နိုဝင္ဘာလ (၁၇) ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕႐ွိ Park Royal Hotel ၌ ျပဳလုပ္သည့္ ရခုိင္အေရးႏွင့္ လုံၿခဳံေရးအျမင္ ေဟာေျပာပြဲမွ ဦးရဲထြဋ္၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားကို ေခ်ပျခင္း
(News Watch Facebook Page တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္မ်ားကုိ ေကာက္ႏႈတ္၍ ေခ်ပသည္)
Yu Naing (နည္းပညာ တကၠသိုလ္)
RB News
21.11.2017
ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသ႐ွိ ဗလီဆရာ(တရားေဟာဆရာ) ၇၅ရာခုိင္ႏႈန္းသည္ မေလး႐ွားႏွင့္ ေဆာ္ဒီအာေရဗီယားတုိ႔တြင္ ဘာသာေရးသင္တန္းတက္ဖူးသည္ဟု ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားသည္။ နိုဝင္ဘာ ၁၇ရက္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕႐ွိ Park Royal Hotel၌ ျပဳလုပ္သည့္ ရခုိင္အေရးႏွင့္ လုံၿခဳံေရးအျမင္ ေဟာေျပာပြဲတြင္ ဦးရဲထြဋ္က ယင္းသုိ႔ထည့္သြင္းေျပာၾကားခ့ဲျခင္း ျဖစ္သည္။
"၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ေကာ္မ႐ွင္လုပ္တ့ဲအခါမွာ ေမးလုိက္တ့ဲအခါမွာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွာ႐ွိတ့ဲ တရားေဟာဆရာရဲ႕ ၇၅ရာခုိင္ႏႈန္းက မေလး႐ွားနဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရဗီယားကုိ ေရာက္ဖူးတယ္။ အဲဒီမွာ သြားၿပီးေတာ့ သင္တန္းတက္ခ့ဲဖူးတယ္"ဟု ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားသည္။
ေခ်ပခ်က္
ဦးရဲထြဋ္၏ ကေလးဆန္ဆန္ ေျပာခ်င္ရာေျပာ check and balance မရွိေသာ ေျပာစကားမ်ားကို လူႀကီးလူေကာင္းဆန္ဆန္ ေခ်ပရန္ စကားလံုးပင္ ရွာမေတြ႔မိပါ။ သို႔ေသာ္ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားျဖင့္ အတတ္နုိင္ဆံုး ၾကိဳးစားျပီး ေခ်ပသြားမည္ျဖစ္သည္။
(၁) ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွစခဲ့ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မွ ုမ်ားသည္ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ားမွစ၍ ပိုမိုျပင္းထန္လာခဲ့သည္။ ရခိုင္ျပည္ ေျမာက္ပိုင္းကို ေဒသႏၱရ အမိန္႔ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ အမိန္႔မ်ားစြာထဲမွ တစ္ခုမွာ သက္ဆိုင္ရာ နစက ရုံး(သို႔) ေထာက္လွမ္းေရး ရုံးသို႔ ေက်းရြာအသီးသီးမွ ထူးျခားခ်က္ကို အစီရင္ခံတင္ျပရျခင္း ျဖစ္သည္။ ယုတ္စြအဆံုး က်ယ္ေလာင္ေသာ အသံကိုပင္ သူတုိ႔ထံအစီရင္ခံရသည္။ ထုိနည္းတူ သက္ဆိုင္ရာ ေက်းရြာလူၾကီးမွ ေထာက္ခံစာမယူပဲ ခရီးလြန္ေနသူမ်ားကိုလည္း အခ်ိန္အကန္႔အသတ္အတြင္း အစီရင္ခံရသည္။ ဦးရဲထြဋ္ စြပ္စြဲသကဲ့သို႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ဗလီဆရာမ်ား မေလးရွား၊ေဆာ္ဒီတို႔တြင္ ဘာသာေရး သင္တန္းတက္လိုလွ်င္ ဦးစြာပထမ ထုိဗလီဆရာမ်ားသည္ Arakan မွ Bangladesh ကိုခရီးလြန္ေနရမည္။ ခရီးလြန္ေနလ်ွင္ ေက်းရြာလူၾကီးမွ အစီရင္ခံမည္။ အစီရင္ခံလ်ွင္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္မည္။ အာဏာပိုင္ မ်ားမွ ထြက္ေျပးသူ၏ မိသားစုဝင္မ်ားမွ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျခိမ္းေျခာက္၍ ေငြညွစ္မည္။ ထိုအစဥ္အလာမွာလည္း ဥပေဒကဲ့သို႔ပင္ အာဏာတည္ေနခဲ့သည္။ ႏွစ္ေပါင္း(၃၀) တိုင္တုိင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို Family Photo ျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ဆြဲ၊တင္၊စစ္ အမည္ျဖင့္ Verification လုပ္သည္။ Arakan ေျမမွ တစ္ခါထြက္သြားေသာ ရုိဟင္ဂ်ာတိုင္း အမိေျမကိုျပန္လာခြင့္မရွိေခ်။ အဘယ္ေၾကင့္ဆိုေသာ္ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းတြင္ နာမည္ အပ်က္ခံရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေဒသႏၱရ အမိ္န္႔အရ ဆုိလ်ွင္ ဦးရဲထြဋ္ စြပ္စြဲသကဲ့သို႔ ဗလီဆရာမ်ား မေလးရွား၊ေဆာ္ဒီမွ သင္တန္းယူ၍ ျပန္လာခြင့္ ရွိပါဦးမည္ေလာ့။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေဒသႏၱရ အမိန္႔အေၾကာင္း ဦးရဲထြဋ္ မသိလွ်င္ ယခုသက္ရွိထင္ရွားရွိေနေသာ မည္သည့္ နစက ဝန္ထမ္းကိုမဆို ေမးျမန္း၍ မိမိ၏ Knowledge ကို Update လုပ္ထားလိုက္ပါဟု အၾကံေပးခ်င္သည္။ အကယ္၍ ျပန္လာခဲ့ပါမူ ေထာင္ဒဏ္ အနည္းဆံုး (၅)ႏွစ္ခံရသည္ကို ရုိဟင္ဂ်ာ တိုင္းသိသည္။ ထို႔ျပင္တဝ ပုဒ္မ အမ်ဳိးမ်ဳိးတပ္၍ ညွင္းပန္း ႏွိပ္စက္သည္၊ မဆီမဆိုင္ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ခ်မွတ္သည္။ဤကဲ့သို႔ေသာ ႏွိပ္စက္မ်ဳိးကို မည္သူေျပးေတြ႔ခ်င္မည္နည္? ကမၻာအရပ္ရပ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားျပန္႔ၾကဲသြားရျခင္းမွာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အစိုးရ အဆက္ဆက္ မွတ္တမ္းမ်ား အရလည္း ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ လူမဆန္ေသာ ႏွိပ္စက္ မွ ုမ်ဳိးကို မခံႏုိင္၍ ထြက္းေျပးသည္သာရွိသည္၊ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ျပန္ဝင္လာသည္ဟူ၍ မရွိေပ။ ဤသို႔ေသာ ေျမျပင္အေျခအေနမ်ား ရွိေနပါလွ်က္ ဦးရဲထြဋ္၏ မွတ္ခ်က္စကားမ်ားသည္ မည္သူ႔ကိုမွ ယုံၾကည္ျခင္း အလ်ဥ္းမရွိေသာ၊ ေမာက္မာ တတ္ေသာ ရခိုင္တို႔အတြက္ သရဲတေစ ၦလို ေျခက္လွန္႔ စရာအျဖစ္ ထင္က်န္ခဲ့လိမ့္မည္။
(၂) တစ္ရြာမွတစ္ရြာသို႔ ခရီးသြားရန္ပင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ လိုအပ္ေသာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေဆာ္ဒီ၊မေလးရွား ႏုိင္ငံမ်ားသို႔ ရက္ရွည္ ဘာသာေရးသင္တန္း တက္ရန္ သြားသည္ဟု စြပ္စြဲျခင္းမွာ ယုတၱိေဗဒနည္းအရ ျပန္ဝန္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးေသာ ဦးရဲထြဋ္၏ သိကၡာကို မည္သည့္ေနရာတြင္ ထားသိုရမည္နည္း? ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ရခိုင္ေကာ္မရွင္တြင္ ေဒါက္တာ ေဒၚယဥ္ယဥ္ႏြယ္လည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။ ေဒါက္တာ ကိုယ္တိုင္ NRS (Northern Rakhine State) UNHCR ႏွင့္ လက္ေအာက္ခံ NGOs မ်ားတြင္ (၁၅) ႏွစ္ေက်ာ္ လုပ္ခဲ့သည္ ဟုဆိုသည္။ UNHCR ႏွင့္ NGO ဝန္ထမ္းရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ပင္လွ်င္ သြားလာရန္အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ကိုင္ေဆာင္ရသည္ကို ေဒါက္တာ ေဒၚယဥ္ယဥ္ႏြယ္ ကိုယ္တိုင္သိျပီးျဖစ္မည္။ ဦးရဲထြဋ္ ၂၀၁၂ ရခိုင္ေကာ္မရွင္ ညြွန္းျခင္းမွာ မည္သူ၏ မရုိးသားမွ ုနည္း? ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ပိတ္ေလွာင္ခံထားရသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမနည္းေတာ့ေခ်။ ၇၅% ေသာ ဗလီဆရာမ်ားကို ႏုိင္ငံျခားျပန္ ျဖစ္ေအာင္ ပိတ္ေလွာင္ခံ ရုိဟင္ဂ်ာတို႔၏ စီးပြါးေရးအေျခအေနက စြမ္းေဆာင္ ခဲ့ႏုိင္ပါမည္ေလာ။ သို႔ေလာ သို႔ေလာ စဥ္းစားဆင္ျခင္ စရာအခ်က္မ်ားစြာရွိသည္။ပကတိအေျခအေနမွန္ကို ေစ့ေစ့ ငွငွ မေလ့လာဘဲ ထင္ရာျမင္ရာ လိုရာဆြဲျပီး ေကာက္ခ်က္ခ်ျခင္းမွာ ISEAS တြင္ Visiting Senior Fellow လုပ္ေနေသာ ဦးရဲထြဋ္ အတြက္ သင့္ျမတ္ပါ၏ေလာ။ ေဖာ္ျပပါ ပုံမ်ားသည္ နစက ၏ေဒသႏၱရ ဥပေဒ၊အမိန္႔မ်ားစြာထဲမွ တစ္ခ်ဳိ႔တစ္ဝက္ ျဖစ္သည္။
ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသ႐ွိ ဗလီဆရာ(တရားေဟာဆရာ) ၇၅ရာခုိင္ႏႈန္းသည္ မေလး႐ွားႏွင့္ ေဆာ္ဒီအာေရဗီယားတုိ႔တြင္ ဘာသာေရးသင္တန္းတက္ဖူးသည္ဟု ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားသည္။ နိုဝင္ဘာ ၁၇ရက္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕႐ွိ Park Royal Hotel၌ ျပဳလုပ္သည့္ ရခုိင္အေရးႏွင့္ လုံၿခဳံေရးအျမင္ ေဟာေျပာပြဲတြင္ ဦးရဲထြဋ္က ယင္းသုိ႔ထည့္သြင္းေျပာၾကားခ့ဲျခင္း ျဖစ္သည္။
"၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ေကာ္မ႐ွင္လုပ္တ့ဲအခါမွာ ေမးလုိက္တ့ဲအခါမွာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွာ႐ွိတ့ဲ တရားေဟာဆရာရဲ႕ ၇၅ရာခုိင္ႏႈန္းက မေလး႐ွားနဲ႔ ေဆာ္ဒီအာေရဗီယားကုိ ေရာက္ဖူးတယ္။ အဲဒီမွာ သြားၿပီးေတာ့ သင္တန္းတက္ခ့ဲဖူးတယ္"ဟု ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားသည္။
ေခ်ပခ်က္
ဦးရဲထြဋ္၏ ကေလးဆန္ဆန္ ေျပာခ်င္ရာေျပာ check and balance မရွိေသာ ေျပာစကားမ်ားကို လူႀကီးလူေကာင္းဆန္ဆန္ ေခ်ပရန္ စကားလံုးပင္ ရွာမေတြ႔မိပါ။ သို႔ေသာ္ ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားျဖင့္ အတတ္နုိင္ဆံုး ၾကိဳးစားျပီး ေခ်ပသြားမည္ျဖစ္သည္။
(၁) ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွစခဲ့ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မွ ုမ်ားသည္ ၁၉၉၀ ႏွစ္မ်ားမွစ၍ ပိုမိုျပင္းထန္လာခဲ့သည္။ ရခိုင္ျပည္ ေျမာက္ပိုင္းကို ေဒသႏၱရ အမိန္႔ျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ အမိန္႔မ်ားစြာထဲမွ တစ္ခုမွာ သက္ဆိုင္ရာ နစက ရုံး(သို႔) ေထာက္လွမ္းေရး ရုံးသို႔ ေက်းရြာအသီးသီးမွ ထူးျခားခ်က္ကို အစီရင္ခံတင္ျပရျခင္း ျဖစ္သည္။ ယုတ္စြအဆံုး က်ယ္ေလာင္ေသာ အသံကိုပင္ သူတုိ႔ထံအစီရင္ခံရသည္။ ထုိနည္းတူ သက္ဆိုင္ရာ ေက်းရြာလူၾကီးမွ ေထာက္ခံစာမယူပဲ ခရီးလြန္ေနသူမ်ားကိုလည္း အခ်ိန္အကန္႔အသတ္အတြင္း အစီရင္ခံရသည္။ ဦးရဲထြဋ္ စြပ္စြဲသကဲ့သို႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ဗလီဆရာမ်ား မေလးရွား၊ေဆာ္ဒီတို႔တြင္ ဘာသာေရး သင္တန္းတက္လိုလွ်င္ ဦးစြာပထမ ထုိဗလီဆရာမ်ားသည္ Arakan မွ Bangladesh ကိုခရီးလြန္ေနရမည္။ ခရီးလြန္ေနလ်ွင္ ေက်းရြာလူၾကီးမွ အစီရင္ခံမည္။ အစီရင္ခံလ်ွင္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္မည္။ အာဏာပိုင္ မ်ားမွ ထြက္ေျပးသူ၏ မိသားစုဝင္မ်ားမွ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျခိမ္းေျခာက္၍ ေငြညွစ္မည္။ ထိုအစဥ္အလာမွာလည္း ဥပေဒကဲ့သို႔ပင္ အာဏာတည္ေနခဲ့သည္။ ႏွစ္ေပါင္း(၃၀) တိုင္တုိင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို Family Photo ျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ဆြဲ၊တင္၊စစ္ အမည္ျဖင့္ Verification လုပ္သည္။ Arakan ေျမမွ တစ္ခါထြက္သြားေသာ ရုိဟင္ဂ်ာတိုင္း အမိေျမကိုျပန္လာခြင့္မရွိေခ်။ အဘယ္ေၾကင့္ဆိုေသာ္ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းတြင္ နာမည္ အပ်က္ခံရေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေဒသႏၱရ အမိ္န္႔အရ ဆုိလ်ွင္ ဦးရဲထြဋ္ စြပ္စြဲသကဲ့သို႔ ဗလီဆရာမ်ား မေလးရွား၊ေဆာ္ဒီမွ သင္တန္းယူ၍ ျပန္လာခြင့္ ရွိပါဦးမည္ေလာ့။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ေဒသႏၱရ အမိန္႔အေၾကာင္း ဦးရဲထြဋ္ မသိလွ်င္ ယခုသက္ရွိထင္ရွားရွိေနေသာ မည္သည့္ နစက ဝန္ထမ္းကိုမဆို ေမးျမန္း၍ မိမိ၏ Knowledge ကို Update လုပ္ထားလိုက္ပါဟု အၾကံေပးခ်င္သည္။ အကယ္၍ ျပန္လာခဲ့ပါမူ ေထာင္ဒဏ္ အနည္းဆံုး (၅)ႏွစ္ခံရသည္ကို ရုိဟင္ဂ်ာ တိုင္းသိသည္။ ထို႔ျပင္တဝ ပုဒ္မ အမ်ဳိးမ်ဳိးတပ္၍ ညွင္းပန္း ႏွိပ္စက္သည္၊ မဆီမဆိုင္ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ခ်မွတ္သည္။ဤကဲ့သို႔ေသာ ႏွိပ္စက္မ်ဳိးကို မည္သူေျပးေတြ႔ခ်င္မည္နည္? ကမၻာအရပ္ရပ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားျပန္႔ၾကဲသြားရျခင္းမွာ ဤအေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ အစိုးရ အဆက္ဆက္ မွတ္တမ္းမ်ား အရလည္း ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ လူမဆန္ေသာ ႏွိပ္စက္ မွ ုမ်ဳိးကို မခံႏုိင္၍ ထြက္းေျပးသည္သာရွိသည္၊ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ ျပန္ဝင္လာသည္ဟူ၍ မရွိေပ။ ဤသို႔ေသာ ေျမျပင္အေျခအေနမ်ား ရွိေနပါလွ်က္ ဦးရဲထြဋ္၏ မွတ္ခ်က္စကားမ်ားသည္ မည္သူ႔ကိုမွ ယုံၾကည္ျခင္း အလ်ဥ္းမရွိေသာ၊ ေမာက္မာ တတ္ေသာ ရခိုင္တို႔အတြက္ သရဲတေစ ၦလို ေျခက္လွန္႔ စရာအျဖစ္ ထင္က်န္ခဲ့လိမ့္မည္။
