ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ၿမဳိ႕ေပၚ ေဈးတြင္ ဆုိင္ေရာင္းခ်ေနေသာ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ ရဲႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားက အေၾကာင္းမဲ့ ေခၚယူ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး ေငြညွစ္လ်က္ ရွိသည္။ 

ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ အမွတ္ (၄) ရပ္ကြက္ (ၿမဳိ႕မ အလယ္ ရပ္ကြက္) အုပ္စု၊ ဟိႏၵဴရြာႏွင့္ ရြာသစ္ေက ရပ္ကြက္ (အမွတ္ ၅ ရပ္ကြက္) ၾကားရွိ ရဲကင္းစခန္းမွ ရဲတပ္သား ေအာင္ေက်ာ္သိန္းသည္ ဇန္န၀ါရီလ (၇) ရက္ေန႔တြင္ ၿမဳိ႕သူႀကီး အလယ္ရြာမွ စားကုန္ဆုိင္ ပုိင္ရွင္ ဦးမာမတ္ကာမာလ္ (ဘ) ေမာ္လ၀ီ ဟာဘီရာန္ (အသက္ ၃၃ ႏွစ္) ကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ေခၚယူ၍ ၿခိမ္းေျခာက္ကာ ေငြက်ပ္ သုံးေသာင္းငါးေထာင္ ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ 

အဆုိပါ ရဲတပ္သား ေအာင္ေက်ာ္သိန္းသည္ ဇန္န၀ါရီလ (၂) ရက္ေန႔ကလည္း ရြာသစ္ေက ရပ္ကြက္မွ စားကုန္ဆုိင္ ပုိင္ရွင္ ဦးႏူရ္အစၥလာမ္ (ဘ) ဦးယာရ္မာမတ္ (အသက္ ၅၅ ႏွစ္) ထံမွ ေငြက်ပ္ ရွစ္ေသာင္းငါးေထာင္ကုိ လည္းေကာင္း၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၂၉) ရက္ေန႔တြင္ ရြာသစ္ေက ရပ္ကြက္မွ ဦးအာဘူလ္ကာဆိမ္း (ဘ) ဦးအဒူရွကူရ္ (အသက္ ၅၇ ႏွစ္) ထံမွ ေငြက်ပ္ ရွစ္ေသာင္းကုိ လည္းေကာင္း အေၾကာင္းမဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ 

ဒီဇင္ဘာလ (၂၂) ရက္ေန႔တြင္ ၿမဳိ႕မ ရဲစခန္းမွ နယ္ထိန္း ရဲအဖြဲ႔သည္ ရြာသစ္ေက ရပ္ကြက္၊ အေနာက္ရြာမွ စားကုန္ဆုိင္ ပုိင္ရွင္ ဦးဟာဘီအုလႅာ (ဘ) ဦးဆုလ္တာန္ (အသက္ ၄၇ ႏွစ္) ကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ေခၚယူ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ေငြက်ပ္ ငါးေသာင္း ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ဒီဇင္ဘာလ (၂၄) ရက္ေန႔တြင္လည္း ၿမဳိ႕သူႀကီး ေက်းရြာရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းမွ စားကုန္ဆုိင္ ပုိင္ရွင္ ဦးမာမတ္ဂ်ဴဘုိရ္ (ဘ) ဦးေရွာ္ဖီအာေလာမ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) ကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ေခၚယူၿပီး ေငြက်ပ္ ႏွစ္ေသာင္း ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ အေၾကာင္းမဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္၍ ေငြညွစ္ေနသည္ကုိ အထက္ အရာရွိမ်ားက သိေသာ္လည္း မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ ေနၾကသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။

ထိုအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္ အရြယ္ မိုဟာမတ္ကာရင္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္မွာ လက္ေတြ႔ ျဖစ္သည္။

ေသာင္းႏွင့္ ခ်ီေသာ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ အတူ ႀကီးမားသည့္ ဒုကၡသည္ စခန္းတခုတြင္ မိုဟာမတ္ကာရင္ ေနထိုင္ခဲ့သည္။ အစိုးရက ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကို တားျမစ္ထားခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္စြာ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္ကိုလည္း ကန္႔သတ္ထားသည္။ သူက လူကုန္ကူးသူမ်ားကို ပိုက္ဆံေပး၍ ေလွျဖင့္ ထြက္ေျပးခ်င္ခဲ့သည္။ ထိုနည္းျဖင့္ မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္သည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အမ်ားအျပားရွိသည္။

“က်မတို႔က သူ႔ကို ခြင့္မျပဳခဲ့ဘူး။ အဲဒါက အႏၲရာယ္ မ်ားတယ္ေလ” ဟု မိခင္ျဖစ္သူ ဆာရာဟတူက ေျပာသည္။

ထို႔ေနာက္ မိုဟာမတ္ကာရင္၏ ေျခဖေနာင့္တြင္ ဒဏ္ရာတခု ရရွိခဲ့သည္။ ဒဏ္ရာႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သူကမွ် အေလးအနက္ မထားခဲ့ေသာ္လည္း မၾကာမီမွာပင္ သူ၏ ေမး႐ိုးမ်ား လႈပ္ရွားရန္ ခက္ခဲလာခဲ့သည္။

မိုဟာမတ္ကာရင္ ေမးခိုင္ေရာဂါ ရရွိခဲ့သည္မွာ ထင္ရွားပါသည္။ သူ႔အေနျဖင့္ ဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္းမွ အျခားေသာ ကေလးငယ္ မ်ားကဲ့သို႔ ပင္ ေမးခိုင္ေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးအပါအ၀င္ ကာကြယ္ေဆးမ်ား မရခဲ့ပါ။

