 |
| ဧရာဝတီတုိင္း ေဒသႀကီး ဖ်ာပံုၿမိဳ႕နယ္ အတြင္း ေလွစီး ဒုကၡသည္ ၇ဝဝ ေက်ာ္ကို ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က ဖမ္းဆီးမိစဥ္ |
6.6.2015
ေလွစီး ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက ရခိုင္ေရးရာ ဝန္ႀကီး ရဲ့ေျပာဆုိခ်က္ ေတြဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံရဲ့ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ ေစတယ္ ဆိုၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနက ျမန္မာ သံအမတ္ႀကီး ဦးမ်ိဳးျမင့္သန္း ကို မေန႔က ဆင့္ေခၚ သတိေပး ခဲ့တယ္လို႔ ဒါကာၿမိဳ႕က လာတဲ့ BDnews သတင္းတစ္ပုဒ္ မွာ ေရးသား ထားပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဟာ စီးပြားေရးနိမ့္က်ၿပီး ႏုိင္ငံသားေတြကဆင္းရဲၾကတဲ့အတြက္ တျခားႏုိင္ငံေတြကို တရားမဝင္ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ၾကဖို႔ အေျခအေနျဖစ္လာခဲ့တယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးေျပာဆိုခဲ့တဲ့အေပၚ ေခၚယူသတိေပးတာ လို႔ ဆိုပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာကိုအသိအမွတ္မျပဳတဲ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရၾကားမွာ ဒုကၡသည္အေရးကိစၥဟာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးကို ကသိကေအာက္ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဟာ ျမန္မာဘက္ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ခိုလံႈခြင့္ေပးထားတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
အခုဆိုရင္ ျမန္မာဘက္ကယ္ဆယ္ထားတဲ့ ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြထဲက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသား ၁၅၀ ေလာက္ကို ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုင္းကစၿပီး ျပန္လည္ေခၚယူမယ္လို႔လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က တရားဝင္ကတိေပးထား တယ္လုိ႔ BD သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
 |
| (ဓါတ္ပုံ - Reuters) |
RB News
5.6.2015ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္မ်ား အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ႏုိင္ငံတကာက အျပစ္တင္ေနျခင္းကုိ သမၼတရုံး ညြန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌး၊ အာရွ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာင္စီမွ ဦးမင္းလြင္ဦး၊ အဂၤလန္ ႏုိင္ငံေရာက္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္မွ ေက်ာင္းဆရာေဟာင္း ေဒၚခင္လွတုိ႔က ဘီဘီစီ ျမန္မာပုိင္း အစီအစဥ္တြင္ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းတြင္ ေဆြးေႏြး ထားသည္။
ဘီဘီစီ ျမန္မာပုိင္းမွ ဦးေမာင္ေမာင္သန္းက တင္ဆက္ထားသည္။
 |
| ေလွစီး ဒုကၡသည္ ၃ဝဝ ရာေက်ာ္ကို ရခိုင္ ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ ေတာင္ၿပိဳ လက္ဝဲ ၿမိဳ႕နယ္မွာ ေတြ႔ရစဥ္ |
4.6.2015
ဟိုင္းႀကီး ကြ်န္းဘက္ ကေန ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာ ဘက္ကို ေရႊ႕ေျပာင္း လုိက္ျပီ ျဖစ္တဲ့ ေလွစီး ဒုကၡသည္ ၇၀၀ ေက်ာ္ထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေယာက္ ၁၀၀ ေက်ာ္ပါဝင္ေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက ေျပာပါတယ္။
ဒီေလွစီး ဒုကၡသည္ေတြကို လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယ ဝန္ႀကီး ဦးဝင္းျမင့္နဲ႔ အဖြဲ႔ အပါ အဝင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေရးရာ လံုၿခံဳေရး ဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ထိန္လင္း ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႔တို႔ သြားေရာက္ စစ္ေဆး ခဲ့ရာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဘဂၤါလီ လူမိ်ဳး အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးေတြ အပါအဝင္ အေယာက္ ၁၀၀ ေက်ာ္ စစ္ေဆး ေတြ႔ရွိခဲ့ေၾကာင္း ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက ေျပာပါတယ္။
"အားလံုးေပါင္း အေရအတြက္က ၇၃၄ ဦး လို႔သိရတယ္၊ ေယာက်္ားက ၆၁၁ ေယာက္၊ အမ်ဳိးသမီးက ၇၂ ေယာက္၊ ကေလးက ၅၁ ေယာက္ သူတို႔ကို ယေန႔စၿပီးေတာ့စစ္ေနၿပီ၊ ၁ဝဝ ေက်ာ္ေလာက္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္ကေပါ့ေနာ္၊ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ၿပီးေတာ့မွ က်န္တာေတြကေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသားေတြလို႔ အၾကမ္းဖ်င္းသိရပါတယ္"
ဒီျမန္မာနုိင္ငံသားေလွစီးဒုကၡသည္ေတြကို ေလာေလာဆယ္မွာ ထိန္းသိမ္းထားၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးခ်က္ေတြေပၚ မူတည္အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အေစာပိုင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ ဖမ္းမိထားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေလွစီးထြက္ေျပးသူ ၂၀၀ ေက်ာ္ထဲက ၁၅၀ ကို ဇြန္လ ၇ ရက္ေန႔မွာ ပထမအသုတ္အျဖစ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကို ပို႔ေဆာင္မွာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ လက္ရိွကယ္ဆယ္ထားတဲ့ ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြအေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္နဲ႔ တာ၀န္ရိွသူေတြ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးရုံးမွာ ဒီကေန႔သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
ဟိုင္းႀကီး ကြ်န္းဘက္ ကေန ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာ ဘက္ကို ေရႊ႕ေျပာင္း လုိက္ျပီ ျဖစ္တဲ့ ေလွစီး ဒုကၡသည္ ၇၀၀ ေက်ာ္ထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေယာက္ ၁၀၀ ေက်ာ္ပါဝင္ေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက ေျပာပါတယ္။
ဒီေလွစီး ဒုကၡသည္ေတြကို လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယ ဝန္ႀကီး ဦးဝင္းျမင့္နဲ႔ အဖြဲ႔ အပါ အဝင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေရးရာ လံုၿခံဳေရး ဝန္ႀကီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ထိန္လင္း ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႔တို႔ သြားေရာက္ စစ္ေဆး ခဲ့ရာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဘဂၤါလီ လူမိ်ဳး အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးေတြ အပါအဝင္ အေယာက္ ၁၀၀ ေက်ာ္ စစ္ေဆး ေတြ႔ရွိခဲ့ေၾကာင္း ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက ေျပာပါတယ္။
"အားလံုးေပါင္း အေရအတြက္က ၇၃၄ ဦး လို႔သိရတယ္၊ ေယာက်္ားက ၆၁၁ ေယာက္၊ အမ်ဳိးသမီးက ၇၂ ေယာက္၊ ကေလးက ၅၁ ေယာက္ သူတို႔ကို ယေန႔စၿပီးေတာ့စစ္ေနၿပီ၊ ၁ဝဝ ေက်ာ္ေလာက္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္ကေပါ့ေနာ္၊ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ၿပီးေတာ့မွ က်န္တာေတြကေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသားေတြလို႔ အၾကမ္းဖ်င္းသိရပါတယ္"
ဒီျမန္မာနုိင္ငံသားေလွစီးဒုကၡသည္ေတြကို ေလာေလာဆယ္မွာ ထိန္းသိမ္းထားၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးခ်က္ေတြေပၚ မူတည္အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အေစာပိုင္း ရခုိင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ ဖမ္းမိထားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေလွစီးထြက္ေျပးသူ ၂၀၀ ေက်ာ္ထဲက ၁၅၀ ကို ဇြန္လ ၇ ရက္ေန႔မွာ ပထမအသုတ္အျဖစ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကို ပို႔ေဆာင္မွာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြနဲ႔ လက္ရိွကယ္ဆယ္ထားတဲ့ ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြအေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္နဲ႔ တာ၀န္ရိွသူေတြ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးရုံးမွာ ဒီကေန႔သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
 |
| James Nachtwey for TIME |
RFA ျမန္မာပုိင္း
4.6.2015
ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႔ ဘဂၤလီဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း အျငင္းပြားမႈ အေၾကာင္း ေမးျမန္းခ်က္
ေမာင္ေတာ ေဒသခံ တစ္ဦးကို အ့ဲဒီမွာ ေရာက္ရိွေနတဲ့ RFA ဝိုင္းေတာ္သား ဦးခင္ေမာင္စိုးက လက္ရိွ အျငင္းပြားေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာနဲ႔ ဘဂၤလီ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ အေနနဲ႔ ဘယ္လို ျမင္သလဲ ဆိုတာကို ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
စည္သူေအာင္ျမင့္
3.6.2015
ကိုမ်ိဳးသန္႔ေရ
ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ပတ္လံုးလံုး ကၽြန္ေတာ္ဟာ ေနာ္ေဝႏုိင္ငံကို ေရာက္ေနပါတယ္။ ေမလ ၂၆ ကေန ၂၈ ရက္ေန႔အထိ ေအာ္စလိုၿမိဳ႕က ႏိုဘယ္လ္ အင္စတီက်ဳမွာ က်င္းပတဲ့ The Oslo conference to end Myanmar's systematic persecution of Rohingyas ဆိုတဲ့ ႏိုိင္ငံတကာ ကြန္ဖရင့္တစ္ခု တက္ေရာက္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီ ကြန္ဖရင့္ကို ႏုိင္ငံတကာက ထင္ရွားတဲ့ ပညာရွင္ေတြ၊ လူ႕အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူး သူေတြ၊ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးေတြ၊ သတင္းစာ ဆရာေတြ၊ သုေတသီေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကေတာ့ ဆရာေတာ္(၃) ပါး၊ ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ႀကီး (၂) ပါး၊ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕က စာေရးဆရာ ညီပုေလးတို႔ အတူတကြ သြားေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ ဆရာညီပုေလးက ေလ့လာသူအျဖစ္နဲ႔ တက္ေရာက္ရတာပါ။ ကြန္ဖရင့္ကို မတက္ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ႏိုဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ေတြ၊ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လွဳပ္ရွားသူေတြက ႀကိဳတင္႐ိုက္ကူးထားတဲ့ ဗီဒီယို ဖိုင္ေတြကေန တဆင့္ အမွာစကားေတြ ပါးခဲ့ၾကပါတယ္။
ေအာ္စလို ႏုိင္ငံတကာ ကြန္ဖရင့္ကို ေနာ္ေဝဂ်ီယန္ ႏိုဘယ္လ္ အင္စတီက်ဳက ကမကထ လုပ္ ဦးစီးက်င္းပတာပါ။ အစည္းအေဝးအတြက္ Justice for All, Burma Task Force USA; Parliament of the World's Religions; Refugees International (USA); International State Crime Initiative (ISCI) Queen Mary University of London; Harvard Global Equality Initiative (HGEI); Oxford Poverty and Human Development Initiative (OPHI) စတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ဝိုင္းၿပီး ကူညီပံ့ပိုးေပးၾကပါတယ္။ ေျပာရရင္ ဒီလို ညီလာခံမ်ိဳးကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားတဲ့၊ ႏိုင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ပါဝင္ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေလ့ရွိတဲ့၊ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုလည္း ကူညီေထာက္ပံ့မွဳေတြ ေပးေနတဲ့၊ ႏွစ္စဥ္ ႏိုဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆု ခ်ီးျမႇင့္ေလ့ရွိတဲ့ ေနာ္ေဝႏုိင္ငံက ႏိုဘယ္လ္ အင္စတီက်ဳ အေဆာက္အအံုမွာ က်င္းပတာကိုက ထူးျခားေနတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ကြန္ဖရင့္ကို တက္ေရာက္ခဲ့သူေတြထဲမွာ ထင္ရွားတဲ့ သူေတြကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢကို အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူေဟာင္း မစၥတာ ကင္တားနား၊ ေနာ္ေဝ ဒု-ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး၊ ေနာ္ေ၀ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း၊ စကင္ဒီေနးဗီးယား ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြ၊ ေနာ္ေဝ-ျမန္မာ ေကာ္မတီက တာဝန္ရွိသူေတြ၊ လန္ဒန္ ကြင္းေမရီ တကၠသိုလ္က ပေရာ္ဖက္ဆာ Penny Green၊ ျမန္မာ့အေရးလွဳပ္ရွားသူ ေဒါက္တာ ေမာင္ဇာနည္တို႔ ပါဝင္ၾကပါတယ္။
အစည္းအေဝးကို ဗီဒီယို ႐ုိက္ကူးၿပီး အမွာစကား ပါးသူေတြကေတာ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးကို ကူညီအားေပးေနတဲ့၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အႀကိမ္ႀကိမ္ လာေရာက္ဖူးၿပီး အစိုးရအဖြဲ႕နဲ႔လည္း ရင္းႏွီးတဲ့ အိုးပင္းဆုိဆိုက္တီး ေဖာင္ေဒးရွင္း တည္ေထာင္သူ ဘီလ်ံနာ သူေဌးႀကီး ေဂ်ာ့ခ်္ဆိုးေရာ့စ္၊ မေလးရွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း မဟာသီ မိုဟာမက္၊ ႏိုဘယ္လ္ဆုရ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္တူတူ၊ ႏိုဘယ္လ္ဆုရ အိုင္းရစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လွဳပ္ရွားသူ မာရီမက္ဂြဲ၊ ႏိုဘယ္လ္ဆုရ တီေမာ သမၼတ နဲ႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဂ်ိဳေဆးရာမို႔ေဟာ္တာ၊ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ႏိုဘယ္လ္ဆုရ အမာတာဆင္း စတဲ့ သူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ကိုမ်ိဳးသန္႔ေရ
ကြန္ဖရင့္ကေတာ့ ႏွစ္ပိုင္းပါ။ ပထမ တစ္ပိုင္းကေတာ့ အမ်ားျပည္သူ မည္သူမဆို တက္ေရာက္ႏုိင္တဲ့ အပိုင္းျဖစ္ၿပီး ကြန္ဖရင့္ က်င္းပေနပံုကို ကြန္ပ်ဴတာ အင္တာနက္ စနစ္ကေန တစ္ကမာၻလံုးကို တုိက္႐ိုက္ ထုတ္လႊင့္ ျပသခဲ့ပါတယ္။ အစည္းအေဝးမွာ ကၽြန္ေတာ္ ထိထိခိုက္ခိုက္ ရွိခဲ့တာကေတာ့ ဘီလ်ံနာ သူေဌးႀကီး ေဂ်ာ့ခ်္ဆိုးေရာ့စ္ရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြပါ။ သူဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲ အႀကိမ္ႀကိမ္ေရာက္ဖူးသလို၊ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြ၊ အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆံုဖူးသူပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီ လွဳပ္ရွားမွဳအတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အကူအညီေပးေနသူ တစ္ေယာက္ျဖစ္သလုိ၊ လက္ရွိမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အကူးအေျပာင္းအတြက္ အကူအညီေတြ အမ်ားႀကီးေပးဖို႔ စိတ္အားထက္သန္ ေနသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း သူဟာ အစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕က ႐ိုဟင္ဂ်ာ-ဘဂၤါလီေတြ ေနထုိင္ရာ ရပ္ကြက္ေတြကို သြားေရာက္ၾကည့္ရွဳခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ကြန္ဖရင့္ကို ေပးပို႔တဲ့ ဗီဒီယို မွတ္တမ္းထဲမွာ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ၿပီျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ့ဆိုးေရာ့စ္ရဲ႕ မ်က္ႏွာဟာ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲ ေနပံုေတြ႕ရၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္တာေတြ၊ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ေနပံုကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ရပါ တယ္။ သူေျပာတာက ႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္းေလးပါ။
“ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတုန္းကလုိပဲ ဇန္နဝါရီလက ျမန္မာျပည္ကုိ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ ကြၽန္ေတာ္ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့စဥ္အတြင္း ေျမျပင္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကုိ ကုိယ္တုိင္တပ္အပ္ ျမင္ေတြ႕ႏုိင္ဖုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြကုိ ခဏသြားလည္ခဲ့ပါတယ္။
ကိုမ်ိဳးသန္႔ေရ
ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ပတ္လံုးလံုး ကၽြန္ေတာ္ဟာ ေနာ္ေဝႏုိင္ငံကို ေရာက္ေနပါတယ္။ ေမလ ၂၆ ကေန ၂၈ ရက္ေန႔အထိ ေအာ္စလိုၿမိဳ႕က ႏိုဘယ္လ္ အင္စတီက်ဳမွာ က်င္းပတဲ့ The Oslo conference to end Myanmar's systematic persecution of Rohingyas ဆိုတဲ့ ႏိုိင္ငံတကာ ကြန္ဖရင့္တစ္ခု တက္ေရာက္ခဲ့တာပါ။ အဲဒီ ကြန္ဖရင့္ကို ႏုိင္ငံတကာက ထင္ရွားတဲ့ ပညာရွင္ေတြ၊ လူ႕အခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူး သူေတြ၊ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးေတြ၊ သတင္းစာ ဆရာေတြ၊ သုေတသီေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကေတာ့ ဆရာေတာ္(၃) ပါး၊ ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ႀကီး (၂) ပါး၊ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ မႏၲေလးၿမိဳ႕က စာေရးဆရာ ညီပုေလးတို႔ အတူတကြ သြားေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ ဆရာညီပုေလးက ေလ့လာသူအျဖစ္နဲ႔ တက္ေရာက္ရတာပါ။ ကြန္ဖရင့္ကို မတက္ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ႏိုဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ေတြ၊ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းေတြ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လွဳပ္ရွားသူေတြက ႀကိဳတင္႐ိုက္ကူးထားတဲ့ ဗီဒီယို ဖိုင္ေတြကေန တဆင့္ အမွာစကားေတြ ပါးခဲ့ၾကပါတယ္။
ေအာ္စလို ႏုိင္ငံတကာ ကြန္ဖရင့္ကို ေနာ္ေဝဂ်ီယန္ ႏိုဘယ္လ္ အင္စတီက်ဳက ကမကထ လုပ္ ဦးစီးက်င္းပတာပါ။ အစည္းအေဝးအတြက္ Justice for All, Burma Task Force USA; Parliament of the World's Religions; Refugees International (USA); International State Crime Initiative (ISCI) Queen Mary University of London; Harvard Global Equality Initiative (HGEI); Oxford Poverty and Human Development Initiative (OPHI) စတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ဝိုင္းၿပီး ကူညီပံ့ပိုးေပးၾကပါတယ္။ ေျပာရရင္ ဒီလို ညီလာခံမ်ိဳးကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားတဲ့၊ ႏိုင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ပါဝင္ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေလ့ရွိတဲ့၊ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုလည္း ကူညီေထာက္ပံ့မွဳေတြ ေပးေနတဲ့၊ ႏွစ္စဥ္ ႏိုဘယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆု ခ်ီးျမႇင့္ေလ့ရွိတဲ့ ေနာ္ေဝႏုိင္ငံက ႏိုဘယ္လ္ အင္စတီက်ဳ အေဆာက္အအံုမွာ က်င္းပတာကိုက ထူးျခားေနတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။
ကြန္ဖရင့္ကို တက္ေရာက္ခဲ့သူေတြထဲမွာ ထင္ရွားတဲ့ သူေတြကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢကို အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူေဟာင္း မစၥတာ ကင္တားနား၊ ေနာ္ေဝ ဒု-ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး၊ ေနာ္ေ၀ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း၊ စကင္ဒီေနးဗီးယား ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြ၊ ေနာ္ေဝ-ျမန္မာ ေကာ္မတီက တာဝန္ရွိသူေတြ၊ လန္ဒန္ ကြင္းေမရီ တကၠသိုလ္က ပေရာ္ဖက္ဆာ Penny Green၊ ျမန္မာ့အေရးလွဳပ္ရွားသူ ေဒါက္တာ ေမာင္ဇာနည္တို႔ ပါဝင္ၾကပါတယ္။
အစည္းအေဝးကို ဗီဒီယို ႐ုိက္ကူးၿပီး အမွာစကား ပါးသူေတြကေတာ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးကို ကူညီအားေပးေနတဲ့၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အႀကိမ္ႀကိမ္ လာေရာက္ဖူးၿပီး အစိုးရအဖြဲ႕နဲ႔လည္း ရင္းႏွီးတဲ့ အိုးပင္းဆုိဆိုက္တီး ေဖာင္ေဒးရွင္း တည္ေထာင္သူ ဘီလ်ံနာ သူေဌးႀကီး ေဂ်ာ့ခ်္ဆိုးေရာ့စ္၊ မေလးရွားဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း မဟာသီ မိုဟာမက္၊ ႏိုဘယ္လ္ဆုရ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္တူတူ၊ ႏိုဘယ္လ္ဆုရ အိုင္းရစ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လွဳပ္ရွားသူ မာရီမက္ဂြဲ၊ ႏိုဘယ္လ္ဆုရ တီေမာ သမၼတ နဲ႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဂ်ိဳေဆးရာမို႔ေဟာ္တာ၊ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ႏိုဘယ္လ္ဆုရ အမာတာဆင္း စတဲ့ သူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ကိုမ်ိဳးသန္႔ေရ
ကြန္ဖရင့္ကေတာ့ ႏွစ္ပိုင္းပါ။ ပထမ တစ္ပိုင္းကေတာ့ အမ်ားျပည္သူ မည္သူမဆို တက္ေရာက္ႏုိင္တဲ့ အပိုင္းျဖစ္ၿပီး ကြန္ဖရင့္ က်င္းပေနပံုကို ကြန္ပ်ဴတာ အင္တာနက္ စနစ္ကေန တစ္ကမာၻလံုးကို တုိက္႐ိုက္ ထုတ္လႊင့္ ျပသခဲ့ပါတယ္။ အစည္းအေဝးမွာ ကၽြန္ေတာ္ ထိထိခိုက္ခိုက္ ရွိခဲ့တာကေတာ့ ဘီလ်ံနာ သူေဌးႀကီး ေဂ်ာ့ခ်္ဆိုးေရာ့စ္ရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြပါ။ သူဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲ အႀကိမ္ႀကိမ္ေရာက္ဖူးသလို၊ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြ၊ အတုိက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆံုဖူးသူပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီ လွဳပ္ရွားမွဳအတြက္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အကူအညီေပးေနသူ တစ္ေယာက္ျဖစ္သလုိ၊ လက္ရွိမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အကူးအေျပာင္းအတြက္ အကူအညီေတြ အမ်ားႀကီးေပးဖို႔ စိတ္အားထက္သန္ ေနသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း သူဟာ အစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕က ႐ိုဟင္ဂ်ာ-ဘဂၤါလီေတြ ေနထုိင္ရာ ရပ္ကြက္ေတြကို သြားေရာက္ၾကည့္ရွဳခြင့္ ရခဲ့ပါတယ္။ ကြန္ဖရင့္ကို ေပးပို႔တဲ့ ဗီဒီယို မွတ္တမ္းထဲမွာ အသက္အရြယ္ႀကီးရင့္ၿပီျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ့ဆိုးေရာ့စ္ရဲ႕ မ်က္ႏွာဟာ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲ ေနပံုေတြ႕ရၿပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံအတြက္ ေမွ်ာ္လင့္တာေတြ၊ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ေနပံုကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ရပါ တယ္။ သူေျပာတာက ႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္းေလးပါ။
“ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတုန္းကလုိပဲ ဇန္နဝါရီလက ျမန္မာျပည္ကုိ စတုတၳအႀကိမ္ေျမာက္ ကြၽန္ေတာ္ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့စဥ္အတြင္း ေျမျပင္မွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကုိ ကုိယ္တုိင္တပ္အပ္ ျမင္ေတြ႕ႏုိင္ဖုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ စစ္ေတြကုိ ခဏသြားလည္ခဲ့ပါတယ္။
ျပည္နယ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ေဒသခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သာမက ရခုိင္လူထုနဲ႔ေရာ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြနဲ႔ပါ ေတြ႕ဆုံ ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ျပည္တြင္းေ႐ႊ႕ေျပာင္း ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ေရာ၊ ဂက္တုိ (ghetto) လုိ႔သာ ေခၚေဝၚဖုိ႔ေကာင္းတဲ့ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ အမည္ရ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ားစု ေနထုိင္ၾကရတဲ့ စစ္ေတြၿမိဳ႕ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုမွာ ေနထုိင္ၾကသူေတြနဲ႔ပါ စကားေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္မွာ ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ ကေလးဘဝက ပဲ့တင္သံေတြကုိ ျပန္ၾကားရပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ သိၾကတဲ့အတုိင္း ၁၉၄၄ ခုႏွစ္တုန္းက ဘူဒါပက္စ္ၿမိဳ႕က ဂ်ဴးတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္ဟာလည္း ႐ုိဟင္ဂ်ာ တစ္ေယာက္လုိပါပဲ။ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္း အေရွ႕ဥေရာပ တခြင္မွာ နာဇီေတြ တည္ေထာင္ထားတဲ့ ဂ်ဴးရပ္ကြက္ေတြလုိပဲ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ဟာလည္း မိသားစု ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕ မေနခ်င္ဘဲ ေနရတဲ့ အိမ္ရာျဖစ္လာပါတယ္။ ဒီမိသားစုေတြဟာ တစ္ခါက က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ပညာေရးႏွင့္ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလမ္းေတြကုိ ရရွိခဲ့ဖူးသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
“အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ သူတုိ႔တေတြဟာ တြင္းဆုံးက်ေအာင္ ခ်ဳိ႕ခ်ဳိ႕ငဲ့ငဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ခြဲျခားကန္႔သတ္ခံရတဲ့ဘဝမွာ ဆက္လက္က်ေရာက္ေနေအာင္ ဖိအားေပးတြန္းပုိ႔ျခင္းကုိ ခံေနရပါတယ္။ နာဇီေတြရဲ႕ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ တုႏႈိင္းယွဥ္ဖြယ္ လုပ္ရပ္ေတြဟာ အလန္႔တၾကား ျဖစ္ေလာက္ပါတယ္။ ကံေကာင္းေထာက္မစြာ အစုလုိက္အၿပဳံလုိက္ သတ္ျဖတ္ျခင္း အဆင့္ အထိေတာ့ မေရာက္ေသးပါဘူး” လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ဟာ အဲဒီ ကြန္ဖရင့္ကေန ႏုိင္ငံတကာက ျမန္မာကို ဘယ္လိုျမင္သလဲ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ-ဘဂၤါလီ အသိုင္းအဝိုင္းကို ျမန္မာအစိုးရ ကိုင္တြယ္ပံုကို ဘယ္လို ရွဳျမင္၊ ဘယ္လိုသေဘာထားၾကသလဲ ဆိုတာ ပိုၿပီး သိလာရပါေၾကာင္း။
က်န္းမာပါေစ
စည္သူေအာင္ျမင့္
ဗမာ ျပည္သူေတြက ဗုဒၶဘာသာ ဆိုၿပီး သိမ္ေမြ႕တယ္၊ ယဥ္ေက်းတယ္ ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ လက္ခံတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဗမာလူမ်ိဳး ဗုဒ္ၵဘာသာ တစ္ေယာက္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အႏွစ္ေလးဆယ္ေလာက္ ၀ါဒျဖန္႔ မႈိင္းတုိက္တာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ ့ ဗုဒၶဘာသာ ကလည္း ဘယ္ခံႏိုင္မလဲ။
ေဒါက္တာဇာနည္နဲ႔ အင္တာဗ်ဴး
ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္၊ ၃-၆-၁၅။ အခ်ပ္ပို -၁
ျပည္သူ႔ေခတ္ - ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားတဲ့ ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံ ေအာ္စလို ၿမိဳ႕က ႏိုဘယ္လ္ အင္စတီက်ဳမွာ The Oslo conference to end Myanmar's systematic persecution of Rohingyas ဆိုတဲ့ ကြန္ဖရင့္ လုပ္တယ္။ အစည္းအေ၀း တက္သူေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံတကာက ထင္ရွား တဲ့ လူေတြ၊ ႏိုဘယ္လ္ဆုရသူေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး တာ၀န္ယူၾကသူေတြ၊ ေနာ္ေ၀၊ ဆြီဒင္လို စကင္ဒီေနးဗီးယန္းက အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ဒီ အေရးကို ေလ့လာေနတဲ့ ပညာရွင္ေတြ စသျဖင့္ တက္ၾကတာေတြ႕ရ တယ္။ လက္ရွိ ႏိုင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ မေလးရွားက အၿငိမ္းစား စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတာင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပႆ နာနဲ႔ အဓိက သက္ဆုိင္ေနတဲ့ ျမန္မာအစိုးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ဒါမွ မဟုတ္၊ ျမန္မာ သံတမန္ေတြ၊ ရခိုင္တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္တာ မေတြ႕ရဘူး။ သူတို႔ကို မဖိတ္ဘူးလား။ သူတို႔မပါဘဲ က်င္းပရင္ ဒီ ကြန္ဖရင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြဟာ တဖက္သတ္ ဆန္မေနႏိုင္ဘူးလား။