(၂) တစ္ရြာမွတစ္ရြာသို႔ ခရီးသြားရန္ပင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ လိုအပ္ေသာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေဆာ္ဒီ၊မေလးရွား ႏုိင္ငံမ်ားသို႔ ရက္ရွည္ ဘာသာေရးသင္တန္း တက္ရန္ သြားသည္ဟု စြပ္စြဲျခင္းမွာ ယုတၱိေဗဒနည္းအရ ျပန္ဝန္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးေသာ ဦးရဲထြဋ္၏ သိကၡာကို မည္သည့္ေနရာတြင္ ထားသိုရမည္နည္း? ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ရခိုင္ေကာ္မရွင္တြင္ ေဒါက္တာ ေဒၚယဥ္ယဥ္ႏြယ္လည္း ပါဝင္ခဲ့သည္။ ေဒါက္တာ ကိုယ္တိုင္ NRS (Northern Rakhine State) UNHCR ႏွင့္ လက္ေအာက္ခံ NGOs မ်ားတြင္ (၁၅) ႏွစ္ေက်ာ္ လုပ္ခဲ့သည္ ဟုဆိုသည္။ UNHCR ႏွင့္ NGO ဝန္ထမ္းရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ပင္လွ်င္ သြားလာရန္အတြက္ ခြင့္ျပဳခ်က္ကိုင္ေဆာင္ရသည္ကို ေဒါက္တာ ေဒၚယဥ္ယဥ္ႏြယ္ ကိုယ္တိုင္သိျပီးျဖစ္မည္။ ဦးရဲထြဋ္ ၂၀၁၂ ရခိုင္ေကာ္မရွင္ ညြွန္းျခင္းမွာ မည္သူ၏ မရုိးသားမွ ုနည္း? ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ပိတ္ေလွာင္ခံထားရသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမနည္းေတာ့ေခ်။ ၇၅% ေသာ ဗလီဆရာမ်ားကို ႏုိင္ငံျခားျပန္ ျဖစ္ေအာင္ ပိတ္ေလွာင္ခံ ရုိဟင္ဂ်ာတို႔၏ စီးပြါးေရးအေျခအေနက စြမ္းေဆာင္ ခဲ့ႏုိင္ပါမည္ေလာ။ သို႔ေလာ သို႔ေလာ စဥ္းစားဆင္ျခင္ စရာအခ်က္မ်ားစြာရွိသည္။ပကတိအေျခအေနမွန္ကို ေစ့ေစ့ ငွငွ မေလ့လာဘဲ ထင္ရာျမင္ရာ လိုရာဆြဲျပီး ေကာက္ခ်က္ခ်ျခင္းမွာ ISEAS တြင္ Visiting Senior Fellow လုပ္ေနေသာ ဦးရဲထြဋ္ အတြက္ သင့္ျမတ္ပါ၏ေလာ။ ေဖာ္ျပပါ ပုံမ်ားသည္ နစက ၏ေဒသႏၱရ ဥပေဒ၊အမိန္႔မ်ားစြာထဲမွ တစ္ခ်ဳိ႔တစ္ဝက္ ျဖစ္သည္။
ေမာင္ေတာေဒသတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၂၂၂ေက်ာင္းသာ႐ွိၿပီး ဗလီ ၁၂၇၈လုံ၊ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္း ၁၁၄၃ေက်ာင္းႏွင့္ ဘုရား႐ွိခိုးေက်ာင္း ၁၇ ေက်ာင္း႐ွိေၾကာင္းလည္း ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသတြင္ အထေက်ာင္း ၂၆ေက်ာင္း၊ အလကေက်ာင္း ၂၁၆ေက်ာင္းႏွင့္ အမကေက်ာင္း ၁၆၂ေက်ာင္း၊ စုစုေပါင္း အစုိးရစာသင္ေက်ာင္း ၄၀၄ေက်ာင္း႐ွိေၾကာင္းလည္း ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။ ယင္းအခ်က္အလက္မ်ားသည္ ၂၀၁၄၊ ၂၀၁၅ခုႏွစ္က ရ႐ွိခ့ဲသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု လည္းဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။
ယင္းဗလီဆရာမ်ားသည္ ေဆာ္ဒီအာေရဗီယား႐ွိ ဘာသာေရးအယူသည္းသည့္ ဝဟာဗီဂုိဏ္းမွ အယူဆမ်ားကုိ ျပန္သယ္လာၾကသည္ဟုလည္း ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။
"ဒီဗလီဆရာေတြရဲ႕ ပညာသင္ေထာက္ပ့ံမႈကုိ ဘယ္သူကေပးလဲဆုိေတာ့ ေဆာ္ဒီယာေရဗီးယားက ေနၿပီးေတာ့ ေပးတယ္။ ေဆာ္ဒီအာေရဗီယားရဲ႕ ဝဟာဗီဆုိတ့ဲ ဂုိဏ္းကပုိၿပီးေတာ့ အယူသည္းတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီဝဟာဗီဂုိဏ္းမွာ လုပ္တ့ဲသင္တန္းသားေတြ၊ သူတုိ႔သည္ျပန္သယ္လာတ့ဲအခါမွာ အဲဒီက အယူအဆေတြ ျပန္သယ္လာတယ္"ဟု ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။
ေခ်ပခ်က္
(၁) ဦးရဲထြဋ္သည္ ဤတစ္ခ်ီတြင္လည္း ေရာသမ လိုက္ျပန္သည္။ အစိုးရေက်ာင္းမ်ားကို အထက၊အလက၊အမက သီးသန္႔ ခြဲထုတ္ျပျပီး ဗလီႏွင့္ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္း အားလုံးကို အေရအတြက္တစ္ခုတည္းျဖင့္ ကိန္းဂဏန္းႏွင့္ ကစားလိုက္ျပန္သည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔၏ စိုးရိမ္ မုန္းတီးစိတ္ကို ပိုမိုျပင္းျပလာေအာင္ နိုးဆြေပးေသာ အေရးအသားဟု ဆိုနိုင္သည္။ ဦးရဲထြဋ္၏ အဆိုအရ ရုိဟင္ဂ်ာ ၉ ၅% ရွိေသာ ေမာင္ေတာ ေဒသတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ ဗလီ ၁၂၇၈ လုံးႏွင့္ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္း ၁၁၄၃ ေက်ာင္းရွိေနသည္မွာ ဘာဆန္းသနည္း? ဗလီ ၁၂၇၈ လုံးတြင္ သာမာန္ဗလီႏွင့္ ဂ်ာေမဗလီေပါင္း ျဖစ္သည္။ ရြာတစ္ရြာတြင္ အနည္းဆုံး သာမာန္ဗလီ (၄)ခုႏွင့္ ဂ်ာေမဗလီ (၁) ရွိတတ္သည္။ ထုိနည္းတူ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္းတြင္လည္း အေျခခံပညာသင္ အာရဗီေက်ာင္းႏွင့္ အာရဗီ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း ဟူ၍ရွိသည္။ ရြာတစ္ရြာတြင္ အေျခခံ ပညာသင္ အာရဗီေက်ာင္း အနည္းဆုံး (၄)ေက်ာင္း မွအတက္ ရွိတတ္ျပီး ေက်းရြာ(၄)ခု ေပါင္း၍မွ အာရဗီ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္း ရွိတတ္သည္။ အာရဗီေက်ာင္းႏွင့္ဗလီတို႔၏ အေရအတြက္သည္ ျပစားမွ ု အတြက္မဟုတ္ဘဲ လူေနအိမ္ တည္ရွိမွ ုေပၚမူတည္၍ ျဖစ္တည္လာရျခင္း ျဖစ္သည္။ ယေန႔အခ်ိန္ထိ မြတ္စလင္တ္ို႔၏ ဗလီ၊ အာရဗီေက်ာင္း မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တည္ဆဲဥပေဒ ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ လုပ္ရပ္၊အျပဳအမူ မ်ဳိးကို သက္ေသႏွင့္တကြ တင္ျပနိုင္ပါမည္ေလာ? ဆန္႔က်င္ဘက္အား ျဖင့္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဗုဒၶတရားေတာ္ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ အျပဳအမူ၊လုပ္ရပ္မ်ား FB ေပၚတြင္ ပ်ံ႔ႏွ႕ံ ေနသည္ကို ဦးရဲထြဋ္ သိျပီးျဖစ္မည္ဟု ယုံၾကည္သည္။
(၂) ေမာင္ေတာ ေဒသရွိ ရုိဟင္ဂ်ာ အေယာက္(၁၀၀၀) တြင္ အဘယ္မ်ွေသာ အေရအတြက္သည္ ဦးရဲထြဋ္ ထိုးေကြ်းရန္ ၾကဳိးစားသည့္ ဝဟာဗီ ဆိုေသာ ေဝါဟာရကို သိသနည္း? စစ္တမ္းေကာက္ယူၾကည့္ပါ။ ထင္ရာေလ်ွာက္ မစိုင္းပါေလႏွင့္။ ဦးရဲထြဋ္ ဖတ္ဖူးမွတ္ဖူးေသာ ဝဟာဗီ အေၾကာင္းအသုံးခ်လိုလ်ွင္ တန္ရာတန္ရာ ခ်ိတ္ဆက္ သုံးသပ္ပါ။ အိစၥလာမ္ Critics မ်ားကေျပာေသာ ဝဟာဗီ အေၾကာင္းကို မဆီမဆိုင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ တြဲဆက္ျခင္းသည္ ျပႆနာကို ပိုမိုရွဳပ္ေထြးေစျခင္းမွအပ တစ္ျခား မည္သည့္အရာမွ် စြမ္းေဆာင္ေပး နုိင္မည္မဟုတ္ေပ။
ဘဂၤါလီကေလးငယ္မ်ားသည္ မူလတန္းၿပီးလ်ွင္ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္းမ်ားသုိ႔ ေရာက္သြားေၾကာင္း၊ အသက္ ၅၀၊ ၆၀အရြယ္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဘဂၤါလီမ်ားအၾကားတြင္ ဆက္ဆံေရး႐ွိေၾကာင္း၊ ၁၉၉၀ ဝန္းက်င္ႏွစ္မ်ားမွ စတင္ကာ အာရဗီေက်ာင္းမ်ား ပုိမုိအားေကာင္းလာေၾကာင္း၊ အသက္ ၃၀အရြယ္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဘဂၤါလီမ်ားအၾကားတြင္ ဆက္ဆံေရးလုံးဝ မ႐ွိေတာ့သည့္ အေနအထား႐ွိေၾကာင္း၊ ဘဂၤါလီကေလးငယ္မ်ားသည္ မူလတန္းၿပီးလ်ွင္ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္းမ်ားသုိ႔ ေရာက္သြားျခင္းေၾကာင့္ အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခုၾကားတြင္ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ရန္ အခြင့္အေရး နည္းလာေၾကာင္းလည္း ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။
"ဒီမွာ(အာရဗီစာသင္ေက်ာင္း)က ေန႔လည္စာ ေကြၽးတာ႐ွိတယ္၊ ေထာက္ပ့ံတာ႐ွိတယ္ဆုိေတာ့ ကေလးေတြက ဒီမွာေရာက္သြားတ့ဲအခါမွာ အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခုၾကားမွာ အတူေနထုိင္ဖုိ႔ အခြင့္အေရး တျဖည္းျဖည္းနည္းလာတယ္"ဟု ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။
ေခ်ပခ်က္
(၁) မြတ္စလင္ႏွင့္ အစၥလာမ္ကိုပင္ ခြဲျခားမသိတတ္ေသာ လူမ်ားစုေနထိုင္ရာ ႏုိင္ငံ၏ ျပန္ဝန္ေဟာင္း အေနျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္တုိ႔၏ ဘဝေနထိုင္မွ ုပုံစံကို နားမလည္ ျခင္းသည္ သဘာဝက်လွသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဆင္းရဲသည္ ျဖစ္ေစ၊ ခ်မ္းသာသည္ျဖစ္ေစ မိမိတို႔၏သားသမီးမ်ားကို အေျခခံ အာရဗီပညာကို က်မ္းျမတ္ကုရ္အာ(င္)န္ကို ရြတ္ဖတ္နုိင္သည္ အထိသင္ၾကား ေပးေလ့ရွိၾကသည္။ မူလတန္းေက်ာင္းေနပညာကိုလည္း အေျခခံ အာရဗီ ပညာႏွင့္ တြဲလွ်က္ အခ်ိန္သီးျခားစီခြဲ၍ သင္ယူၾကသည္။ ဥပမာ- မနက္ပိုင္း အေျခခံအာရဗီ ေက်ာင္းကိုတက္လွ်င္ ေန႔ခင္းပိုင္းတြင္ အစိုးရမူလတန္းေက်ာင္းကို တက္ၾကသည္။ မနက္ပိုင္း အစိုးရမူလတန္းေက်ာင္း တက္လွ်င္ ေန႔လည္ပိုင္းတြင္ အေျခခံအာရဗီေက်ာင္းကို တက္ၾကသည္။ ဦးရဲထြဋ္ ေျပာသကဲ့သို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ကေလးတိုင္းသည္ မူလတန္းျပီးလွ်င္ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္း သို႔ေရာက္သြားသည္ မဟုတ္ပဲ မိမိ၏ဝါသနာ မိဘ၏ဝါသနာေပၚ မူတည္၍ တစ္ခ်ဳိ႔သည္သာ အာရဗီတကၠသိုလ္ေက်ာင္း ကိုေရြးခ်ယ္ၾကသည္။ တစ္ခ်ဳိ႔မာမူ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း ဆက္တက္ၾကသည္။ တစ္ခ်ဳိ႔ကမူ စီးပြါးေရး အေျခအေနအရ လုံးဝေက်ာင္းထြက္ သြားၾကသည္။ အာရဗီ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းတြင္လည္း ျမန္မာစာကို သင္ယူၾကရသည္။ သို႔ေသာ္ အစိုးရ၏ မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမွ ု၊ မြတ္စလင္ ဘာသာေရးပညာရပ္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္မွ ု၊ ဥေပကၡာျပဳမွ ုစသည္တို႔ေၾကင့္ လိုသေလာက္ ခရီးမေပါက္ေခ်။
