ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား



ရုိေနဆန္းလြင္
RB News
28.5.2016

ေမလ (၂၂) ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂၽြန္ကယ္ရီနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ရဲ့ ပူးတြဲ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အေၾကာင္းကုိ ေျပာဆုိသြားခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေခၚအေ၀ၚနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျငင္းခုန္ေနတာထက္ ႏွစ္ဖက္လုံး လက္ခံႏုိင္တဲ့ အေျဖကုိ ရွာရမယ္လုိ႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

ရုိဟင္ဂ်ာ ေ၀ါဟာရနဲ႔ အတူ ရွိေနတဲ့ အႀကီးမားဆုံး ျပႆနာက ဂ်ီႏုိဆုိက္ပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ အေျခအေနက ဂ်ီႏုိဆုိက္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္း သုံးရတဲ့ အေျခအေနမွာ တကယ္ရွိေနၿပီလား ဆုိတာလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲလုိ အသုံးအႏႈန္းတစ္ခုကုိ သုံးဖုိ႔ဆုိတာ တကယ္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာရွင္ေတြက ဆုံးျဖတ္ရတာ ျဖစ္တာနဲ႔အညီ တကယ္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာရွင္ေတြက ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ အေျခအေနက ဂ်ီႏုိဆုိက္ ေျမာက္တယ္လုိ႔ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားထားတဲ့ အျပင္ ကမာၻ႔ႏုိဗယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ (၇) ဦးကလည္း ဂ်ီႏုိဆုိက္လုိ႔ ေျပာခဲ့တာ အခုဆုိရင္ တစ္ႏွစ္ျပည့္သြားပါၿပီ။

အေခၚအေ၀ၚ ကိစၥေျပာပါမယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့တဲ့ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တရား၀င္ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ေလာက္ထိ တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရခဲ့ၾကပါတယ္။

“ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆုိတဲ့ အေခၚအေ၀ၚကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က တရား၀င္ အခမ္းအနားလုပ္ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳ ေခၚခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက ဒုတိယ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီး ကုိယ္တုိင္ အခမ္းအနားတက္ မိန္႔ခြန္းေျပာ၊ သူနဲ႔အတူ အရာရွိႀကီးေပါင္းမ်ားစြာ တက္ေရာက္ခဲ့တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ေရဒီယုိ မိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္သြင္းေျပာခဲ့တယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း မိမိတုိ႔ရဲ့ ညီရင္းအစ္ကုိပမာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ဆက္ဆံၿပီး တပ္မေတာ္ရဲ့ အာေဘာ္ ဂ်ာနယ္မွာေတာင္ ရုိဟင္ဂ်ာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္းပါးေရးၿပီး ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ အဲဒါေတြအျပင္ ျမန္မာ့အသံရဲ့ တုိင္းရင္းသားအစီအစဥ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အစီအစဥ္ကုိ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာစကားနဲ႔ အသံလႊင့္ေပးခဲ့တယ္။ စြယ္စုံက်မ္း၊ အေျခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္း ပထ၀ီ၀င္ ဘာသာရပ္ရဲ့ ျမန္မာျပည္ ေျမပုံမွာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေနထုိင္ရာ ေဒသကုိ သီးသန္႔ ေဖာ္ျပတဲ့ အထိရွိခဲ့တဲ့ အျပင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထုတ္ အေ၀းသင္ တကၠသုိလ္ ပထ၀ီ၀င္ရဲ့ သင္ရုိးညြန္းတမ္းမွာလည္း ပါလာျပန္တယ္။

“ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာသြားတာမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ရခုိင္ေတြက လက္မခံဘူးဆုိတာ မွန္သင့္သေလာက္ မွန္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိေျပာရသလဲ ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳတုန္းက အခုရခုိင္ျပည္နယ္က ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အဲဒီေနရာမွာဘဲ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ရခုိင္ေတြလည္း အဲဒီေနရာမွာဘဲ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီတုန္းက တရား၀င္ အသိအမွတ္ ျပဳေနခ်ိန္မွာ ရခုိင္ေတြက မကန္႔ကြက္ခဲ့ဘဲ၊ အခု တရားမ၀င္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္က်မွ ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ အသည္းအသန္ ကန္႔ကြက္ေနရသလဲ ဆုိတာကုိ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ တကယ္ပဲ ရခုိင္အားလုံးက လက္မခံတာလား? ဒါမွမဟုတ္ ေခါင္းေဆာင္ ဆုိသူေတြက လက္မခံရဘူးလုိ႔ ေျပာထားလုိ႔ ရခုိင္ျပည္သူေတြကပါ လက္မခံဘူးလုိ႔ ေျပာေနၾကတာလား? ၿပီးေတာ့ ရခုိင္နဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ၁၉၄၂ ကေန ၂၀၁၂ ထိ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ၾကာ အဓိကရုဏ္းေတြၾကားမွာ ေနခဲ့ၾကတာလား? ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထုိင္ခဲ့ၾကတာလား? ရခုိင္နဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိရင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဇတ္လမ္း တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘဲ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ဘယ္လုိ ရွိခဲ့သလဲ ဆုိတဲ့ သမုိင္းကုိ ေသခ်ာ ျပန္ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။

အဲဒါေတြ အျပင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အဂၤလိပ္မ်ား မသိမ္းပုိက္ခင္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ေ၀ါဟာရလား၊ ၿပီးေတာ့ ဟုိးလြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ေက်ာ္ကတည္း အဲဒီေဒသမွာ အခု ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေျပာေနတဲ့ မြတ္စလင္ေတြ တကယ္ရွိခဲ့သလား ဆုိတာ သမုိင္းပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အဂၤလိပ္မ်ား မသိမ္းပုိက္ခင္ ကတည္းက ရွိေနခဲ့တဲ့ လူနည္းစုတစ္စု (မြတ္စလင္မ်ား) ရဲ့ လူမ်ဳိးအမည္ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ကုိ လူအမ်ားစုက မလုိလားလုိ႔ ေျပာင္းလဲရမယ္ဆုိတာက လူမ်ားစုက လူနည္းစုကုိ အႏုိင္က်င့္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။

ယေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္လုိ႔ ေခၚေနတဲ့ အာရ္ကာန္ေဒသရဲ့ သမုိင္းအစစ္အမွန္ကုိ ေသခ်ာဆန္းစစ္ၿပီး အေျဖရွာမယ္ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ေျပာင္းလဲပစ္ဖုိ႔ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေျဖကုိ ရမွာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း “လူမ်ဳိးအမည္ကလည္း သိပ္အေရးႀကီးတယ္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္မသိပါတယ္။ တစ္ကမာၻလုံးက လူသားတုိင္းဟာ မိမိလူမ်ဳိးအမည္ကုိ မိမိဆႏၵအတုိင္း သတ္မွတ္ခ်င္ၾကတဲ့ ဆႏၵ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရွိၾကတယ္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္မသိတယ္။ လူသားတုိင္းရဲ့ မိမိလူမ်ဳိးအမည္ကုိ မိမိဆႏၵအတုိင္း သတ္မွတ္လုိမႈကုိ ကၽြန္မ မဆန္႔က်င္ပါဘူး” လုိ႔ေျပာထားပါတယ္။

ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ႏွစ္ဖက္လက္ခံႏုိင္ေအာင္ ေျပာင္းလဲပစ္တယ္ ဆုိရင္ေတာင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ သေဘာဆႏၵမပါဘဲ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက ဒီလုိသတ္မွတ္လုိက္တယ္ ဆုိတာမ်ဳိးသာ ျဖစ္လာဖုိ႔ ရွိမွာပါ။ အဲလုိ ေျပာင္းလဲပစ္တယ္ ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ သမုိင္း၊ identity ကုိ လူအမ်ားစုက အႏုိင္က်င့္ၿပီး ေျပာင္းလဲပစ္တာမ်ဳိးသာ ျဖစ္မယ္လုိ႔ ထပ္ေျပာပါရေစ။ ဘယ္ရုိဟင္ဂ်ာကမွ သူတုိ႔ရဲ့ လူမ်ဳိးအမည္ေျပာင္းဖုိ႔ သေဘာတူမွာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရုိဟင္ဂ်ာအေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားေနသူ တစ္ဦးအေနနဲ႔ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ေျပာရဲပါတယ္။

ဂ်ီႏုိဆုိက္ ကိစၥေျပာပါမယ္။ ဒီေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ရွိေနတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားဟာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒ အတည္မျပဳခင္ကာလထိ ႏုိင္ငံသားမ်ားကုိသာ ထုတ္ေပးတဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားမ်ား ကုိင္ေဆာင္ၿပီး ႏုိင္ငံအႏွ႔ံ လြတ္လပ္စြာ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္၊ အစုိးရ၀န္ထမ္းမ်ား အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္၊ ေဆး၀ါးကုသခြင့္၊ အဆင့္ျမင့္ ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း တကၠသုိလ္ ပညာသင္ၾကားခြင့္ အားလုံးကုိ အျခားေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူ တန္းတူ ရရွိခဲ့ၾကတယ္။

အဲဒီလုိ အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ဒီေန႔ ခုိး၀င္လာသူေတြ၊ တရားမ၀င္ ေျပာင္းေရႊ႕လာသူေတြလုိ႔ အမ်ဳိးမ်ဳိး စြပ္စြဲၿပီး ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ မျပဳေတာ့ဘူး။ လူေတြက ဒီလူေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလူေတြ အေပၚမွာ က်င့္သုံးခဲ့တဲ့ မူ ေျပာင္းသြားတာ တစ္ခုတည္းပါ။

၁၉၉၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရး၊ သြားလာလႈပ္ရွားမႈ၊ ေမြးဖြားခြင့္ အားလုံးကုိ န.စ.က အဖြဲ႔က ကန္႔သတ္ၿပီး အမုိးပြင့္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ထားတဲ့ပမာ ထားလာခဲ့တယ္။ စစ္အစုိးရ ဆင္းသြားၿပီး ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အရပ္သားမ်ား ဆုိတဲ့ အစုိးရ တက္လာေတာ့ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီး န.စ.က ထက္ ပုိမုိဆုိး၀ါးတဲ့ ကန္႔သတ္မႈေတြ လုပ္ျပန္တယ္။ တစ္ခါ အခု NLD အစုိးရ တက္လာေတာ့လည္း အဲလုိ ကန္႔သတ္မႈေတြ ရပ္တန္႔သြားသလားလုိ႔ ေမးရင္ လုံး၀ (လုံး၀) မရပ္တန္႔ဘဲ ယခင္အတုိင္း ရွိေနဆဲပါပဲ လုိ႔သာ ေျဖရပါမယ္။

ကန္႔သတ္မႈေတြနဲ႔ အတူ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈေပါင္းစုံလည္း ရွိေနဆဲပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးက အိမ္ထဲက အိမ္ျပင္ထြက္ရင္ ဘယ္လုိ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံရမလဲ ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္စိတ္နဲ႔ ေနေနရၿပီး၊ မိမိတုိ႔ရဲ့ ရြာအတြင္း၊ အိမ္အတြင္းမွာ ေနရင္းနဲ႔ပဲ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ ခံေနရတုန္းပါ။ အမ်ဳိးသမီး ဘယ္ႏွစ္ဦး မုဒိန္းက်င့္ခံရသလဲ၊ အမ်ဳိးသား ဘယ္ႏွစ္ဦး ပစ္သတ္ခံရသလဲ၊ ဘယ္ႏွစ္ဦးကုိ မတရားသျဖင့္ ေထာင္ခ်လုိက္သလဲလုိ႔ ေမးလာရင္လည္း မေရမတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိတယ္လုိ႔သာ ေျဖရပါမယ္။ အမွန္တကယ္ အဲဒီလုိ မေရတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိေနလုိ႔ပါ။

ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ ခံေနရတာေတြ၊ ႏွိပ္စက္မႈဒဏ္ေတြကုိ မခံႏုိင္လုိ႔ စက္ေလွေတြစီးၿပီး နီးစပ္ရာ ႏုိင္ငံေတြကုိ ထြက္ေျပးေနတာေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ပညာရွင္ေတြက စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ေနတာ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ နဂါးမင္း စီမံခ်က္ စကတည္းကပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ နီးပါး ရလာတဲ့ မွတ္တမ္းမ်ားကုိ ေသခ်ာဆန္းစစ္ၿပီးမွ ဂ်ီႏုိဆုိက္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကုိ သုံးဖုိ႔ လုိေနပါၿပီ၊ ဂ်ီႏုိဆုိက္ရဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္မွာ ပါတဲ့ အခ်က္ေတြ အတုိင္း ဒီလူေတြက တကယ္ခံစားေနရၿပီဆုိတာကုိ သိၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ပညာရွင္အခ်ဳိ႕ ေသခ်ာကြင္းဆင္း ေလ့လာၿပီးမွ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။

NLD အစုိးရရဲ့ ရက္ေပါင္း (၁၀၀) စီမံကိန္းထဲမွာ ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကိစၥလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေမလ (၂၇) ရက္ေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တုိင္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး အခ်ဳိ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရး ေဆြးေႏြးတာမွာလည္း ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကိစၥပါ၀င္ပါတယ္။

၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး ယေန႔ထိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ စီမံခ်က္ ေခါင္းစဥ္ ေပါင္းစုံနဲ႔ စစ္ဆင္ေရးေတြ လုပ္ခဲ့ၿပီး၊ စီမံခ်က္တုိင္းမွာ ပါ၀င္ခဲ့တာက ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ ႏုိင္ငံသားဆုိင္ရာ အေထာက္အထားမ်ားကုိ အျပတ္ေဖ်ာက္ပစ္ဖုိ႔ပါ။ ႏုိင္ငံသားမ်ားသာ ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ရတဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပား ေတြကုိလည္း နည္းလမ္းေပါင္းစုံနဲ႔ သိမ္းဆည္းခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္ဆုံးမွာ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျပန္သိမ္းခဲ့ၿပီး အခုဆုိရင္ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပား ျပန္အပ္ထားတဲ့ စကၠဴစာရြက္ တစ္ရြက္စီသာ ကုိင္ထားရတဲ့ အေျခအေနကုိ တြန္းပုိ႔ထားပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိလည္း ၿမဳိ႕တြင္း သြားလာေနတဲ့ အခ်ိန္ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြက စိတ္မထင္ရင္ မထင္သလုိ ဆုတ္ျဖဲပစ္တာေတြ မနည္းပါဘူး။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာရရင္ စနစ္တက်နဲ႔ အေထာက္အထားေတြ ေဖ်ာက္ပစ္ခံထားရတဲ့ လူေတြကုိ အေထာက္အထား ျပပါဆုိရင္ ျပဖုိ႔ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီမွာ ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္တာက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ စံပယ္စီမံခ်က္ ကစၿပီး သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ၊ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ နဂါးမင္းစီမံခ်က္နဲ႔ သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ၊ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ျပား ထုတ္ေပးမယ္ဆုိၿပီး လိမ္ညာၿပီး သိမ္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ ျပန္လည္ထုတ္ေပးၿပီးမွ လုိအပ္တဲ့ အေထာက္အထားေတြ ေတာင္းမလား ဆုိတာပါ။

ဦးေန၀င္း အစုိးရလက္ထက္ကစၿပီး လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုတစ္စု အေပၚ စနစ္တက် က်ဴးလြန္လာတဲ့ ဒီရာဇ၀တ္မႈႀကီးကုိ ေသခ်ာ ေလ့လာဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ဒီလူေတြမွာ အေထာက္အထား မရွိဘူးဆုိၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အတုိင္းလုပ္မယ္ဆုိရင္ ဦးေန၀င္း က်ဴးလြန္လာခဲ့တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈကုိ ဆက္လက္ၿပီး က်ဴးလြန္သြားတာပဲ ျဖစ္မွာျဖစ္ၿပီး၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး အခုလာမယ့္ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ခံဖုိ႔ကိစၥထိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ႀကဳံေတြ႔ရတဲ့ အတိဒုကၡမ်ား အားလုံးက ဂ်ီႏုိဆုိက္မွာ အက်ဳံး၀င္ေနတာကုိလည္း သတိျပဳဖုိ႔ လုိမွာျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါတယ္။

(ဓာတ္ပံု- မင္းမင္း/မဇၩိမ)

မင္းမင္း
မဇၩိမ
27.5.2016

ေနျပည္ေတာ္ ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္၊ ခ႐ိုင္ အသီးသီးတြင္ ကိုးကြယ္ရာ ဘာသာ အလိုက္ လူဦးေရ စာရင္း မ်ားကို အစိုးရ၏ ရက္ (၁၀၀) စီမံခ်က္ အတြင္း ထုတ္ျပန္ ေပးသြားမည္ဟု အလုပ္သမား၊ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔ အင္အား ဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီး ဦးသိန္းေဆြက ေျပာဆို လိုက္သည္။

၂၀၁၄ ခုႏွစ္ အတြင္းက ေကာက္ယူခဲ့ေသာ သန္းေခါင္ စာရင္းတြင္ ထုတ္ျပန္ရန္ က်န္ရွိေနေသးသည့္ ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ မ်ားကို အစိုးရသစ္၏ ရက္ (၁၀၀) စီမံခ်က္ အတြင္း ထုတ္ျပန္ ေပးမည္ဟု ဝန္ႀကီးက ေျပာဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

"ဘယ္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ဘယ္ဘာသာဝင္ေတြ ရွိေနတယ္။ ဘယ္ခ႐ိုင္မွာ ဘယ္ဘာသာဝင္ေတြ ရွိေနတယ္။ အင္အားေတြ အဲ့ဒါေတြ ထုတ္ေပးဖို႔ ရွိေနေသးတယ္။ အဲ့ဒါကို ရက္တစ္ရာအတြင္းမွာ သက္ဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ညွိႏႈိင္းၿပီးေတာ့မွ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ၿပီးေတာ့မွ ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို ျပည္သူကို တိတိက်က် ထုတ္ျပန္သြားဖို႔ ရွိပါတယ္" ဟု ဦးသိန္းေဆြက ေျပာသည္။

သန္းေခါင္စာရင္းအရ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လူဦးေရ ၅၁.၄ သန္းေက်ာ္ထိ ရိွသည္ဟု ဗဟိုသန္းေခါင္စာရင္း ေကာ္မရွင္က ၂၀၁၄ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လႏွင့္ ၂၀၁၅ခုႏွစ္ ေမလတို႔တြင္ အသီးသီးထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။

လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဝန္ႀကီးဌာနက ဦးေဆာင္ကာ ႏိုင္ငံတကာ လူဦးေရရံပံုေငြအဖြဲ႔ႏွင့္ ၂၀၁၄ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၉ရက္မွ ဧၿပီလ ၁၀ရက္အထိ ၁၂ရက္ၾကာေအာင္ ျပည္လံုးကြ်တ္သန္းေခါင္စာရင္းကို ေကာက္ခံခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ယင္းသို႔ေကာက္ခံရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရိွ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း ၁၁သန္းကို ေမးခြန္း ၄၁ခုအထိ ေမးျမန္းကာ အခ်က္အလက္ ေကာက္ခံခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

အစိုးရသစ္၏ ရက္(၁၀၀)စီမံခ်က္အရ အလုပ္သမား၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာနမွ လုပ္ငန္းေပါင္း (၁၃)ခုကို လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ဝန္ႀကီးဦးသိန္းေဆြက ေမလ ၂၆ရက္တြင္ မဇၩိမသတင္းဌာန၊ ဘီဘီစီျမန္မာပိုင္း၊ ဧရာဝတီသတင္းဌာနတို႔ႏွင့္ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုစဥ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ေသဆုံးသြားသူ ဦးေရွာ္ဖိခ္၏ ရုပ္အေလာင္းကုိ ေျမျမွပ္ သၿဂဳိဟ္ရန္ သယ္ေဆာင္ သြားစဥ္

RB News
27.5.2016

ေျမာက္ဦး
။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေျမာက္ဦးၿမဳိ႕နယ္ ေပါင္းေတာ ေက်းရြာ (ဖုန္ဒုလ္ကုရ္) မွ ဦးေရွာ္ဖိခ္ (ဘ) ဦးေနဆာရ္သည္ ေမလ (၂၃) ရက္ေန႔က ဆုိင္ကယ္စီး၍ သြားေနစဥ္ ေမာင္နီကၽြန္းရြာမွ ရခုိင္ အစြန္းေရာက္ တစ္ဦးက ဆုိင္ကယ္ျဖင့္ ေနာက္မွ အရွိန္ျဖင့္ လုိက္လာၿပီး တမင္တုိက္ခဲ့သည္။ တုိက္ခံရသူ ဦးေရွာ္ဖိခ္သည္ ျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာ ရရွိသြားခဲ့ၿပီး ေျမာင္းေဘြ ေဆးရုံသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္၍ ေဆးကုသေသာ္လည္း အေရးေပၚကုသမႈ ခံယူရန္ လုိအပ္ေနသျဖင့္ ယင္းေန႔ညတြင္ပင္ ထုိမွ တဆင့္ စစ္ေတြ ေဆးရုံႀကီးသုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္ခဲ့သည္။

၎အား စစ္ေတြ ေဆးရုံႀကီးတြင္ ေဆးကုသေသာ္လည္း ကုသမႈ မေအာင္ျမင္ဘဲ ေမလ (၂၄) ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းတြင္ ေသဆုံး သြားေၾကာင္း ေျမာက္ဦးမွ ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။ 

စစ္ေတြ ေဆးရုံႀကီးတြင္ ေသဆုံးသြားသည့္ ဦးေရွာ္ဖိခ္၏ ရုပ္အေလာင္းကုိ ေျမာက္ဦးၿမဳိ႕သုိ႔ ျပန္လည္ သယ္ယူရန္ ႀကဳိးစားေသာ္လည္း အစပုိင္းတြင္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆုံးတြင္ ေငြက်ပ္ ၉ သိန္းခြဲခန္႔ အာဏာပုိင္မ်ားကုိ ေပး၍ ႏွစ္ရက္ အၾကာတြင္ ျပန္လည္ သယ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ယေန႔ ေမလ (၂၇) ရက္ေန႔တြင္ ေျမျမွပ္ သၿဂိဳဟ္ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။ 

ဆုိင္ကယ္တုိက္သူကုိ ေျမာက္ဦး ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ဖမ္းဆီးခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ ေငြက်ပ္ (၃) သိန္းယူ၍ အာမခံျဖင့္ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း စုံစမ္း သိရွိရပါသည္။

