပ ရွိကင္းတဲ တစ္ခုသာ ေဆာက္ေပးၿပီး၊ က်န္သည့္ ေငြမ်ားကုိ အလြဲသုံးစား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ညစဥ္ညတုိင္း ရြာသား ၅ ဦးက်စီ ကင္းေစာင့္ ေနရၿပီး၊ ကင္းမေစာင့္လုိသူမ်ားက ဌာနဆုိင္ရာ ပြဲစားမ်ား ျဖစ္ေသာ ဦးဟာမီဒုလႅာႏွင့္ ဦးအီႏုစ္ တုိ႔ကုိ တစ္ည အတြက္ ေငြက်ပ္ ၁၀၀၀ စီ ေပးရသည္။ တစ္လတြင္ ၃ ႀကိမ္ခန္႔ ကင္းေစာင့္ ရေသာေၾကာင့္ ကင္းမေစာင့္လုိပါ ေငြက်ပ္ ၃၀၀၀ စီေပးေနရသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ၿမဳိ႕တြင္း ရြာထြက္ လက္မွတ္ တစ္ေစာင္လွ်င္ ေငြက်ပ္ ၁၀၀၀၊ နယ္ေက်ာ္ ဆုိလွ်င္ ေငြက်ပ္ ၅၀၀၀ မွ ၅၀၀၀၀ ထိ ညွစ္ေလ့ ရွိသည္။ ဦးေမာင္လႈိင္စုိး၏ ေငြညွစ္မႈ၊ ေစာ္ကားမႈမ်ားႏွင့္ ယုတ္မာမႈမ်ားကုိ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးသန္းေရႊထံ အႀကိမ္ႀကိမ္ တုိင္ၾကားေသာ္လည္း ဦးေမာင္လႈိင္စုိးသည္ ဦးသန္းေရႊ၏ အႀကံေပး သဖြယ္ ျဖစ္ေနသည္က တစ္ေၾကာင္း၊ ဦးေမာင္လႈိင္စုိးက ဦးသန္းေရႊကုိ ေ၀စုေပးေနသည္က တစ္ေၾကာင္း စသည္တုိ႔ေၾကာင့္ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ ေပးျခင္း မရွိဟု ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ကုလသမဂၢ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန ဆုိင္ရာ အထူး အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ၏ သတင္း ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္
၁၆ ရက္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၀၁၅
နိဒါန္း
နိဒါန္း
ယေန႔သည္ ကုလသမဂၢ ျမန္မာႏုိင္ငံလူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနဆုိင္ရာ အထူးအစီရင္ခံစာတင္သြင္းသူ အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔လာေရာက္ေသာ ဒုတိယအႀကိမ္ တရားဝင္ ခရီးစဥ္၏ ေနာက္ဆံုးေန႔ ျဖစ္ပါသည္။ ဤခရီးစဥ္သည္ မတူကြဲျပားျခားနားမႈမ်ား၊ ပထဝီဝင္ဆိုင္ရာ အေျခအေနမ်ား၊ အျမင္မ်ားႏွင့္ အေတြ႕အၾကံဳ မ်ား အေျမာက္အမ်ား ရရွိခဲ့သည့္ ခရီးစဥ္တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္မသည္ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ဘာသာေရးႏွင့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရသူမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းမွ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ားသည္ ရိုးသားမႈ၊ ပြင့္လင္းမႈ၊ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ စိတ္ခံစားခ်က္ ျပင္းျပမႈတို႔ ရွိခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အစဥ္သျဖင့္ ရင္းႏွီးေဖာ္ေရြေသာအသြင္ ေဆာင္ပါသည္။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ဤတိုင္းျပည္၏ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုအျဖစ္ ပို၍ ပို၍ ခံစားလာရၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား ပိုမို ရရွိခံစားႏိုင္ေစ ေရးအတြက္ သြားေရာက္ေနေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးခရီးစဥ္တြင္ ျမန္မာျပည္သူတို႔ႏွင့္အတူ လက္တြဲပါ၀င္ ခြင့္ အခြင့္အေရး ရရွိလာပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရ၏ စစ္မွန္ေသာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းတို႔၏ တာဝန္ေက်ပြန္ေသာ ပံ့ပိုးမႈတို႔ မရရွိခဲ့ပါလွ်င္ ကၽြန္မ၏ခရီးစဥ္မွာ ျဖစ္ ေပၚလာႏိုင္စရာအေၾကာင္း မရွိပါ။ အဆိုပါ အဖြဲ႕အစည္း ႏွစ္ရပ္စလံုးအား ကၽြန္မအေနျဖင့္ အထူးပင္ ေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါသည္။
ယေန႔တြင္ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ယခုခရီးစဥ္မွ ရရွိလာေသာ အႀကိဳ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္ အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ကၽြန္မ၏ အရင္တစ္ေခါက္ ခရီးစဥ္ေနာက္ပိုင္း ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈတုိ႔ကို တင္ျပလိုပါသည္။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လခရီးစဥ္အၿပီး အေထြေထြညီလာခံသုိ႔ တင္ျပခဲ့ေသာ ကၽြန္မ၏ အစီရင္ခံစာထဲတြင္ ေဖာ္ျပ ထားေသာ အဓိကက်သည့္ သက္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္က႑မ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ေျပာင္းလဲမႈတို႔ပါ အထူးစိတ္၀င္စားပါသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ အင္းစိန္အက်ဥ္းေထာင္သို႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး၊ ဦးစိန္သန္း၊ ဦးထင္ေက်ာ္၊ ေဒါက္တာထြန္းေအာင္၊ ဦးေနမ်ဳိးဇင္၊ ဦးေအာင္မ်ဳိးသူ၊ ေနာ္အံုးလွ တို႔ႏွင့္ သီးသန္႔ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ တပ္မေတာ္လွည့္ကင္းတစ္ဖြဲ႕ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ အသတ္ခံခဲ့ရသည့္ ကခ်င္မိန္းမငယ္တစ္ဦး ျဖစ္သည့္ ဂ်ာဆိုင္းအင္ (Ja Seng Ing) ၏ ဖခင္ ဦးဘရန္ေရွာင္း (U Brang Shawng) ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ လက္ပံေတာင္းအေရးကိစၥႏွင့္ အျခားေသာ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ေရွ႕ေနကြန္ရက္အဖြဲ႕မ်ား၊ ေျမယာအခြင့္ အေရး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးခြင့္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ အက္ဥပေဒအရ စြဲခ်က္တင္ထားခံရေသာသူမ်ားအျပင္ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ခံရသူမ်ားေရးရာေကာ္မတီ၏ အစိုးရ မဟုတ္ေသာအဖြဲ႕ဝင္အခ်ဳိ႕တို႔ႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ ကၽြန္မ၏ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား တြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အခြင့္အေရးဆိုင္ရာႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုင္ရာ အရပ္ဘက္လႈမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ားလည္း ပါဝင္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ကိုပါႀကီး၏ ဇနီး၊ ပုဂၢလိက သတင္းမီဒီယာ အဖြဲ႕ဝင္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ အဖြဲ႕ဝင္အခ်ဳိ႕ႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ ယေန႔မနက္ခင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္၏ ဥကၠ႒ကိုလည္း သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။
ေနျပည္ေတာ္၌ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ညႊန္႔၊ ျပည္ေထာင္စုေရွ႕ေနခ်ဳပ္ ေဒါက္တာထြန္းရွင္၊ သမၼတရံုးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးစုိးသိန္း၊ သမၼတရံုးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပန္လည္ထူေထာင္ေရးလုပ္ငန္းဗဟုိဌာနမွ အရာရွိမ်ားအျပင္ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာေဒၚျမတ္ျမတ္အုန္းခင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ အလုပ္သမား၊ အလုပ္အကုိင္ႏွင့္ လူမႈဖူလံုေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးထင္ေအာင္၊ လူဝင္မႈႀကီး ၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာနမွ ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးဝင္းျမင့္၊ ပညာေရးဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယဝန္ႀကီး ဦးသန္႔ရွင္း၊ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ဒုတိယဝန္ႀကီး ေဒါက္တာဝင္းျမင့္၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆုိင္ရာ ခံုရံုး ဥကၠဌ ဦးျမသိန္း၊ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအး၊ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ႏွင့္ ေျမယာအသံုးခ်မႈ စီမံခန္႔ခြဲေရးဗဟိုေကာ္မတီတို႔ႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။
ယမန္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္၌ အထက္လႊတ္ေတာ္ ေကာ္မတီမ်ား ( လႊတ္ေတာ္ေရးရာေကာ္မတီမ်ား၏ ဥကၠ႒ မ်ားႏွင့္ ဥပေဒမူၾကမ္းေကာ္မတီမ်ား၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား)၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ေရးရာေကာ္မတီမ်ား (လႊတ္ေတာ္ေရးရာေကာ္မတီမ်ား၏ ဥကၠ႒မ်ား၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒမူၾကမ္းေကာ္မတီ၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီ၊ ေအာက္လႊတ္ေတာ္၏ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အထူးကိစၥရပ္မ်ား ဆန္းစစ္ေရးေကာ္မရွင္ႏွင့္ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္တို႔၏ ဥကၠ႒မ်ား အပါအဝင္) တို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ ဥပေဒ၊ ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရးအႀကံေပး ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ေလ့လာသံုးသပ္ေရး ပူးေပါင္းေကာ္မတီ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးတို႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္လည္း သီးသန္႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။
ကၽြန္မ၏ ခရီးစဥ္အတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းသို႔လည္း သြားေရာက္ခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါ ခရီးစဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကၽြန္မ၏ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ထဲ၌ အေသးစိတ္ေဖာ္ ျပသြားပါမည္။
အႀကိဳေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား
အႀကိဳေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ား