ေမာင္ဇာနည္ - အစိုးရဘက္က လူေတြကို ကၽြန္ေတာ္ဖိတ္ဖို ့ ႀကိဳးစားတယ္။ေျပာမယ္ဆိုရင္ သမ္ၼတအႀကံေပး ဦးေက်ာ္ရင္လိႈင္ဆိုတာ အေမရိကန္ ကုိ ေရာက္လာတဲ့ ပထမႏွစ္ကတည္းက သူ႔ကိုသိတာ။ လက္ရွိ ရခုိင္ျပည္ နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ကိုေမာင္ေမာင္အုန္းက ကၽြန္ေတာ္ကို ေတာ္ေတာ္ ခ်စ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ အစ္ကို။ ဖိတ္မယ္ဆို ဖိတ္လို႔ရတာေပါ့ဗ်ာ။ နံပါတ္တစ္က လာမွာမဟုတ္ဘူး။ သူတို႔က လာမယ့္သူေတြကို ၾကည့္ လိုက္မယ္။ လာမယ့္သူေတြက ကုလသမဂ္ၢရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာ ျပဳစုသူ မစ္ၥတာ ကင္တာနားတုိ႔၊ ေျပာမယ့္ သူေတြက ဒက္စမြန္တူးတူးတို႔ ေဂ်ာ့ဆိုးေရာ့စ္တို႔၊ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က လာမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႀကိဳးစား ေသးတယ္။ ေနာ္ေ၀မွာ ျမန္မာသံ႐ံုးရွိလား ကၽြန္ေတာ္တို႔ လိုက္ရွာ တယ္။ ရွိရင္ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးကို ဖိတ္ပါ၊ သံအရာရွိကို ဖိတ္ပါဆို ေတာ့။ ကြန္ဖရင့္ ေပါင္းလုပ္တဲ့လူေတြက ဒီေနာ္ေ၀မွာ ျမန္မာသံ႐ံုး လံုး၀မရွိဘူး။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ဖိတ္လို႔မရဘူးတဲ့။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကို ဘာေၾကာင့္ မဖိတ္တာလဲဆိုေတာ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးေအး ေမာင္က အစ ပညာရွင္လုပ္တဲ့ ဦးေအးခ်မ္း သူတို႔ကစၿပီး တိုင္းျပည္ကို ေျဗာင္လိမ္ေနတာဗ်ာ။ က္ၻာႀကီးကို လိမ္တယ္။ လိမ္တဲ့သူေတြကို ေခၚလာၿပီးေတာ့ ႐ိုး႐ိုးသားသား ဒိုင္ယာေလာ့ခ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ နံပါတ္သံုးအခ်က္က ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြၾကားထဲမွာ ျပႆနာတက္ေနလုိ႔ ေျပလည္ေအာင္ ၾကားထဲကေန Mediate လုပ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ျဖန္ေဖ်ေပးမယ္ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္တဲ့ ကြန္ဖရင့္ မဟုတ္ဘူး။ ဒီကြန္ဖရင့္ဟာ ကၽြန္ေတာ္အပါအ၀င္ ဟားဗတ္တက္ၠသိုလ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လန္ဒန္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေအာက္စဖို႔ဒ္ မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သုေတသနလုပ္တဲ့သူ အမ်ားစု၊ ေနာက္ဆံုး ယူအန္မွာ လုပ္ခဲ့တဲ့ မစ္ၥတာ ကင္တာနားလို ပုဂ္ၢိဳလ္ေတြက အစ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီျမန္မာျပည္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ဒုက္ၡသုက္ၡေရာက္တဲ့ရင္းျမစ္ကို လိုက္ လိုက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘာသြားေတြ႕လဲဆိုေတာ့ သူက လူမ်ဳိးတုန္း သတ္တာမဟုတ္ဘူး။ အေခၚအေ၀ၚက မွားေနတယ္။ Genocide ဆိုတာ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္တာမဟုတ္ဘူး။လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး ဘာသာတစ္ခုကို ယံုၾကည္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုကို ဖ်က္ဆီးပစ္တာ။ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ရ၀မ္ဒါႏိုင္ငံမွာ လူ ရွစ္သိန္းနဲ႔ ကိုးသိန္းၾကားကို သံုးလေလးလ အတြင္းမွာ သတ္ျပစ္လိုက္တယ္။ ေနာက္ ကေ္ၻာဒီးယားႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ တာလည္း ဒီတိုင္းပဲ။ ၁၉၇၅ နဲ႔ ၇၉ ၾကား ေလးႏွစ္နီးနီးၾကာတဲ့အခါမွာ ခမာလူမ်ဳိး ႏွစ္သန္းနီးနီးကို ဒီကြန္ျမဴနစ္အစိုးရက နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ သတ္ လိုက္တာ ေသသြားတယ္။ အဲေတာ့ သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ေသတာတင္ မဟုတ္ ဘူး။ ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာပဲ ေခၚေခၚ ဘဂၤါလီပဲေခၚေခၚ ဒီလူေတြ ျမန္မာျပည္မွာ သန္းဂဏန္းနဲ႔ ခ်ီၿပီးရွိတာကို ေထာက္ျပၿပီးေတာ့ လူမ်ဳိးျပဳန္းေအာင္ အမ်ဳိးျပဳတ္ေအာင္ သတ္တယ္လို႔ဆုိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမြတ္စ္လင္ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံ သတင္းဌာနေတြက ၀ါဒျဖန္႔တာပါလို႔ဆိုၿပီး ျပည္သူကပဲျဖစ္ျဖစ္ အစိုးရကပဲျဖစ္ျဖစ္ NLD လို ႏိုင္ငံေရးပါတီႀကီး ကပဲျဖစ္ျဖစ္ တုံ႔ျပန္ ေျပာဆိုလာတယ္ဆိုရင္ Genocide ဆိုတဲ့ အဓိပ္ၸာယ္ကို နားမလည္လို႔။ လူ ၂၀ ပဲ သတ္သတ္ လူတစ္ေထာင္ပဲ သတ္သတ္ လူႏွစ္ေသာင္းပဲ သတ္သတ္ ႏွစ္သိန္းပဲ သတ္သတ္ ႏွစ္သန္း ပဲ သတ္သတ္။ ဘယ္ေလာက္သတ္တယ္ ဆိုတဲ့ အေရအတြက္က အဓိက မက်ဘူး။ လူေတြကို သြားၿပီး ဒုက္ၡေပး တာ။ မုန္းလို႔ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ ဥစ္ၥာပစ္ၥည္းကို လုတာမဟုတ္ဘူး။ ဓားျပ တုိက္တာ မဟုတ္ဘူး။
အဲဒီလူေတြက သူတို႔ကို သူတုိ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚၾကတယ္။ တခ်ိန္တုန္းက ဦးႏုလက္ထက္ကအစ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း ေတာ္လွန္ေရး ေကာင္စီ လက္ထက္အထိ သူတို႔ကို သက္ေသအေထာက္အထားနဲ႔ တုိင္းရင္းသား ပါလို႔ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႏိုင္ငံမွာ ရွိၿပီးသား။ အဲေတာ့ ဒီကိစ္ၥမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚေနတာ ေခၚခ်င္လို႔ေခၚေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ဆယ္စုႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟာ တိုင္းရင္းသား ပါလို႔ သတ္မွတ္ခဲ့တဲ့ အေနအထား၊ အခြင့္အေရးေပးခဲ့တဲ့ အေနအထား၊ ျပည္သူအေနနဲ႔ ဆက္ဆံခဲ့တဲ့ အေနအထားေပၚ မူတည္ၿပီး သူတို႔ကိုယ္ သူတုိ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ဆက္ေျပာတာ။ အျပစ္က သူတို႔မွာ ရွိတာမဟုတ္ဘူး။ နံပါတ္တစ္ တာ၀န္ရွိတာက စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္၊ ဦးေန၀င္း
လက္ထက္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္က အစ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္ထိ၊ အစိုးရ ေလးဆက္ေလာက္က တိုင္းျပည္ကို ညာခဲ့တယ္။
စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္ ျပည္သူကို အႏွစ္ေလးဆယ္ေလာက္ မ်က္စိပိတ္ နားပိတ္ထားတယ္။ ေက်ာင္းသံုးစာအုပ္ကိုလည္း သူတို႔ ပဲကိုင္တယ္။ မီဒီယာကိုလည္း သူတို႔ပဲကိုင္တယ္။ အမွန္တရားေျပာတဲ့ မီဒီယာ။ ကိုပါႀကီးလိုလူမ်ဳိး။ ပစ္သတ္ခံရတယ္။ ေနာက္ ယူနတီကလူ ေတြ၊ မြန္းတည့္ေနက လူေတြကို ဖမ္းၿပီး ေထာင္ခ်လိုက္တယ္။ ဗမာ ျပည္သူေတြက ဗုဒ္ၶဘာသာဆိုၿပီး သိမ္ေမြ႕တယ္၊ ယဥ္ေက်းတယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္ လက္ခံတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဗမာလူမ်ိဳး ဗုဒ္ၵဘာသာ တစ္ေယာက္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ အႏွစ္ေလးဆယ္ေလာက္ ၀ါဒျဖန္႔ မႈိင္းတုိက္ တာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ ့ ဗုဒ္ၶဘာသာကလည္း ဘယ္ခံႏိုင္မလဲ။
အဲဒီလူေတြက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျပည္သူေတြကို မ်က္မွန္စိမ္းတပ္ ေပးထားတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာကိစ္ၥမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူေတြက မ်က္ မွန္စိမ္းတပ္ၿပီးေတာ့ ၾကည့္ၾကတယ္။ ၾကည့္တဲ့အခါက်ေတာ့ အစိမ္း ေရာင္ကိုပဲ ျမင္ရတယ္။ အျဖဴေရာင္ျဖစ္ေနလည္း အစိမ္းေရာင္ျမင္တယ္။အ၀ါျဖစ္ေနလည္း အစိမ္းေရာင္ ျမင္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဗမာ ျပည္သူေတြက အႏွစ္ေလးဆယ္ေလာက္ မ်က္မွန္စိမ္းတပ္ခံထားရတဲ့ ဘ၀မွာေနခဲ့ရတယ္။ အဲဒီဘ၀က မကၽြတ္ေသးဘူး။
ကၽြန္ေတာ္ ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာကိစ္ၥ ဆက္ေျပာမယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာမယ္။ လူပိန္း အေတြးနဲ႔ ေတြးၾကည့္ပါ။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ဒုက္ၡေပးတာ ၂၀၁၂ မွ ေပးတာမဟုတ္ဘူး။ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း လက္ထက္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ နဂါးမင္းစစ္ဆင္ေရးမွာ ဗိုလ္မွဴး ခ်ဳပ္စိန္လြင္ ဦးေဆာင္ၿပီး “ေျမၿမိဳ၍ လူမ်ိဳးမျပဳန္း၊ လူၿမိဳ၍ လူမ်ိဳးျပဳန္း မည္” ဆိုတဲ့ ၀ါဒျဖန္႔ စကားလံုးသံုးၿပီး မ႐ိုေသ့စကားနဲ႔ ကုလားေပါ့ေနာ္။ ဒီကုလားေတြကုိ အမ်ဳိးျဖဳတ္ဖုိ႔ လုပ္ခဲ့တယ္။
၁၉၄၈ ခုႏွစ္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ပိုင္း ဗမာ့တပ္မေတာ္မွာ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုပါတယ္။ ဘာသာေပါင္းစံုပါတယ္။ အဲဒီတပ္က အႏွစ္ ၇၀ ေလာက္ၾကာတဲ့ ခုခ်ိန္မွာ ထိပ္ပိုင္းမွာ ဗမာ၊ ဗုဒ္ၶဘာသာလို႔ အမည္မခံဘူးဆိုရင္ ဘယ္အရာရွိမွ မတက္ဘူး။ ဆိုလိုတာက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ႀကီးေန၀င္းက လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈကုိ အေျခခံၿပီးေတာ့ ေပၚလစီေတြ ခ်သြားတယ္ဗ်ာ။ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒဆိုတာ ဦးေန၀င္းက လုပ္ ခ်င္တာ လုပ္သြားတာ။ အဲေတာ့ ဦးေန၀င္းလို အာဏာရွင္ႀကီး ျပ႒ာန္း သြားတဲ့ ဥပေဒႀကီးကို ဒီမုိကေရစီေခတ္မွာ ျပည္သူေတြကလည္း စြဲ ကိုင္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆိုတဲ့ အတုိက္အခံပုဂ္ၢိဳလ္ကလည္း ဒီဥပေဒႀကီးကိုပဲ စြဲကိုင္တယ္။ ဒီဘုရားသားေတာ္ ျဖစ္တဲ့ သံဃာေတြ ကလည္း ဒီ အာဏာရွင္ႀကီး ျပ႒ာန္းသြားတာကိုပဲ လက္စြဲကိုင္တယ္။ ရခိုင္ တုိင္းရင္းသားေတြကလည္း ဒါကိုပဲကိုင္တယ္။ အဲေတာ့ စစ္ အစိုးရဘက္ တစ္ဖက္ကပဲ မေကာင္းဘူး၊ မွားေနတယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ ေတာ္တုိ႔က ျပည္သူကို အားကုိးၿပီးျပင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိတယ္။ အခု က်ေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္လဲဆိုေတာ့ မုန္႔လံုးစက္ၠဴကပ္ေပါ့ဗ်ာ။ ျပည္သူက ေကာင္းတယ္။ စစ္အာဏာရွင္ အစိုးရက ျပည္သူကို အႏွစ္ေလးဆယ္ ေလာက္ မ်က္မွန္စိမ္း တပ္ေပးလိုက္တယ္။
အဲဒီျပည္သူက ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာ အခြင့္အေရးစရၿပီ။ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ရွိလာၿပီဆိုတဲ့ အခါမွာလည္း အဲဒီမ်က္မွန္စိမ္းေတြ တပ္ၿပီးေတာ့ ၾကည့္တုန္းပဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပည္သူကလည္း မွားေနတယ္။ အစိုးရ ကလည္း မွားေနတယ္။ ၾကားထဲမွာ ဒါကို ဂဃနဏသိတဲ့ ပညာရွင္ေတြ ရွိတယ္။ သမိုင္းဆရာေတြ ရွိတယ္။ ေရွ႕က လူႀကီးသူမေတြရွိတယ္။
ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာ ဦးေန၀င္းၿပီးရင္ ဒုတိယအႀကီးဆံုး ျဖစ္တဲ့ ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးလို ပုဂ္ၢိဳလ္က ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ရွမ္းလို၊ ကခ်င္လို၊ ခ်င္းလို နယ္စပ္ ႏွစ္ဖက္ ခြေနထိုင္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြပါလို႔ ေျပာသြားတာကို အခုတက္ေနတဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက မရွိပါဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ ဦးသိန္းစိန္မတိုင္ခင္ ဦးခင္ၫႊန္႔တို႔ကလည္း ဒီလိုပဲေျပာတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီစစ္အာဏာ ရွင္ အစိုးရက ျပည္သူကို ညာေနတာ။ တျခားကိစ္ၥေတြမွာ ဒီအာဏာ ရွင္ေတြကို လူလိမ္၊ လူညာ၊ သူခုိး၊ သူ၀ွက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဆိုၿပီးလက္ခံထားတယ္။ ဘာျဖစ္လို ့ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာကိစ္ၥမွာ ငါတို႔ျပည္သူေတြ ကို ညာေနတာေရာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလားဆိုၿပီး ေမးခြန္း ဒါ ေမးရမွာေပါ့ဗ်ာ။ျပည္သူက မေမးဘူးဆိုရင္လည္း စာနယ္ဇင္းသမားေတြက ေမးရမွာ ေပါ့။ စာနယ္ဇင္းသမားေတြမွာလည္း တာ၀န္ရွိတယ္။
အခုၾကည့္ပါလား။ မီဒီယာ တခ်ဳိ႕မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာကို ဘဂၤါလီ ဆိုၿပီး ဇြတ္အတင္းႀကီးေခၚတာ။ ခင္ဗ်ားနာမည္က စည္သူေအာင္ျမင့္။ ကၽြန္ ေတာ္က ခင္ဗ်ားနာမည္က ငေခြးျဖစ္တယ္။ ခင္ဗ်ားက ဆက္ေျပာတယ္။ကၽြန္ေတာ္က စည္သူေအာင္ျမင့္ပါ။ ေနာက္တစ္ခြန္း ေျပာမယ္။ ခင္ဗ်ား ငေခြးလို႔ လက္မခံရင္ က်ဳပ္ထိုးမယ္ဆိုၿပီး ခင္ဗ်ားကို ထိုးတယ္။ ဒါပဲ။ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ စစ္ေတြပဲသြားသြား ေမာင္းေတာပဲသြားသြား ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာ ကေလးေတြကို ကိုယ္သားသမီးခ်င္း စာနာရမယ္ဗ်ာ။ လူ သားခ်င္း စာနာရမယ္။ ကၽြန္ေတာ္က ဗမာ၊ ဗုဒ္ၶဘာသာ၊ ခင္ဗ်ားက ဖက္ဆစ္ ကင္ေပတုိင္ဆိုရင္ မင္းက ငေပါဆိုၿပီး လက္သည္းခြံခြာတဲ့ အလုပ္လုပ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္ခံႏိုင္မလဲ။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီေန႔မနက္ ကြန္ဖရင့္မွာ ေဂ်ာ့ဆိုးေရာ့စ္က သူကိုယ္တုိင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြ ၿမိဳ႕က ေအာင္မဂၤလာ ရပ္ကြက္ကို ေရာက္သြားခဲ့တဲ့အေၾကာင္း၊ အဲဒီမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ေတြ႕ရတာဟာ သူငယ္ငယ္ ၁၉၄၄ ၀န္းက်င္ နာဇီဂ်ာမန္ေတြ ထူေထာင္ထားတဲ့ Ghetto လို႔ေခၚတဲ့ ရပ္ကြက္က ဂ်ဴးေတြနဲ႔ ဆင္တူတဲ့အေၾကာင္း၊ သူကိုယ္တိုင္ ဘူဒါပက္စ္က အဲဒီ ဂက္တိုမွာ ေနခဲ့ရတာကို ျပန္ျမင္ေယာင္မိေၾကာင္း ေျပာသြားခဲ့တယ္။
Genocide ဆိုတာ လူသတ္တာတင္ မဟုတ္ဘူး။ သတ္ၱ၀ါတစ္ ေကာင္ကို ဒုက္ၡေပးတယ္ဆိုရင္ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ ေပးလို႔ရတယ္။ စစ္ေထာက္ လွမ္းေရးက ပုဂ္ၢိဳလ္ေတြ SB က ပုဂ္ၢိဳလ္ေတြ ဆိုရင္ ညႇင္းဆဲတဲ့နည္းေတြ သူတို႔ဆီမွာ ေထာင္နဲ႔ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ရွိတယ္။ လူတစ္ေယာက္ကို ဘယ္လိုညႇင္းဆဲမလဲ။ ဘယ္လို ဒုက္ၡေရာက္ေအာင္ လုပ္မလဲ။ ဘယ္လို ဦးေႏွာက္ပ်က္ေအာင္ လုပ္မလဲ။ လက္ဖ်ားနဲ႔မတို႔ဘဲ ဒီလူေတြ လုပ္ တတ္တယ္။ ဒီနည္းနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ဒုက္ၡေရာက္ေအာင္ လုပ္ေနတာ ျဖစ္တယ္။
ျပည္သူ႔ေခတ္ - အဲဒီေတာ့ အခု ဘာျဖစ္ေနတယ္ၾကားလို႔ အခုလို႔ Slow Genocide နာမည္တပ္တဲ့အဆင့္ ေရာက္သြားသလဲ။ ရခုိင္ျပည္ နယ္မွာ ဘာျဖစ္ေနတယ္လို႔ သိထားသလဲ။
ေမာင္ဇာနည္ - နံပါတ္ ၁ က ဒီလူေတြကို အစာေရစာ ၀ေအာင္ လင္ေအာင္ စားလို႔မရေအာင္ လုပ္တယ္ဗ်ာ။ သာမန္ျပည္သူေတြက တစ္ေန႔ကုိ ထမင္းႏွစ္နပ္ သံုးနပ္ စားၾကတယ္။ ဒီလူေတြကို ထမင္း စားဖို႔အတြက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လယ္စိုက္ဖုိ႔ ခြင့္မေပးဘူး။ ဒီဒုက္ၡ သည္ စခန္းထဲမွာ ရွိတဲ့ သူၾကေတာ့လည္း စိုက္ဖို႔က ခက္ခဲသြားၿပီဗ်ာ။ သူမ်ား သဒ္ၵါလို႔ လာေကၽြးတဲ့အဆင့္ အလွဴစာေလာက္ပဲ စားရတာေပါ့။ ေနာက္ ရြာေတြမွာဆိုရင္လည္း ဟိုဘက္ရြာေတြကို မသြားရဘူးဗ်ာ။ ကိုယ္က ဒီရြာမွာေနၿပီး ဟိုရြာမွာ လယ္စာရင္းငွား သြားအလုပ္မလုပ္ဘူး ဆိုရင္ ဗိုက္ေမွာက္ေနရမွာေပါ့။ တစ္ေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ မဟုတ္ဘူး။ ကုိယ္၀န္ရွိတဲ့သူနဲ႔ မိခင္အို၊ ဖခင္အိုႀကီးေတြနဲ႔ စားစရာမရွိေအာင္ လုပ္ တယ္ဗ်ာ။ သန္႔ရွင္းတဲ့ေရလည္း မေသာက္ရဘူး။ ေနာက္ ေနမေကာင္း ဘူးဆိုရင္ မီးေနသည္က အစဗ်ာ ဆရာ၀န္မရွိဘူး။ ေနာက္ဆံုး ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔လို မြဲတဲ့ႏိုင္ငံမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ရန္ကုန္ပဲ ၾကည့္ၾကည့္ မ္ၲေလးပဲၾကည့္ၾကည့္ ေဆးခန္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ပိုက္ဆံတတ္ႏိုင္တဲ့ သူေတြက သြားလို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ရွစ္ေသာင္းေလာက္ ရွိတဲ့ေနရာမွာ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ပဲ ရွိတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုလို႔ရွိရင္ ေဆးေက်ာင္းတက္ၿပီး ဆရာ၀န္လုပ္ဖို႔တို႔ နာ့စ္ လုပ္ဖို႔တုိ႔ မေျပာနဲ႔ ေနာက္ဆံုး ၀မ္းဆြဲတဲ့ အတတ္ပညာကိုေတာင္ သင္ခြင့္မေပးဘူး။ အစာေရစာကိုလည္း ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ေလာက္ ေလာက္လားလား မေပးဘူး။ အျပင္က လာတဲ့သူကိုလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ကန္႔သတ္တယ္။ စားစရာမရွိေအာင္ လုပ္တယ္။ ငတ္ေသေအာင္ လုပ္ တယ္။ ဆရာ၀န္မရွိဘူး။ ေဆးမရွိဘူး။ ေဆး႐ံုမရွိဘူး။ လူဆိုတာ အစား အေသာက္နဲ႔ ေရရွိမွ အသက္ရွင္လို႔ရတာ။ ဒါေတြကို ျဖတ္ေတာက္ဖို႔ လုပ္တယ္ဆိုရင္ လုပ္တဲ့အစိုးရရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က တစ္ခုတည္းပဲရွိတယ္။အဲဒီဟာက ဒီလူေတြကို ျဖည္းျဖည္းခ်င္းနဲ႔ ညႇင္းၿပီးသတ္တာ။ ကၽြန္ ေတာ္က နားစြန္နားဖ်ား ၾကား႐ံုနဲ႔ ဒီအလုပ္ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ သံုးႏွစ္တိတိ သုေတသန လုပ္တယ္။ တခ်ဳိ႕ ရခိုင္မွာ တာ၀န္က်ဖူးတဲ့ ဗမာ့တပ္မေတာ္ အရာရွိေဟာင္းေတြကို စကားေျပာဖူးတယ္။ အင္တာ ဗ်ဴးဖူးတယ္။ တပ္မေတာ္ ေမာ္ကြန္းတိုက္ထဲက ထြက္လာတဲ့ စာရြက္ စာတမ္းေတြကိုလည္း ဖတ္တယ္။ ဗမာလိုလည္း ဖတ္တယ္။ အဂၤလိပ္လို စာရြက္စာတမ္းလည္း ဖတ္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ တြဲလုပ္တဲ့ သုေတသီ အမ်ဳိးသမီးက ျမန္မာျပည္သြားတယ္။ ရခိုင္ကိုလည္း သြား တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကိုလည္း သြားတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မေလးရွားကို လည္း သြားတယ္။ အဲဒီမွာ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ခံရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ အင္ တာဗ်ဴးလုပ္တယ္။ ေဆးလိပ္မီးနဲ႔ ထုိးတယ္။ တုတ္နဲ႔ ႐ိုက္တယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေျပာလုိ႔ရွိရင္ ေသြးထြက္ေအာင္ လက္သီးနဲ႔ ထိုးတယ္။ တစ္ေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ေျပာတာ။ အဲဒါေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုလံုးကို တစ္စစီျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေနတယ္၊Slow Genocide ဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ္ စ ေရးတာ။
ျပည္သူ႔ေခတ္ - ေကာင္းပါၿပီ။ ဒီလိုဆို လတ္တေလာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီျပႆနာႀကီးကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းရင္ ရမယ္လို႔ ထင္သလဲ။
ေမာင္ဇာနည္ - ကၽြန္ေတာ္ထင္တာကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ အေျဖမရွိဘူး။ အာဏာပိုင္ေတြဟာ သန္းနဲ႔ခ်ီရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႀကီးကို ႐ိုဟင္ဂ်ာ မရွိပါဘူး ဆိုၿပီး က္ၻာအထိ တက္လိမ္ေနတာ။ အိပ္ခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ေနသူေတြကို သြားႏႈိးေနလို႔ အက်ဳိးမထူး ဘူးလို႔ ထင္တယ္။ သူတို႔ကို ေျပာင္းလဲလာေအာင္ လုပ္ဖို႔ ျပည္တြင္းမွာ အင္အားမရွိဘူး။ ႏိုင္ငံတကာမွာပဲ အင္အားရွိတာ။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဦးႏု လက္ထက္မွာ ဗမာျပည္က Genocide Convention ကို လက္မွတ္ ထိုးခဲ့တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ ကိုယ္ထိုးထားတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းေတြကို ေဖာက္ဖ်က္တယ္။ ျပည္သူကိုလည္း လိမ္တယ္။ ဒီလူေတြက ေနာင္တရဖို႔ အလားအလာ မရွိဘူး။ ေနာင္တရသည္ မရ သည္ ခဏထား၊ သူတို႔ လုပ္တာကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရပ္ေအာင္ လုပ္ရ မယ္။ ရပ္ဖို႔က အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာမွာ နည္းလမ္းေတြရွိတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို လူေတြလို ဆက္ဆံပါ၊ လူ႔အခြင့္အေရးေပးပါ၊ အသက္ရွင္ေနထုိင္ စားေသာက္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပးပါ၊ ခရီးသြားခြင့္ ေပးပါ၊ ပညာ သင္ခြင့္ေပးပါ အစရွိသျဖင့္ လုပ္ေပးလာဖို႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာက ဖိအား ေပးလာေအာင္ လုပ္ရမယ္။ အဲဒါေတြ မလုပ္ဘူးဆိုရင္ ျမန္မာျပည္မွာ စီးပြားေရး မလုပ္ဖို႔၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္ဖို႔ ကမ္ပိန္းေတြလုပ္မယ္။ ခုဆိုရင္ ဒီလို ကြန္ဖရင့္မ်ဳိးကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္လ္ဆု ေပးတဲ့ ႏိုင္ငံ မွာ က်င္းပခြင့္ရတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံက ဒုႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးလာတယ္၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း တက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စ ႀကိဳးစား တာေပါ့ဗ်ာ။
ေဒါက္တာေမာင္ဇာနည္၏ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း
MA (California)
PhD (Wisconsin) Visiting Fellow (2011 - 13),
Human Security and Civil Society Research Unit, Department of International Development, LSE (London School of Economics)
Sithu Aung Myint - Facebook စာမ်က္ႏွာမွ ကူးယူ ေဖာ္ျပသည္။
MYARF
RB News
3.6.2015
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း၊ ႀကိမ္ေခ်ာင္း အ.ထ.က ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဦးေက်ာ္သိန္းက ေက်ာင္းသားမ်ား လက္ခံရာတြင္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ မိဘမ်ားကုိ လူမ်ဳိး ဘာသာ ခဲြျခား၍ ေစာ္ကားဆဲဆုိသည့္ အျပင္ ရုိက္ႏွက္ျခင္းမ်ားပါ ျပဳုလုပ္လ်က္ ရွိသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ပညာသင္ႏွစ္အတြက္ ေက်ာင္းသားမ်ား လက္ခံရာတြင္ ႀကိမ္ေခ်ာင္း အ.ထ.က ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးက ရွစ္တန္းေအာင္၍ ကုိးတန္းတက္မည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ ၎ကုိယ္တုိင္ လက္ခံလ်က္ ရွိသည္။ ေက်ာင္းသားမ်ား ေက်ာင္းအပ္ရာတြင္ မိဘကုိယ္တုိင္ လာေရာက္၍ သားသမီးမ်ားကုိ ေက်ာင္းအပ္ရသည္။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဦးေက်ာ္သိန္းက ရွစ္တန္းေအာင္ထားသည့္ ေက်ာင္းသား အခ်ဳိ႕ကုိ ေအာင္စာရင္းတြင္ အမည္မပါဟု ဆုိကာ ေက်ာင္းလက္မခံဘဲ ဆဲဆုိ ေစာ္ကား ေျပာဆုိလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
သားသမီးမ်ား ေက်ာင္းအပ္ရန္ အတူလုိက္ပါသြားသည့္ မိဘမ်ားကုိ ပညာသင္ၾကားဖူးျခင္း ရွိ/မရွိကုိ မလုိအပ္ဘဲ ေမးျမန္းၿပီး၊ ပညာမသင္ၾကားဘူးေသာ မိဘမ်ားကုိ “ႏြားကုလား၊ ေခြးကုလား၊ အသုံးမက်တဲ့ ကုလား” ဟု ဆဲဆုိ၍ ေစာ္ကားေၾကာင္း ေက်ာင္းသားမိဘ တစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာသည္။ ထုိ႔အျပင္ အခ်ဳိ႕ ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ မိဘမ်ား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ရုိက္ႏွက္သည့္ အျပင္၊ အခ်ဳိ႕မိဘမ်ားကုိလည္း သားသမီးမ်ား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ပါးရုိက္၊ လက္သီးျဖင့္ထုိး၊ ဖိနပ္ျဖင့္ ပါးရုိက္ျခင္း အထိ ျပဳလုပ္ေၾကာင္း အဆုိပါ ေက်ာင္းသားမိဘက ေျပာပါသည္။
အခ်ဳိ႕ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ ရွစ္တန္း စာေမးပြဲ ေအာင္ျမင္ျခင္း မရွိခဲ့ဟု ဆုိကာ ေလွ်ာက္လႊာမ်ား စုတ္ျပဲကာ ဆူပူ ႀကိမ္းေမာင္းသည္ဟု ဆုိသည္။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဦးေက်ာ္သိန္းက ေစာ္ကား၍ ရုိက္ႏွက္ျခင္းကုိ ခံရသည့္ ေက်ာင္းသား အခ်ဳိ႕မွာ --
(၁) အာဆာတ္ခါန္ (ဘ) ဦးႏူရ္အာေလာမ္ -- ေလာင္းဒုံး ေက်းရြာအုပ္စု၊ ေဖာကီေတာင္
(၂) ဂ်ာဟာန္ဂိရ္ (ဘ) ဦးအီဆုပ္အာလီ -- ေအာင္စစ္ျပင္ ေက်းရြာ
(၃) အာဘူတာလဲခ္ (ဘ) ဦးေရာ္ရွိတ္အာမတ္ -- ေအာင္စစ္ျပင္ ေက်းရြာ
(၄) မူေရွာ္ေရာ္ဖ္ (ဘ) ဦးအဒူလ္ဟုိင္ရ္ -- ေအာင္စစ္ျပင္ ေက်းရြာ
(၅) ေအဆာန္အုလႅာ (ဘ) ဦးအဒူလ္ဟုိင္ရ္ -- ေအာင္စစ္ျပင္ ေက်းရြာ
ရုိက္ႏွက္ခံရသည့္ ေက်ာင္းသား မိဘ အခ်ဳိ႕မွာ --
(၁) မႏုႏုခင္ႏွင့္ မႏုႏုေအး တုိ႔၏ ဖခင္ ဦးဒိလ္မာမတ္ -- ေရတြင္းျပင္ ေက်းရြာ
(၂) ဦးအာဂ်ီမုလ္ဟာေဆာင္း (ဘ) ဦးေဘာ္ေရွာ္ရ္ -- ႀကိမ္ေခ်ာင္း အလယ္ရြာ
ဟိႏၵဴလူမ်ဳိး တစ္ဦး ျဖစ္သူ ေမာင္ေမာင္တင္ (ဘ) ဦးဘာဘုလႅာကုိ ဟိႏၵဴလူမ်ဳိး ျဖစ္ရက္ႏွင့္ ရခုိင္နာမည္ ထားသည္ဟု ဆုိကာ ရုိက္ႏွက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ထုိ႔အျပင္ ရွစ္တန္း မေအာင္ခဲ့ဟု ဆုိကာ ေလွ်ာက္လႊာကုိ စုတ္ျပဲ၍ ရုိက္ႏွက္ ႀကိမ္းေမာင္းခဲ့သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ ေက်ာင္းသား အေျမာက္အျမားကုိ ေက်ာင္းလက္မခံဘဲ ရုိင္းရုိင္းစုိင္းစုိင္း ဆဲဆုိ ႀကိမ္းေမာင္း ရုိက္ႏွက္ခဲ့ေၾကာင္း ေက်ာင္းသား မိဘမ်ားက ေျပာပါသည္။
ႀကိမ္ေခ်ာင္း အ.ထ.က ေက်ာင္းတြင္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ ေနေသာ ေက်ာင္းဆရာ ဦးကာမာလ္သည္ အျခား ရခုိင္လူမ်ဳိး ဆရာမ ႏွစ္ဦးႏွင့္ အတူ အခန္းတစ္ခန္းတြင္ ထုိင္၍ ေက်ာင္းသားမ်ား ေက်ာင္းလက္ခံေနစဥ္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဦးေက်ာ္သိန္းက “ေဟ့ ႏြားကုလား၊ ႏွာဘူးကုလား၊ ဘာေၾကာင့္ ဆရာမေတြနဲ႔ အတူ တစ္ခန္းထဲ ထုိင္ေနလဲ” ဟု ဆဲဆုိ ေစာ္ကား၍ ေက်ာင္းဆရာ ဦးကာမာလ္ကုိ ထုိအခန္းမွ ႏွင္ထုတ္ခဲ့သည္။
ထုိသုိ႔ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသား မိဘမ်ားကုိ ရုိင္းစုိင္းစြာ ဆဲဆုိ ရုိက္ႏွက္ ဆက္ဆံရျခင္းမွာ ႏုိင္ငံေတာ္က အေျခခံပညာကုိ အခမဲ့ သင္ၾကားမည္ဟု ေၾကညာခဲ့သျဖင့္ ေက်ာင္း၀င္ေၾကး မေကာက္ခံႏုိင္ေတာ့ေၾကာင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ ေက်ာင္းမေနေတာ့ေအာင္ စိတ္ဓါတ္ စစ္ဆင္ေရး ဆင္ႏြဲေနသည္ဟု ေက်ာင္းသား မိဘမ်ားက ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိေနၾကသည္။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဦးေက်ာ္သိန္းသည္ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕ခံ တစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး ၉၆၉ အဖြဲ႔၀င္ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။ ၎သည္ ပညာတတ္ တစ္ဦး ျဖစ္ေသာ္လည္း ၎၏ အျပဳအမႈမွာ ပညာမဲ့ လူရုိင္း တစ္ဦးလုိ ျဖစ္ေနသည္။
၎သည္ ႀကိမ္ေခ်ာင္းေဈး မီးေလာင္မႈတြင္ အဓိက ဦးေဆာင္သူ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ပဋိပကၡတြင္ ေတာင္ကုတ္ၿမဳိ႕မွ ရခုိင္အၾကမ္းဖက္ ေသာင္းက်န္းသူ ၉၆၉ အဖြဲ႔၀င္ ရခုိင္လူငယ္မ်ားကုိ ေခၚေဆာင္လာၿပီး၊ ႀကိမ္ေခ်ာင္း ေတာင္ေပၚ ေက်ာင္းတုိက္ (ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း) တြင္ ထားရွိခဲ့သည္။ ေလာင္းဒုံး ေက်းရြာအုပ္စု၊ ဆင္ေသျပင္ႏွင့္ ငါးစၾကဴး ေက်းရြာအုပ္စု ပန္းၿမဳိင္ရြာ ရြာလုံးကၽြတ္ မီးေလာင္မႈတြင္လည္း ပါ၀င္ပတ္သက္ ေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
၎သည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း၊ ႀကိမ္ေခ်ာင္း ေက်းရြာတြင္ ဆူပူ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ေအာင္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ႀကဳိးစားခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ စစ္တပ္၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေၾကာင့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
၎သည္ စာသင္ခန္းတြင္ စာသင္ၾကား ေပးေနသည့္ ဆရာ/မ မ်ားကုိလည္း ေက်ာင္းသားမ်ား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ညစ္ညမ္း ၾကမ္းတမ္းစြာ ဆက္ဆံေလ့ ရွိသည္။ ၎၏ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ အျမဲအားေပးေနသူမွာ ႀကိမ္ေခ်ာင္း ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးကုိကုိေအာင္ႏွင့္ စာေရး၊ ႀကိမ္ေခ်ာင္း ရဲစခန္းမွ ရဲေဘာ္ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္ တုိ႔ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ႀကိမ္ေခ်ာင္း အ.ထ.က တြင္ ဆက္လက္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ေနမည္ ဆုိပါက ၎ေက်ာင္းတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ေက်ာင္းသားမ်ား ပညာသင္ၾကား ႏုိင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္က တုိင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေရး အတြက္ ပညာ မသင္မေနရ စနစ္ က်င့္သုံးေနခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဦးေက်ာ္သိန္း၏ အျပဳအမႈမွာ ႏုိင္ငံေတာ္ မူ၀ါဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဖက္ ျဖစ္ေနသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ ေက်ာင္းသား မိဘမ်ားက သက္ဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး ဦးေက်ာ္သိန္းအား စီစစ္ အေရးယူေပးပါရန္ အထူး လုိလားသည္ဟု ေျပာပါသည္။
RB News
3.6.2015