ဥပေဒ ေရးရာနဲ႔ အထူး ကိစၥရပ္မ်ား ေလ့လာ ဆန္းစစ္ သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ သူရ ဦးေရႊမန္း ကို ေတြ႔ရစဥ္

27.5.2016

သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစုိးရ အဖြဲ႔ဝင္ေဟာင္းေတြ အေနနဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ ရန္ပံုေငြထဲက စာရင္းေပ်ာက္ ေနတဲ့ ယူရိုေငြ ၈၆ သန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္းေပးဖို႔ တိုင္ၾကားစာ တေစာင္ကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အထူးကိစၥရပ္မ်ား ေလ့လာဆန္းစစ္ သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္ထံ ေက်ာက္မ်က္ ရတနာ အသင္း ဥကၠဌ ဦးေဆာင္ၿပီး အသင္းရဲ႕အမႈေဆာင္ေတြက စုေပါင္း လက္မွတ္ထိုး ေပးပို႔ခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

ေက်ာက္မ်က္အသင္းရဲ႕ တိုင္ၾကားစာကိုလက္ခံရရွိထားၿပီး၊ ဒီကိစၥကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးဖို႔ သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီး ဌာနကို လႊဲထားတယ္လို႔ ဥပေဒေရးရာႏွင့္ အထူးကိစၥရပ္မ်ား ေလ့လာဆန္းစစ္ သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဝင္ ဦးေအးေမာက္က RFA ကိုေျပာပါတယ္။

"ဟုတ္ပါတယ္ တိုင္ၾကားစာေပါ့ မွန္ပါတယ္ခင္ခင္ဗ်၊ ေက်ာက္မ်က္မွာ ရန္ပံုေငြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အလြဲသံုးစားလုပ္ထားတယ္လို႔ ယူဆတဲ့သေဘာေပါ့ေလ၊ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ဒါကိုစိစစ္ေပးဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ အဲ့လိုေတာ့ စာေရာက္တယ္လို႔ေျပာတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ အဓိကေတာ့ သူတို႔တကယ္ေတာ့ ဝန္ႀကီးဌာနက ကိုင္တာေလ၊ သူတို႔ပဲဆက္ကိုင္မွာဗ်"

၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ကေန ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း ေက်ာက္မ်က္ျပပြဲေတြရဲ႕ ေရာင္းရေငြ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းကို အသင္းရဲ႕ရန္ပံုေငြ အျဖစ္ထားခဲ့ေပမယ့္ အဲ့ဒီရန္ပံုေငြဟာ အခုခ်ိန္မွာ ယူရိုေငြ ၇ သန္းပဲ က်န္ေတာ့တဲ့အတြက္ ကြာဟေနတဲ့ ေငြေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စာရင္းရွင္းေပးဖို႔နဲ႔ မရွင္းနိုင္ရင္ အေရးယူေပးဖို႔ တိုင္ၾကားခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ မႏၱေလး ေက်ာက္မ်က္ အသင္း ဥကၠဌ ဦးသန္းဝင္းက ေျပာပါတယ္။

"ႏိုင္ငံေတာ္အခြန္စာက ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းေပါ့ေနာ္၊ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းက တကၠသိုလ္ဝန္ႀကီးဌာန၊ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ကေတာ့ ျပပြဲက်င္းပေရးေကာ္မတီေပါ့ေနာ္ အဲ့လိုေကာက္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ငန္းရွင္အသင္းက ဒီဟာကိုစီမံခန္႔ခြဲခြင့္မရဘူးေပါ့၊ ျပပြဲက်င္းပေရးဗဟိုေကာ္မတီက ေငြေၾကးေတြကိုင္တြယ္တယ္၊ သံုးစြဲတယ္ေပါ့ေနာ္၊ အဲ့ဒီကေန ဒီေန႔ဒီၾကားထဲမွာ စာရင္းရွင္းတမ္း တစ္ခါမွမရွိေသးဘူးေပါ့၊ စုစုေပါင္းကေတာ့ ၉၃ သန္းရွိတာေပါ့၊ အခုေလာေလာဆယ္ အၾကမ္းမ်ဥ္းက်န္တဲ့ေငြက ၇ သန္းေလာက္ပဲ က်န္ေတာ့တယ္ၾကားတယ္၊ ဒီအသင္းခြျေတြရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြေပါ့ဗ်ာ ဥကၠဌ၊ အတြင္းေရးမွဴး၊ ဒု-ဥကၠဌတို႔ဘာတို႔ စုေပါင္းၿပီး ၁ဝ ေယာက္ေလာက္ လက္မွတ္ထိုးၿပီးေတာ့ စာပို႔ထားတာေပါ့၊ သူရ ဦးေရႊမန္းဆီကို"

အခုတုိင္ၾကားမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သတၱဳတြင္းဝန္ႀကီးဌာနက သက္ဆုိင္ရာအရာရွိေတြနဲ႔ တိုင္ၾကားထားတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ အသင္းက ပုဂၢိဳလ္တခ်ဳိ႕ ဒီေန႔ညေနက ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အေသးစိပ္ မသိရေသးပါဘူး။



ရုိေနဆန္းလြင္
RB News
26.5.2016

အိႏၵိယႏုိင္ငံ၊ ဟုိက္ဒရာဘတ္ကုိ ေရာက္ေနတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ ၃၀၀၀ အေၾကာင္း The Hans India သတင္းမွာ ေရးထားတာ ဖတ္ၿပီး အခ်က္အလက္ အခ်ဳိ႕ကုိ မိတ္ေဆြမ်ား သိေအာင္ ေ၀မွ်လုိက္ပါတယ္။

ကုိယ့္ရဲ့ ဘုိးစဥ္ေဘာင္ဆက္က မိမိတုိ႔ရဲ့ ပင္ရင္းႏုိင္ငံအျဖစ္ ေနထုိင္လာတဲ့ ႏုိင္ငံမွာ တရားမ၀င္ ေရာက္ရွိလာသူေတြအျဖစ္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ကစၿပီး စြပ္စြဲခံရတဲ့အျပင္ လူမဆန္စြာ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ ခံလာရေတာ့ ဒီထက္ေကာင္းမြန္တဲ့ ဘ၀ေလးရမလားဆုိၿပီး ႏုိင္ငံစြန္႔ခြာသြားတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ အနည္းဆုံး ၁၂ သိန္းနီးပါး ရွိပါမယ္။

အသက္ (၇၁) ႏွစ္အရြယ္ရွိၿပီ ျဖစ္တဲ့ ဦးဒိလ္မုိဟာမတ္က သူ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ ျပန္ဖုိ႔ဆုိတာလည္း မေသခ်ာသလုိ၊ အရမ္းကုိဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ့ ေနရာမွာလည္း မေနခ်င္ဘူး .. သူ႔အေနနဲ႔ အစားအေသာက္ ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ အိပ္ဖုိ႔ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း ေနရာေလးတစ္ခု ရရင္ ေက်နပ္ပါၿပီလုိ႔ ဆုိတယ္။

သူတုိ႔ေတြက ဟုိက္ဒရာဘတ္၊ ဘလာပူရ္မွာရွိတဲ့ ဖာေတမာဗလီနားမွာ ပလတ္စတစ္တဲေတြနဲ႔ ေနၾကတယ္။ ဦးဒိလ္မုိဟာမတ္ကေတာ့ ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခံရဖုိ႔နဲ႔ အေျခခ်ေနထုိင္ခြင့္ရေရးကုိသာ လုိခ်င္ေတာ့တယ္လုိ႔ The Hans India က သတင္းေထာက္ကုိ ေျပာတယ္။

အဲဒီ ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ၃၀၀၀ က ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကတည္းက အဲဒီေနရာကုိ ေရာက္ေနၾကတာ။ ဆုိေတာ့ ခင္ညြန္႔ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ န.စ.က ရဲ့ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြကုိ ေရွာင္ကြင္းသြားတဲ့သူေတြပါ။ ဘလာပူရ္ ဆုိတဲ့ ေနရာမွာ မိသားစု ၆၀ က ေနရာက်ဥ္းက်ဥ္းေလးမွာ ပလတ္စတစ္၊ ၀ါးေတြနဲ႔ တဲထုိးၿပီး ေနၾကတယ္။ သန္႔ရွင္းတဲ့ေရ မေသာက္ရတဲ့အျပင္ ေရအိမ္သာ သုံးဖုိ႔လည္း အဆင္မေျပၾကဘူး။ Confederation of Voluntary Organisations (COVA) ဆုိတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းက သူတုိ႔ကုိ ကူညီေနေပမယ့္လည္း ၉၈% က အလုပ္အကုိင္ရဖုိ႔ အခက္အခဲ ေပါင္းစုံနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္။

ဟင္ဒီစကားမတတ္ၾကေလေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ေဆာက္လုပ္ေရး ဆုိက္ေတြ၊ ဟုိတယ္ေတြမွာ ရသလုိ ေန႔စား အလုပ္ေတြလုပ္ၿပီး .. ဒီလူ ၃၀၀၀ က ေနရာ (၉) ခုမွာ ခြဲေနၾကတယ္။ သူတုိ႔ေတြ အားလုံးထဲမွာ မုိဟာမတ္ယူႏုစ္ ဆုိသူ တစ္ေယာက္သာ အဂၤလိပ္လုိ ေျပာတတ္တယ္။ “ျမန္မာအစုိးရ (သုိ႔မဟုတ္) အျခားႏုိင္ငံ တစ္ခုခုက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံသားေပးၿပီး .. လူ႔ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔သာ ေနခ်င္တယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွာ မည္သူမည္၀ါ ျဖစ္ေၾကာင္း အုိင္ဒန္ဒီတီရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဒီလုိမေနခ်င္ေတာ့ဘူး” လုိ႔ သတင္းေထာက္ကုိ ေျပာတယ္။

“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တုိင္ ၁၅ ႏွစ္ၾကာ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ဘ၀ကုိ ျဖတ္သန္းလာေပမယ့္လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ရဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကုိ ေပးဖုိ႔ လုိလုိလားလား မရွိဘူး” လုိ႔သူက ဆက္ေျပာတယ္။

အိႏၵိယႏုိင္ငံမွာ UNHCR က ဒုကၡသည္ အသိအမွတ္ျပဳ ကဒ္ျပားရဖုိ႔ အဆင့္ ၄ ဆင့္နဲ႔ သြားရတယ္။ ဒီလူေတြက အဂၤလိပ္လုိလည္း မတတ္၊ ဟင္ဒီလုိလည္း မတတ္ေတာ့ သူတုိ႔ရဲ့ လုိအပ္ခ်က္ေတြ ျဖည့္ဆည္းခြင့္ရဖုိ႔ အေတာ္ေလး အလွမ္းေ၀းေနၾကတယ္။

ဟုိက္ဒရာဘတ္မွာ ရွိတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား အားလုံးရဲ့ ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူ မုိဟာမတ္ဒူလ္ေဟာက္ ကေတာ့ “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ေနထုိင္လာတာ ႏွစ္ေပါင္း ရာနဲ႔ခ်ီၿပီ၊ အစုိးရက အသိအမွတ္မျပဳဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ႏုိင္ငံသားအေနနဲ႔ ေနခ်င္တာပါ။ ဒုကၡသည္ေတြ အေနနဲ႔ ေနခ်င္သူေတြ မဟုတ္ဘူး။ အခု ဒီမွာရွိေနတဲ့ လူေတြထဲမွာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဒုကၡသည္ကဒ္ေတာင္ မရွိၾကဘူး” လုိ႔ဆုိတယ္။

Photo Credit to N Shiva Kumar Meru



ရုိေနဆန္းလြင္
RB News
25.5.2016

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္က မြတ္စလင္မ်ား အေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈႀကီး ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ စစ္ေတြၿမဳိ႕ေပၚမွာ ေအာင္မဂၤလာ ရပ္ကြက္ တစ္ခုတည္း က်န္ခဲ့တယ္။ အဲဒီ ေအာင္မဂၤလာ ရပ္ကြက္ကုိ ကမာၻေက်ာ္ သူေဌးႀကီး George Soros က ဂ်ာမန္နာဇီေတြ လက္ထက္က အက်ဥ္းစခန္း Ghetto နဲ႔တူေနတယ္လုိ႔ သူ႔ရဲ့ ကုိယ္ေတြ႔ အေတြ႔အႀကဳံနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ျပခဲ့တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ Ghetto တစ္ခုအေနနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားလာခဲ့တယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ရက္ေလာက္ကစၿပီး ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္မွာ လူစိမ္း ႏွစ္ေသာင္းေလာက္ ေရာက္ေနတယ္၊ အဲဒီအတြက္ ျပည္နယ္အစုိးရ၊ လ.၀.က နဲ႔အတူ ရခုိင္ ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖေတြပါ ေမလ (၂၁) ရက္ေန႔ကစၿပီး ၀င္စစ္မယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ထြက္လာတယ္။ အဲဒီသတင္းနဲ႔အတူ ရခုိင္ေတြနဲ႔ ဘုန္းႀကီးမ်ား ေပါင္းၿပီး ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ကုိ ၿမဳိ႕ျပင္ ေရႊ႕ေပးဖုိ႔ ျပည္နယ္အစုိးရဆီ လက္မွတ္ေရး တင္ထားတယ္ ဆုိတဲ့ သတင္းလည္း ထြက္လာျပန္တယ္။ စစ္မယ္ဆုိတဲ့ အတုိင္း ေမလ (၂၁) ရက္ေန႔ကစၿပီး တစ္အိမ္တက္ဆင္း စစ္ေဆးေတာ့မွ မူလရွိေနတာထက္ လူဦးေရ ေလ်ာ့ေနတာကုိ လက္ေတြ႔ သိသြားၾကတယ္။

လူဦးေရ စစ္မယ္လုိ႔ သတင္းေတြ စထြက္တာနဲ႔ ေကာလဟလေတြရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာ ဘယ္သူေတြရွိေနလဲဆုိတာကုိ အပူတျပင္း စုံစမ္းခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံး သိလုိက္ရတာက -- ေအာင္မဂၤလာကုိ ေရွ႕ေန ဦးသာပြင့္နဲ႔ ဦးသန္းထြန္း တုိ႔ႏွစ္ေယာက္ေပါင္းၿပီး လုပ္ႀကံခဲ့တာပါ။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လကစၿပီး ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္မွာ က်န္ေနတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက တကယ့္ကုိ အက်ဥ္းစခန္းထဲ ေနရတဲ့ ဘ၀ကုိ ေရာက္ခဲ့ရတယ္။ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္း လုံး၀ မရွိေတာ့တဲ့ အျပင္၊ ႏုိင္ငံတကာ အန္ဂ်ီအုိေတြရဲ့ အေထာက္အပံ့ေတြလည္း မရဘူး။ အလွဴရွင္အခ်ဳိ႕နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ရတာေလးနဲ႔ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား ရွိရာေနရာေတြကုိ ရဲအေစာင့္အၾကပ္ေတြနဲ႔ သြားၿပီး တစ္ပတ္ကုိ ႏွစ္ႀကိမ္ ေဈး၀ယ္ရတယ္။ အဲဒီလုိနဲ႔ ယခုအခ်ိန္ထိ အသက္ဆက္ရွင္ေနတာပါ။

ရခုိင္အစြန္းေရာက္ အခ်ဳိ႕ စုေပါင္းၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အၾကမ္းဖက္မႈႀကီး ေနာက္ပုိင္းမွာ စစ္ေတြ ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖဆုိတဲ့ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔ကုိ ဖြဲ႔ခဲ့တယ္။ အဲဒီအဖြဲ႔မွာ ေရွ႕ေန ဦးသာပြင့္နဲ႔ ဦးသန္းထြန္းတုိ႔လည္း ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က စၿပီး ဦးသန္းထြန္းက ေအာင္မဂၤလာကုိ ရိကၡာ၀င္လုိ႔ မရေအာင္ လုိက္ပိတ္တယ္။ အဲဒီ အဖြဲ႔နာမည္နဲ႔ MSF အပါအ၀င္ အျခားေသာ ႏုိင္ငံတကာ အန္ဂ်ီအုိေတြကုိလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး အေႏွာက္အယွက္ ေပးခဲ့တယ္။

ေနာက္ဆုံးေတာ့ ယုတ္မာတဲ့ ဦးသာပြင့္နဲ႔ ဦးသန္းထြန္းတုိ႔ကုိ သူတုိ႔ရဲ့ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ ရခုိင္ေတြက ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖ အဖြဲ႔ကေန ထုတ္ပယ္ခဲ့တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ေရႊျပားပုိက္သည္ရြာမွာ ရွိတဲ့ ေပ ၄၀ x ၆၀ ေျမကြက္ အခ်ဳိ႕ကုိ သိန္း ၅၀၀ ေလာက္နဲ႔ ေရာင္းစားလုိ႔ပါ။ အဲလုိေရာင္းစားတဲ့ ကိစၥေၾကာင့္ သူတုိ႔ႏွစ္ေယာက္နဲ႔ အျခား ရခုိင္ေတြၾကား အေတာ္ေလး ျပႆနာတက္ခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္း ၿမဳိ႕မိၿမဳိ႕ဖ အဖြဲ႔ကုိလည္း အသစ္ျပန္ဖြဲ႔ခဲ့ၿပီး ဦးသာပြင့္နဲ႔ ဦးသန္းထြန္းကုိ ကန္ထုတ္ခဲ့တယ္။

တစ္ခါ ရခုိင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ အသစ္ေဆာက္ေတာ့ ဦးသန္းထြန္းက ကန္ထရုိက္ရဖုိ႔ အေတာ္ေလး လုိက္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူမရလုိက္ဘဲ ဦးေအာင္ျမေက်ာ္ ရသြားခဲ့တယ္။ အဲဒီကိစၥနဲ႔လည္း သူတုိ႔ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ရန္ပြဲ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္လုိက္ပါေသးတယ္။ အဲဒီေနာက္ပုိင္းမွာ ဦးေအာင္ျမေက်ာ္ရဲ့ အသံေတာင္ တိတ္ဆိတ္သြားခဲ့တယ္။

အခု ေအာင္မဂၤလာ ကိစၥေျပာပါမယ္။ ေအာင္မဂၤလာကုိ တူရကီသံအမတ္ႀကီး သြားခဲ့တယ္။ သံအမတ္ႀကီး သြားၿပီးတဲ့ေနာက္ တူရကီႏုိင္ငံက ေအာင္မဂၤလာမွာ သုံးထပ္ေက်ာင္း၊ ဆုိင္ခန္း (၃၀)၊ ေပ ၄၀ ပတ္လည္ ေဆးရုံ ေဆာက္ေပးမယ့္ အေၾကာင္း၊ ၿပီးေတာ့ လမ္းေတြ ျပင္ေပးမယ့္ အေၾကာင္း၊ အဲဒီလုိ ေဆာက္ေပးမွာကုိ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရနဲ႔ ျပည္နယ္ အစုိးရက ခြင့္ျပဳလုိက္ၿပီ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္း၊ အဲဒါေတြ အားလုံး ေဆာက္လုပ္ဖုိ႔ အတြက္ ေအးၿငိမ္း ေဆးခန္းပုိင္ရွင္ ဦးညီညီက ကန္ထရိုက္ ရထားတဲ့အေၾကာင္းေတြ သတင္းထြက္လာပါတယ္။

ဦးသာပြင့္နဲ႔ ဦးသန္းထြန္းတုိ႔ ႏွစ္ေယာက္လုံးက အေဆာက္အဦေတြ ကန္ထရုိက္ယူၿပီး ေငြရွာခ်င္သူေတြပါ။ ေအာင္မဂၤလာမွာ ေဆာက္မယ့္ အေဆာက္အဦေတြ အားလုံးအတြက္ ဦးညီညီက ကန္ထရုိက္ရတယ္ ၾကားတာနဲ႔ ဦးညီညီ ရသြားတာကုိ မေက်မနပ္ျဖစ္ၿပီး ျပႆနာစရွာေတာ့တာပဲ။ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္း ျပႆနာကုိ ေသခ်ာ မသိရေပမယ့္ ေနာက္ဆုံးမွာ ေအာင္မဂၤလာကုိ လုပ္ႀကံၿပီး ၿမဳိ႕ျပင္ထုတ္ဖုိ႔ မဟုတ္မမွန္ သတင္းေတြလႊင့္ၿပီး အခုလုိ လူဦးေရ စစ္ဖုိ႔ အေျခအေနထိ ဖန္တီးခဲ့တာပါ။ ၿမဳိ႕ျပင္ေရႊ႕လုိက္မွ ဦးညီညီ ရထားတဲ့ ကန္ထရုိက္လည္း ပ်က္သြားမွာကုိး ..