စုေဆာင္းရရွိေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအားလံုးအေပၚ အေျခခံလ်က္ အခ်ဳိ႕ေသာက႑မ်ားတြင္ အစိုးရအေနျဖင့္ ယင္း၏ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို တိုးတက္မႈရရွိေအာင္ ဆက္လက္ေဆာင္ ရြက္မႈ ရွိေနသည္မွာ ေသခ်ာသည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆပါသည္။ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမႈလုပ္ငန္းမ်ား တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္သည့္ အစီအစဥ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည့္အတြက္ ေက်နပ္မိၿပီး၊ ေျမယာႏွင့္ဆက္စပ္သည့္ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရပ္ရြာလူထုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပိုမို ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေရး အဆိုျပဳခ်က္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အစိုးရကို ခ်ီးက်ဴးပါသည္။ ကၽြန္မ၏ ယခင္ခရီးစဥ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဦးေက်ာ္လွေအာင္အား ျပန္လည္ လႊတ္ေပးမႈေၾကာင့္လည္း အားရေက်နပ္မိပါသည္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္မ၏ ယခင္ခရီးစဥ္ေနာက္ပိုင္း အခ်ဳိ႕ က႑မ်ားတြင္ တိုးတက္မႈမ်ား မေတြ႕ရပါ။ အထူးသျဖင့္ ေျမယာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈစီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မၾကာခဏဆိုသလို သတင္းအခ်က္အလက္ရရွိမႈ နည္းပါးခဲ့ၿပီး၊ ထိခိုက္ခံစားရေသာ ရပ္ရြာျပည္သူမ်ားႏွင့္ လံုေလာက္ေသာ ညိွႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈ မရွိသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ အက်ဳိးဆက္အေနျဖင့္ ေပၚထြက္လာ ေသာ အျငင္းပြားမႈမ်ားသည္လည္း အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမႈမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ၾကံဳခဲ့ရပါသည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဒသႏၱရအဆင့္၌ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လံုေလာက္ေသာ စြမ္းရည္ မရွိမႈ သို႔မဟုတ္ လ်စ္လ်ဴရႈထားမႈတို႔ေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ေသာက႑မ်ားတြင္ ေမွ်ာ္လင့္သေလာက္ ျဖည့္ဆည္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈ မရွိေၾကာင္းကိုလည္း ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါသည္။ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ စုေဝးခြင့္က႑တြင္ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ ျဖစ္ေပၚမႈမ်ားသည္ ျပန္လည္ဆံုးရံႈးမႈ အႏၱရာယ္ႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ေနရပါသည္။ ဤက႑တြင္ ကၽြန္မ၏ ပထမအႀကိမ္ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထား ေသာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္မႈ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေသာ အရိပ္လကၡဏာမ်ားသည္ ပိုမို အရွိန္ျမန္လာသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ အဆိုပါကိစၥရပ္မ်ားအား ဦးစားေပးအေနျဖင့္ ေျဖရွင္းရန္ အစိုးရအား တိုက္တြန္းပါသည္။ မတ္လတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီသို႔ တင္သြင္းမည့္ ကၽြန္မ၏အစီရင္ခံစာထဲတြင္ ဤကိစၥရပ္အား ရွင္းလင္းတင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ဒီမုိကရက္တစ္ အခန္းက႑
ဒီမုိကရက္တစ္ အခန္းက႑
ကၽြန္မ၏ ပထမအႀကိမ္ ခရီးစဥ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဒီမိုကရက္တစ္အခန္းက႑ ပြင့္လင္းလာမႈကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္၏ အေရးပါေသာ ေအာင္ျမင္မႈတစ္ရပ္အေနျဖင့္ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ အသိအမွတ္ျပဳၾကသည္ကို သိရွိခဲ့ရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤကဲ့သို႔ေသာ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ထိန္းသိမ္း ထားရန္အတြက္ဆိုလွ်င္ အေရးႀကီးေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အရွိန္အဟုန္ျမွင့္ အားထုတ္ မႈမ်ား လိုအပ္ေၾကာင္းကို အေလးထားေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးမႈႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္ လည္မႈ အက္ဥပေဒ၏ ပုဒ္မ ၁၈ ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္မႏွင့္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးသူမ်ားက အထူးတလည္ စိုးရိမ္ ပူပန္မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္းကို သိရွိခဲ့ရပါသည္။
အဆိုပါ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ဆက္လက္ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး အေျခအေန ပိုမိုဆိုးဝါးလာႏိုင္သည့္ အရိပ္လကၡဏာ မ်ားလည္း ရွိေနပါသည္။ ေျမယာသိမ္းယူမႈ၊ သဘာဝပတ္၀န္းက်င္ ယိုယြင္းပ်က္စီးမႈႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးမႈႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းေဆာင္ရြက္မႈဆိုင္ရာ အခြင့္ အေရးမ်ားကို က်င့္သံုးေဆာင္ရြက္ေသာ ျပည္သူမ်ားအား ဖမ္းဆီးေနမႈမ်ားႏွင့္ တရားစြဲဆိုမႈမ်ားသည္ ကၽြန္မ ၏ ယခင္ခရီးစဥ္ေနာက္ပိုင္း ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူ မ်ားကို ပုဒ္မ ၁၈ ႏွင့္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒတို႔အရ စြဲခ်က္တင္ျခင္း၊ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ေနၿပီး ဖမ္းဆီးခံရသည့္ အေရအတြက္မွာလည္း တိုးပြားလာေနပါသည္။ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ တရား၀င္ ကိန္း ဂဏန္းမ်ားအရ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၇ ဦး အက်ဥ္းေထာင္ထဲတြင္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေျမယာႏွင့္ပတ္သက္၍ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္စဥ္ကာလအတြင္း က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္မႈျဖင့္ စြဲခ်က္တင္ခံရသည့္ လယ္သမား ၇၈ ဦးတို႔ကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္ဟု ကၽြန္မ ယူဆပါသည္။ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈမ်ားျဖင့္ စြဲခ်က္တင္ခံထားရသည့္ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာသူမ်ားမွာ လတ္တေလာအခ်ိန္တြင္ ရံုးတင္စစ္ေဆးခံရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနရဆဲျဖစ္ၿပီး၊ ယင္းတို႔ထဲတြင္ ယခုႏွစ္တြင္း ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပစဥ္ ဖမ္းဆီးခံရသူ အမ်ားအျပား ပါဝင္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ အေရအတြက္မ်ားမွာ အလြန္အမင္း ဆက္လက္ ျမင့္တက္လ်က္ရွိေနၿပီး ကၽြန္မအေနျဖင့္ ဤက႑တြင္ တိုးတက္မႈမ်ား ရရွိေန သည္ဟု မဆိုႏိုင္ပါ။
ကၽြန္မ၏ ယခင္ခရီးစဥ္ ၿပီးဆံုးၿပီးေနာက္ မၾကာမီတြင္ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျဖည့္စြက္အေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ကၽြန္မအား ေပးအပ္ရန္ ကုလသမဂၢရံုးသို႔ အလာလမ္း တြင္ အဖမ္းခံခဲ့ရေသာ ဦးစိန္သန္းအပါအ၀င္ ပုဒ္မ ၁၈ ျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရေသာ အက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာလအတြင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လက္ပံေတာင္းအေရးအခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ တရုတ္ႏိုင္ငံသံရံုးအျပင္ဘက္တြင္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့ၿပီးေနာက္ အဖမ္းခံခဲ့ရေသာ ေနာ္အံုးလွ၊ ဦးေနမ်ဳိးဇင္ တို႔ႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ မိဘတစ္ဦးအေနျဖင့္ သတင္းမွားမ်ားေပးသည္ဟု စစ္တပ္၏ စြပ္စြဲခ်က္မ်ား ျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ဂ်ာဆိုင္းအင္၏ ဖခင္ျဖစ္သူ ဦးဘရန္ေရွာင္း၏အမႈကိုလည္း သိရွိရ၍ စိတ္ထိခိုက္ ခဲ့ရပါသည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္တို႔အၾကား တိုက္ခိုက္မႈ တြင္ ၁၄ ႏွစ္ အရြယ္ သမီး ပစ္ခတ္ခံရမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ေပးရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္သို႔ ၄င္းက စာေရးသားေပးပို႔ၿပီးေနာက္ ၄င္း၏အမႈကိစၥ ေပၚေပါက္ လာခဲ့ပါသည္။ ၄င္းအေပၚ တရားရံုး ၾကားနာစစ္ေဆးမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္သည့္ ၂ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ၄င္း၏သမီး ေသဆံုးမႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တရားဝင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္း မရွိပါ။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္အကုန္ပိုင္းတြင္ ယခင္ကဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ အက်ဥ္းသားမ်ား ျပန္လည္စိစစ္ေရးေကာ္မတီကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ၿပီး အဖြဲ႕အဝင္ ၂၈ ဦးပါ၀င္ေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ခံရသူမ်ားေရးရာေကာ္မတီ တစ္ရပ္ကို အစားထိုးဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။ ယင္းေကာ္မတီတြင္ အားလံုးမဟုတ္ေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕မွာ ယခင္ NGO အဖြဲ႕ဝင္မ်ား ပါဝင္ပါသည္။ ယခင္ေကာ္မတီသည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ၃ ႀကိမ္သာ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး ျပည္သူ႔အစီရင္ခံစာမ်ား ထုတ္ေဝခဲ့ျခင္း မရွိပါ။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ အဆိုပါေကာ္မတီအသစ္အား ထိေရာက္မႈ ရွိေစေရး၊ အျပဳသေဘာေဆာင္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္းအရင္းမ်ားေၾကာင့္ ထိန္းသိမ္းျခင္းခံေနရသူမ်ား အားလံုး လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးမႈရွိေစျခင္းတို႔ကို အာမခံခ်က္ရွိေစရန္ အစိုးရအား တိုက္တြန္းခဲ့ပါသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏွစ္အကုန္ပိုင္းတြင္ ယခင္ကဖြဲ႕စည္းခဲ့ေသာ အက်ဥ္းသားမ်ား ျပန္လည္စိစစ္ေရးေကာ္မတီကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ၿပီး အဖြဲ႕အဝင္ ၂၈ ဦးပါ၀င္ေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ခံရသူမ်ားေရးရာေကာ္မတီ တစ္ရပ္ကို အစားထိုးဖြဲ႕စည္းခဲ့ပါသည္။ ယင္းေကာ္မတီတြင္ အားလံုးမဟုတ္ေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕မွာ ယခင္ NGO အဖြဲ႕ဝင္မ်ား ပါဝင္ပါသည္။ ယခင္ေကာ္မတီသည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ၃ ႀကိမ္သာ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး ျပည္သူ႔အစီရင္ခံစာမ်ား ထုတ္ေဝခဲ့ျခင္း မရွိပါ။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ အဆိုပါေကာ္မတီအသစ္အား ထိေရာက္မႈ ရွိေစေရး၊ အျပဳသေဘာေဆာင္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္းအရင္းမ်ားေၾကာင့္ ထိန္းသိမ္းျခင္းခံေနရသူမ်ား အားလံုး လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးမႈရွိေစျခင္းတို႔ကို အာမခံခ်က္ရွိေစရန္ အစိုးရအား တိုက္တြန္းခဲ့ပါသည္။