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ေက်းရြာ အသီးသီးရွိ လူကုန္ကူး ပြဲစားမ်ားအား ဥပေဒ အရ အေရးမယူဘဲ ေငြယူ၍ လႊတ္ေပးထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ျမင္းလႊတ္ ေက်းရြာမွ အထင္ရွားဆုံး လူကုန္ကူး ပြဲစား တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေအနာတူလႅာ (ရ.ယ.က ဥကၠဌ ေဟာင္း) (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္လ္ေကာ္ရိမ္ကုိ လြန္ခဲ့သည့္ ငါးလက ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး၊ ႏွစ္လေက်ာ္ၾကာ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ ရဲစခန္းတြင္ စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ေငြေၾကး အေျမာက္အျမား ယူ၍ ထုိမွတဆင့္ စစ္ေတြသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ကာ ႏွစ္လ နီးပါး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားခဲ့ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္လတြင္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့သည္။ ၎၏ မိသားစု၀င္မ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာရန္ ေငြက်ပ္ သိန္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ကုန္က်ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ျမင္းလႊတ္ေက်းရြာမွ လူကုန္ကူးမႈတြင္ အဓိက ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနသူ မ်ားမွာ --
(၁) ဦးေနာ္ဇိရ္အာမတ္ (လက္ရွိ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး)
(၂) ဦးေအနာတူလႅာ (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္လ္ေကာ္ရိမ္
(၃) မူဖိစ္ (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္လ္ေကာ္ရိမ္
(၄) ေမာ္လ၀ီ ေအနာမ္
(၅) ဦးေမာ္န္တာစ္အုလႅာ (ခ) ဂ်က္ဘူး (ဘ) ဦးဟာရွိမ္ -- တုိ႔ျဖစ္သည္။
လူကုန္ကူးမႈတြင္ အဓိက ပါ၀င္ပတ္သက္ေနေသာ အထက္ပါ (၅) ဦးကုိ အာဏာပုိင္မ်ားက ဖမ္းဆီး အေရးယူျခင္း မျပဳဘဲ မၾကာခဏဆုိသလုိ ၎တုိ႔၏ ေနအိမ္မ်ားသုိ႔ အာဏာပုိင္မ်ား လာေရာက္၍ ေငြညွစ္ေလ့ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သို႔ေျပာသည္။ အာဏာပုိင္မ်ား ေငြညွစ္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေငြမေပးပါက ဖမ္းဆီး၍ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေလ့ ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။
အလားတူ အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာအုပ္စု၊ ကံပူး ေက်းရြာတြင္လည္း လူကုန္ကူးမႈတြင္ အႀကီးအက်ယ္ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနသူ (၃) ဦး ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ၎တုိ႔မွာ --
(၁) ေမာ္လ၀ီေကာ္ရိမ္
(၂) ဦးဟာရွိမ္
(၃) ဦးအာယုပ္ (ဘ) ဦးအာမတ္ -- တုိ႔ျဖစ္သည္။ ၎တုိ႔ (၃) ဦး၏ ေခါင္းေဆာင္မွာ လက္ရွိ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ ေယာက္ဖ ေတာ္စပ္သူ ဦးေဇာ္ထူး ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ၎တုိ႔လည္း အာဏာပုိင္မ်ားကုိ မၾကာခဏ ေငြေၾကး ေပး၍ လုပ္ကုိင္ ေနသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
ေမလ (၁၅) ရက္ေန႔မွ (၁၉) ရက္ေန႔ အတြင္း ထုိင္းလူကုန္ကူး စက္ေလွ တစ္စီးမွ ရုိဟင္ဂ်ာ (၇၀၀) ေက်ာ္ကုိ ျပန္လည္ ေခၚေဆာင္လာခဲ့ၿပီး၊ တစ္ဦးကုိ ႏွစ္သိန္း ငါးေသာင္းက်ပ္ျဖင့္ ေရြးယူခဲ့ရသည္။ အာဏာပုိင္မ်ား အားလုံးကုိ ေငြေပးခဲ့ေသာ္လည္း လူကုန္ကူး ပြဲစားျဖစ္သူ ဦးအာယုပ္က အထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔ (SB) သုိ႔ အခ်ိန္မွီ ေငြမေပးသျဖင့္ ေမလ (၂၉) ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းတြင္ SB ရဲႏွစ္ဦးႏွင့္ ၎တုိ႔၏ တပည့္ျဖစ္သူ ဦးဇာဟိတ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးဟာမိတ္ တုိ႔မွ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့ၿပီး ေမလ (၃၀) ရက္ေန႔တြင္ ေငြက်ပ္ ၁၃ သိန္း ေ၀စုေပးမွသာ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
လူကုန္ကူးသူမ်ား ေ၀စုခြဲေ၀ပုံမွာ ---
(၁) စစ္တပ္မွ ၂၅%
(၂) နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ၂၀%
(၃) စ.ရ.ဖ မွ ၁၀%
(၄) အထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔ (SB) မွ ၁၀%
(၅) ေမာရ၀တီ ရဲစခန္းမွ ၅%
(၆) ဌာနဆုိင္ရာ တပည့္မ်ား ၅%
(၇) ပြဲစားႀကီး ဦးေဇာ္ထူး၊ ဦးတင္ေမာင္ႏွင့္ ရခုိင္မ်ား အဖြဲ႔ကုိ ၁၀%
(၈) ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား ၅%
(၉) လူကုန္ကူး ပြဲစားငယ္မ်ား ၁၀% -- အသီးသီး ခြဲေ၀ ယူၾကေၾကာင္း လူကုန္ကူးသည့္ ပြဲစား တစ္ဦးထံမွ စုံစမ္း သိရွိရပါသည္။
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ေက်းရြာ အသီးသီးရွိ လူကုန္ကူး ပြဲစားမ်ားအား ဥပေဒ အရ အေရးမယူဘဲ ေငြယူ၍ လႊတ္ေပးထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ျမင္းလႊတ္ ေက်းရြာမွ အထင္ရွားဆုံး လူကုန္ကူး ပြဲစား တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေအနာတူလႅာ (ရ.ယ.က ဥကၠဌ ေဟာင္း) (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္လ္ေကာ္ရိမ္ကုိ လြန္ခဲ့သည့္ ငါးလက ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး၊ ႏွစ္လေက်ာ္ၾကာ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ ရဲစခန္းတြင္ စစ္ေဆးခဲ့ၿပီး ေငြေၾကး အေျမာက္အျမား ယူ၍ ထုိမွတဆင့္ စစ္ေတြသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ကာ ႏွစ္လ နီးပါး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားခဲ့ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္လတြင္ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့သည္။ ၎၏ မိသားစု၀င္မ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာရန္ ေငြက်ပ္ သိန္း ၅၀၀ ေက်ာ္ ကုန္က်ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ျမင္းလႊတ္ေက်းရြာမွ လူကုန္ကူးမႈတြင္ အဓိက ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနသူ မ်ားမွာ --
(၁) ဦးေနာ္ဇိရ္အာမတ္ (လက္ရွိ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး)
(၂) ဦးေအနာတူလႅာ (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္လ္ေကာ္ရိမ္
(၃) မူဖိစ္ (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္လ္ေကာ္ရိမ္
(၄) ေမာ္လ၀ီ ေအနာမ္
(၅) ဦးေမာ္န္တာစ္အုလႅာ (ခ) ဂ်က္ဘူး (ဘ) ဦးဟာရွိမ္ -- တုိ႔ျဖစ္သည္။
လူကုန္ကူးမႈတြင္ အဓိက ပါ၀င္ပတ္သက္ေနေသာ အထက္ပါ (၅) ဦးကုိ အာဏာပုိင္မ်ားက ဖမ္းဆီး အေရးယူျခင္း မျပဳဘဲ မၾကာခဏဆုိသလုိ ၎တုိ႔၏ ေနအိမ္မ်ားသုိ႔ အာဏာပုိင္မ်ား လာေရာက္၍ ေငြညွစ္ေလ့ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သို႔ေျပာသည္။ အာဏာပုိင္မ်ား ေငြညွစ္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ေငြမေပးပါက ဖမ္းဆီး၍ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေလ့ ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။
အလားတူ အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာအုပ္စု၊ ကံပူး ေက်းရြာတြင္လည္း လူကုန္ကူးမႈတြင္ အႀကီးအက်ယ္ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနသူ (၃) ဦး ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ၎တုိ႔မွာ --
(၁) ေမာ္လ၀ီေကာ္ရိမ္
(၂) ဦးဟာရွိမ္
(၃) ဦးအာယုပ္ (ဘ) ဦးအာမတ္ -- တုိ႔ျဖစ္သည္။ ၎တုိ႔ (၃) ဦး၏ ေခါင္းေဆာင္မွာ လက္ရွိ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး၏ ေယာက္ဖ ေတာ္စပ္သူ ဦးေဇာ္ထူး ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ၎တုိ႔လည္း အာဏာပုိင္မ်ားကုိ မၾကာခဏ ေငြေၾကး ေပး၍ လုပ္ကုိင္ ေနသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
ေမလ (၁၅) ရက္ေန႔မွ (၁၉) ရက္ေန႔ အတြင္း ထုိင္းလူကုန္ကူး စက္ေလွ တစ္စီးမွ ရုိဟင္ဂ်ာ (၇၀၀) ေက်ာ္ကုိ ျပန္လည္ ေခၚေဆာင္လာခဲ့ၿပီး၊ တစ္ဦးကုိ ႏွစ္သိန္း ငါးေသာင္းက်ပ္ျဖင့္ ေရြးယူခဲ့ရသည္။ အာဏာပုိင္မ်ား အားလုံးကုိ ေငြေပးခဲ့ေသာ္လည္း လူကုန္ကူး ပြဲစားျဖစ္သူ ဦးအာယုပ္က အထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔ (SB) သုိ႔ အခ်ိန္မွီ ေငြမေပးသျဖင့္ ေမလ (၂၉) ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းတြင္ SB ရဲႏွစ္ဦးႏွင့္ ၎တုိ႔၏ တပည့္ျဖစ္သူ ဦးဇာဟိတ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးဟာမိတ္ တုိ႔မွ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့ၿပီး ေမလ (၃၀) ရက္ေန႔တြင္ ေငြက်ပ္ ၁၃ သိန္း ေ၀စုေပးမွသာ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
လူကုန္ကူးသူမ်ား ေ၀စုခြဲေ၀ပုံမွာ ---
(၁) စစ္တပ္မွ ၂၅%
(၂) နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ၂၀%
(၃) စ.ရ.ဖ မွ ၁၀%
(၄) အထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔ (SB) မွ ၁၀%
(၅) ေမာရ၀တီ ရဲစခန္းမွ ၅%
(၆) ဌာနဆုိင္ရာ တပည့္မ်ား ၅%
(၇) ပြဲစားႀကီး ဦးေဇာ္ထူး၊ ဦးတင္ေမာင္ႏွင့္ ရခုိင္မ်ား အဖြဲ႔ကုိ ၁၀%
(၈) ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား ၅%
(၉) လူကုန္ကူး ပြဲစားငယ္မ်ား ၁၀% -- အသီးသီး ခြဲေ၀ ယူၾကေၾကာင္း လူကုန္ကူးသည့္ ပြဲစား တစ္ဦးထံမွ စုံစမ္း သိရွိရပါသည္။
 |
| (ဓါတ္ပုံ - Reuters) |
2.6.2015
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူနည္းစုု ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ခြဲျခား ဆက္ဆံတာေတြ အဆုံးသတ္ဖုိ႔ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ိန္ ေရာက္ေနၿပီလိုု႔ အေမရိကန္ သမၼတ အုိဘားမားက ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔က တုိက္တြန္း လုိက္ပါတယ္။
သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ အာဆီယံ လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံခ်ိန္မွာ ေျပာလိုက္တာ ျဖစ္ၿပီး လူနည္းစုေတြကို တန္းတူ ဆက္ဆံၿပီး အကာအကြယ္ ေပးတာဟာ ျမန္မာႏိုုင္ငံရဲ႕ အာဏာရွင္ အစုိးရကေန ဒီမုိကေရစီ အစုိးရ အျဖစ္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးမွာ အေရးပါတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈအတြက္ အေရးႀကီးဆုံးတခု ေတာင္းဆုိခ်င္တာက လူေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြကို ရပ္တန္႔ဖုိ႔ပါ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြ ထင္ထင္ရွားရွားရိွလိုု႔ တုုိင္းျပည္ကေန သူတုုိ႔ ထြက္ခြာသြားၾကတယ္ဆိုတဲ့ အက်ဳိးအေၾကာင္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လိုု႔ က်ေနာ္ ႐ုိဟင္ဂ်ာတေယာက္အေနနဲ႔ေျပာရရင္ အေရးႀကီးဆံုးဟာ ငါ့ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ေနရာ၊ ငါ့မိဘေတြ ေနထုုိင္ခဲ့တဲ့ေျမေပၚမွာပဲ ေနခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အစုုိးရက က်ေန႔ာ္ကို အကာအကြယ္ေပးေနတယ္ဆိုတာ ေသခ်ာဖုုိ႔နဲ႔ လူေတြ က်ေန႔ာ္ကို တန္းတူဆက္ဆံဖုုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါပဲ လိုုခ်င္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ဘယ္လိုုဆက္ဆံခံခဲ့ရလဲ ဆိုတာဟာ ဒီမုုိကေရစီအေျပာင္းအလဲရဲ႕ အစိတ္အပုုိင္းတခုျဖစ္ၿပီး ဒီကိစၥအေပၚ ေလးေလးနက္နက္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ျမင္ပါတယ္။”
လက္ရိွပင္လယ္ျပင္မွာ အသက္အႏၱရာယ္ ႀကဳံေနရတဲ့ လူကုုန္ကူးခံရသူေတြကို ဆက္လက္ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ကိုလည္း အင္ဒုိနီးရွားနဲ႔ မေလးရွားကို တုိက္တြန္းတယ္လို႔လည္း အေမရိကန္သမၼတက ေျပာပါတယ္။
ႏိုုင္ငံတာကာနဲ႔ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းေတြကေတ့ာ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသုံးအနႈန္းကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ သံုးေနၾကေပမယ့္ ျမန္မာအစုုိးရကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအနႈန္းကို လက္မခံပဲ ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြ အေရးဟာ လူကုန္ကူးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုုိ႔ ေျပာပါတယ္။
လတ္တေလာ ပင္လယ္ျပင္ ေလွစီးဒုကၡသည္အေရး ျပႆ နာဟာ ေဒသတြင္း ျပႆ နာတခုလို ျဖစ္လာေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း လူ ၂၀၀ ေက်ာ္ပါ လူေမွာင္ခိုေလွတစီး ျမန္မာေရတပ္က ဖမ္းမိခဲ့သလို ဧရာ၀တီတိုင္းမွာလည္း ဘဂၤါလီ ၇၀၀ ေက်ာ္ လိုက္ပါလာတဲ့ ေလွတစီး ဖမ္းမိထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံးနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားအဖြဲ႔ေတြကေတာ့ လူေပါင္း ၂၆၀၀ ကို တင္ေဆာင္ထားတဲ့ ေလွ ၇ စီးေလာက္ဟာ ပင္လယ္ထဲမွာ ရွိေနဦးမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။
ေဒၚလွလွသန္း
2.6.2015
ကပၸလီ ပင္လယ္နဲ႔ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္မွာ ေမ်ာေနတဲ့ စက္ေလွေတြနဲ႔ လုိက္ပါ လာတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ ေဘးအႏၱရာယ္ လံုၿခံဳေရးဟာ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္း ေတြရဲ႕ ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာဝန္ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက လိုအပ္တဲ့ အကူအညီ ေတြေပးဖို႔ အဆင္သင့္ ရွိေၾကာင္းကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနက ဒီကေန႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
ကပၸလီနဲ႔ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္မွာ လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြ စြန္႔ပစ္ခဲ့ၾကတဲ့ စက္ေလွေတြမွာ လိုက္ပါခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက ဘဂၤါလီေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕တိုက္တြန္းမႈေတြ တုိးလာခ်ိန္မွာ ျမန္မာေရတပ္က ဟိုင္းႀကီးကၽြန္း အနီး သမီးလွကၽြန္းကမ္းလြန္ပိုင္းမွာ ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့စက္ေလွေပၚမွာ လိုက္ပါလာတဲ့လူ ၇၀၀ တုိ႔ကို လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေပးဖို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။
ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Marie Harf က တနလၤာေန႔ ပံုမွန္သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ
“အေျခခ်ေျပာင္းေရႊ႕ၾကသူ ၇၂၇ ဦးတို႔ကို ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က ကယ္ဆယ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး သူတို႔ကို ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာကမ္းလြန္ပိုင္းမွာ ထိန္းသိမ္း ထားပါတယ္။ ဒီလူ ၇၂၇ ဦးကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ဖို႔ ခ်က္ျခင္းကမ္းဆင္းခြင့္ျပဳၿပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေပးဖို႔ အတြက္ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢအျပင္ IOM နဲ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တုိက္တြန္းပါတယ္။ ဒီ အေျခခ်ေျပာင္းေရႊ႕သူေတြရဲ႕ ေဘး အႏၱရာယ္ လံုၿခံဳေရးဟာ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ထိပ္တန္းဦးစားေပးရမယ့္အခ်က္ ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔လည္း အေထာက္အကူေပးဖို႔ အဆင္သင့္ရွိပါတယ္”- လို႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီး Marie Harfက ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေမာင္းေတာအနီးမွာ ေစာေစာပုိင္းက ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကိုကယ္ဆယ္ႏိုင္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း -
“ေမလ ၂၂ ရက္မွာ ရခုိင္ကမ္းလြန္ပိုင္းမွာေမ်ာေနတဲ့ ၂၀၈ ဦးတို႔ကို ျမန္မာေရတပ္က ကယ္တင္ႏုိင္ခဲ့တာကိုလည္း အေမရိကန္က ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ႐ႈေဒါင့္ကေန ၾကည့္ရင္ အေျခအေနသိပ္ဆိုးေနတဲ့ ဒီလူေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ဖုိ႔ ေဒသတြင္းရွိ ႏုိင္ငံတုိင္းက အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ကိုလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တုိက္တြန္းပါတယ္” - လို႔ Marie Harf က ေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔က အိမ္ျဖဴေတာ္မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ YSEALI ေခၚ အေရွ႕ေတာင္ အာရွလူငယ္မ်ား ေခါင္းေဆာင္မႈ ေရွ႕႐ႈေဆာင္ရြက္ေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ေရာက္လာတဲ့အာဆီယံ ဆယ္ႏုိင္ငံက လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာလည္း ေဒသတြင္း လူကုန္ကူးမႈျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတအိုဘားမားက ေျပာၾကားရာမွာ - ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈကို ေဝဖန္ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး အခုလို ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြ အေရးကို ေဒသတြင္း အစိုးရေတြနဲ႔ အကူအညီေပးၾကဖို႔နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔လည္း တခ်ဳိ႕ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ဖို႔ ကူညီေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီးွရွိတဲ့ အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္ေနၾကသူေတြကို ကယ္တင္ေပးထားတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔မေလးရွားႏိုင္ငံတို႔ကို က်ေနာ္ ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့္ ေပးေရးအတြက္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က လက္ခံဖို႔ရွိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္းကလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရး အတြက္ ေဒၚလာ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ အေထာက္အကူေပးခဲ့ၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြအေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ဖို႔ မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ သံုးရက္ၾကာေရာက္ရွိေနတဲ့ လူဦးေရေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္မႈနဲ႔ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ အေမရိကန္လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အဲန္း၊ ရစ္ခ်တ္က မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားတို႔မွာ ေလာေလာဆယ္ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကို တႏွစ္ ယာယီလက္ခံထားတဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ေရးအတြက္ ၁၈ လကေန ၂၄ လအထိ ၾကာႏိုင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းေျပာဆိုၿပီး ဒုကၡသည္လူနည္းစုကိုေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့့္ျပဳဖို႔ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔လည္း အခုလို လက္ခံရာမွာ အဓိက ႏွိပ္စက္ညႇင္းပမ္းခံရသူေတြ၊ မုဆိုးမေတြ၊ မိဘမဲ့ေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈ လုိအပ္သူေတြကို ဦးစားေပးတဲ့မူအားျဖင့္ လက္ခံမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ဒီနည္းဟာ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးႏုိင္မယ့္ အေကာင္းဆံုးအေျဖမဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း အခုလို ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့္ကိုသာ ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ထြက္လာၾကမယ့္သူေတြကို အားေပးရာေရာက္လိမ့္မယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြအေရး ေျဖရွင္းရာမွာ ႏုိင္ငံသားခံယူခြင့္ေပးျခင္းနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ပေပ်ာက္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အဲန္း ရစ္ခ်တ္က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
ကပၸလီ ပင္လယ္နဲ႔ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္မွာ ေမ်ာေနတဲ့ စက္ေလွေတြနဲ႔ လုိက္ပါ လာတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ ေဘးအႏၱရာယ္ လံုၿခံဳေရးဟာ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္း ေတြရဲ႕ ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာဝန္ ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက လိုအပ္တဲ့ အကူအညီ ေတြေပးဖို႔ အဆင္သင့္ ရွိေၾကာင္းကို အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနက ဒီကေန႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
ကပၸလီနဲ႔ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္မွာ လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြ စြန္႔ပစ္ခဲ့ၾကတဲ့ စက္ေလွေတြမွာ လိုက္ပါခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက ဘဂၤါလီေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕တိုက္တြန္းမႈေတြ တုိးလာခ်ိန္မွာ ျမန္မာေရတပ္က ဟိုင္းႀကီးကၽြန္း အနီး သမီးလွကၽြန္းကမ္းလြန္ပိုင္းမွာ ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့စက္ေလွေပၚမွာ လိုက္ပါလာတဲ့လူ ၇၀၀ တုိ႔ကို လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေပးဖို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။
ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Marie Harf က တနလၤာေန႔ ပံုမွန္သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ
“အေျခခ်ေျပာင္းေရႊ႕ၾကသူ ၇၂၇ ဦးတို႔ကို ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က ကယ္ဆယ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး သူတို႔ကို ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာကမ္းလြန္ပိုင္းမွာ ထိန္းသိမ္း ထားပါတယ္။ ဒီလူ ၇၂၇ ဦးကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ဖို႔ ခ်က္ျခင္းကမ္းဆင္းခြင့္ျပဳၿပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေပးဖို႔ အတြက္ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢအျပင္ IOM နဲ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တုိက္တြန္းပါတယ္။ ဒီ အေျခခ်ေျပာင္းေရႊ႕သူေတြရဲ႕ ေဘး အႏၱရာယ္ လံုၿခံဳေရးဟာ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ထိပ္တန္းဦးစားေပးရမယ့္အခ်က္ ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔လည္း အေထာက္အကူေပးဖို႔ အဆင္သင့္ရွိပါတယ္”- လို႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီး Marie Harfက ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေမာင္းေတာအနီးမွာ ေစာေစာပုိင္းက ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကိုကယ္ဆယ္ႏိုင္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း -
“ေမလ ၂၂ ရက္မွာ ရခုိင္ကမ္းလြန္ပိုင္းမွာေမ်ာေနတဲ့ ၂၀၈ ဦးတို႔ကို ျမန္မာေရတပ္က ကယ္တင္ႏုိင္ခဲ့တာကိုလည္း အေမရိကန္က ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ႐ႈေဒါင့္ကေန ၾကည့္ရင္ အေျခအေနသိပ္ဆိုးေနတဲ့ ဒီလူေတြကို အကာအကြယ္ေပးႏုိင္ဖုိ႔ ေဒသတြင္းရွိ ႏုိင္ငံတုိင္းက အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ကိုလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တုိက္တြန္းပါတယ္” - လို႔ Marie Harf က ေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔က အိမ္ျဖဴေတာ္မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ YSEALI ေခၚ အေရွ႕ေတာင္ အာရွလူငယ္မ်ား ေခါင္းေဆာင္မႈ ေရွ႕႐ႈေဆာင္ရြက္ေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ေရာက္လာတဲ့အာဆီယံ ဆယ္ႏုိင္ငံက လူငယ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာလည္း ေဒသတြင္း လူကုန္ကူးမႈျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတအိုဘားမားက ေျပာၾကားရာမွာ - ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈကို ေဝဖန္ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး အခုလို ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြ အေရးကို ေဒသတြင္း အစိုးရေတြနဲ႔ အကူအညီေပးၾကဖို႔နဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔လည္း တခ်ဳိ႕ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ဖို႔ ကူညီေဆာင္ရြက္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ေထာင္နဲ႔ခ်ီၿပီးွရွိတဲ့ အိုးအိမ္မဲ့ျဖစ္ေနၾကသူေတြကို ကယ္တင္ေပးထားတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔မေလးရွားႏိုင္ငံတို႔ကို က်ေနာ္ ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့္ ေပးေရးအတြက္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က လက္ခံဖို႔ရွိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္းကလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရး အတြက္ ေဒၚလာ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ အေထာက္အကူေပးခဲ့ၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြအေရး ကူညီေဆာင္ရြက္ဖို႔ မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ သံုးရက္ၾကာေရာက္ရွိေနတဲ့ လူဦးေရေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္မႈနဲ႔ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ အေမရိကန္လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အဲန္း၊ ရစ္ခ်တ္က မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွားတို႔မွာ ေလာေလာဆယ္ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကို တႏွစ္ ယာယီလက္ခံထားတဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ေရးအတြက္ ၁၈ လကေန ၂၄ လအထိ ၾကာႏိုင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းေျပာဆိုၿပီး ဒုကၡသည္လူနည္းစုကိုေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့့္ျပဳဖို႔ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔လည္း အခုလို လက္ခံရာမွာ အဓိက ႏွိပ္စက္ညႇင္းပမ္းခံရသူေတြ၊ မုဆိုးမေတြ၊ မိဘမဲ့ေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးျပဳစုေစာင့္ေရွာက္မႈ လုိအပ္သူေတြကို ဦးစားေပးတဲ့မူအားျဖင့္ လက္ခံမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ဒီနည္းဟာ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးႏုိင္မယ့္ အေကာင္းဆံုးအေျဖမဟုတ္တဲ့အေၾကာင္း အခုလို ျပန္လည္အေျခခ်ခြင့္ကိုသာ ခြင့္ျပဳမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ထြက္လာၾကမယ့္သူေတြကို အားေပးရာေရာက္လိမ့္မယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြအေရး ေျဖရွင္းရာမွာ ႏုိင္ငံသားခံယူခြင့္ေပးျခင္းနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ပေပ်ာက္ေရးကို ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အဲန္း ရစ္ခ်တ္က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
1.6.2015
အေမရိကန္ ေဟာလိဝုဒ္က ဒါ႐ိုက္တာနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္မင္းသား Matt Dillon ဟာ ပင္လယ္ျပင္ကို ထြက္ေျပး ေနၾကတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕က ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ ၾကည့္႐ႈခဲ့ပါတယ္။
သူဟာ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ပထမဆုံး ေရာက္လာတဲ့ အေမရိကန္က နာမည္ႀကီး သ႐ုပ္ေဆာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က ဒုကၡသည္ စခန္းတခ်ိဳ႕ကို သြားၾကည့္ရာမွာ တဲငယ္ေတြ အတြင္း အဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတဲ့ ကေလးေတြကို ခ်ီထားတဲ့ မိခင္ေတြကို ေတြ႕ခဲ့ရတယ္လို႔ Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
ယာဥ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ေျခေထာက္ ဒဏ္ရာရသူ တစ္ေယာက္ကို ေတြ႕ရတဲ့ ျမင္ကြင္းကေတာ့ ရင္ထဲမွာ ထိခိုက္မိတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ေျခေထာက္ ဒဏ္ရာက အေတာ္ျပင္းထန္တဲ့ အတြက္ မွတ္ပုံတင္ မထားတဲ့ စခန္းေတြမွာ ေဆးကုဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္း၊ သူေရာက္ခဲ့တဲ့ စခန္းမွာ လူသုံးေသာင္း အတြက္ ဆရာဝန္ တစ္ေယာက္ေလာက္နဲ႔ တစ္ပါတ္မွာ ၄ရက္ တစ္ေန႔ကို ၂ နာရီ ဖြင့္တဲ့ ေဆးခန္းပဲ ရွိတဲ့အေၾကာင္း Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