လူဦးေရ စစ္ေဆးၿပီးတဲ့အခါမွာ ဦးသာပြင့္နဲ႔ ဦးသန္းထြန္းတုိ႔ရဲ့ မဟာ သြားပုတ္ေလလႊင့္ ဇတ္လမ္းႀကီးက တကယ့္ကုိ ယုတ္မာမႈဆုိတာ ျပည္နယ္ အစုိးရလည္း နားလည္ သေဘာေပါက္သြားပါၿပီ။

ျပည္နယ္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာနမွာ လုပ္တဲ့ အစည္းအေ၀းမွာ ဦးသန္းထြန္းက ေနာက္ဆုံး စစ္လုိ႔ရတဲ့ လူဦးေရထက္ ေနာက္ပုိလာရင္ လုံး၀ လက္မခံဘူးလုိ႔ ဥပေဒ အထက္ကေနၿပီး ေျပာဆုိသြားေသးတယ္။ အဲဒါအျပင္ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ကေန တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ လူဦးေရ စစ္ၿပီး ထြက္အသြားမွာလည္း သူတုိ႔ရဲ့ အမိန္႔မပါဘဲ ဘယ္သူမွ ရပ္ကြက္ အျပင္မထြက္ရဘူးလုိ႔ ေျပာသြားေသးတယ္။

ဆုိေတာ့ .. ဦးသန္းထြန္းက ဘာလဲ? ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အထက္ကလားလုိ႔လား ေမးလုိက္ခ်င္ပါတယ္။

ေအာင္မဂၤလာကုိ လုပ္ႀကံေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းႀကီး ရပ္ကြက္မွာ AA – Arakan Army တပ္သားေတြ ခုိေအာင္းေနတယ္လုိ႔ စစ္တပ္ဘက္ကေန သတင္းေတြ ထြက္လာေသးတယ္။ အဲဒီသတင္း ထြက္ၿပီး သိပ္မၾကာပါဘူး ကန္ေတာ္ႀကီးနားမွာ ဗုံးေပါက္တယ္။

အႏွစ္ခ်ဳပ္ေျပာရရင္ ဦးသာပြင့္နဲ႔ ဦးသန္းထြန္းတုိ႔ ကန္ထရုိက္မရလုိ႔ ေအာင္မဂၤလာကုိ လုပ္ႀကံခဲ့တာပါ။



MYARF
RB News
24.5.2016

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း၊ ဖား၀ပ္ေခ်ာင္း ေက်းရြာတြင္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးကုိ အမည္မသိ ေသနတ္ႏွစ္ဦးက ပစ္သတ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။

ယေန႔ ေမလ (၂၄) ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၁း၃၀ နာရီ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ ဖား၀ပ္ေခ်ာင္း ေက်းရြာမွ ရ.ယ.က ဥကၠဌေဟာင္း ဦးေကာ္ဘိရ္အာမတ္ (ဘ) ဦးဆိဒိတ္ (အသက္ ၅၂ ႏွစ္ခန္႔) သည္ ဖား၀ပ္ေခ်ာင္း ရခုိင္ရြာတြင္ တည္ရွိေသာ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရုံးတြင္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး အပါအ၀င္ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားႏွင့္ အတူ စကားေျပာေနစဥ္ မုိးကာ အကၤ် ီ ၀တ္ၿပီး မ်က္ႏွာဖုံး တပ္ထားသည့္ ေသနတ္ကုိင္ လူစိမ္းႏွစ္ဦး ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ တစ္စီးျဖင့္ ရုတ္တရက္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ရုံးထဲသုိ႔ စီး၀င္၍ ဦးေကာ္ဘိရ္အာမတ္ကုိ ေသနတ္ျဖင့္ (၃) ခ်က္တိတိ ပစ္ခတ္ခဲ့သည္။ ဦးေကာ္ဘိရ္အာမတ္သည္ ၎တုိ႔ ပစ္ခတ္သည့္ ေသနတ္ က်ည္ဆံထိမွန္ၿပီး ထုိေနရာတြင္ပင္ ပြဲခ်င္းၿပီး ေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သို႔ေျပာသည္။

ေသနတ္သမား ႏွစ္ဦးသည္ ပစ္ခတ္ၿပီးသည္ႏွင့္ ဆုိင္ကယ္ေပၚ တက္၍ ေမာင္ေတာ - ႀကိမ္ေခ်ာင္း လမ္းမတစ္ေလွ်ာက္ ေမာင္းႏွင္ကာ ႀကိမ္ေခ်ာင္းဘက္သုိ႔ ထြက္ေျပး သြားခဲ့သည္။ မုိးကာအကၤ် ီ၀တ္ လူစိမ္းႏွစ္ဦး ဆုိင္ကယ္ စီး၍ သြားေနသည္ကုိ ကံျပင္ (ရခုိင္ရြာ) အထိ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ေၾကာင္း လမ္းသြားလမ္းလာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက ေျပာပါသည္။

ေသနတ္သမားမ်ားက အၾကမ္းဖက္ ပစ္ခတ္ၿပီးေနာက္ သက္ဆုိင္ရာသုိ႔ ဖုန္းဆက္ တုိင္တန္းျခင္းကုိ မျပဳလုပ္ရန္ ပိတ္ပင္ တားဆီးခဲ့သည့္ အျပင္ နီးစပ္ရာ ဖား၀ပ္ေခ်ာင္း အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားကလည္း  ခ်က္ခ်င္း လာေရာက္ စစ္ေဆးျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။

ဦးေကာ္ဘိရ္အာမတ္သည္ ဖား၀ပ္ေခ်ာင္း (ရခုိင္ရြာ) ႏွင့္ ကပ္လ်က္ရွိသည့္ ၎ပုိင္ ပုဇြန္ကန္ ကိစၥတစ္ခုႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖား၀ပ္ေခ်ာင္း (ရခုိင္ရြာ) မွ ရခုိင္ရြာသား အခ်ဳိ႕ႏွင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ေလးငါးရက္ခန္႔က အျငင္းအခုံ ျဖစ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယေန႔ ရုံးသုိ႔ လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

၎အား ပစ္သတ္သည့္ ေသနတ္သမား ႏွစ္ဦးမွာ ရခုိင္ရြာသားမ်ား ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆုိေနၾကသည္။





Rohingya Eye
RB News
23.5.2016

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း၊ ဦးရွဥ့္က် ေက်းရြာရွိ နယ္ေျမ (၅) နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားသည္ ေမလ (၁၈) ရက္ေန႔ ည (၉) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ကင္းလွည့္ေနစဥ္ ဦးရွဥ့္က် ေက်းရြာအုပ္စု၊ အမွတ္ (၁) ရပ္ကြက္မွ ဦးမုိဟာမတ္အီလီယာစ္ (ဘ) ဦးႏူရ္အာေလာမ္ အားေတြ႔ရွိၿပီး ခႏၶာကုိယ္အႏွံ႔ ရွာေဖြခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ ရွာေဖြရာတြင္ အကၤ် ီအိတ္ထဲမွ ဘဂၤလားေငြ တစ္ေထာင္ ရသည့္အတြက္ဟု ဆုိကာ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္း ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။

အလားတူ ယင္းေန႔ ည ၉း၁၅ မိနစ္ အခ်ိန္တြင္ ယင္းရပ္ကြက္မွ ဦးေဖာ္ရိတ္၏ သားကုိလည္း စစ္ေဆးရာ ၎ထံမွလည္း ဘဂၤလားေငြ တစ္ေထာင့္တစ္ရာ ရရွိသျဖင့္ ေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္းငါးေသာင္း ညွစ္ယူခဲ့သည္။

ထုိ႔ေနာက္ ဦးရွဥ့္က်ရြာသုိ႔ အလည္အပတ္ ေရာက္ရွိေနသည့္ ေရမ်က္ေတာင္ ရြာသား ဦးဆက္ဒမ္ဟူေဆာင္း (ဘ) ဦးရႈနာအလီကုိ စစ္ေဆးရာ ၎၏ ကုိင္ေဆာင္ထားသည့္ ဖုန္းတြင္ ဘဂၤလား ဖုန္းနံပါတ္ တစ္ခု ေတြ႔ရွိသည္ကုိ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္ သုံးေနသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ေငြက်ပ္ သုံးသိန္းငါးေသာင္း ညွစ္ယူခဲ့သည္။

အဆုိပါ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားသည္ တစ္ပတ္တြင္ ႏွစ္ႀကိမ္၊ သုံးႀကိမ္ ရြာထဲသုိ႔ လာေရာက္၍ ရြာသားမ်ားကုိ အမ်ဳိးမ်ဳိး စြပ္စြဲ၍ ေငြညွစ္ျခင္း၊ ေငြေၾကး မတတ္ႏုိင္သူမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ သြား၍ တစ္ညလုံး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနေသာေၾကာင့္ အထက္ အာဏာပုိင္မ်ား အေနျဖင့္ စုံစမ္း စစ္ေဆး၍ အေရးယူေပးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။

ေဌးလြင္ဦး
RB News
23.5.2016

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အက်ယ္ခ်ဳပ္က လြတ္၊ သူေနတဲ့ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းက ၿခံစည္းရိုးေပၚကေန လမ္းေပၚက လူထုပရိသတ္ကို မိန္႔ခြန္းေတြေျပာ- အေမးအေျဖေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိန္ကာလက ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႔ ေဘးမွာ လက္ရွိ အာဏာရ ပါတီ NLD ရဲ႔ ေရွးဦး ပါတီဖခင္ႀကီးထဲမွာ ပါတဲ့ ဦးတင္ဦးနဲ႔ ဦးၾကည္ေမာင္ (ကာနယ္ၾကည္ေမာင္) ဘယ္ ညာ ရံၿပီး စကားေျပာေလ့လည္း ရွိပါတယ္။

တစ္ၿပိဳင္နက္မွာ- နအဖ အစိုးရထုတ္ သတင္းစာမ်ားက NLD ပါတီ မေကာင္းေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ အမ်ိဳးမေစာင့္ေၾကာင္း အႀကီးအက်ယ္ ပုတ္ခတ္ေျပာဆိုေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။- အဆိုပါ သတင္းစာမ်ား က တစ္ခါတစ္ရံ- ဦးတင္ဦးကိုပင္ ပုဂၢိဳလ္ေရးေစာ္ကားၿပီး “သြားေခါေခါနဲ႔ စစ္သားေဟာင္းႀကီး” ဆိုတဲ့ အသံုးကိုပင္ သံုးခဲ့တာမ်ား ရွိပါတယ္။

အတိုက္အခံ ဆိုတဲ့ ေဘာင္ကို ေက်ာ္လြန္ယံုမွ်မက အတုိင္းမရွိ အာဏာျပ ရန္လို ေစာ္ကား ပုတ္ခတ္လြန္းတဲ့ သတင္းစာ အသံုးအႏႈန္းမ်ားေၾကာင့္- ဒီမိုကေရစီေရးမွာ အားသန္ေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ပင္ အလြန္တရာ ခံျပင္းမိပါတယ္။- သတင္းစာပါ ေစာ္ကားမႈ လြန္ကဲတဲ့ သတင္း စာသားမ်ားေၾကာင့္- ႏုိင္ငံေရးမွာ စိတ္မပါတဲ့ ျပည္သူမ်ားပင္- ေစာ္ကားခံရသူ (NLD ပါတီနဲ႔ ပါတီေခါင္းေဆာင္)မ်ားကို ကရုဏာ ျဖစ္လာရတဲ့ အဆင့္၊ ေစာ္ကားခံရသူဘက္မွ မခံမရပ္ႏုိင္ ျဖစ္လာရတဲ့ အဆင့္ထိပါ။ (မွီလိုက္သူတုိင္း သိေနဦးမွာပါ။)

တစ္ေန႔မွာ အဆိုပါ သတင္းစာမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးၾကည္ေမာင္ (ကာနယ္ၾကည္ေမာင္)က ၿခံစည္းရိုးေပၚမွ မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္- ဒီသတင္းစာ ေရးတဲ့ သူေတြဟာ (စိတ္ပညာ သေဘာအရ) အစိုးရကို ျပည္သူက အျမင္ကပ္လာေအာင္- ေစာ္ကားခံရသူကို ျပည္သူက ကရုဏာျဖစ္လာေအာင္ ကိုယ့္ဘက္က ေရးေပးေနတယ္ လို႔ေတာင္ ထင္ရတယ္-ေက်းဇူးေတာင္ တင္ရမယ္တဲ့။ (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း သူ႔ေဘးမွာ ရွိပါတယ္။)။ (ကၽြန္ေတာ္ အပါအ၀င္ ပရိတ္သပ္ႀကီးက သေဘာက်လို႔ ၀ါးကနဲ လက္ခုတ္ေတြ တီးၾကေပါ့။)-

အခု- ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္လည္း- ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာမ်ားကို- ကၽြန္ေတာ္ အဲ့လိုပဲ ျမင္ေနတာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ဦးၾကည္ေမာင္ (ကာနယ္ၾကည္ေမာင္) စကားနဲ႔ ေျပာရရင္- ကမၻာက ရိုဟင္ဂ်ာ အေပၚ ကရုဏာ သက္သည္ထက္ သက္လာေအာင္၊ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဘက္က ကမၻာ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ရပ္တည္ သည္ထက္ ရပ္တည္လာေအာင္ တမင္မ်ား ေရးေပးေနသလားလို႔ပါ။

ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ကမၻာ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းက မျဖစ္မေန ရပ္တည္ေပးရေအာင္- မီဒီယာမ်ားသာ မက- ႏုိင္ငံေခါင္း ေဆာင္မ်ား၊ တပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း အႀကီးအက်ယ္ အားျဖည့္ေပးေနသလို ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။

ပထမေတာ့ ရခိုင္နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ျပသနာလိုလို။ ေနာက္ေတာ့ မီဒီယာမ်ားက ရခိုင္ဘက္က လိုက္ တစ္ဘက္သပ္ တအားဖိႏွိပ္ေရးေနသလိုလို။ ေနာက္ဆံုးေတာ့- အာဏာပိုင္ အစိုးရမ်ား၊ စစ္တပ္ထိပ္သီးမ်ား ကိုယ္တုိင္က- ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို မတရားသျဖင့္ ဖိႏွိပ္၊ တစ္ဘက္သပ္ ဖိႏွိပ္ အခြင့္အေရး မေပးခ်င္လို႔ ေပကပ္ခံ- ဆိုတာမ်ား ကမၻာမိသားစုမွ မ်က္လံုးမွိတ္ထားရင္ေတာင္ အလုိလို ျမင္ေနရတဲ့ အဆင့္ထိ ျဖစ္ကုန္ပါေရာလား။

ရခိုင္နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ - ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္သာ ျပသနာ တက္ခဲ့တယ္ ဆိုခဲ့ရင္- ႏွစ္ဘက္ကို မွ်မွ်တတ ေျဖရွင္းေပးရမယ့္ ကိစၥပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ႏိုင္ငံသား ရုပ္သိမ္းသလို ရခိုင္မ်ားကိုလည္း ႏုိင္ငံသား ရုပ္သိမ္း။ ရိုဟင္ဂ်ားကို ပညာေရး၊ က်မၼာေရး ပိတ္ထားသလို ရခိုင္မ်ားကိုလည္း ပညာေရး က်မၼာေရး ပိတ္ထား။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ ေရြးေကာက္ပိုင္ခြင့္မ်ား ပိတ္ထားသလို ရခိုင္မ်ားကိုလည္း ေရြးခ်ယ္ ေရြးေကာက္ပုိင္ခြင့္မ်ား ပိတ္ထား- ႏွစ္ဘက္လံုး မွ်မွ်တတ ပံုစံေပး ဆံုးမ လိုက္ရင္- အားလံုး ၿငိမ္သြားမယ့္ ကိစၥ။ ၿပီးမွ လိမၼာၿပီ ဆိုမွ ႏွစ္ဘက္လံုး ေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္- အားလံုး အဆင္ေျပသြားမယ့္ ကိစၥ။

ခုေတာ့ လူနည္းစုလည္း ျဖစ္၊ ဖိႏွိပ္ခံလည္း ျဖစ္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာကိုမွ တစ္ဘက္သပ္ - ခိုး၀င္ လို႔ စြပ္စြဲ၊ အတင္း ေမာင္းထုတ္၊ အတင္း ႏုိင္ငံျခားသား ခံယူခိုင္း၊ ႏိုင္ငံျခား ခိုး၀င္ လက္မခံလို႔ ထမင္းမေပး ေဆးမေပးဘဲ အစာျဖတ္ ေရျဖတ္ ျဖတ္ထား။- ဒီထက္မက လူမ်ိဳးတံုး သုတ္သင္မႈကိုပါ က်င့္သံုးလာတဲ့ အဆင့္ထိ ျဖစ္ကုန္ ေရာ။ ဒီ က်ဴးလြန္မႈေတြဟာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက က်ဴးလြန္ေနတာလား-၊ အာဏာပိုင္ေတြက က်ဴးလြန္ေနတာ လား-၊ ကမၻာက သိေနပါတယ္။ (ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက ရန္ျဖစ္ထားလို႔ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို မုန္းေနတယ္ ဆိုတာ လက္ခံပါတယ္။ အခြင့္အေရးရရင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ေမာင္းထုတ္ပစ္ခ်င္တယ္ ဆိုတာကိုလည္း သိပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ အာဏာပိုင္ေတြ မဟုတ္လို႔ Genocide ကို သူတုိ႔ က်ဴးလြန္လို႔ မရဘူး။ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႔ Genocide က်ဴးလြန္ေနျခင္းအေပၚမွာ- သူတုိ႔ မေက်နပ္တဲ့ လူမ်ိဳးကို မ်ိဳးျဖဳတ္ေနတာေၾကာင့္ အားေပးေနတယ္ ဆိုတဲ့ အဆင့္ထိ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ႏုိင္မယ္။- သုိ႔ေသာ္- ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို မေက်နပ္ျခင္း ဆိုတဲ့ အခြင့္အေရးကို အသံုးခ်ၿပီး လက္ေတြ႔ Genocide က်ဴးလြန္ေနသူမ်ားက ဗမာအာဏာပိုင္ မ်ားသာ ျဖစ္ေနပါတယ္။

Genocide က်ဴးလြန္ေနၿပီလို႔ ကမၻာက အသိအမွတ္ျပဳကာ အနီကဒ္ျပ ေျဖရွင္းေတာ့မယ့္ အခ်ိန္မွာ--၊ ဗမာ ဗမာခ်င္း အတင္းကာကြယ္ေပးေနတဲ့- လူေတြရဲ႔ ေ၀့လည္ေၾကာင္ပတ္ စကားမ်ားေၾကာင့္---

ကမၻာ့အသိုင္းအ၀ိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ ပိုလို႔ပိုလို႔ ကရုဏာသက္လာတဲ့ အျပင္---၊ ေ၀့လည္ေၾကာင္ပတ္ စကားေျပာသူမ်ားကို ပိုလို႔ပိုလို႔ မုန္းတီးစက္ဆုတ္လာရေလေတာ့-၊

ကာနယ္ၾကည္ေမာင္ စကားနဲ႔ ေျပာရရင္-- ေက်းဇူးေတာင္ တင္ရမယ္ေပါ့။


မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္(ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈတာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement




ေပ်ာက္ေသာသူ ျပန္၍ေတြ႔သည့္ပမာ


ေမယုနယ္ျခား ခ႐ုိင္ ဟူ၍ သီးျခား သတ္မွတ္ ဖြင့္လွစ္လုိက္ျခင္းသည္ ေမယုခ႐ုိင္ နယ္သူနယ္သား အားလုံးတုိ႔၏ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး အဆင့္အတန္း မ်ားကုိ ျမႇင့္တင္လုိက္ျခင္း သာမက ေပ်ာက္ေနေသာ သူတေယာက္ကုိ ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ လုိက္ျခင္းလည္း မည္ေပသည္။ ထုိစကားကုိ ရွင္းရေပဦးမည္။

ယခု ေမယုနယ္ဟု သတ္မွတ္လုိက္ေသာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာနယ္မ်ားတြင္ ၉၇ - ရာခုိင္ႏႈန္းသည္ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ေနထုိင္ၾက၏။ သုိ႔ေသာ္ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိသည့္ အမည္ကုိ ျပည္မက လူထုကမသိ၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔၏ ယဥ္ေက်းမႈကုိ ျပည္မလူထုကမျမင္၊ ျပည္ေထာင္စုသားေတြ စစ္စစ္ျဖစ္လ်က္ႏွင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔၏ မ်ဳိး႐ုိးစဥ္ဆက္ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ ထုံးတမ္း မွတ္တမ္းတုိ႔သည္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ မေပၚထင္ ေပ်ာက္၍ေနသက့ဲသုိ႔ပင္ ရွိခ့ဲသည္။ တနည္းဆုိေသာ္ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔သည္ ေပ်ာက္ေနေသာ သူတေယာက္ပမာ ရွိခ့ဲေပ၏။

ယခုမူ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနက သူတုိ႔ လူမ်ဳိးစုေတြကုိ ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳကာ စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး အဆင့္အတန္းေတြ လူတန္းေစ့ျဖစ္ေအာင္ ျမႇင့္တင္ေပးေတာ့မည္ဟု ဒု - ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ကုိယ္တုိင္ ကတိေပးခ့ဲသည္ျဖစ္ရာ သူတုိ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာတေတြသည္ ႏုိးၾကားတက္ႂကြသည့္ စိတ္မ်ားျဖင့္ သူတုိ႔၏ မ်ဳိး႐ုိး အဆက္အႏြယ္ ႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးတမ္းမ်ား၊ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနအား ထင္ျမင္ခ်က္ စသည္အားျဖင့္ သုံးပုိင္း သုံးက႑ ခြဲျခားကာ ေခတ္ေရးအဖြဲ႔သုိ႔ လာေရာက္ေတြ႔ဆုံ ေျပာၾကားတင္ျပၾကသည္ျဖစ္ရာ ပတမဆုံးက႑ျဖစ္ေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔၏ မ်ဳိး႐ုိးအဆက္အႏြယ္သမုိင္းကုိ ေအာက္ပါအတုိင္း ေခတ္ေရးစာေစာင္က ဝမ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူစြာျဖင့္ ေဖာ္ျပလုိက္ရသည္ ျဖစ္ေပေၾကာင္း။

“ေမယုနယ္ျခားခ႐ုိင္မွ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားထုတုိ႔၏ မ်ဳိး႐ုိးစဥ္ဆက္ ေလ့လာတင္ျပခ်က္”

အခ်ိန္သည္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္၊ ဩဂုတ္လ ၃ ရက္၏ နံနက္ ၈ နာရီႏွင့္ မိနစ္ ၃ဝ ျဖစ္သည္။

႐ုံးမွ ကားမရႏုိင္သျဖင့္ မုိးရြာႀကီးထဲတြင္ ဘတ္စ္ကားႏွင့္ သြားရန္ ထြက္လာၾကရသည့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေခတ္ေရး အဖြဲ႔ဝင္မ်ားသည္ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနသုိ႔ နံနက္ ၉ - နာရီတိတိတြင္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးေရးက႑အတြက္ အမွီေရာက္ၾကရန္ စိတ္ေစာပူပန္မိၾကသည္။

ပူပန္ရသည္မွာလည္း အေၾကာင္းကရွိသည္။ ေတြ႔ရမည့္သူမ်ားမွာ ေမယုနယ္ျခားခ႐ုိင္ဟူ၍ နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနက လႊဲေျပာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ကာ နယ္သူနယ္သား လူထုတုိ႔၏ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနျခင္းကုိ ႏွစ္ၿခိဳက္လြန္းလွသျဖင့္ ဝမ္းသာအားရ ေခတ္ေရးအဖြဲ႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆုံေျပာျပလုိၾကသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူငယ္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္မ်ား တေမွ်ာ္ေမွ်ာ္ႏွင့္ ရွိေနၾကမည္ကုိ စုိးမိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သူတုိ႔သာ မဟုတ္ေသး၊ ေခတ္ေရးအဖြဲ႔ႏွင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူငယ္မ်ား ေတြ႔ဆုံေရး ျဖစ္ေျမာက္ရန္ အလုပ္တာဝန္မ်ားသည့္ၾကားမွ လူအတန္တန္ေစလႊတ္ကာ စီမံစုိင္းျပင္းေပးရသည့္ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနမွ ဗုိလ္မွဴးမ်ဳိးေအာင္၏ ေဖာ္ေရြသည့္ စိတ္ဓာတ္ကုိလည္း ေထာက္ထားရန္ ရွိေပေသးသည္။ အထူးသျဖင့္ ယေန႔နံနက္တြင္ ေခတ္ေရးအဖြဲ႔အတြက္ ႐ုံးေစာေစာႀကိဳတင္တက္ေပးကာ နံနက္ ၉ - နာရီတိတိတြင္ စတင္ေဆြးေႏြးႏုိင္ရန္ စီစဥ္ထားမည္ဟု ဗုိလ္မွဴးမ်ဳိးေအာင္က အားပါးတရ ေျပာထားသျဖင့္လည္း ကုိယ့္ဘက္က ပ်က္ကြက္ ေႏွာင့္ေႏွးမည္ကုိ စုိးရိမ္ရျခင္းျဖစ္သည္။