(၂) ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္မ်ားမွစ၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ျပႆနာ ပိုမိုရွဳပ္ေထြးလာခဲ့သည္။ နတလ ေက်းရြာမ်ားကို ရုိဟင္ဂ်ာတို႔၏ေျမေပၚတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာရြာမ်ားႏွင့္ ၾကားညွပ္တည္ေထာင္ေပးခဲ့ျခင္း၊ နစက(BIHQs) အထူးတပ္မ်ားကို ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ခ်ထားေပးျခင္း စသည္တို႔မွ စတင္ခဲ့သည္။ နတလ ရြာေနသူ အမ်ားစုသည္ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္မွ တင္သြင္းလာေသာ ဘဂၤလီေမာ့ဂ္မ်ား၊ ALP အဖြ႔ဲမွ ထိုစဥ္က လက္နက္ခ် အလင္းဝင္လာသူမ်ား၊ ရန္ကုန္ အင္းစိန္ က်ဴးေက်ာ္ ရပ္ကြက္မွ ဗမာမ်ား၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ အရပ္ရပ္မွ စစ္မွ ုထမ္းေဟာင္းမ်ား၊ စားဝတ္ေနေရး မဖူလုံေသာ သာမာန္ ရခိုင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ နတလရြာမ်ားသည္ သာမာန္ ရခိုင္ရြာမ်ားႏွင့္ နုိင္းယွဥ္လ်ွင္ အခြင့္ထူးခံမ်ားျဖစ္သည္။ နတလရြာမ်ား၏ စားဝတ္ေနေရး ကိစၥအဝဝကို အစိုးရက ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႔၏ ေခြ်းႏွဲစာမ်ားမွ ျဖည္းဆည္းေပးေနခဲ့သည္။ သူတို႔သည္ အစိုးရ၏ Special Attention ကိုရေသာေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ ရန္လုိၾကသည္။ ေမာက္မာ ၾကမ္းတမ္းစြာ ဆက္ဆံၾကသည္။ နယ္ေျမခံ နစက၊ရဲ တို႔ႏွင့္ပူေပါင္း၍ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚႏွိပ္စက္ၾကသည္။ မေန႔တစ္ေန႔ကမွ ေရာက္လာေသာ နတလ ရြာသားမ်ားကို မိမိတို႔ပိုင္ လယ္ေျမမ်ားလည္း ဆုံးရွဳံးခံရ၊ ေန႔စဥ္လုိလို ဗိုလ္က်စိုးမိုးျခင္းလည္း ခံရသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ေရးသည္ သူတို႔ျပဳမူသမွ်ကို လည္စင္းခံေပးေနရျခင္းထက္မပိုေခ်။ ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ျမဳိ႔ေပၚရပ္ကြက္မ်ားတြင္ အသက္အရြယ္ အကန္႔အသက္မရွိပဲ ရခိုင္ႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ အခ်င္းခ်င္း အၾကားရင္းႏွီးခင္မင္မွဳ၊ ခ်စ္ၾကည္မိတ္ေဆြဖြဲ႔ ေပါင္းသင္းမွ ု စသည္တို႔သည္ ယေန႔ထိတိုင္ရွိေနေသးသည္။ ဗလီႏွင့္ ရခိုင္အိမ္ ကပ္လ်ွက္၊ ေစတီႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာအိမ္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္လွ်က္ တည္ရွိေနသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာကေလးေတြ မူလတန္းျပီးလွ်င္ အာရဗီေက်ာင္းေရာက္သြားေသာေၾကာင့္ အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ရန္ အခြင့္ အေရးနည္းပါးလာသည္ဟု ဆိုလုိျခင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို Religious Extremists တံဆိပ္ကပ္ခ်င္ေသာ ဦးရဲထြဋ္၏ မရုိးသားမွ ုပင္ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ မယက မွေကာက္ယူေသာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အတန္းသင္ပညာ တတ္ေျမာက္မွ ု အေရအတြက္ စစ္တမ္းကို ရွာေဖြဖတ္ရွဳပါ။ ၎စာရင္းဇယားအရ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအားလုံးသည္ အာရဗီေက်ာင္းထြက္လား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ဘြဲ႔ရ အစိုးရေက်ာင္းထြက္မ်ားလည္း ပါဝင္သလား ဆိုသည္ကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ပါ။ အတူယွဥ္ တြဲေနထိုင္ေရး policy ကို Annan Commission ကလည္း အၾကံျပဳထားသည္မ်ားရွိသည္။ဦးရဲထြဋ္၏ မေယာင္ရာ ဆီလူး အလြဲတေခ်ာ္ သုံးသပ္ျခင္းသည္ ဦးရဲထြဋ္၏ Senior Visiting Fellow အဆင့္ႏွင့္ သဟဇာတျဖစ္မွ ု မရွိသည္ကို ဝမ္းနည္းစြာ ေတြ႔ျမင္ရပါသည္။
(၃) မိမိကိုယ္ပင္ အနုိင္နိုင္ ရပ္တည္ေနရေသာ အာရဗီေက်ာင္း၊အာရဗီတကၠသိုလ္ေက်ာင္း မ်ားသည္ ကေလးမ်ားကို ေန႔လယ္စာေကြ်းသည္၊ေထာက္ပံ့သည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ အသိုင္းအဝိုင္း(၂) ခုၾကားယွဥ္တြဲေနထိုင္ရန္ အခြင့္အေရး နည္းလာသည္၊ ဆိုေသာ စကားမ်ားမွာ ယုတၱိမဲ့လြန္းလွေပသည္။ အာရဗီတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းဆရာမ်ား၏ လစာ အနည္းဆုံး (၃) (၄) လ စာအထိ pending ျဖစ္ေနတတ္သည္။ အေၾကာင္းမွာ လစာအတြက္ ေဒသခံမ်ားအေပၚ မူတည္ေနရ၍ ျဖစ္သည္။ ေန႔လယ္စာေကြ်းသည္ ဆိုေသာ စကားမွာလည္း တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ျပည္တြင္း အလ်ဴရွင္မ်ား ယၾတာေခ်လိုလွ်င္ အာရဗီေက်ာင္းသို႔ သြားလွဴဒါန္းျခင္းမ်ဳိးရွိသည္။ ၎ကို ဦးရဲထြဋ္္က ေရးၾကီးကြင္က်ယ္ ပုံၾကီးခ်ဲ႔ေနလွ်င္၊ အားေပးေနလွ်င္ အသိုင္းအဝုိင္း ႏွစ္ခုၾကား ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးက ေဝးျမဲေဝးေနမည္။
ဘဂၤါလီျပႆနာကုိ ေျဖ႐ွင္းရာတြင္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ စုိးရိမ္မႈႏွင့္ အက်ိဳးစီးပြား၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္႐ွိသည္ ဆုိသည့္အ႐ွိတရား၊ တုိင္းရင္းသားမျဖစ္ႏုိင္ဆုိသည့္အ႐ွိတရားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္ဝါဒသည္ ေဒသတြင္းလုံျခဳံေရးျပႆနာ ျဖစ္သည္ ဆုိသည့္ အ႐ွိတရားေလးခုအေပၚ အေျခခံကာ ေျဖ႐ွင္းသင့္ေၾကာင္းလည္း ၎ကေျပာၾကားခ့ဲသည္။
ေခ်ပခ်က္
(၁) ရုိဟင္ဂ်ာ အေရးႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ ဦးရဲထြဋ္တို႔သည္ ရခို္င္မ်ားကို လြန္စြာငဲ့ညွာတတ္ၾကသည္၊ အၾကင္နာမ်ားပိုတတ္ၾကသည္။ ရခိုင္မ်ား၏ စိုးရိမ္မွ ုႏွင့္ အက်ဳိးစီးပြါးမ်ားထဲတြင္ ဗမာမ်ားကို ႏွင္ထုတ္ျခင္းလည္းပါဝင္သည္၊ ရခိုင္ျပည္ကို ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသာလွ်င္ အုပ္ခ်ဳပ္လုိျခင္းလည္း ပါဝင္သည္၊ ရခိုင္ျပည္ထြက္ သယံဇာတကို သူတို႔ မွ်ေဝခံစားလုိျခင္းလည္း ပါဝင္သည္၊ ဤသည္တို႔သည္ အနည္းအက်ဥ္းသာျဖစ္သည္။ ရခိုင္တို႔၏ အက်ဳိးစီးပြါး မ်ားစြာအနက္ အနည္းအက်ဥ္းကိုသာ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးျခင္း မျပဳပဲ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို အဘယ္ေၾကာင့္ ထိုးေကြ်းခ်င္ၾကသနည္း။ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ ရခိုင္မ်ားကို အဘယ္ေၾကာင့္ ကိုယ္ခ်င္းစာတတ္လာၾကသနည္း? ဤသို႔ေသာ အေရးအသားေၾကာင့္ ဦးရဲထြဋ္ႏွင့္ အေပါင္းအပါတို႔၏ မရုိးသားေသာ စိတ္ရင္းေစတနာကို ေဖာ္လြင္ေစသည္။
(၂) ႏုိင္ငံသား၊ တိုင္းရင္းသား ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္ ဝါဒ စေသာ စကားလုံးမ်ားသည္ ဦးရဲထြဋ္တို႔ အခ်ိန္အခါ၊ ေနရာေဒသ၊ လူမ်ိဳးဘာသာ ေပၚမူတည္၍ လိုသလိုသံုးတတ္ေသာ စကားလုံးမ်ားထက္ အဓိပၸါယ္ပို မေဆာင္ေပ။ ကိုးကြယ္မွ ုေပၚမူတည္၍ ႏုိင္ငံသား၊တိုင္းရင္းသား ခ်က္ခ်င္းျဖစ္နုိင္သည္။ ဥပမာ- ဘဂၤလားေဒ့ခ်္မွ တင္သြင္းေသာ ဘဂၤလီေမာ့ဂ္မ်ား၊ တရုတ္ ေပါက္ေဖာ္ၾကီးမ်ား(ဥပမာ-ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တြင္ မုန္ဝမ္းဗမာ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳေပးလိုက္ေသာ မုန္ဝမ္း တရုတ္၊ စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ တရုတ္(ကိုးကန္႔) တို႔၏ကန္႔ကြက္မွ ုေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ျပန္ သတ္မွတ္ေပးေသာ ကိုးကန္႔တရုတ္) စသည္၊စသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာတို႔၏ ႏုိင္ငံသား၊တိုင္းရင္းသား အရွိတရားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမိုင္းခ်င္းယွဥ္ ေျဖရွင္းရန္ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမဟုတ္ေသာ ျပည္တြင္းျပည္ပ သမိုင္းဆရာမ်ားက စိန္ေခၚေနသည္မွာ ၾကာလွျပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ ပတ္ေျပးေနသည္မွာလည္း အၾကိမ္ေပါင္း မနည္းေတာ့ျပီ။
(၃) တကမၻာလုံးအတိုင္းအတာ ႏွင့္ျခဳံၾကည့္လွ်င္ အၾကမ္းဖက္မွု၊ အၾကမ္းဖက္ဝါဒ စသည့္စကားလုံးမ်ားကို mis-use (သိသိၾကီးႏွင့္ မွားယြင္းသုံးျခင္း) လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ Actually, the Burmese government wants to level Rohingya as Islamists/Religious Extremists and, push them to the side of global extremist main stream, to secure a place in the name of terrorism combat. အိစၥလာမ္ေၾကာက္ ေရာဂါသည္ တကမၻာလုံးတြင္ ေခတ္စားလာသလို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း မြတ္စလင္ကို မုန္းတီးေနျခင္းမွာ မဆန္းၾကယ္လွပါ။ သို႔ေသာ္ ျခားနားခ်က္ကရွိသည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ အျပစ္အပ်က္ တစ္ခု၏ ေနာက္ကြယ္က အေၾကာင္းရင္းကို စူးစမ္းရွာေဖြ လိုစိတ္ရွိၾကသည္။ အမွန္တရားကို ေတြ႔ေအာင္ေလ့လာၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Islam ကို မုန္း၍စြန္႔ခြါ သြားမည့္ အစားလက္ခံယုံၾကည္လာၾကသည္။ ယေန႔ကမၻာတြင္ Fastest Growing Religion အျဖစ္သတ္မွတ္ျခင္းခံရသည္။ ျမန္မာျပည္မွာမူကား စူးစမ္းေလ့လာလိုစိတ္ မရွိပဲ သူမ်ားအေျပာေနာက္ တေကာက္ေကာက္ လိုက္ပါတတ္ၾကသည္။ Rumors ကိုအယုံလြတတ္သည္။ ထိုအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ဗုဒၶသာသနာ သည္ ကမၻာေပၚတြင္ မေကာင္းဂုဏ္ပုဒ္ႏွင့္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့ေလျပီ။ Declining Religion အျဖစ္မွတ္တမ္း ဝင္ေနသည္။
နိဂုံး
ရိုဟင္ဂ်ာအေရးကို စိတ္ခံစားခ်က္ႏွင့္ ေျဖရွင္း၍ရမည္မဟုတ္ေပ။ ကဗ်ဆန္လြန္းေသာ စိတ္ကူးယဥ္ စကားလုံးမ်ားသည္ ရုိဟင္ဂ်ာ အေရး အေျဖရွာရန္ အတြက္ အေထာက္အကူ မျဖစ္ေပ။ ပကတိေျမျပင္ ဆန္းစစ္ေလ့လာမွ ုမွ ရရွိလာေသာ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ား၊ သမိုင္းအမွန္ကို လက္ခံအေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္မွ ု စြမ္းရည္ သတၱိမ်ား၊ လူကိုလူလုိ ျမင္ႏုိင္ေသာ Universal လူမႈက်င့္ဝတ္တရားမ်ား စသည္တို႔အေပၚ အေျခခံနုိင္မွသာ ျပႆနာေျဖရွင္းေရး အတြက္နည္းလမ္းေပၚထြက္လာမည္ျဖစ္သည္။
ယင္းဗလီဆရာမ်ားသည္ ေဆာ္ဒီအာေရဗီယား႐ွိ ဘာသာေရးအယူသည္းသည့္ ဝဟာဗီဂုိဏ္းမွ အယူဆမ်ားကုိ ျပန္သယ္လာၾကသည္ဟုလည္း ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။
"ဒီဗလီဆရာေတြရဲ႕ ပညာသင္ေထာက္ပ့ံမႈကုိ ဘယ္သူကေပးလဲဆုိေတာ့ ေဆာ္ဒီယာေရဗီးယားက ေနၿပီးေတာ့ ေပးတယ္။ ေဆာ္ဒီအာေရဗီယားရဲ႕ ဝဟာဗီဆုိတ့ဲ ဂုိဏ္းကပုိၿပီးေတာ့ အယူသည္းတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီဝဟာဗီဂုိဏ္းမွာ လုပ္တ့ဲသင္တန္းသားေတြ၊ သူတုိ႔သည္ျပန္သယ္လာတ့ဲအခါမွာ အဲဒီက အယူအဆေတြ ျပန္သယ္လာတယ္"ဟု ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။
ေခ်ပခ်က္
(၁) ဦးရဲထြဋ္သည္ ဤတစ္ခ်ီတြင္လည္း ေရာသမ လိုက္ျပန္သည္။ အစိုးရေက်ာင္းမ်ားကို အထက၊အလက၊အမက သီးသန္႔ ခြဲထုတ္ျပျပီး ဗလီႏွင့္ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္း အားလုံးကို အေရအတြက္တစ္ခုတည္းျဖင့္ ကိန္းဂဏန္းႏွင့္ ကစားလိုက္ျပန္သည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔၏ စိုးရိမ္ မုန္းတီးစိတ္ကို ပိုမိုျပင္းျပလာေအာင္ နိုးဆြေပးေသာ အေရးအသားဟု ဆိုနိုင္သည္။ ဦးရဲထြဋ္၏ အဆိုအရ ရုိဟင္ဂ်ာ ၉ ၅% ရွိေသာ ေမာင္ေတာ ေဒသတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ ဗလီ ၁၂၇၈ လုံးႏွင့္ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္း ၁၁၄၃ ေက်ာင္းရွိေနသည္မွာ ဘာဆန္းသနည္း? ဗလီ ၁၂၇၈ လုံးတြင္ သာမာန္ဗလီႏွင့္ ဂ်ာေမဗလီေပါင္း ျဖစ္သည္။ ရြာတစ္ရြာတြင္ အနည္းဆုံး သာမာန္ဗလီ (၄)ခုႏွင့္ ဂ်ာေမဗလီ (၁) ရွိတတ္သည္။ ထုိနည္းတူ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္းတြင္လည္း အေျခခံပညာသင္ အာရဗီေက်ာင္းႏွင့္ အာရဗီ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း ဟူ၍ရွိသည္။ ရြာတစ္ရြာတြင္ အေျခခံ ပညာသင္ အာရဗီေက်ာင္း အနည္းဆုံး (၄)ေက်ာင္း မွအတက္ ရွိတတ္ျပီး ေက်းရြာ(၄)ခု ေပါင္း၍မွ အာရဗီ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္း ရွိတတ္သည္။ အာရဗီေက်ာင္းႏွင့္ဗလီတို႔၏ အေရအတြက္သည္ ျပစားမွ ု အတြက္မဟုတ္ဘဲ လူေနအိမ္ တည္ရွိမွ ုေပၚမူတည္၍ ျဖစ္တည္လာရျခင္း ျဖစ္သည္။ ယေန႔အခ်ိန္ထိ မြတ္စလင္တ္ို႔၏ ဗလီ၊ အာရဗီေက်ာင္း မ်ားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တည္ဆဲဥပေဒ ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ လုပ္ရပ္၊အျပဳအမူ မ်ဳိးကို သက္ေသႏွင့္တကြ တင္ျပနိုင္ပါမည္ေလာ? ဆန္႔က်င္ဘက္အား ျဖင့္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဗုဒၶတရားေတာ္ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ေသာ အျပဳအမူ၊လုပ္ရပ္မ်ား FB ေပၚတြင္ ပ်ံ႔ႏွ႕ံ ေနသည္ကို ဦးရဲထြဋ္ သိျပီးျဖစ္မည္ဟု ယုံၾကည္သည္။
