ရခိုင္ ပဋိပကၡ အေရး အစိုးရ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းမႈ ကင္တားနား ေ၀ဖန္

ကုိေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း
ဗြီအုိေအ ျမန္မာပုိ္င္း
12.6.2013

ရခိုင္ ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြ အေပၚ အစိုးရ အဖြဲ႔ အစည္း အဆင့္ဆင့္ဟာ ထိေရာက္စြာ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္း မႈမရွိဘဲ စြမ္းေဆာင္ရည္ အားနည္း သလို စံုစမ္း စစ္ေဆး ေျဖရွင္း ခ်င္တဲ့ ဆႏၵလည္း မရွိဘူးလို႔ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေန ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူး စံုစမ္း စစ္ေဆးေရးမွဴး ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Tomás Ojea Quintana) က ေျပာလိုက္ ပါတယ္။

ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ ကုလ သမဂၢ အဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံ တခု ျဖစ္တာနဲ႔ အညီ ႏုိင္ငံ တကာ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းေတြ အတိုင္း လိုက္နာ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုတယ္ လို႔လည္း ေထာက္ျပ ပါတယ္။ အျပည့္ အစံုကုိ ရန္ကုန္ ကေန ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားတဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္း ေပးပို႔ ထားပါတယ္။

ရခိုင္ ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦး ၿမိဳ႕နယ္က ပရိန္ ေက်းရြာမွာ ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႔က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဆႏၵျပမႈ တစ္ခုကို လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ ေတြက ပစ္ခတ္ ႏွိမ္နင္းတဲ့ အတြက္ ဆႏၵျပသူ အမ်ဳိးသမီး ၃ ဦး ေသဆံုးၿပီး ေနာက္ထပ္ အမ်ဳိးသား ၃ ဦးနဲ႔ အမ်ဳိးသမီး ၂ ဦးတို႔ ထိခိုက္ ဒဏ္ရာ ရခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ အေပၚ အစိုးရက ထိေရာက္စြာ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ မရွိဘူးလုိ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူးစံုစမ္း စစ္ေဆးေရးမႉး ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Tomás Ojea Quintana) က ေ၀ဖန္ ေျပာဆို လိုက္တာပါ။

ရခုိင္ ျပည္နယ္ အေရး ကိစၥမွာ အစိုးရဟာ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သူ ေတြကို အျပစ္ေပး အေရးယူမႈ အားနည္းတာ၊ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ အားနည္း ေတြတာေၾကာင့္ ထိခိုက္ နစ္နာတာေတြ ရွိေနတယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနား က ေျပာပါတယ္။

"ဒီျဖစ္ရပ္မွာ ဆိုရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူမႈအ၀န္း အ၀ိုင္းကို ထိခိုက္ ေနပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အစိုးရမွာ တာ၀န္ရွိၿပီး ဒါဟာ ႏုိင္ငံတကာ လိုက္နာ လုပ္ေဆာင္ ရမယ့္ တာ၀န္ပါ။ ဒီတာ၀န္ ေတြကို လိုက္နာ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ အေရးႀကီးၿပီး တကယ္တမ္း စံုစမ္း စစ္ေဆးဖို႔ ၫႊြန္းဆို ေဖာ္ျပထား တာမ်ဳိး ရခုိင္ ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ စံုစမ္း စစ္ေဆးရဲ႕ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အၾကံျပဳခ်က္ ေတြထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ မေတြ႔ရ ပါဘူး။" လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္က အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ အတြင္း ေနအိမ္ေတြ ဖ်က္ဆီး ခံခဲ့ရၿပီး တဲ့ေနာက္ ပရိန္ ေက်းရြာမွာ အိုးအိမ္ သစ္ေတြ ျပန္ေဆာက္ ေပးဖို႔ အဆိုျပဳတဲ့ ေနရာ အေပၚ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပ ၾကတဲ့ လူအုပ္ ထဲကို ရဲတပ္ဖြဲ႔က ပစ္ခတ္ ခဲ့ၿပီး တဲ့ေနာက္ အမ်ဳိးသမီး သံုးဦး ေသဆံုး ခဲ့ၾကရတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဇြန္လ ၁၁ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ ထုတ္ျပန္ ခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

အဲဒီက အေျခ အေနကို အတိ အက် သိရဖို႔ အတြက္ ေျမာက္ဦး ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴး႐ံုးနဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔ တို႔ကို ဗီြအိုေအက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့ ေပမဲ့ တာ၀န္ရွိ သူေတြက ေျဖဆုိုဖို႔ ျငင္းခဲ့ ပါတယ္။

ရခုိင္ ျပည္နယ္မွာ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ေတြကို တာ၀န္ရွိသူ အဆင့္ဆင့္က စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈနဲ႔ အျပစ္ေပး အေရးယူမႈ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ မလုပ္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အဓိက အားျဖင့္ အခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ကို မစၥတာ ကင္တားနားက ေထာက္ျပ ပါတယ္။