ဒုကၡသည္ စခန္းက လူေတြ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ထဲက ေလွႀကီးေတြ ဆီကို ကူးတို႔ ေလွငယ္ေလးေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးၾကတာေတြ၊ ေငြနဲ႔ျပန္ေ႐ြးဖို႔ သူတို႔ ေလွာင္ပိတ္ ခံထားရလို႔ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ ရတဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို ျပန္ေရာက္ လာသူေတြ ကေတာ့ ကံေကာင္းတယ္လို႔ စခန္းက လူေတြ ေျပာျပလို႔ သိရေၾကာင္း Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္လေလာက္က ဝါရွင္တန္မွာလုပ္တဲ့ Refugees International ရဲ႕ ရန္ပုံေငြ ရွာေဖြပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေနဆိုးကို သိရလို႔ ဂ်ပန္ျပည္မွာ Wayward Pines ဆိုတဲ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ဇာတ္လမ္းတြဲ ႐ိုက္ဖို႔ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို မ်က္ျမင္ ကြင္းဆင္းၾကည့္တာလို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
အေမရိကန္ ေဟာလိဝုဒ္က ဒါ႐ိုက္တာနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္မင္းသား Matt Dillon ဟာ ပင္လယ္ျပင္ကို ထြက္ေျပး ေနၾကတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕က ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ ၾကည့္႐ႈခဲ့ပါတယ္။
သူဟာ ဒုကၡသည္ စခန္းကို ပထမဆုံး ေရာက္လာတဲ့ အေမရိကန္က နာမည္ႀကီး သ႐ုပ္ေဆာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က ဒုကၡသည္ စခန္းတခ်ိဳ႕ကို သြားၾကည့္ရာမွာ တဲငယ္ေတြ အတြင္း အဟာရ ခ်ိဳ႕တဲ့ေနတဲ့ ကေလးေတြကို ခ်ီထားတဲ့ မိခင္ေတြကို ေတြ႕ခဲ့ရတယ္လို႔ Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
ယာဥ္တိုက္မႈေၾကာင့္ ေျခေထာက္ ဒဏ္ရာရသူ တစ္ေယာက္ကို ေတြ႕ရတဲ့ ျမင္ကြင္းကေတာ့ ရင္ထဲမွာ ထိခိုက္မိတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
ေျခေထာက္ ဒဏ္ရာက အေတာ္ျပင္းထန္တဲ့ အတြက္ မွတ္ပုံတင္ မထားတဲ့ စခန္းေတြမွာ ေဆးကုဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္း၊ သူေရာက္ခဲ့တဲ့ စခန္းမွာ လူသုံးေသာင္း အတြက္ ဆရာဝန္ တစ္ေယာက္ေလာက္နဲ႔ တစ္ပါတ္မွာ ၄ရက္ တစ္ေန႔ကို ၂ နာရီ ဖြင့္တဲ့ ေဆးခန္းပဲ ရွိတဲ့အေၾကာင္း Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
ဒုကၡသည္ စခန္းက လူေတြ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္ထဲက ေလွႀကီးေတြ ဆီကို ကူးတို႔ ေလွငယ္ေလးေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးၾကတာေတြ၊ ေငြနဲ႔ျပန္ေ႐ြးဖို႔ သူတို႔ ေလွာင္ပိတ္ ခံထားရလို႔ ဒုကၡေရာက္ခဲ့ ရတဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို ျပန္ေရာက္ လာသူေတြ ကေတာ့ ကံေကာင္းတယ္လို႔ စခန္းက လူေတြ ေျပာျပလို႔ သိရေၾကာင္း Matt Dillon က ေျပာပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္လေလာက္က ဝါရွင္တန္မွာလုပ္တဲ့ Refugees International ရဲ႕ ရန္ပုံေငြ ရွာေဖြပြဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေျခအေနဆိုးကို သိရလို႔ ဂ်ပန္ျပည္မွာ Wayward Pines ဆိုတဲ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ဇာတ္လမ္းတြဲ ႐ိုက္ဖို႔ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို မ်က္ျမင္ ကြင္းဆင္းၾကည့္တာလို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
မေအးေအးမာ
1.6.2015
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတြင္း ပင္လယ္ျပင္မွာ ေလွစီး ထြက္ေျပး ေနသူေတြ အေရး ႏုိင္ငံတကာအကူအညီနဲ႔ အျမန္ဆုံး ေျဖရွင္းဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ အေၾကာင္း အဓိက အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရး ပါတီႀကီး တခု ျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ကေျပာပါတယ္။ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားတဲ့ အေနနဲ႔ အကူအညီ ေပးဖုိ႔၊ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ စိစစ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အရွိန္ျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္း ခဲ့တာပါ။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ဗြီအုိေအ သတင္းေထာက္ မေအးေအးမာ ကသတင္း ေပးပုိ႔ ထားပါတယ္။
ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လူသားခ်င္း စာနာတဲ့ အကူညီေတြေပးဖို႔၊ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းဖို႔ အတြက္ အမ်ိိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္က တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးဝင္းထိန္ကေတာ့ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကို ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး လူသားခ်င္းစာနာတဲ့အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးဖို႔ အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာကလည္း …၊ ျပည္တြင္းမွာေရာက္လာရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ျပည္တြင္းမွာ ျမန္မာပီပီ လူသားဆန္တဲ့အေထာက္အပံ့အကူအညီမ်ဳိးေပးဖို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အားေပးပါတယ္။ သေဘာလည္းတူပါတယ္။ ေလွေတြ ဆက္တုိက္ ဆက္တိုက္ ေတြ႔တဲ့ဥစၥာက အရင္တုန္းက မျဖစ္ခဲ့ဖူးဘူးေလ။ အခုက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လက္ရဲဇက္ရဲႏုိင္လာၿပီလို႔ ယူဆရတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဘာမွ မစီစဥ္ႏုိင္ဘူးေလ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈယႏၱရားလည္း က်ေနာ္တို႔ပိုင္တာမဟုတ္ဘူး။ သက္ဆုိင္ရာေဒသမွာေတာ့ NLD ေတာ့ရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီ NLD ေတြကလည္း သက္ဆုိင္ရာနဲ႔ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းေမးျမန္းခြင့္ လုပ္ေပးလို႔ မရႏုိင္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ႏုိင္ငံတကာရယ္၊ ျပည္တြင္းသတင္းေတြရဲ႕ ရယူမႈအေပၚမူတည္ၿပီး က်ေနာ္တို႔က ေျပာရတာပါ။”
ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဒသတြင္းက အစိုးရေတြ၊ ျပည္တြင္းအင္အားစုနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအစိုးရေတြ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းၾကဖို႔နဲ႔ ေလွစီးေျပးသူေတြဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံသားေတြလဲဆိုတာ စိစစ္အတည္ျပဳဖို႔ကိုလည္း NLD က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ေနရာမွာ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးကိစၥကိုေတာ့ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ဦးဝင္းထိန္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔က ႐ိုဟင္ဂ်ာ-ဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းကို သံုးဖို႔ကေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုလို႔ရွိရင္ သမုိင္းေၾကာင္းအရဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔ဖာသာသူတို႔ ဘယ္လိုပဲ ေရးထား၊ ေရးထား၊ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံလူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕သမုိင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ရွိမွ မရွိဘဲနဲ႔။ တရားဝင္ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔က အသိအမွတ္မျပဳဘူး။”
ဒီကေန႔မွာပဲ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Anne Richard ကေတာ့ ေလွစီးေျပးျပႆနာကို ေျဖရွင္းတဲ့ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့တာပါ။ လက္ရွိမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကိစၥနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးေတြကို မေျပာဆိုဘူးဆိုၿပီး ႏုိင္ငံတကာက ေဝဖန္မႈေတြအေပၚမွာလည္း ဦးဝင္းထိန္က အခုလို တုံ႔ျပန္ပါတယ္။
“လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ထုတ္ျပန္ျခင္းဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သေဘာတူလို႔ ထုတ္တဲ့ထုတ္ျပန္ခ်က္ေလ။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က အရင္တုန္းကလည္း ဒီ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီအေရးနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကိစၥေတြကို မၾကာမၾကာ ေျပာေလ့ေျပာထရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာ communities ေတြက သိပ္မၾကားဘူးလား၊ ဂ႐ုမစိုက္တာလား၊ တခုခုေတာ့ တခုခုပဲ။ အဲလို လ်စ္လွ်ဴ႐ႈသလား။ အခုလို ႐ႈထားၿပီးေတာ့မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဘာမွ မေျပာဘူး၊ မေျပာဘူးလို႔ စြပ္စဲြတာေတာ့ တဘက္သတ္ စြပ္စဲြတယ္လို႔ ယူဆရမွာေပါ့။”
ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေရးကိစၥဟာ ရခို္င္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသေတြမွာ လြန္ခ့ဲတဲ့ သံုး၊ေလးႏွစ္ခန္႔က ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈရိွတယ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ေႀကာင္း - တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရး၊ နယ္စပ္ေဒသနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ အာဏာပိုင္မ်ား အဂတိလိုက္စားမႈ ကင္းရွင္း ေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာတဲ့ အကူအညီအေထာက္အပံ့မ်ား လိုအပ္သူမ်ားထံ လ်င္ျမန္ျပည့္ဝစြာ ေရာက္ရိွေစေရး၊ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား အျမန္ဆံုး ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ေဒသတြင္းေနထိုင္သူမ်ားရဲ႕ လူမႈစီးပြားအေျခအေန ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို တရားမွ်တပြင့္လင္းစြာ အျမန္ဆံုးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း NLD က ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတြင္း ပင္လယ္ျပင္မွာ ေလွစီး ထြက္ေျပး ေနသူေတြ အေရး ႏုိင္ငံတကာအကူအညီနဲ႔ အျမန္ဆုံး ေျဖရွင္းဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ အေၾကာင္း အဓိက အတုိက္အခံ ႏုိင္ငံေရး ပါတီႀကီး တခု ျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ကေျပာပါတယ္။ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ထားတဲ့ အေနနဲ႔ အကူအညီ ေပးဖုိ႔၊ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ စိစစ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အရွိန္ျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း တုိက္တြန္း ခဲ့တာပါ။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ဗြီအုိေအ သတင္းေထာက္ မေအးေအးမာ ကသတင္း ေပးပုိ႔ ထားပါတယ္။
ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လူသားခ်င္း စာနာတဲ့ အကူညီေတြေပးဖို႔၊ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းဖို႔ အတြက္ အမ်ိိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္က တုိက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ဦးဝင္းထိန္ကေတာ့ ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြကို ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး လူသားခ်င္းစာနာတဲ့အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးဖို႔ အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။
“ႏိုင္ငံတကာကလည္း …၊ ျပည္တြင္းမွာေရာက္လာရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ျပည္တြင္းမွာ ျမန္မာပီပီ လူသားဆန္တဲ့အေထာက္အပံ့အကူအညီမ်ဳိးေပးဖို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အားေပးပါတယ္။ သေဘာလည္းတူပါတယ္။ ေလွေတြ ဆက္တုိက္ ဆက္တိုက္ ေတြ႔တဲ့ဥစၥာက အရင္တုန္းက မျဖစ္ခဲ့ဖူးဘူးေလ။ အခုက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ လက္ရဲဇက္ရဲႏုိင္လာၿပီလို႔ ယူဆရတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဘာမွ မစီစဥ္ႏုိင္ဘူးေလ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္မႈယႏၱရားလည္း က်ေနာ္တို႔ပိုင္တာမဟုတ္ဘူး။ သက္ဆုိင္ရာေဒသမွာေတာ့ NLD ေတာ့ရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီ NLD ေတြကလည္း သက္ဆုိင္ရာနဲ႔ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းေမးျမန္းခြင့္ လုပ္ေပးလို႔ မရႏုိင္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ႏုိင္ငံတကာရယ္၊ ျပည္တြင္းသတင္းေတြရဲ႕ ရယူမႈအေပၚမူတည္ၿပီး က်ေနာ္တို႔က ေျပာရတာပါ။”
ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဒသတြင္းက အစိုးရေတြ၊ ျပည္တြင္းအင္အားစုနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအစိုးရေတြ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းၾကဖို႔နဲ႔ ေလွစီးေျပးသူေတြဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံသားေတြလဲဆိုတာ စိစစ္အတည္ျပဳဖို႔ကိုလည္း NLD က တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ေနရာမွာ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးကိစၥကိုေတာ့ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ဦးဝင္းထိန္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔က ႐ိုဟင္ဂ်ာ-ဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းကို သံုးဖို႔ကေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုလို႔ရွိရင္ သမုိင္းေၾကာင္းအရဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔ဖာသာသူတို႔ ဘယ္လိုပဲ ေရးထား၊ ေရးထား၊ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံလူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕သမုိင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ရွိမွ မရွိဘဲနဲ႔။ တရားဝင္ အသံုးအႏႈန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔က အသိအမွတ္မျပဳဘူး။”
ဒီကေန႔မွာပဲ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Anne Richard ကေတာ့ ေလွစီးေျပးျပႆနာကို ေျဖရွင္းတဲ့ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့တာပါ။ လက္ရွိမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကိစၥနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးေတြကို မေျပာဆိုဘူးဆိုၿပီး ႏုိင္ငံတကာက ေဝဖန္မႈေတြအေပၚမွာလည္း ဦးဝင္းထိန္က အခုလို တုံ႔ျပန္ပါတယ္။
“လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားတဲ့သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ထုတ္ျပန္ျခင္းဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သေဘာတူလို႔ ထုတ္တဲ့ထုတ္ျပန္ခ်က္ေလ။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က အရင္တုန္းကလည္း ဒီ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဒီမုိကေရစီအေရးနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကိစၥေတြကို မၾကာမၾကာ ေျပာေလ့ေျပာထရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာ communities ေတြက သိပ္မၾကားဘူးလား၊ ဂ႐ုမစိုက္တာလား၊ တခုခုေတာ့ တခုခုပဲ။ အဲလို လ်စ္လွ်ဴ႐ႈသလား။ အခုလို ႐ႈထားၿပီးေတာ့မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဘာမွ မေျပာဘူး၊ မေျပာဘူးလို႔ စြပ္စဲြတာေတာ့ တဘက္သတ္ စြပ္စဲြတယ္လို႔ ယူဆရမွာေပါ့။”
ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေရးကိစၥဟာ ရခို္င္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသေတြမွာ လြန္ခ့ဲတဲ့ သံုး၊ေလးႏွစ္ခန္႔က ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ဆက္စပ္မႈရိွတယ္လုိ႔ ႐ႈျမင္ေႀကာင္း - တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရး၊ နယ္စပ္ေဒသနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ အာဏာပိုင္မ်ား အဂတိလိုက္စားမႈ ကင္းရွင္း ေရး၊ လူသားခ်င္းစာနာတဲ့ အကူအညီအေထာက္အပံ့မ်ား လိုအပ္သူမ်ားထံ လ်င္ျမန္ျပည့္ဝစြာ ေရာက္ရိွေစေရး၊ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား အျမန္ဆံုး ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ေဒသတြင္းေနထိုင္သူမ်ားရဲ႕ လူမႈစီးပြားအေျခအေန ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို တရားမွ်တပြင့္လင္းစြာ အျမန္ဆံုးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း NLD က ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
MYARF
RB News
30.5.2015
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ေညာင္ေခ်ာင္း အေျခစိုက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းမွ ဒုရဲအုပ္ အပါအ၀င္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ (၇) ဦးသည္ ေမလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၁၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ဘုရားျပင္ ေအာင္ပ ေက်းရြာသုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး လမ္းေဘးတြင္ ထုိင္၍ MPT ဆင္းမ္ကဒ္ပါ ဖုန္းျဖင့္ သီးခ်င္းနားေထာင္ ေနေသာ ႏူရ္ေဆာ္လာမ္ (ဘ) ဦးအဒူေဂၚဖာရ္ႏွင့္ အာဘူကာလာမ္ (ဘ) ဦးေဇာ္ကိရ္တုိ႔၏ ဖုန္းမ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားက စစ္ေဆးမည္ဟု ဆုိကာ ဖုန္းမ်ားကုိ ယူ၍ MPT ဆင္းမ္ကဒ္မ်ားကုိ ျဖဳတ္ယူကာ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္မ်ား ထည့္သြင္းေပးၿပီး ဘဂၤလား ဆင္းမ္ မိသည္ဟု ဆုိ၍ လူငယ္ႏွစ္ဦးကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ ည ၁၀း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ လမ္းေလွ်ာက္ သြားေနသည့္ ေဂ်ာမိလ္ (ဘ) ဦးဆုလ္တာန္ႏွင့္ ယာစီးန္ (ဘ) ဦးမာမတ္ဆိဒိခ္ တုိ႔ကုိလည္း စစ္ေဆးခဲ့ရာ မည္သည့္ ပစၥည္းတစ္စုံတစ္ရာ မေတြ႔ရွိခဲ့ေသာ္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားက ၎တုိ႔က ျမင္ေတြ႔ၿပီးေနာက္ ဘဂၤလားဖုန္းကုိ အေ၀းသုိ႔ ပစ္လုိက္သည္ဟု လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲကာ ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးကုိလည္း ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ တစ္ဖန္ ည ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ မာေဆာင္း (ဘ) ဦးအဒူကာဒဲရ္ႏွင့္ အဒူေဂၚနီ (ဘ) ဦးအစၥမုိင္လ္ တုိ႔ကုိ လမ္းေလွ်ာက္၍ အိမ္ျပန္ေနစဥ္ ညမထြက္ရ အခ်ိန္ေက်ာ္လြန္သည္ဟု ဆုိကာ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားက ဖမ္းဆီးထားသူ (၆) ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ၿပီးေနာက္ ေမလ (၂၆) ရက္ေန႔ နံနက္ (၃) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ႏူရ္ေဆာ္လာမ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း၊ အာဘူကာလာမ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း၊ ေဂ်ာမိလ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း၊ ယာစီးန္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း၊ မာေဆာင္း ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁၂၅၀၀၀/- ႏွင့္ အဒူေဂၚနီ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁၂၅၀၀၀/- ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
RB News
30.5.2015
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ေညာင္ေခ်ာင္း အေျခစိုက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းမွ ဒုရဲအုပ္ အပါအ၀င္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ (၇) ဦးသည္ ေမလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၁၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ဘုရားျပင္ ေအာင္ပ ေက်းရြာသုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး လမ္းေဘးတြင္ ထုိင္၍ MPT ဆင္းမ္ကဒ္ပါ ဖုန္းျဖင့္ သီးခ်င္းနားေထာင္ ေနေသာ ႏူရ္ေဆာ္လာမ္ (ဘ) ဦးအဒူေဂၚဖာရ္ႏွင့္ အာဘူကာလာမ္ (ဘ) ဦးေဇာ္ကိရ္တုိ႔၏ ဖုန္းမ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားက စစ္ေဆးမည္ဟု ဆုိကာ ဖုန္းမ်ားကုိ ယူ၍ MPT ဆင္းမ္ကဒ္မ်ားကုိ ျဖဳတ္ယူကာ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္မ်ား ထည့္သြင္းေပးၿပီး ဘဂၤလား ဆင္းမ္ မိသည္ဟု ဆုိ၍ လူငယ္ႏွစ္ဦးကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ ည ၁၀း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ လမ္းေလွ်ာက္ သြားေနသည့္ ေဂ်ာမိလ္ (ဘ) ဦးဆုလ္တာန္ႏွင့္ ယာစီးန္ (ဘ) ဦးမာမတ္ဆိဒိခ္ တုိ႔ကုိလည္း စစ္ေဆးခဲ့ရာ မည္သည့္ ပစၥည္းတစ္စုံတစ္ရာ မေတြ႔ရွိခဲ့ေသာ္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားက ၎တုိ႔က ျမင္ေတြ႔ၿပီးေနာက္ ဘဂၤလားဖုန္းကုိ အေ၀းသုိ႔ ပစ္လုိက္သည္ဟု လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲကာ ၎တုိ႔ႏွစ္ဦးကုိလည္း ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ တစ္ဖန္ ည ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ မာေဆာင္း (ဘ) ဦးအဒူကာဒဲရ္ႏွင့္ အဒူေဂၚနီ (ဘ) ဦးအစၥမုိင္လ္ တုိ႔ကုိ လမ္းေလွ်ာက္၍ အိမ္ျပန္ေနစဥ္ ညမထြက္ရ အခ်ိန္ေက်ာ္လြန္သည္ဟု ဆုိကာ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲမ်ားက ဖမ္းဆီးထားသူ (၆) ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ၿပီးေနာက္ ေမလ (၂၆) ရက္ေန႔ နံနက္ (၃) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ႏူရ္ေဆာ္လာမ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း၊ အာဘူကာလာမ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း၊ ေဂ်ာမိလ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း၊ ယာစီးန္ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၅ ေသာင္း၊ မာေဆာင္း ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁၂၅၀၀၀/- ႏွင့္ အဒူေဂၚနီ ထံမွ ေငြက်ပ္ ၁၂၅၀၀၀/- ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
30.5.2015
လူေမွာင္ခို ကူးတဲဲ့ ဂိုဏ္းေတြကို ထုိင္းႏုိင္ငံက ဒီလအတြင္း ႏွိမ္နင္္းၿဖိဳခြဲခ်ိန္ ကစလို႔ ေရႊ႕ေျပာင္း ၀င္ေရာက္သူ ၄၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ အင္ဒို နီးရွား၊ မေလးရွား၊ ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတြ မွာ ေရာက္ေနၾက ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ လူ ၂၀၀၀ ေလာက္ဟာ ကပၸလီပင္လယ္နဲ႔ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ထဲမွာ စက္ေလွေတြနဲ႔ ေမ်ာေနဖြယ္ရွိတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢက ေျပာထားပါတယ္။
Ang Thong လို႔ေခၚတဲ့ ထုိင္းေရတပ္စစ္သေဘၤာဟာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေပးေရး ကမ္းလြန္အေျခစိုက္စခန္းတခု သဖြယ္ လုပ္ေဆာင္ သြားမွာပါ။ ေရဘူး ၁၀၀၀၀၊ အသင့္စားေခါက္ဆြဲေျခာက္ အထုတ္ ၁၀၀၀၀ ေလာက္နဲ႔ ငါးေသတၱာဗူး ၅၀၀၀ ေလာက္ကို ထိုင္းတာ၀န္ရွိသူေတြက အဲဒီသေဘၤာေပၚတင္ၾကတာပါ။ အဲဒီအကူအညီအေရအတြက္ဟာ လူ ၅၀၀ ေလာက္ အတြက္ ခုနစ္ရက္စာ လံုေလာက္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ထိုင္းေရတပ္ တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာပါတယ္။
Ang Thong သေဘၤာဟာ ထုိင္း ေရျပင္ပိုင္နက္တေလွ်ာက္ ေမာင္းႏွင္ၿပီး ပင္လယ္ထဲမွာရွိေနႏုိင္တဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္း၀င္ေရာက္သူေတြကို ရဟတ္ယာဥ္ေတြ သံုးၿပီးေတာ့ ရွာေဖြမွာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ထိုင္းေရပိုင္နက္ထဲမွာ ေရႊ႕ေျပာင္း ၀င္ေရာက္သူေတြကို ရွာေတြ႔ဖို႔ အလားအလာကေတာ့ နည္းသြားၿပီလို႔ တာ၀န္ရွိသူေတြကေျပာပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္းမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံကထြက္ေျပးလာတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္း၀င္ေရာက္သူ ရာေပါင္းမ်ားစြာကို ေနရပ္ရင္းျပန္္ပို႔ဖို႔လုပ္ငန္းစဥ္ ကို ျဖစ္ႏုိင္သမွ် အျမန္ဆံုး စတင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္လုိ႔ ထုိင္းတာ၀န္ရွိသူ တဦးက ေသာၾကာေန႔ မွာ ေျပာပါတယ္။
ေဒသတြင္း ေရႊ႕ေျပာင္း၀င္ေရာက္သူဆိုင္ရာ အက်ပ္အတည္းကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ရည္ရြယ္ၿပီး ထိုင္းႏုိင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔ ASEAN ညီလာခံတခုအတြင္း ထုိင္းႏုိင္ငံျခားေရးဌာန အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္က အဲဒီလိုေျပာသြားတာပါ။
MYARF
RB News
30.5.2015
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ၿမဳိ႕မ ကညင္တန္း ေက်းရြာရွိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေက်ာင္းတုိက္တြင္ လုံၿခဳံေရး တာ၀န္ယူထားသည့္ စစ္တပ္ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေက်ာင္းတုိက္ ေရွ႕ရွိ ကယ္ဆယ္ေရးရုံးေစာင့္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား ပူးေပါင္း၍ လမ္းေဘးႏွင့္ အနီးအနား လယ္ကြင္းတြင္ က်က္စားေနသည့္ ႏြားမ်ားကုိ ေက်ာင္းတုိက္ႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရးရုံး ၿခံ၀င္းထဲသုိ႔ ၀င္သည္ဟု ဆုိ၍ ဖမ္းဆီး ေငြညွစ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမလ (၂၆) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ပုိင္းတြင္ ကယ္ဆယ္ေရးရုံးေစာင့္က ႏြား ၆ ေကာင္ကုိ လမ္းေဘးမွ ကယ္ဆယ္ေရးရုံး ၿခံ၀င္းထဲသုိ႔ ေမာင္းသြင္းၿပီး ႀကဳိးခ်ည္ထားခဲ့သည္။ ႏြားပုိင္ရွင္မ်ား ေရာက္လာသည့္ အခါ စစ္တပ္ထံမွ ေမးျမန္းရန္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ စစ္သားမ်ားကုိ ေမးျမန္းေသာအခါ စစ္သားမ်ားက ၿခိမ္းေျခာက္၍ ေငြညွစ္ခဲ့သည္။ စစ္သားမ်ားက ဦးမာမတ္ေကာ္ဘိရ္၏ ႏြား ၃ ေကာင္ အတြက္ ေငြက်ပ္ ၂၅၀၀၀/- ဦးမာမတ္အာယုဖ္၏ ႏြား ၂ ေကာင္ အတြက္ ေငြက်ပ္ ၂၁၀၀၀/- ႏွင့္ ေမာ္လ၀ီႏူရ္အာေလာမ္၏ ႏြား ၁ ေကာင္ အတြက္ ေငြက်ပ္ ၁၀၀၀၀/- ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
ေမလ (၂၀) ရက္ေန႔ မြန္းလႊဲပုိင္း အခ်ိန္တြင္ ၎ေက်းရြာမွ ေဒၚရွားဂ်ဴး၏ ႏြားမ ႏွစ္ေကာင္ႏွင့္ ဆိတ္ ႏွစ္ေကာင္ ဖမ္းဆီးၿပီး ေငြက်ပ္ ႏွစ္ေသာင္း ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ေမလ (၁၄) ရက္ေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္လည္း ေဒၚရွားဂ်ဴး၏ ႏြားမတစ္ေကာင္ကုိ စစ္သား တစ္ဦးက လမ္းေဘးမွ ႀကဳိးဆြဲ၍ ေက်ာင္းတုိက္ ၿခံ၀င္းထဲ သြင္းသြားၿပီး ေငြက်ပ္ ၁၂၀၀၀ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ယခုလ လဆန္းပိုင္းတြင္းလည္း ေဈးဆုိင္ရွင္ တစ္ဦး၏ ႏြားထီး တစ္ေကာင္းကုိ လမ္းေဘးမွ ဆြဲယူသြားၿပီး ေငြက်ပ္ ၁၄၀၀၀ ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဦးႏူရ္အာေလာမ္၏ ႏြားႏွစ္ေကာင္ကုိလည္း ထုိကဲ့သုိ႔ ဆြဲယူသြားၿပီး ေငြက်ပ္ ၂၀၀၀၀/- ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
၎စစ္သားမ်ားက ေက်ာင္းတုိက္ေရွ႕ လမ္းမႀကီးမွ ျဖတ္သန္းသြားသည့္ ေဈးသည္မ်ားထံမွ ငါး၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ ကြမ္းသီး၊ ကြမ္းရြက္ႏွင့္ ထင္းမ်ားကုိ လမ္းမွ ျဖတ္သန္းသြားခ ဆုိသည့္ ပုံစံမ်ဳိးျဖင့္ အတင္းအဓမၼ ေကာက္ခံလ်က္ ရွိသည္။ ထုိသုိ႔ ေကာက္ခံ၇ာတြင္ ေဈးသည္မ်ား ေပးသည္ကုိ လက္မခံဘဲ စစ္သားမ်ား၏ ဆႏၵအတုိင္း ယူေလ့ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ အကယ္၍ ေဈးသည္မ်ားက ၎တုိ႔ ေတာင္းသည့္ အတုိင္း မေပးလွ်င္ ရုိက္ႏွက္သည့္ အျပင္ ပစၥည္းမ်ားလည္း ပုိမုိ ေပးရသည္ဟု ဆုိသည္။