သူ ေနမေကာင္းျဖစ္လာသည့္ အခ်ိန္ ေဒသခံက်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ဖြင့္လိုက္ ပိတ္လိုက္ ျဖစ္ေနတတ္သည့္ ေဆးခန္းက သူ႔ကို အကူအညီမေပးႏိုင္ခဲ့ပါ။ ေနာက္ဆံုးတြင္ စခန္းမွ ထြက္ၿပီး ေဆး႐ံုတင္ရန္ အထူးခြင့္ျပဳခ်က္ ရရွိခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း အလြန္ေနာက္က်ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ “ေနာက္ ၂ရက္ေလာက္ၾကာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ အေလာင္းပဲ ျပန္ေရာက္လာတယ္” ဟု ဆာရာဟတူက ေျပာသည္။

သူတို႔တဲႏွင့္ ေပ ၁၀၀ ခန္႔ကြာသည့္ ေနရာတြင္ အျခားေသာ မိသားစုတခုလည္း ေၾကကြဲေနသည္။ အသက္ ၂၀ အရြယ္ မိန္းကေလး တေယာက္ျဖစ္သည့္ ေဘလ္ဒါဘီးဂန္းသည္ အသည္းေရာင္ အသားဝါပိုး (ေအ) ျဖင့္ ေသဆံုးခဲ့ရသည္ဟု အိမ္နီးခ်င္းမ်ားက ေျပာသည္။ အသည္းေရာင္ ေအ ေရာဂါသည္ အသက္ကို အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္သည့္ ေရာဂါ မဟုတ္ေသာ္လည္း သူ သည္လည္း လိုအပ္သည့္ ေဆး၀ါးကုသမႈ မရရွိခဲ့သျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ အသက္ ၂ ႏွစ္ အရြယ္ သားျဖစ္သူ ဟိုင္႐ိုးလ္ကို ထားရစ္ကာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္။

“တကယ္လို႔ သူဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ တေယာက္မဟုတ္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ သူ အသက္ရွင္ဖို႔ ၁၀၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေသခ်ာတယ္။” ဟု လူမ်ိဳးစု ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ျဖစ္သည့္ အီႏြတ္မိုႏိုင္က ေျပာသည္။

ယခုအခါ ဟိုင္႐ိုးလ္ အလြန္ ဆာေလာင္ေနသည္။ အသက္ ၂ ႏွစ္ ႏွင့္ ၄ လ အရြယ္ရွိၿပီျဖစ္ေသာ ဟိုင္႐ိုးလ္၏ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က ၁၉ ေပါင္သာ ရွိသည္။ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ (WHO) ၏ ကိုယ္ခႏၶာ အေလးခ်ိန္ႏွင့္ အသက္အရြယ္ အခ်ိဳးကိုျပသသည့္ ဇယားတြင္ ဟိုင္႐ိုးလ္ မပါ ၀င္ပါ။ သူက အနိမ့္ဆံုး အျဖစ္သတ္မွတ္ထားသည္ထက္ပင္ မ်ားစြာ နိမ့္က်ေနပါသည္။

စခန္းတြင္ရွိေသာ မိသားစုအခ်ိဳ႕မွာ မိုင္အနည္းငယ္မွ်သာ ေ၀းသည့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ရွိ ဘဏ္မ်ားတြင္ ေငြစုစာရင္းမ်ား ရွိၾက သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွစ၍ သူတို႔၏ ေငြစာရင္းမ်ားကို ပိတ္ထားခဲ့သည့္ အတြက္ မိသားစုမ်ား စား၀တ္ေနေရး သံုးစြဲရန္ ေငြထုတ္ယူႏိုင္ျခင္း မရွိၾကပါ။

ကမာၻ၏ တုန္႕ျပန္မႈကလည္း ထိေရာက္စြာ မကူညီႏိုင္ခဲ့ပါ။ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားက ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုႏိုင္ေရးကိုလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက ခက္ခဲေအာင္ျပဳလုပ္ထားျခင္းေၾကာင့္လည္း တစိတ္တပိုင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔ကို ျမင္ေတြ႔ခြင့္ နည္းပါးခဲ့ရသည္။

ကုလသမဂၢ အေနျဖင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္မျဖစ္ပါ။ က်ေနာ္ရရွိခဲ့သည့္ ကုလသမဂၢ၏ ဌာနတြင္း စာတေစာင္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ကုလသမဂၢ ၀န္ထမ္းမ်ားသည္ တေယာက္ႏွင့္ တေယာက္ အခ်င္းမ်ားေနၾကၿပီး လူသားမ်ိဳးႏြယ္ကို ဆန္႔က်င္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကုလသမဂၢ၏ အေနအထားကို ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္လာေစသည္ဟု သတိ ေပးထားသည္ကို ေတြ႔ရပါသည္။

ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ခြဲျခားႏွိပ္စက္မႈမ်ားကို မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့ေသာ Human Rights Watch၊ Fortify Rights ႏွင့္ United to End Genocide တို႔ကဲ့သို႔ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ဂုဏ္ျပဳရမည္ ျဖစ္သည္။ အစိုးရ ခြင့္ျပဳထားသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ နစ္နာမႈမ်ား သက္သာရာရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကိုလည္း ခ်ီးက်ဴးရမည္ ျဖစ္သည္။ က်ေနာ္ေရာက္ခဲ့သည့္ ကၽြန္းႀကီး တကၽြန္းတြင္ နယ္စည္းမထား ဆရာ၀န္မ်ားအဖြဲ႔ (MFS) ႏွင့္ Save the Children အဖြဲ႔တို႔က က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ပညာေရးဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား ေပးေနၾကပါသည္။

အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ေနရာအမ်ားစုတြင္ ပိတ္ပင္ထားျခင္းႏွင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို စနစ္တက် ဖ်က္ဆီးေန ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ၂၁ ရာစုႏွစ္၏ လူ႔အခြင့္အေရး ကပ္ေဘးတြင္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈ အခံရဆံုးစာရင္း၌ တခု အပါအ၀င္ ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