လြတ္လပ္မႈရွိၿပီး အေႏွာင္အဖြဲ႕ကင္းေသာ သတင္းမီဒီယာသည္ ဒီမိုကရက္တစ္လူမႈအဖြဲ႕အစည္း၏ အေရး ႀကီးေသာ ေနာက္ထပ္အညႊန္းကိန္းတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ အစိုးရအေနျဖင့္ မီဒီယာစီမံခန္႔ခြဲမႈ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး၊ အဆိုပါ ရည္မွန္းခ်က္ ေပါက္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေဆာင္ရြက္စရာ လုပ္ငန္းမ်ားစြာ က်န္ရွိေနပါေသး သည္။ လက္ရွိ ရုပ္သံထုတ္လုပ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး လုပ္ငန္းတြင္ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားမွာ လံုေလာက္မႈမရွိေၾကာင္း တင္ျပတိုင္ၾကားမႈမ်ားကိုလည္း လက္ခံရရွိပါသည္။ ထုတ္ေဝေရးႏွင့္ မီဒီယာဥပေဒ မ်ားသည္ လြတ္လပ္ေသာ မီဒီယာကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ မလိုအပ္ဘဲ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ ျဖစ္ ေၾကာင္း စသည့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကိုလည္း တင္ျပၾကပါသည္။
ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားမွာ ပံုမွန္ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား၊ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္းလည္း သိရွိခဲ့ ရပါသည္။ ကိုပါႀကီး၏ ဝမ္းနည္းဖြယ္ရာ ေသဆံုးခဲ့ရမႈျဖစ္ရပ္သည္ ယင္းအေျခအေနကို ထင္ဟပ္ေဖာ္ျပ သည့္ ဆိုးရြားေသာ နမူနာတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ စက္တင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ အဖမ္းခဲ့ရသည့္ေနာက္ပိုင္း မြန္ျပည္နယ္ရွိ တပ္မေတာ္၏ ထိန္းသိမ္းေရးစခန္းမွ လြတ္ေျမာက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းရင္း ကိုပါႀကီးမွာ ပစ္သတ္ခံ ခဲ့ရသည္ဟု သိရွိရပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က အဆိုပါ အမႈကိစၥအား စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈတစ္ရပ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ယင္းအမႈကိစၥကို အရပ္ဘက္တရားရံုးတစ္ခုတြင္ စစ္ေဆးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါသည္။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ စစ္ေဆးၾကားနာမႈကိစၥမ်ားကို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေသာ ပံုစံျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေရးကို ဦးစားေပးကိစၥရပ္တစ္ခုအေနျဖင့္ စတင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အစိုးရအား ေတာင္းဆို ပါသည္။
ထို႔အျပင္ ကၽြန္မ၏ ယခင္ခရီးစဥ္မတိုင္မီကေလးတြင္ ယူနတီဂ်ာနယ္၏ အယ္ဒီတာႏွင့္ သတင္းေထာက္ ၄ ဦးအား အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္မႈတြင္လည္း ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးမႈမရွိဘဲ ေထာင္သြင္း အက်ဥ္းခ်ထားဆဲျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိခဲ့ရပါသည္။
ဤကဲ့သို႔ေသာ ျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားအတြက္ တာဝန္ယူမႈ/တာဝန္ခံမႈ ေတာင္း ဆိုမႈမ်ားအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၄င္းတုိ႔၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိရန္ ဆႏၵရွိသူမ်ားအား ၿခိမ္းေျခာက္မႈႏွင့္ ထိန္းခ်ဳပ္မႈမ်ား တိုးပြားလာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ခိုင္မာေသာ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းအတြက္ အေျခခံက်သည့္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမႈကို အေထာက္အကူျပဳရမည့္အစား အဆိုပါျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ မိမိလုပ္ရပ္အေပၚ ကိုယ္တိုင္ ဆင္ဆာျဖတ္ ေတာက္မႈႏွင့္ သတိထားေဆာင္ရြက္မႈတို႔ကို အားေပးရာေရာက္ပါသည္။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ အစိုးရအား သေဘာထားကြဲလြဲမႈမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ တာဝန္ယူမႈ/တာဝန္ခံမႈအတြက္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးျခင္းႏွင့္ တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ကို အာမခံခ်က္ေပးရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ပါသည္။ လြတ္လပ္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ သတင္းေရးသားမႈမ်ားအတြက္ အခြင့္အလမ္း ရရွိေရးမွာလည္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း အဓိကက်ေသာ စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ ျဖစ္လာပါလိမ့္မည္။
ေျမယာႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား
ေျမယာႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား
ကၽြန္မ၏ ခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး အထင္အရွားဆံုး ကိစၥရပ္မ်ားမွာ မတရားေျမယာသိမ္းယူမႈ၊ အတင္း အဓမၼႏွင္ထုတ္မႈမ်ားႏွင့္ ေျမယာအသံုးခ်မႈ မူ၀ါဒဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္သည့္ တိုင္ၾကားမႈမ်ားျဖစ္ သည္။ အစိုးရဘက္မွ ပါဝင္ေဆြးေႏြးသူမ်ားက ရရွိႏိုင္ေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ျပည္သူမ်ား အားလံုး အက်ဳိးေက်းဇူး ရရွိခံစားရႏိုင္ေစေရးအတြက္ ေရရွည္တည္တံ့ၿပီး အက်ဳိးအျမတ္ရွိေသာ ေျမယာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေတြ႕ၾကံဳရသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ရွင္းလင္းတင္ျပခဲ့ပါသည္။ ကၽြန္မ အေနျဖင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းမ်ား မစတင္မီ သဘာဝပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ခ်က္ (environmental impact assessment) လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု ျပ႒ာန္းေပးေသာ ဥပေဒဆိုင္ရာ မူေဘာင္တစ္ရပ္ ေဖာ္ထုတ္မႈကို ခ်ီးက်ဴးၿပီး ထိခိုက္ ခံစားရသည့္ ရပ္ရြာျပည္သူမ်ားႏွင့္ အျပည့္အဝ ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးရာတြင္ အဆိုပါ မူေဘာင္ႏွင့္အညီ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိစြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ ရြက္ရန္ တိုက္တြန္းပါသည္။
သို႔ေသာ္ ယင္းသည္ လံုေလာက္မႈမရွိပါ။ အျမင့္ဆံုးအဆင့္မ်ား၌ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ အပါအဝင္ ေျမယာအျငင္းပြားမႈမ်ားကို လြတ္လပ္စြာႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိစြာ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနသလို၊ လယ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသူမ်ား၏ တာဝန္ဝတၱရား မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၊ ပိုမိုမွ်ေဝေပးရန္လည္း လိုအပ္ပါသည္။ ကၽြန္မ၏ခရီးစဥ္ အတြင္း ေျမယာ အေရာင္းအဝယ္ ျဖစ္ထြန္းမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ၾကားသိခဲ့ရပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ေျမယာ တန္ဖိုးမ်ား အလြန္အမင္း တိုးတက္လာၿပီး ျမန္မာျပည္သူမ်ားအတြက္ အလြယ္တကူ အျမတ္အစြန္း ရရွိ ႏိုင္သည့္ ထူးကဲေသာ အခြင့္အလမ္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ လက္ရွိ ရွိေနေသာ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ စနစ္မ်ား သည္ လယ္သမားမ်ားအား ေခါင္းပံုျဖတ္ရန္ အခြင့္အလမ္း ဖန္တီးေပးၿပီး လူမႈအဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ပဋိပကၡ မ်ား တိုးပြားေစကာ အက်ဳိးအျမတ္ ရရွိႏိုင္ေသာ ေျမယာမ်ား သိမ္းယူမႈကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစသည္။ ထို႔အျပင္ ဤကဲ့သို႔ေသာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းမ်ားကို ဆန္႔က်င္ရန္ သို႔မဟုတ္ ေဝဖန္ရန္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအ တြက္ ခက္ခဲပါသည္။
ေက်းလက္ေဒသရွိ လယ္သမားမ်ားႏွင့္ ၿမိဳ႕ျပေဒသ ေနထိုင္သူမ်ားက ၄င္းတို႔၏ အိုးအိမ္မ်ားႏွင့္ အသက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္းမ်ား ဆံုးရံႈးမႈအတြက္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈ ေဆာင္ရြက္သည့္အေပၚ အလြန္အက်ဴး အင္ အားအသံုးျပဳမႈဆိုင္ရာ အမႈကိစၥအမ်ားအျပားကိုလည္း ၾကားသိခဲ့ရပါသည္။ ေျမယာသိမ္းယူမႈမ်ားကို ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပသူ အမ်ားအျပားတို႔မွာ က်ဴးေက်ာ္ဝင္ေရာက္မႈျဖင့္ စြဲခ်က္တင္ခံရၿပီး ျပင္းထန္သည့္ ေထာင္ခ်အျပစ္ေပးမႈမ်ား ရွိေနသည္ကိုလည္း သိရွိခဲ့ရပါသည္။ ထင္ရွားသည့္ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုမွာ လက္ပံ ေတာင္း၌ျဖစ္ပြားေသာ အေရးအခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းေဒသတြင္ အဆိုျပဳထားေသာ ေၾကးနီသတၱဳတြင္း စီမံကိန္းကို ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္သည့္ ဖယ္ရွားခံ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားသည္ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အလြန္အကၽြံ အင္အားအသံုးျပဳမႈႏွင့္ ေတြ႕ၾကံဳခဲ့ရပါသည္။ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူ အမ်ားအ ျပား ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးမွာ ေသနတ္ဒဏ္ရာျဖင့္ ေသဆံုးခဲ့ပါသည္။ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူအခ်ဳိ႕ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ၾကရၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ၄င္းတို႔မွာ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္မႈ၊ ဥပေဒႏွင့္ညီညြတ္မႈမရွိေသာ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပမႈမ်ားအတြက္ ရံုးတင္စစ္ေဆးခံကာ ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကရပါသည္။