၎ေက်ာင္းတုိက္၏ အေနာက္ေျမာက္ ဘက္တြင္ ေနထုိင္ေသာ ကာလာယာ (ခ) အာေမာတ္ေကာ္ဘိရ္ (ဘ) ဦးေဆာ္ယာဒ္ဟူစိန္း ဆုိသူသည္ ၎စစ္သားမ်ားႏွင့္ အတူ အျမဲေနထုိင္ၿပီး စစ္သားမ်ားအတြက္ WY မူးယစ္ေဆးျပား မ်ားႏွင့္ ေဆးေျခာက္မ်ား ယူလာၿပီး အတူ သုံးစြဲၾကသည္။ ကာလာယာက အဆုိပါ စစ္သားမ်ား အတြက္ ျပည့္တန္ဆာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားလည္း ေခၚယူလာေပးသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ေမလ (၂၂) ရက္ေန႔တြင္ ကာလာယာက ၎၏ ဦးေလး ျဖစ္သူ ဦးအာလ္တူထံမွ အေမြရရန္ ရွိသည္ဟု ဆုိကာ ၎စစ္သားမ်ားႏွင့္ အတူ ဦးအာလ္တူ၏ အိမ္သု႔ သြားေရာက္ၿပီး ဦးအာလ္တူအား ဖမ္းဆီးကာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေက်ာင္းတုိက္တြင္ ႀကဳိးျဖင့္ ခ်ည္ေႏွာင္ ထားကာ ရုိက္ႏွက္၍ ေငြက်ပ္ ၅၂၅၀၀၀/- ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ထုိေငြမွ ကာလာယာက ၃ သိန္းယူၿပီး က်န္ေငြ ၂၂၅၀၀၀/- ကုိ စစ္သားမ်ားက ယူခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
သားညြန္႔ဦး
29.5.2015
ေလွစီး ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ လုပ္တဲ့ ေဒသတြင္း အစည္းအေ၀း ကေန ပင္လယ္ထဲမွာ ရိွေနတဲ့ ဒုကၡသည္ ေတြကို အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္မႈေတြ လုပ္သြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ထြက္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေလွစီး ဒုကၡသည္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အရင္းအျမစ္ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ အခ်ိန္ ယူရမယ္လို႔ တက္ေရာက္ လာတဲ့ အစိုးရ အာဏာပိုင္ ေတြက ယူဆတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အစည္း အေ၀း အၿပီး ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းမွာ အိမ္ရွင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာန အၿမဲတမ္း အတြင္း၀န္ ကေန သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြကို တတ္ေရာက္ သတင္းယူ ေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ရုပ္သံ သတင္းေထာက္ ကိုဇင္လတ္ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ကိုဇင္လတ္။ ။ "ဒီေန႔ အစည္းအေဝး ကေန အဓိကေနၿပီးေတာ့ ပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ေနဦးမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆံုး ရွာေဖြဖို႔ ၿပီးေတာ့က်ေတာ့ ဒီ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေတြမွာ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆံုး အကူအညီေပးဖို႔၊ ေဆးဝါးတို႔ စားဝတ္ေနေရးေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ေပါ့ အဲ့တာေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္ေပါ့။"
ကုိသားညြန္႔ဦး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲ့ဒီ့အတြက္ အေျဖရွာၾကတာေပါ့။ သူတို႔ ပထမေျပာတုန္းက ဒီျပသနာရဲ႕ အရင္းအျမစ္ကို ရွာၾကမယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ ဘယ္ေလာက္အထိ ထဲထဲဝင္ဝင္ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကသလဲ။ သူတို႔ ဘာေျပာပါလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဒီျပသနာရဲ႕အရင္းအျမစ္ကို ရွာဖုိ႔က သေဘာတူညီမႈ အၾကမ္းအားျဖင့္ေတာ့ ရတယ္ေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ဒီပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ေနဦးမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြကို ရွာေဖြဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ရွာေဖြေရးေလယာဥ္ေတြ ေစလႊတ္မယ္ေပါ့။ အဲ့ဒီ့အတြက္ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ေခတၱ ယာယီ ေလတပ္စခန္း ထပ္ဖြင့္ေပးမယ္။ ဖူးခက္မွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တေနရာရာမွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္ေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔လည္း UNHCR ၊ IOM အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ရခုိင္ေဒသမွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေမးျမန္းခြင့္ အဲ့တာေတြကို ေပးဖို႔ေပါ့ အဲ့တာေတြကို အၾကမ္းအားျဖင့္ သေဘာတူညီမႈရပါတယ္။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ အခုေဆြးေႏြးပြဲကေနၿပီးေတာ့ ခုနက ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္မယ္ဆိုေတာ့ ဒီ့အတြက္ ရံပံုေငြေတြ ဘာေတြ ေရာ သူတို႔ ထည့္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္တာမ်ိဳး ရွိပါသလား။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ေလာေလာဆယ္ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သူမ်ား ဆိုင္ရာအဖြဲ႔ IOM ကေန ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ရံပံုေငြ ၂၇သန္း သူတို႔ က ေတာင္းဆိုထားတယ္။ ဒီ ၂၇သန္း မွာ ဒီကေန႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကေနၿပီးေတာ့ ၃သန္းပါဝင္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ကလည္း ဒီရခုိင္နဲ႔ ရခုိင္ေဒသမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ဆိုၿပီး ေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ေဒၚလာ ၆သန္း ထည့္ဝင္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံကလည္း တခ်ိဳ႕တဝက္ထည့္ဝင္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သိရတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ေရာ သူတို႔ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးလဲ။ ဘာေတြ တိုက္တြန္းခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုပဲ သီးသန္႔တင္ၿပီး ေဆြးေႏြးတာထက္ သူက ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြေပါ့။ အိႏိၵယ ပင္လယ္ထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေရး ကိုပဲ ဦးတည္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားတာ မ်ားတယ္ခင္ဗ်။ သူတို႔ ေနာက္ထပ္ ပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ရွိေနဦးမလား။ အခုအင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ မေလးရွားမွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ရဲ႕စားဝတ္ေနေရး၊ သူတို႔ရဲ႕ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ အဓိက အျမန္လိုအပ္ေနတဲ့ အရာေတြကိုပဲ ဒီေန႔က ဦးတည္ၿပီး ေျပာသြားတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ေနာက္တခ်က္က ဒီေဆြးေႏြးပြဲ မတိုင္ခင္မွာ ျမန္မာဘက္က Condition တခု သူတို႔ ေတာင္းတယ္ခင္ဗ်။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈံး သံုးလာရင္ မတက္ဘူးဆုိတာ သူတို႔ေျပာထားတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲအတြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥေတြေရာ ေျပာပါလား။ ေျပာၾကပါလားခင္ဗ်။
ကိုဇင္လတ္။ ။ လံုးဝ မေျပာပါဘူးခင္ဗ်။ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အသံုးအႏံႈးကအစ ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈံးမပါေအာင္ အားလံုးက ထိန္းၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾကတာကို ေတြ႔ရတယ္ခင္ဗ်။ သတင္းေထာက္ေတြက ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈံးကို ဘာလို႔ မသံုးတာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုမ်ိဳး မေဆြးေႏြးတာလဲ။ ေနာက္ ဘာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးေတြကို ႏိုင္ငံသား မေပးတာလဲ အဲ့လိုမ်ိဳး ေမးခြန္းေတြ ေမးေပမဲ့လည္း ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လံုးဝ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳး မေတြ႔ရဘူးခင္ဗ်။
ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္။ တိတိက်က်ေတာ့ ေျပာသြားတာေတာ့ မရွိဘူးေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ေနာက္ထပ္ ဆက္လုပ္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔ေတာ့ သိရပါတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ဒီလူေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘယ္လိုေျပာလဲ။ ဒုကၡသည္ေတြလို႔ သံုးသလား။ ဒါမွမဟုတ္ ဒီလူေတြဟာ လူကုန္ကူးခံရတဲ့သူေတြလို႔ သံုးသလား။ ဘယ္လိုလုပ္ အေျဖထုတ္ၾကပါသလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ဒီလူေတြကို ေလာေလာဆယ္ေတာ့ Boat People ေပါ့။ ျပသနာ ရဲ႕ အေၾကာင္းအရင္းကို အတိအက်သိဖို႔ေတာ့ ခက္ေသးတယ္ေပါ့။ စီးပြားေရး အရ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ သူေတြ ရွိသလို၊ ၿပီးေတာ့ လူကုန္ကူးခံရသူေတြ လည္းပါတယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါေနတာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံကလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက သူေတြလည္းျဖစ္ႏုိင္သလုိ၊ ျမန္မာျပည္ ရခုိင္ဘက္က သူေတြလည္းျဖစ္ႏုိင္ တယ္ေပါ့ေနာ္ အဲ့ တာေတြ အေသးစိတ္ကေတာ့ သူတို႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာလည္း အေၾကာင္းအရင္း အစစ္အမွန္ကို သူတို႔ရွာမယ္ေပါ့။
အိမ္ရွင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ကေန သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြကို တက္ေရာက္ သတင္းယူေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ရုပ္သံသတင္းေထာက္ ကိုဇင္လတ္ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာျဖစ္ပါတယ္။
ေလွစီး ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ လုပ္တဲ့ ေဒသတြင္း အစည္းအေ၀း ကေန ပင္လယ္ထဲမွာ ရိွေနတဲ့ ဒုကၡသည္ ေတြကို အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္မႈေတြ လုပ္သြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ထြက္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေလွစီး ဒုကၡသည္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အရင္းအျမစ္ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ အခ်ိန္ ယူရမယ္လို႔ တက္ေရာက္ လာတဲ့ အစိုးရ အာဏာပိုင္ ေတြက ယူဆတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အစည္း အေ၀း အၿပီး ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းမွာ အိမ္ရွင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာန အၿမဲတမ္း အတြင္း၀န္ ကေန သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြကို တတ္ေရာက္ သတင္းယူ ေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ရုပ္သံ သတင္းေထာက္ ကိုဇင္လတ္ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ကိုဇင္လတ္။ ။ "ဒီေန႔ အစည္းအေဝး ကေန အဓိကေနၿပီးေတာ့ ပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ေနဦးမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆံုး ရွာေဖြဖို႔ ၿပီးေတာ့က်ေတာ့ ဒီ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေတြမွာ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆံုး အကူအညီေပးဖို႔၊ ေဆးဝါးတို႔ စားဝတ္ေနေရးေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ေပါ့ အဲ့တာေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္ေပါ့။"
ကုိသားညြန္႔ဦး။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ အဲ့ဒီ့အတြက္ အေျဖရွာၾကတာေပါ့။ သူတို႔ ပထမေျပာတုန္းက ဒီျပသနာရဲ႕ အရင္းအျမစ္ကို ရွာၾကမယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲ့ဒီ့ေတာ့ ဘယ္ေလာက္အထိ ထဲထဲဝင္ဝင္ ေဆြးေႏြးျဖစ္ၾကသလဲ။ သူတို႔ ဘာေျပာပါလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဒီျပသနာရဲ႕အရင္းအျမစ္ကို ရွာဖုိ႔က သေဘာတူညီမႈ အၾကမ္းအားျဖင့္ေတာ့ ရတယ္ေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ဒီပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ေနဦးမယ့္ ဒုကၡသည္ေတြကို ရွာေဖြဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ရွာေဖြေရးေလယာဥ္ေတြ ေစလႊတ္မယ္ေပါ့။ အဲ့ဒီ့အတြက္ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာ ေခတၱ ယာယီ ေလတပ္စခန္း ထပ္ဖြင့္ေပးမယ္။ ဖူးခက္မွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တေနရာရာမွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္ေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔လည္း UNHCR ၊ IOM အဖြဲ႔အစည္းေတြကို ရခုိင္ေဒသမွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေမးျမန္းခြင့္ အဲ့တာေတြကို ေပးဖို႔ေပါ့ အဲ့တာေတြကို အၾကမ္းအားျဖင့္ သေဘာတူညီမႈရပါတယ္။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ အခုေဆြးေႏြးပြဲကေနၿပီးေတာ့ ခုနက ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္တင္မယ္ဆိုေတာ့ ဒီ့အတြက္ ရံပံုေငြေတြ ဘာေတြ ေရာ သူတို႔ ထည့္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္တာမ်ိဳး ရွိပါသလား။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ေလာေလာဆယ္ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထုိင္သူမ်ား ဆိုင္ရာအဖြဲ႔ IOM ကေန ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ရံပံုေငြ ၂၇သန္း သူတို႔ က ေတာင္းဆိုထားတယ္။ ဒီ ၂၇သန္း မွာ ဒီကေန႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကေနၿပီးေတာ့ ၃သန္းပါဝင္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ကလည္း ဒီရခုိင္နဲ႔ ရခုိင္ေဒသမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ဆိုၿပီး ေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ေဒၚလာ ၆သန္း ထည့္ဝင္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံကလည္း တခ်ိဳ႕တဝက္ထည့္ဝင္မယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သိရတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ဆိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ေရာ သူတို႔ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးလဲ။ ဘာေတြ တိုက္တြန္းခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုပဲ သီးသန္႔တင္ၿပီး ေဆြးေႏြးတာထက္ သူက ေလွစီးေျပးဒုကၡသည္ေတြေပါ့။ အိႏိၵယ ပင္လယ္ထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေရး ကိုပဲ ဦးတည္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားတာ မ်ားတယ္ခင္ဗ်။ သူတို႔ ေနာက္ထပ္ ပင္လယ္ျပင္မွာ က်န္ရွိေနဦးမလား။ အခုအင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ မေလးရွားမွာ ရွိတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ရဲ႕စားဝတ္ေနေရး၊ သူတို႔ရဲ႕ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ အဓိက အျမန္လိုအပ္ေနတဲ့ အရာေတြကိုပဲ ဒီေန႔က ဦးတည္ၿပီး ေျပာသြားတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ေနာက္တခ်က္က ဒီေဆြးေႏြးပြဲ မတိုင္ခင္မွာ ျမန္မာဘက္က Condition တခု သူတို႔ ေတာင္းတယ္ခင္ဗ်။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈံး သံုးလာရင္ မတက္ဘူးဆုိတာ သူတို႔ေျပာထားတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲအတြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥေတြေရာ ေျပာပါလား။ ေျပာၾကပါလားခင္ဗ်။
ကိုဇင္လတ္။ ။ လံုးဝ မေျပာပါဘူးခင္ဗ်။ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အသံုးအႏံႈးကအစ ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈံးမပါေအာင္ အားလံုးက ထိန္းၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးၾကတာကို ေတြ႔ရတယ္ခင္ဗ်။ သတင္းေထာက္ေတြက ဒီရိုဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈံးကို ဘာလို႔ မသံုးတာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုမ်ိဳး မေဆြးေႏြးတာလဲ။ ေနာက္ ဘာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးေတြကို ႏိုင္ငံသား မေပးတာလဲ အဲ့လိုမ်ိဳး ေမးခြန္းေတြ ေမးေပမဲ့လည္း ေဆြးေႏြးပြဲမွာေတာ့ ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လံုးဝ ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳး မေတြ႔ရဘူးခင္ဗ်။
ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ဆက္လုပ္သြားမယ္လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္။ တိတိက်က်ေတာ့ ေျပာသြားတာေတာ့ မရွိဘူးေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ထပ္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ထုိင္းႏိုင္ငံမွာျဖစ္ရင္ျဖစ္မယ္။ ေနာက္ထပ္ ဆက္လုပ္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔ေတာ့ သိရပါတယ္ခင္ဗ်။
ကိုသားညြန္႔ဦး။ ။ ဒီလူေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ ဘယ္လိုေျပာလဲ။ ဒုကၡသည္ေတြလို႔ သံုးသလား။ ဒါမွမဟုတ္ ဒီလူေတြဟာ လူကုန္ကူးခံရတဲ့သူေတြလို႔ သံုးသလား။ ဘယ္လိုလုပ္ အေျဖထုတ္ၾကပါသလဲ။
ကိုဇင္လတ္။ ။ ဒီလူေတြကို ေလာေလာဆယ္ေတာ့ Boat People ေပါ့။ ျပသနာ ရဲ႕ အေၾကာင္းအရင္းကို အတိအက်သိဖို႔ေတာ့ ခက္ေသးတယ္ေပါ့။ စီးပြားေရး အရ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ သူေတြ ရွိသလို၊ ၿပီးေတာ့ လူကုန္ကူးခံရသူေတြ လည္းပါတယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးပါေနတာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံကလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက သူေတြလည္းျဖစ္ႏုိင္သလုိ၊ ျမန္မာျပည္ ရခုိင္ဘက္က သူေတြလည္းျဖစ္ႏုိင္ တယ္ေပါ့ေနာ္ အဲ့ တာေတြ အေသးစိတ္ကေတာ့ သူတို႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာလည္း အေၾကာင္းအရင္း အစစ္အမွန္ကို သူတို႔ရွာမယ္ေပါ့။
အိမ္ရွင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ကေန သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြကို တက္ေရာက္ သတင္းယူေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ရုပ္သံသတင္းေထာက္ ကိုဇင္လတ္ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတာျဖစ္ပါတယ္။
 |
| ေလွစီးေျပး ၇၀၀ ေက်ာ္ ျမန္မာ့ေရတပ္ ကယ္ဆယ္။ သတင္း ဓာတ္ပံု-ျမန္မာ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဌာန။ |
မသိဂၤ ီထုိက္
29.5.2015
ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္ ေရပိုင္နက္ ထဲကေန ေလွစီးေျပး ၇၀၀ ေက်ာ္ တို႔ကို ျမန္မာ့ ေရတပ္က ကယ္ဆယ္ၿပီး ဟိုင္းႀကီးကြ်န္း ဓည၀တီ ေရတပ္ စခန္းမွာ ယာယီ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးထား ပါတယ္။ ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွား ႏုိင္ငံတို႔ဘက္က လူကုန္ကူးသူ ေတြကို ႏွိမ္နင္း လာတဲ႔ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ့ ေရပိုင္နက္ ထဲကို ၀င္ေရာက္ လာၾကတဲ႔ ေလွစီးေျပး အေရး ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ အျပည့္အ၀ အကူအညီ ေပးဖို႔ လိုအပ္ေနၿပီလို႔လည္း ျမန္မာ အစိုးရ အရာရွိ တဦးက ေျပာဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာေရာ ေလွစီးေျပး အေရး ကိုင္တြယ္ႏုိင္တဲ႔ ထိေရာက္တဲ႔ မူ၀ါဒေတြ ရွိေနၿပီလား ဆိုတာ ကိုေတာ့ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္း တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
လူကုန္ကူးသူေတြရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ မေလးရွားႏုိင္ငံကို ဦးတည္သြားရင္း ကမ္းကပ္ခြင့္မရဘဲ ပင္လယ္ထဲမွာ ေမ်ာပါေနခဲ႔တဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ၇၀၀ ေက်ာ္တို႔ ဧရာ၀တီတုိင္း ဖ်ာပံုၿမိဳ႕နယ္တြင္းက ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္ ေရပိုင္နက္ အတြင္းကေန ျမန္မာ့ ေရတပ္က ထပ္မံကယ္ဆယ္လုိက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖ်ာပံုၿမိဳ႕ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ၃၄ မိုင္အကြာက ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္ ပိုင္နက္အတြင္းက ေသာၾကာေန႔ မနက္ ၆ နာရီ ကယ္ဆယ္လုိက္ရတဲ႔ ေလွစီးေျပး ၇၂၇ ဦးတို႔ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီး ၇၀ ေက်ာ္နဲ႔ ကေလးငယ္ ၅၀ ေလာက္ ပါရွိခဲ႔တယ္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရက သတင္းထုတ္ပါတယ္။
ဒီလူေတြကို အနီးဆံုး ျဖစ္တဲ႔ ဟိုင္းႀကီးကြ်န္း ဓည၀တီ ေရတပ္ စခန္းမွာ ေခတၱထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားၿပီး တပ္ရဲ႕ ရိကၡာထဲကေန ခြဲေ၀ ေထာက္ပံ႔ေပးေနတယ္လို႔ သမၼတရံုး ေျပာခြင့္ရ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
"ဟိုင္းႀကီးကြ်န္းမွာ ဓည၀တီ ေရတပ္စခန္းရွိတယ္ေလ။ Navy (ေရတပ္) ကေပါ့ေနာ္ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ ယာယီ ေပါ့ေနာ္ အဲဒီ ဟိုင္းႀကီးကြ်န္းကို ေခၚသြားတယ္။ ခနယာယီ ထားၿပီးေတာ့ သူတို႔ကို အခုေလာေလာဆယ္ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈေလးေတြ လုပ္ေနတယ္ဗ်။ လုပ္ေနေတာ့ ကနဦး သိရတာက ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစုလို႔ သိရတယ္။ တခ်ိဳ႕ ဘဂၤါလီေပါ့ေနာ္ ဘဂၤ ါလီကေတာ့ ဟိုဘက္ သည္ဘက္ ေရာေနတယ္။ အဲဒါေလးေတြေတာ့ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါကို သူတို႔ ဘဂၤ ါလီ စကားေျပာတတ္တဲ႔သူနဲ႔ ဘာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ စိစစ္မႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ လုပ္ၿပီးရင္ သူ႔သက္ဆိုင္ရာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစု ပါတဲ႔အတြက္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ သံရံုးေပါ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ ရွိတဲ႔ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ သံရံုး နဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥကို ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။"
ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကနဦး ေမးျမန္းခ်က္ေတြအရေတာ့ သူတို႔ဟာ မေလးရွားႏုိင္ငံကို မတ္လ ေနာက္ဆံုးပတ္က စတင္ထြက္လာၿပီး မေလးရွားႏုိင္ငံကို ကမ္းကပ္ႏုိင္ဖို႔ ပင္လယ္ထဲမွာ တလခြဲနီးပါး ေစာင့္ဆိုင္းခဲ႔ရၿပီး ကမ္းမကပ္ႏုိင္တဲ႔ အဆုံုး လူကုန္ကူးသူေတြ နဲ႔ ပင္လယ္ျပင္မွာ လမ္းခြဲၿပီး ဌာေနကို ျပန္လာခဲ႔ၾကတာ ျဖစ္တဲ႔ အေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ထားပါတယ္။
လမ္းခရီးမွာ ေလွစီးေျပး ၅၀ ေလာက္ ေသဆံုးခဲ႔ၾကရတယ္လုိ႔လည္း ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကိုးကားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီလ အတြင္းမွာဘဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာ ေလွစီးေျပး ၂၀၀ ေက်ာ္တို႔ကို ျမန္မာဘက္က ကယ္ဆယ္လုိက္ရၿပီး သတင္းပတ္တခု အၾကာမွာ ဧရာ၀တီတိုင္း ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာ ဒုတိယ အႀကိမ္ ထပ္ၿပီး ကယ္ဆယ္ လုိက္ရတာေၾကာင့္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ၁ ေထာင္နီးပါး ရွိခဲ႔ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွားႏုိင္ငံတို႔ကႏုိင္ငံတြင္း လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြကို တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ၿဖိဳခြင္းႏွိမ္နင္းေနတာေၾကာင့္ ကမ္းကပ္မရဘဲ ပင္လယ္ျပင္ မွာ ေမ်ာပါေနၾကတဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ ျမန္မာ႔ကမ္းလြန္ ပင္လယ္ျပင္မွာ ေနာက္ထပ္ ေတြ႔လာရႏုိင္တဲ႔ အေျခအေနေတြကို ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ အတြက္က ႏုိင္ငံတကာ ရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ၊ အကူအညီေပးမႈေတြ လိုေနတယ္လို႔လည္း သမၼတရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
"Information Exchange ( သတင္းဖလွယ္ေရး) ေပါ့။ Information Exchange မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီ ေလွေတြ သြားလာတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ေပါ့ေနာ္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ဖလွယ္ဖို႔ ထြက္သြားတယ္ ျမင္လုိက္တယ္ ဒါမ်ိဳးမွာ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ က်ေနာ္တို႔ ျမွင့္တင္ဖို႔ေတြ လိုပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ခုနလို ျဖစ္တဲ႔ အခ်ိန္မွာ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေပါ့ ဥပမာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံက သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြ စိစစ္တာ မွန္ကန္တယ္ ဆိုရင္ မွန္ကန္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ သူ႔ Verification ၿပီးၿပီဆိုတာနဲ႔ ေသခ်ာၿပီ ဆိုတာနဲ႔ သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြကို အျမန္ဆံုး ျပန္ေခၚေပးဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ဒါက လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အရ ေပးေနရေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းမွာ ရွိေနတဲ႔ ျပည္သူ လူထုရဲ႕ သေဘာထားရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။
ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေပါ့ေနာ္ အနိမ့္ဆံုးမွာ က်ေနတဲ႔ အေနအထားမွာ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားေတြေတာင္မွ ဒီလိုမ်ိဳး စား၀တ္ေနေရးေပါ့ေလ ဒီလိုမ်ိဳး အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ဒီလိုမ်ိဳး ေရရွည္ႀကီးေတာ့ ေထာက္ပံ႔ ကူညီေပးဖို႔ ဆိုတာ အခက္အခဲ ရွိတယ္။ အဲေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႕လည္း က်ေနာ္တို႔က လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ ေပါ့ေနာ္ ဒီေဘာင္ေပၚမွာ အျပည့္အ၀ ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။"
ၿပီးခဲ႔တဲ႔ သတင္းပတ္ က ရခိုင္ကမ္းလြန္မွာ ကယ္တင္လိုက္ရသူ ၂၀၈ ဦးတို႔ထဲမွာေတာ့ ၂၀၀ တို႔က ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံသားေတြ ျဖစ္ တယ္လို႔ ျမန္မာဘက္က ေျပာဆိုထားေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံ ဘက္ကေတာ့ ႏုိင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ ္စိစစ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေဒသတြင္း ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏုိင္ေရး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ကုလ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ အထူးအၾကံေပး မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယားတို႔ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔တုန္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကတာမွာေတာ့ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တရားမ၀င္ အလုပ္သမား အေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ဖုိ႔ ျမန္မာဘက္က တုိက္တြန္းခဲ႔ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကေတာ့ ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္ အတြင္းေရာက္လာတဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္ဆယ္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံေတြဆီ ျပန္လည္ ပို႔ေဆာင္ေရး ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဒီလလပိုင္းက ေၾကညာ လုပ္ေဆာင္ခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္ ေရပိုင္နက္ ထဲကေန ေလွစီးေျပး ၇၀၀ ေက်ာ္ တို႔ကို ျမန္မာ့ ေရတပ္က ကယ္ဆယ္ၿပီး ဟိုင္းႀကီးကြ်န္း ဓည၀တီ ေရတပ္ စခန္းမွာ ယာယီ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးထား ပါတယ္။ ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွား ႏုိင္ငံတို႔ဘက္က လူကုန္ကူးသူ ေတြကို ႏွိမ္နင္း လာတဲ႔ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ့ ေရပိုင္နက္ ထဲကို ၀င္ေရာက္ လာၾကတဲ႔ ေလွစီးေျပး အေရး ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ အျပည့္အ၀ အကူအညီ ေပးဖို႔ လိုအပ္ေနၿပီလို႔လည္း ျမန္မာ အစိုးရ အရာရွိ တဦးက ေျပာဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာေရာ ေလွစီးေျပး အေရး ကိုင္တြယ္ႏုိင္တဲ႔ ထိေရာက္တဲ႔ မူ၀ါဒေတြ ရွိေနၿပီလား ဆိုတာ ကိုေတာ့ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္း တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