ျမန္မာ အစိုးရက လူပုဂၢိဳလ္အရ ဖိႏွိပ္ကန္႔သတ္သည္သာမက ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကိုလည္း မ်ိဳးႏြယ္စုတခု အျဖစ္မွ ဖယ္ရွားပစ္ရန္ ႀကိဳးစားေနပါသည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးဆိုသည္မွာ မရွိဟု ျငင္းပယ္ထားသည္။ အာဏာပိုင္မ်ားက ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုသည့္ စကားလံုးကို သံုးစြဲျခင္းမျပဳပါ။ ၎တို႔သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံမွ တရားမ၀င္ေရာက္လာသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု ျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ျပကၡဒိန္ ႐ိုက္ႏွိပ္ခဲ့သည့္အတြက္ လူ ၅ ဦး ကို ႏို၀င္ဘာလအတြင္း အစိုးရက ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပင္လွ်င္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟုေျပာရန္ ေရွာင္ရွားခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အေမရိကန္ သံ႐ံုးကလည္း အေလွ်ာ့ေပးသည့္အေနျဖင့္ ၎တို႔၏ တရား၀င္ေၾကညာခ်က္မ်ားတြင္ အဆိုပါ စကားလံုးကို သံုးစြဲရန္ ေရွာင္လႊဲေနခဲ့သည့္ အသြင္ရွိသည္။

“အိုဘားမားရဲ႕ အစိုးရက အမ်ားႀကီးပိုၿပီး လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့မယ္ဆိုတာ ေသခ်ာပါတယ္” ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရးကို အေလးေပးေဆာင္ရြက္ေနသည့္ အဖြဲ႔တခု ျဖစ္သည့္ Fortify Rights မွ Matthew Smith က ေျပာသည္။ ႏိုင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈတခုကို ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးေရး၊ ျမန္မာအစိုးရ၏ မူ၀ါဒကို တြန္းအားေပးေရး၊ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ ျပန္လည္ရရွိေရး၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား လြတ္လပ္စြာ သြားလာလႈပ္ရွားႏိုင္ေရးႏွင့္ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားကို ခြင့္ျပဳေရးတို႔ အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ အျခား အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးသမား အမ်ားစုမွာလည္း ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့ၾကသည္။ အေမရိကန္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲဆြယ္လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္လည္း အဆိုပါ ကိစၥမွာ တခါတရံမွ်သာ ရွားရွားပါးပါး ေပၚထြက္လာတတ္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားစြာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ ေပၚထြန္းလာျခင္း ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ ဒီမိုကေရစီထြန္းကားလာျခင္းက လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားသား ဆန္႔က်င္ေရး လံႈ႕ေဆာ္သည့္ လူျပိန္းၾကိဳက္ ႏိုင္ငံေရးကိုလည္း အင္အားေကာင္းလာခဲ့ၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရ ပိုခက္ခဲေစခဲ့သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ NLD ပါတီက မြတ္ဆလင္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တဦးမွ် ေရြးခ်ယ္ျခင္း မျပဳ ခဲ့ပါ။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သေဘာထားေပ်ာ့ေပ်ာင္းလြန္းသည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံသား အမ်ားစုက ယူဆၾကသည္။ သူက ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဆန္႔က်င္႐ႈတ္ခ်ျခင္ းမျပဳဘဲ ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း သူ႔ကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေလးစားခဲ့ေသာ က်ေနာ္တို႔အတြက္မူ ႏိုင္ငံေရးအရ အဆင္ေျပေစရန္ အေျခခံ သေဘာတရားမ်ားကို စြန္႔လႊတ္စေတးခဲ့ျခင္းအေပၚ ေစာင့္ၾကည့္ေနရသည္က စိတ္မသက္သာစရာ ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္မွ ခုခံကာကြယ္သူမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပႆနာေပါင္းမ်ားစြာရွိေနသည္ဟု ေထာက္ျပၾကသည္။ သူတို႔အတြက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အေရးသည္ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ကံဆိုးမႈမ်ားစြာအတြင္းမွ ကံဆိုးမႈတခုသာ ျဖစ္သည္။ ဦးစားေပးရမည္မွာ စီးပြားေရးတိုးတက္ေရး၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ျပည္တြင္း ပဋိပကၡမ်ား ၿပီးဆံုးေရး ျဖစ္သည္ဟု သူတို႔က ယူဆၾကသည္။ စိန္ေခၚမႈေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနေသာ တိုင္းျပည္တခုတြင္ လူမ်ိဳးစုတခု၏ ျပႆနာမ်ားကိုသာ အာ႐ံုစိုက္ အေလးေပးျခင္းက အရွည္ကို မေမွ်ာ္ေတြးျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သူတို႔က ဆိုသည္။

က်ေနာ့္ အတြက္မူ အစိုးရတခုက လူမ်ိဳးႏြယ္စုတခုကို တမင္သက္သက္ ဦးတည္၍ ေႏွာက္ယွက္ဖ်က္ဆီးေနျခင္း၊ အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ တူသည့္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ပိတ္ေလွာင္ထားျခင္း၊ သူတို႔၏ အသက္ေမြးမႈ၊ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈတို႔ကို ျငင္းပယ္ေနျခင္းမ်ားက တကယ္ပင္ ထိတ္လန္႔ တုန္လႈပ္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ပါသည္။ သူတို႔၏ လူမ်ိဳးစုကို အစြဲျပဳ၍ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ထိန္းသိမ္းခံရရင္း ကေလးငယ္မ်ား ေသဆံုးေနျခင္းသည္ ကမာၻေပၚတြင္ ႀကံဳ ေတြ႔ေနရသည့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ ျပႆနာတခု သက္သက္မဟုတ္ပါ။ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ကို ထိခိုက္ေစသည့္ ရာဇ၀တ္မႈျဖစ္ ပါသည္။ ၎ကို ေျဖရွင္းႏိုင္ေရးက လူသားမ်ိဳးႏြယ္ အားလံုး၏တာ၀န္ ျဖစ္ပါသည္။