အလားတူပင္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၂ ႏွင့္ ၂၃ ရက္တို႔၌ ဝမ္ေပါင္ စီမံကိန္းအတြက္ ၄င္းတို႔၏ ေျမယာသိမ္းဆည္း ခံရမႈအေပၚ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူမ်ားအား ရဲတပ္ဖြဲ႕က ရာဘာက်ည္ဆံမ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ၿပီး အျပင္းအထန္ ဒဏ္ရာရရွိမႈမ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါကိစၥရပ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံ သံရံုးေရွ႕တြင္ ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပသူ အမ်ားအျပားမွာ ပုဒ္မ ၁၈ အရ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ၾကရပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ အမွန္တကယ္အေလးထားသည္ဆို လွ်င္ ယင္း၏ေဆာင္ရြက္မႈေၾကာင့္ ထိခိုက္နစ္နာမႈ ခံစားရေသာ ျပည္သူမ်ားက ၄င္းတုိ႔၏ မေက်နပ္မႈမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားျခင္းကို အေရးယူအျပစ္ေပးမႈမရွိဘဲ ခြင့္ျပဳရမည္ ျဖစ္သည္။ အစိုးရအေနျဖင့္ ေျမယာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ လံုေလာက္ေသာ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈမ်ား ရွိေၾကာင္းႏွင့္ လက္ခံရ ရွိေသာ သေဘာထားတင္ျပမႈမ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေဆာင္ရြက္မႈရွိေၾကာင္းတို႔ကို တက္ တက္ၾကြၾကြျဖင့္ အာမခံခ်က္ေပးရမည္ ျဖစ္သည္။ အေရးအႀကီးဆံုးအခ်က္မွာ အစိုးရအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ မူ၀ါဒႏွင့္ဆန္႔က်င္သည့္ သေဘာထားအျမင္မ်ား ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားမႈကို အျပစ္ေပးသည့္ ဥပေဒေၾကာင္း ဆိုင္ရာ နည္းလမ္းမ်ား ဖ်က္သိမ္းေရးကို ဦးတည္ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္သည္။
ကၽြန္မအေနျဖင့္ ရပိုင္ခြင့္မ်ားကို အေျခခံေသာ၊ ျပည္သူမ်ားကို ဗဟိုျပဳေသာ ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ျမဲသည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈပံုစံတစ္ရပ္ကို အာမခံခ်က္ေပးရန္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို တက္တက္ၾကြၾကြ စီမံခန္႔ခြဲေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုပါသည္။ အဆိုပါလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး၊ မွ်တမႈရွိေသာ အရင္းအျမစ္ ခြဲေဝအသံုးျပဳမႈႏွင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ မရွိေစေရးတို႔ သည္ အဓိကမ႑ိဳင္မ်ားအျဖစ္ ပါဝင္သင့္ပါသည္။ ဥပေဒျပဳေရးဆုိင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈသည္ အဆုိပါလုပ္ငန္း စဥ္ကို အေထာက္အကူျပဳႏိုင္သလို အစိုးရအဖြဲ႕ အဆင့္အားလံုး၌ စိတ္ေနသေဘာထားမ်ားႏွင့္ အျပဳအမူ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားလည္း လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတကာ အလွဴရွင္မ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားအေနျဖင့္ လည္း ယင္းတုိ႔၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္မ်ားေၾကာင့္ အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား မျဖစ္ေပၚ ေစေရး အာမခံခ်က္ေပးရန္ အေရးႀကီးပါလိမ့္မည္။
လူမႈအသိုင္းအ၀န္းမ်ားၾကား အေျခအေန
လူမႈအသိုင္းအ၀န္းမ်ားၾကား အေျခအေန
လူမ်ဳိးစုမ်ားၾကားႏွင့္ ဘာသာေရးအုပ္စုမ်ားၾကား အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုး ပါဝင္သည့္ လူမႈအသိုင္း အဝန္းမ်ားၾကား အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနမႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ေအးခ်မ္းမႈႏွင့္ တိုးတက္ ေအာင္ျမင္မႈတို႔အေပၚတြင္ အေရးပါေသာ အဟန္႔အတားတစ္ရပ္အျဖစ္ ဆက္လက္တည္ရွိေနပါသည္။ အမ်ဳိးသားေရး စရိုက္လကၡဏာအသစ္တစ္ရပ္ ေပၚထြန္းလာေနသည့္ ယခုကဲ့သို႔ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေခတ္တြင္ ေကာလာဟလမ်ား၊ ခြဲျခားဆက္ဆံသည့္မူ၀ါဒမ်ားႏွင့္ အစြန္းေရာက္ အမုန္းပြား ေျပာဆိုခ်က္ မ်ားျဖင့္ အခ်ဳိ႕ေသာ လူနည္းစုမ်ားအေပၚ ဦးတည္ခ်က္ထား ေဆာင္ရြက္ေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရျခင္းေၾကာင့္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္မိပါသည္။ ဤေနရာတြင္လည္း မတူကြဲျပားျခားနားေသာ အသိုင္းအ၀န္းမ်ား အၾကား သတင္းအခ်က္အလက္ အမွားအယြင္းမ်ားသည္ ပ်က္စီးမႈလမ္းေၾကာင္းသို႔ ဦးတည္ေနေစၿပီး ကၽြန္မအေနျဖင့္ အစိုးရႏွင့္ လူမႈအသိုင္းအ၀န္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အဆုိပါ ျပႆနာအား ေျဖရွင္းရန္ တစ္ဖက္ႏွင့္တစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ တိုက္တြန္းပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အတိတ္ကာလတြင္ ယင္း၏ မ်ားျပားလွေသာ လူမ်ဳိးစု၊ ယဥ္ေက်းမႈ ကြဲျပားျခားနားမႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္း တည္ရွိမႈအတြက္ ခ်ီးက်ဴးေလးစားခံခဲ့ရပါသည္။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အနာဂတ္တြင္လည္း အဆိုပါ အမ်ဳိးသားစရိုက္လကၡဏာရပ္ကို ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းသြားႏိုင္ေရး အာမခံခ်က္ေပးရာတြင္ အစိုးရ အေနျဖင့္ ပိုမိုတက္ၾကြေသာအခန္းက႑မွ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္သြားရန္ တိုက္တြန္းပါသည္။
ကၽြန္မ၏ခရီးစဥ္အတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ျမွင့္တင္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ သိသာထင္ရွားေသာ တိုးတက္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္ကိုလည္း သိရွိခဲ့ရပါသည္။ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးသေဘာတူညီခ်က္တစ္ရပ္ ရရွိလိမ့္မည္ဆိုသည္ကို ယံုၾကည္မႈ ရွိေၾကာင္း အစိုးရက ကၽြန္မအား ေျပာၾကားပါသည္။ ယင္းအေျခအေနသည္ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ထိခိုက္ ခံစားရလြယ္ေသာ ျပည္သူ အမ်ားစုထဲမွ အခ်ဳိ႕၏ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနမ်ား တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစေရးအတြက္ အေရးႀကီး ေသာ ေျခလွမ္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းအေျခအေနသည္ လက္ရွိ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနေသာ ေဒသမ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ လာမည့္ အမ်ဳိးသားေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အျပည့္အဝ ပါဝင္ေဆာင္ ရြက္ႏိုင္ေစေရးကို အာမခံခ်က္ ေပးေရးအတြက္လည္းပဲ အဓိကက်ပါသည္။
ကၽြန္မ၏ ခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္လံုးတြင္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ တန္ျပန္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနခဲ့ ၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း IDP စခန္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ရန္ စီစဥ္ထားသည့္ ခရီးစဥ္သည္လည္း လံုျခံဳေရးအႏၱရာယ္ရွိေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားလာခဲ့ပါသည္။ IDP စခန္းအခ်ဳိ႕သို႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ရန္ အစီအစဥ္ကို ေနာက္ဆံုးမိနစ္၌ ဖ်က္သိမ္းလိုက္ရျခင္းသည္ ကံမေကာင္းမႈတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ မၾကာေသးမီ လမ်ားအတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း၌ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပင္းထန္လာၿပီး ေက်းရြာသူ/ရြာသားမ်ားစြာတို႔ သည္ IDP စခန္းမ်ား၌ ခိုလံႈရန္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရျပန္သည္။ ကၽြန္မ၏ခရီးစဥ္အတြင္း ႏွစ္ဖက္တပ္ဖြဲ႕မ်ားမွ အရပ္သားမ်ားအား ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရရွိေစျခင္း သို႔မဟုတ္ သတ္ျဖတ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံတကာ လူသား ခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ျခင္းတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မၾကာေသးမီက ျဖစ္စဥ္မ်ားကိုလည္း သိရွိခဲ့ရပါသည္။ အဆိုပါ ကာလၾကာရွည္စြာ ခံစားေနရေသာ အေျခအေန အဆံုးသတ္ေရးအတြက္ အခ်ိန္အခါမွာ မ်ားစြာ လြန္ကဲခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ လြန္ခဲ့ေသာ လအတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္၌ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား တိုးျမင့္လာျခင္းသည္ က်ယ္ျပန္႔ေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္တစ္ရပ္ ရရွိရန္ ေဆြးေႏြးညိွႏိႈင္းမႈမ်ားကို အေထာက္အကူျဖစ္ေစမည္ မဟုတ္ပါ။ ကၽြႏု္ပ္ တုိ႔တြင္ သမိုင္းဝင္ ေအာင္ျမင္မႈတစ္ရပ္ ရရွိရန္အတြက္ အခြင့္အလမ္း ရွိေနပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္မအေန ျဖင့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ား အားလံုး၏ အက်ဳိးစီးပြားကို ေရွ႕ရႈရန္အလုိ႔ငွာ အဆိုပါလုပ္ငန္းစဥ္ကို ေအာင္ျမင္ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ယင္းကို ေရရွည္တည္တံ့ခိုင္ျမဲေစေရး အာမခံခ်က္ေပးရန္တို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားလံုးကို တိုက္တြန္းပါသည္။