"ပထမဆံုး အေနနဲ႔ ကေတာ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ အားနည္းတယ္ ဆိုတာ ရွင္းပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီႏွစ္ အတြင္း က်ေနာ္ ေတြ႔ခဲ့ရ တာက ေတာ့ လုပ္ေဆာင္ လိုစိတ္လည္း အားနည္းတယ္ ဆုိတာပါပဲ။ ရခိုင္ ျပည္နယ္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဒီအခ်က္ကို ေဒသ ဆိုင္ရာ အဆင့္မွာ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ေတြ႔ရသလို တခ်ဳိ႕ေသာ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ အဆင့္ တာ၀န္ ရွိသူ ေတြဟာလည္း ရခုိင္ ျပည္နယ္က မူဆလင္ အ၀န္း အ၀ိုင္းကို ဆန္႔က်င္ၿပီး ဘာေတြ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာကို စံုစမ္း စစ္ေဆး ခ်င္တဲ့ ဆႏၵ အားနည္း တာကို က်ေနာ္ ေတြ႔ရ ပါတယ္။" လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

ရခုိင္ ပဋိပကၡ စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ တစိတ္ တပိုင္းကို သူ႔အေနနဲ႔ ေထာက္ခံ ႀကိဳဆိုေပမဲ့ ရခုိင္ ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ ေတြအတြင္း ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ ခဲ့တယ္ ဆုိတာကို စံုစမ္း စစ္ေဆးဖို႔ အႀကံ ေပးထားတာ မပါတဲ့ အေပၚ သူ ေ၀ဖန္ခဲ့ ပါတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္ မႈဒဏ္ကို က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ခံစားခဲ့ ၾကရတာဟာ မူဆလင္ အ၀န္း အ၀ိုင္း သာမဟုတ္ဘဲ ရခိုင္ လူမ်ဳိးေတြ ဟာလည္း ထိခိုက္ ခံစားခဲ့ ၾကရတယ္ ဆုိတာကို သူေထာက္ျပ ခဲ့ပါတယ္ လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။

မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ရခုိင္ ျပည္နယ္ကို သြားေရာက္ ခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီက လူမႈ အ၀န္း အ၀ိုင္း ႏွစ္ခု စလံုးနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္း တာေတြ လုပ္ခဲ့ ဖူးသူပါ။

ဒါေၾကာင့္လည္း သူ႔အေနနဲ႔ အဲဒီက လူထုရဲ႕ အျမင္ သေဘာထားနဲ႔ ခံစားခ်က္ ေတြကို ေကာင္းေကာင္း နားလည္တယ္ လုိ႔ဆို ပါတယ္။ အဲဒီထဲ မွာမွ တခ်ဳိ႕ေသာ ေဒသခံ ေတြဟာ ရခုိင္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလ သမဂၢရဲ႕ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ပံုေတြ၊ သူကိုယ္တုိင္ရဲ႕ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ ပံုေတြ အေပၚ အေတာ္ေလး ေ၀ဖန္ ေျပာဆို ၾကတယ္ ဆုိတာကို သူ သိရွိ နားလည္ ထားၿပီး ပဋိပကၡ ျဖစ္တဲ့ အေျခ အေန မ်ဳိးမွာ ဒီလို သေဘာထား ရွိၾကတာကို နားလည္ ႏုိင္ပါ တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။

ကုလ သမဂၢ အဖြဲ႔ကို စၿပီး တည္ေထာင္ ဖြဲ႔စည္းခ်ိန္ ကတည္းက ျမန္မာ ႏုိင္ငံဟာ အဖြဲ႔၀င္ အျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ကုလ သမဂၢရဲ႕ တစိတ္ တပိုင္း ျဖစ္တာေၾကာင့္ ကုလ သမဂၢ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ေတြကို လုိက္နာ ရမယ့္ တာ၀န္ ရွိပါတယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေထာက္ျပပါတယ္။

"ျပႆနာက လူေတြဟာ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြရဲ႕ အက်ဳိးဆက္ ေတြကို ခံစား ေနၾက ရၿပီး ဒီအခ်ိန္မွာ တာ၀န္ ရွိတာက အစိုးရပါပဲ။ ပထမဆံုး အေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ ရပ္တန္႔ေအာင္၊ ဒုတိယ အေနနဲ႔ က်ေနာ့္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ ခ်က္ထဲမွာ ေျပာထားတဲ့ အတိုင္း အေလး အနက္ ထားၿပီးေတာ့ ေစ့စပ္ စနစ္ က်စြာ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ လုပ္ၿပီးေတာ့ က်ဴးလြန္သူ ေတြကို အျပစ္ေပး အေရးယူဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့ ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ေတြကို အစိုးရ အေနနဲ႔ ခ်မွတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။" လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာပါတယ္။

ကုလ သမဂၢဟာ ရခုိင္ ျပည္နယ္က လူမႈ အ၀န္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ခု စလံုးကို သာမကဘဲ ကခ်င္ ျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကရင္ ျပည္နယ္ စသည္ အားျဖင့္ ေဒသ အသီးသီးက ေဘးဒုကၡ ေရာက္ေန သူေတြ အတြက္ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူ အညီ ေတြကို ခြဲျခားမႈ မရွိဘဲ ကူညီ ေပးအပ္ ေနတဲ့ အဖြဲ႔ အစည္း ျဖစ္ပါ တယ္လုိ႔ ကုလ သမဂၢရဲ႕ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေန ဆိုင္ရာ အထူး စံုစမ္း စစ္ေဆး ေရးမွဴး ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနားက ဗီြအိုေအနဲ႔ သီးျခား ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခန္း အတြင္း အခုိင္ အမာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။