လူကုန္ကူးသူေတြရဲ႕ အစီအစဥ္နဲ႔ မေလးရွားႏုိင္ငံကို ဦးတည္သြားရင္း ကမ္းကပ္ခြင့္မရဘဲ ပင္လယ္ထဲမွာ ေမ်ာပါေနခဲ႔တဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ၇၀၀ ေက်ာ္တို႔ ဧရာ၀တီတုိင္း ဖ်ာပံုၿမိဳ႕နယ္တြင္းက ျမန္မာ့ ပင္လယ္ျပင္ ေရပိုင္နက္ အတြင္းကေန ျမန္မာ့ ေရတပ္က ထပ္မံကယ္ဆယ္လုိက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖ်ာပံုၿမိဳ႕ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ၃၄ မိုင္အကြာက ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္ ပိုင္နက္အတြင္းက ေသာၾကာေန႔ မနက္ ၆ နာရီ ကယ္ဆယ္လုိက္ရတဲ႔ ေလွစီးေျပး ၇၂၇ ဦးတို႔ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီး ၇၀ ေက်ာ္နဲ႔ ကေလးငယ္ ၅၀ ေလာက္ ပါရွိခဲ႔တယ္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရက သတင္းထုတ္ပါတယ္။
ဒီလူေတြကို အနီးဆံုး ျဖစ္တဲ႔ ဟိုင္းႀကီးကြ်န္း ဓည၀တီ ေရတပ္ စခန္းမွာ ေခတၱထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားၿပီး တပ္ရဲ႕ ရိကၡာထဲကေန ခြဲေ၀ ေထာက္ပံ႔ေပးေနတယ္လို႔ သမၼတရံုး ေျပာခြင့္ရ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
"ဟိုင္းႀကီးကြ်န္းမွာ ဓည၀တီ ေရတပ္စခန္းရွိတယ္ေလ။ Navy (ေရတပ္) ကေပါ့ေနာ္ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ ယာယီ ေပါ့ေနာ္ အဲဒီ ဟိုင္းႀကီးကြ်န္းကို ေခၚသြားတယ္။ ခနယာယီ ထားၿပီးေတာ့ သူတို႔ကို အခုေလာေလာဆယ္ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈေလးေတြ လုပ္ေနတယ္ဗ်။ လုပ္ေနေတာ့ ကနဦး သိရတာက ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစုလို႔ သိရတယ္။ တခ်ိဳ႕ ဘဂၤါလီေပါ့ေနာ္ ဘဂၤ ါလီကေတာ့ ဟိုဘက္ သည္ဘက္ ေရာေနတယ္။ အဲဒါေလးေတြေတာ့ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒါကို သူတို႔ ဘဂၤ ါလီ စကားေျပာတတ္တဲ႔သူနဲ႔ ဘာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ စိစစ္မႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ လုပ္ၿပီးရင္ သူ႔သက္ဆိုင္ရာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံသား အမ်ားစု ပါတဲ႔အတြက္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ သံရံုးေပါ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ ရွိတဲ႔ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ သံရံုး နဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥကို ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။"
ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကနဦး ေမးျမန္းခ်က္ေတြအရေတာ့ သူတို႔ဟာ မေလးရွားႏုိင္ငံကို မတ္လ ေနာက္ဆံုးပတ္က စတင္ထြက္လာၿပီး မေလးရွားႏုိင္ငံကို ကမ္းကပ္ႏုိင္ဖို႔ ပင္လယ္ထဲမွာ တလခြဲနီးပါး ေစာင့္ဆိုင္းခဲ႔ရၿပီး ကမ္းမကပ္ႏုိင္တဲ႔ အဆုံုး လူကုန္ကူးသူေတြ နဲ႔ ပင္လယ္ျပင္မွာ လမ္းခြဲၿပီး ဌာေနကို ျပန္လာခဲ႔ၾကတာ ျဖစ္တဲ႔ အေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ထားပါတယ္။
လမ္းခရီးမွာ ေလွစီးေျပး ၅၀ ေလာက္ ေသဆံုးခဲ႔ၾကရတယ္လုိ႔လည္း ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကိုးကားေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီလ အတြင္းမွာဘဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာ ေလွစီးေျပး ၂၀၀ ေက်ာ္တို႔ကို ျမန္မာဘက္က ကယ္ဆယ္လုိက္ရၿပီး သတင္းပတ္တခု အၾကာမွာ ဧရာ၀တီတိုင္း ကမ္းလြန္ပင္လယ္ျပင္မွာ ဒုတိယ အႀကိမ္ ထပ္ၿပီး ကယ္ဆယ္ လုိက္ရတာေၾကာင့္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ၁ ေထာင္နီးပါး ရွိခဲ႔ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းနဲ႔ မေလးရွားႏုိင္ငံတို႔ကႏုိင္ငံတြင္း လူေမွာင္ခုိကူးသူေတြကို တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ၿဖိဳခြင္းႏွိမ္နင္းေနတာေၾကာင့္ ကမ္းကပ္မရဘဲ ပင္လယ္ျပင္ မွာ ေမ်ာပါေနၾကတဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ ျမန္မာ႔ကမ္းလြန္ ပင္လယ္ျပင္မွာ ေနာက္ထပ္ ေတြ႔လာရႏုိင္တဲ႔ အေျခအေနေတြကို ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ အတြက္က ႏုိင္ငံတကာ ရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ၊ အကူအညီေပးမႈေတြ လိုေနတယ္လို႔လည္း သမၼတရံုး ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။
"Information Exchange ( သတင္းဖလွယ္ေရး) ေပါ့။ Information Exchange မွာ က်ေနာ္တို႔ ဒီ ေလွေတြ သြားလာတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ေပါ့ေနာ္ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ဖလွယ္ဖို႔ ထြက္သြားတယ္ ျမင္လုိက္တယ္ ဒါမ်ိဳးမွာ ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ က်ေနာ္တို႔ ျမွင့္တင္ဖို႔ေတြ လိုပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ခုနလို ျဖစ္တဲ႔ အခ်ိန္မွာ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေပါ့ ဥပမာ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံက သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြ စိစစ္တာ မွန္ကန္တယ္ ဆိုရင္ မွန္ကန္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ သူ႔ Verification ၿပီးၿပီဆိုတာနဲ႔ ေသခ်ာၿပီ ဆိုတာနဲ႔ သူ႔ႏုိင္ငံသားေတြကို အျမန္ဆံုး ျပန္ေခၚေပးဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ဒါက လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အရ ေပးေနရေသာ္လည္း က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းမွာ ရွိေနတဲ႔ ျပည္သူ လူထုရဲ႕ သေဘာထားရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။
ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈေပါ့ေနာ္ အနိမ့္ဆံုးမွာ က်ေနတဲ႔ အေနအထားမွာ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားေတြေတာင္မွ ဒီလိုမ်ိဳး စား၀တ္ေနေရးေပါ့ေလ ဒီလိုမ်ိဳး အခက္အခဲ ျဖစ္ေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ဒီလိုမ်ိဳး ေရရွည္ႀကီးေတာ့ ေထာက္ပံ႔ ကူညီေပးဖို႔ ဆိုတာ အခက္အခဲ ရွိတယ္။ အဲေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႕လည္း က်ေနာ္တို႔က လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ ေပါ့ေနာ္ ဒီေဘာင္ေပၚမွာ အျပည့္အ၀ ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။"
ၿပီးခဲ႔တဲ႔ သတင္းပတ္ က ရခိုင္ကမ္းလြန္မွာ ကယ္တင္လိုက္ရသူ ၂၀၈ ဦးတို႔ထဲမွာေတာ့ ၂၀၀ တို႔က ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံသားေတြ ျဖစ္ တယ္လို႔ ျမန္မာဘက္က ေျပာဆိုထားေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံ ဘက္ကေတာ့ ႏုိင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ ္စိစစ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေဒသတြင္း ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏုိင္ေရး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ကုလ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ အထူးအၾကံေပး မစၥတာ ဗီေဂ်း နမ္ဘီးယားတို႔ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔တုန္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကတာမွာေတာ့ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြရဲ႕ တရားမ၀င္ အလုပ္သမား အေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ဖုိ႔ ျမန္မာဘက္က တုိက္တြန္းခဲ႔ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ကေတာ့ ျမန္မာ့ပင္လယ္ျပင္ အတြင္းေရာက္လာတဲ႔ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြကို ကယ္ဆယ္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံေတြဆီ ျပန္လည္ ပို႔ေဆာင္ေရး ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဒီလလပိုင္းက ေၾကညာ လုပ္ေဆာင္ခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။
29.5.2015
ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေနနဲ႔႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ၾကာသပေတးေန႔က တံခါးပိတ္ ၾကားနာ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက၊ ကုလသမဂၢ အေခၚအားျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူစလင္ လူနည္းစု ေတြရဲ႕ ဆိုးရြားတဲ့ အေျခအေနကို အေလးထား ေျပာဆို ၾကတယ္လုိ႔ တက္ေရာက္တဲ့ သံတမန္ေတြက ေျပာပါတယ္။
“ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ သမိုင္း၀င္ ေဆြးေႏြးပြဲ၊ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေပၚ အဓိက ေျပာဆို၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ တိုးတက္ေရးအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး အခရာက်” ဆိုၿပီး အဓိပၸါယ္ရမယ့္ မွတ္ခ်က္ တခုကို ကုလသမဂၢ ဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Samantha Power က သူ႔ရဲ႕ Twitter စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဗီြဒီယိုကေနတဆင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီကို အစီရင္ခံ တင္ျပပါတယ္။ “ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဆိုးရြားတဲ့အေျခအေနနဲ႔ စနစ္တက် ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြ အေၾကာင္း မဟာမင္းႀကီး Zeid က အခုိင္အမာ တင္ျပခဲ့တယ္” လုိ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္တဲ့ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ သံတမန္တဦး ကေျပာတာကို ႐ိုက္တာသတင္းဌာနက ကိုးကားေရးထားပါတယ္။
မဟာမင္းႀကီးရဲ႕ တင္ျပခ်က္အေၾကာင္း ေနာက္ထပ္ သံတမန္ တဦးကလဲ အတည္ျပဳၿပီး ေကာင္စီအေနနဲ႔ ခ်က္ျခင္း အေရးယူ လုပ္ေဆာင္တာမ်ဳိး ထြက္လာဖို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္မထားဘူးလို႔ ဆိုပါ တယ္။ ျပႆနာရဲ႕ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖုိ႔ လံုျခံဳေရးေကာင္စီအဖြဲ႔၀င္ေတြက တုန္႔ျပန္ေျပာဆိုၾကၿပီး အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသက ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြ အေရး ဘန္ေကာက္မွာ က်င္းပမယ့္ အစည္းအေ၀းကို ႀကိဳဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာၾကပါတယ္။
လံုျခံဳေရးေကာင္စီဟာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို ေဆြးေႏြးဖို႔ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ တဲ့ေနရာ မဟုတ္ဘဲ ဂ်ီနီဗာမွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာင္စီက ကိုင္တြယ္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လုိ႔ ႐ုရွားကိုယ္စားလွယ္တဦးကေျပာတာကိုလဲ သံတမန္တဦးက ျပန္ေျပာျပ ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အစဥ္အလာမဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ဒါဟာ ျပည္တြင္းေရးကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုေပမဲ့ အေျခအေနေပၚ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္ အေရး အေျခ အေနနဲ႔႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ၾကာသပေတးေန႔က တံခါးပိတ္ ၾကားနာ ေဆြးေႏြးခဲ့ ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက၊ ကုလသမဂၢ အေခၚအားျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူစလင္ လူနည္းစု ေတြရဲ႕ ဆိုးရြားတဲ့ အေျခအေနကို အေလးထား ေျပာဆို ၾကတယ္လုိ႔ တက္ေရာက္တဲ့ သံတမန္ေတြက ေျပာပါတယ္။
“ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ သမိုင္း၀င္ ေဆြးေႏြးပြဲ၊ ျမန္မာ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေပၚ အဓိက ေျပာဆို၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ တိုးတက္ေရးအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး အခရာက်” ဆိုၿပီး အဓိပၸါယ္ရမယ့္ မွတ္ခ်က္ တခုကို ကုလသမဂၢ ဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Samantha Power က သူ႔ရဲ႕ Twitter စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဗီြဒီယိုကေနတဆင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီကို အစီရင္ခံ တင္ျပပါတယ္။ “ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဆိုးရြားတဲ့အေျခအေနနဲ႔ စနစ္တက် ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြ အေၾကာင္း မဟာမင္းႀကီး Zeid က အခုိင္အမာ တင္ျပခဲ့တယ္” လုိ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္တဲ့ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ သံတမန္တဦး ကေျပာတာကို ႐ိုက္တာသတင္းဌာနက ကိုးကားေရးထားပါတယ္။
မဟာမင္းႀကီးရဲ႕ တင္ျပခ်က္အေၾကာင္း ေနာက္ထပ္ သံတမန္ တဦးကလဲ အတည္ျပဳၿပီး ေကာင္စီအေနနဲ႔ ခ်က္ျခင္း အေရးယူ လုပ္ေဆာင္တာမ်ဳိး ထြက္လာဖို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္မထားဘူးလို႔ ဆိုပါ တယ္။ ျပႆနာရဲ႕ အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖုိ႔ လံုျခံဳေရးေကာင္စီအဖြဲ႔၀င္ေတြက တုန္႔ျပန္ေျပာဆိုၾကၿပီး အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသက ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြ အေရး ဘန္ေကာက္မွာ က်င္းပမယ့္ အစည္းအေ၀းကို ႀကိဳဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာၾကပါတယ္။
လံုျခံဳေရးေကာင္စီဟာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥကို ေဆြးေႏြးဖို႔ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ တဲ့ေနရာ မဟုတ္ဘဲ ဂ်ီနီဗာမွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာင္စီက ကိုင္တြယ္ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လုိ႔ ႐ုရွားကိုယ္စားလွယ္တဦးကေျပာတာကိုလဲ သံတမန္တဦးက ျပန္ေျပာျပ ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အစဥ္အလာမဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ဒါဟာ ျပည္တြင္းေရးကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုေပမဲ့ အေျခအေနေပၚ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္းေျပာပါတယ္။
 |
| လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေနျပည္ေတာ္မွာ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္စဥ္ |
29.5.2015
White Card ေခၚ ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ ျပန္လည္ အပ္ႏွံခဲ့သူ ေတြကို ႏိုင္ငံ အတြင္း ေနထိုင္ခြင့္ ကတ္ျပားသစ္ အျဖစ္ အစိမ္းေရာင္ ကတ္ေတြ ျပန္လည္ ထုတ္ေပးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး နဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေနျပည္ေတာ္မွာ သတင္းေထာက္ ေတြကုိ ဒီေန႔ ေျပာၾကား လုိက္ပါတယ္။
ပန္းေရာင္ ႏုိင္ငံသားကတ္ ေလွ်ာက္ထားလို႔ မရခင္မွာ ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ အပ္ႏွံသူ ေတြကို အေထာက္ အထား တစ္ခု အျဖစ္ ထုတ္ေပး သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာပါတယ္။
"ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ အဲ့လူေတြကို က်ေနာ္တို႔က ကတ္ျပား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ျပန္ေပးရမယ္၊ က်ေနာ္တို႔ ေနာက္ျပန္ေပးမဲ့ကတ္ကလည္း အစိမ္းႏုေရာင္ေလးပါ၊ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ခံရမည့္သူမ်ား ကိုင္တြယ္ရန္လက္မွတ္ဆိုၿပီး အဲ့ဒါျပန္ေပးမွာ၊ သ႔ိုေသာ္လည္း ကာလက ၂ လပဲရွိတယ္၊ မတ္လ ကုန္ကေန ေမလကုန္အထိ ဒီၾကားထဲမွာက်ရင္ အခုနက ကတ္ျပားႀကီးေပးဖို႔ဆိုတာက ဓါတ္ပံုရိုက္ရမယ္ ဟိုဟာေတြလုပ္ရမယ္ မလြယ္ဘူး၊ အဲ့ဒီေတာ့ ေလာေလာဆယ္ လက္ခံရရွိေၾကာင္း ေပးထားတယ္"
ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ဟာ ႏိုင္ငံသားအတိအက် မရွိသူေတြကို ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က စတင္ထုတ္ေပးထား တာျဖစ္ၿပီး သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ အတိအက်မပါရွိတဲ့အတြက္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွာ သက္တမ္းကုန္ဆံုးမွာျဖစ္ေၾကာင္း အစုိးရကေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ႀကီးဦးခင္ရီက ေျပာပါတယ္။
တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ၇ သိန္းေက်ာ္ရွိၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ၄ သိန္းေက်ာ္ ျပန္လည္အပ္ႏွံ ထားၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲ့ဒီအပ္ႏွံၿပီးသား လူပုဂၢိဳလ္ေတြကို ႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ခြင့္ကတ္ အစိမ္းေရာင္ ကတ္ျပားေတြေပးအပ္ဖို႔ စိစစ္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
White Card ေခၚ ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ ျပန္လည္ အပ္ႏွံခဲ့သူ ေတြကို ႏိုင္ငံ အတြင္း ေနထိုင္ခြင့္ ကတ္ျပားသစ္ အျဖစ္ အစိမ္းေရာင္ ကတ္ေတြ ျပန္လည္ ထုတ္ေပးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး နဲ႔ ျပည္သူ႔ အင္အား ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေနျပည္ေတာ္မွာ သတင္းေထာက္ ေတြကုိ ဒီေန႔ ေျပာၾကား လုိက္ပါတယ္။
ပန္းေရာင္ ႏုိင္ငံသားကတ္ ေလွ်ာက္ထားလို႔ မရခင္မွာ ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ အပ္ႏွံသူ ေတြကို အေထာက္ အထား တစ္ခု အျဖစ္ ထုတ္ေပး သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ေျပာပါတယ္။
"ယာယီ သက္ေသခံ လက္မွတ္ အဲ့လူေတြကို က်ေနာ္တို႔က ကတ္ျပား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳး ျပန္ေပးရမယ္၊ က်ေနာ္တို႔ ေနာက္ျပန္ေပးမဲ့ကတ္ကလည္း အစိမ္းႏုေရာင္ေလးပါ၊ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ခံရမည့္သူမ်ား ကိုင္တြယ္ရန္လက္မွတ္ဆိုၿပီး အဲ့ဒါျပန္ေပးမွာ၊ သ႔ိုေသာ္လည္း ကာလက ၂ လပဲရွိတယ္၊ မတ္လ ကုန္ကေန ေမလကုန္အထိ ဒီၾကားထဲမွာက်ရင္ အခုနက ကတ္ျပားႀကီးေပးဖို႔ဆိုတာက ဓါတ္ပံုရိုက္ရမယ္ ဟိုဟာေတြလုပ္ရမယ္ မလြယ္ဘူး၊ အဲ့ဒီေတာ့ ေလာေလာဆယ္ လက္ခံရရွိေၾကာင္း ေပးထားတယ္"
ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ဟာ ႏိုင္ငံသားအတိအက် မရွိသူေတြကို ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က စတင္ထုတ္ေပးထား တာျဖစ္ၿပီး သက္တမ္းကုန္ဆံုးရက္ အတိအက်မပါရွိတဲ့အတြက္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၁ ရက္ေန႔မွာ သက္တမ္းကုန္ဆံုးမွာျဖစ္ေၾကာင္း အစုိးရကေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ႀကီးဦးခင္ရီက ေျပာပါတယ္။
တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ၇ သိန္းေက်ာ္ရွိၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္မွာ ၄ သိန္းေက်ာ္ ျပန္လည္အပ္ႏွံ ထားၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲ့ဒီအပ္ႏွံၿပီးသား လူပုဂၢိဳလ္ေတြကို ႏိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္ခြင့္ကတ္ အစိမ္းေရာင္ ကတ္ျပားေတြေပးအပ္ဖို႔ စိစစ္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
28.5.2015
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေလွစီးေျပးသူ မ်ားရဲ႕ အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပင္လယ္တြင္းမွာ ေမ်ာေနတဲ့ လူေတြကို ကယ္တင္ေရး၊ ခြ်င္းခ်က္ မရွိ ဒီလူေတြကို ကမ္းတက္ ခြင့္ျပဳေရး၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းဆိုသူ ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ အတြက္ အကာကြယ္ ေပးဖို႔ ၀င္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ ၾကန္႔ၾကာမႈ မျဖစ္ေစေရး စတာေတြကို ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူ ေတြဟာ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ စုေ၀း ေရာက္ရွိေန ၾကၿပီလို႔ HRW လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ႀကီးက မေန႔က ေျပာလိုက္ ပါတယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ဖိႏွိပ္မႈေတြ မျပဳလုပ္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ သိသာထင္ရွားတဲ့ ေျခလွမ္းလွမ္းဖို႔ ကို အစိုးရေတြအေနနဲ႔ ေတာင္းဆိုသင့္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ပြားေနတဲ့ ဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ အခုလို လူေတြဟာ အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ပင္လယ္ျပင္ခရီးကို ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးေနၾကတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အိႏၵိယ သမုဒၵယာအတြင္းက ေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြ အေရး ေဆြးေႏြးၾကမဲ့ အထူးအစည္းေ၀းကို အာဖဂန္နစၥတန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာ၊ ကေမာၻဒီးယား၊ အိႏၵိယ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ အီရန္၊ လာအို၊ မေလးရွား၊ နယူးဇီလန္၊ ပါကစၥတန္၊ ပါပူ၀ါနယူးဂီနီ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ သီရိလကၤာ၊ ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္း အပါ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ UNHCR ၊ IOM စတဲ့ အဖြဲ႔ေတြက ထိပ္တန္း တာ၀န္ရွိသူေတြကလည္း ေလ့လာသူေတြအျဖစ္ တက္ေရာက္ၾကဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီညီလာခံကေန ခိုင္မာတဲ့ အေျဖတခု ရရွိလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း HRW အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာတာ၀န္ခံ Brad Adams က ေျပာပါတယ္။
“အေျဖရွာရာမွာ မျဖစ္မေန လိုက္နာရမယ့္ အေျဖမ်ိဳးေတြ ထြက္လာဖုိ႔လိုပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြအေနနဲ႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၾသစေၾတးလ်နဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ တခ်ိဳ႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ဖုိ႔ လက္ခံသင့္ၿပီး တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဒသတြင္းအစိုးရေတြအေနနဲ႔ ဒီဒုကၡသည္ေတြအေပၚ လက္မဆန္စြာ ျပဳမူဆက္ဆံတာေတြ၊ ပင္လယ္ထဲ ျပန္လႊတ္တာေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔လိုၿပီး၊ လူေမွာင္ခိုဂိုဏ္းေတြကိုလည္း ၿဖိဳခြင္းဖုိ႔ လိုပါတယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၅ လၾကာ ကာလအတြင္း ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ေတြကေန ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ မေလးရွားႏိုင္ငံနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံေတြဆီကို အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ အပါအ၀င္ ခန္႔မွန္းေျခ လူေပါင္း ၈,၈၀၀၀ ေလာက္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတယ္လို႔ HRW အဖြဲ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီအထဲမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဖိႏွိပ္ညႇဥ္းပန္းမႈ ခံရလို႔ ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြျဖစ္ၾကသလို၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသားေတြ အမ်ားအျပားလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အမ်ားစုဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ေလွနဲ႔သြားၾကၿပီး အဲဒီကတဆင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံေတြအတြင္း ေတာထဲမွာဖြင့္ထားတဲ့ စခန္းေတြကို ကုန္းလမ္းကေန ပို႔ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ အဲဒီစခန္းေတြမွာ အက်ဥ္းခ်ထားတာ၊ ေငြညစ္တာ၊ ႏွိပ္စက္တာေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး မၾကာေသးခင္ကပဲ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္ေတြမွာ လူေသအေလာင္းေတြ ျမႇဳပ္ႏွံထားတာကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေလွစီးေျပးသူ မ်ားရဲ႕ အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပင္လယ္တြင္းမွာ ေမ်ာေနတဲ့ လူေတြကို ကယ္တင္ေရး၊ ခြ်င္းခ်က္ မရွိ ဒီလူေတြကို ကမ္းတက္ ခြင့္ျပဳေရး၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းဆိုသူ ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ အတြက္ အကာကြယ္ ေပးဖို႔ ၀င္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ ၾကန္႔ၾကာမႈ မျဖစ္ေစေရး စတာေတြကို ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ အစိုးရ တာ၀န္ရွိသူ ေတြဟာ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ စုေ၀း ေရာက္ရွိေန ၾကၿပီလို႔ HRW လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ႀကီးက မေန႔က ေျပာလိုက္ ပါတယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံေတြအေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ဖိႏွိပ္မႈေတြ မျပဳလုပ္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ သိသာထင္ရွားတဲ့ ေျခလွမ္းလွမ္းဖို႔ ကို အစိုးရေတြအေနနဲ႔ ေတာင္းဆိုသင့္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ပြားေနတဲ့ ဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ အခုလို လူေတြဟာ အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ပင္လယ္ျပင္ခရီးကို ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးေနၾကတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီပံုမွန္မဟုတ္တဲ့ အိႏၵိယ သမုဒၵယာအတြင္းက ေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြ အေရး ေဆြးေႏြးၾကမဲ့ အထူးအစည္းေ၀းကို အာဖဂန္နစၥတန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာ၊ ကေမာၻဒီးယား၊ အိႏၵိယ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ အီရန္၊ လာအို၊ မေလးရွား၊ နယူးဇီလန္၊ ပါကစၥတန္၊ ပါပူ၀ါနယူးဂီနီ၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ သီရိလကၤာ၊ ဗီယက္နမ္၊ ထိုင္း အပါ၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ UNHCR ၊ IOM စတဲ့ အဖြဲ႔ေတြက ထိပ္တန္း တာ၀န္ရွိသူေတြကလည္း ေလ့လာသူေတြအျဖစ္ တက္ေရာက္ၾကဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီညီလာခံကေန ခိုင္မာတဲ့ အေျဖတခု ရရွိလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း HRW အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာတာ၀န္ခံ Brad Adams က ေျပာပါတယ္။
“အေျဖရွာရာမွာ မျဖစ္မေန လိုက္နာရမယ့္ အေျဖမ်ိဳးေတြ ထြက္လာဖုိ႔လိုပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရေတြအေနနဲ႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၾသစေၾတးလ်နဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြအေနနဲ႔ တခ်ိဳ႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္အေျခခ်ဖုိ႔ လက္ခံသင့္ၿပီး တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဒသတြင္းအစိုးရေတြအေနနဲ႔ ဒီဒုကၡသည္ေတြအေပၚ လက္မဆန္စြာ ျပဳမူဆက္ဆံတာေတြ၊ ပင္လယ္ထဲ ျပန္လႊတ္တာေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔လိုၿပီး၊ လူေမွာင္ခိုဂိုဏ္းေတြကိုလည္း ၿဖိဳခြင္းဖုိ႔ လိုပါတယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၅ လၾကာ ကာလအတြင္း ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ေတြကေန ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ မေလးရွားႏိုင္ငံနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံေတြဆီကို အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြ အပါအ၀င္ ခန္႔မွန္းေျခ လူေပါင္း ၈,၈၀၀၀ ေလာက္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတယ္လို႔ HRW အဖြဲ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီအထဲမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ဖိႏွိပ္ညႇဥ္းပန္းမႈ ခံရလို႔ ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြျဖစ္ၾကသလို၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသားေတြ အမ်ားအျပားလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အမ်ားစုဟာ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ေလွနဲ႔သြားၾကၿပီး အဲဒီကတဆင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံေတြအတြင္း ေတာထဲမွာဖြင့္ထားတဲ့ စခန္းေတြကို ကုန္းလမ္းကေန ပို႔ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ အဲဒီစခန္းေတြမွာ အက်ဥ္းခ်ထားတာ၊ ေငြညစ္တာ၊ ႏွိပ္စက္တာေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကၿပီး မၾကာေသးခင္ကပဲ ႏွစ္ႏိုင္ငံ နယ္စပ္ေတြမွာ လူေသအေလာင္းေတြ ျမႇဳပ္ႏွံထားတာကို ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။