ကၽြန္မအေနျဖင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းရွိ လားရိႈးၿမိဳ႕သို႔ သြားေရာက္ရန္ အခြင့္အေရး ရရွိခဲ့ၿပီး ေဒသဆိုင္ ရာ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ကာ မန္ဆူဆရာေတာ္ႀကီး (Mansu Sayadaw) ကိုလည္း သြားေရာက္ ဖူးေျမာ္ခဲ့ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ပေလာင္ဝ္တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သည့္ ဦးေမာင္ေက်ာ္ႏွင့္ ဦးအို္က္မံုး၊ ေဒသခံ ဘာသာေပါင္းစံုမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအျပင္ အရပ္ဘက္ လူမႈ အဖြဲ႕အစည္း ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါသည္။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ေဒသခံမြတ္စလင္ လူမႈ အသိုင္းအဝန္းအား ဗုဒၶဘာသာဝင္ လူအုပ္စုတစ္ခုက အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမလ လူမႈအသိုင္းအ၀န္းမ်ားၾကား အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္စဥ္ေနာက္ပိုင္း အေျခအေနကို ဆန္းစစ္ေလ့လာရန္ အထူး စိတ္၀င္စားခဲ့ပါသည္။ အဆိုပါျဖစ္စဥ္ေနာက္ပိုင္း ျပန္လည္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾက သည့္ လားရိႈးၿမိဳ႕၏ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ရပ္ရြာျပည္သူမ်ားကို ခ်ီးက်ဴးပါသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ေပၚေစေရးအတြက္ အတူတကြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ဗုဒၶဘာသာ၊ မြတ္ စလင္၊ ဟိႏၵဴႏွင့္ ခရစ္ယာန္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ကတိျပဳ တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ကၽြန္မအေနျဖင့္ အထူးပင္ ေလးစားမိပါသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းဆုိင္ရာ ေႏွာင့္ေႏွးၾကန္႔ၾကာမႈေၾကာင့္ တိုက္ခိုက္မႈအတြင္း မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရသည့္ မြတ္စလင္ မိဘမဲ့ကေလးမ်ား ေဂဟာႏွင့္ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္တုိ႔၏ အေဆာက္အအံုမ်ားကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ျခင္း မျပဳႏိုင္ေသးသည္ ကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရသည့္အတြက္ စိတ္ပ်က္မိပါသည္။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ဤလုပ္ငန္းစဥ္ကို အရွိန္ျမွင့္တင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို တိုက္တြန္းပါသည္။ သို႔မွသာ လားရိႈးအေတြ႕အၾကံဳသည္ ယခုကဲ့သို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ရရွိရန္ ပိုမိုခက္ခဲသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အျခားေဒသမ်ားအတြက္ စံျပနမူနာ ပံုစံတစ္ခုအျဖစ္ ေပၚေပါက္လာမည္ျဖစ္သည္။
ကၽြန္မ၏ ခရီးစဥ္အတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔လည္း ထပ္မံသြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းအျပင္ အေရးေပၚ ညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေရးစင္တာမွ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ၿမိဳ႕မိ ၿမိဳ႕ဖမ်ားႏွင့္လည္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ေျမပံုႏွင့္ စစ္ေတြရွိ ထိခိုက္ခံစား ခဲ့ရေသာ ႏွစ္ဖက္လူမႈအသိုင္းအဝန္းတို႔၏ IDP ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ပါသည္။ စစ္ေတြၿမိဳ႕ တြင္ အေရးေပၚညိွႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေရးစင္တာ၏ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္လည္း ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၿမိဳ႕မိၿမိဳဖမ်ားႏွင့္ တစ္နာရီခြဲၾကာျမင့္ေသာ ပြင့္လင္းမႈရွိသည့္ အစည္းအေ၀း၌ ရခိုင္ျပည္သူ မ်ား၏ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈမ်ားႏွင့္ နစ္နာခံစားရမႈမ်ားအျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ သမိုင္းေၾကာင္းတို႔ကိုလည္း ပိုမို၍ သိျမင္နားလည္ခြင့္ ရရွိခဲ့ပါသည္။
ျပည္နယ္အစိုးရ၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ ပံ့ပိုးကူညီမႈမ်ားေၾကာင့္ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္သို႔ သြား ေရာက္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ေဒသခံ ရခိုင္ရပ္ရြာလူႀကီးမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည့္အျပင္ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္စလင္ IDP စခန္းမ်ားသို႔လည္း သြားေရာက္ခဲ့ပါသည္။ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္စလင္ လူမႈအသိုင္းအဝန္း ႏွစ္ခုစလံုး၏ အျမင္မ်ားကို နားေထာင္ခြင့္ရရွိသည့္အတြက္ေၾကာင့္လည္း ကၽြန္မအေနျဖင့္ ေက်းဇူးတင္ရွိေၾကာင္း ထပ္မံ ေျပာၾကားလိုပါသည္။ ႏွစ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ စိတ္ခံစားခ်က္မ်ားႏွင့္ စိုးရိမ္ေၾကာက္ရြံ႕မႈမ်ား၏ အတိမ္အနက္ကို ၾကားသိခဲ့ရပါသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ လြန္စြာနိမ့္က်သည့္ အေျခအေနႏွင့္ ျပည္သူမ်ား ေနထိုင္ရသည့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ အေျခအေနတို႔သည္ မေက်နပ္မႈမ်ားႏွင့္ တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚရျခင္း၏ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းမ်ားအျဖစ္ ရွိေနပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာလအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ လွ်ပ္စစ္မီး စတင္ျဖန္႔ေ၀ေပးမႈ အေျခအေနကို ၾကားသိခဲ့ရသည့္အတြက္လည္း ေက်နပ္မိပါသည္။ သို႔ေသာ္ လိုအပ္ ခ်က္မ်ားစြာ ရွိေနပါေသးသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ခရီးစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္မတင္ျပမီ ရိုဟင္ဂ်ာႏွင့္ ဘဂၤါလီ အသံုးအႏႈန္း ႏွစ္ခုႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အျငင္းပြားဖြယ္ ကိစၥရပ္ကို ရွင္းလင္းတင္ျပလိုပါသည္။ ယင္းစကားလံုးမ်ားသည္ မတူညီ သည့္ လူမ်ားအတြက္ မတူညီသည့္ အဓိပၸါယ္အသြင္ေဆာင္ၿပီး တစ္ခုခ်င္းစီက မတူညီေသာ အေၾကာင္းျပ ခ်က္မ်ားျဖင့္ ေဒါသတရားႏွင့္ စိတ္ဆႏၵျပင္းျပမႈမ်ားကို ျဖစ္ေစပါသည္။ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစုအတြက္ မူ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုသည့္ အသံုးအႏႈန္းမွာ တိုင္းရင္းသားျဖစ္မႈဆိုသည့္ အေနအထားႏွင့္ ခြဲထြက္ေရးလႈပ္ရွားမႈ မ်ား ေတာင္းဆိုမႈသေဘာႏွင့္ ညီမွ်သည္ဟုယူဆၾကၿပီး၊ ၄င္းတို႔၏ ေျမ၊ လံုျခံဳေရးႏွင့္ စား၀တ္ေနေရး ဆံုးရံႈးရ မည္ကို ရခိုင္လူမ်ဳိးတို႔က ေၾကာက္ရြံ႕ၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာအျဖစ္ မိမိကိုယ္ကိုယ္သတ္မွတ္ၾကသူမ်ား အေနျဖင့္မူ ဘဂၤါလီဆိုသည့္ အသံုးအႏႈန္းမွာ ၄င္းတို႔ ေမြးဖြားလာခဲ့သည့္ လူမႈအသိုက္အ၀န္းမွေန၍ အဆက္ျဖတ္ ခြဲျခားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ရႈျမင္ၾကသည္။ ထုိ႔အျပင္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ယင္းအသံုးအႏႈန္းသည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မတုိင္မီ ခံစားခဲ့ရေသာ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ရပုိင္ခြင့္မ်ား ဆံုးရံႈးမႈကုိ ျဖစ္ေပၚေစၿပီး၊ မညီမွ်သည့္ ႏုိင္သားျဖစ္ခြင့္ အခြင့္အေရးလည္း ျဖစ္ေပၚေစသည္။ အသံုးအႏႈန္း ႏွစ္ခုႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အျငင္းပြား ဖြယ္ရာကိစၥရပ္ကုိ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသူမ်ားစြာတုိ႔က အားတက္သေရာ တင္ျပခဲ့ၾကပါသည္။
အျမင္ရႈေထာင့္ႏွစ္ခုလံုး၏ တရားဝင္မႈ မဝင္မႈအေပၚ ေကာက္ခ်က္မခ်လိုေသာ္လည္း မည္သည့္စကားလံုး သံုးစြဲေရး သတ္မွတ္ျခင္းအေပၚ အာရံုစြဲကပ္ေနျခင္းသည္ အေရးပါသည့္ကိစၥမ်ား တိုးတက္မႈရရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေရးကို တု႔ံဆို္င္းေနသည္ဟု ကၽြန္မ အၾကံျပဳလို္ပါသည္။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ဤကိစၥအေပၚ ျငင္းဆို မႈမွာ အေရးမႀကီးဟု မဆုိလိုေသာ္လည္း၊ ျပည္နယ္တစ္ဝန္း၌ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေရးေပၚ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ လုိအပ္ခ်က္မ်ား ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေရး အေပၚတြင္ အာရံုစုိက္ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ ေတာင္းဆုိေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ဤျပည္နယ္အတြင္း ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနေသာ ျပႆနာမ်ား ေျပလည္ေစေရးကုိ ဝုိင္းဝန္း အေထာက္ အကူျပဳေစေရး ေသခ်ာမႈရွိေစရန္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၊ မြတ္စလင္မ်ား၊ အစုိးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ INGO မ်ား အားလံုး၏အသံမ်ား ပါဝင္ေစႏိုင္ခဲ့ေသာ ရခုိင္ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၏ လုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားကုိ ခ်ီးက်ဴးပါသည္။ ကၽြန္မ၏ ယခင္ခရီးစဥ္ေနာက္ပုိင္းမွစတင္ၿပီး ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လတြင္ ေတြ႕ႀကံဳခဲ့ရေသာ ႀကီၤးမားေသာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ ဆုိင္ရာႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာျပႆနာမ်ားကုိ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရာတြင္ တုိးတက္မႈအခ်ဳိ႕ ရရွိလာပါသည္။ MSF အဖြဲ႕အေနျဖင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ ယင္း၏လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ျပန္လည္စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး၊ လြန္ခဲ့သေသာ သတင္းပတ္မ်ားအတြင္း လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကုိ ပုိမုိ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ခြင့္ ရရွိေရးအတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္မ်ားကုိလည္း ေပးအပ္ေနပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ကၽြန္မ၏ အျမင္တြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္အေျခအေနသည္ အက်ပ္အတည္းရွိေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္။ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းဝင္ေရာက္ႏိုင္မႈနည္းေနေသးၿပီး ၊ စြန္႔စားရႏုိင္ေျခ ျမင့္မားေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ ဒီဇင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ကုလသမဂၢ ႏုိင္ငံသား၀န္ထမ္းတစ္ဦးသည္ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းတြင္ ၄င္း၏တာ၀န္မ်ားကုိထမ္းေဆာင္ေနခ်ိန္တြင္ စစ္တပ္အာဏာပုိင္မ်ား၏ ရုိက္ႏွက္မႈကုိ ခံခဲ့ရပါသည္။ ကၽြန္မ အေနျဖင့္ ဤကဲ့သုိ႔လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ တာ၀န္ယူမႈ/တာ၀န္ခံမႈ ရွိေစေရးႏွင့္ UN ႏွင့္ INGO ၀န္ထမ္း မ်ား၏ ေဘးကင္းလံုၿခံဳမႈကုိ အာမခံခ်က္ေပးရန္ အာဏာပုိင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား ေတာင္းဆုိပါသည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္ႏွင့္ဆက္စပ္၍ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည့္ INGO ႏုိင္ငံသား၀န္ထမ္း ၃ ဦးမွာ ဘူးသီးေတာင္အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းခံေနရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ကၽြန္မအေန ျဖင့္ အဆုိပါ၀န္ထမ္း ၃ ဦး ခ်က္ခ်င္း ျပန္လႊတ္ေပးေရးအတြက္ ေတာင္းဆုိပါသည္။