(၂) ေမာင္ေတာ ေဒသရွိ ရုိဟင္ဂ်ာ အေယာက္(၁၀၀၀) တြင္ အဘယ္မ်ွေသာ အေရအတြက္သည္ ဦးရဲထြဋ္ ထိုးေကြ်းရန္ ၾကဳိးစားသည့္ ဝဟာဗီ ဆိုေသာ ေဝါဟာရကို သိသနည္း? စစ္တမ္းေကာက္ယူၾကည့္ပါ။ ထင္ရာေလ်ွာက္ မစိုင္းပါေလႏွင့္။ ဦးရဲထြဋ္ ဖတ္ဖူးမွတ္ဖူးေသာ ဝဟာဗီ အေၾကာင္းအသုံးခ်လိုလ်ွင္ တန္ရာတန္ရာ ခ်ိတ္ဆက္ သုံးသပ္ပါ။ အိစၥလာမ္ Critics မ်ားကေျပာေသာ ဝဟာဗီ အေၾကာင္းကို မဆီမဆိုင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ တြဲဆက္ျခင္းသည္ ျပႆနာကို ပိုမိုရွဳပ္ေထြးေစျခင္းမွအပ တစ္ျခား မည္သည့္အရာမွ် စြမ္းေဆာင္ေပး နုိင္မည္မဟုတ္ေပ။
ဘဂၤါလီကေလးငယ္မ်ားသည္ မူလတန္းၿပီးလ်ွင္ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္းမ်ားသုိ႔ ေရာက္သြားေၾကာင္း၊ အသက္ ၅၀၊ ၆၀အရြယ္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဘဂၤါလီမ်ားအၾကားတြင္ ဆက္ဆံေရး႐ွိေၾကာင္း၊ ၁၉၉၀ ဝန္းက်င္ႏွစ္မ်ားမွ စတင္ကာ အာရဗီေက်ာင္းမ်ား ပုိမုိအားေကာင္းလာေၾကာင္း၊ အသက္ ၃၀အရြယ္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဘဂၤါလီမ်ားအၾကားတြင္ ဆက္ဆံေရးလုံးဝ မ႐ွိေတာ့သည့္ အေနအထား႐ွိေၾကာင္း၊ ဘဂၤါလီကေလးငယ္မ်ားသည္ မူလတန္းၿပီးလ်ွင္ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္းမ်ားသုိ႔ ေရာက္သြားျခင္းေၾကာင့္ အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခုၾကားတြင္ အတူယွဥ္တြဲေနထုိင္ရန္ အခြင့္အေရး နည္းလာေၾကာင္းလည္း ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။
"ဒီမွာ(အာရဗီစာသင္ေက်ာင္း)က ေန႔လည္စာ ေကြၽးတာ႐ွိတယ္၊ ေထာက္ပ့ံတာ႐ွိတယ္ဆုိေတာ့ ကေလးေတြက ဒီမွာေရာက္သြားတ့ဲအခါမွာ အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခုၾကားမွာ အတူေနထုိင္ဖုိ႔ အခြင့္အေရး တျဖည္းျဖည္းနည္းလာတယ္"ဟု ဦးရဲထြဋ္က ေျပာၾကားခ့ဲသည္။
ေခ်ပခ်က္
(၁) မြတ္စလင္ႏွင့္ အစၥလာမ္ကိုပင္ ခြဲျခားမသိတတ္ေသာ လူမ်ားစုေနထိုင္ရာ ႏုိင္ငံ၏ ျပန္ဝန္ေဟာင္း အေနျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္တုိ႔၏ ဘဝေနထိုင္မွ ုပုံစံကို နားမလည္ ျခင္းသည္ သဘာဝက်လွသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဆင္းရဲသည္ ျဖစ္ေစ၊ ခ်မ္းသာသည္ျဖစ္ေစ မိမိတို႔၏သားသမီးမ်ားကို အေျခခံ အာရဗီပညာကို က်မ္းျမတ္ကုရ္အာ(င္)န္ကို ရြတ္ဖတ္နုိင္သည္ အထိသင္ၾကား ေပးေလ့ရွိၾကသည္။ မူလတန္းေက်ာင္းေနပညာကိုလည္း အေျခခံ အာရဗီ ပညာႏွင့္ တြဲလွ်က္ အခ်ိန္သီးျခားစီခြဲ၍ သင္ယူၾကသည္။ ဥပမာ- မနက္ပိုင္း အေျခခံအာရဗီ ေက်ာင္းကိုတက္လွ်င္ ေန႔ခင္းပိုင္းတြင္ အစိုးရမူလတန္းေက်ာင္းကို တက္ၾကသည္။ မနက္ပိုင္း အစိုးရမူလတန္းေက်ာင္း တက္လွ်င္ ေန႔လည္ပိုင္းတြင္ အေျခခံအာရဗီေက်ာင္းကို တက္ၾကသည္။ ဦးရဲထြဋ္ ေျပာသကဲ့သို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ကေလးတိုင္းသည္ မူလတန္းျပီးလွ်င္ အာရဗီစာသင္ေက်ာင္း သို႔ေရာက္သြားသည္ မဟုတ္ပဲ မိမိ၏ဝါသနာ မိဘ၏ဝါသနာေပၚ မူတည္၍ တစ္ခ်ဳိ႔သည္သာ အာရဗီတကၠသိုလ္ေက်ာင္း ကိုေရြးခ်ယ္ၾကသည္။ တစ္ခ်ဳိ႔မာမူ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း ဆက္တက္ၾကသည္။ တစ္ခ်ဳိ႔ကမူ စီးပြါးေရး အေျခအေနအရ လုံးဝေက်ာင္းထြက္ သြားၾကသည္။ အာရဗီ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းတြင္လည္း ျမန္မာစာကို သင္ယူၾကရသည္။ သို႔ေသာ္ အစိုးရ၏ မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ ခြဲျခားဆက္ဆံမွ ု၊ မြတ္စလင္ ဘာသာေရးပညာရပ္မ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္မွ ု၊ ဥေပကၡာျပဳမွ ုစသည္တို႔ေၾကင့္ လိုသေလာက္ ခရီးမေပါက္ေခ်။
(၂) ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္မ်ားမွစ၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ျပႆနာ ပိုမိုရွဳပ္ေထြးလာခဲ့သည္။ နတလ ေက်းရြာမ်ားကို ရုိဟင္ဂ်ာတို႔၏ေျမေပၚတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာရြာမ်ားႏွင့္ ၾကားညွပ္တည္ေထာင္ေပးခဲ့ျခင္း၊ နစက(BIHQs) အထူးတပ္မ်ားကို ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ခ်ထားေပးျခင္း စသည္တို႔မွ စတင္ခဲ့သည္။ နတလ ရြာေနသူ အမ်ားစုသည္ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္မွ တင္သြင္းလာေသာ ဘဂၤလီေမာ့ဂ္မ်ား၊ ALP အဖြ႔ဲမွ ထိုစဥ္က လက္နက္ခ် အလင္းဝင္လာသူမ်ား၊ ရန္ကုန္ အင္းစိန္ က်ဴးေက်ာ္ ရပ္ကြက္မွ ဗမာမ်ား၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ အရပ္ရပ္မွ စစ္မွ ုထမ္းေဟာင္းမ်ား၊ စားဝတ္ေနေရး မဖူလုံေသာ သာမာန္ ရခိုင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ နတလရြာမ်ားသည္ သာမာန္ ရခိုင္ရြာမ်ားႏွင့္ နုိင္းယွဥ္လ်ွင္ အခြင့္ထူးခံမ်ားျဖစ္သည္။ နတလရြာမ်ား၏ စားဝတ္ေနေရး ကိစၥအဝဝကို အစိုးရက ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႔၏ ေခြ်းႏွဲစာမ်ားမွ ျဖည္းဆည္းေပးေနခဲ့သည္။ သူတို႔သည္ အစိုးရ၏ Special Attention ကိုရေသာေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ ရန္လုိၾကသည္။ ေမာက္မာ ၾကမ္းတမ္းစြာ ဆက္ဆံၾကသည္။ နယ္ေျမခံ နစက၊ရဲ တို႔ႏွင့္ပူေပါင္း၍ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚႏွိပ္စက္ၾကသည္။ မေန႔တစ္ေန႔ကမွ ေရာက္လာေသာ နတလ ရြာသားမ်ားကို မိမိတို႔ပိုင္ လယ္ေျမမ်ားလည္း ဆုံးရွဳံးခံရ၊ ေန႔စဥ္လုိလို ဗိုလ္က်စိုးမိုးျခင္းလည္း ခံရသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ေရးသည္ သူတို႔ျပဳမူသမွ်ကို လည္စင္းခံေပးေနရျခင္းထက္မပိုေခ်။ ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ျမဳိ႔ေပၚရပ္ကြက္မ်ားတြင္ အသက္အရြယ္ အကန္႔အသက္မရွိပဲ ရခိုင္ႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ အခ်င္းခ်င္း အၾကားရင္းႏွီးခင္မင္မွဳ၊ ခ်စ္ၾကည္မိတ္ေဆြဖြဲ႔ ေပါင္းသင္းမွ ု စသည္တို႔သည္ ယေန႔ထိတိုင္ရွိေနေသးသည္။ ဗလီႏွင့္ ရခိုင္အိမ္ ကပ္လ်ွက္၊ ေစတီႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာအိမ္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္လွ်က္ တည္ရွိေနသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာကေလးေတြ မူလတန္းျပီးလွ်င္ အာရဗီေက်ာင္းေရာက္သြားေသာေၾကာင့္ အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ရန္ အခြင့္ အေရးနည္းပါးလာသည္ဟု ဆိုလုိျခင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို Religious Extremists တံဆိပ္ကပ္ခ်င္ေသာ ဦးရဲထြဋ္၏ မရုိးသားမွ ုပင္ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ မယက မွေကာက္ယူေသာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အတန္းသင္ပညာ တတ္ေျမာက္မွ ု အေရအတြက္ စစ္တမ္းကို ရွာေဖြဖတ္ရွဳပါ။ ၎စာရင္းဇယားအရ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအားလုံးသည္ အာရဗီေက်ာင္းထြက္လား၊ သို႔တည္းမဟုတ္ ဘြဲ႔ရ အစိုးရေက်ာင္းထြက္မ်ားလည္း ပါဝင္သလား ဆိုသည္ကို ဆန္းစစ္ၾကည့္ပါ။ အတူယွဥ္ တြဲေနထိုင္ေရး policy ကို Annan Commission ကလည္း အၾကံျပဳထားသည္မ်ားရွိသည္။ဦးရဲထြဋ္၏ မေယာင္ရာ ဆီလူး အလြဲတေခ်ာ္ သုံးသပ္ျခင္းသည္ ဦးရဲထြဋ္၏ Senior Visiting Fellow အဆင့္ႏွင့္ သဟဇာတျဖစ္မွ ု မရွိသည္ကို ဝမ္းနည္းစြာ ေတြ႔ျမင္ရပါသည္။
(၃) မိမိကိုယ္ပင္ အနုိင္နိုင္ ရပ္တည္ေနရေသာ အာရဗီေက်ာင္း၊အာရဗီတကၠသိုလ္ေက်ာင္း မ်ားသည္ ကေလးမ်ားကို ေန႔လယ္စာေကြ်းသည္၊ေထာက္ပံ့သည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ အသိုင္းအဝိုင္း(၂) ခုၾကားယွဥ္တြဲေနထိုင္ရန္ အခြင့္အေရး နည္းလာသည္၊ ဆိုေသာ စကားမ်ားမွာ ယုတၱိမဲ့လြန္းလွေပသည္။ အာရဗီတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းဆရာမ်ား၏ လစာ အနည္းဆုံး (၃) (၄) လ စာအထိ pending ျဖစ္ေနတတ္သည္။ အေၾကာင္းမွာ လစာအတြက္ ေဒသခံမ်ားအေပၚ မူတည္ေနရ၍ ျဖစ္သည္။ ေန႔လယ္စာေကြ်းသည္ ဆိုေသာ စကားမွာလည္း တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ျပည္တြင္း အလ်ဴရွင္မ်ား ယၾတာေခ်လိုလွ်င္ အာရဗီေက်ာင္းသို႔ သြားလွဴဒါန္းျခင္းမ်ဳိးရွိသည္။ ၎ကို ဦးရဲထြဋ္္က ေရးၾကီးကြင္က်ယ္ ပုံၾကီးခ်ဲ႔ေနလွ်င္၊ အားေပးေနလွ်င္ အသိုင္းအဝုိင္း ႏွစ္ခုၾကား ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးက ေဝးျမဲေဝးေနမည္။
ဘဂၤါလီျပႆနာကုိ ေျဖ႐ွင္းရာတြင္ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ စုိးရိမ္မႈႏွင့္ အက်ိဳးစီးပြား၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္႐ွိသည္ ဆုိသည့္အ႐ွိတရား၊ တုိင္းရင္းသားမျဖစ္ႏုိင္ဆုိသည့္အ႐ွိတရားႏွင့္ အၾကမ္းဖက္ဝါဒသည္ ေဒသတြင္းလုံျခဳံေရးျပႆနာ ျဖစ္သည္ ဆုိသည့္ အ႐ွိတရားေလးခုအေပၚ အေျခခံကာ ေျဖ႐ွင္းသင့္ေၾကာင္းလည္း ၎ကေျပာၾကားခ့ဲသည္။
ေခ်ပခ်က္
(၁) ရုိဟင္ဂ်ာ အေရးႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ ဦးရဲထြဋ္တို႔သည္ ရခို္င္မ်ားကို လြန္စြာငဲ့ညွာတတ္ၾကသည္၊ အၾကင္နာမ်ားပိုတတ္ၾကသည္။ ရခိုင္မ်ား၏ စိုးရိမ္မွ ုႏွင့္ အက်ဳိးစီးပြါးမ်ားထဲတြင္ ဗမာမ်ားကို ႏွင္ထုတ္ျခင္းလည္းပါဝင္သည္၊ ရခိုင္ျပည္ကို ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသာလွ်င္ အုပ္ခ်ဳပ္လုိျခင္းလည္း ပါဝင္သည္၊ ရခိုင္ျပည္ထြက္ သယံဇာတကို သူတို႔ မွ်ေဝခံစားလုိျခင္းလည္း ပါဝင္သည္၊ ဤသည္တို႔သည္ အနည္းအက်ဥ္းသာျဖစ္သည္။ ရခိုင္တို႔၏ အက်ဳိးစီးပြါး မ်ားစြာအနက္ အနည္းအက်ဥ္းကိုသာ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးျခင္း မျပဳပဲ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို အဘယ္ေၾကာင့္ ထိုးေကြ်းခ်င္ၾကသနည္း။ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ပတ္သက္လာလွ်င္ ရခိုင္မ်ားကို အဘယ္ေၾကာင့္ ကိုယ္ခ်င္းစာတတ္လာၾကသနည္း? ဤသို႔ေသာ အေရးအသားေၾကာင့္ ဦးရဲထြဋ္ႏွင့္ အေပါင္းအပါတို႔၏ မရုိးသားေသာ စိတ္ရင္းေစတနာကို ေဖာ္လြင္ေစသည္။
(၂) ႏုိင္ငံသား၊ တိုင္းရင္းသား ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္ ဝါဒ စေသာ စကားလုံးမ်ားသည္ ဦးရဲထြဋ္တို႔ အခ်ိန္အခါ၊ ေနရာေဒသ၊ လူမ်ိဳးဘာသာ ေပၚမူတည္၍ လိုသလိုသံုးတတ္ေသာ စကားလုံးမ်ားထက္ အဓိပၸါယ္ပို မေဆာင္ေပ။ ကိုးကြယ္မွ ုေပၚမူတည္၍ ႏုိင္ငံသား၊တိုင္းရင္းသား ခ်က္ခ်င္းျဖစ္နုိင္သည္။ ဥပမာ- ဘဂၤလားေဒ့ခ်္မွ တင္သြင္းေသာ ဘဂၤလီေမာ့ဂ္မ်ား၊ တရုတ္ ေပါက္ေဖာ္ၾကီးမ်ား(ဥပမာ-ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တြင္ မုန္ဝမ္းဗမာ တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳေပးလိုက္ေသာ မုန္ဝမ္း တရုတ္၊ စစ္အစိုးရလက္ထက္တြင္ တရုတ္(ကိုးကန္႔) တို႔၏ကန္႔ကြက္မွ ုေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသား အျဖစ္ျပန္ သတ္မွတ္ေပးေသာ ကိုးကန္႔တရုတ္) စသည္၊စသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာတို႔၏ ႏုိင္ငံသား၊တိုင္းရင္းသား အရွိတရားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမိုင္းခ်င္းယွဥ္ ေျဖရွင္းရန္ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမဟုတ္ေသာ ျပည္တြင္းျပည္ပ သမိုင္းဆရာမ်ားက စိန္ေခၚေနသည္မွာ ၾကာလွျပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ ပတ္ေျပးေနသည္မွာလည္း အၾကိမ္ေပါင္း မနည္းေတာ့ျပီ။