(The New York Times သတင္းစာ ေဆာင္းပါးရွင္ Nicholas Kristof ၏ Myanmar’s Peace Prize Winner and Crimes Against Humanity ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ႏိုင္မင္းသြင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။ နီကိုလတ္စ္ ခရစ္စေတာ့ဖ္သည္ လူ႕အခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ ကမ႓ာ႕ေရးရာမ်ားတြင္ သူ၏ ေဝဖန္သုံးသပ္ ေရးသားခ်က္မ်ားေၾကာင့္ လူအမ်ားက ေလးစားျပီး ပူလစ္ဇာဆု ၂ ဆု ရရွိထားသူ ျဖစ္သည္။)

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ အလယ္ေခ်ာင္း ေက်းရြာတြင္ လက္ရွိ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးႏူရ္မာလ္ဟာကိမ္းကုိ ရြာသားမ်ားက မႏွစ္သက္ေသာေၾကာင့္ ဦးယာဟာယာ ဆုိသူကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး တင္ေျမွာက္ရန္ ရြာသားမ်ား အၾကား ေျပာဆုိမႈမ်ား ရွိေနသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ လက္ရွိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးႏူရ္မာလ္ဟာကိမ္းက မနာလုိျဖစ္ကာ ၎၏ တပည့္ ျဖစ္သူ ဦးအာႏုိ၀ါရ္ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ဇန္န၀ါရီလ (၄) ရက္ေန႔ ညတြင္ ဦးယာဟာယာ၏ အိမ္တြင္ WY မူးယစ္ေဆး၀ါး (၁၀) လုံး ထည့္သြင္းေပးၿပီး၊ ဇန္န၀ါရီလ (၅) ရက္ေန႔ နံနက္တြင္ ဦးယာဟာယာက WY ေရာင္းသည္ဟု ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕ရွိ ဌာနေပါင္းစုံမွ ၾကားသိ၍ ဖမ္းဆီးရန္ လာေရာက္ေနေၾကာင္း သတင္းလႊင့္ေသာေၾကာင့္ ဦးယာဟာယာ၏ မိသားစု တစ္စုလုံး အုိးအိမ္ စြန္႔ခြာ၍ တိမ္းေရွာင္ေနရေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ 

ဇန္န၀ါရီလ (၇) ရက္ေန႔တြင္ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း၊ ေလာင္းဒုံ ေက်းရြာအုပ္စု၌ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ လက္ရွိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေမာင္ရဲေက်ာ္ (ၿမဳိလူမ်ဳိး)၊ ဦးသိန္းေက်ာ္ (မာရ္မာႀကီး လူမ်ဳိး)၊ ဦးေမာင္ေမာင္ (ခ) ေမာင္သိန္းညြန္႔ တုိ႔ သုံးဦး ယွဥ္ၿပဳိင္ခဲ့ရာ လက္ရွိ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေမာင္ရဲေက်ာ္ အႏုိင္ရရွိခဲ့သည္။ မိမိအား မဲဆႏၵရွင္မ်ားက မႏွစ္သက္၍ ရႈံးနိမ့္ခဲ့သည္ကုိ မေက်နပ္၍ ေမာင္သိန္းညြန္႔က မဲဆႏၵရွင္မ်ားႏွင့္ ၿပဳိင္ဘက္မ်ားကုိ ရန္ျပဳခဲ့သည္။ ေနာက္ဆုံးတြင္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားက ေသနတ္ျဖင့္ ေထာက္၍ တားဆီးခဲ့ရသည္။ ညေနပုိင္းတြင္ ခရုိင္ႏွင့္ ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရုံးမ်ားသုိ႔ တုိင္တန္းမည္ဟု ဆုိကာ ေငြအိတ္တစ္အိတ္ ယူ၍ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕သုိ႔ ထြက္ခြာသြားခဲ့သည္။ ေလာင္းဒုံ ေက်းရြာတြင္ ရပ္မိရပ္ဖႏွင့္ ရာအိမ္မွဴးမ်ား ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ ေတာင္ပုိင္းမွ ေက်းရြာမ်ားတြင္ လူမ်ားစုမ်ား ျဖစ္ေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားကုိ ထည့္သြင္း စဥ္းစားခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ျခင္းေၾကာင္း ေဒသခံမ်ာက ေျပာပါသည္။ ေမာင္သိန္းညြန္႔ ဆုိသူသည္ ရ.၀.တ ဥကၠဌ တစ္ႀကိမ္၊ ရ.ယ.က ဥကၠဌ တစ္ႀကိမ္၊ ၂၀၁၁ မွ ၂၀၁၃ ထိ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး တစ္ႀကိမ္ စုစုေပါင္း သုံးႀကိမ္တုိင္ ေက်းရြာ လူႀကီး တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ခဲ့သည္။ ၎အာဏာရွိစဥ္က လူနည္းစုမ်ား ျဖစ္သည့္ ၿမဳိ၊ မာရ္မာႀကီး၊ ဟိႏၵဴႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားကုိ အမ်ဳိးမ်ဳိး ႏွိပ္စက္ ေငြညွစ္ၿပီး ေငြေၾကး ခ်မ္းသာ လာခဲ့သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ မတရားသျဖင့္ ရွာေဖြခဲ့သည့္ ေငြမ်ားျဖင့္ စစ္ေတြၿမဳိ႕တြင္ တုိက္အိမ္ ႏွစ္လုံး၊ ကားသုံးစီး ၀ယ္ယူ၍ အငွားခ် ထားသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္တြင္လည္း ပုဇြန္ကန္ႏွင့္ လယ္ယာေျမ အမ်ားအျပား ၀ယ္ယူ စုေဆာင္း ထားသည္ဟု ဆုိသည္။ ၎သည္ အလြန္ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္သူ တစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး၊ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အျပင္ အျခားေသာ လူနည္းစုမ်ား ျဖစ္ေသာ ၿမဳိ၊ မာရ္မာႀကီးႏွင့္ ဟိႏၵဴ လူမ်ဳိးမ်ားကပါ အလြန္ ေၾကာက္ရြံၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎အား မဲေပးျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း၊ ဖရုံေခ်ာင္း ေက်းရြာအုပ္စု၊ ဒုိးတန္း (၁) ရြာမွ တကၠစီေမာင္းသည့္ အာေရာဖ္အုလႅာ (ဘ) ဦးဟူေဆာင္းအာမတ္ (အသက္ ၂၂ ႏွစ္) သည္ ဇန္န၀ါရီလ (၃) ရက္ေန႔တြင္ ဖရုံေခ်ာင္း ေက်းရြာအုပ္စု၊ ၿပဳိင္းေတာင္ရြာမွ ဆုိင္ကယ္ စီးသြားစဥ္ လမ္းတြင္ ျဖတ္သန္း သြားေနသည့္ အသက္ (၇) ႏွစ္ အရြယ္ ကေလးငယ္ တစ္ဦးကုိ ၀င္တုိက္မိခဲ့ၿပီး၊ ကေလးငယ္မွာ ဒဏ္ရာ အနည္းငယ္ ရရွိခဲ့သည္။ 