ကၽြန္မသည္ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္သုိ႔ သြားေရာက္ရန္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါသည္။ အေၾကာင္းအရင္းမွာ အဆုိၿမိဳ႕နယ္တြင္ ႏုိင္ ငံသားစိစစ္အတည္ျပဳေရး ေရွ႕ေျပးလုပ္ငန္းစဥ္ ေဆာင္ရြက္ေနခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ IDP ၂၉၆၀ ဦးရွိသည့္အနက္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္အထက္ ၁၃၁၂ ဦးမွာ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ အတည္ျပဳမႈအတြက္ သတ္မွတ္ခ်က္ျပည့္မီသူမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ ၈၈ ဦးမွာ ေလ်ာက္ထားျခင္းမရွိဘဲ၊ ၉၄ ဦးမွာ ေလွ်ာက္ထားရန္ေဆာင္ရြက္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း လူ၀န္မႈႀကီးၾကပ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီးက ေျပာ ၾကားပါသည္။ ေလွ်ာက္ထားမႈေပါင္း ၁၂၈၀ ရွိသည့္အနက္၊ ၉၇ ဦးကုိ အျပည့္အ၀ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ေပးအပ္ၿပီးျဖစ္ၿပီး၊ ၃၆၀ ဦးကုိ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ျပဳခြင့္ေပးခဲ့ပါသည္။ ဒုကၡသည္စခန္းအတြင္း၌ စခန္း၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူက ေျပာၾကားခ်က္အရ လူေပါင္း ၄၀ ဦးတုိ႔သည္ အျပည့္အဝ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ရရွိခဲ့ ၾကၿပီး၊ ၁၆၉ ဦးမွာ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ ျပဳခြင့္ရသူအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရေၾကာင္းႏွင့္ က်န္ရွိေသာသူမ်ားမွာ လုပ္ငန္းစဥ္၏ ရလဒ္အေျဖမ်ားကုိ ေစာင့္ဆုိင္းေနၾကေၾကာင္း သိရွိခဲ့ရပါသည္။
ကၽြန္မေတြ႕ျမင္ၾကားသိခဲ့ရသည္မ်ားအေပၚတြင္ အေရးႀကီးေသာ သံုးသပ္ခ်က္အခ်ဳိ႕ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ပထမ အခ်က္အေနျဖင့္ ေျမပံုဒုကၡသည္စခန္းရွိ ႏုိင္ငံသားသက္ေသခံကတ္ျပားရရွိခဲ့သည့္ IDP မ်ား၏ဘ၀မ်ား သည္ ေျပာင္းလဲမႈမရွိပါ။ ၄င္းတုိ႔သည္ စခန္းအတြင္း၌ပင္ နည္းပါးသည့္ စာနပ္ရိကၡာခြဲတမ္း၊ အကန္႔အသတ္ ျဖင့္ရရွိေသာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ႏွင့္ အျခားမရွိမျဖစ္လုိအပ္ေသာ၀န္ေဆာင္မႈ အနည္းငယ္တုိ႔ျဖင့္ ဆက္လက္ရပ္တည္ေနၾကရပါသည္။ IDP ဒုကၡသည္စခန္းရွိ ျပည္သူမ်ား၏မ်က္လံုးမ်ားတြင္ ကၽြန္မျမင္ေတြ႕ ခဲ့ရသည့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့စိတ္ပ်က္အားငယ္ေနသည့္အရိပ္လကၡဏာမ်ားသည္ စိတ္ႏွလံုးေၾကကြဲဖြယ္ရာ အေျခအေနပင္ျဖစ္သည္။ အေျခအေနမွာ ဆက္လက္၍ တင္းမာေနေၾကာင္း ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့သလို ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ားကလည္း အတည္ျပဳခဲ့သည္။ ယင္းအေျခအေနကုိ လက္ခံႏုိင္ ေလာက္သည့္ အေျခအေနတစ္ရပ္အျဖစ္ ကၽြန္မအေနျဖင့္ မသတ္မွတ္ပါ။ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္အေျခအေန မ်ားေအာက္တြင္ မရွိမျဖစ္ လုိအပ္ေသာ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကုိ အကန္႔အသတ္ျဖင့္သာ ရရွိႏုိင္မႈႏွင့္အတူ ဒုကၡ သည္မ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ဆုိးဆုိးဝါးဝါး ျဖတ္ေတာက္ထားျခင္းကုိ ခ်က္ခ်င္း ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ကၽြန္မေရာက္ရွိသည့္အခ်ိန္အထိတုိင္ေအာင္ INGO မ်ားအား ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ တစ္ပတ္ တစ္ႀကိမ္သာ လာေရာက္ခြင့္ ျပဳထားပါသည္။ ယခုအခ်ိန္မွာေတာ့ တစ္ပတ္ သံုးႀကိမ္လာေရာက္ခြင့္ျပဳထား ၿပီဟု သိရွိရပါသည္။ ယင္းအေျခအေနသည္လည္း လံုေလာက္မႈမရွိေသးပါ။ က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ ငန္းမ်ားသည္လည္း အလြန္အမင္း ဆုိး၀ါးေနၿပီး၊ ပညာသင္ၾကားခြင့္မွာလည္း အလြန္ပင္ နည္းပါးေနပါ သည္။ IDPမ်ားအားလံုးအတြက္ လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားသြားလာခြင့္ ရရွိသင့္ၿပီး၊ ၄င္းတုိ႔၏ ေျမယာပုိင္ဆုိင္ ခြင့္ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ အျခားျပည္သူမ်ား ရရွိခံစားေနသည့္ အျခားေသာ အခြင့္အေရးမ်ားအားလံုးကုိလည္း ရရွိခံစားေစသင့္ပါသည္။
ဒုတိယအခ်က္အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံသားစိစစ္အတည္ျပဳေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ပါဝင္ျခင္းမရွိခဲ့သည့္ ေျမပံုၿမိဳ႕ မြတ္စ လင္ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ေမးျမန္းေျပာဆုိေသာအခါတြင္ ၄င္းတုိ႔က ကမန္ မြတ္စလင္ သုိ႔မဟုတ္ မြတ္စလင္မ်ားလက္ထပ္ထားေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိၾက ပါသည္။ ယင္းသုိ႔ျဖစ္ျခင္းကုိ ၄င္းတုိ႔၏ သက္ေသခံကတ္ျပားမ်ား ထုတ္ျပျခင္းျဖင့္ အတည္ျပဳ ေျပာဆုိၾက ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ၄င္းတုိ႔သည္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ခြင့္ျပဳခ်က္မရရွိျခင္းေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း စခန္းအျပင္ဘက္သုိ႔ မထြက္ခြာႏုိင္ၾကပါ။ အဆုိပါအေျခအေနက ဆက္လက္တည္ရွိေန သည့္ တင္းမာမႈႏွင့္ စုိးရိမ္ေၾကာက္ရြံ႕မႈ အဆင့္ ျပင္းထန္ျမင့္မားေနသည္ဆုိသည္ကုိ ေဖာ္ျပေနပါသည္။ ဤကိစၥရပ္သည္ ရုိဟင္ဂ်ာ/ဘဂၤါလီ အျငင္းပြားမႈထက္ ပုိမုိရႈပ္ေထြးသည္ကုိ ေဖာ္ျပေနပါသည္။
တတိယအခ်က္အေနျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း၊ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္းေကာင္း လက္ရွိအေျခအေနကုိအကဲျဖတ္ရာတြင္ ေကာလာဟလမ်ားႏွင့္ လြဲမွားေသာ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ အမ်ားအျပား အသံုးျပဳေနသည္ကုိ ေတြ႕ဆံုေဆြးမႈမ်ားမွ ကၽြန္မ ၾကားသိခဲ့ရပါသည္။ လူမ်ဳိးစု ႏွစ္ခုအၾကား အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံမႈကုိ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစသည့္ အဆုိပါ လြဲမွားေသာ ထင္ျမင္ ယူဆခ်က္မ်ားသည္ ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေနမည္ျဖစ္ၿပီး၊ အမုန္းပြားေစေသာ ေဟာေျပာမႈမ်ားအျဖစ္သုိ႔ လြယ္ ကူစြာ ကူးေျပာင္းလာမည္ ျဖစ္သည္။ သီးျခား ခြဲျခားထားရွိမႈသည္ အေျဖတစ္ခု မဟုတ္ပါ။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ေတြ႕ဆံုစဥ္တြင္ ရခုိင္ Action Plan ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါသည္။ ေနာက္ဆံုးမူၾကမ္းကုိ ေပးမည္ဟု ကၽြန္မအား ကတိေပးခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ယခုအခ်ိန္အထိေတာ့ ကၽြန္မထံသုိ႔ ေပးပုိ႔လာျခင္း မရွိေသးပါ။ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ျပႆနာေျဖရွင္းရာတြင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး စံႏႈန္းမ်ားသည္ အဓိကေနရာမွ ပါဝင္ရမည္ဟု ကၽြန္မအေနျဖင့္ အေလးထား ေျပာၾကားလုိပါသည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္ျဖစ္ရပ္မွ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ အခ်ဳိ႕၏ လုပ္ေဆာင္မႈအတြက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ မြတ္စလင္လူမ်ဳိးစုတစ္ခုလံုးကုိ စုေပါင္းျပစ္ဒဏ္ေပးသည့္လုပ္ရပ္သည္ အေျဖတစ္ခု မဟုတ္ပါ။ ထုိ႔ျပင္ ရုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္မ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္သည့္ လက္ရွိအေျခအေနကုိ ဆက္လက္ ထိန္သိမ္းထားရွိျခင္းသည္လည္း တင္းမာမႈႏွင့္ ေဒါသမီးတုိ႔ တုိးပြားလာမႈကုိသာ ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ပါသည္။ ယင္းအေျခအေနသည္ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကုိ ျဖစ္ေပၚေစၿပီး၊ ေျဖရွင္းရန္ ခက္ခဲ မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ျပႆနာမ်ားသည္ ႏုိ္င္ငံတကာ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္ အက်ဳိးသက္ေရာက္ မႈမ်ားရွိၿပီး၊ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံမ်ားအားလံုးႏွင့္ သက္ဆုိင္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္ က်ဴးလြန္ျခင္းခံရ ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားသည္ လူေမွာင္ခုိကူးမႈကုိ အားေပးရာေရာက္ၿပီး၊ ခုိလံႈခြင့္ေတာင္းခံသူ အမ်ားအျပားကုိလည္း ေပၚေပါက္ေစကာ၊ မၾကာခဏဆုိသလုိ လူ႔အသက္ႏွင့္ဘဝမ်ား ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာ ထိခုိက္ခံစားရမႈႏွင့္ ဆံုးရံႈးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အေထြေထြညီလာခံ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တြင္ သေဘာတူပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈအ တြက္ အစုိးရအား ကၽြန္မအေနျဖင့္ ခ်ီးက်ဴးပါသည္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ပါ ေဝါဟာရအသံုးအႏႈန္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ ၍ ေဒသႏၱရမီဒီယာမ်ားတြင္ လြဲမွားတင္ျပမႈအခ်ဳိ႕ ရွိသည္ကုိ ကၽြန္မ နားလည္သေဘာေပါက္ပါသည္။ ဆံုး ျဖတ္ခ်က္ပါ ေတာင္းဆုိခ်က္ကုိ ရွင္းလင္းမႈရွိေစရန္ တင္ျပလုိပါသည္ - "ရုိဟင္ဂ်ာလူနည္းစုအတြက္ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ဆုိင္ရာ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးရရွိမႈ" ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။
နိဂံုးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္သည္ အက်ပ္အတည္းအေျခအေနတြင္ ဆက္လက္ရွိေနဆဲပင္ ျဖစ္သည္ ဟု ယံုၾကည္ယူဆပါသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာျပႆနာရပ္မ်ားကုိ ေျဖရွင္းရန္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားကုိလည္း လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ေဆာင္ရြက္စရာ မ်ားစြာ လုိအပ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ အစုိးရအား ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ေနထုိင္ၾကသူမ်ားအားလံုး၏ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ အေျခခံလြတ္လပ္ခြင့္ မ်ားကုိ ၎တို႔၏ တရား၀င္ျဖစ္မႈဆုိင္ရာ အေျခအေနအဆင့္အတန္းကုိ ထည့္မတြက္ဘဲ အကာအကြယ္ ေပးရန္၊ ျပည္နယ္ အႏွံ႔အျပားတြင္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြက္ အျပည့္အ၀ႏွင့္ အလ်င္အျမန္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ခြင့္ ျပဳရန္၊ ဒုကၡသည္မ်ားအားလံုးကုိ ၄င္းတုိ႔ေျမယာမ်ား အပါအ၀င္ ၄င္းတုိ႔၏ မူရင္း လူမႈအသုိင္းအ၀န္းအတြင္းသုိ႔ ေဘးကင္းလံုၿခံဳစြာ ျပန္လည္၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳရန္ တုိ႔ကုိ အေရးတႀကီး ေတာင္းဆုိပါသည္။
လူမ်ဳိးစုႏွင့္ကုိးကြယ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒမ်ား
လူမ်ဳိးစုႏွင့္ကုိးကြယ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒမ်ား
ေနာက္တစ္ႀကိမ္က်င္းပမည့္ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေဆြးေႏြးရန္ တင္ျပထား သည့္ ဥပေဒမူၾကမ္း ၄ ရပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ကၽြန္အေနျဖင့္ စုိးရိမ္ပူပန္မိပါသည္။ ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ ေဆြးေႏြးပြဲ တုိင္းတြင္ ကၽြန္မ၏ စုိးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားကုိ တင္ျပခဲ့ၿပီး၊ ကၽြန္မတုိ႔ၾကား ရရွိခဲ့သည့္ ပြင့္လင္းေသာ၊ တစ္ခါတစ္ရံ အားတက္သေရာျဖစ္ေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားအတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါသည္။ အဆုိပါ ဥပေဒမူၾကမ္းမ်ားအတြက္ မ်ားစြာေသာ က်ဳိးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္မႈမ်ားကုိ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကၿပီး၊ အဆုိပါ ဥပေဒမူၾကမ္းမ်ား ေရးဆြဲရာတြင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး စံႏႈန္းမ်ားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းကုိ ကၽြန္မကုိ အာမခံ ခ်က္ ေပးၾကပါသည္။ အဆုိပါ ဥပေဒမူၾကမ္းမ်ားသည္ အထူးသျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ က်န္းမာေရး၊ သာယာ ဝေျပာေရးႏွင့္ အခြင့္အေရးမ်ားကုိ အကာအကြယ္ေပးရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈျဖစ္ၿပီး၊ ဘာသာကူးေျပာင္းမႈဆုိင္ရာ မွတ္ပံုတင္ျခင္းကဲ့သုိ႔ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆုိင္ရာ လုိအပ္ခ်က္ကုိလည္း ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္မႈျဖစ္ေၾကာင္း အသိေပး ေျပာၾကားၾကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ အဆုိပါ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ကၽြန္မ၏စုိးရိမ္ပူမ်ား ဆက္ လက္ ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး၊ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအား အဆုိပါ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ စိစစ္ေလ့လာေဆာင္ရြက္ၾကရန္ႏွင့္ ပုိမုိ၍ စိတ္ရွည္သည္းခံမႈရွိၿပီး၊ အားလံုးပါ၀င္သည့္ လူမႈအသုိက္အ၀န္း တစ္ခု တည္ေဆာက္ရာတြင္ တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာမွ ပါ၀င္ၾကေစရန္အတြက္ ေတာင္းဆုိပါသည္။ ကၽြန္မ အေနျဖင့္ အဆုိပါ ဥပေဒမူၾကမ္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္ မွတ္ခ်က္အခ်ဳိ႕ကုိ ေပးလုိပါသည္ -
• ကုိးကြယ္ရာ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းက အဖြဲ႕၀င္ ၁၁ ဦးပါ၀င္သည့္ ၿမိဳ႕နယ္ မွတ္ပံုတင္ဘုတ္အဖြဲ႕က ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းျခင္းႏွင့္ ေဆြးေႏြးေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ားအပါအ၀င္၊ ကုိး ကြယ္ရာ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းတုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္က ထိန္းခ်ဳပ္ေဆာင္ရြက္သည့္ စနစ္တစ္ရပ္ ထူေထာင္ေပးမည္ျဖစ္သည္။ ကၽြန္မ၏အျမင တြင္ ဤ လုပ္ငန္းစဥ္သည္ ႀကီးေလးၿပီး၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ အလားအလာ လည္းရွိသည္။ လြတ္လပ္စြာ ယံုၾကည္ကုိးကြယ္ခြင့္ႏွင့္ ကူးေျပာင္းခြင့္သည္ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရး ျဖစ္ၿပီး၊ ပုဂိၢဳလ္ေရးဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္လည္း ျဖစ္သည္။ ဘာသာတရားအား ေစာ္ကားမႈအတြက္ ဤ ဥပေဒက ျပစ္မႈႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္ မ်ား အဆုိျပဳထားမႈအေပၚ၌လည္း ကၽြန္မအေနျဖင့္ စုိးရိမ္မိပါသည္။ ယင္းသည္ တိက်ေရရာမႈမရွိဘဲ လူနည္းစုကုိးကြယ္သည့္ ဘာသာတရားမ်ားအေပၚ ခြဲျခား ဆက္ဆံ ရန္အတြက္လည္း အသံုးျပဳႏုိင္ပါသည္။
• လူဦးေရတုိးပြားမႈႏႈန္း ထိန္းညိွေရးဆုိင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းသည္ လူဦးေရေပါက္ပြားမႈႏႈန္း အလြန္ ျမင့္မားသည္ဟု ေတြ႕ရွိရသည့္ ေဒသတစ္ခုတြင္ က်န္းမာေရးႏွင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္ မ်ားကုိ ေျဖရွင္းေပးရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားပါသည္။ ၎ကုိယ္၀န္ေဆာင္မႈ ႏွစ္ႀကိမ္ၾကား သားဆက္ျခားကာလကုိ ၃၆ လ ျခားျခင္းအပါအ၀င္ နည္းလမ္းမ်ားစြာျဖင့္ ေျဖရွင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္မအား အဆုိပါ ဥပေဒမူၾကမ္းသည္ ျပစ္ဒဏ္မ်ား ခ်မွတ္မည္ မဟုတ္ဟု အာမခံခ်က္ေပးေသာ္လည္း သားဆက္ျခားမႈအတြက္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္း ေဆာင္ရြက္ျခင္းသည္ ကေလးအေရအတြက္ႏွင့္ သားဆက္ျခားမႈတုိ႔အတြက္ အမ်ဳိးသမီး တစ္ဦး၏ ဆံုးျဖတ္ေဆာင္ရြက္ပုိင္ခြင့္ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈ ျဖစ္ သည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆပါသည္။ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ၊ မိခင္ႏွင့္ကေလး ေသဆံုးမႈႏွင့္ ကေလးေမြးဖြားမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးတုိ႔ကုိ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားအေနျဖင့္ ပညာေပးျခင္း၊ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ အစီအစဥ္မ်ားခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးျခင္းႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ စြမ္းရည္ျမွင့္တင္ေပးသည့္ အျခားနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ သင့္ေတာ္သလုိ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါ သည္။
• ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းတြင္ အျငင္းပြား ဖြယ္ရာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားစြာ ပါ၀င္ေနၿပီး၊ ယင္းကုိ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈအျဖစ္ သတ္မွတ္ ယူဆပါသည္။ ဥပေဒမူၾကမ္းက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကုိ လက္ထပ္ရန္ ရည္ရြယ္ေသာ သုိ႔မဟုတ္ လက္ထပ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္သည့္ အမ်ဳိးသားမ်ားအေပၚ စည္းကမ္းခ်က္မ်ား၊ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ျပစ္ဒဏ္မ်ားကုိ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ လင္မယား ကြဲကြာ ခ်ိန္တြင္ သားသမီးထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ လမ္းညႊန္မူ၀ါဒ ခ်မွတ္ေပးရာတြင္္ ကေလးအတြက္ အေကာင္းဆံုး အက်ဳိးကို ေရွ႕ရႈရမည္။ သုိ႔ေသာ္ ယင္းအခ်က္သည္ ဥပေဒ မူၾကမ္းထဲတြင္ ပါဝင္ျခင္း မရွိပါ။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ဤဥပေဒမူၾကမ္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရက ဥပေဒျပဳ အာဏာကုိ မေလ်ာ္မကန္ အသံုးျပဳမႈတစ္ရပ္အျဖစ္ ယူဆပါသည္။
• ျပစ္မႈဆုိင္ရာဥပေဒအရ မိန္းမ အမ်ားအျပားယူျခင္းကုိ တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားၿပီးျဖစ္သည္ဟု သိရွိရပါ သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သံုးျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ ကၽြန္မအေနျဖင့္ နားမလည္ႏုိင္ေအာင္ ျဖစ္ရပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ဥပေဒမူၾကမ္းတြင္ အသံုးျပဳထားေသာ ဘာသာစကားအသံုးအႏႈန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း စုိးရိမ္မိပါသည္။ ယင္းသည္ လူနည္းစု ကုိးကြယ္ရာဘာသာတရားမ်ားကို ဦးတည္ခ်က္္္္္ထား ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သည့္အတြက္ ခြဲ ျခားဆက္ဆံမႈကုိ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။