(၃) တကမၻာလုံးအတိုင္းအတာ ႏွင့္ျခဳံၾကည့္လွ်င္ အၾကမ္းဖက္မွု၊ အၾကမ္းဖက္ဝါဒ စသည့္စကားလုံးမ်ားကို mis-use (သိသိၾကီးႏွင့္ မွားယြင္းသုံးျခင္း) လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ Actually, the Burmese government wants to level Rohingya as Islamists/Religious Extremists and, push them to the side of global extremist main stream, to secure a place in the name of terrorism combat. အိစၥလာမ္ေၾကာက္ ေရာဂါသည္ တကမၻာလုံးတြင္ ေခတ္စားလာသလို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း မြတ္စလင္ကို မုန္းတီးေနျခင္းမွာ မဆန္းၾကယ္လွပါ။ သို႔ေသာ္ ျခားနားခ်က္ကရွိသည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံသားမ်ားသည္ အျပစ္အပ်က္ တစ္ခု၏ ေနာက္ကြယ္က အေၾကာင္းရင္းကို စူးစမ္းရွာေဖြ လိုစိတ္ရွိၾကသည္။ အမွန္တရားကို ေတြ႔ေအာင္ေလ့လာၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Islam ကို မုန္း၍စြန္႔ခြါ သြားမည့္ အစားလက္ခံယုံၾကည္လာၾကသည္။ ယေန႔ကမၻာတြင္ Fastest Growing Religion အျဖစ္သတ္မွတ္ျခင္းခံရသည္။ ျမန္မာျပည္မွာမူကား စူးစမ္းေလ့လာလိုစိတ္ မရွိပဲ သူမ်ားအေျပာေနာက္ တေကာက္ေကာက္ လိုက္ပါတတ္ၾကသည္။ Rumors ကိုအယုံလြတတ္သည္။ ထိုအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ဗုဒၶသာသနာ သည္ ကမၻာေပၚတြင္ မေကာင္းဂုဏ္ပုဒ္ႏွင့္ ေက်ာ္ၾကားခဲ့ေလျပီ။ Declining Religion အျဖစ္မွတ္တမ္း ဝင္ေနသည္။
နိဂုံး
ရိုဟင္ဂ်ာအေရးကို စိတ္ခံစားခ်က္ႏွင့္ ေျဖရွင္း၍ရမည္မဟုတ္ေပ။ ကဗ်ဆန္လြန္းေသာ စိတ္ကူးယဥ္ စကားလုံးမ်ားသည္ ရုိဟင္ဂ်ာ အေရး အေျဖရွာရန္ အတြက္ အေထာက္အကူ မျဖစ္ေပ။ ပကတိေျမျပင္ ဆန္းစစ္ေလ့လာမွ ုမွ ရရွိလာေသာ ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ား၊ သမိုင္းအမွန္ကို လက္ခံအေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္မွ ု စြမ္းရည္ သတၱိမ်ား၊ လူကိုလူလုိ ျမင္ႏုိင္ေသာ Universal လူမႈက်င့္ဝတ္တရားမ်ား စသည္တို႔အေပၚ အေျခခံနုိင္မွသာ ျပႆနာေျဖရွင္းေရး အတြက္နည္းလမ္းေပၚထြက္လာမည္ျဖစ္သည္။
MYARF
RB News
20.11.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ကညင္တန္း (ၿမိဳ႕မ) ေက်းရြာမွ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူငယ္ သုံးဦးသည္ ေဝသာလီ- ရခိုင္ရြာသားမ်ား၏ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းကုိ ခံခ့ဲရေၾကာင္း သတင္းရရိွပါသည္။
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ကညင္တန္း (ၿမိဳ႕မ) ေက်းရြာမွ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူငယ္ သုံးဦးသည္ ေဝသာလီ- ရခိုင္ရြာသားမ်ား၏ ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ျခင္းကုိ ခံခ့ဲရေၾကာင္း သတင္းရရိွပါသည္။
အဆိုပါ လူငယ္သုံးဦးသည္ သုံးမိုင္ နယ္ျခားေစာင့္စခန္းရိွရာ ေဝသာလီေက်းရြာသုိ႔ မၾကာခဏ ပစၥည္းသြားဝယ္ၿပီး ၿမိဳ႕ေပၚ၌ ျပန္လည္ေရာင္းကာ မိသားစု စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားေနသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ ႏိုဝင္ဘာလ (၁၆) ရက္ေန႔တြင္လည္း အဆိုပါ ေဝသာလီ - ရခိုင္ရြာသုိ႔ ပစၥည္းမ်ား ဝယ္ရန္သြားခ့ဲရာ ညေနအိမ္ျပန္လာျခင္း မရိွဘဲ သုံးရက္တိတိ ေပ်ာက္ဆုံးေနခ့ဲသည္။
ႏိုဝင္ဘာလ (၁၉) ရက္ေန႔၊ ေဝသာလီရြာ၏ အေ႐ွ႕ဖက္ ၿမိဳ႕သူႀကီးေက်းရြာရိွ ေခ်ာင္းတစ္ခုအနီးတြင္ အေလာင္းသုံးေလာင္း ရိွေနသည္ဟု သတင္းထြက္၍ မိသားစုဝင္မ်ားက ေမာင္ေတာရဲစခန္းမွ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႔ႏွင့္အတူ သြားၾကည့္မွ အသတ္ခံထားရေၾကာင္း သိရွိလာခဲ့သည္။ ၎အေလာင္းသုံးေလာင္းကုိ ယေန႔ ႏိုဝင္ဘာလ (၂၀) ရက္ေန႔တြင္ အေလာင္းေတြ႔ရိွသည့္ေနရာ၌ပင္ ျမဳပ္ႏွံသၿဂဳိဟ္ခ့ဲေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာသည္။
ျမွပ္ႏွံသၿဂဳိဟ္ၿပီးေနာက္ ေမာင္ေတာရဲစခန္းမွ ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ားက မိသားစုဝင္မ်ားကုိ ေခၚယူ၍ စစ္ေဆးခ့ဲသည္။
ေဒသခံတစ္ဦးက "အ့ဲဖက္ကုိ လူေတြသိပ္မသြားတတ္ဘူး။ ဒီလူငယ္ေတြက ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားေနသူေတြဆုိေတာ့ သူတို႔နဲ႔ သိကြၽမ္းရင္းႏွီးတ့ဲ ရခိုင္ေတြကုိ အားကုိးၿပီး သြားၾကတာ။ ေရာင္းဝယ္သူအခ်င္းခ်င္း ယုံၾကည္လို႔ ပစၥည္းေတြသြားဝယ္တာေလ။ အ့ဲမွာ အစြန္းေရာက္ ရခိုင္အုပ္စုနဲ႔ေတြ႕သြားတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ သတ္တာကေတာ့ အေတာ္ကုိ ရက္ရက္စက္စက္သတ္ခ့ဲတယ္။ သုံးေယာက္စလံုးကုိ ႀကိဳးနဲ႔ခ်ည္ထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ လွည္းလွီးသတ္ထားတာေတြ႔ရတယ္။ ေခါင္းေပၚနဲ႔ တစ္ကုိယ္လံုးကုိ အက္ဆစ္ေလာင္းထားတဲ့ အေနအထားေတြ႔ရတယ္။ တစ္ကုိယ္လံုး ကြၽမ္းေနတယ္။ ေျခလက္ေတြေတာင္ တစ္စစီ ျဖတ္လိုက္တယ္" ဟု ဆုိသည္။
ေဒသခံတစ္ဦးက "အ့ဲဖက္ကုိ လူေတြသိပ္မသြားတတ္ဘူး။ ဒီလူငယ္ေတြက ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားေနသူေတြဆုိေတာ့ သူတို႔နဲ႔ သိကြၽမ္းရင္းႏွီးတ့ဲ ရခိုင္ေတြကုိ အားကုိးၿပီး သြားၾကတာ။ ေရာင္းဝယ္သူအခ်င္းခ်င္း ယုံၾကည္လို႔ ပစၥည္းေတြသြားဝယ္တာေလ။ အ့ဲမွာ အစြန္းေရာက္ ရခိုင္အုပ္စုနဲ႔ေတြ႕သြားတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ သတ္တာကေတာ့ အေတာ္ကုိ ရက္ရက္စက္စက္သတ္ခ့ဲတယ္။ သုံးေယာက္စလံုးကုိ ႀကိဳးနဲ႔ခ်ည္ထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ လွည္းလွီးသတ္ထားတာေတြ႔ရတယ္။ ေခါင္းေပၚနဲ႔ တစ္ကုိယ္လံုးကုိ အက္ဆစ္ေလာင္းထားတဲ့ အေနအထားေတြ႔ရတယ္။ တစ္ကုိယ္လံုး ကြၽမ္းေနတယ္။ ေျခလက္ေတြေတာင္ တစ္စစီ ျဖတ္လိုက္တယ္" ဟု ဆုိသည္။
ေဝသာလီေက်းရြာသည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွ အေ႐ွ႕ဖက္ ၃ မိုင္ခန္႔တြင္တည္ရိွၿပီး ယင္းရြာ၏ အေ႐ွ႕ဘက္ကပ္လ်က္ ေက်းရြာျဖစ္သည့္ ၿမိဳ႕သူႀကီးေက်းရြာသည္ ဩဂုတ္လ (၂၇) ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ေဝသာလီရြာမွ ရခုိင္အစြန္းေရာက္မ်ာ ပူးေပါင္း၍ မီးရႈိ႕ျခင္းကုိ ခံခဲ့ရသည္။
အသတ္ခံရသည့္ လူငယ္သုံးဦးမွာ -
၁။ အီဒီရိစ္ (ဘ) ေမာ္လ၀ီမာမတ္ေကာ္ဘိရ္ - အသက္ (၂၃) ႏွစ္
၂။ အာဘုလ္ဟိုက္ရ္ (ဘ) ဦးအာဘူလ္ဟာ႐ွိမ္း - အသက္ (၂၀) ႏွစ္
၃။ ဟာမိတ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးမာမတ္ဟူစိန္း - အသက္ (၂၂) ႏွစ္ တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။
၁။ အီဒီရိစ္ (ဘ) ေမာ္လ၀ီမာမတ္ေကာ္ဘိရ္ - အသက္ (၂၃) ႏွစ္
၂။ အာဘုလ္ဟိုက္ရ္ (ဘ) ဦးအာဘူလ္ဟာ႐ွိမ္း - အသက္ (၂၀) ႏွစ္
၃။ ဟာမိတ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးမာမတ္ဟူစိန္း - အသက္ (၂၂) ႏွစ္ တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။
MYARF
RB News
20.11.2017
ျမန္မာႏိုင္ငံအစုိးရက လူနည္းစု ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ စစ္ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္ခ့ဲေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား အဖြဲ႔က ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ႐ွိတ္ဟာဆီနာကုိ ေျပာျပခ့ဲတယ္လို႔ bdnews24 သတင္းဌာနမွာ ေရးသား ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအစုိးရက လူနည္းစု ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ စစ္ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္ခ့ဲေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံရွိ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား အဖြဲ႔က ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ႐ွိတ္ဟာဆီနာကုိ ေျပာျပခ့ဲတယ္လို႔ bdnews24 သတင္းဌာနမွာ ေရးသား ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Jeff Merkley ဦးေဆာင္တ့ဲ အေမရိကန္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ေကာ့ဇ္ဘာဇားရိွ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆံုၿပီး ေနာက္တစ္ရက္ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ႐ွိတ္ဟာဆီနာနဲ႔ ေတြ႔ဆုံစဥ္ အခုလို ေျပာၾကားခ့ဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဆိုပါ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔မွာ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Richard Durbin၊ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ (အမ်ဳိးသမီး) Betty McCollum နဲ႔ Jan Schakowsky ၊ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ (အမ်ဳိးသား) David Cicilline ၊ အေမရိကန္ သံအမတ္ Marica Bernicat နဲ႔ အေမရိကန္သံ႐ုံးရဲ႕ လက္ေထာက္အႀကီးအကဲ Joel Reifman တို႔လည္း ပါဝင္ခ့ဲပါတယ္။
အဆိုပါ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔မွာ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Richard Durbin၊ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ (အမ်ဳိးသမီး) Betty McCollum နဲ႔ Jan Schakowsky ၊ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ (အမ်ဳိးသား) David Cicilline ၊ အေမရိကန္ သံအမတ္ Marica Bernicat နဲ႔ အေမရိကန္သံ႐ုံးရဲ႕ လက္ေထာက္အႀကီးအကဲ Joel Reifman တို႔လည္း ပါဝင္ခ့ဲပါတယ္။
ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ေသာၾကာေန႔မွာ ဒါကာၿမိဳ႕ကုိ ေရာက္ရိွလာခ့ဲၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔မွာ ေကာ့ဇ္ဘာဇား၊ ဘာလူခါလီ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ခ့ဲပါတယ္။ တနဂၤေႏြေန႔မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေတြ႔ၾကံဳခ့ဲရတ့ဲ ၎တို႔ရဲ႕ အေတြ႔အၾကံဳေတြကုိ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္္႕ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အား မွ်ေဝခ့ဲတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျပန္ၾကားေရး အတြင္းေရးမွဴး Ihsanul Karim က ေျပာပါတယ္။
႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ခ့ဲတာေတြဟာ စစ္ရာဇဝတ္မႈပင္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔က မွတ္ယူေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ခ့ဲတ့ဲ စစ္ရာဇဝတ္မႈ၊ လူမ်ဳိးသုဥ္းသုတ္သင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အလြန္အမင္း စုိးရိမ္းေၾကာင္းေတြကုိ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔က ျပသခ့ဲတယ္လို႔လည္း Ihsanul Karim က အစည္းအေဝးအၿပီး မီဒီယာမ်ားနဲ႔ ေတြ႔ဆုံစဥ္ ေျပာၾကားလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အစည္းအေ၀းအတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ေစာေစာစီးစီး လံုလံုျခံဳျခံဳ ျပန္ပို႔ေဆာင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပးဖို႔လည္း ႏွစ္ဖက္သေဘာတူၾကတယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ေၾကညာခ်က္မွာရိွပါတယ္။