“တပ္ၾကပ္ႀကီး ကုိစုိးျမင့္ ကင္မရာတုိ႔ဖလက္ရွ္တုိ႔အထဲ မုိးေရေတြ ဝင္ကုန္အုံးမယ္၊ သတိထားဗ်ာ” ဘတ္စ္ကားက လူက်ပ္၍ မတ္တတ္ရပ္ကာလုိက္ရသည့္အထဲ မုိးေရက စုိရႊဲေလာက္ေအာင္ ယုိစီးက်ေနသျဖင့္ ဓာတ္ပုံကိရိယာမ်ား တေပြ႔တပုိက္ႀကီး လြယ္ထားရသည့္ ဓာတ္ပုံဆရာအား သတိေပးရသည္။ စိတ္အားထက္သန္စြာ ရွိေနၾကမည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူငယ္အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ နယ္ျခာေဒသမွ အရာရွိမ်ား၏ စိတ္ေစတနာကုိ ေလးစားရလြန္းသျဖင့္လည္း ကုိယ့္ဘက္က ခၽြတ္ယြင္းခ်က္မရွိေအာင္ သတိျပဳရျခင္းျဖစ္သည္။

၉ - နာရီမထုိးမီ ၅ - မိနစ္အလုိတြင္ နယ္ျခားေဒသ႐ုံးရွိ ေဆြးေႏြးမႈျပဳမည့္ ခန္းမသုိ႔ေရာက္၏။

“ေဟာဒါက ေခတ္ေရးအဖြဲ႔ဝင္မ်ားပါ၊ ေဟာဒါကေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာရွိၾကတ့ဲ ေမယုနယ္ျခားခ႐ုိင္က ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ပါတယ္” အသင့္ေစာင့္ေနသည့္ ဗုိလ္မွဴးမ်ဳိးေအာင္က မိတ္ဆက္ေပးလုိက္ေလသည္။

“႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတ့ဲ စကားလုံးကုိ ၾကားရတာဟာျဖင့္ရင္ ေနာင္ႀကီးတုိ႔နားထဲမွာ ဆန္းသလုိလုိ ရွိေကာင္းရွိပါလိမ့္မယ္ခင္ဗ်ာ” ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားအသင္းဥကၠ႒ျဖစ္သူ ကုိဘထြန္းကစ၍ ေျပာလုိက္သည္။ ေခတ္ေရးအဖြဲ႔ဝင္မ်ားက ျပံဳး၍ေနလုိက္ၾကသည္။

ကုိဘထြန္းက စကားဆက္၏။ “႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတ့ဲ စကားလုံးဟာ ဆန္းေနလိမ့္မယ္ဆုိတာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လဲ ရိပ္စားမိခ့ဲၾကပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ အခုလုိ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနက တာဝန္ယူၿပီး ေတြ႔ဆုံေပးလုိ႔ ေခတ္ေရးစာေစာင္မွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ားရဲ႕ မ်ဳိး႐ုိးစဥ္ဆက္ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဓေလ့ထုံးစံေတြကုိ တင္ျပေဆြးေႏြးခြင့္ ရတာဟာလဲ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသားမ်ားကုိယ္စား အလြန္ေက်းဇူးတင္ထုိက္ပါတယ္”

ကုိဘထြန္း၏ အေျပာအဆုိကုိ ၾကည့္လွ်င္ပင္ ေမယုခ႐ုိင္ရွိ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသားတုိ႔ အထဲတြင္ ပညာတတ္ လူေတာ္ လူခၽြန္ေတြ ရွိပါကလားဟု နားလည္ႏုိင္ေပသည္။ ကုိဘထြန္းသည္ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွ ဘီအက္စီ ဒီဂရီရယူၿပီးသူ ေခတ္ပညာတတ္တဦး ျဖစ္ေပသည္။ “ေမယု”နယ္ျခားခ႐ုိင္ဆုိတ့ဲ ထူးျခားတ့ဲအမည္နဲ႔ ယွဥ္တြဲၿပီး တၿပိဳင္ထဲ ႐ုတ္ခနဲေပၚလာေတာ့လဲ “႐ုိဟင္ဂ်ာ”ဆုိတ့ဲအမည္ဟာ ဆန္းေနေပမေပါ့ခင္ဗ်ာ။

“တကယ္ဆုိေတာ့ “႐ုိဟင္ဂ်ာ”ဆုိတ့ဲ နံမယ္နဲ႔ “႐ုိဟင္ဂ်ာ”အမ်ဳိးသားထုႀကီးဟာ ျပည္ေထာင္စုသား တုိင္းရင္းသားမ်ားအျဖစ္ ရွိခ့ဲတာဟာ ဟုိေရွး ရခုိင္ဘုရင္မ်ား ေခတ္ကဘဲကေပါ့ ခင္ဗ်ာ”

ကုိဘထြန္းႏွင့္တကြ ႐ုိဟင္ဂ်ာေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ကုိရွာေဟာအာေလာမ္၊ ကုိေအာင္သာေက်ာ္၊ ကုိဘေစာျဖဴတုိ႔ ေလးဦးလုံးသည္ သူတုိ႔ အမ်ဳိးသားတုိ႔၏ မ်ဳိး႐ုိးစဥ္ဆက္အေၾကာင္း ျပန္ေျပာင္း ေျပာၾကရသျဖင့္ ဂုဏ္ယူအားတက္ေနၾကပုံ ေပၚသည္။ စားပြဲေပၚတြင္ တင္ထားသည့္ “႐ုိဟင္ဂ်ာေခတ္သတင္းစဥ္”အမွတ္ (၁)(၂)(၃)တုိ႔ကုိ အားတက္သေရာ လွန္ေလွာကာ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ား၏ ဆင္းသက္လာပုံ အမ်ဳိးအႏြယ္သမုိင္းမွတ္တမ္းတုိ႔ကုိ ရွာေဖြျပသၾကသည္။

ေပ်ာက္ေသာသူ ေတြ႔သည့္ပမာ

႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ား၏ မ်ဳိး႐ုိးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ မွတ္တမ္းမွတ္ခ်က္မ်ားကုိ ေတြ႔ရသည္မွာ ေပ်ာက္ေနေသာသူတေယာက္ကုိ ျပန္ေတြ႔ရျခင္းႏွင့္ တူသည္ပင္ ဆုိရခ်ိမ့္မည္။ အမွန္ေသာ္ သတိမမူမိၾကေသာ ျပည္မရွိလူထုအတြက္မူ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔သည္ ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ ေဆြရင္းမ်ဳိးခ်ာမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ တေျမထဲဘြား ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ သတိမမူမိသမွ် ယခုမွ ဘြားကနဲ ျပန္ေတြ႔ရျခင္း ျဖစ္သျဖင့္လည္း ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ ညီအကုိရင္းခ်ာတဦးအား ျပန္ေတြ႔ရသက့ဲသုိ႔ပင္ ရွိသည္။

ပါကစၥတန္မဟုတ္

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အစက နားလယ္ထားတာကေတာ့ ယခု ေမယုနယ္ျခားခ႐ုိင္လုိ႔ သတ္မွတ္လုိက္တ့ဲ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာခ႐ုိင္ေတြက လူမ်ဳိးစုေတြဟာ ပါကစၥတန္ျပည္သားေတြလုိ႔ ထင္တယ္။ အခု ကုိေအာင္သာေက်ာ္တုိ႔ ေျပာျပတ့ဲ မွတ္တမ္း သာဓကမ်ား အတုိင္းဆုိရင္ေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုဟာ ဟုိေရွး ျမန္မာမင္းမ်ား လက္ထက္ကထဲက ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာနယ္ေျမမွာ မေျခစုိက္ ေခါင္းခ်ၿပီး ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားအျဖစ္ ရပ္တည္ခ့ဲတာ ၾကာၿပီေပါ့ေနာ္”

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔၏ တအ့ံတဩ ေမးခြန္းကုိ ကုိေအာင္သာေက်ာ္၊ ကုိရွာေဟာအာေလာမ္တုိ႔ အားလုံးက ရယ္ေမာလ်က္ ေခါင္းညိတ္ျပ၍ ေျဖၾကသည္။

သနားျခင္း အဓိပၸာယ္

သူတုိ႔ညႊန္ျပသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေခတ္သတင္းစဥ္တြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ုိးသမုိင္းအက်ဥ္းခ်ဳပ္ဟူသည့္ ေခါင္းစီးျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ ေဆာင္းပါးအရဆုိလွ်င္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ားသည္ ပါကစၥတန္နယ္ဘက္မွ ကူးေျပာင္းလာၾကသည့္ ပါကစၥတန္လူမ်ဳိးမ်ားမဟုတ္ေပ။ “႐ုိဟင္ဂ်ာ”သုိ႔မဟုတ္“႐ုိဝင္ဂ်ာ”ဆုိသည့္ စကားလုံး၏ အဓိပၸာယ္မွာ “သနားျခင္း”ဟု ဆုိုလုိသည္။ ဤသနားျခင္း အဓိပၸာယ္ရသည့္ “႐ုိဟင္ဂ်ာ”ဆုိေသာ စကားလုံးသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ ယေန႔ ေမယုနယ္ျခားခ႐ုိင္သားမ်ား ျဖစ္ေနၾကေသာ လူမ်ဳိးစုတခု၏ အမ်ဳိးအႏြယ္အမည္ ျဖစ္ရေလသနည္းဟု ထပ္မံေစ့ငုလုိက္လွ်င္ စိတ္ဝင္စားဘြယ္ေကာင္းေသာ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားတုိ႔၏ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇဝင္ကုိ ေတြ႔ရသည္။

အတိတ္ဇာတ္ေၾကာင္းက

သကၠရာဇ္ ၇၈၈ - ခုႏွစ္တြင္ ရခုိင္ျပည္၌ မဟာစႁႏၵမင္း အုပ္ခ်ဳပ္ခ့ဲသည္။ ထုိမင္းလက္ထက္ တေန႔ေသာအခါ ေလျပင္းမုန္တုိင္းႀကီးသည္ ျပင္းထန္စြာက်ေလ၏။ ရမ္းျဗဲကၽြန္းအနီးရွိ ရခုိင္ပင္လယ္ျပင္တြင္ သြားလာေနသမွ်ေသာ ရြက္ေလွကတၱဴသေဘၤာမ်ား အားလုံးလုိပင္ ပ်က္စီးနစ္ျမဳပ္ၾကရသည္။ ထုိသေဘၤာမ်ားထဲတြင္ ကုန္ကူးသန္းျခင္းျပဳေနၾကသည့္ အာရပ္လူမ်ဳိးတုိ႔၏ သေဘၤာတစင္းလည္းပါေလရာ မုန္တုိင္းက်ၿပီး တပတ္အၾကာတြင္ ထုိအာရပ္သေဘၤာမွ အာရပ္လူမ်ဳိးဒုကၡသည္မ်ားသည္ အစာေရစာအငတ္ငတ္ျဖင့္ ရမ္းျဗဲကၽြန္းေပၚ က်ေရာက္လာၾကသည္။ အာရပ္ဒုကၡသည္မ်ားသည္ ကၽြန္းသူကၽြန္းသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ေသာအခါ အာရပ္ဘာသာစကားျဖင့္ “ရဟမ္း - ရဟမ္း”(သနားပါ - သနားပါ) ဟု ဆုိၾကကုန္၏။ ဤသည္ကုိ ရခုိင္သားတုိ႔က သူတုိ႔လူမ်ဳိးနာမည္ေပဘဲဟု မွတ္ယူကာ သေဘၤာပ်က္ အာရပ္ဒုကၡသည္မ်ားအား “ရဟမ္း”လူမ်ဳိးဟု ေခၚေလသည္။ “ရဟမ္း”မွသည္ ကာလေရြ႕ေလ်ာေသာ္ ႐ုိဟန္း၊ ႐ုိဟန္ဂ်ာ၊ ရဟင္ဂ်ား၊ ႐ုိဝန္ဂ်ာ၊ ႐ုိဟင္ဂ်ာ စသည္ျဖင့္ အဆင့္ဆင့္ ေျပာင္းလာရသည္ဟု ဆုိေလသည္။

ဘုရင္က ခ်ီးေျမႇာက္

ထုိ “ရဟမ္း” အမည္ခံ အာရပ္ဒုကၡသည္မ်ားအား ရဲစြမ္းသတၱိရွိၾကသူမ်ားျဖစ္၍ ရခုိင္ဘုရင္က ခ်ီးျမႇင့္ေျမႇာက္စားကာ စစ္ဘက္ႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘက္တုိ႔တြင္ အရာထမ္းအမႈထမ္းမ်ားအျဖစ္ ခန္႔ထားသည္။ သုိ႔ျဖင့္ ရခုိင္ျပည္ေျမာက္ပုိင္း ေလမ်ုိးျမစ္၊ ကုလားတန္ျမစ္၊ ေမယုျမစ္၊ နတ္ျမစ္ စေသာ ျမစ္႐ုိးမ်ားတေလွ်ာက္တြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားရြာစုမ်ား ေပၚေပါက္ခ့ဲၿပီး ရခုိင္ျပည္ေတာင္ပုိင္းတြင္လည္း သံတြဲ၊ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ရမ္းျဗဲ၊ ေက်ာက္နီေမာ္ စေသာ ေဒသမ်ားတြင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာရြာမ်ား ေပၚလာရသည္ဟု ဆုိေလသည္။

မူကြဲတရပ္

“ေဟာဒီမွာရွိတ့ဲ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ယဥ္ေက်းမႈလက္ရာမ်ားဆုိတ့ဲ သုေတသနေဆာင္းပါးမွာ ျပဆုိတာကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာတုိ႔ရဲ႕ မ်ဳိး႐ုိးဆင္းသက္လာပုံ မူကြဲတရပ္ေပါ့ ခင္ဗ်ာ” အတြင္းေရးမွဴး ကုိေအာင္သာေက်ာ္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ဘူးသီးေတာင္မွ အမ္ေအတာဟိရ္ဘာဘာဆုိသူ ေရးသားျပဳစုထားသည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ယဥ္ေက်းမႈသုေတသနစာတမ္းကုိ ေထာက္၍ ေျပာျပသည္။

စစ္သည္ႏြယ္မ်ား

ထုိ သုေတသနစာတမ္းအရမူ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၇ ႏွင့္ ၈ - ရာစုေခတ္မ်ားတြင္ ရခုိင္ျပည္သုိ႔ ေရာက္ရွိလာၾကေသာ အာရပ္လူမ်ဳိးမ်ား၊ သကၠရာဇ္ ၁၄ဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ ရခုိင္ျပည္သုိ႔ အင္းဝဘုရင္မင္းေခါင္၏သား မင္းရဲေက်ာ္စြာ လာေရာက္တုိက္ခုိက္ျခင္းကုိ ခုခံရန္ ဘဂၤလားအစုိးရထံမွ ရခုိင္ဘုရင္ နရမိတ္လွက အကူအညီ ေတာင္းခံရာတြင္ ေရာက္လာေသာ ေဂၚရီပထန္ စစ္သည္ ၂ - ေသာင္း စသည္တုိ႔ အေျခစိုက္ေနထုိင္ရာမွ စုေပါင္းကာ ေပၚေပါက္လာရေသာ လူမ်ဳိးျဖစ္သည္ဟုဆုိသည္။

အစၥလမ္ႏွင့္အရဗီ

“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ အဲဒီလုိ အာရပ္အႏြယ္ေတြျဖစ္တ့ဲအတြက္ စာေပေရာ စကားေျပာတ့ဲအခါမွာေရာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာခ႐ုိင္မွာဆုိရင္ အမ်ားအားျဖင့္ အာရဗိီ ဘာသာစကားကုိ သုံးစြဲတာမ်ားပါတယ္။ အူရဒူဘာသာစကားကေတာ့ ေရးတတ္ေျပာတတ္ဖတ္တတ္သူေတြ ရွိေပမယ့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ားရဲ႕ အဓိကစာေပကေတာ့ အာရဗီပါဘဲ” ကုိဘေစာျဖဴက ရွင္းျပလုိက္ျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ယဥ္ေက်းမႈ ထိ္န္းသိမ္းၾကသည္

ကုိေအာင္သာေက်ာ္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ အစၥလမ္ဘာသာကုိ သက္ဝင္ယုံၾကည္ၿပီး ေမာ္လဝီဆရာႀကီးမ်ားရဲ႕ အဆုံးအမေအာက္မွာ ႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈ မပ်က္ယြင္းေအာင္ ေနထုိင္ၾကရပါတယ္။ မိန္းကေလးမ်ားဆုိရင္ အသက္ ၁၂ - ႏွစ္ ေက်ာ္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ လူစိမ္းျမင္ေအာင္ အိမ္ျပင္မထြက္ေတာ့ဘဲ မ်က္ႏွာမွာပုဝါဖုံးၿပီး အိမ္တြင္းပုန္းၾကရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာ လူငယ္မ်ားအေနနဲ႔ ေခတ္ႀကီးနဲ႔အမွီ ရင္ေဘာင္တန္းၿပီး လုိက္လုိၾကေတာ့ကာ ေမာ္လဝီဆရာႀကီးမ်ားကုိ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး အမ်ဳိးသမီးေလးမ်ား ေခတ္ပညာ သင္ၾကားႏုိင္ေရးကုိလဲ ႀကိဳးစားၾကည့္ၾကပါဦးမယ္။ ေမာ္လဝီဆရာႀကီးမ်ားကလဲ လူငယ္ေတြအလုိကုိ အေတာ္ဘဲ လုိက္ေလ်ာၾကပါတယ္။ အခုဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေမယုနယ္မွာ ဗမာစာတတ္ၾကသူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားေနၾကပါၿပီ။

ေခတ္ကုိ မွီေစရမည္

ကုိေအာင္သာေက်ာ္၏ ေျပာစကား မွန္ေပသည္။ ေမယုခ႐ုိင္ နယ္သားတုိ႔သည္ သူတုိ႔နယ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအတြက္ တတ္ႏုိင္သမွ် ေခတ္ကုိအမွီလုိက္ရန္ ႀကိဳးစားေနၾကေပသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ ထာဝစဥ္ အိမ္တြင္းပုန္းေလ့ရွိေသာ ေမယုခ႐ုိင္၏ သမီးပ်ဳိကေလးမ်ားထဲမွ မိန္းကေလး(၆)ဦးတုိ႔သည္ ပန္းစည္းမ်ားကုိ ကုိင္ေဆာင္ကာ ေမာင္းေတာၿမိဳ႕တြင္ မူဂ်ာဟစ္လက္နက္ခ်ပြဲ က်င္းပစဥ္က ႂကြေရာက္လာသည့္ ဒု-ကာကြယ္ေရးသီးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) အား ႀကိဳဆုိခ့ဲၾကရွာေပသည္။

“ေဟာဒီေခတ္ေရးစာေစာင္မွာ ဓာတ္ပုံနဲ႔ ေဖာ္ျပထားတ့ဲအခ်က္ဟာ မွန္ပါတယ္ဗ်ာ။ အိမ္တြင္းပုန္းေလ့ရွိၾကတ့ဲ မိန္းကေလးမ်ားဟာ ေမယုခ႐ုိင္မွာ ေအးခ်မ္းသာယာလာၿပီဆုိတ့ဲ သတင္းေၾကာင့္ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာရွိၿပီး ေက်းဇူးတင္ၾကလြန္းတ့ဲအတြက္ လူျမင္လူထင္ခံၿပီး ထြက္ႀကိဳၾကတာပါဘဲ” ကုိဘထြန္းက ေမယုအထိမ္းအမွတ္အထူးထုတ္ ေခတ္ေရးစာေစာင္ကုိ ေထာက္ျပ၍ ေျပာလုိက္ေလသည္။

ႀကိဳးစားၾကရမည္

ယခုမူ ေမယုခ႐ုိင္တြင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရးမွန္သမွ် လုပ္ငန္းမ်ားကုိ လူထုကုိယ္တုိင္က ႏွစ္ၿခိဳက္ကာ ဝုိင္းဝန္းကူညီလ်က္ ရွိၾကေပၿပီ။ စင္စစ္ေသာ္ ေမာယုနယ္ျခားခ႐ုိင္၏ စီးပြားေရး အေျခအေနမ်ဳိးႏွင့္ဆုိလွ်င္ ႀကိဳးစားၾကမွလည္းျဖစ္ေပမည္။ ေမယုနယ္ျခားခ႐ုိင္သည္ မုိးမ်ား၍ ေတာင္ကုန္းေျမျမင့္မ်ားသျဖင့္ စို္ကပ်ဳိးေရးခက္ခဲသည့္ ေဒသျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ နယ္ေျမႏွင့္ လူဦးေရမမွ်ေအာင္ပင္ က်ဥ္းေျမာင္း က်ပ္တည္းသျဖင့္ လက္ရွိလယ္ယာလုပ္ငန္း၊ တံငါငါးဖမ္းလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ နယ္လူထုမွာ မည္သုိ႔မွ် စီးပြားေရးအားျဖင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ ေခ်ာင္လည္မည္ မဟုတ္ေပ။

ထုိအခက္အခဲအားလုံးတုိ႔ ေမယုခ႐ုိင္ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနက အေရးတယူ စဥ္းစားဆုံးျဖတ္ကာ နယ္လူထု ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး လုပ္ငန္းအားလုံးတုိ႔ကုိ ယခု လက္ေတြ႔ စတင္ေဖာ္ထုတ္လုပ္ေဆာင္ေပးေနၿပီျဖစ္ေနသည္။

ဗလီေဆာက္ဘုိ႔လွဴေငြ

“ယခုႏွစ္ေမလကဘဲ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ကတိျပဳသြားခ့ဲတ့ဲအတုိင္း ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားတုိ႔အတြက္ ဗလီေဆာက္ဘုိ႔ မ,တည္ေငြအျဖစ္ ေငြတေသာင္း ပုိ႔လွဴလုိက္ပါၿပီ။ ဒီေငြကုိ အေျချပဳၿပီး အျခားပုဂၢိဳလ္ေတြဆီက အလွဴေငြမ်ားနဲ႔ စုေပါင္းၿပီး အမွတ္တရ ျဖစ္ေစႏုိင္မယ့္ ဗလီႀကီးျဖစ္လာဦးမွာေပါ့ဗ်ာ”

“ၾကားရတာ ဝမ္းသာပါတယ္ဗ်ာ၊ ေရွးမင္းဆက္မ်ား လက္ထက္ကထဲက ျမန္မာျပည္မွာ အေျခစိုက္ခ့ဲၿပီး သားစဥ္ေျမးဆက္ ျပည္ေထာင္စုသား တုိင္းရင္းသားမ်ား ျဖစ္လာခ့ဲၾကတ့ဲ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ား အေၾကာင္းကုိ ယခုလုိ စုံစုံလင္လင္ သိရတာကုိဘဲ အေတာ္ ဝမ္းေျမာက္စရာျဖစ္ပါတယ္”

ေပ်ာက္ေသာသူ ေတြ႔ေလၿပီ

ကုိေအာင္သာေက်ာ္တုိ႔ ေလးဦးလုံးက - “ဟုတ္က့ဲခင္ဗ်ာ။ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားထုကုိယ္စား ေခတ္ေရးကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ေက်းဇူးတင္ရပါမယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ားရဲ႕ ႐ုိးရာသမုိင္းကုိ ေဖာ္ထုတ္ျပျခင္းဟာ ျပည္ေထာင္စုထဲက တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုတရပ္ကုိ အသိအမွတ္ျပဳလုိက္ျခင္း မည္ပါတယ္ … ေနာင္ကုိလဲ အလ်င္းသင့္ရင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ားရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားနဲ႔ ေမယုခ႐ုိင္နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကုိ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားအသင္းက ဘယ္လုိထင္ျမင္ ေထာက္ခံၾကတယ္ဆုိတာ ေျပာျပပါအုံးမယ္”

ဤတြင္ ေရွ႕မွ ေပ်ာက္ေသာသူကုိ ျပန္ေတြ႕ျခင္းျဖစ္သည့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးစုတုိ႔၏ မ်ဳိး႐ုိးစဥ္ဆက္ ေဆြးေႏြးခ်က္တင္ျပျခင္း ၿပီးဆုံးၿပီ ျဖစ္ေပေတာ့သည္။

(တပ္မေတာ္ေခတ္ေရးစာေစာင္၊ အတြဲ ၁၂၊ အမွတ္ ၉၊ ၈-၈-၁၉၆၁၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၆ မွ ၁၉)

Ko Zaw Tun Facebook မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။

(ဓါတ္ပုံ - AP)

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဘာေျပာသလဲ?