သုိ႔ျဖစ္၍ အာေရာဖ္အုလႅာက ကေလးကုိ ေခၚၿပီး ဖခင္ထံသြားကာ ေဆးကုသ ေပးၿပီး ေၾကေအးမႈ ရယူခဲ့သည္။ ဇန္န၀ါရီလ (၄) ရက္ေန႔တြင္ ေက်းရြာ တာ၀န္ခံ ဦးေဆာ္လီမူလႅာက ဆုိင္ကယ္ တုိက္မႈ ျဖစ္သည္ကုိ ၾကားသိခဲ့ၿပီး ဦးေကာ္ဘိရ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးအာဘူလ္ဟူစိန္း ကုိေစလႊတ္ကာ အာေရာ္ဖ္အုလႅာ ထံမွ ဆုိင္ကယ္ကုိ လုယူ သိမ္းဆည္းခဲ့ၿပီး ဆုိင္ကယ္ကုိ ဦးေကာ္ဘိရ္အာမတ္အား အငွားခ် ေပးခဲ့သည္။ 

ဇန္န၀ါရီလ (၆) ရက္ေန႔တြင္ ေက်းရြာ တာ၀န္ခံက အာေရာဖ္အုလႅာ ထံမွ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္းငါးေသာင္း ညွစ္ယူၿပီး ဆုိင္ကယ္ကုိ ျပန္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။ ဆုိင္ကယ္ ျပန္ရသည့္ အခ်ိန္တြင္ ပ်က္စီး ေနၿပီး ျပဳျပင္ရန္ အနည္းဆုံး ေငြက်ပ္ သုံးေသာင္း ကုန္က်မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ကေလး၏ မိဘမ်ားက တုိင္တန္းျခင္း မရွိေသာ္လည္း ေက်းရြာ တာ၀န္ခံက ရရွိထားသည့္ အာဏာကုိ အလြဲသုံးစား ျပဳလုပ္ၿပီး ေငြညွစ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္၊ ေပါင္းဇား ေက်းရြာ မူလတန္း လြန္ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းသား ၄၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ဆရာ/မ (၆) ဦး ရွိသည္။ ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာႀကီးမွာ ဦးသန္႔ေအာင္လြင္ ျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးႏွင့္ ဆရာ တစ္ဦးသည္ တစ္ပတ္လွ်င္ တစ္ႀကိမ္ (သုိ႔မဟုတ္) ႏွစ္ႀကိမ္သာ ေက်ာင္းသုိ႔ လာေရာက္ၿပီး၊ က်န္သည့္ ဆရာမ ေလးဦးသည္ ေက်ာင္းသုိ႔ လုံး၀ လာေရာက္ျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ 

ယခု ပညာသင္ႏွစ္တြင္ မူလတန္း ပညာကုိ မသင္မေနရ အခမဲ့ စနစ္ျဖင့္ သင္ၾကားေပးရန္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ ညြန္ၾကား ေပးထားေသာ္လည္း ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဦးသန္႔ေအာင္လြင္က ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္၌ ေက်ာင္းသားမ်ား လက္ခံရာတြင္ ေက်ာင္းသား တစ္ဦးထံမွ ၀င္ေၾကး က်ပ္ႏွစ္ေထာင္စီ ေကာက္ခံခဲ့ေၾကာင္း ေက်ာင္းသား မိဘမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ေက်ာင္းတြင္ ဆရာ/မ လုံေလာက္မႈ မရွိေသာေၾကာင့္ ရြာခန္႔ ဆရာမ်ား ခန္႔အပ္ႏုိင္ရန္ဟု ဆုိကာ ေငြေကာက္ခံသျဖင့္ ေက်ာင္းသား မိဘမ်ားက သားသမီး ပညာေရးကုိ ဦးစားေပးၿပီး ေငြေပးခဲ့ရသည္။ 

ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက ေက်ာင္းသားမ်ား ထံမွ ၀င္ေၾကး ေကာက္ခံရရွိေသာေငြ မ်ားျဖင့္ ရြာခန္႔ ဆရာႏွစ္ဦး ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ အဆုိပါ ဆရာႏွစ္ဦးကသာ ၄၀၀ ေက်ာ္ရွိေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ တတ္ႏုိင္သေရြ႕ ႀကဳိးစား၍ သင္ေပးခဲ့ရသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ားထံမွ ရရွိသည့္ ၀င္ေၾကးေငြမွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလတြင္ ကုန္ဆုံးသြား၍ ရြာခန္႔ ဆရာႏွစ္ဦးကုိ ႏုိ၀င္ဘာလႏွင့္ ဒီဇင္ဘာလ ႏွစ္လ အတြက္ လစာ မေပးႏုိင္ေတာ့သျဖင့္ ဆရာႏွစ္ဦးလည္း ယခုလမွ စ၍ ေက်ာင္းသုိ႔ လာေရာက္ျခင္း မရွိေတာ့ေၾကာင္း ေက်ာင္းသား မိဘမ်ားက ေျပာပါသည္။ 

အစုိးရခန္႔ ဆရာ/မ မ်ားလည္း ေက်ာင္းသုိ႔ လာေရာက္ျခင္း မရွိသျဖင့္ ယခုလဆန္းပုိင္းမွစ၍ ေက်ာင္းကုိ လုံး၀ ပိတ္ထားရသည္ဟု ဆုိသည္။ ပညာသင္ႏွစ္ မကုန္ဆုံးမွီတြင္ ေက်ာင္းပိတ္ထားရသျဖင့္ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ားက ၎တုိ႔၏ သားသမီးမ်ား ပညာေရး အတြက္ အထူးစုိးရိမ္လ်က္ ရွိေနၾကသည္။ အစုိးရခန္႔ ဆရာ/မ မ်ားမွာ ေက်ာင္းသုိ႔ လာေရာက္၍ စာသင္ၾကား ေပးျခင္း မရွိေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေတာ္မွ လစဥ္ ပုံမွန္ လစာရယူလ်က္ ရွိသည္။

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း က်ီးကန္းျပင္ ေက်းရြာမွ အစၥမုိင္လ္ (ဘ) ဦးမာမတ္ဆလာမ္ (အသက္ ၂၇ ႏွစ္) သည္ က်ဘန္း အလုပ္လုပ္ကုိင္ၿပီး၊ အလြန္ ဆင္းရဲေသာသူ တစ္ဦး ျဖစ္သည္ ၎သည္ ဇန္န၀ါရီလ (၄) ရက္ေန႔ ညေန (၄) နာရီ အခ်ိန္တြင္ သီဟုိဠ္သရက္ ေက်းရြာမွ လမ္းေလွ်ာက္၍ ျပန္လာေနစဥ္ လမ္းတစ္၀က္တြင္ အပင္တစ္ပင္ ေအာက္၌ ေခတၱ ရပ္နားခဲ့သည္။ ထုိစဥ္ ႏြားရုံေတာင္ ေက်းရြာအုပ္စု၊ ေတာင္ရြာ (န.တ.လ) ရြာရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းမွ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ ႏွစ္ဦးသည္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကြပ္ကဲေရး ဌာနခ်ဳပ္မွ ျပန္လာေနစဥ္ အစၥမုိင္လ္ကုိ ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ 

ထုိ႔ေနာက္ အစၥမုိင္လ္၏ ခႏၶာကုိယ္ အႏွံ႔ ရွာေဖြခဲ့ၿပီး၊ တရားမ၀င္ ပစၥည္း တစ္စုံတစ္ရာ မေတြ႔ရွိေသာ္လည္း အစၥမုိင္လ္၏ အကၤ် ီအိတ္ထဲတြင္ ပါသည့္ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္းကုိ လုယက္ သြားခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ 

“သူခုိး၊ ဓါးျပေတြကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ ေတြက ႏွိမ္နင္းရမယ့္အစား သူတုိ႔ ကုိယ္တုိင္က လုယက္မႈေတြ လုပ္ေနတာ အေတာ္ေလး အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေနတယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ သန္႔ရွင္းတဲ့ အစုိးရ ဆုိတာ ဒီလုိလားဆုိၿပီး ေမးခြန္း ထုတ္စရာ ျဖစ္ေနတယ္” ဟု အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္၊ ေမာင္ေတာ - အလယ္သံေက်ာ္ အေ၀းေျပး လမ္းမေပၚ တည္ရွိေသာ ပန္းေတာျပင္ တံတားသည္ အလြန္ ပ်က္စီး ေနေသာ္လည္း တာ၀န္ရွိ အာဏာပုိင္မ်ားမွ အဆုိပါ တံတားကုိ ျပဳျပင္ ေပးျခင္း မရွိ၍ အမ်ားျပည္သူ သြားလာေရး အလြန္အခက္အခဲ ျဖစ္ေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။ 

အဆုိပါ တံတားကုိ အဂၤလိပ္ လက္ထက္က တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္၍ ယခုအခါ လြန္စြာ ပ်က္စီး ယုိယြင္းေနသည္။ အခင္းအျဖစ္ ခင္းထားေသာ သစ္သားပ်ဥ္မ်ား လုံး၀ ပ်က္စီးေနသလုိ အမုိးသံတုိင္မ်ားလည္း ပ်က္စီး ယုိယြင္းေနသည္။ ၀န္တင္ကားမ်ား ျဖတ္သန္းသြားလွ်င္ ႀကဳိးတံတား သဖြယ္ ယုိင္လႈပ္ေနတတ္သည္။ အဆုိပါ တံတားကုိ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္က ေမာင္ေတာ ေဆာက္လုပ္ေရးဌာနမွ ယာယီ ျပဳျပင္ ေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ပုိင္း မည္သည့္အခါမွ တံတား၏ ခုိင္မာမႈ အေျခအေနကုိ လာေရာက္ စစ္ေဆး ၾကည့္ရႈျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ 

ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေနေသာ ထိုတံတားသည္ ေမာင္ေတာ-အလယ္သံေက်ာ္ အေဝးေျပး လမ္းမေပၚ တည္ရိွ၍ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕သုိ႔ အသြား ကညင္တန္းေက်းရြာသုိ႔ အဝင္ တံတား ျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါတံတားကုိ ျဖတ္၍ ျပည္သူမ်ား ေန႔စဥ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ထဲသို႔ သြားရၿပီး ေက်ာင္းသား/သူ မ်ားလည္း ထိုတံတားကုိ ျဖတ္၍ ကညင္တန္း ေက်းရြာ၌ တည္ရိွေသာ အထက္တန္းေက်ာင္းသုိ႔ သြားတက္ရသည္။ အလြန္ စုိးရိမ္စရာ တစ္ခုမွာ [ပံုမွာျမင္ေတြ႔ေနရသည့္အတိုင္း] အဆိုပါ တံတား၏ ေတာင္ဖက္အစြန္း အမိုး၌ ရိွေသာ သံတိုင္ တစ္ခုသည္ တစ္ဖက္ လြတ္ေနၿပီး အခ်ိန္မေရြး ျပဳတ္က်ႏိုင္သည့္ အေျခအေနတြင္ ရိွေနပါသည္။ ထိုက့ဲသုိ႔ ျဖစ္ေနသည္မွာ ေလး၊ငါးလ ခန္႔နီးပါး ရိွေနေသာ္လည္း မည္သည့္ တာဝန္ရိွ ပုဂၢဳိလ္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ လာေရာက္ စစ္ေဆးၿပီး ျပဳျပင္ေပးျခင္း မရိွသျဖင့္ ျပည္သူမ်ား ထိုတံတားကုိ ျဖတ္သန္း သြားလာရန္ပင္ အလြန္ ေၾကာက္ရြံ႕ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ 

ေမာင္ေတာ - အလယ္သံေက်ာ္ သြားသည့္ လမ္းလည္း အလြန္တရာမွ ပ်က္စီးေနေသာ္လည္း အဆိုပါ လမ္းကုိလည္း တာဝန္ရိွ အာဏာပိုင္မ်ားက ျပဳျပင္ေပးျခင္း မရွိဟု ဆုိသည္။

ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ကင္းေတာင္ ေက်းရြာအုပ္စုရွိ အစုိးရ မူလတန္း လြန္ေက်ာင္းသည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွစ၍ ေက်ာင္းကုိ လုံး၀ ပိတ္ထားသကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနသည္။ ကင္းေတာင္ မူလတန္း လြန္ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းသား/သူ စုစုေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး၊ ဆရာ/မ (၁၄) ဦး ရွိသည္။ ေက်ာင္းအုပ္ ဆရာႀကီးမွ ဦးသိန္းထြန္း၀င္း ျဖစ္ၿပီး၊ ဆရာ/မ အားလုံးသည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ 

ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဦးသိန္းထြန္း၀င္းႏွင့္ ဆရာ/မ မ်ားသည္ ေက်ာင္းသုိ႔ လာေရာက္ျခင္း မရွိဘဲ ေက်ာင္းကုိ ပိတ္ထားသည္။ ဆရာႀကီး ဦးသိန္းထြန္း၀င္းသည္ ခမရ ၅၅၁ တပ္ရင္းမွ အရာခံဗုိလ္ ဦးစုိင္းေမာင္၏ သားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ရြာသားမ်ားက ၎အတြက္ သက္ဆုိင္ရာသုိ႔ တုိင္တန္းရန္ ေၾကာက္ရြံေနၾကသည္။ တစ္ႏွစ္ပတ္လုံးတြင္ ေက်ာင္းဖြင့္ခ်ိန္ ဆုိသည္မွာ ႏွစ္ႀကိမ္ (သုိ႔မဟုတ္) သုံးႀကိမ္သာ ရွိခဲ့သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ေက်ာင္းကုိ လုံး၀ ပိတ္ထားၿပီး၊ အစုိးရမွ ေပးသည့္ လစာကုိ ပုံမွန္ ယူ၍ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ဘ၀ကုိ တမင္ ပ်က္စီးေအာင္ ျပဳလုပ္ေနသလုိ ျဖစ္ေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။ 

အခ်ဳိ႕ေသာ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ အစုိးရခန္႔ ဆရာမ်ားက စာသင္ၾကားေပးျခင္း မရွိေသာ္လည္း ရြာခန္႔ ဆရာမ်ား ခန္႔ထားၿပီး စာသင္ၾကားေစကာ ေက်ာင္းကုိ ပုံမွန္ ဖြင့္ထားသည္။ 

ကင္းေတာင္ မူလတန္း လြန္ေက်ာင္းသည္ ဆရာႀကီး ဦးသိန္းထြန္း၀င္း၏ ကုိယ္ပုိင္ေက်ာင္း သကဲ့သုိ႔ ျပဳမႈ လုပ္ေဆာင္ ေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ေက်ာင္းသား မိဘမ်ားက ၎တုိ႔၏ သားသမီးမ်ား ပညာေရး အတြက္ အလြန္ စုိးရိမ္ ေနၾကသည္။ ေက်ာင္းသား/သူ ၅၀၀ ေက်ာ္ ကေလးသူငယ္ မ်ား၏ ဘ၀ကုိ စာနာ၍ သက္ဆုိင္ရာမွ လုိအပ္သုလိ စစ္ေဆးၿပီး ေက်ာင္းျပန္ဖြင့္၍ ေက်ာင္းသားမ်ား စာသင္ယူႏုိင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးရန္ ေက်ာင္းသား မိဘမ်ားက ေတာင္းဆုိေနၾကသည္။ 