လြန္ခ့ဲတ့ဲအပတ္က အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေတလာဆန္ ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ ေရာက္ရိွလာခ့ဲၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အတူ သတင္းစာ႐ွင္းလင္းပြဲလုပ္တ့ဲအခါ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြဟာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ Genocide ေျမာက္တယ္လို႔ အေမရိကန္အစုိးရက မွတ္ယူပါသလားဆိုတ့ဲ သတင္းေထာက္တစ္ဦးရဲ႕ အေမးကုိ ေတလာဆန္က အခုလို ေျဖၾကားခ့ဲပါတယ္။
"႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ျမန္မာအစုိးရလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားရဲ႕ ၾကမ္းၾကဳတ္ညႇဥ္းပန္းမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထြက္ေနတ့ဲ သတင္းေတြအေပၚ က်ေနာ္တို႔ အလြန္အမင္း စုိးရိမ္တယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ခ့ဲတာေတြဟာ လူသားမ်ဳိးသားႏြယ္စုအေပၚ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ရာေရာက္တယ္ဆိုတ့ဲ အရိပ္လကၡဏာပဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ သိထားတယ္။ ဒါေတြဟာ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ ေရာက္မေရာက္ က်ေနာ္တို႔ အေသအခ်ာ ဆက္လက္ေလ့လာၿပီး ဆုံးျဖတ္သြားမွာပါ"
ႏိုင္ငံျခားဝန္ႀကီးရဲ႕မွတ္ခ်က္ျပဳအၿပီး အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား အဖြဲ႔ဟာ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံရိွ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းသုိ႔ သြားေရာက္ကာ ေသခ်ာေလ့လာခ့ဲအၿပီး War crimes လို႔ေခၚတ့ဲ စစ္ရာဇဝတ္မႈ ေရာက္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခ့ဲတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အစည္းအေ၀းအတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ေစာေစာစီးစီး လံုလံုျခံဳျခံဳ ျပန္ပို႔ေဆာင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ဖိအားေပးဖို႔လည္း ႏွစ္ဖက္သေဘာတူၾကတယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ေၾကညာခ်က္မွာရိွပါတယ္။
လြန္ခ့ဲတ့ဲအပတ္က အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေတလာဆန္ ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ ေရာက္ရိွလာခ့ဲၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အတူ သတင္းစာ႐ွင္းလင္းပြဲလုပ္တ့ဲအခါ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြဟာ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ Genocide ေျမာက္တယ္လို႔ အေမရိကန္အစုိးရက မွတ္ယူပါသလားဆိုတ့ဲ သတင္းေထာက္တစ္ဦးရဲ႕ အေမးကုိ ေတလာဆန္က အခုလို ေျဖၾကားခ့ဲပါတယ္။
"႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ျမန္မာအစုိးရလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားရဲ႕ ၾကမ္းၾကဳတ္ညႇဥ္းပန္းမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထြက္ေနတ့ဲ သတင္းေတြအေပၚ က်ေနာ္တို႔ အလြန္အမင္း စုိးရိမ္တယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပ်က္ခ့ဲတာေတြဟာ လူသားမ်ဳိးသားႏြယ္စုအေပၚ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ရာေရာက္တယ္ဆိုတ့ဲ အရိပ္လကၡဏာပဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ သိထားတယ္။ ဒါေတြဟာ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ ေရာက္မေရာက္ က်ေနာ္တို႔ အေသအခ်ာ ဆက္လက္ေလ့လာၿပီး ဆုံးျဖတ္သြားမွာပါ"
ႏိုင္ငံျခားဝန္ႀကီးရဲ႕မွတ္ခ်က္ျပဳအၿပီး အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား အဖြဲ႔ဟာ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံရိွ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းသုိ႔ သြားေရာက္ကာ ေသခ်ာေလ့လာခ့ဲအၿပီး War crimes လို႔ေခၚတ့ဲ စစ္ရာဇဝတ္မႈ ေရာက္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခ့ဲတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေတလာဆန္ ေျပာသြားခဲ့တဲ့ Crimes against humanity နဲ႔ အခု လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ေျပာတဲ့ War crimes ဆုိတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ ႏွစ္မ်ဳိးလုံးက ICC ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္ခုံရုံးမွာ တရားစြဲဆုိလုိ႔ရတဲ့ အမႈေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
(ဓါတ္ပုံ - Reuters: Danish Siddiqui) |
RB News
19.11.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ၿမဳိ႕မကညင္တန္း ေက်းရြာအုပ္စု ေမာင္နီရြာမွ ရုိဟင္ဂ်ာဆုိက္ကားသမား တစ္ဦးကုိ ရခုိင္အစြန္းေရာက္မ်ားက ၀ုိင္း၀န္း ရုိက္ႏွက္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ၿမဳိ႕မကညင္တန္းေက်းရြာအုပ္စု ေမာင္နီရြာမွ ဦးကာမာလ္ဟူစိန္း ကုိ ယေန႔ ႏုိ၀င္ဘာလ (၁၉) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၁၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ၿမဳိ႕မအေရွ႕ရပ္ကြက္ (အမွတ္ ၄ ရပ္ကြက္) ရြာသစ္ (ရခုိင္ရြာ) အတြင္းတြင္ ရခုိင္အစြန္းေရာက္မ်ားက ၀ုိင္း၀န္းရုိက္ႏွက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေမာင္နီရြာမွ ဆုိက္ကားသမား ဦးကာမာလ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးႏူရ္ေကာ္ဘိရ္ (အသက္ ၄၀ ႏွစ္) သည္ ေမာင္ေတာ ၿမဳိ႕ဦးလမ္းမႀကီးတစ္ေလွ်ာက္ ဆုိက္ကားနင္း၍ လာစဥ္ ျပည္သူ႔ေဆးရုံေရွ႕၌ ဟိႏၵဴအမ်ဳိးသားတစ္ဦးက ဟိႏၵဴရြာ (အမွတ္ ၄ ရပ္ကြက္) မွ ဘီရုိငယ္တစ္လုံး သယ္ေဆာင္ရန္ဟုဆုိကာ ၎၏ ဆုိက္ကားကုိ ငွားခဲ့သည္။
ဆုိက္ကားသမား ျဖစ္သူ ဦးကာမာလ္ဟူစိန္း ကလည္း သေဘာရုိးျဖင့္ ဆုိက္ကားငွားသည္ဟု ထင္၍ အဆုိပါ ဟိႏၵဴအမ်ဳိးသားႏွင့္ အတူ လုိက္ပါသြားခဲ့ရာ ဟိႏၵဴရြာတြင္းသုိ႔ ေရာက္သည္ႏွင့္ တုတ္၊ ဓါး၊ ေလးခြ စသည့္ လက္နက္မ်ဳိးစုံျဖင့္ အသင့္ေစာင့္ေနေသာ ရခုိင္အစြန္းေရာက္မ်ားႏွင့္ ထိပ္တုိက္ေတြ႔ရွိၿပီး၊ ရခုိင္အစြန္းေရာက္မ်ားက ၎အား လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္မႈေၾကာင့္ ဦးေခါင္းကြဲသြားသည့္ အျပင္ ၎၏ ဆုိက္ကားကုိလည္း ရခုိင္အစြန္းေရာက္မ်ားက လုယက္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
RB News
19.11.2017
ေပါက္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေပါက္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ဆင္တက္ေမာ္မွ ေဒသခံရုိဟင္ဂ်ာတစ္ဦးကုိ NVC လက္မခံရန္ လႈံ႔ေဆာ္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ရဲမ်ားက ရုိက္ႏွက္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ယေန႔ ႏုိ၀င္ဘာလ (၁၉) ရက္ေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္ ေပါက္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ဆင္တက္ေမာ္မွ ဦးေနာ္မိေယာဒီးန္ ကုိ NVC လက္မခံရန္ လႈံ႔ေဆာ္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ရဲမ်ားက ရဲစခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္သြားၿပီး လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံတစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာ လ.၀.က နဲ႔ အာဏာပုိင္ေတြက NVC ယူဖုိ႔ ဖိအားေပးေနတာေတြ ရွိတယ္။ ဘယ္သူ႔မွ မယူၾကဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီေန႔ မနက္ပုိင္းမွာ ဦးေနာ္မိေယာဒီးန္ကုိ ရဲေတြက ဖမ္းသြားၿပီး ရက္ရက္စက္စက္ ရုိက္ႏွက္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ထပ္ ၁၀ ေယာက္ကုိ ထပ္ဖမ္းၿပီး ရုိက္မယ္လုိ႔လည္း ၿခိမ္းေျခာက္ေနတယ္” ဟု ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
ဆက္တက္ေမာ္မွ ေဒသခံမ်ားသည္ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းျဖင့္သာ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျပဳေနသူမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး ၎တုိ႔အား NVC မယူသည္ကုိ အေၾကာင္းျပ၍ ငါးဖမ္းခြင့္ ပိတ္ပင္ထားသည္မွာ (၃) လေက်ာ္ ရွိေနၿပီ ျဖစ္သည္။
ေအာက္တုိဘာလ ေနာက္ဆုံးပတ္တြင္ ရဲတပ္ရင္း (၁၂) မွ တပ္ရင္းမွဴး ရဲမွဴးစုိးျမင့္ေအာင္က ေငြက်ပ္ (၂၈) သိန္းေပးလွ်င္ ငါးဖမ္းခြင့္ ေပးမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ပုံမွန္ငါးဖမ္းခြင့္ရရန္ အာမခံခ်က္ မရွိသည္က တစ္ေၾကာင္း ငါးဖမ္းသမားမ်ား အားလုံး စုေပါင္း၍ ေငြက်ပ္ (၂၈) သိန္း ေပးရန္ မတတ္ႏုိင္သည္က တစ္ေၾကာင္း ငါးဖမ္းခြင့္ ျပန္လည္ မရရွိခဲ့ဟု အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
ငါးဖမ္းသမားမ်ားထံတြင္ သက္ဆုိင္ရာ ငါးလုပ္ငန္းဦးစီးဌာနႏွင့္ ၿမဳိ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတုိ႔မွ ထုတ္ေပးထားသည့္ စာရြက္စာတမ္း အျပည့္အစုံ ရွိေသာ္လည္း NVC လက္မခံသည္ကုိ အေၾကာင္းျပ၍ ငါးဖမ္းခြင့္ႏွင့္ အျခား လုပ္ကုိင္စားေသာက္ခြင့္ အားလုံးကုိ အာဏာပုိင္မ်ားက ပိတ္ပင္၍ NVC ယူရန္ ဖိအားေပးလ်က္ရွိသည္။
(ဓါတ္ပုံ - Kathleen Prior) |
ေမာင္ေတာျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ လုံး၀ မလုပ္ခဲ့ဘူးလုိ႔ တဖက္သတ္ အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ ထုတ္ျပန္ေပမယ့္လည္း ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ကုလသမဂၢကတဆင့္ ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္ခုံရုံးထိ တင္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားေနပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘီဘီစီျမန္မာပုိင္းက ကမာၻ႔အေရး ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးခန္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအမ်ဳိးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ ဦးယုလြင္ေအာင္၊ သတင္းစာဆရာ ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္နဲ႔ RB News တည္ေထာင္သူ ဦးဘစိန္ တုိ႔က ၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။
MYARF
RB News
18.11.2017
ပူထရာဂ်ာယား ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ မိမိတုိ႔၏ မူလေနရပ္ကို ျပန္လာၾကမည့္ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအၾကား သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးမည့္ကိစၥကုိ မေလး႐ွားႏိုင္ငံက မ်က္ေျခမျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ေနမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဒါတိုစရီအနီဖာ အာမင္က ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