ရုိဟင္ဂ်ာ၊ ဘဂၤါလီဆုိၿပီး အတင္းအၾကပ္ မလုုပ္ပါနဲ႔။ (ေဒၚစု)

ျပသနာျဖစ္ေနတဲ့ ေဝါဟာရ ႏွစ္ခုလုံးကုုိ က်မတုုိ႔ မွ်မ်ွတတ ျပတ္ျပတ္သားသား ရင္ဆုုိင္ရပါမယ္။

ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ ရခုိင္ေတြက လက္မခံသလုိ ဘဂၤါလီဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ မြတ္စလင္ေတြက လက္မခံႏုိင္ဘူးဆုိတာကုိ သိတယ္။ ဒီေဝါဟာရႏွစ္ခုလုံးေနာက္မွာ စိတ္ခံစားခ်က္ေတြ၊ ႏုုိင္ငံေရးျပသနာေတြနဲ႔ ရႈပ္ေထြးေနတယ္။


ဒီလုိရႈပ္ေထြးေနမွန္း သိလ်ွက္နဲ႔ ရခုိင္ဘက္ကျဖစ္ျဖစ္၊ မြတ္စလင္ဘက္ကျဖစ္ျဖစ္ ငါတုုိ႔ေျပာတဲ့အတုိင္းပဲ ေခၚရမယ္လိုု႔ အတင္းအၾကပ္လုပ္လာရင္ ဒါဟာ အေျဖရွာလိုု႔ မရႏုုိင္ဘူး။ ျပသနာေတြကုိ လက္ေတြ႔က်က် ေျဖရွင္းရပါမယ္။

အျပန္အလွန္ ေအာ္ေန ဟစ္ေန၊ ဘယ္ေဝါဟာရက ဘယ္ေဝါဟာရထက္ ပိုမွန္တယ္၊ ေကာင္းတယ္လုုိ႔ ျငင္းေနခုန္ေနတာေတြကုုိ က်မတုုိ႔ စိတ္မဝင္စားဘူး။ က်မဆုိလုိတာက ဒီေဝါဟာရ ျငင္းခုန္မႈထက္ ပုုိအေရးႀကီးတာေတြ ရွိေနတယ္ဆုုိတာကုုိ ေထာက္ျပခ်င္တာပါ။

သုုိ႔ေသာ္ လူမ်ိဳးအမည္ကလည္း သိပ္အေရးႀကီးတယ္ဆုုိတာကုုိ က်မသိပါတယ္။ တစ္ကမၻာလုံးက လူသားတုိင္းဟာ မိမိလူမ်ိဳးအမည္ကုုိ မိမိဆႏၵအတုုိင္း သတ္မွတ္ခ်င္ၾကတဲ့ဆႏၵ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရွိၾကတယ္ဆုုိတာကုုိ က်မသိတယ္။ လူသားတုိင္းရဲ့ မိမိလူမ်ိဳးအမည္ကုိ မိမိဆႏၵအတုိင္း သတ္မွတ္လုုိမႈကုိ က်မ မဆန္႔က်င္ပါဘူး။

က်မတုိ႔အေပၚ စိတ္ေကာင္းေစတနာေကာင္းထားၾကသူမ်ားကုိ ဒီေဝါဟာရႏွစ္ခုရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာ ျပသနာရႈပ္ေထြးမႈေတြ ရွိေနတာကုုိ သိေစခ်င္တာပါ။ က်မတုိ႔က ဒီျပသနာကုိ ေျဖရွင္းဖုိ႔ ၿကုိးစားေနတဲ့အခိ်န္မွာ က်မတုုိ႔ရဲ့ မိတ္ေဆြမ်ားကလည္း အကူအညီေပးေစခ်င္ပါတယ္။

က်မတုိ႔က ဘယ္အုပ္စုကုိမွ တစ္ဖက္သတ္ နစ္နာေအာင္ မလုပ္ဘူး။ ႏွစ္ဖက္စလုံးက လက္ခံႏုိင္မယ့္ အေျဖကုိ ရွာေနပါတယ္။

အခုလုိ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ မိတ္ေဆြႏုုိင္ငံေတြက မပူးေပါင္း မေဆာင္ရြက္ၾကသေလာက္ က်မတုုိ႔မွာ အခက္အခဲေတြ ပုုိရွိေနမွာျဖစ္တယ္။ ဒီလုိေျပာလုုိ႔ က်မတုုိ႔လုုပ္ရမယ့္ အလုုပ္ေတြကုုိ မလုုပ္ပဲ ေရွာင္ထြက္မွာေတာ့ မဟုုတ္ဘူး။

ႏွစ္ဖက္စလုံး အက်ိဳးရွိမယ့္ နည္းလမ္းေတြရွာၿပီး အေကာင္းဆုံးျဖစ္ေအာင္ လုုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္တယ္။

ေဒၚစု (ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး)
ေမလ ၂၂၊ ၂၀၁၆

မွတ္ခ်က္

(၁) ျမန္မာသတင္းဌာနေတြအားလုုံး ေဒၚစုေျပာတဲ့စကားလုံးေတြအတုုိင္း တိတိက်က် ဘာသာျပန္ေပးတာ တစ္ခုမွ မရွိတာ အ့ံၾသစရာေကာင္းတယ္။

(၂) တခိ်ဳ႕သတင္းဌာနေတြက ျမန္မာေတြ သတင္းမွန္မရေအာင္ သတင္းေခါင္းစဥ္ကုုိ မရုုိးမသားတင္ၾကတာေတြ လုုပ္ေနၾကတာကလည္း ဝမ္းနည္းစရာ ေကာင္းပါတယ္။ သတင္းက်င့္ဝတ္ ေဖာက္ဖ်က္မႈျဖစ္တယ္။

(၃) သတင္းမွန္ကုုိ မေဖာ္ျပျခင္းက မိမိတုုိ႔ျပည္သူေတြကုုိ အထင္ေသး၊ ေစာ္ကားရာက်တယ္။

(၄) အခိ်န္နဲ႔အမွ် တုုိးတက္ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ျမန္မာ့အေျခအေနမွန္၊ ကမၻာ့အေျခအေနမွန္ေတြကုုိ ျပည္သူလူထုုသိရွိေအာင္ တာဝန္သိသိ အသိမေပးျခင္း၊ ထိန္ခ်န္ျခင္းတုုိ႔ဟာ ဒီမုုိကေရစီအစုုိးရ တစ္ရပ္က ျပည္သူလူထုုကုုိ မွန္မွန္ကန္ကန္ ဦးေဆာင္မႈေပးႏုုိင္ေရးကုုိ ထိခုုိက္နစ္နာေစတယ္။

(၅) အခ်ိန္အခက္အခဲေၾကာင့္ ေဒၚစုေျပာသြားတဲ့အထဲက အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ေတြကုုိပဲ အတိအက်ျဖစ္ေအာင္ သတိထား ဘာသာျပန္ေပးပါတယ္။
U Aung Tin ဘာသာျပန္သည္။

* * * * * * * * * * *

ဂၽြန္ကယ္ရီ ေျပာသြားခဲ့တာက ဒီလုိပါ --

ကၽြန္ေတာ္ အခုလုိ ေျပာဆုိခြင့္ရတာ ေပ်ာ္ရႊင္ပါတယ္။ ပထမဆုံး ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခ်င္တာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာခဲ့တာ သူမ အျမင္က ဟုတ္မွန္ပါတယ္။ ဒီမနက္လည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဒီကိစၥ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

နာမည္ကိစၥက သိပ္အကဲဆတ္တဲ့ ကိစၥပါ။ အဲဒါက ကြဲျပားေစၿပီး အဲဒီကိစၥက စိတ္ပုိင္း ခံစားခ်က္ေတြကုိ ျမင့္တက္ေစတယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ျမင္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္ထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ နားလည္တာက အျဖစ္မွန္တစ္ခုက ဒီျမန္မာျပည္ထဲမွာ သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေခၚျမည္တဲ့ လူမ်ဳိးစုတစ္စု ရွိပါတယ္။ ဒါကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ နားလည္ထားတယ္။

ဒီစကားလုံးကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ မၾကာမၾကာ သုံးပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ သူမေျပာခ်က္ကုိ နားလည္တာက ျပႆနာမ်ားကုိ ေျဖရွင္းရဖုိ႔ ဘက္စုံ အေျခအေနမ်ား တုိးတက္လာဖုိ႔ကုိ ပုိအာရုံစုိက္ဖုိ႔ ရုပ္ပုိင္းဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္မႈ႔အတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားကုိ ျမွင့္တင္ဖုိ႔ေတြမွာ အာရုံစုိက္ဖုိ႔၊ ရခုိင္ျပည္မွာ လူမ်ဳိးစု ႏွစ္စုလုံး ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ၿပီး ဘက္စုံအေျခအေနမ်ား ျမွင့္တင္ရာမွာ တစ္ျပည္လုံး အေျခအေနျမွင့္တင္ဖုိ႔ ေျပာခဲ့တာပါ။

ဒါကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဒီကုိလာတဲ့အေၾကာင္းရင္းပါ။ ၀န္ႀကီးနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာဆုိတဲ့အေၾကာင္းပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ျပႆနာမ်ားကုိ ထပ္မံ ျဖစ္ေစဖုိ႔ မဟုတ္ဘဲ ေျဖရွင္းဖုိ႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။ အားလုံး အျပဳသေဘာ ၀ုိင္း၀န္း လုပ္ေဆာင္မယ္ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
U Nyi Nyi ဘာသာျပန္သည္။





RB News
22.3.2016

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာသုိ႔ သြားသည့္ လမ္းတြင္ ရွိသည့္ ေညာင္ေခ်ာင္း တံတား ကင္းစခန္းမွ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားသည္ လမ္းသြားလမ္းလာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားထံမွ ေငြညွစ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။

ေညာင္ေခ်ာင္း တံတား ကင္းစခန္းမွ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားသည္ တံတားေပၚမွ ျဖတ္သန္း သြားလာသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ရြာထြက္ ေထာက္ခံစာမ်ား စစ္ေဆးၿပီး မပါသူထံမွ ေငြက်ပ္ ၅၀၀၀၊ ပါသူထံမွ ေငြက်ပ္ ၂၀၀၀ စီ ညွစ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။

ထုိ႔အျပင္ ယမန္ေန႔က မုန္တုိင္း အႏၱရာယ္ေၾကာင့္ တကၠစီမ်ား၊ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္မ်ား စီး၍ အျမန္ျပန္ေနသူမ်ားကုိ ရပ္တန္႔၍ ေငြက်ပ္ တစ္ေသာင္းစီ ညွစ္ယူခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။

နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားက ဌာနခ်ဳပ္မွ ယခုကဲ့သုိ႔ ေငြညွစ္ရန္ ညြန္ၾကားထားေၾကာင္း၊ ဌာနခ်ဳပ္၏ အမိန္႔အရ ျပဳလုပ္ေနျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္ဟု အဆုိပါ ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။



MYARF
RB News
22.5.2016

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ႏွင့္ ကံပူးၾကားရွိ ေခ်ာင္း၀ ကင္းစခန္းမွ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားသည္ ရြာထဲတြင္ ကင္းေစာင့္ေနသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၄) ဦးကုိ ဖမ္းဆီး၍ ေငြက်ပ္ (၄) ေသာင္း ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။

ေမလ (၆) ရက္ေန႔ ည (၁၁) နာရီ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ အထက္ပါ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းမွ တာ၀န္က် နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားသည္ အလယ္သံေက်ာ္ ေလယာဥ္ကြင္းရြာ၌ ကင္းလွည့္ေနစဥ္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ ရုိဟင္ဂ်ာ (၄) ဦးကုိ ကင္းေစာင့္စဥ္ အိပ္ေနသည္ဟု လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီးၿပီး တစ္ဦးစီမွ ေငြက်ပ္ တစ္ေသာင္းစီ ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။

ေငြညွစ္ခံရသူ (၄) ဦးမွာ --

(၁) ေအနာမူလႅာ (ဘ) ဦးအာဇီမူလႅာ (အသက္ ၁၈ ႏွစ္)
(၂) မာမတ္အူလႅာ (ဘ) ဦးရႈနာမ်ာ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္)
(၃) ေနာ္ဂ်ီမူလႅာ (ဘ) ဦးေဆာလိမူလႅာ (အသက္ ၂၂ ႏွစ္)
(၄) မုိဟာမတ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးအဒူေဆာလာမ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) -- တုိ႔ျဖစ္သည္။

ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ားစုမွာ လုပ္ကုိင္ရွာေဖြ စားေသာက္ရန္ ခက္ခဲသျဖင့္ ထင္းခုတ္ေရာင္းျခင္း၊ ငါးဖမ္းျခင္း၊ ေကာက္စုိက္ျခင္း၊ စပါးရိတ္သိမ္းျခင္း၊ ေျမတူးျခင္း စသည့္ ေန႔စား အလုပ္ၾကမ္းမ်ား လုပ္ၿပီး အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျပဳေနရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တစ္ညလုံး ကင္းေစာင့္ေပးရျခင္းမွာ ၀န္ထုိး၀န္ပုိး တစ္ခုျဖစ္ေနသည္။ ယခင္ န.၀.တ လက္ထက္မွ စ၍ ယခု ဒီမုိကေရစီေခတ္ တုိင္ေအာင္ ေန႔စဥ္ ရက္ဆက္ဆုိသလုိ အဆက္မျပတ္ ကင္းေစာင့္ ေခါင္းစဥ္တပ္၍ အတင္းအဓမၼ ခုိင္းေစျခင္း၊ ကင္းေစာင့္ေနစဥ္ အိပ္ေနသည္ဟု ဆုိကာ ႏွိပ္စက္၍ ေငြညွစ္ျခင္း၊ အနည္းဆုံး ၾကက္တစ္ေကာင္ကုိ ေငြအစား ယူျခင္း စသည္တုိ႔ ျပဳလုပ္ေနျခင္းမွာ ဒီမုိကေရစီ လမ္းစဥ္ႏွင့္ လုံး၀ ကုိက္ညီမႈ မရွိေၾကာင္း၊ NLD အစုိးရ အေနျဖင့္ ယခုကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ပ်က္ေနသည္ မ်ားကုိ ဦးစားေပး ေျပာင္းလဲေပးသြားရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။



RFA ျမန္မာပုိင္း
22.5.2016

ရိုဟင္ဂ်ာ၊ ဘဂၤလီ အမည္ ေခၚေ၀ၚသံုးစဲြမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရ အေနနဲ႔ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္နုိင္မယ့္ အေျဖကိုရွာေဖြ ေနေၾကာင္းနဲ႔ အဲဒီ အေျဖဟာ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း ၂ ခုစလံုးက လက္ခံႏိုင္ေလာက္မယ့္ အေျဖမ်ိဳးျဖစ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒီကေန႔ ေျပာပါတယ္။

အေမရိကန္နုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး John Kerry နဲ႔ ေနျပည္ေတာ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးရံုးမွာ က်င္းပတဲ့ ပူးတဲြသတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ RFA က ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္သတင္းစာေတြက ေ၀ဖန္ေရးသားေနတဲ့အေပၚ မွတ္ခ်က္ျပဳေပးဖို႔ေမးျမန္းရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျဖၾကား ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

"ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေျဖရဖို႔ ကြ်န္မတို႔ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြကို ပန္ၾကားလိုတာက ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေျဖရွာႏိုင္ဖို႔ အကူအညီေပးတာမ်ိဳးသာ ျဖစ္ေစလိုပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ ဘယ္လူ႔အဖဲြ႔အစည္း တစ္ခုခုကိုမွ ထိခိုက္နစ္နာေစလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း ၂ ခုက လက္ခံနုိင္ၿပီး ေရွ႕ဆက္ေလ်ွာက္လွမ္းနုိင္မယ့္ အေျဖမ်ိဳးကို ရွာေဖြရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အင္မတန္ခက္ခဲလြန္းတယ္ဆိုတာကို ကြ်န္မတို႔သိပါတယ္။ သေဘာရိုးနဲ႔ ေျပာဆိုေနၾကသူေတြ အေနနဲ႔ ကြ်န္မတို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခ်င္စိတ္မရိွဘူးဆိုရင္ အေျဖရွာနုိင္ဖို႔ ပိုၿပီးအခက္အခဲရိွလာမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီလိုခက္ခဲတယ္ဆိုလို႔ ဒီကိစၥကေန ေသြဖီသြားမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း" ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္နုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး John Kerry က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရွင္းျပတဲ့ အခ်က္ေတြဟာ ျမန္မာနုိင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးေၾကာင္းနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ စိန္ေခၚမႈ အခက္အခဲကို ရင္ဆိုင္ၿပီး သတိၱရိွရိွ ေျဖဆိုသြားတာျဖစ္ေၾကာင္း ေထာက္ခံေျပာပါတယ္။

Mr. Kerry က အေမရိကန္အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာနုိင္ငံဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ကိုသာ အကူအညီေပးလိုတာ ျဖစ္ၿပီး ျပႆနာေတြ ပိုႀကီးထြားေစမွာကို မလိုလားေၾကာင္းလည္းေျပာပါတယ္။

အေမရိကန္နုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဟာ ဒီကေန႔မနက္က ေနျပည္ေတာ္ကို ေရာက္ရိွၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့သလို ညေနပုိင္းမွာ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲဲ့ပါတယ္။ Mr. Kerry ဟာ ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းမွာ ေနျပည္ေတာ္ကေန ဗီယက္နမ္နုိင္ငံကို ထြက္ခြာသြားပါတယ္။

Photo: Myo Thant Khaing/ RFA ( အေမရိကန္နုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး John Kerryနဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ေမလ ၂၂ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနရံုးမွာ ပူးတဲြသတင္းစာရွင္းလင္းေနစဥ္ )



ေမခ
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
20.5.2016

၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒ နဲ ့အညီ ႏိုင္ငံသား စီစစ္ေရး လုပ္ငန္းကို ဦးစားေပး လုပ္ငန္း တခုအေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ စီစဥ္ထားတယ္လို႔ အလုပ္သမား လူ၀င္မႈ ၾကီးၾကပ္ေရးနဲ ့ျပည္သူ႔အင္အား ဝန္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု ၀န္ၾကီး ဦးသိန္းေဆြက ေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။ လဝကရဲ႕ရက္ ၁၀၀ ရာစီမံခ်က္ မွာ ဦးစားေပး လုပ္ငန္း တခုအေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ သြားမွာပါ။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ မျဖစ္ စီစစ္ရာမွာေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္နဲ ့တိုင္းေဒသၾကီး အစိုးရအဖြဲ ့ရဲ့ အဓိက ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ပဲ ေဆာင္ရြက္ သြားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီသတင္း အျပည္႔အစံုကို ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းက ေမခက ေပးပို႔ထားပါတယ္။

တည္ဆဲ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ အညီ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေပးဖို႔ကို လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားစုက တင္ျပေတာင္းဆိုလာၾကပါတယ္။ ဒီအဆိုကို လႊတ္ေတာ္က ေဆြးေႏြးစဥ္မွာ အလုပ္သမား လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးနဲ ့ျပည္သူ အင္အား ဝန္ၾကီးဌါန ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီးဦးသိန္းေဆြက မွတ္တမ္းအေနနဲ႔သာ ထားရွိေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဒီလိုေတာင္းဆိုရာတာက လဝက ကေန လုပ္ေဆာင္မယ့္ ရက္ ၁၀၀ စီမံခ်က္ မွာ ဒီစိစစ္တဲ့ လုပ္ငန္း ကို ဦးစားေပး လုပ္ငန္းတခု အေနနဲ ့ေဆာင္ရြက္ သြားမွာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ အခုလို ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးသိန္းေဆြက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