ကုိးကြယ္ရာဘာသာတရား ကြဲျပားျခားနားသည့္ လူမႈအသုိင္းအ၀န္းမ်ားၾကား တင္းမာမႈမ်ားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္ မႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ အေရးႀကီးေသာ ျပႆနာရပ္တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ လူမႈအသုိင္းအ၀န္းမ်ားၾကား အျပန္အလွန္ အသိပညာေပးမႈႏွင့္ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ေဆာင္ရြက္မႈတုိ႔သည္ အေရးတႀကီး လုိအပ္ ေနပါသည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း လားရိႈးၿမိဳ႕တြင္ ကၽြန္မ ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရသလုိမ်ဳိး ယံုၾကည္ကုိးကြယ္ရာ ဘာသာ ကြဲျပားျခားနားသည့္ လူမႈအသို္င္းအ၀န္းမ်ားၾကား အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးမႈျပဳလုပ္ျခင္းႏွင့္ ပုိမုိ စုစည္းညီညႊတ္သည့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္း တည္ေဆာက္ျခင္း စသည့္နည္းလမ္းတုိ႔ျဖင့္ အေရးႀကီးေသာ လုပ္ငန္းအဆင့္မ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီလည္း ျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါ ဥပေဒမူၾကမ္း ၄ ခုသည္ ဘာသာေရး အုပ္စုမ်ားၾကား ရွိႏွင့္ၿပီး တင္းမာမႈမ်ားကုိ ရန္မီးေတာက္ေလာင္ေစႏုိင္သည့္အတြက္ ကၽြန္မေနျဖင့္ စုိးရိမ္ မိပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားအားလံုးအား အဆုိပါဥပေဒမူၾကမ္းမ်ားကို သက္ဆုိင္ရာ လူမႈအသုိင္းအ၀န္းမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္လ်က္ ေစ့ေစ့စပ္စပ္ စိစစ္ၾကည့္ရႈေလ့လာရန္ႏွင့္ ယင္းတုိ႔ကုိ အလံုးစံု ကန္႔ကြက္ျငင္းဆုိရန္ ကၽြန္မအေနျဖင့္ တုိက္တြန္းပါသည္။ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္း၊ ကြာရွင္း ျပတ္စဲျခင္းႏွင့္ ဆက္ခံျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ားကဲ့သုိ႔ေသာ စည္းမ်ဥ္းထားေဆာင္ရြက္ရန္ လုိအပ္သည့္ နယ္ပယ္က႑မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပ႒ာန္းေဆာင္ရြက္သည့္ ဥပေဒတစ္ရပ္သည္ လူမ်ဳိးဘာသာ ခြဲျခားမႈ မရွိဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပည္သူမ်ားအားလံုးအတြက္ သက္ဆုိင္ေသာ၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး စံႏႈန္း မ်ားႏွင့္ အျပည့္အ၀ ကုိက္ညီမႈရွိေသာ၊ ဥပေဒတစ္ရပ္ ျဖစ္သင့္ပါသည္။ အကယ္၍ အဆုိပါ ဥပေဒမူၾကမ္း မ်ား အတည္ျပဳလုိက္ပါက ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္မႈကုိ ေဖာ္ျပေန သည့္ အရာမ်ားထဲမွ တစ္ခုအျဖစ္ ရႈျမင္ျခင္းခံရႏိုင္ပါသည္။
ရပ္ရြာလူထုအဆင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ ႏွင့္ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ
ရပ္ရြာလူထုအဆင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ ႏွင့္ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ
ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းလုပ္ငန္းမ်ား ျမွင့္တင္ေရးအတြက္ အစီ အစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ေနသည္ကုိ ေတြ႕ျမင္ရသည့္အတြက္ ၀မ္းေျမာက္ေက်နပ္မိၿပီး၊ ဤက႑တြင္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအတြက္လည္း အစုိးရကုိ ခ်ီးက်ဴးပါသည္။ သို႔ေသာ္ အဆုိပါ အစီအစဥ္မ်ားသည္ သက္ဆုိင္ရာ လူမႈအသိုင္းအဝန္းမ်ားႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိျခင္း၊ လက္ခံ စဥ္းစားေပးမႈ ရွိျခင္း နည္းလမ္းတုိ႔ျဖင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ႏွင့္ စစ္မွန္ေသာ ညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈ ရွိသင့္ေၾကာင္း အေလးအနက္ ေျပာၾကားလုိပါသည္။ ေဒသႏၱရအဆင့္၌ ဥပေဒအသစ္မ်ားကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ အင္အား မလံုေလာက္မႈေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စိတ္ပါဝင္စားမႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈ မရွိျခင္းေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈုလုပ္ငန္းမ်ားသည္ ေမွ်ာ္မွန္း သေလာက္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း မရွိသည့္ က႑မ်ားကုိ ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါသည္။
အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေနျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ကုိယ္တုိင္ေဆာင္ရြက္သူမ်ားအျဖစ္သာမက၊ အက်ဳိးခံစားသူမ်ားအျဖစ္ပါ ပုိမုိ အေရးပါသည့္ အခန္းက႑မွ ပါ၀င္ရန္ လုိအပ္သည္ ဆုိသည္ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ ယခင္ခရီးစဥ္အၿပီး ကၽြန္မအေနျဖင့္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ေသာ အခ်က္မ်ားသည္ ဆက္လက္၍ အေရးပါ ေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ လတ္တေလာေဆာင္ရြက္ေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ားႏွင့္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိၿပီးေသာအခါ ယင္းကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈ ျပဳလုပ္ရာတုိ႔တြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္မႈကုိ ကၽြန္မအေနျဖင့္ အထူးအားေပးပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ မၾကာမီ က်င္းပေတာ့မည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးကပ္လာခ်ိန္တြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားက ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားအေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဆႏၵမဲေပးသူမ်ား အေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ေလ့လာသူမ်ားအေနျဖင့္လည္းေကာင္း ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မႈသည္ အေရးႀကီးပါ သည္။
တကၠသုိလ္ပါေမာကၡတစ္ဦးအေနျဖင့္ ကၽြန္မသည္ လူငယ္မ်ား၏ ပညာေရးအတြက္ လိႈက္လွဲစြာ စိတ္၀င္စား မႈ ရွိပါသည္။ ၄င္းတုိ႔သည္ ကၽြန္မတုိ႔၏ အနာဂတ္အတြက္ အဓိကက်သူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဤလူငယ္မ်ား ကပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအား တုိးတက္ေအာင္ျမင္မႈ ေနာက္တစ္ဆင့္ႏွင့္ အားလံုးပါ၀င္မႈရွိေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ ထူေထာင္ေရးတုိ႔တြင္ ဦးေဆာင္သြားမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ က်င္းပေသာ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္၏ ဘဲြ႕ႏွင္းသဘင္အခန္းအနားတြင္ ေက်ာင္းသူ/သား ၃၀၀ ခန္႔သည္ ၄င္းတုိ႔၏ စိစစ္ေရးကဒ္ျပားမ်ား မရွိၾကသျဖင့္ ဘြဲ႕လက္မွတ္မ်ား ရရွိျခင္း မရွိခဲ့ၾကေၾကာင္း ၾကားသိရသည့္အတြက္ အ့ံၾသတုန္လႈပ္မိပါသည္။ ဤျဖစ္ရပ္သည္ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္မွလာေသာ မြတ္စလင္ ေက်ာင္းသားမ်ားအေပၚတြင္ သက္ေရာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ လတ္တေလာအခ်ိန္တြင္ ၄င္းတုိ႔သည္ ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္အရ စိစစ္ေနသူမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ပညာေရးအခြင့္အလမ္း ရရွိမႈသည္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈ အေျခအေနေပၚတြင္ အေျခမခံသင့္ပါ။ ကၽြန္မအေနျဖင့္ ဤျပႆနာကုိ ပညာေရး၀န္ႀကီး ဌာန ဒုတိယ၀န္ႀကီးထံ တင္ျပခဲ့ၿပီး၊ ၄င္းက ယင္းအေျခအေနကုိ ကုစားေျဖရွင္းေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အာမခံခ်က္ေပးသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ အထူးပင္ ေက်းဇူးတင္ပါသည္။ ၄င္းတုိ႔၏ အဆင့္ျမင့္ပညာေရး ၿပီးဆံုးေအာင္ အျပင္းအထန္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသည့္ ေက်ာင္းသူ/သားတုိင္း ၄င္းတုိ႔၏ဘြဲ႕လက္မွတ္မ်ား ရရွိၾက သည္ဆုိသည့္ သတင္းေကာင္း ရရွိရန္ ကၽြန္မ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈ အေရးပါသည္ဆုိသည့္အေၾကာင္းကုိ ကၽြန္မအား မ်ားစြာေျပာဆုိတင္ျပ ၾကပါသည္။ ကၽြန္မ အျပည့္အဝ သေဘာတူပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဤႏုိင္ငံေတာ္သစ္တြင္ တရားဥပေဒစနစ္ႏွင့္ အာဏာပုိင္တုိ႔အေပၚတြင္ ယံုၾကည္မႈ ေပၚေပါက္မလာမီတြင္ လုပ္ေဆာင္စရာ မ်ားစြာ က်န္ရွိေနပါေသး သည္။ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာေနရာမ်ားတြင္ လိင္ႏွင့္ က်ား-မေရးရာတုိ႔အေပၚတြင္ အေျခခံေသာ အၾကမ္းဖက္မႈ မ်ားအပါအ၀င္ စစ္တပ္အရာရွိမ်ား၏ တာ၀န္ယူမႈ/တာ၀န္ခံမႈကုိ အာမခံခ်က္ေပးရန္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား မေအာင္ျမင္မႈအေပၚ၌လည္း ကၽြန္မအေနျဖင့္ အထူးတလည္ စုိးရိမ္ပူပန္မႈ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ တုိင္းရင္း သား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကုိုလည္း ယင္းတုိ႔၏ အဖြဲ႕၀င္မ်ားက က်ဴးလြန္ေသာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ ရာ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ ဥပေဒႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးဥပေဒမ်ားကုိ ခ်ဳိး ေဖာက္မႈမ်ားအေပၚ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ရန္ကုိလည္း ေတာင္းဆုိပါသည္။ တပ္မေတာ္တြင္ အရြယ္မေရာက္ ေသးေသာ စစ္သားမ်ား အေရအတြက္ ဆက္လက္ ျမင့္တက္ေနမႈ ရွိေနသည္ဆုိသည့္ သတင္းမ်ားအေပၚ ၌လည္း စုိးရိမ္ပူပန္မိပါသည္။
နိဂံုး
အထက္ပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ကၽြန္မခရီးစဥ္မွ ရရွိလာေသာ အႀကိဳေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားျဖစ္ၿပီး၊ မတ္လတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီသုိ႔ ကၽြန္မ၏ အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသည့္အခါ ဤကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ ကုိ အက်ယ္တ၀င့္ တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။ အထူးအစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူတစ္ဦးအေနႏွင့္ေရာ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ မိတ္ေဆြတစ္ဦးအေနႏွင့္ေရာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေန ပုိမုိျမွင့္တင္ ေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးတုိ႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံအစုိးရ၊ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ အနာဂတ္ကာလတြင္ ဆက္လက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအတြက္ ကၽႊန္မအေနျဖင့္ ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။