အလားတူ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္းရွိ ေညာင္ေခ်ာင္း အ.ထ.က (ခြဲ) တြင္လည္း ဆရာ/မမ်ား ပုံမွန္ ေက်ာင္းတက္ေရာက္ျခင္း မရွိဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ အ.ထ.က ေက်ာင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း ဆရာ/မ သုံးေလးဦးသာ လာေရာက္ၿပီး နာရီပုိင္းခန္႔ ေနကာ ျပန္လည္ ထြက္ခြာသြားၿပီး၊ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ကုိယ္တုိင္လည္း ေက်ာင္းတက္ေရာက္ျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း၊ ဖုရားျပင္ေအာင္ပ ေက်းရြာအုပ္စု၊ အကြက္ (၁) မွ ဦးေဆာ္ယာဒ္အာေလာမ္ (ဘ) ဦးရာမတ္အုလႅာ၊ ဦးအဒူေရာ္ေဇာက္ (ဘ) ဦေဖးဒူရူးႏွင့္ အကြက္ (၇) မွ ဦးေဆာ္လိမ္ (ဘ) ဦးေဆာ္ယာဒ္အာေလာမ္ တုိ႔သည္ အလြန္ ဆင္းရဲေသာသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ 

၎တုိ႔သုံးဦး ပူးေပါင္း၍ ေညာင္ေခ်ာင္း တာ၀န္က် သစ္ေတာ၀န္ထမ္းႏွင့္ နားလည္မႈ ရယူကာ ေတာေတာင္မွ အညံ့စား သစ္ျဖဴမ်ား ခုတ္ျဖတ္၍ ေညာင္ေခ်ာင္းေဈးတြင္ ေရာင္းခ်၍ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျပဳေနသူမ်ား ျဖစ္သည္။ ဇန္န၀ါရီလ (၁) ရက္ေန႔ နံနက္ (၁၁) နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ေတာင္မွ ခုတ္ယူထားေသာ သစ္တုံးႏွစ္တုံးကုိ ဦးေဆာ္လိမ္၏ အိမ္ၿခံ၀င္းထဲတြင္ ခြဲျဖတ္ေနစဥ္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးေမာင္ခ်မ္းသာ၏ တပည့္ျဖစ္သူ ဦးမူဟိဗ္ဘူလႅာ (ဘ) ဦးကာဆိမ္းက ျမင္ေတြ႔သြား၍ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံ ဖုန္းဆက္ အေၾကာင္းၾကားခဲ့သည္။ 

ဦးေမာင္ခ်မ္းသာက ေညာင္ေခ်ာင္းရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းသုိ႔ ဖုန္းဆက္၍ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ (၃) ဦးကုိ တပည့္ ဦးကာလာမ်ာႏွင့္ အတူ သစ္ခြဲေနသည့္ အိမ္သုိ႔ ေစလႊတ္ခဲ့သည္။ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ (၃) ဦးက တပည့္ ဦးကာလာမ်ာႏွင့္ အတူ သစ္ခြဲေနသည့္ အိမ္သုိ႔ သြားေရာက္၍ တရားမ၀င္ သစ္ခုတ္ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်ေနသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီးမည္၊ ေထာင္ခ်မည္ဟု အမ်ဳိးမ်ဳိး ၿခိမ္းေျခာက္၍ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္း ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။

၎တုိ႔ ခြဲျဖတ္ေနသည့္ သစ္ကုိ ေရာင္းခ်လွ်င္ ေငြက်ပ္ သုံးေသာင္းသာ ရရွိမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ၎တုိ႔ ညွစ္ခံရသည့္ ေငြမွာ က်ပ္ တစ္သိန္း ျဖစ္သည္။

2.1.2016

ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ေတြမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္ေန႔က WY စာတန္းပါ ပန္းေရာင္စိတ္ၾကြေဆးျပား အလံုးေရ ၁၄ သိန္းေက်ာ္ကို သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ပါတယ္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕ကေန ထြက္ခြာလာတဲ့ ေအာင္သူဟိန္း ေရယာဥ္နဲ႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေနအိမ္တစ္ခုကေန ဖမ္းဆီးရမိခဲ့တာလို႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ေပၚမွာ တာဝန္က်ေနတဲ့ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ရဲအရာရိွတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

"မိတာေပါ့ဗ်ာ ၁ဝ သိန္းနဲ႔ ၄ ေသာင္း ၊ အဲ့ဒီကေန အမွတ္အသားပါတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ခ်က္ခ်င္းေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကိုလိုက္ရတယ္၊ အဲ့ဒီေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကိုလိုက္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီအိမ္ကိုရွာတဲ့အခ်ိန္မွာ ေဆးျပား ၃ သိန္း ၃ ေသာင္း ၆ ေထာင္ ဖမ္းမိတယ္၊ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ အဲ့ဒီအမႈနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ တရားခံေတြကေတာ့ ထြက္ေျပးသြားၾကတာေပါ့ဗ်ာ၊ အဲ့ဒီတရားခံကိုလည္း ဖမ္းဆီးဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ႀကိဳးစားေနရတုန္းရွိပါတယ္"

အခုဖမ္းဆီးရမိမႈဟာ ေမာင္ေတာခရိုင္အတြင္းမွာ ပမာဏအမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။ အဲ့ဒီမူးယစ္ေဆးဝါးေတြဟာ ကာလတန္ဖိုး ေဆးျပားတစ္ျပားကို က်ပ္ႏွစ္ေထာင္ႏႈန္းနဲ႔ တြက္ခ်က္ရင္ ေငြက်ပ္ သိန္းေပါင္း ႏွစ္ေသာင္းရွစ္ေထာင္ေက်ာ္ တန္းဖိုးရိွေၾကာင္းလည္း သိရပါတယ္။

ဒီအမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကြင္းဆက္ေတြကို ေခၚယူစစ္ေဆးေနတာေတြရိွေပမယ့္ အဓိကတရားခံေတြကေတာ့ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။

ဒီအမႈနဲ႔ဆက္ႏြယ္ေနသူ ႏွစ္ဦးကို စစ္ေတြၿမိဳ႕မွာ ေဒသခံရဲတပ္ဖြဲ႔က မေန႔က ဖမ္းဆီးလိုက္ၿပီး ဒီေန႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ကို ပို႔ေဆာင္လိုက္ပါတယ္။