" က်ေနာ္တို႔ အလုပ္သမား လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးနဲ ့ျပည္သူ႔ အင္အား ဝန္ၾကီးဌါန ဦးစီးဌာနကလည္းပဲ အဲ့ဒီ့ရက္ ၁၀၀ စီမံခ်က္န႔ဲ ေဆာင္ရြက္မယ့္ လုပ္ငန္းမ်ားထဲမွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ႀကီး တင္ျပသြားတဲ့ အဆိုမွာ ပါရွိတဲ့ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ဥပေဒနဲ႔အညီ ျမန္မာႏုိင္ငံတဝွမ္းလံုးမွာ စနစ္တက် စိစစ္ေဆာင္ရြက္ရန္ ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကို ဦးစားေပး လုပ္ငန္းစဥ္ တခုအျဖစ္ စီမံခ်က္ ေရးဆြဲၿပီးေတာ့မွ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ စီစဥ္ထားၿပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

၀န္ၾကီးဌာနက လုပ္ေဆာင္မယ့္ အေသးစိတ္လုပ္ငန္းအစီစဥ္ကိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္မွာ ဝန္ႀကီးက အေသးစိတ္မေျပာခဲ့ပါဘူး။ ဒီလိုစိစစ္ေပးဖို႔ ကို ရခိုင္က ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္ေစာေဝက လႊတ္ေတာ္မွာ အဆိုတခုအေနနဲ႔ တင္ျပလာတာပါ။

တဖက္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ထိစပ္မႈ ေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံလံုၿခံဳေရးအရစိစစ္ဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ၿပီး ဒီအတြက္ တိက်စြာစစ္ေပးဖို႔ ကခ်င္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဘက္က လည္းေတာင္းဆိုမႈ ေတြရွိခဲ့ပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာလည္း တဖက္ႏိုင္ငံဘက္က လူေတြ ဝင္ေရာက္မႈေတြရွိေနတယ္လို႔ ကခ်င္ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ဘက္ကလည္း တင္ျပမႈေတြရွိခဲ့ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဦးလွေစာကေတာ့ စိစစ္ႏိုင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ခ်ိန္မွာ လုပ္သင့္တဲ့လုပ္ငန္းအေပၚ အခုလို အႀကံေပးပါတယ္။

" အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ ေပ်ာ့ေျပာင္းညင္သာဖို႔ စိတ္ရွည္ အသိပညာေပးဖို႔ ဥပေဒကို ေလးစားလုိက္နာဖို႔ လိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ မီဒီယာေတြ ႏိုင္ငံတာ ေလာ္ဘီေတြ ဝင္မစြတ္ႏုိ္င္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ႏုိင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ျပင္ဆင္ဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ပ့ံပိုးကူညီမႈေတြ ရရွိလာေအာင္လည္း က်ေနာ္တို႔ လုပ္ႏုိင္စြမ္းရွိရပါလိမ့္မယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ "

ရခိုင္ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္ မွာႀကံဳေတြ႔ေနတာနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး

" ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားေတြ ေနစရာမရွိလို႔ ေျမလြတ္ေျမ႐ိုင္းေတြမွာ မရွိမဲ့ရွိမဲ့ တဲပ်က္ အိမ္ပ်က္ကေလးေတြမွာ ေဆာက္ၿပီး ေနၾကတာကို ဥပေဒနဲ႔အညီ ဆိုၿပီး ေျမလွန္ ဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္နဲ႔ ယွဥ္ၿပီး ဘဂၤလီေတြ ေနထိုင္တဲ့ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြ ေက်းရြာေတြကိုက်ေတာ့ ႏုိင္ငံသားစိစစ္ေရး မလုပ္ႏုိင္ဘူး ဆိုတာကို အေၾကာင္းျပခ်က္ကို ၾကားရေတာ့ ရင္နာနာနဲ႔ ငိုရမလို ရယ္ရမလို ျဖစ္ပါတယ္။"

ဒီလိုစိစစ္မႈနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးပါတီက ပါတီ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေက်ာ္စိုးေအာင္ ကေတာ့ အခုလို သံုးသပ္ေျပာဆိုပါတယ္။

"ဒီဥပေဒကလည္း ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔ မကိုက္ညီဘူး။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကလည္း ဒီ၂၀၁၅ မတိုင္ခင္ ဒီဥပေဒေတြကို ျပင္ဆင္မယ္ ဆိုၿပီး ႏုိင္ငံတကာ ကိုေရာ ျပည္တြင္း မွာေရာ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔ညီေအာင္ လုပ္မယ္ ဆုိၿပီး သူ ေျပာထားတာ ရွိတယ္။ ဒီ ၈၂ ဥပေဒ ကုိ မျပင္ဆင္ပဲနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔ မကိုက္ညီပဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကို ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းထဲမွာ စိစစ္ၿပီးေတာ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လက္ခံမွာမဟုတ္ဘူး။ ၈၂ Law ကို ႏုိင္ငံသားဥပေဒအရ ျပန္စိစစ္ၿပီးေတာ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လက္ခံမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ မတုိင္ခင္ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ၿပီးသား သူေတြကို ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒနဲ႔ ျပန္လွန္ၿပီးေတာ့ ဒီဥပေဒအရ ျပန္အသက္သြင္းမယ္ဆိုရင္ ဥပေဒအရ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္တဲ့သေဘာျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့တာေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ လက္မခံႏိုင္ပါဘူးခင္ဗ်။"

လက္ရွိတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ္ မစိစစ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ယာယီ သက္ေသခံကဒ္ ထုတ္ေပးထားသူမွာ ၅သိန္းေက်ာ္ရွိေနၿပီး ဒီထဲမွာ ရခိုင္ေဒသတခု ထဲမွာ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ ေလးသိန္းေက်ာ္ ထုတ္ေပးထားတယ္လို႔ အစိုးရက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ဘာကဒ္ကိုမွ ကိုင္ေဆာင္ထားျခင္း မရွိသူ ေတြလည္း ရွိေနတယ္လို႔ ေထာက္ျပမႈေတြရွိေနၿပီး လက္ရွိမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ စိစစ္ေပးဖို႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ က ေတာင္းဆိုခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအဆိုကို လႊတ္ေတာ္မွာ မဲခြဲၿပီး မွတ္တမ္းအေနနဲ႔သာထားရွိဖို႔ ဒီကေန႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။



ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ဆႏၵျပ

RFA ျမန္မာပုိင္း
20.5.2016

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံ၊ ေကာ့ဇ္ ဘဇား Cox’s Bazar ခရုိင္ရွိ Nayapara နရာပယာ ဒုကၡသည္ စခန္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္က သြားေရာက္ ခုိလံႈေနတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြ ဒီကေန႔ ဆႏၵျပ ေနၾကပါတယ္။ သူတုိ႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစုိးရ အေနနဲ႔ သူတုိ႔အားလုံး ျမန္မာျပည္ ျပန္ႏုိင္ေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိ ေနပါတယ္။ ဆႏၵျပ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ မူလတန္း ေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီး Shah Alam ကုိ RFA အဖြဲ႔သား ဦးခင္ေမာင္စုိး က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ခဲ့ပါတယ္။ ဂ်ာမဏီမွာ ေနထုိင္တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘေလာ့ဂါ ကုိေနဆန္းလြင္ က စကားျပန္ အျဖစ္ ပါဝင္ကူညီ ထားပါတယ္။





MYARF
RB News
19.5.2016

ေမာင္ေတာ
။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ျမင္းလြတ္ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္း (ယခင္ န.စ.က နယ္ေျမ - ၈ ) မွ ရဲမွဴးေက်ာ္သူရီႏွင့္ ဇနီးတုိ႔သည္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးကုိ RSO ႏွင့္ အဆက္အသြယ္ ရွိသည္ဟု လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲ၍ ေငြက်ပ္ သိန္း (၄၀) ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။

ျမင္းလြတ္ေတာင္ရြာမွ ေမာ္လ၀ီ မုိဟာမတ္ရွားဟ္ (ဘ) ဦးဆိဒိတ္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) အား အမွန္တကယ္ ျပင္ပေလာကတြင္ မရွိသည့္ RSO ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေနသည္ဟု အေျခအျမစ္ မရွိ စြပ္စြဲ၍ ေမလ (၇) ရက္ေန႔ ည (၈) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ ၎အား တစ္ညလုံး ပုံစံမ်ဳိးစုံျဖင့္ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ စစ္ေဆးၿပီး ေမလ (၈) ရက္ေန႔တြင္ ေငြက်ပ္ သိန္း ၄၀ ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။

အလားတူ ေမလ (၇) ရက္ေန႔တြင္ ရဲမွဴး ေက်ာ္သူရီႏွင့္ ဇနီးတုိ႔သည္ တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ အတူ ျမင္းလြတ္ ေတာင္ရြာသုိ႔ သြားေရာက္၍ ဦးဟာမိတ္ (ဘ) ဦးေကဖာယတ္အုလႅာ အပါအ၀င္ တံငါးသည္ သုံးဦးကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ ၎တုိ႔အား လြန္ခဲ့သည့္ တစ္လခန္႔က ငါးဖမ္းရင္း နစ္ျမွပ္ခဲ့ေသာ ငါးဖမ္း စက္ေလွႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရဲမွဴးကုိ သတင္းပုိ႔ရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။

ျမင္းလြတ္ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ရဲမွဴး ေက်ာ္သူရီ၏ ဇနီးသည္ တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ အတူ ရြာထဲသုိ႔ သြားေရာက္၍ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲကာ ဖမ္းဆီးၿပီး ၎ကုိယ္တုိင္ ေငြညွစ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။



MYARF
RB News
19.5.2016

ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း၊ ဒုအုိးသည္မ ေက်းရြာ တာ၀န္ခံ ဦးမုိဟာမတ္အီႏုစ္သည္ ရြာသူ/ရြာသား မ်ားကုိ မတရားသျဖင့္ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္၍ ထုိးႀကိတ္ ရုိက္ႏွက္ျခင္း၊ အႏုိင္က်င့္ျခင္း၊ စစ္ေဆးရန္ဟု ဆုိကာ ေနအိမ္ထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ အေႏွာက္အယွက္ ေပးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။

ဒုအုိးသည္မ ေက်းရြာမွ ဦးေမာ္ဂ်ီအုလႅာ (ဘ) ဦးဟာဘီအုလႅာ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) သည္ ေမလ (၁၀) ရက္ေန႔တြင္ ယင္းေက်းရြာရွိ ရခုိင္အမ်ဳိးသား တစ္ဦးထံမွ ႏြားတစ္ေကာင္ ၀ယ္ယူခဲ့သည္။ အဆုိပါ ႏြားကုိ ႏြားေရာင္းသူ၏ အစ္ကုိ တစ္ဦးက ပုိင္ဆုိင္သည္ဟု ဆုိကာ ေက်းရြာ တာ၀န္ခံရုံးသုိ႔ လာေရာက္ တုိင္တန္းခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေမလ (၁၃) ရက္ေန႔တြင္ ေက်းရြာ တာ၀န္ခံက ႏြား၀ယ္သူ ဦးေမာ္ဂ်ီအုလႅာကုိ ရုံးသုိ႔ ဆင့္ေခၚ၍ “ပုိင္ဆုိင္မႈ အျငင္းပြား ဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနရတဲ့ ႏြားတစ္ေကာင္ကုိ ဘာလုိ႔ သြား၀ယ္လုိက္တာလဲ” ဟု ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း ေျပာဆုိၿပီး တုိင္တန္းသူကုိ ေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္း ေပးေလ်ာ္ရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း စီရင္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ဦးေမာ္ဂ်ီအုလႅာက “တန္ရာတန္ေၾကး ေပးၿပီးမွ ဒီႏြားကုိ တရား၀င္ ၀ယ္ခဲ့တာ ဘာလုိ႔ ေလ်ာ္ေၾကး ေပးရမလဲ” ဟု ျပန္ေျပာရာ တာ၀န္ခံက တစ္စုံတစ္ရာ ျပန္လည္ မေျပာဘဲ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာသည္။

အလားတူ ေမလ (၁) ရက္ေန႔တြင္ ဦးေဂ်ာ္မိလ္အာမတ္ (ဘ) ဦးမုိဘာရက္ခ္ (အသက္ ၃၃ ႏွစ္) ကုိ ရုံးသုိ႔ လာေရာက္ရန္ ယခင္က သတင္းေပးပုိ႔ခဲ့ျခင္းလည္း မရွိ၊ ရုံးစာထုတ္ေခၚခဲ့ျခင္းလည္း မရွိဘဲ ရုတ္တရက္ ရာအိမ္မွဴး၊ ဆယ္အိမ္မွဴးမ်ား ပါ၀င္ေသာ အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔ကုိ ၎၏ အိမ္သုိ႔ ေစလႊတ္၍ ရုံးသုိ႔ အတင္းအဓမၼ ဆြဲေခၚေစခဲ့ၿပီး တစ္စုံတစ္ရာ ေျပာဆုိျခင္းမရွိဘဲ ၀ါယာႀကဳိးျဖင့္ ခ်ည္ေႏွာင္၍ လူမဆန္စြာ ထုိးႀကိတ္ ရုိက္ႏွက္ခဲ့သည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ ရုိက္ႏွက္ ႏွိပ္စက္ခဲ့ျခင္းမွာ ဦးေဂ်ာ္မိလ္အာမတ္ အတြက္ ရြာသားတစ္ဦးက စပါး အေရာင္းအ၀ယ္ ကိစၥတစ္ခုႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ရုံးသုိ႔ တုိင္တန္း ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။

ေက်းရြာ တာ၀န္ခံ ဦးအီႏုစ္သည္ ဒုအုိးသည္မ ေက်းရြာအုပ္စု ေဘာ္ဘီရြာ (၁)၊ ေဘာ္လီရြာ (၂) ရြာမ်ားသုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲ မ်ားႏွင့္ အတူ အခ်ိန္မေတာ္ သြားေရာက္၍ BD ေျပး၊ တရားခံေျပးမ်ား ရွာေဖြ ဖမ္းဆီးရန္ဟု ဆုိကာ ေနအိမ္မ်ားထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္ အေႏွာက္အယွက္ ေပးျခင္း၊ ရပ္ရြာ လူႀကီးမ်ားကုိ ေစာ္ကားျခင္း၊ အျပစ္မဲ ရြာသားမ်ားကုိ ရုိက္ႏွက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း၊ ထုိကဲ့သုိ႔ ျပဳလုပ္ေနျခင္းမွာ ယခုႏွစ္ အေစာပုိင္းတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ေက်းရြာ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၎အား မဲမေပးခဲ့သူမ်ားကုိ ပစ္မွတ္ထား၍ အႏုိင္က်င့္ေနျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။

ေက်းရြာ တာ၀န္ခံက ထုိကဲ့သုိ႔ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ေသာင္းက်န္းေနျခင္းေၾကာင့္ ေက်းရြာအတြင္း မလုိလားအပ္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားလာမည္ကုိ ေက်းရြာ လူႀကီးမ်ားက အထူး စုိးရိမ္လ်က္ ရွိေနၾကသည္။



19.5.2016

ျမန္မာႏုိင္ငံ အသြင္ ကူးေျပာင္းမႈဟာ က်န္ႏုိင္ငံေတြ အတြက္ စံနမူနာယူစရာ ျဖစ္ေပမဲ့ တုိးတက္မႈကို အခ်ိန္တိုအတြင္း မတုိင္းတာ မဆံုးျဖတ္ဘဲ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ သံုးသပ္ရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္သမၼတ Barack Obama ရဲ႕ လက္ေထာက္ အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရး အႀကံေပး Ben Rhodes က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ၀ါရွင္တန္ဒီစီမွာ ရွိတဲ့ Center for a New American Security မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ မစၥတာ Rhodes က ေျပာၾကား သြားတာပါ။ အေသးစိတ္ကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ က တင္ျပထားပါတယ္။

သမၼတအိုဘားမား မၾကာခင္ သြားေရာက္မယ့္ အာရွခရီးစဥ္အႀကိဳအျဖစ္ အာရွဆုိင္ရာ အေမရိကန္ေပၚလစီနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ျဖစ္ထြန္းမႈေတြကို Ben Rhodes က ရွင္းျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီရွင္းလင္းပြဲမွာ အဓိကအားျဖင့္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာၾကားသြားတာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ျပႆနာထူေျပာသလို ပထ၀ီ၀င္အေနအထားအရ စိတ္၀င္စားဖြယ္ေကာင္းတဲ့ ႏုိင္ငံတခုျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း သူက ဆုိပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အျငင္းပြားစရာေတြ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ ဆက္လက္ ရွိေနဆဲပါ။ အနာဂတ္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။ မတူကြဲျပားတဲ့ လူဦးေရ သန္း ၅၀ ေက်ာ္နဲ႔ သဘာ၀သယံဇာတေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနပါတယ္။ ပညာတတ္ လူတန္းစားေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္း ေတြ ထြန္းကားတဲ့ အစဥ္အလာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ ပထ၀ီအေနအထားအားျဖင့္လည္း အင္မတန္ ထူးျခားတယ္လို႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ အင္အားႀကီး ႏုိင္ငံ ၂ ခုျဖစ္တဲ့ အိႏၵိယနဲ႔ တ႐ုတ္တို႔ၾကားမွာ တည္ရွိေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သံုးသပ္မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေပမဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ကေတာ့ အထူး စိတ္၀င္စားပါတယ္။”

ျမန္မာအသြင္ကူးေျပာင္းေရးမွာ စစ္တပ္က ပါ၀င္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ေပမဲ့ ႏုိင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္က အဓိက ေနရာကေန ပါ၀င္ေနသမွ် အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ မျပည့္စံုႏုိင္ေသးဘူးလို႔လည္း သူက ဆုိပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံ အသြင္ကူးေျပာင္းတဲ့ေနရာမွာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ စစ္တပ္တုိ႔ဟာ အေရးႀကီးတဲ့ အခန္းက႑က ပါ၀င္ခဲ့တယ္ဆုိတာလည္း မွတ္သားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေထာက္ခံအားေပးခဲ့တယ္။ အ႐ံႈးကို လက္ခံခဲ့တယ္။ ႏုိင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈကို ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေထာက္ခံခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္တပ္က ႏုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ေနတဲ့အတြက္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးဟာ ၿပီးျပည့္စံုျခင္း မရွိေသးပါဘူး။”

ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာၾကားရာမွာ ဒီျပႆနာအတြက္ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခု ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး အေျဖရွာၾကဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းရပါလိမ့္မယ္။ လိုအပ္တဲ့လူေတြကို စာနာမႈ အေထာက္အပ့ံေတြ ေပးရပါလိမ့္မယ္။ မတူကြဲျပားတဲ့ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြအၾကား ေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္းမႈေတြ ျဖစ္လာေအာင္ အားေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။”

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း ႏွစ္ခုလံုးဟာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈနဲ႔ အခက္အခဲျပႆနာမ်ိဳးစံုကို ၿပိဳင္တူ ရင္ဆုိင္ေနၾကရတာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျပာင္းအလဲမ်ိဳးဟာ လြယ္လြယ္နဲ႔ ရရွိႏုိင္တဲ့ အေျပာင္းအလဲမ်ိဳး မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း မစၥတာ Ben Rhodes က ဆိုပါတယ္။ ဒီလို ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရတုိၾကည့္ၿပီး မွတ္ခ်က္မခ်သင့္ဘူးလို႔လည္း သူက ေထာက္ျပသြားပါတယ္။

“ေနာက္ဆံုးေျပာခ်င္တာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ အနာဂတ္အတြက္ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ဘယ္အထိ ခရီးေပါက္ခဲ့ၿပီလဲ ဆုိတာကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ အခု အစိုးရသစ္ထဲမွာ ပါေနတဲ့ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ ယံုၾကည္မႈေၾကာင့္ ေထာင္ထဲမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလို အလားအလာေကာင္းတဲ့ အေျခအေနကို ေတြ႔ျမင္ခြင့္မရဘဲ ေသဆံုးသြားရသူေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဘယ္ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈမွ ႐ုတ္တရက္ျဖစ္ေပၚႏုိင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တုိးတက္မႈကိုလည္း လေပါင္းေလာက္၊ ႏွစ္ပို္င္းေလာက္သာၾကည့္ၿပီး အဆံုးအျဖတ္ေပးဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ရပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံဟာ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးကို လက္ေတြ႔ ျပသခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။”

Ben Rhodes ဟာ အေမရိကန္သမၼတ Barack Obama ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာ ဆက္သြယ္ေရးဆုိင္ရာ တြဲဘက္ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ျဖစ္သလို၊ မိန္႔ခြန္းေရးသားေပးရသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီရွင္းလင္းပြဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအျပင္ အိုဘားမားရဲ႕ ဂ်ပန္ခရီးစဥ္၊ ဗီယက္နမ္ခရီးစဥ္တုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း တက္ေရာက္သူေတြရဲ႕ ေမးျမန္းခ်က္ကို သူက ေျဖၾကားသြားပါတယ္။ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ အာရွခရီးစဥ္ဟာ ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔ကေန ၂၈ ရက္ေန႔အထိ ၾကာျမင့္မွာျဖစ္ပါတယ္။



Rohingya Eye
RB News
18.5.2016

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ကညင္တန္း ေက်းရြာတြင္ ယခင္က က်င္းပခဲ့သည့္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေဟာင္း ဦးဆီရာဇူလႅာ ရႈံးနိမ့္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၎သည္ ေက်းရြာသားမ်ား အေပၚ မေက်မနပ္ျဖစ္ကာ နယ္ေျမ (၇) နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ တပ္ရင္းမွဴး၏ ကုိယ္ရံေတာ္ တပ္ၾကပ္ အဆင့္ရွိသူ တစ္ဦးႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ကညင္တန္း ရြာသားမ်ားကုိ အလယ္သံေက်ာ္ ေဈးသုိ႔ ေဈး၀ယ္ရန္ သြားလာသည့္ အခါ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေခါင္းစဥ္တပ္ၿပီး လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲကာ ေငြညွစ္လ်က္ ရွိေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။

