အီရန္-အေမရိကန္ အဆင့္ျမင့္ ေဆြးေႏြးပြဲလုပ္

ဗီြအုိေအ ျမန္မာပုိင္း

27.9.2013

အီရန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏ်ဴကလီယား အစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ ၿပည္ေထာင္စုနဲ႔ အီရန္ ႏုိင္ငံ အ ၾကား ႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္ အတြင္း ပထမဆံုး အႀကိမ္ အဆင့္ျမင့္ တာ၀န္ ရိွသူေတြ တိုက္႐ိုက္ ေဆြးေႏြး မႈ ျပဳ လုပ္ခဲ့ ပါတယ္။

နယူးေယာက္ ကုလ သမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ က်င္းပ ေနရာ အျပင္ ပန္းမွာ ျပဳလုပ္ သြားတာပါ။ ကုလ သမဂၢရဲ႕ ႀကီး ၅ ႀကီးနဲ႔ အီရန္ အစည္း အေ၀း ျပဳလုပ္ ၿပီးတဲ့ေနာက္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဂၽြန္ ကယ္ရီဟာ အီရန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Javad Zarif ကို သီးျခား ေခၚယူၿပီး မေမွ်ာ္ လင့္ဘဲ မိနစ္ ၃၀ ၾကာေအာင္ ႏွစ္ဘက္ တိုက္႐ိုက္ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾက ပါတယ္။

အီရန္ ႏုိင္ငံမွာ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ အစၥလာမစ္ ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္ၿပီး ကတည္း ကဆိုရင္ အေမရိကန္နဲ႔ အီရန္ အၾကား အဆင့္ျမင့္ တာ၀န္ ရိွသူေတြ တိုက္႐ိုက္ သီးျခား ေတြ႔ဆံုမႈ ဒါဟာ ပထမဆံုး အႀကိမ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္က အီရန္မွာ အစၥလာမ္ မစ္ ေတာ္လွန္ေရး ေပၚလာ ၿပီးေနာက္ အေမရိကန္ သံ႐ံုးကို စီးနင္း သံတမန္ ေတြကို ျပန္ေပး ဆဲြမႈ ျဖစ္ခဲ့ ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီ ကတည္းက အေမရိကန္နဲ႔ အီရန္ တရား၀င္ သံအ ဆက္ အသြယ္ ျပတ္ေတာက္ ခဲ့တာပါ။

သူတို႔ ႏွစ္ဦးရဲ႕ေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္း မႈဟာ အျပဳ သေဘာ ေဆာင္ၿပီး အီရန္ဘက္ ကေတာ့ ေလသံ ေျပာဆို မႈဟာ အေတာ္ ႀကီးကို ေျပာင္းလဲ သြားၿပီလို႔ မစၥတာ ကယ္ရီက မွတ္ခ်က္ ျပဳပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလို အ စည္း အေ၀း တခုတည္းနဲ႔ ေလသံ ေျပာင္း႐ံု နဲ႔ေတာ့ အီရန္ ႏ်ဴကလီယား အစီ အစဥ္ အတြက္ အေျဖ တစံု တရာ ထုတ္ႏိုင္ ဦးမွာ မဟုတ္ ေသးဘူးလို႔ မစၥတာ ကယ္ရီက ေျပာခဲ့ ပါတယ္။

ကုလ သမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီရဲ႕ အၿမဲတမ္း အဖဲြ႔၀င္ ႏုိင္ငံ ၅ ႏိုင္ငံ (အေပါင္း) ဂ်ာမဏီ တို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးရာ မွာေတာ့ ႏ်ဴကလီယား အေရး ေဆြးေႏြး မႈေတြကို အရိွန္ျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာတူ ခဲ့တယ္လို႔ အီ ရန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Zarif က ေျပာခဲ့ ပါတယ္။ သေဘာ တူညီမႈကို တႏွစ္ အတြင္း ရလိမ့္ မယ္ လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အေၾကာင္းလည္း ေျပာသြား ပါတယ္။

အီရန္ ဘက္က အဆိုျပဳခ်က္ တင္တယ္ ဆိုတာကို အေမရိကန္ တာ၀န္ရိွ သူေတြ ဘက္က အတည္ျပဳ ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ လည္း လာမယ့္လ ဂ်နီဖာ မွာျပဳလုပ္မယ့္ ႀကီးငါးႀကီး (အေပါင္း) ၁ အစည္း အေ၀း မတိုင္ ခင္မွာ အီရန္ ဘက္က ပိုၿပီး အေသးစိတ္ က်တဲ့ အဆိုျပဳ ခ်က္ကို တင္ျပဖို႔ တိုက္တြန္း ထား တယ္ လို႔ ေျပာ ပါတယ္။