ပူထရာဂ်ာယား ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ မိမိတုိ႔၏ မူလေနရပ္ကို ျပန္လာၾကမည့္ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအၾကား သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးမည့္ကိစၥကုိ မေလး႐ွားႏိုင္ငံက မ်က္ေျခမျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ေနမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဒါတိုစရီအနီဖာ အာမင္က ေျပာၾကားလိုက္ပါသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး ႏွင့္ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံအၾကား ႏွစ္ႏိုင္ငံနားလည္မႈ သေဘာတူစာခ်ဳပ္မူၾကမ္း Memorandum of Understanding (MoU) ၏ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈမ်ားေနာက္ကို အျမဲမျပတ္ေစာင့္ၾကည့္ထားဖို႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဒါတိုဆရီ နာဂ်ိဗ္ရာဇက္က ၎အား အမိန္႔ေပးညႊန္ၾကားထားသည္ဟု မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ေျပာဆုိေၾကာင္း New Straits Times သတင္းတစ္ရပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
“ျမန္မာအစိုးရက ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို သံုးပတ္အတြင္းမွာ ျပန္လည္ေခၚယူမယ့္ပံု ေတြ႔ရတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ရင္းျပန္လာႏိုင္မယ့္ကိစၥကို ျမန္မာအစိုးရက သတ္မွတ္ထားတဲ့ အေျခေနေတြက ဘာေတြလဲ သိရေအာင္ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္သြယ္သြားပါ့မယ္။"
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာထားပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ရင္းျပန္လာဖုိ႔အတြက္ အမ္အိုယူမွာ ခက္ခဲတဲ့ အခ်က္ေတြ မပါရဘူး။ တကယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရက ေသခ်ာတဲ့ အေထာက္ထားေတြကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္၊ ဒုကၡသည္ေတြမွာ ဘယ္လို စာရြက္စာတမ္းအေထာက္ထားမွ ရိွပံုမရတာေၾကာင့္ ဒါဟာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး" လို႔ ၎က ေသာၾကာေန႔တြင္ ျပဳလုပ္သည့္ အထူးသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ၌ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မၾကာေသးခင္က ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ၌ က်င္းပျပဳလုပ္ခ့ဲသည့္ ၃၁ ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံအစည္းေ၀းသုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ေရရွည္အတြက္ ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ ရိွခ့ဲေၾကာင္း သေဘာတူခ့ဲသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ရင္းကုိ ျပန္ႏိုင္ရန္ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံႏွင့္ MoU ခ်ဳပ္ဆိုသြားပါမည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကတိက၀တ္လည္း ျပဳထားသည္။
ရိုဟင္ဂ်ာအေရးကုိ ႏိုင္ငံတကာကစင္ျမင့္ထက္တြင္ အားေပးေထာက္ခံမႈရေအာင္ နာဂ်ိဗ္၏ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ျပႆနာမ်ားကုိ ေျဖရွင္းရန္ အေရးတယူ စတင္လုပ္ေဆာင္လာသည္ကုိ ေတြ႔ရေသာေၾကာင့္ အသီးပြင့္မ်ား စတင္ခံစားလာရၿပီ ျဖစ္သည္ဟူ၍လည္း ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အနီဖားက ဆိုသည္။
ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ကုိ ဦးေဆာင္ေစၿပီး ဖြဲ႔စည္းခ့ဲသည့္ ရခိုင္အၾကံေပးေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါရိွသည့္ အၾကံေပးခ်က္မ်ားအတိုင္း လိုက္နာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မည့္အေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အာမခံခ်က္ေပးခ့ဲသည္။
"မေလးရွားႏိုင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာအေရးကို အာဆီယံအဆင့္မွာေရာ၊ OIC နဲ႔ ကုလသမဂၢ အဆင့္ေတြမွာပါ အျမဲတမ္း ဦးစားေပး ေဆြးေႏြးေနခ့ဲတယ္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္တယ္။ ဒါေတြအားလံုးဟာ နာဂ်ိဗ္ရဲ႕ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈေၾကာင့္သာ ျဖစ္တယ္" ဟု မေလး႐ွား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက ေျပာသည္။
ျမန္မာအစုိးရ လက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား၏ လူမဆန္စြာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေပါင္း ၆ သိန္းေက်ာ္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပးခိုလႈံေနရသည္။
MYARF
RB News
15.11.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာျမဳိ႕နယ္ ေ႐ႊဇားကပၸေကာင္း ေက်း႐ြာအုပ္စု ကင္ဘဲရြာမွ လူငယ္တစ္ဦးထံမွ လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးႏွိမ္နင္းေရးအဖြဲ႔က ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရ႐ွိပါသည္။
RB News
15.11.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာျမဳိ႕နယ္ ေ႐ႊဇားကပၸေကာင္း ေက်း႐ြာအုပ္စု ကင္ဘဲရြာမွ လူငယ္တစ္ဦးထံမွ လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးႏွိမ္နင္းေရးအဖြဲ႔က ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရ႐ွိပါသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေ႐ႊဇားကပၸေကာင္း ေက်း႐ြာအုပ္စု ကင္ဘဲရြာေန ဂ်ာမာဒီဟာေဆာင္း (ဘ) ဦးအာမတ္ေရာ္႐ွိတ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) သည္ ကပၸေကာင္း႐ြာသုိ႔ ဆုိင္ကယ္စီးျပီး သြားေနခ်ိန္တြင္ ကပၸေကာင္း႐ြာ႐ွိ မူလြန္ေက်ာင္းေ႐ွ႕၌ စခန္းခ်သည့္အသြင္ျဖင့္ လမ္းသြားလမ္းလာမ်ားကုိ ေခၚယူစစ္ေဆးကာ ေငြညွစ္ေလ့႐ွိသည့္ လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးႏွိမ္နွင္းေရးအဖြဲ႔၏ ေခၚယူစစ္ေဆးမႈကုိ ခံရသည္။ အဆုိပါ လူငယ္အား စစ္ေဆးၿပီး တရားဥပေဒႏွင့္ မလြတ္ကင္းသည့္ တစ္စုံတစ္ရာမွ် မေတြ႔ရွိခဲ့ေသာ္လည္း အဆုိပါအဖြဲ႔က ယင္းလူငယ္ထံမွ ေငြ (၁၀) သိန္း ေတာင္းခံခဲ့သည္။
လူငယ္က မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ ေငြေပးရမည့္အေၾကာင္း ေမးျမန္းရာ လူကုန္ကူးအဖြဲ႔တာ၀န္႐ွိသူတစ္ဦးက “မင္းက အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔နဲ႔ အဆက္အသြယ္ ႐ွိတယ္လုိ႔ ငါတုိ႔ သတင္းရထားတယ္။ ေငြမေပးရင္ မင္းကုိ အခု ရဲစခန္းအပ္ျပီး အမႈဖြင့္ၿပီး ေထာင္က်အာင္ လုပ္မယ္” ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
အဆုိပါ လူငယ္က ၎သည္ ေစ်းႀကီးအတြင္းမွ အထည္ဆုိင္သည္တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း၊ မည္သည့္အၾကမ္းဖက္အဖဲြ႔အစည္းႏွင့္မွ ပတ္သက္မႈ မ႐ွိေၾကာင္း အႏူးအညြတ္ ေတာင္းပန္၍ ေျပာေသာ္လည္း လူကုန္ကူးအဖြဲ႔၏ နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးတြင္ ေငြက်ပ္ (၇) သိန္းေပးခဲ့ရေၾကာင္း ေဒသခံတစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
အဆုိပါ လူငယ္က ၎သည္ ေစ်းႀကီးအတြင္းမွ အထည္ဆုိင္သည္တစ္ဦးျဖစ္ေၾကာင္း၊ မည္သည့္အၾကမ္းဖက္အဖဲြ႔အစည္းႏွင့္မွ ပတ္သက္မႈ မ႐ွိေၾကာင္း အႏူးအညြတ္ ေတာင္းပန္၍ ေျပာေသာ္လည္း လူကုန္ကူးအဖြဲ႔၏ နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးတြင္ ေငြက်ပ္ (၇) သိန္းေပးခဲ့ရေၾကာင္း ေဒသခံတစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
အလားတူ နုိ၀င္ဘာလ (၁၁) ရက္ေန႔တြင္လည္း လူကုန္ကူးအဖြဲ႔က ေ႐ႊဇားကပၸေကာင္းေက်း႐ြာအုပ္စု ဂုံးနား႐ြာမွ ေဆာ္လိမ္ (ဘ) ဦးဇာဟိဒ္ (၂၁ ႏွစ္) ထံမွ ေငြ (၁၀) သိန္း ညွစ္ယူခဲ႔ေၾကာင္းလည္း စုံစမ္းသိရွိရသည္။
RB News
13.11.2017
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ဖရုံေခ်ာင္းေက်းရြာမွ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိင္ကယ္ ကယ္ရီသမား တစ္ဦးကုိ ရခုိင္ရြာသား (၃) ဦးက ဓါးေထာက္၍ လုယက္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းရရွိပါသည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ (၁၂) ရက္ေန႔ ညေန ၅း၃၀ နာရီခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ စိမ့္ညွင္းျပားေက်းရြာမွ မိမိ၏ ေနအိမ္ရွိရာ ဖရုံေခ်ာင္းေက်းရြာသုိ႔ ျပန္လာေနသည့္ ဆုိင္ကယ္ ကယ္ရီသမားတစ္ဦးျဖစ္သူ ဟာေဖဇုလ္ကရီးမ္ (ဘ) ဦးဘုလႅာ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) ကုိ ဂူတာျပင္ေက်းရြာအုပ္စု ငွက္ေပ်ာေခ်ာင္း ရခုိင္ရြာမွ ရခုိင္ရြာသာ (၃) ဦးက ဓါးေထာက္၍ လုယက္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံတစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
ဆုိင္ကယ္ ကယ္ရီသမား ျဖစ္သူ ဟာေဖဇုလ္ကရီးမ္ ထံမွ ဓါးေထာက္၍ လုယက္ခဲ့သည့္ ရခုိင္ရြာသားမ်ားက ေရႊဆြဲႀကဳိး တစ္ကုံး၊ ေရႊလက္စြပ္ တစ္ကြင္းႏွင့္ ေငြက်ပ္ ႏွစ္ေသာင္း လုယက္သြားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
႐ုိမိခင္၏ ရင္တြင္းငုိသံ
ေရးသားသူ - ရုိခရီးသည္
RB ကဗ်ာ
11.11.2017
ခ်စ္သားသင့္ကုိ၊ ဝမ္းတြင္းပုိက္စဥ္
ႏုိင္ငံ့ဂုဏ္ေရာင္၊ ထြန္းေတာက္လင္းဖုိ႔
ကဝိသူေတာ္၊ လမ္းမွန္ျပဖုိ႔
စိတ္တြင္စြဲျမဲ၊ ပုိက္မွတ္ထားခဲ့
ေရႊခဲအလား၊ သားအသင္
လမ္းျပတာရာ၊ ျဖစ္ခဲ့မည္ပင္။
သုိ႔ျဖစ္ေသာ္ျငား၊ ကံမဆုိင္လုိ႔သာ
တုိ႔တုိင္းေရႊေျမ၊ ငရဲမိစၦာ
ဒုစ႐ုိက္ေၾကာင့္၊ ပ်က္ရ႐ွာ။
ဓန ဥစၥာ၊ ရတနာအျဖာျဖာ
ဓါးျပခံ၍သာ၊ သက္လုေျပးလာ
ပင္လယ္ဘီလူး၊ ေစာင့္ရင္းေတြ႔၍
သင့္ဝိဥာဏ္ပင္၊ သူမ်ဳိခ်ကာ
သက္စေတးလုိက္ရသည္သာ။
အုိ---ခုပင္ေသာ္ကား
လျပည့္ဝန္းပမာ၊ သင့္မ်က္ႏွာထား
႐ႈ၍စိတ္မသာ၊ ေၾကာင့္ၾကရတယ္
လြန္႔ထက္လြန္ကုိ၊ ဗ်ာဆုံ႐ွာသည္။
သားေရႊေသြးပင္
ေနလေက်ာ္ျဖတ္၊ ဘုရား႐ွင္သုိ႔
တုိ႔သံသရာ၊ သြားေလွ်ာက္တင္ေလာ့။
Ro_Art Page ၏ ပထမအႀကိမ္ "ပုံသ႐ုပ္ေဖာ္ၿပိဳင္ပြဲ"ဝင္ကဗ်ာမ်ားထဲက အေကာင္းဆုံးဆုရ ကဗ်ာ
MYARF
RB News
11.11.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေင္ပိုင္း၊ ဒုေညာင္ပင္ႀကီး ေက်းရြာအနီးအနားတြင္ စပါးရိတ္သိမ္းေနသူမ်ားႏွင့္ ငါးဖမ္းေနသူမ်ား စုစုေပါင္း ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၁၉ ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ား ပူးေပါင္း၍ ဝန္းရံၿပီး ဖမ္းဆီးခ့ဲေၾကာင္း သတင္းရရိွပါသည္။
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေင္ပိုင္း၊ ဒုေညာင္ပင္ႀကီး ေက်းရြာအနီးအနားတြင္ စပါးရိတ္သိမ္းေနသူမ်ားႏွင့္ ငါးဖမ္းေနသူမ်ား စုစုေပါင္း ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၁၉ ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ရဲမ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ား ပူးေပါင္း၍ ဝန္းရံၿပီး ဖမ္းဆီးခ့ဲေၾကာင္း သတင္းရရိွပါသည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔၊ နံနက္ ၉ နာရီခန္႔အခ်ိန္တြင္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ စစ္တပ္ ပူးေပါင္းအဖြဲ႔သည္ ဒုေညာင္ပင္ႀကီးေက်းရြာအနီးအနား စပါးခင္း၌ စပါးရိတ္သိမ္းေနသူမ်ားႏွင့္ ၎ေက်းရြာအနီး၌ ရိွေသာ ပုဇြန္ကန္တြင္ ငါးဖမ္းေနသူမ်ားကုိ အင္အားအလံုးအရင္းျဖင့္ ဝန္းရံပိတ္ဆို႔ကာ ဖမ္းဆီးလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ စုစုေပါင္း ၂၆ ဦး ဖမ္းဆီးခ့ဲၿပီး ၁၁ နာရီအခ်ိန္ခန္႔တြင္ မက်ီးေခ်ာင္းစခန္းမွ ရဲမွဴးေရာက္ရိွလာကာ ဖမ္းဆီးထားသူ ၂၆ ဦးမွ အသက္အရြယ္ႀကီးသူ ၇ ဦးကုိ လႊတ္ေပးလိုက္ၿပီး က်န္လူမ်ားကုိ ကားေပၚတင္ကာ ေခၚေဆာင္သြားသည္။ မည္သည့္အေၾကာင္းျပခ်က္မွ ေျပာဆုိျခင္းမရွိဘဲ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားသည္ အမ်ားအားျဖင့္ ဒုေညာင္ပင္ႀကီးေက်းရြာမွ ျဖစ္ၿပီး အခ်ဳိ႕မွာမူ အိမ္မီးရိႈ႕ခံရ၍ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပးခုိလႈံျခင္းမျပဳလုပ္ဘဲ ဒုေညာင္ပင္ႀကီးေက်းရြာသုိ႔ လာေရာက္ခိုလႈံေနသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ဒုေညာင္ပင္ႀကီးေက်းရြာသည္ ေမာင္ေတာ ေတာင္ပိုင္းတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေက်းရြာေပါင္း ၂၄ ရြာ ရိွသည့္အနက္ ရြာလံုးကြၽတ္ထြက္မေျပးဘဲ က်န္ရစ္ေနသည့္ ၄ ရြာထဲက ေက်းရြာတစ္ရြာျဖစ္သည္။