ေမလ (၁၆) ရက္ေန႔ ည (၇) နာရီအခ်ိန္တြင္ ကညင္တန္းရြာမွ ဦးေဆြယာဒ္ႏူရ္ (ဘ) ဦးႏူရ္အာေလာမ္ (အသက္ ၂၈ ႏွစ္) သည္ အလယ္သံေက်ာ္ ေဈးသုိ႔ ေဈး၀ယ္ရန္ သြားေနစဥ္ လမ္းတစ္၀က္တြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ တပ္ၾကပ္ကုိ ဦးဆီရာဇူလႅာက လုပ္ႀကံ သတင္းေပးမႈေၾကာင့္ တပ္ၾကပ္က ဦးေဆြယာဒ္ႏူရ္၏ ခႏၶာကုိယ္ အႏွံ႔ ရွာေဖြၿပီး၊ ရွာေဖြေနစဥ္ စိတ္ႂကြေဆးျပား ႏွစ္လုံးကုိ အကၤ် ီ အိတ္ထဲတြင္ ထည့္ေပး၍ စိတ္ႂကြေဆးျပားႏွင့္ ဖမ္းမိသည္ဟု လုပ္ႀကံ စြပ္စြဲၿပီး တစ္ေနရာသုိ႔ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္သြားကာ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္း ညွစ္ယူခဲ့သည္။ ၎ထံမွ ညွစ္ယူခဲ့သည့္ ေငြက်ပ္ ၄ သိန္းကုိ တပ္ၾကပ္က ၂ သိန္း၊ ဦးဆီရာဇူလႅာက ၂ သိန္း ခြဲေ၀ယူခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေဟာင္း ဦးဆီရာဇူလႅာ၏ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ႀကံ သတင္းေပးမႈေၾကာင့္ ကညင္တန္း ရြာသားမ်ားက ေငြညွစ္ခံရမည္ကုိ စုိးရိမ္၍ အလယ္သံေက်ာ္ ေဈးသုိ႔ ေဈး၀ယ္သြားရန္ အခက္အခဲ ျဖစ္လ်က္ ရွိေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ဦးဆီရာဇူလႅာေၾကာင့္ ရြာထဲတြင္ မလုိလားအပ္သည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ပြားလာမည္ကုိ စုိးရိမ္ေနရေၾကာင္း၊ အထက္ လူႀကီးမ်ား အေနျဖင့္ ဦးဆီရာဇူလႅာအား စုံစမ္း စစ္ေဆးၿပီး ထိေရာက္စြာ အေရးယူေပးပါရန္ ရြာသားမ်ားက ေတာင္းဆုိသည္ဟု ေျပာပါသည္။



RB News
17.5.2016

ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး မုန္းတီးမႈမ်ား ျပန္လည္ အရွိန္တက္လာေနသည့္ အေနအထားကုိ ေတြ႔ျမင္ေနရသည့္ အတြက္ စုိးရိမ္ေနရေၾကာင္း၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္၏ ေျပာဆုိခ်က္သည္ သမုိင္းေၾကာင္းကုိ မၾကည့္ဘဲ လူမ်ဳိးေရး မုန္းတီးမႈကုိသာ ျပသေနၿပီး အေျခအျမစ္ မရွိေသာ စကားမ်ားသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ႀကီးမွ စစ္ေတြၿမဳိ႕ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္တြင္ အကာအကြယ္မဲ့ ျဖစ္ေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ မူရင္းေနရာကုိ လုံၿခဳံေရး တာ၀န္ယူေပးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ အစုိးရ အေနျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အေရးတႀကီး လုံၿခဳံေရး ေပးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း တုိ႔ကုိ လန္ဒန္ၿမဳိ႕ အေျခစုိက္ ျမန္မာ ရုိဟင္ဂ်ာ အသင္း (BROUK) ဥကၠဌ ဦးထြန္းခင္က RFA ျမန္မာပုိင္းႏွင့္ ေမးျမန္းခန္းတြင္ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထုိ႔အျပင္ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္း ေနသည့္အခ်ိန္တြင္ လူမ်ဳိးစု တစ္စုကုိ သုတ္သင္ ရွင္းလင္းေနသည့္ အေျခအေန တစ္ခု ျဖစ္ေနျခင္းသည္ ႏုိင္ငံအတြက္ အလြန္ ရုပ္ဆုိး အက်ည္းတန္ေနေၾကာင္း၊ ဥပေဒျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အကာအကြယ္ ေပးရန္၊ ရုိဟင္ဂ်ာ အမည္ သုံးႏႈန္းခြင့္ ေပးရန္၊ ရုိဟင္ဂ်ာသည္ မူရင္း ဌာေန တုိင္းရင္းသား ျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ ၎တုိ႔ ဆုံးရႈံးေနသည့္ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး၊ ခရီးသြားလာခြင့္၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး အခြင့္အေရးမ်ား အျမန္ျပန္လည္ ေပးအပ္ရန္၊ စစ္ေတြၿမဳိ႕ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေရာက္ရွိေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ တစ္သိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္ တုိ႔ကုိ မူရင္းေနရာတြင္ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေပးရန္ႏွင့္ စားနပ္ရိကၡာ ပိတ္ဆုိ႔ တားဆီးမႈမ်ားကုိ အျမန္ဖယ္ရွား ေပးရန္၊ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒကုိ ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံႏႈန္းျဖင့္ ကုိက္ညီေအာင္ ျပင္ဆင္ေပးရန္ တုိ႔ကုိ NLD အစုိးရက အျမန္ဆုံး တာ၀န္ယူ ေျဖရွင္း ေပးရန္ တုိ႔ကုိလည္း ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။



အေမရိကန္ အစိုးရ၏ ပိတ္ဆို႔မႈ စာရင္းတြင္ ပါ၀င္ေသာ ေအးရွားေ၀ါ ကုမၸဏီပိုင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ရွိ ေအးရွားေ၀ါ တာမင္နယ္ ဆိပ္ကမ္း။ (ဓါတ္ပံု - Asia World Company Website)

17.5.2016

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈ တခုျဖစ္တဲ့ the National Emergencies Act အေမရိကန္ အမ်ိဳးသား အေရးေပၚ အက္ဥပေဒ ကို ျပင္ဆင္ ျဖည့္စြက္မႈေတြနဲ႔ အတူ သမၼတ အိုဘားမားက ေနာက္ထပ္ တႏွစ္ သက္တမ္းတိုး လိုက္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ပစ္မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈ ဥပေဒပါ အခ်က္အလက္အခ်ိဳ႕ကို ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာန ကေန ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္မႈေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။

မူလကရိွတဲ့ ပစ္မွတ္ထား အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈ စာရင္းထဲမွာပါတဲ့ Steven Law နဲ႔ Asia World ကုမၸဏီတို႔အျပင္၊ သူတို႔အေနနဲ႔ ရွယ္ယာ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ေနာက္ထပ္ ကုမၸဏီ ၆ ခုကို ထပ္တိုးလိုက္ပါတယ္။

ပစ္မွတ္ထားအေရးယူဒဏ္ခတ္မႈစာရင္းထဲကေန ဖယ္ေလွ်ာ့လိုက္တဲ့အထဲမွာ အစိုးရပိုင္လုပ္ငန္း ၇ ခုနဲ႔ ႏိုင္ငံပိုင္ ဘဏ္ သံုးခုတို႔ပါ၀င္ပါတယ္။ ဖယ္ေလွ်ာ့ခံရတဲ့ အစိုးရလုပ္ငန္းေတြထဲ ျမန္မာသစ္လုပ္ငန္း၊ ျမန္မာပုလဲလုပ္ငန္း၊ ျမန္မာေက်ာက္ျမတ္ရတနာလုပ္ငန္း၊ သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္း၊ ထုတ္ကုန္ သြင္းကုန္လုပ္ငန္းေတြပါ၀င္ၿပီး၊ ဘဏ္ေတြကေတာ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္မႈဘဏ္နဲ႔ ျမန္မာ့ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးဘဏ္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြ အတြက္ လုပ္ငန္းလိုင္စင္ လုပ္ခြင့္ေပးလိုက္တဲ့ ဘဏ္ေတြထဲမွာေတာ့ အင္း၀ဘဏ္နဲ႔ ျမ၀တီဘဏ္တို႔ပါ၀င္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း သိသာထင္ရွားတဲ့အေျပာင္းအလဲေတြ ျမင္ေတြ႔လာရေပမယ့္လို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကို အရပ္ဖက္က လံုး၀ ခ်ဳပ္ကိုုင္ႏို္င္ဖို႕ အေျခအေနမရိွေသးတာနဲ႔ အျခားေသာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ဒီ ဥပေဒကို ဆက္ၿပီး သက္တမ္းတိုးထားရတာျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမား လက္မွတ္နဲ႔ အိမ္ျဖဴေတာ္ရဲ႕ အခု ေမလ ၁၇ ရက္ေန႔ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒီလို အေရးယူမႈဆက္ရိွေနေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ေနာက္ျပန္မလွည့္သြားေစဖို႔ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ေရာ ျမန္မာျပည္သူေတြနဲ႔ပါ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ လက္တဲြေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔လည္း သမၼတအိုဘားမားက ေျပာထားပါတယ္။

ဥပေဒ ေနာက္ဆက္တဲြပါ လူပုဂၢိဳလ္အရ ပစ္ခတ္ထားအေရးယူဒဏ္ခတ္မႈ စာရင္းအေတာ္မ်ားမ်ားကိုေတာ့ မူလအတိုင္း ထားရိွပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္းစီကို ဖိအားေပးအေရးယူေနတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရးတိုးတက္မႈေတြ အေပၚ ေထာက္ခံအားေပးတဲ့အေနနဲ႔ အခုလို ေျဖေလွ်ာ့မႈအခ်ိဳ႕ လုပ္လာတာျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးနဲ႔ ေငြေၾကးေထာက္လွမ္းမႈဆိုင္ရာ ယာယီ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Adam J.Szubin က ေျပာဆိုသြားတာပါ။

ဒီ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈကို အေမရိကန္အစိုးရလုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႕ ႏွစ္စဥ္ သက္တမ္းတိုး ေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္ၿပီး၊ ဒီတႀကိမ္မွာေတာ့ မၾကာခင္လာမယ့္ စေနေန႔မွာ အေမရိကန္ႏို္င္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂၽြန္ကယ္ရီ ျမန္မာႏိုင္ငံ လာေရာက္မယ့္ အခ်ိန္နဲ႔ လည္း တိုက္ဆိုင္ေနပါတယ္။

အခုလို အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပစ္မွတ္ထားအေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈ စာရင္း ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဌာနရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္း ေအာက္ပါ link မွာ အေသးစိတ္ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။

အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာန ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈ ျပင္ဆင္ မြမ္းမံခ်က္

ေဌးလြင္ဦး
RB News
17.5.2016

ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု ဆိုျခင္းေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား စစ္စစ္ ျဖစ္၏။

အေၾကာင္းမူ- မည္သည့္ လူမ်ိဳးမွ မိႈေပါက္သလို ေပါက္လာျခင္းကား မရွိ။ လူသား မ်ိဳးႏြယ္ တစ္စုခ်င္းစီ၏ ေျပာင္းေရႊ႔ရာ စီးေၾကာင္းအရ ျမစ္ဖ်ားခံခဲ့ရာ အရပ္ ရွိခဲ့ေပမည္။ သို႔ေသာ္ လူတစ္မ်ိဳးခ်င္းစီ၏ တိုင္းရင္းသား ျဖစ္ျခင္း ဌာေနလူမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု အမွတ္သညွာျပဳျခင္းတို႔မွာ- ၎တို႔၏ ယခင္ မူလ စတည္ခဲ့ရာအား ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ မမွီဘဲ သမိုင္းဆက္ျဖတ္ခဲ့သည္ထိ ၾကာျမင့္လ်က္ လက္ရွိ အေျခခ်ရာ ေဒသတြင္ အမည္တစ္ခုျဖင့္ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္ ျဖစ္တည္ေနခဲ့ျခင္း၌ တည္၏။

ဥပမာ- ဗမာ ဟု ေခၚတြင္ေနေသာ လူမ်ိဳးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွ မိႈေပါက္သကဲ့သို႔ ေပါက္ဖြားခဲ့ျခင္း မဟုတ္။ တရုတ္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွ နဂိုမူလ နန္ေက်ာင္လူမ်ိဳးဟု ေခၚတြင္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးစု ျဖစ္၏။ နန္ေက်ာင္တို႔ ၀င္လာရာ လမ္းမွာ ယခု ဘူတန္ နီေပါလ္ မွ ေအာက္သို႔ မဏိပူရ္ကို ျဖတ္၍ လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။ (တရုတ္ျပည္ ေျမပံုကို မၾကည့္ မသိ သူတုိ႔က တရုတ္ျပည္မွ လာလွ်င္ ယခု ကခ်င္ျပည္နယ္ ရွမ္းျပည္နယ္ကို ျဖတ္ခဲ့ရမည္ဟုသာ ခံစားမိမည္ ထင္သည္။- တရုတ္ျပည္၏ ေျမပံုအား ေသခ်ာ ၾကည့္ေစလိုသည္။) မဏိပူရ္ ေတာင္တန္းအား ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္ခဲ့သည့္ အတြက္ လက္ရွိကာလတိုင္ ဗမာစကားေျပာ လူမ်ိဳးမ်ား မဏိပူရ္ေတာင္တန္းေပၚတြင္ ရွိေနဆဲပင္။ သို႔ေသာ္ နဂို မူလ ၎တို႔၏ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ သမုိင္းသည္ကား ေပ်ာက္ခဲ့ၿပီ။ လက္ရွိတြင္ နန္ေက်ာင္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ဗမာ ဟု ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီ။ သို႔ျဖစ္၍ ဗမာအား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဌာေနလူမ်ိဳး အျဖစ္ အမွတ္သညွာျပဳရေတာ့၏။

ရွမ္းလူမ်ိဳး။ ။ ရွမ္းလူမ်ိဳး- မဏိပူရ္ကုန္းျမင့္မွသည္ စစ္ကိုင္းတုိင္းအထက္ပိုင္း- ကခ်င္ျပည္နယ္ ေအာက္ပိုင္း မွစ လက္ရွိ ရွမ္းျပည္နယ္၊ လာအို၊ ထိုင္းထိ မ်ိဳးရိုးႀကီး ရွိေန၏။ ျမန္မာျပည္ အေနျဖင့္ အလြန္ႀကီးမား ေသာ လူမ်ိဳးစုႀကီး ျဖစ္၍- လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းတြင္ပင္- ဗမာထက္ အဆ ပိုမ်ား၏။ (သန္းေခါင္ စာရင္း အမွန္ကို ၾကည့္ပါ။) အဆိုပါ ရွမ္းလူမ်ိဳးႀကီးသည္ ျမန္မာျပည္တြင္းတြင္သာ “ရွမ္း” ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ ဆက္လက္ရွိေနခဲ့ၿပီး- လာအို ႏွင့္ ထုိင္း တို႔က ခြန္လာအို၊ ခြန္ထိုင္း ဟူသည့္ အမည္မ်ားျဖင့္ သီးျခားခြဲထြက္သြားခဲ့ၿပီ။ သမိုင္းအားျဖင့္လည္း ႏွစ္ေပါင္း ရာေထာင္ ရွိခဲ့ၿပီ။ သို႔ျဖစ္၍ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ရွမ္းသည္ ျမန္မာျပည္တြင္ ဌာေန လူမ်ိဳး အျဖစ္ သတ္မွတ္ရ၏။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ရခိုင္- စသည့္ စသည့္- မည္သည့္ လူမ်ိဳး မဟူ လက္ရွိ ေနထိုင္ရာ အရပ္ေဒသမ်ားတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္မႈ ကာလ ၾကာျမင့္လွ်က္- ၎တို႔၏ မူလဇစ္ျမစ္မွ သီးျခားျဖာထြက္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည့္ အတြက္- လက္ရွိေနထုိင္ရာ ေဒသတို႔၏ ဌာေနမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီ။

လူသား သဘာ၀ ေျပာင္းေရႊ႔ၿမဲ ျဖစ္သည့္ အတြက္ ဆက္လက္ေျပာင္းေရႊ႔ ေနေသာ္လည္း မိမိတို႔၏ မ်ိဳးရိုးဇာတိအား မေမ့ေပ်ာက္ေသးသည့္ လူမ်ိဳးစုတို႔အား အဆုိပါ ေဒသတြင္ ဌာေန လူမ်ိဳး အျဖစ္ မေခၚဆိုအပ္ မသတ္မွတ္အပ္ပါ။-

ဥပမာ- ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ဗမာ၊ ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ရခိုင္ စသည္တုိ႔ အေနျဖင့္ ထုိင္း၊ မေလး ႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ - ယခု ဆယ္စုႏွစ္မ်ားတြင္ ေျပာင္းေရႊ႔ခဲ့သူတို႔ ရွိ၏။ အခ်ိဳ႔ဆိုလွ်င္ ဦးႏု ေခတ္ကာလ (လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၆၀ ခန္႔ကပင္) ေျပာင္းေရႊ႔ခဲ့သူတို႔ ရွိ၏။ သို႔ေသာ္ သူတုိ႔ကိုယ္ သူတုိ႔ မိမိတို႔၏ ဇာတိမ်ားအား မေမ့ေပ်ာက္ေသးသည့္ အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသမ်ား၌ ႏိုင္ငံသား အဆင့္ျဖင့္သာ ရပ္တည္ေနၾကေလ၏။

ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ ဟူမူကား- ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္လည္း ရခိုင္ေဒသတြင္ မိႈေပါက္သကဲ့သို႔ ေပါက္ဖြား ခဲ့ၾကသူမ်ား မဟုတ္။ ၎တို႔၏ ျမစ္ဖ်ားခံရာမွာ (ဘာသာစကား ရိုးရာဓေလ့ အသြင္အျပင္ အားျဖင့္ လုိက္ေသာ္) နီေပါလ္ဘက္မွ တစ္ဆင့္ မဏိပူရ္ ကုန္းျမင့္အတုိင္း ရခိုင္ပင္လယ္ကမ္းရိုးထိ စုန္ဆင္းခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္၏။

၎တို႔သည္ ဘဂၤလီ စင္စစ္ လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ားျဖင့္ လြန္စြာ ကြာျခားၿပီး- ဘာသာစကား ဓေလ့ထံုးတမ္း ရုပ္ရည္သြင္ျပင္လည္း သီးျခားစီ ျဖစ္၏။ (တနည္းအားျဖင့္ အေနာက္ဘက္ ဘဂၤလားမွ အေရွ႔ဘက္ ရခိုင္ေဒသသို႔ စီးေၾကာင္းအားျဖင့္ ၀င္ခဲ့ၾကသူမ်ား မဟုတ္ဘဲ၊ ေျမာက္ဘက္ မဏိပူရ္ကုန္းျမင့္မွ ေတာင္ဘက္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းသို႔ စုန္ဆင္းခဲ့ၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္၏။ ရခိုင္ေဒသသို႔ ၎တို႔၀င္ခဲ့ၾကသည္မွာ လြန္စြာေရွးက်၍ ၎တို႔၏ မူလမ်ိဳးရိုး ဇာတိကိုပင္ ၎တို႔မသိ ေမ့ေပ်ာက္ခဲ့ၾကေလၿပီ။ ၎တို႔ႏွင့္ နီးစပ္မႈ ရွိသည့္ လူမ်ိဳးႏြယ္မွာ လက္ရွိ ကမၻာ့ေျမပံု ႏိုင္ငံသတ္မွတ္မႈ အရ အႏိၵယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာ နယ္ဆံုရာ (ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း အထက္ပိုင္းေဒါင့္) မ်ားတြင္ ရွိေန၏။ သို႔ျဖစ္၍ ၎တို႔ လူမ်ိဳးႏြယ္မွာ နီေပါလ္မွသည္ ရခိုင္ထိ ပ်ံ႔ႏွံ႔လွ်က္ ရွိ၏။ (က်မ္းကိုး ျပရန္ လိုမည္ မထင္- လက္ရွိအခ်ိန္ထိ လူကိုယ္တုိင္ သြားေရာက္ေလ့လာလွ်င္ - ဘာသာစကား ဆက္စပ္မႈအားျဖင့္ ေတြ႔ရမည္ ျဖစ္သည္။- ဟင္နရီ ဂ်ီ ဘဲလ္ မွတ္တမ္းျပဳသည့္ ၁၈၅၂ ခုထုတ္- An Account of Burma Empire စာအုပ္တြင္လည္း ေတြ႔ႏိုင္၏။)

ႏိုင္ငံမ်ား သီးျခား လြတ္လပ္ေရး ရၾကေသာ အခါ- အဆိုပါ လူမ်ိဳးႏြယ္မွ စစ္တေကာင္း ေဒသတြင္ ရွိေနသည့္ သူတုိ႔အား- ဘဂၤလားမွ ပိုင္ဆိုင္သြား၍- အုပ္ခ်ဳပ္သူ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးႀကီးမွ ဘဂၤလီမႈျပဳ လွ်က္ ဘဂၤလီဟူေသာ အမည္ျဖင့္ သတ္မွတ္လိုက္ေသာ္လည္း အမွန္စင္စစ္မွာ ၎တို႔သည္ ဘဂၤလီမ်ား မဟုတ္ၾကေပ။ စစ္ကိုင္းတုိင္းမွသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ နယ္စပ္ထိ - (ျမန္မာျပည္ အထက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ေအာက္ပိုင္း) ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ေသာ ေနရာႀကီးတြင္ ရွိေနသည့္ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ ရွမ္းတို႔အား ဗမာ ဟု ဗမာမႈ ျပဳ လိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္၏။

အိႏၵိယထဲတြင္ ပါ၀င္သြားသည့္ အဆိုပါ လူမ်ိဳးႏြယ္မွ လူစုအား အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ- အာသံသား၊ မဏိပူရ္သား စသည္ျဖင့္ ေဒသနာမည္အားျဖင့္ ၎တို႔ကိုယ္တုိင္ သတ္မွတ္သည့္ လူမ်ိဳးအမည္မ်ားျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳ၍ ဌာေနလူမ်ိဳးမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးထား၏။