မေမခ
28.5.2015
ေဝဖန္မႈေတြရွိတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ၄ခုထဲက ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ ဝင္မ်ား အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းမွာ ဘာသာျခား တဦး အေနနဲ႔ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ တဦးကို လက္ထပ္ျခင္း၊ ကြာရွင္းျခင္း၊ သားသမီး ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္ေရး ဆိုင္ရာ အျငင္းပြားသည့္ ကိစၥရပ္တို႔ကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မယ္ ဆိုပါက မည္သည့္ ဥပေဒ၊ ဓေလ့ ထံုးတမ္း တို႔ႏွင့္မွ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ ခြင့္ေပးမွာ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူး လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ပဲ ဆံုးျဖတ္ ရမယ္လို႔ ပါဝင္ထားၿပီး ဒီဥပေဒကို ေမလ ၂၇ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီဥပေဒကို အတည္ျပဳ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဥပေဒ အေပၚ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ တခ်ိဳ႕ရဲ႕သေဘာထားနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕ရဲ႕ တုန္႔ျပန္ခ်က္ေတြ ကို စုစည္းၿပီး ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ မေမခက သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
ဒီဥပေဒကို ေမလ ၁၈ရက္ေန႔က အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး မေန႔က အတည္ျပဳလိုက္တာပါ။ ဒီဥပေဒၾကမ္းဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမတစ္ဦးကို ဘာသာျခား အမ်ိဳးသားေယာက်္းတစ္ဦးက ထိမ္းျမားလက္ထပ္တ့ဲ အခါ က်င့္သံုးရမယ့္ ဥပေဒၾကမ္းတခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို ေဝဖန္မႈေတြရွိေနဆဲျဖစ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္က ဒါကို အတည္ျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦး အေနနဲ႔ ဘာသာျခားတဦးနဲ႔ လက္ထပ္မယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံမွာ မွတ္ပံုတင္ရမွာျဖစ္ၿပီး ကန္႔ကြက္သူမရွိမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး က ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေပးခြင့္ရွိတယ္လို႔လည္း ပါရွိပါတယ္။
ဒီဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ားကမိန္းမျဖစ္သူ ( ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီး) ကို ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အျပဳအမူအားျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းနဲ႔အၾကမ္းဖက္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ပါက အမ်ိဳးသမီးမွ သက္ဆိုင္ရာသို႔ တိုင္ၾကားႏိုင္ ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ မဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ား မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ (သို႔) ေငြဒဏ္ သိန္း ၂၀ ကို တရားရံုးသို႔ ေပးေဆာင္ရမယ္လို႔ ပါဝင္ပါတယ္။း၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္ မ်ား၊ ေစတီပုထိုး ပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္ျခင္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းတို႔၏ အသံုး အေဆာင္မ်ားကို ေနအိမ္တြင္ ထားရွိခြင့္ျပဳရမည္ ျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ အားလံုးကို လြတ္လပ္စြာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရမည္လို႔ဥပေဒမွာပါဝင္ပါတယ္။
ဒီဥပေဒဟာ ကာလေဒသအရေပၚထြန္းလာတဲ့ ဥပေဒတခုျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္အခ်ိဳ႕မွာ ဘာသာျခားနဲ႔ လက္ဆက္ ၿပီး ပါက ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္မ်ား၊ ေစတီပုထိုးပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္မႈကို ကန္႔ကြက္ခံရမႈေတြရွိခဲ့ေၾကာင္းဒီလို သာဓကေတြေၾကာင့္ အခုလို ဥပေဒေပၚေပါက္လာရတာျဖစ္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးလွေဆြက ခုလိုေျပာပါတယ္။
"အျခားဘာသာေတြရဲ႕ အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔စာရင္ ဒါက ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ့ေနပါေသးတယ္။"
ဒီအျပင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦးကို အျခားဘာသာသို႔ အတင္းအက်ပ္ေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူ အား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဥပေဒမွာေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ မူလက ဘာသာေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူအား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ကို ယခင္က ၅ႏွစ္သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ အခု အခါ ၂ႏွစ္သို႔ျပင္ဆင္လိုက္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေျပာပါတယ္။
ဒီဥပေဒေပၚေပါက္လာတာဟာ မူစလင္ဘာသာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ျဖစ္တည္ေပၚေပါက္ လာတာျဖစ္ေပမယ့္ အျခားဘာသာ ဝင္ေတြအေပၚမွာပါ ရိုက္ခတ္မႈေတြ ရွိေနခဲ့တယ္လို႔ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးစတီဖင္ဆာဆိတ္ ကေျပာပါ တယ္။
"က်ေနာ္တို႔ မဆုိင္တဲ့ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း ၊ မဆိုင္တဲ့ ဘာသာေရးဘက္ ကလည္း နည္းနည္းေလးေတာ့ အကုန္လံုး ကသိကေအာက္ ထိခုိက္တဲ့ သေဘာေပါ့။ ျပႆနာ မေပၚတဲ့ဟာလည္း ေပၚေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ။ ကာကြယ္သင့္တဲ့အရာ တခုလို႔ပဲ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ျမင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တခုေတာ့ ရွိတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ က်န္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး က်န္တဲ့ဘာသာ က်န္တဲ့လူမ်ိဳး နဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ဒါက မလိုအပ္ပဲနဲ႔ လာၿပီးေတာ့ ျပႆနာက လာၿပီးေတာ့ ရိုက္တာေပါ့။ အကုန္လံုးေပါ့ေနာ့္။"
အမ်ိဳးသမီးေရးလႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီဥပေဒအေပၚကိုလက္မခံတာ ေတြရွိၿပီး Rainbow အဖြဲ႔က အမ်ိဳးသမီးအေရး ပါဝင္လႈပ္ရွားသူတဦးက ဒီဥပေဒမွာ ကန္႔သတ္မႈေတြရွိတယ္လို႔ခုလိုေျပာပါတယ္။
"က်မတို႔ တခ်ိန္လံုး က်မတို႔ေရွ႕က အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္ က်မတို႔ မိဘတို႔က အစ အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္။ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ နဲ႔ ေဘာင္ခတ္ခံ ထားရတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆံုးရံႈးတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဥပေဒအရ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေတြအတြက္ကို ဒါက အရမ္းႀကီးကို ခြဲျခားထား သလိုမ်ားျဖစ္ေနမလားလို႔ က်မကေတာ့ အဲ့လိုျမင္ပါတယ္ရွင့္
ဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္တဲ့ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးဟာ ဥပေဒၾကမ္းပါ ျပဌာန္းခ်က္ တစ္ခုခုကို ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့ရင္ အနည္းဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၆ လကေန ၃ ႏွစ္အထိ ခ်မွတ္နုိင္သလို အမ်ားဆံုး ေငြဒဏ္ ၅သိန္း ဒါမွမဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္ လံုးျဖစ္ေစ က်ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ဥပေဒၾကမ္းကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကလည္း အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ထံ ေပးပို႔ မွာျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက လက္မွတ္ထိုးပါက ဒီဥပေဒဟာ အတည္ျဖစ္ လာမွာပါ။ ဒီဥပေဒ အတည္ျဖစ္ပါက မူလ တည္ဆဲဥပ ေဒျဖစ္တဲ့ ၁၉၅၄ အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဥပေဒဟာပယ္ဖ်က္မွာျဖစ္ၿပီး ဒီဥပေဒအတိုင္းသာ လိုက္နာရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေဝဖန္မႈေတြရွိတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ၄ခုထဲက ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ ဝင္မ်ား အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းမွာ ဘာသာျခား တဦး အေနနဲ႔ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ တဦးကို လက္ထပ္ျခင္း၊ ကြာရွင္းျခင္း၊ သားသမီး ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ အိမ္ေထာင္ေရး ဆိုင္ရာ အျငင္းပြားသည့္ ကိစၥရပ္တို႔ကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မယ္ ဆိုပါက မည္သည့္ ဥပေဒ၊ ဓေလ့ ထံုးတမ္း တို႔ႏွင့္မွ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ ခြင့္ေပးမွာ မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူး လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ပဲ ဆံုးျဖတ္ ရမယ္လို႔ ပါဝင္ထားၿပီး ဒီဥပေဒကို ေမလ ၂၇ရက္ေန႔က က်င္းပခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီဥပေဒကို အတည္ျပဳ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဥပေဒ အေပၚ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ တခ်ိဳ႕ရဲ႕သေဘာထားနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕ရဲ႕ တုန္႔ျပန္ခ်က္ေတြ ကို စုစည္းၿပီး ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ မေမခက သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
ဒီဥပေဒကို ေမလ ၁၈ရက္ေန႔က အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး မေန႔က အတည္ျပဳလိုက္တာပါ။ ဒီဥပေဒၾကမ္းဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိန္းမတစ္ဦးကို ဘာသာျခား အမ်ိဳးသားေယာက်္းတစ္ဦးက ထိမ္းျမားလက္ထပ္တ့ဲ အခါ က်င့္သံုးရမယ့္ ဥပေဒၾကမ္းတခုျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို ေဝဖန္မႈေတြရွိေနဆဲျဖစ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္က ဒါကို အတည္ျပဳခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦး အေနနဲ႔ ဘာသာျခားတဦးနဲ႔ လက္ထပ္မယ္ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံမွာ မွတ္ပံုတင္ရမွာျဖစ္ၿပီး ကန္႔ကြက္သူမရွိမွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး က ထိမ္းျမားလက္ထပ္ေပးခြင့္ရွိတယ္လို႔လည္း ပါရွိပါတယ္။
ဒီဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ားကမိန္းမျဖစ္သူ ( ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီး) ကို ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အျပဳအမူအားျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းနဲ႔အၾကမ္းဖက္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ပါက အမ်ိဳးသမီးမွ သက္ဆိုင္ရာသို႔ တိုင္ၾကားႏိုင္ ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ မဟုတ္တဲ့ ေယာက္်ား မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ (သို႔) ေငြဒဏ္ သိန္း ၂၀ ကို တရားရံုးသို႔ ေပးေဆာင္ရမယ္လို႔ ပါဝင္ပါတယ္။း၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးရဲ႕ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္ မ်ား၊ ေစတီပုထိုး ပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္ျခင္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ထံုးတမ္းတို႔၏ အသံုး အေဆာင္မ်ားကို ေနအိမ္တြင္ ထားရွိခြင့္ျပဳရမည္ ျဖစ္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာဝင္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ အားလံုးကို လြတ္လပ္စြာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေပးရမည္လို႔ဥပေဒမွာပါဝင္ပါတယ္။
ဒီဥပေဒဟာ ကာလေဒသအရေပၚထြန္းလာတဲ့ ဥပေဒတခုျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္အခ်ိဳ႕မွာ ဘာသာျခားနဲ႔ လက္ဆက္ ၿပီး ပါက ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ရာ ဗုဒၶရုပ္ပြားပံုေတာ္မ်ား၊ ဆင္းတုေတာ္မ်ား၊ ေစတီပုထိုးပံုေတာ္မ်ား ၊ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းပံုေတာ္မ်ား ထားရွိကိုးကြယ္မႈကို ကန္႔ကြက္ခံရမႈေတြရွိခဲ့ေၾကာင္းဒီလို သာဓကေတြေၾကာင့္ အခုလို ဥပေဒေပၚေပါက္လာရတာျဖစ္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးလွေဆြက ခုလိုေျပာပါတယ္။
"အျခားဘာသာေတြရဲ႕ အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔စာရင္ ဒါက ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ့ေနပါေသးတယ္။"
ဒီအျပင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးတဦးကို အျခားဘာသာသို႔ အတင္းအက်ပ္ေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူ အား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဥပေဒမွာေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ မူလက ဘာသာေျပာင္း ကိုးကြယ္ေစသူအား ခ်မွတ္တဲ့ ေထာင္ဒဏ္ကို ယခင္က ၅ႏွစ္သတ္မွတ္ထားေပမယ့္ အခု အခါ ၂ႏွစ္သို႔ျပင္ဆင္လိုက္ေၾကာင္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေျပာပါတယ္။
ဒီဥပေဒေပၚေပါက္လာတာဟာ မူစလင္ဘာသာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ျဖစ္တည္ေပၚေပါက္ လာတာျဖစ္ေပမယ့္ အျခားဘာသာ ဝင္ေတြအေပၚမွာပါ ရိုက္ခတ္မႈေတြ ရွိေနခဲ့တယ္လို႔ ခ်င္းတိုးတက္ေရးပါတီ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးစတီဖင္ဆာဆိတ္ ကေျပာပါ တယ္။
"က်ေနာ္တို႔ မဆုိင္တဲ့ တုိင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္း ၊ မဆိုင္တဲ့ ဘာသာေရးဘက္ ကလည္း နည္းနည္းေလးေတာ့ အကုန္လံုး ကသိကေအာက္ ထိခုိက္တဲ့ သေဘာေပါ့။ ျပႆနာ မေပၚတဲ့ဟာလည္း ေပၚေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ။ ကာကြယ္သင့္တဲ့အရာ တခုလို႔ပဲ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ျမင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တခုေတာ့ ရွိတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ က်န္တဲ့ အမ်ိဳးသမီး က်န္တဲ့ဘာသာ က်န္တဲ့လူမ်ိဳး နဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ဒါက မလိုအပ္ပဲနဲ႔ လာၿပီးေတာ့ ျပႆနာက လာၿပီးေတာ့ ရိုက္တာေပါ့။ အကုန္လံုးေပါ့ေနာ့္။"
အမ်ိဳးသမီးေရးလႈပ္ရွားသူအခ်ိဳ႕ကလည္း ဒီဥပေဒအေပၚကိုလက္မခံတာ ေတြရွိၿပီး Rainbow အဖြဲ႔က အမ်ိဳးသမီးအေရး ပါဝင္လႈပ္ရွားသူတဦးက ဒီဥပေဒမွာ ကန္႔သတ္မႈေတြရွိတယ္လို႔ခုလိုေျပာပါတယ္။
"က်မတို႔ တခ်ိန္လံုး က်မတို႔ေရွ႕က အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္ က်မတို႔ မိဘတို႔က အစ အစဥ္အဆက္ေပါ့ေနာ္။ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ နဲ႔ ေဘာင္ခတ္ခံ ထားရတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆံုးရံႈးတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဥပေဒအရ ကန္႔သတ္ထားတဲ့ အခါက်ေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေတြအတြက္ကို ဒါက အရမ္းႀကီးကို ခြဲျခားထား သလိုမ်ားျဖစ္ေနမလားလို႔ က်မကေတာ့ အဲ့လိုျမင္ပါတယ္ရွင့္
ဥပေဒမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မဟုတ္တဲ့ အမ်ဳိးသားတစ္ဦးဟာ ဥပေဒၾကမ္းပါ ျပဌာန္းခ်က္ တစ္ခုခုကို ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့ရင္ အနည္းဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၆ လကေန ၃ ႏွစ္အထိ ခ်မွတ္နုိင္သလို အမ်ားဆံုး ေငြဒဏ္ ၅သိန္း ဒါမွမဟုတ္ ဒဏ္ႏွစ္ရပ္ လံုးျဖစ္ေစ က်ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာ ဥပေဒၾကမ္းကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကလည္း အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္ထံ ေပးပို႔ မွာျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက လက္မွတ္ထိုးပါက ဒီဥပေဒဟာ အတည္ျဖစ္ လာမွာပါ။ ဒီဥပေဒ အတည္ျဖစ္ပါက မူလ တည္ဆဲဥပ ေဒျဖစ္တဲ့ ၁၉၅၄ အထူး ထိမ္းျမားျခင္း ဥပေဒဟာပယ္ဖ်က္မွာျဖစ္ၿပီး ဒီဥပေဒအတိုင္းသာ လိုက္နာရမွာျဖစ္ပါတယ္။
မခင္ျဖဴေထြး
28.5.2015
ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ အေနနဲ႔ ထိေရာက္တဲဲ့ လက္ေတြ႔ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ သင့္တယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး အဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕က တိုက္တြန္း ေနၾကပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသက ပင္လယ္ျပင္မွာ ပိတ္မိေနတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ံုစိုက္မႈေတြ ရွိခဲ့ၿပီး တဲ့ေနာက္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္သလို၊ မနက္ျဖန္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာလည္း အာရွႏိုင္ငံေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ မွာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။ မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံေတြကေန အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြကို ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ခြာလာၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီမွာ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံေတြ ကို ေရာက္လာၾကသူ တခ်ိဳ႕ရွိသလို ပင္လယ္ထဲမွာ ေမ်ာေန သူေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိတယ္လို႔ ဆုိၿပီး ဒီလူေတြကို ရွာေဖြ ကယ္ဆယ္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ တိုက္တြန္း ေျပာဆိုသံေတြ ထြက္လာခဲ့ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာလည္း ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမွာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဦးေဆာင္ၿပီး လုံၿခံဳေရးေကာင္စီကို တင္ျပမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးမႈကေန ထိေရာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ခ်မွတ္သင့္တယ္လို႔ လန္ဒန္အေျခစိုက္ Burma Campaign UK အဖြဲ႔ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Mark Farmaner က ေျပာပါတယ္။
“ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြးမယ့္ကိစၥကို က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္တာက ဒီလို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာကို မၾကာခဏ ေဆြးေႏြးေပမဲ့ တကယ္ လက္ေတြ႔ ဘာမွမလုပ္တာကိုပါ။ အေျပာသက္သက္နဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ခ်င္တာက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ ကေန အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို ဒီကိစၥ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းမႈေတြကို ဦးေဆာင္လုပ္ဖို႔ ေျပာတာမ်ိဳးပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ျမန္မာအစိုးက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျပည္တြင္းျပည္ပ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ခုထိ အကန္႔အသတ္ေတြ လုပ္ထားတာ ေၾကာင့္ပါ။”
႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အမ်ားအျပား ပင္လယ္ျဖတ္ ထြက္ေျပးေနၾကရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းတခုထဲမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ နဲ႔ အေထာက္အပံ့ မရတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း လို႔ မာ့ခ္ ဖာမနာက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကို လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုးရက အကန္႔အသတ္မထားဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ဖိအားေပး လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ မာ့ခ္ ဖာမနာက ေျပာပါတယ္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈလုပ္ငန္းေတြကို အကန္႔အသတ္မရွိ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညိွႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္ဖို႔အတြက္ ကမၻာ့ ၾသဇာအရွိဆံုး အဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ကေန အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးတာကျမန္မာအစိုးရကိုလည္း သူတုိ႔လက္ရွိ မူ၀ါဒေတြ ေျပာင္းလဲလာေအာင္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အကူအညီေတြကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳေအာင္ ခိုင္မာတဲ့ သတင္းစကား တရပ္ ေပးရာလည္း က်ပါတယ္။”
ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရး ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိသလို၊ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပဲ ျမန္မာအပါအ၀င္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာလည္း မနက္ျဖန္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ၾကဖို႔ ရွိေနတာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔ Human Rights Watch ရဲ႕ အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံတဦးျဖစ္တဲ့ Phil Robertson ကေတာ့ ဒီ အစည္းအေ၀း ကေန ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြ ပူးေပါင္းပါ၀င္တဲ့ မျဖစ္မေန လုိက္နာရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“သက္ဆုိင္ရာ ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ မျဖစ္မေန လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရဖို႔လို ပါတယ္။ အရင္ဆံုး ဦးစားေပး လုပ္ရမွာက ပင္လယ္ထဲေမ်ာေနတဲ့သူေတြကို ရွာေဖြ ကယ္ဆယ္ဖို႔ပါ။ ၿပီးရင္ေတာ့ UNHCR နဲ႔ IOM တို႔ကို ဒီလူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ ျပဳၿပီး သူတို႔ဟာ ဒုကၡသည္ေတြ လား၊ ဒါမွမဟုတ္ လူေမွာင္ခိုကူးခံရတဲ့ သူေတြလား စသျဖင့္ စိစစ္ အတည္ျပဳၿပီး လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးရပါမယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ မူ၀ါဒကို ေျပာင္းလဲၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ရပ္တန္႔ ရပါမယ္။ သူတို႔ေတြ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာ ျပန္ေနခြင့္ ျပဳၿပီး ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံေပးရပါလိမ့္မယ္။”
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕က အစည္းအေ၀းကို အာရွႏုိင္ငံ ၁၇ ႏုိင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ၾကမယ့္အျပင္ အေမရိကန္နဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံေတြ က ေစာင့္ၾကည့္ေလ့ လာသူေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာေအဂ်င္စီ UNHCR နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္း ၀င္ေရာက္သူမ်ားဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔ IOM တို႔လည္း တက္ေရာက္ၾကမွာပါ။
ဒီအေတာအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအဖြဲ႔ APHR ကလည္း ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ဆက္ဆံ မႈေတြ အဆံုးသတ္ဖို႔ ကိစၥ အပါအ၀င္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ျပႆနာ အရင္းခံကို လာမယ့္ အစည္းအေ၀းမွာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ မေလးရွား အစိုးရကို တိုက္တြန္းေနပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ အေနနဲ႔ ထိေရာက္တဲဲ့ လက္ေတြ႔ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ သင့္တယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး အဖြဲ႔ တခ်ိဳ႕က တိုက္တြန္း ေနၾကပါတယ္။ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသက ပင္လယ္ျပင္မွာ ပိတ္မိေနတဲ့ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အာ႐ံုစိုက္မႈေတြ ရွိခဲ့ၿပီး တဲ့ေနာက္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမွာ ျဖစ္သလို၊ မနက္ျဖန္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာလည္း အာရွႏိုင္ငံေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ မွာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။ မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပေပးပါမယ္။
ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံေတြကေန အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြကို ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ခြာလာၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ ေထာင္နဲ႔ခ်ီမွာ မေလးရွားနဲ႔ အင္ဒိုနီးရွား ႏုိင္ငံေတြ ကို ေရာက္လာၾကသူ တခ်ိဳ႕ရွိသလို ပင္လယ္ထဲမွာ ေမ်ာေန သူေတြလည္း အမ်ားအျပား ရွိတယ္လို႔ ဆုိၿပီး ဒီလူေတြကို ရွာေဖြ ကယ္ဆယ္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ တိုက္တြန္း ေျပာဆိုသံေတြ ထြက္လာခဲ့ ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာလည္း ဒီကိစၥ ေဆြးေႏြးၾကမွာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad Al Hussein က ဦးေဆာင္ၿပီး လုံၿခံဳေရးေကာင္စီကို တင္ျပမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးမႈကေန ထိေရာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ခ်မွတ္သင့္တယ္လို႔ လန္ဒန္အေျခစိုက္ Burma Campaign UK အဖြဲ႔ရဲ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Mark Farmaner က ေျပာပါတယ္။
“ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး ေဆြးေႏြးမယ့္ကိစၥကို က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ စိုးရိမ္တာက ဒီလို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ျပႆနာကို မၾကာခဏ ေဆြးေႏြးေပမဲ့ တကယ္ လက္ေတြ႔ ဘာမွမလုပ္တာကိုပါ။ အေျပာသက္သက္နဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ခ်င္တာက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အပံ့ေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီ ကေန အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို ဒီကိစၥ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းမႈေတြကို ဦးေဆာင္လုပ္ဖို႔ ေျပာတာမ်ိဳးပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆုိေတာ့ ျမန္မာအစိုးက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျပည္တြင္းျပည္ပ အကူအညီေပးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ခုထိ အကန္႔အသတ္ေတြ လုပ္ထားတာ ေၾကာင့္ပါ။”
႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အမ်ားအျပား ပင္လယ္ျဖတ္ ထြက္ေျပးေနၾကရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းတခုထဲမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ နဲ႔ အေထာက္အပံ့ မရတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း လို႔ မာ့ခ္ ဖာမနာက ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကို လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုးရက အကန္႔အသတ္မထားဖို႔ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ဖိအားေပး လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ မာ့ခ္ ဖာမနာက ေျပာပါတယ္။
“ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈလုပ္ငန္းေတြကို အကန္႔အသတ္မရွိ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညိွႏိႈင္းမႈေတြ လုပ္ဖို႔အတြက္ ကမၻာ့ ၾသဇာအရွိဆံုး အဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ကေန အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးတာကျမန္မာအစိုးရကိုလည္း သူတုိ႔လက္ရွိ မူ၀ါဒေတြ ေျပာင္းလဲလာေအာင္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အကူအညီေတြကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳေအာင္ ခိုင္မာတဲ့ သတင္းစကား တရပ္ ေပးရာလည္း က်ပါတယ္။”
ဒီကေန႔ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ေတြ အေရး ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိသလို၊ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပဲ ျမန္မာအပါအ၀င္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇ ႏိုင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာလည္း မနက္ျဖန္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြး ၾကဖို႔ ရွိေနတာပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႔ Human Rights Watch ရဲ႕ အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံတဦးျဖစ္တဲ့ Phil Robertson ကေတာ့ ဒီ အစည္းအေ၀း ကေန ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြ ပူးေပါင္းပါ၀င္တဲ့ မျဖစ္မေန လုိက္နာရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကို ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“သက္ဆုိင္ရာ ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ မျဖစ္မေန လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမယ့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရဖို႔လို ပါတယ္။ အရင္ဆံုး ဦးစားေပး လုပ္ရမွာက ပင္လယ္ထဲေမ်ာေနတဲ့သူေတြကို ရွာေဖြ ကယ္ဆယ္ဖို႔ပါ။ ၿပီးရင္ေတာ့ UNHCR နဲ႔ IOM တို႔ကို ဒီလူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ ျပဳၿပီး သူတို႔ဟာ ဒုကၡသည္ေတြ လား၊ ဒါမွမဟုတ္ လူေမွာင္ခိုကူးခံရတဲ့ သူေတြလား စသျဖင့္ စိစစ္ အတည္ျပဳၿပီး လိုအပ္တဲ့ အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးရပါမယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ မူ၀ါဒကို ေျပာင္းလဲၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ရပ္တန္႔ ရပါမယ္။ သူတို႔ေတြ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာ ျပန္ေနခြင့္ ျပဳၿပီး ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံေပးရပါလိမ့္မယ္။”
ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕က အစည္းအေ၀းကို အာရွႏုိင္ငံ ၁၇ ႏုိင္ငံက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ တက္ေရာက္ၾကမယ့္အျပင္ အေမရိကန္နဲ႔ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံေတြ က ေစာင့္ၾကည့္ေလ့ လာသူေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာေအဂ်င္စီ UNHCR နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ေရႊ႕ေျပာင္း ၀င္ေရာက္သူမ်ားဆိုင္ရာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔ IOM တို႔လည္း တက္ေရာက္ၾကမွာပါ။
ဒီအေတာအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားအဖြဲ႔ APHR ကလည္း ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္ဆက္ဆံ မႈေတြ အဆံုးသတ္ဖို႔ ကိစၥ အပါအ၀င္ ေလွစီးေျပး ဒုကၡသည္ ျပႆနာ အရင္းခံကို လာမယ့္ အစည္းအေ၀းမွာ အဓိကထား ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ မေလးရွား အစိုးရကို တိုက္တြန္းေနပါတယ္။
ေမ ၂၆၊ ၂၀၁၅
ေအာစလုိ၊ ေနာ္ေ၀း
ျမန္မာျပည္က ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးေတြ အတြက္ တသားတည္း ရွိမႈနဲ႔ ေထာက္ခံမႈ ျပသတဲ့ သတင္း စကားကုိ က်မ ပါးလုိက္ ပါရေစ။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြဟာ သူတုိ႔ ဘုိးစဥ္ ေဘာင္ဆက္ အိမ္ေတြမွာ ေနလာ ခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ဌာေနဖြား တုိင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ ေတာင္းဆုိတာဆုိလုိ႔ သူတုိ႔ထံကေန ျမန္မာ စစ္အစုိးရက သိမ္းယူသြားတဲ့ ႏုိင္ငံသားအဆင့္အတန္းကုိ ျပန္လည္ေပးအပ္ဖုိ႔ဆုိတာပါပဲ။ သူတုိ႔ပုိင္ဆုိင္ရာေျမေပၚမွာ သူတုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံသားမဟုတ္သလုိ ဆက္ဆံတာဟာ ကုိယ္က်င့္ပုိင္းဆုိင္ရာ မွားယြင္းေနပါတယ္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစလုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ေဘးဒုကၡဟာ ပုိမုိဆုိးရြားလုိ႔ လာခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ သူတုိ႔ဟာ ညီတူညီမွ်ေလာက္ အႏၱရာယ္မ်ားတဲ့ ေရြးခ်ယ္စရာ လမ္းႏွစ္ခုသာ ရွိတယ္လုိ႔ ထင္ျမင္ခံစားေနၾကရပါတယ္။ တလမ္းက ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ဆက္ေနၿပီး အေသခံမလား။ ေနာက္တလမ္းက ေလွစီးၿပီး ထြက္ေျပးမလား ဆုိတာပါပဲ။ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီးအဆုိအရ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ထုိင္း နဲ႔ မေလးရွား ကုိ ဦးတည္သြားတဲ့ ေလွေတြထဲမွာ ကေလးသူငယ္နဲ႔ မိန္းမမ်ားအပါအဝင္ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ထြက္ခြာလာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာအေရအတြက္ဟာ ၅၃၀၀၀ ခန္႔ ရွိပါတယ္။
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းအေနနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဆီကုိ အေျခခံ လူသားခ်င္းေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြ အေရာက္ေပးပုိ႔ၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္မွာ အဲဒီ လူသားခ်င္းေထာက္ထားတဲ့ အကူအညီေတြဟာ သူတုိ႔ထံကုိ မေရာက္ရွိေသးပါဘူး။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ လက္နက္မကုိင္၊ အၾကမ္းမဖက္နည္းနဲ႔ ႐ုန္းကန္တုိက္ပြဲဝင္ေနၾကရတဲ့ ျမန္မာျပည္က တခုတည္းေသာ လူနည္းစုတုိင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးေတြအတြက္ အသုံးျပဳေနတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ အၾကမ္းမဖက္တဲ့ တုိက္ပြဲကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အသုိင္းအဝုိင္းက အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ေထာက္ခံအားေပးၾကဖုိ႔ လုိပါတယ္။
႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြ ခံစားေနရတဲ့ ဒုကၡ နဲ႔ သူတုိ႔ဟာ သူတုိ႔အစုိးရလက္ထဲမွာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚက်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈေတြကုိ ႀကဳံေတြ႕ခံစားေနရတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ ဥေရာပသမဂၢ၊ အာဆီယံနဲ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းေတြက အသိအမွတ္ျပဳလက္ခံဖုိ႔ က်မတုိ႔ လုိလားပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္တာကုိ အဆုံးသတ္ဖုိ႔ က်မတုိ႔ အလုိရွိပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားဝိုင္းေတြလုပ္မယ္၊ အျပဳသေဘာေဆာင္ဆက္ဆံမယ္ဆုိရင္ အဲဒီအခ်က္ဟာ အေရးႀကီးတဲ့အေျခခံ ျဖစ္ရပါမယ္။
က်မရဲ႕ မိတ္ေဆြလည္းျဖစ္၊ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္လည္းျဖစ္သူ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္တူးတူးအပါအဝင္ အျခားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္အတူ လက္တြဲၿပီး က်မ တုိက္တြန္းပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြအတြက္ ရပ္တည္ေပးဖုိ႔နဲ႔ သူတုိ႔အသက္ေတြကုိ ကယ္တင္ႏုိင္ေအာင္ ရပ္တည္ေျပာၾကားေပးဖုိ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာအသုိင္းအဝုိင္းတခုအေနနဲ႔ က်မတုိ႔မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔တုိင္းျပည္အတြင္းမွာ၊ သူတုိ႔လူ႕အဖြဲ႕အစည္းၾကားမွာ သူတုိ႔ရဲ႕ေနရာမွန္ ျပန္လည္ရရွိဖုိ႔ နဲ႔ ျမန္မာျပည္ဟာ သူ႕လူမ်ဳိးအားလုံးအတြက္ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ရွာေဖြဖုိ႔ ေရွ႕သုိ႔ ဆက္ေရြ႕လိမ့္မယ္လုိ႔ က်မတုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
ေက်းဇူးအမ်ားႀကီးတင္ပါတယ္။ မုိင္ရိဒ္ မက္ဂြဲ ပါ။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ေမ ၂၆၊ ၂၀၁၅
ေအာစလုိ၊ ေနာ္ေ၀း
ဟဲလုိ… ၿငိမ္ခ်မ္းေရး ျမတ္ႏုိးသူမ်ား၊ လုပ္ေဖာ္ ကုိင္ဖက္ မ်ားႏွင့္ မိတ္ေဆြမ်ား ခင္ဗ်ား။
ဟဲလုိ… ၿငိမ္ခ်မ္းေရး ျမတ္ႏုိးသူမ်ား၊ လုပ္ေဖာ္ ကုိင္ဖက္ မ်ားႏွင့္ မိတ္ေဆြမ်ား ခင္ဗ်ား။
အီလက္ ထေရာနစ္ နည္းနဲ႔ ခင္ဗ်ား တုိ႔ကုိ မိန္႔ခြန္း ေျပာရတဲ့ အတြက္ ဝမ္းနည္း ပါတယ္။ အသက္ အရြယ္ႀကီးရင့္လာျခင္းရဲ႕ ဆုိးက်ဳိးေတြ ထဲက တခုကေတာ့ ခရီးသြားရတာ တမ်ဳိးတမည္ ခက္ခဲ လာတတ္ တာပါပဲ။ ကမၻာေပၚမွာ အရွည္ၾကာဆုံး လူ႕အခြင့္အေရး ကပ္ေဘးႀကီးေတြထဲက တခုကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ အတြက္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ရဲ႕ အာ႐ုံ စူးစုိက္မႈေတြကုိ အထုိင္ ခ်ေနၾကတဲ့ အခ်ိန္မွာ အားေပး စကားနဲ႔ တသားတည္း ရွိမႈ စကား အနည္းငယ္ကုိ ေျပာၾကားခြင့္ ရတဲ့ အတြက္ အားလုံးကုိ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္ အတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ျမန္မာအစုိးရေပၚ အမွတ္ေပးေသာ္လည္း ဒီအခ်က္က ကုိယ့္တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြျဖစ္တဲ့ အထူးသျဖင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚမွာ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျငင္းဆန္မႈ နဲ႔ ဖိႏွိပ္မႈေတြကုိ မျမင္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ေၾကာင္ေတာင္မကန္းေစခဲ့ပါဘူး။ တုိင္းျပည္တျပည္ဟာ သူ႕ကုိယ္သူ ျပန္ၿပီး ရန္လုိေနခဲ့ရင္၊ သူတုိင္းသူျပည္သားအားလုံးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ တန္ဘုိးကုိ အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ ကာကြယ္ဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္ဆုိရင္ အဲဒီတုိင္းျပည္ဟာ လြတ္လပ္တဲ့ တုိင္းျပည္တခု မဟုတ္ပါဘူး။ လြတ္လပ္မႈဆုိတာ ခြဲျခမ္းေပးလုိ႔ ရတာမ်ဳိးမဟုတ္။ အားလုံးကုိ ဖိတ္ေခၚရမယ္။ အားလုံးကုိ တခုလုံးေပးရမယ္။
ၿဗိတိသွ်ေတြက ဗမာျပည္နယ္စပ္မ်ဥ္းကုိ ေျမပုံေပၚမွာဆြဲခဲ့တုန္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း မရွိခဲ့ဘူး။ အဲဒီ ေဖာင္တိန္ဆြဲသားခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ နယ္နိမိတ္အနားသတ္ေျမေပၚက လူသားေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘုိးဘြားစဥ္ဆက္ေနလာခဲ့တဲ့ ေျမဟာ ႏုိင္ငံေရးနယ္နိမိတ္စည္းမ်ဥ္းေတြကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ပါတယ္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံရတဲ့ ကုိလုိနီေခတ္လြန္ ဗမာအစုိးရက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ မူလကတည္းက အေျခခ်ေနထုိ္င္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြအျဖစ္ တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၇၄ ခုႏွစ္အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ပထမ စစ္အစုိးရကလည္း ထုိနည္းတူစြာ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
တုိင္းျပည္အေနာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားအေပၚ စစ္တပ္က ျခယ္လွယ္မႈဟာ သကၠရာဇ္ကုိ ေနာက္ျပန္သြားၾကည့္ရင္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ေလာက္အထိ ျပန္သြားပါတယ္။ ပထမေတာ့ ရခုိင္ခြဲထြက္ေရးသမားမ်ားကုိ ေခ်မႈန္းၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာရခုိင္ေတြကုိ ေခါင္းမေထာင္ႏုိင္ေအာင္ ႏွိမ္နင္းဖုိ႔ စစ္တပ္ဟာ မြတ္ဆလင္႐ုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ စစ္တပ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဖက္လွည့္လာတယ္။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ အေရွ႕ဖ်ားစီးပြားေရးေစာင့္ၾကည့္စာေစာင္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဗမာ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈရဲ႕ သားေကာင္ေတြလုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒတရပ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ တုိင္းရင္းသားစာရင္းက ပယ္ဖ်က္လုိက္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ေျပာင္းေရႊ႕လာသူ မြတ္ဆလင္ေတြလုိ႔ ပုံေဖာ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေရခ်ိန္ျမင့္မားလာခ်ိန္ ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ားစုဟာ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္က ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ခုိးဝင္လာသူေတြလုိ႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာတသိန္းေက်ာ္ဟာ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ပိတ္မိေနပါတယ္။ “သူတုိ႔ရဲ႕ လုံၿခဳံမႈအတြက္”ဆုိၿပီး သူတုိ႔ကုိ အဲဒီစခန္းေတြထဲက အျပင္ထြက္ခြင့္မေပးပါဘူး။ သူတုိ႔ဟာ ယာယီသက္ေသခံ ကပ္ျပားေတြကုိ ကုိင္ေဆာင္ထားပါတယ္။ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွာေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ မဲေပးခြင့္ေတြ ဆုံး႐ႈံးသြားခဲ့ေတာ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရဟာ ရခုိင္ေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအၾကားက ပဋိပကၡကုိ သာမန္ ဘာသာေရးအရ ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈ သုိ႔မဟုတ္ လူမ်ဳိးစုေတြအၾကား ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈလုိ႔ ပုံေဖာ္ကာ တာဝန္ကေန ေရွာင္လႊဲဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ႏုိဘဲလ္ဆုရွင္ အမၼာတီယာဆင္ အပါအဝင္ ထင္ရွားတဲ့ ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ သုေတသနသမားမ်ားရဲ႕ သတိေပးခ်က္ကုိပဲ ပုိၿပီး အေလးဂ႐ုျပဳမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမၼာတီယာဆင္ရဲ႕ အဆုိအရ အစုိးရရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြအေပၚမွာ က်ဴးလြန္တဲ့ တျဖည္းျဖည္းမွ်င္းသတ္ေနေသာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈကုိ ဖုံးကြယ္ဖုိ႔ တမင္တကာ မဟုတ္မမွန္ ဆင္လုံးမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာမုန္းတီးေရးစိတ္ေတြကုိ အစုိးရကုိယ္တုိင္က ဂ႐ုတစုိက္နဲ႔ ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြ ရွိေနပါတယ္လုိ႔ ပညာရွင္မ်ားက ဆုိပါတယ္။
လူသားေတြဟာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ပုံပန္းသ႑ာန္ နဲ႔ ျပဳမူပုံ ကြဲလြဲမႈ ရွိခ်င္ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္သူကမွ ပုိၿပီးသာလြန္ျမင့္ျမတ္တယ္လုိ႔ မေျပာၾကားႏုိင္ၾကပါဘူး။ သဘာဝအတုိင္းကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြအၾကား ကြဲျပားျခားနားမႈမရွိပါဘူး။ ခရစ္ယာန္တေယာက္ရဲ႕ ႏွလုံးသားကုိယူၿပီး ဟိႏၵဴတေယာက္ရဲ႕ ရင္ဘတ္ထဲမွာ အစားထုိး ထည့္ေပးလုိ႔ရပါတယ္။ အစၥေရးႏုိင္ငံသားတေယာက္ရဲ႕ ေက်ာက္ကပ္ကုိ ပါလက္စတုိင္းတေယာက္ထံ ေပးလွဴလုိ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေမြးဖြားလာၾကတယ္ဆုိတာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈမရွိဘဲ၊ မယုံမၾကည္ မျဖစ္ဘဲ ခ်စ္ခင္ၾကဖုိ႔ ။ လူသားဆုိတဲ့ မိသားစုတခုရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြသာ ျဖစ္ၾကၿပီး တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ အေထာက္အကူျဖစ္ဖုိ႔နဲ႔ ေကာင္းက်ိဳးအတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အားလုံးပါပဲ။
ခြဲျခားဆက္ဆံဖုိ႔၊ မႏွစ္သက္ဖုိ႔ နဲ႔ မုန္းတီးဖုိ႔ဆုိတာ သင္ၾကားေပးလုိ႔ တတ္ေျမာက္လာၾကတာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသူေတြအေနနဲ႔၊ မိသားစုဝင္အားလုံးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ လုံၿခဳံမႈအတြက္ အခြင့္အေရးေတြအေပၚ ယုံၾကည္သူမ်ားအေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ တာဝန္ရွိပါတယ္။
၂၀၁၅ ဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ ႀကီးက်ယ္တဲ့ ႏွစ္ တခုပါ။ ဖြဲ႕စည္းပုံအတြက္ လူထုဆႏၵခံယူပြဲေရာ၊ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲပါ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ရွိပါတယ္။ စတင္ခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအေပၚမွာ ဆက္လက္တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ဒီတုိင္းျပည္ကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အားေပးေနတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ကပ္ေဘးဒုကၡကုိ မ်က္ေျချပတ္မသြားေစဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အစုိးရေတြ၊ ေကာ္ပုိေရးရွင္းႀကီးေတြအေနနဲ႔ အက်ဳိးအျမတ္ကုိ ရွာေဖြရင္း ျမန္မာျပည္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးအသစ္ေတြ ျပဳလုပ္ၾကတဲ့အခါ အဲဒီ ဆက္ဆံေရးေတြဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ က်င့္ဝတ္အေျခခံေတြေပၚမွာ တည္ေဆာက္လာၾကေစဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။
ဥေရာပသမဂၢအပါအဝင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ နဲ႔ ေဒသဆုိင္ရာ အကူအညီမ်ား၊ ေခ်းငွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ျမန္မာျပည္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးအတြက္ ရန္ပုံေငြေတြ ေပးတဲ့အခါမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံသားအဆင့္အတန္း၊ အမ်ဳိးသားအမွတ္အသားနဲ႔ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္းေပးဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ထားရွိၿပီးမွ ရန္ပုံေငြေတြကုိ ေပးအပ္ၾကဖုိ႔ဆုိတဲ့ ဘုံရပ္တည္ခ်က္တခုကုိ လက္ခံက်င့္သုံးလာၾကေစရန္ စည္း႐ုံးရမယ့္တာဝန္ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ရွိပါတယ္။
ဒါပါပဲ ခင္ဗ်ား။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ မိတ္ေဆြတုိ႔အားလုံးကုိ ဘုရားသခင္ ေကာင္းခ်ီးေပးပါေစ။
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အနည္းငယ္ အတြင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ျမန္မာအစုိးရေပၚ အမွတ္ေပးေသာ္လည္း ဒီအခ်က္က ကုိယ့္တုိင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြျဖစ္တဲ့ အထူးသျဖင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚမွာ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျငင္းဆန္မႈ နဲ႔ ဖိႏွိပ္မႈေတြကုိ မျမင္ေတာ့ေလာက္ေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ေၾကာင္ေတာင္မကန္းေစခဲ့ပါဘူး။ တုိင္းျပည္တျပည္ဟာ သူ႕ကုိယ္သူ ျပန္ၿပီး ရန္လုိေနခဲ့ရင္၊ သူတုိင္းသူျပည္သားအားလုံးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ တန္ဘုိးကုိ အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ ကာကြယ္ဖုိ႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္ဆုိရင္ အဲဒီတုိင္းျပည္ဟာ လြတ္လပ္တဲ့ တုိင္းျပည္တခု မဟုတ္ပါဘူး။ လြတ္လပ္မႈဆုိတာ ခြဲျခမ္းေပးလုိ႔ ရတာမ်ဳိးမဟုတ္။ အားလုံးကုိ ဖိတ္ေခၚရမယ္။ အားလုံးကုိ တခုလုံးေပးရမယ္။
ၿဗိတိသွ်ေတြက ဗမာျပည္နယ္စပ္မ်ဥ္းကုိ ေျမပုံေပၚမွာဆြဲခဲ့တုန္းက ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြကုိ တုိင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္း မရွိခဲ့ဘူး။ အဲဒီ ေဖာင္တိန္ဆြဲသားခ်က္ေတြနဲ႔အတူ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ နယ္နိမိတ္အနားသတ္ေျမေပၚက လူသားေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ဘုိးဘြားစဥ္ဆက္ေနလာခဲ့တဲ့ ေျမဟာ ႏုိင္ငံေရးနယ္နိမိတ္စည္းမ်ဥ္းေတြကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ပါတယ္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံရတဲ့ ကုိလုိနီေခတ္လြန္ ဗမာအစုိးရက ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ မူလကတည္းက အေျခခ်ေနထုိ္င္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြအျဖစ္ တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၇၄ ခုႏွစ္အထိ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ပထမ စစ္အစုိးရကလည္း ထုိနည္းတူစြာ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
တုိင္းျပည္အေနာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားအေပၚ စစ္တပ္က ျခယ္လွယ္မႈဟာ သကၠရာဇ္ကုိ ေနာက္ျပန္သြားၾကည့္ရင္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ေလာက္အထိ ျပန္သြားပါတယ္။ ပထမေတာ့ ရခုိင္ခြဲထြက္ေရးသမားမ်ားကုိ ေခ်မႈန္းၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာရခုိင္ေတြကုိ ေခါင္းမေထာင္ႏုိင္ေအာင္ ႏွိမ္နင္းဖုိ႔ စစ္တပ္ဟာ မြတ္ဆလင္႐ုိဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ စစ္တပ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဖက္လွည့္လာတယ္။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ အေရွ႕ဖ်ားစီးပြားေရးေစာင့္ၾကည့္စာေစာင္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဗမာ အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈရဲ႕ သားေကာင္ေတြလုိ႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာၿပီးေနာက္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒတရပ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ တုိင္းရင္းသားစာရင္းက ပယ္ဖ်က္လုိက္ပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ေျပာင္းေရႊ႕လာသူ မြတ္ဆလင္ေတြလုိ႔ ပုံေဖာ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မြတ္ဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေရခ်ိန္ျမင့္မားလာခ်ိန္ ဗုဒၶဘာသာဝင္အမ်ားစုဟာ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္က ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ခုိးဝင္လာသူေတြလုိ႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာတသိန္းေက်ာ္ဟာ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ပိတ္မိေနပါတယ္။ “သူတုိ႔ရဲ႕ လုံၿခဳံမႈအတြက္”ဆုိၿပီး သူတုိ႔ကုိ အဲဒီစခန္းေတြထဲက အျပင္ထြက္ခြင့္မေပးပါဘူး။ သူတုိ႔ဟာ ယာယီသက္ေသခံ ကပ္ျပားေတြကုိ ကုိင္ေဆာင္ထားပါတယ္။ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွာေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ မဲေပးခြင့္ေတြ ဆုံး႐ႈံးသြားခဲ့ေတာ့ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရဟာ ရခုိင္ေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအၾကားက ပဋိပကၡကုိ သာမန္ ဘာသာေရးအရ ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈ သုိ႔မဟုတ္ လူမ်ဳိးစုေတြအၾကား ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားမႈလုိ႔ ပုံေဖာ္ကာ တာဝန္ကေန ေရွာင္လႊဲဖုိ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ႏုိဘဲလ္ဆုရွင္ အမၼာတီယာဆင္ အပါအဝင္ ထင္ရွားတဲ့ ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ သုေတသနသမားမ်ားရဲ႕ သတိေပးခ်က္ကုိပဲ ပုိၿပီး အေလးဂ႐ုျပဳမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အမၼာတီယာဆင္ရဲ႕ အဆုိအရ အစုိးရရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြအေပၚမွာ က်ဴးလြန္တဲ့ တျဖည္းျဖည္းမွ်င္းသတ္ေနေသာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈကုိ ဖုံးကြယ္ဖုိ႔ တမင္တကာ မဟုတ္မမွန္ ဆင္လုံးမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာမုန္းတီးေရးစိတ္ေတြကုိ အစုိးရကုိယ္တုိင္က ဂ႐ုတစုိက္နဲ႔ ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြ ရွိေနပါတယ္လုိ႔ ပညာရွင္မ်ားက ဆုိပါတယ္။
လူသားေတြဟာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ပုံပန္းသ႑ာန္ နဲ႔ ျပဳမူပုံ ကြဲလြဲမႈ ရွိခ်င္ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္သူကမွ ပုိၿပီးသာလြန္ျမင့္ျမတ္တယ္လုိ႔ မေျပာၾကားႏုိင္ၾကပါဘူး။ သဘာဝအတုိင္းကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္ေတြအၾကား ကြဲျပားျခားနားမႈမရွိပါဘူး။ ခရစ္ယာန္တေယာက္ရဲ႕ ႏွလုံးသားကုိယူၿပီး ဟိႏၵဴတေယာက္ရဲ႕ ရင္ဘတ္ထဲမွာ အစားထုိး ထည့္ေပးလုိ႔ရပါတယ္။ အစၥေရးႏုိင္ငံသားတေယာက္ရဲ႕ ေက်ာက္ကပ္ကုိ ပါလက္စတုိင္းတေယာက္ထံ ေပးလွဴလုိ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေမြးဖြားလာၾကတယ္ဆုိတာ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈမရွိဘဲ၊ မယုံမၾကည္ မျဖစ္ဘဲ ခ်စ္ခင္ၾကဖုိ႔ ။ လူသားဆုိတဲ့ မိသားစုတခုရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြသာ ျဖစ္ၾကၿပီး တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ အေထာက္အကူျဖစ္ဖုိ႔နဲ႔ ေကာင္းက်ိဳးအတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အားလုံးပါပဲ။
ခြဲျခားဆက္ဆံဖုိ႔၊ မႏွစ္သက္ဖုိ႔ နဲ႔ မုန္းတီးဖုိ႔ဆုိတာ သင္ၾကားေပးလုိ႔ တတ္ေျမာက္လာၾကတာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသူေတြအေနနဲ႔၊ မိသားစုဝင္အားလုံးရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ လုံၿခဳံမႈအတြက္ အခြင့္အေရးေတြအေပၚ ယုံၾကည္သူမ်ားအေနနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ တာဝန္ရွိပါတယ္။
၂၀၁၅ ဟာ ျမန္မာျပည္အတြက္ ႀကီးက်ယ္တဲ့ ႏွစ္ တခုပါ။ ဖြဲ႕စည္းပုံအတြက္ လူထုဆႏၵခံယူပြဲေရာ၊ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲပါ ဒီႏွစ္ထဲမွာ ရွိပါတယ္။ စတင္ခဲ့တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြအေပၚမွာ ဆက္လက္တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ဒီတုိင္းျပည္ကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အားေပးေနတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ကပ္ေဘးဒုကၡကုိ မ်က္ေျချပတ္မသြားေစဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အစုိးရေတြ၊ ေကာ္ပုိေရးရွင္းႀကီးေတြအေနနဲ႔ အက်ဳိးအျမတ္ကုိ ရွာေဖြရင္း ျမန္မာျပည္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးအသစ္ေတြ ျပဳလုပ္ၾကတဲ့အခါ အဲဒီ ဆက္ဆံေရးေတြဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ က်င့္ဝတ္အေျခခံေတြေပၚမွာ တည္ေဆာက္လာၾကေစဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔မွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။
ဥေရာပသမဂၢအပါအဝင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ နဲ႔ ေဒသဆုိင္ရာ အကူအညီမ်ား၊ ေခ်းငွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ၾကတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ျမန္မာျပည္ ဖြံ႕ၿဖဳိးေရးအတြက္ ရန္ပုံေငြေတြ ေပးတဲ့အခါမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံသားအဆင့္အတန္း၊ အမ်ဳိးသားအမွတ္အသားနဲ႔ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ျပန္လည္ျဖည့္ဆည္းေပးဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ထားရွိၿပီးမွ ရန္ပုံေငြေတြကုိ ေပးအပ္ၾကဖုိ႔ဆုိတဲ့ ဘုံရပ္တည္ခ်က္တခုကုိ လက္ခံက်င့္သုံးလာၾကေစရန္ စည္း႐ုံးရမယ့္တာဝန္ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ရွိပါတယ္။
ဒါပါပဲ ခင္ဗ်ား။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ မိတ္ေဆြတုိ႔အားလုံးကုိ ဘုရားသခင္ ေကာင္းခ်ီးေပးပါေစ။