အဆိုပါ လူမ်ိဳးႏြယ္မွ ရခိုင္ေဒသသို႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔ခဲ့ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးစုမွာ- ခိုင္မာေသာ သမုိင္းေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ား အရ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ခန္႔ကပင္ အေျခခ်ေနထိုင္ၿပီး ျဖစ္၏။ (ထိုထက္ ေရွးက်ေသာ သမုိင္း အခ်က္အလက္ကိုကား ကၽြႏ္ုပ္လည္း လက္လွမ္းမမွီေသးပါ။) လူသား သဘာ၀ အေလွ်ာက္ အဆိုပါ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးသည္လည္း မိမိတို႔၏ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္အား ေမ့ေပ်ာက္ ကုန္လွ်က္ သူတုိ႔ကိုယ္ သူတုိ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟုသာ သိေနၿပီး ျဖစ္၏။ (ဗမာမ်ားမွာ ၎တို႔ နန္ေက်ာင္ လူမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့သည္အား ေမ့သြားသကဲ့သို႔ပင္)။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟူေသာ လူမ်ိဳး အမည္အား မွတ္တမ္း ခိုင္မာစြာ ရွိခဲ့သည္မွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ရာေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီ။ ထို႔ထက္ ေရွးက်ေသာ မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ရခိုင္ေဒသအား ရိုဟမ္း ဟု ေခၚတြင္ခဲ့သည္မွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ေလးရာ ေက်ာ္ ရွိခဲ့ၿပီ။ ၎တို႔ ေျပာဆို သည့္ ဘာသာစကားျဖင့္ ရခိုင္ေဒသ မွတ္တမ္း ေက်ာက္စာမ်ားမွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္ ရွိခဲ့ၿပီ။ (ကၽြႏု္ပ္ေျပာဆို တင္ျပမႈတို႔အား ကၽြႏု္ပ္ခိုင္မာစြာ ရပ္တည္ႏိုင္ပါသည္။)

လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး အေနျဖင့္ ၎တို႔၏ အႏြယ္ မည္သည့္ေဒသမွ ျဖစ္ခဲ့ေစကာမူ။ အဆိုပါေဒသမ်ားတြက္ ဆက္လက္ရွိေနေစကာမူ-၊ အဆိုပါ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးသည္ ေဒသတစ္ခုတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ရာေထာင္ ခ်ီလွ်က္ ကိုယ္ပိုင္အမည္နာမျဖင့္ ရပ္တည္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္၍-။ အဆိုပါ လူမ်ိဳး (ရိုဟင္ဂ်ာ)တို႔သည္ ရခိုင္ေဒသ၏ မူလဌာေန လူမ်ိဳး အျဖစ္ မသတ္မွတ္၍ မရႏိုင္ေတာ့ေပ။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး သမၼတႀကီး စပ္ေရႊသိုက္ ေျပာခဲ့သည့္ စကားအတုိင္းပင္- အကယ္၍ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးတို႔အား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ မသတ္မွတ္က- ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ရခုိင္၊ မြန္ တို႔သည္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။

အခ်ိဳ႔ကလည္း ေစာဒက တက္လိုသည္မွာ- ရွမ္းလူမ်ိဳးသည္ ထုိင္း၊ ျမန္မာ တရုတ္ တြင္ ရွိ၏။ မြန္လူမ်ိဳးသည္ ထုိင္း၊ျမန္မာ တြင္ ရွိ၏။ ရခိုင္လူမ်ိဳးသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏွင့္ ျမန္မာတြင္ ရွိ၏။ သို႔ျဖစ္၍ ဟိုဘက္ဒီဘက္ ခြေနေသာ လူမ်ိဳးျဖစ္ကာ- လူမ်ိဳးအမည္ျဖင့္ သတ္မွတ္မႈ ရွိ၏။ သို႔ေသာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု မရွိ- သို႔ျဖစ္၍ ရခိုင္တြင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု မရွိရာ၊ မရွိအပ္ ဟု စြပ္စြဲလိုၾက၏။- အဆိုပါ ေစာဒက ျပဳသူမ်ား ဆင္ျခင္ရမည္မွာ-

ဗမာမႈျပဳခံထားရေသာ ရွမ္းျဖဴ လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ထုိင္းတြင္ မရွိပါ။ ကရင္လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ထုိင္းတြင္ မရွိပါ- (ထုိင္းက ကလီယန္ ဟုသာ ေခၚသည္။ ထိုင္းရွိ ကလီယန္ တုိ႔အား တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးထားသည္)- အဆုိပါ ကရင္ လူမ်ိဳးႏြယ္အား အင္ဒိုနီးရွားတြင္ ေအာ့ကေရာင္ လူမ်ိဳးဟု ေခၚသည္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရွိေသာ ကရင္လူဦးေရျဖင့္ မတိမ္းမယိမ္း ရွိသည္။) အက္ဒ္မန္ကၽြန္းသည္ မူလ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ေဒသ ျဖစ္၍ ယခု အခါ အိႏၵိယ လူမ်ိဳးဟုသာ အမည္တြင္ေတာ့သည္။ လက္ရွိထိ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားမွာ ကရင္စကားေျပာလွ်က္၊ ကရင္ရိုးရာ ၀တ္စံုျဖင့္ က်န္ေနပါေသး သည္။

ထိုထက္ အနီးစပ္ဆံုး ဥပမာ ကို ေပးရေသာ္- ဒိုင္းနက္ လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ဘဂၤလားတြင္ မရွိပါ။ ကမန္ လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ဘဂၤလားတြင္ မရွိပါ။ ရခိုင္လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ဘဂၤလားတြင္ မရွိခဲ့ပါ။ (ေမာ့ဂ္ ဟုသာ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။) ယခု ေနာက္ပိုင္းတြင္မွ ေမာ့ဂ္ ဟူသည္ ရခိုင္ ဟု သတ္မွတ္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဘဂၤလားတြင္ ဒိုင္းနက္ဟု ေခၚေသာ လူမ်ိဳး မရွိ၍ ျမန္မာတြင္လည္း ဒုိင္းနက္ မရွိရ ဟု သတ္မွတ္လွ်င္- ျမန္မာ ဘဂၤလား ခြ ေနေသာ လူမ်ိဳးတို႔အား ဘဂၤလား စကားျဖင့္သာ သတ္မွတ္ရ ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္လွ်င္- ဗမာ လူမ်ိဳးမ်ားကိုလည္း မာရ္မာ့ လူမ်ိဳးဟု ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ရန္၊ ရခိုင္ လူမ်ိဳးကိုလည္း ေမာ့ဂ္ လူမ်ိဳးဟု ေျပာင္းလည္း သတ္မွတ္ရန္သာ ရွိသည္။

ရခိုင္ေဒသတြင္ ဌာေန လူမ်ိဳး ျဖစ္တည္ၿပီး ျဖစ္ေသာ “ရိုဟင္ဂ်ာ” တို႔၏ လက္ေတြ႔ မ်က္ေတြ႔ ခိုင္မာေသာ အေထာက္အထားမွာ- အေမရိကန္ အပါအ၀င္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေရာက္ႏွင့္ၿပီး “ရိုဟင္ဂ်ာ” မ်ားက ၎တို႔သည္ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္ဟု ရပ္တည္ေနျခင္းပင္။ အကယ္၍ ၎ တို႔ အေနျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး စင္စစ္ မဟုတ္ခဲ့ပါက- လူ႔အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရွိ၍- မိမိ သတ္မွတ္ လိုသည့္ အမည္အား သတ္မွတ္ႏုိင္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္- သူတို႔၏ ဇာတိ အမွန္အားျဖင့္ သူတို႔ ရပ္တည္ လုိက္ၾကမည္သာ ျဖစ္၏။ အေမရိကန္ေရာက္ ဘယ္ ဗမာ တစ္ေယာက္မွ (မိမိ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆင္းရဲမြဲေတလွ်က္ မ်က္ႏွာငယ္ေနရခ်ိန္တြင္ပင္) မိမိသည္ ထိုင္းလူမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ မိမိသည္ တရုတ္လူမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု လည္းေကာင္း ရပ္တည္ျခင္း ေျပာဆိုျခင္း မရွိသကဲ့သို႔။ ရိုဟင္ဂ်ာ တုိ႔သည္လည္း မိမိသည္ ဘဂၤလီ ျဖစ္သည္ဟု ရပ္တည္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မရွိပါေခ်။

ဗမာတို႔၏ ဌာေနလူမ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္း ဗမာတို႔၏ ရပ္တည္ခ်က္အားျဖင့္ လံုေလာက္သကဲ့သို႔ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ဌာေနလူမ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္းသည္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ရပ္တည္ခ်က္ျဖင့္ပင္ လံုေလာက္ေပသည္။ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ အခြင့္အေရးအား ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္ မရွိပါေခ်။

မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္(ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈတာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement



MYARF
RB News
17.5.2016

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ျမင္းလြတ္၊ သေျပေတာ၊ ဥေဒါင္းႏွင့္ အနီးအနားရွိ ေက်းရြာမ်ားတြင္ သက္ဆုိင္ရာ ခရုိင္၊ ၿမဳိ႕နယ္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာန၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ျပဳျပင္ခဲ့ေသာ ေနအိမ္မ်ားမွ စစ္တပ္ႏွင့္ ၎တုိ႔၏ သတင္းေပး ေရွာ္ဘိရ္တုိ႔ ပူးေပါင္း၍ ေငြသိန္းခ်ီ ညွစ္ယူလ်က္ ရွိေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။

ဥေဒါင္း ေက်းရြာအုပ္စု ေျမာက္ရြာမွ လူကုန္ကူးမႈ ပြဲစား ေရွာ္ဘိရ္ (ဘ) ဦးဆိဒိတ္သည္ ျမင္းလြတ္ ေတာင္ေက်ာ္လမ္း အေျခစုိက္ စစ္တပ္စခန္းမွ ဗုိလ္ႀကီးႏွင့္ အတူ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေက်းရြာ အသီးသီးသုိ႔ သြားေရာက္၍ ေနအိမ္ ေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ ျပဳျပင္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု အေၾကာင္းျပ၍ တစ္အိမ္လွ်င္ ေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္းမွ သုံးသိန္းထိ ညွစ္ယူလ်က္ ရွိေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။ အဆုိပါ ေနအိမ္မ်ားကုိ သက္ဆုိင္ရာ ခရုိင္၊ ၿမဳိ႕နယ္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာနမွ ျပဳျပင္ခြင့္ ေပးထားခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဧၿပီလ (၅) ရက္ေန႔မွ စ၍ ယခုကဲ့သုိ႔ ေငြညွစ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။

ေငြညွစ္ခံရသူမ်ား အနက္ အခ်ဳိ႕မွာ --

(၁) ဦးဟာရွိမ္ (ဘ) ဦးအဒူေဆာ္လာမ္ - ျမင္းလြတ္ ခ်ီတာရြာ -- ညွစ္ခံရေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္းငါးေသာင္း
(၂) ဦးေရွာ္ဘီ (ဘ) ဦးဟာန္ဖူးရား - ျမင္းလြတ္ ဇူမ္ဟာဒါရြာ -- ညွစ္ခံရေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္းငါးေသာင္း
(၃) ေမာ္လ၀ီ ေရာ္ဟီးမူလႅာ (ဘ) ဦးမုိဟာမတ္ဆိဒိတ္ - ျမင္းလြတ္ ခ်ီတာရြာ -- ညွစ္ခံရေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္း
(၄) ဦးေရာ္ဖိကုလ္အစၥလာမ္ (ဘ) ဦးမုိဟာမတ္ဆိဒိတ္ - ျမင္းလြတ္ ခ်ီတာရြာ -- ညွစ္ခံရေငြက်ပ္ တစ္သိန္းငါးေသာင္း
(၅) ဦးအဒူမူနာဖ္ (ဘ) ဦးမုိဟာမတ္ဟူစိန္း - ျမင္းလြတ္ -- ညွစ္ခံရေငြက်ပ္ သုံးသိန္း
(၆) ဦးရွားေလာမ္ (ဘ) ဦးေရွာရီ - ျမင္းလြတ္ ခ်ီတာရြာ -- ညွစ္ခံရေငြက်ပ္ တစ္သိန္းငါးေသာင္း
(၇) ဦးအီဆုပ္ (ဘ) ဦးႏူရ္မာလ္ဟာကိမ္း - ျမင္းလြတ္ ေဖြရာရြာ -- ညွစ္ခံရေငြက်ပ္ တစ္သိန္းရွစ္ေသာင္း
(၈) ဦးဟာရွိမ္အုလႅာ (ဘ) ဦးေနာ္ဘီဟူစိန္း - ျမင္းလြတ္ ေဖြရာရြာ -- ညွစ္ခံရေငြက်ပ္ သုံးသိန္း
(၉) ဦးေဆြတာေလာမ္ (ဘ) ဦးဆီရာဇူး - ျမင္းလြတ္ ခ်ီတာရြာ -- ညွစ္ခံရေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္းငါးေသာင္း
(၁၀) ဦးေနာ္ဇူမာလီ (ဘ) ဦးေမာ္ဂူလ္ - ျမင္းလြတ္ ဇူမ္ဟာဒါရြာ -- ညွစ္ခံရေငြက်ပ္ ႏွစ္သိန္း -- တုိ႔ျဖစ္သည္။

စစ္တပ္ သတင္းေပး ေရွာ္ဘိရ္သည္ ေမာင္ေတာ ေတာင္ပုိင္း၊ ေျမာက္ပုိင္းရွိ ေက်းရြာမ်ားသုိ႔ လွည့္လည္ သြားေရာက္ၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာ လူငယ္မ်ားကုိ ေလွစီး၍ မေလးရွားသုိ႔ သြားေရာက္ရန္ စည္းရုံးေလ့ရွိၿပီး၊ သြားမည့္သူမ်ားကုိ ခရီးစတင္မည့္ ေနရာသုိ႔ စုစည္း၍ ေခၚေဆာင္လာသည့္ လူကုန္ကူးမႈ ပြဲစား တစ္ဦး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ၿမဳိ႕နယ္ လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးေရး တပ္ဖြဲ႔စုမွ ၎အား စစ္ေဆးေမးျမန္းရန္ ၀ရမ္းထုတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ျမင္းလြတ္ ေတာင္ေက်ာ္လမ္း အေျခစုိက္ စစ္တပ္စခန္းမွ ဗုိလ္ႀကီးႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ဗုိလ္ႀကီးအား ေငြညွစ္ႏုိင္မည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ား ရွာေဖြေပးရင္း စစ္တပ္ႏွင့္ အနီးကပ္ေနျခင္းမွာ လူကုန္ကူးမႈျဖင့္ ဖမ္းဆီး မခံရရန္ အတြက္သာ ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။



MYARF
RB News
17.5.2016

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း၊ ငါးခူရ ေက်းရြာတြင္ အထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔ (SB) ႏွင့္ ရ.ယ.က ဥကၠဌေဟာင္း ဦးေမာင္လုံေခ် တုိ႔ပူးေပါင္းၿပီး ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားပုိင္ ႏြားေသာက္ေရကန္ကုိ သိမ္းလုိက္သည့္ အျပင္ ေရေသာက္ရန္ ေရာက္လာသမွ် ကၽြဲ၊ႏြားမ်ားကုိ ဖမ္းဆီး၍ ပုိင္ရွင္မ်ားထံမွ ေငြသိန္းခ်ီ ညွစ္ေနေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။

ငါးခူရေက်းရြာ အေျခစုိက္ အထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔ (SB) ႏွင့္ ေက်းရြာ ရ.ယ.က ဥကၠဌေဟာင္း ဦးေမာင္လုံးေခ် တုိ႔သည္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ရြာသားမ်ား ဘုိးဘြားပုိင္ ကၽြဲ၊ႏြား ေသာက္ေရကန္ကုိ အတင္းအဓမၼ သိမ္းပုိက္သည့္ အျပင္ ေရေသာက္ရန္ ေရာက္လာသည့္ ကၽြဲ၊ႏြားမ်ားကုိ ဖမ္းဆီးခ်ည္ေႏွာင္ထားၿပီး ပုိင္ရွင္မ်ားထံမွ တစ္ေကာင္လွ်င္ ေငြက်ပ္ တစ္သိန္းမွ ႏွစ္သိန္းထိ ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။

ငါးခူရ ေက်းရြာ အေနာက္ဘက္ ကုိက္ (၂၀၀) ခန္႔ အကြာအေ၀း လယ္ကြင္းျပင္ အလယ္တြင္ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက တူးေဖာ္ထားသည့္ ေသာက္ေရကန္ တစ္ကန္ ရွိသည္။ ေရကန္၏ အရပ္ေလးဘက္တြင္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားပုိင္ လယ္ယာေျမ ရွိၿပီး၊ ယင္းေရကန္ကုိ ကၽြဲႏြား တိရစာၦန္မ်ား ေရေသာက္ႏုိင္ရန္ အတြက္သာ တူးေဖာ္ခဲ့ျခင္းမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၅၀ နီးပါး ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ယင္းေရကန္ကုိ SB ႏွင့္ ဦးေမာင္လုံးေခ် တုိ႔က အတင္းအဓမၼ သိမ္းပုိက္ၿပီး ေငြညွစ္ျခင္း၊ အေႏွာက္အယွက္ ေပးလ်က္ ရွိေနသည္။ ရြာတြင္ ကၽြဲ၊ႏြားမ်ား ေရေသာက္ႏုိင္သည့္ အျခားေရကန္ မရွိသျဖင့္ ကၽြဲႏြားပုိင္ရွင္မ်ားက ၎တုိ႔၏ ကၽြဲ၊ႏြားမ်ားကုိ ေရတုိက္ရန္ အခက္ႀကဳံလ်က္ ရွိသည္။

သုိ႔ျဖစ္၍ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္မ်ား အေနျဖင့္ အမ်ားျပည္သူပုိင္ ေရကန္ကုိ မသက္ဆုိင္သူမ်ား က်ဴးေက်ာ္ ၀င္ေရာက္ သိမ္းပုိက္ျခင္းႏွင့္ ေရကန္မွ ကၽြဲႏြားမ်ား ေရေသာက္သည္ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ေငြညွစ္ေနျခင္းကုိ အခ်ိန္မွီ ဟန္႔တား ေပးရန္ ေဒသခံမ်ားက ေတာင္းဆုိေၾကာင္း RB News သုိ႔ေျပာသည္။



Rohingya Eye
RB News
15.5.2016

ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္၊ အမွတ္ (၃) ရပ္ကြက္ မွ ပန္းတိမ္ဆရာ ဦးထြန္းေ၀၏ သား ထြန္းထြန္းဦး (အသက္ ၃၀ ၀န္းက်င္) သည္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ရွိ ကမာၻ႔ရတနာဘဏ္မွ လုံၿခဳံေရး ၀န္ထမ္းတစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ေမလ (၈) ရက္ေန႔ ည (၈) နာရီ အခိ်န္တြင္ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ငါးခူရ ေက်းရြာႏွင့္ အနီးတ၀ုိက္တြင္ ေနထုိင္သူ ဥာဏ္ရည္အားနည္း၍ သြားလုိရာကုိ သြားတတ္သည့္ ဦးေဖာ္ရ္ဆားဖ္ (အသက္ ၄၈ ႏွစ္) သည္ ခ.ယ.က ရိပ္သာ (ယခင္ အက်ဥ္းေထာင္ေဟာင္း၏ ေျမေနရာ) ၌ က်င္းပေနသည့္ ကုန္စည္ျပပြဲသုိ႔ ျပန္လာစဥ္ ထြန္းထြန္းဦးကုိ ပြတ္မိရုံဆုိမွ် တုိက္မိခဲ့သည္။

တုိက္မိၿပီးေနာက္ ထြန္းထြန္းဦးက ၎ကုိ တစ္ေနရာသုိ႔ ေခၚေဆာင္သြားၿပီး ရုိက္ႏွက္ၿပီး ဓါးခၽြန္တစ္လက္ျဖင့္ ထုိးခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဦးေဖာ္ရ္ဆားဖ္ ေသဆုံးသြားၿပီဟု ယူဆကာ အမွတ္ (၃) ရွီးဒါရြာ (မဂၤလာဖာရာ) တြင္ ပစ္ခ်ရန္ ႀကဳိးစားေနစဥ္ ရုိဟင္ဂ်ာ ရြာသားမ်ား ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ ရြာသားမ်ားက ေသြးမ်ား ေပက်ံေနသူကုိ ေတြ႔ရွိသျဖင့္ ရပ္ကြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမွ တဆင့္ ၿမဳိ႕နယ္ ရဲစခန္းသုိ႔ အေၾကာင္းၾကားရာ ည ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ရဲတပ္ၾကပ္ႀကီး စံလွေအာင္ႏွင့္ အဖြဲ႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး ဓါးဒဏ္ရာႏွင့္ ထြန္းထြန္းဦး တုိ႔ကုိ ေတြ႔ရွိသျဖင့္ ဓါးဒဏ္ရာ ရရွိသူကုိ ေမာင္ေတာ ျပည္သူ႔ ေဆးရုံ ပုိ႔ေဆာင္ၿပီး ထြန္းထြန္းဦးကုိ နာရီ၀က္မွ် ထိန္းသိမ္းထားၿပီးေနာက္ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးလုိက္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။

ထြန္းထြန္းဦးကုိ လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္းမွာ ဓါးထုိးခံရသူမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး၊ ဦးေဖာ္ရ္ဆားဖ္ က်န္းမာေရး ေကာင္းမြန္လာလွ်င္ တရားမ၀င္ ခုိး၀င္သည့္ ပုဒ္မျဖင့္ တရားစြဲဆုိ သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ရဲတပ္ၾကပ္ႀကီး စံလွေအာင္က ေျပာဆုိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။

“ရဲတပ္ၾကပ္ႀကီး စံလွေအာင္က လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္သူကုိ အေရးမယူဘဲ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျဖစ္လုိ႔ လႊတ္ေပးျခင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳလုိက္ပါဘဲ။ ဓါးထုိးခံရသူက ျမန္မာႏုိင္ငံသားပါ။ ဦးေႏွာက္မေကာင္းတာကုိ အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ခုိး၀င္သူလုိ႔ စြပ္စြဲၿပီး လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္သူကုိ ဘာမွ အေရးယူတာကလည္း အေတာ္ေလးကုိ ရုပ္ဆုိး အက်ည္းတန္တဲ့ လုပ္ရပ္ပါ။ လူသတ္မႈ က်ဴးလြန္တဲ့ တရားခံကုိ အခုလုိ လႊတ္လုိက္တာက ေနာက္ထပ္ အမႈေတြကုိ က်ဴးလြန္ဖုိ႔ လုိင္စင္ ထုတ္ေပးလုိက္သလုိ ျဖစ္သြားၿပီ။ ရဲတပ္ၾကပ္ႀကီးရဲ့ လုပ္ရပ္က အခုအစုိးရသစ္ လက္ထက္ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရးကုိ စိန္ေခၚလုိက္တာလည္း ျဖစ္တယ္” ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက ေျပာပါသည္။

ဓါးထုိးခံရသူ ဦးေဖာ္ရ္ဆားဖ္သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသား တစ္ဦး မဟုတ္ဘဲ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕တြင္ အျမဲေတြ႔ေနရသူ တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ၎ကုိ ရဲအေစာင့္အေရွာက္ မ်ားျဖင့္ ေဆးကုသေပးလ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

Rohingya Exodus