ဖမ္းဆီးခံရသူမ်ားသည္ အမ်ားအားျဖင့္ ဒုေညာင္ပင္ႀကီးေက်းရြာမွ ျဖစ္ၿပီး အခ်ဳိ႕မွာမူ အိမ္မီးရိႈ႕ခံရ၍ ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပးခုိလႈံျခင္းမျပဳလုပ္ဘဲ ဒုေညာင္ပင္ႀကီးေက်းရြာသုိ႔ လာေရာက္ခိုလႈံေနသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ဒုေညာင္ပင္ႀကီးေက်းရြာသည္ ေမာင္ေတာ ေတာင္ပိုင္းတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေက်းရြာေပါင္း ၂၄ ရြာ ရိွသည့္အနက္ ရြာလံုးကြၽတ္ထြက္မေျပးဘဲ က်န္ရစ္ေနသည့္ ၄ ရြာထဲက ေက်းရြာတစ္ရြာျဖစ္သည္။
မက်ီးေခ်ာင္းစခန္းမွ ရဲမွဴးေရာက္ရိွမလာခင္အခ်ိန္တြင္ ဒုခ်ီးရားတန္းေက်းရြာ၊ အေနာက္အုပ္စုရိွ ေနအိမ္အနည္းဆုံး ၇ အိမ္ကုိ အဆိုပါ ပူးေပါင္းအဖြဲ႔က မီးရိႈ႕ခဲ့ၿပီး ဖမ္းဆီးထားသူမ်ားကုိ ၎မီးေလာင္ေနေသာ အိမ္ေ႐ွ႕ေမွာက္တြင္ ရပ္ခိုင္းကာ ဗီဒီယုိမွတ္တမ္း ႐ိုက္ခ့ဲသည္။
ထို႔အျပင္ ညေန ၄ နာရီခန္႔အခ်ိန္တြင္ ပေညာင္ပင္ႀကီးေက်းရြာအုပ္စု၊ ေဘာေဒၵၚရြာတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေနအိမ္ အနည္းဆုံး ၈ အိမ္ကုိ အဆိုပါ ပူးေပါင္းအဖြဲ႔က မီးရိႈ႕ခ့ဲသည္။ ထို႔အျပင္ ပုဇြန္ကန္ရိွ တဲမ်ားကုိလည္း ဖ်က္ဆီးခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေက်းရြာေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ရိွရာ ယခုအခါ လူေနသည့္ေက်းရြာမွာ ၁၅ ရြာေလာက္ က်န္ရွိေနသည္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ စစ္တပ္တို႔ပူးေပါင္း၍ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း သီဟိုဠ္ကြၽန္းအုပ္စု ဟာဘီရြာမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ၃၈ ဦးကုိ ရြာဝုိင္းၿပီး အစည္းအေ၀း ေခၚကာ ဖမ္းဆီးခ့ဲသည္။ ယခုတစ္ပတ္အတြင္း အျပစ္မဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ၆၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္တြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေက်းရြာေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ရိွရာ ယခုအခါ လူေနသည့္ေက်းရြာမွာ ၁၅ ရြာေလာက္ က်န္ရွိေနသည္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္လည္း နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ စစ္တပ္တို႔ပူးေပါင္း၍ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း သီဟိုဠ္ကြၽန္းအုပ္စု ဟာဘီရြာမွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ၃၈ ဦးကုိ ရြာဝုိင္းၿပီး အစည္းအေ၀း ေခၚကာ ဖမ္းဆီးခ့ဲသည္။ ယခုတစ္ပတ္အတြင္း အျပစ္မဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ၆၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ေမာင္ေတာခ႐ိုင္၏ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔တာဝန္ခံ ဦးမ်ဳိးျမင့္ထံမွ ေမာင္ေတာ အေျခအေနကုိ ေမးျမန္းၾကည့္ရာ ၎က -
"ဒီသီတင္းပတ္အတြင္းမွာကုိ လူေပါင္း ၆၀ နီးပါး ဖမ္းဆီးလိုက္တာ။ သူတို႔က ဖမ္းတယ္ဆိုတ့ဲအခါလည္း ဘာအေၾကာင္းျပခ်က္မွ မေပးဘူးဗ်ာ။ အရင္ဆုံး ရသမွ် ဖမ္းတယ္။ အ့ဲဒီထဲကေန သူတို႔စိတ္ႀကိဳက္ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ေခၚေဆာင္သြားတယ္။ ဘယ္သူကမွ သူတို႔ကုိ ေမးျမန္းၾကည့္ခြင့္လည္းမရိွဘူး။ ဖမ္းဆီးသြားတ့ဲ လူေတြနဲ႔လည္း မိသားစုဝင္ေတြ သြားေတြ႔ခြင့္မရဘူး။ ဒီဟာေတြက တကယ္ကုိ တရားဥပေဒမ့ဲ ထင္ရာစိုင္းေနတာဗ်ာ။ ဒီလို ေတြ႕ရာလူကုိ ဖမ္းေနတာ အေၾကာင္းႏွစ္ခုရိွမယ္ထင္တယ္။ ဖိအားေပးေနတ့ဲ ႏိုင္ငံတကာကုိ အာခံၿပီး လုပ္ျပတာရယ္၊ က်န္ရစ္ေနတ့ဲလူေတြကုိ ထြက္သြားဖို႔ တမင္လုပ္ျပေနတာရယ္ ျဖစ္မယ္။ တစ္ဖက္က NVC နဲ႔လည္း လူေတြကုိ အမ်ဳိးမ်ဳိး ဖိအားေပးေနတယ္။ ဆိုေတာ့ လူေတြက အားကုိးစရာမ့ဲေနၿပီး ထြက္သြားဖို႔ ျပန္ၿပီး ျပင္ဆင္ေနတာေတြ ရိွေနတယ္ေပါ့ေလ" ဟု ေျပာပါသည္။
စစ္တပ္မွ ေဆးကုသေရးအဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔သည္ ဟာဘီရြာသုိ႔ ယေန႔ ေရာက္ရိွလာေသာ္လည္း အစပုိင္းတြင္ ေက်းရြာမွာ ေဒသခံမ်ား ေၾကာက္ရြံ႕၍ အေတြ႔မခံခ့ဲေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ သက္ႀကီးရြယ္အိုအခ်ဳိ႕ သြားေရာက္ေတြ႔ဆုံခဲ့သည္။ ၎တို႔ကုိ ေဆးကုသေပးခ့ဲသည့္အျပင္ ဆန္အိတ္ ၁၅ အိတ္လည္း ေထာက္ပံ့ေပးခ့ဲသည္ဟု သိရသည္။
"တစ္ဖက္က လူေတြ အမ်ားႀကီးဖမ္းသြားတယ္။ ေနာက္တစ္ဖက္က ေဆးကုသေပးဖို႔အသြင္နဲ႔ သူေတာ္ေကာင္းလာလုပ္ျပေနတ့ဲ သေဘာပါပဲ။ သူတို႔ယူလာတ့ဲ ဆန္က ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ေနအိမ္ေတြကေန လုယက္သြားတ့ဲ ဆန္ေတြဆိုတာ သိသာေနတယ္" ဆိုၿပီး ဦးမ်ဳိးဝင္းက ျဖည့္စြက္ေျပာပါသည္။
စစ္တပ္မွ ေဆးကုသေရးအဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔သည္ ဟာဘီရြာသုိ႔ ယေန႔ ေရာက္ရိွလာေသာ္လည္း အစပုိင္းတြင္ ေက်းရြာမွာ ေဒသခံမ်ား ေၾကာက္ရြံ႕၍ အေတြ႔မခံခ့ဲေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ သက္ႀကီးရြယ္အိုအခ်ဳိ႕ သြားေရာက္ေတြ႔ဆုံခဲ့သည္။ ၎တို႔ကုိ ေဆးကုသေပးခ့ဲသည့္အျပင္ ဆန္အိတ္ ၁၅ အိတ္လည္း ေထာက္ပံ့ေပးခ့ဲသည္ဟု သိရသည္။
"တစ္ဖက္က လူေတြ အမ်ားႀကီးဖမ္းသြားတယ္။ ေနာက္တစ္ဖက္က ေဆးကုသေပးဖို႔အသြင္နဲ႔ သူေတာ္ေကာင္းလာလုပ္ျပေနတ့ဲ သေဘာပါပဲ။ သူတို႔ယူလာတ့ဲ ဆန္က ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ေနအိမ္ေတြကေန လုယက္သြားတ့ဲ ဆန္ေတြဆိုတာ သိသာေနတယ္" ဆိုၿပီး ဦးမ်ဳိးဝင္းက ျဖည့္စြက္ေျပာပါသည္။
(ဓါတ္ပုံ - Reuters) |
RB News
10.11.2017
လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ အလုပ္သမားမွတ္ပုံတင္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန အျမဲတမ္း အတြင္းဝန္ ဦးျမင့္ႀကိဳင္က ေအာက္တိုဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔ VOA ျမန္မာပုိင္းနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးမွာ ေဒသခံေတြ NVC လက္မခံတာဟာ အၾကမ္းဖက္သမားေတြက သူတို႔ကုိၿခိမ္းေျခာက္ေနလို႔ ျဖစ္တယ္လို႔ စြပ္စြဲေျပာခ့ဲတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔ RFA ျမန္မာပုိင္းနဲ႔ အင္တာဗ်ဴးမွာလည္း NVC လုပ္ေနတ့ဲအခါ အစုိးရနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဝုိင္းဝန္းကူညီေနသူ ၁၈ ေယာက္အထိ အသတ္ခံရတယ္လို႔ သူကစြပ္စြဲျပန္ပါတယ္။ သူ႔စြပ္စြဲေျပာၾကားခ်က္ေတြဟာ တကယ္ေရာ အေျခအျမစ္ရိွၿပီး မွန္ကန္ပါရဲ႕လား။ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက တစ္စုံတစ္ဦးရဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈခံရလို႔ NVC လက္မခံတာလား။ NVC လက္ခံခ့ဲလို႔ အသတ္ခံရတာေတြေရာ လက္ေတြ႔မွာ တကယ္ရိွေနေလသလား။ ဒါကုိ ေဆြးေႏြးတင္ျပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက NVC ဘာေၾကာင့္လက္မခံတာလဲ
႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက NVC ဘာေၾကာင့္လက္မခံတာလဲ ဆိုတ့ဲေမးခြန္းရဲ႕အေျဖကုိေပးရရင္ အာဏာ႐ွင္ ဦးေနဝင္းေခတ္ကစၿပီး ျမန္မာအစုိးရအဆက္ဆက္က ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ အေပၚ မ႐ိုးမသား လုပ္ၾကလို႔ပဲျဖစ္တယ္လို႔ ေျဖၾကားရပါလိမ့္မယ္။ ဘယ္လို မ႐ိုးသားတာလဲဆိုတာ ေအာက္မွာ တင္ျပထားပါတယ္။
႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက NVC ဘာေၾကာင့္လက္မခံတာလဲ
႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက NVC ဘာေၾကာင့္လက္မခံတာလဲ ဆိုတ့ဲေမးခြန္းရဲ႕အေျဖကုိေပးရရင္ အာဏာ႐ွင္ ဦးေနဝင္းေခတ္ကစၿပီး ျမန္မာအစုိးရအဆက္ဆက္က ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ အေပၚ မ႐ိုးမသား လုပ္ၾကလို႔ပဲျဖစ္တယ္လို႔ ေျဖၾကားရပါလိမ့္မယ္။ ဘယ္လို မ႐ိုးသားတာလဲဆိုတာ ေအာက္မွာ တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကုိ လူမ်ဳိးနဲ႔ ကုိးကြယ္တ့ဲ ဘာသာတရားအေပၚ အေျခခံၿပီး လုပ္တတ္လာတာ အာဏာ႐ွင္ ေနဝင္းေခတ္ကတည္းကတာပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာကုိးကြယ္တယ္၊ ဗမာလူမ်ဳိးျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ပန္းေရာင္ကဒ္ေခၚ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ လြယ္လြယ္ေလး ထုတ္ေပးၿပီး က်န္လူမ်ဳိးေတြက ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ရဖို႔ဆိုတာ ဗမာလူမ်ဳိး ဗုဒၶဘာသာဝင္တစ္ေယာက္လို မလြယ္ကူလွဘူးဆိုတာ လူတိုင္းသိေနတ့ဲအခ်က္တစ္ခုပါပဲ။ ဒီအထဲမွာ အာဏာ႐ွင္ ေနဝင္းရဲ႕ အဓိက ပစ္မွတ္ျဖစ္တ့ဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာကေတာ့ အဆိုးဆုံးအေျခအေနနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရးကာလေနာက္ပိုင္း ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ဘာကဒ္ျပား ကုိင္ေဆာင္ခ့ဲသလဲ
၁၉၅၃ ခုႏွစ္မွာ ဦးႏုအစုိးရက သုံးေခါက္ခ်ဳိးလို႔ေခၚတ့ဲ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံသားစစ္စစ္ျဖစ္သူတိုင္းကုိ တေျပးညီထုတ္ေပးခ့ဲပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားမျဖစ္သူမ်ားကုိေတာ့ ဆိုင္ရာကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးခ့ဲတယ္။ ဥပမာ ဧည့္ႏိုင္ငံသားေတြကုိ ဧည့္ႏိုင္ငံသားကဒ္၊ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကုိ FRC ကဒ္ စသျဖင့္ ထုတ္ေပးခ့ဲတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း ဌာေန႐ိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္သူေတြကုိ FRC ကဒ္ေတြထုတ္ေပးခ့ဲတယ္။ အ့ဲလိုလူေတြလည္း အခုထိ FRC ကဒ္ကုိင္ေဆာင္ေနရင္း ရိွေနတယ္။ တကယ္လို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြသာ ႏိုင္ငံသားစစ္စစ္မျဖစ္ဘဲ အခုစြပ္စြဲေျပာေနသလိုမ်ဳိး ခိုးဝင္လာခ့ဲသူမ်ား ျဖစ္ခ့ဲရင္ အ့ဲဒီတုန္းက ဘာလို႔ FRC ကဒ္ထုတ္မေပးဘဲ ႏိုင္ငံသားစစ္စစ္ကုိမွထုတ္ေပးတ့ဲ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ ထုတ္ေပးခ့ဲတာလဲ။
တကယ္ေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပႆနာကုိ အာဏာ႐ွင္ဦးေနဝင္းက စခ့ဲတာပါ။ ဗုဒၶဘာသာဝင္မဟုတ္ရင္ ႏိုင္ငံသားမစစ္ဘူးဆိုတ့ဲ အေငြ႔အသက္ပါဝင္ေနတ့ဲ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကုိ ေရးဆြဲျပဌာန္းလိုက္တယ္။ အ့ဲဒီဥပေဒဟာ အထူးသျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ ႏိုင္ငံျခားသားအဆင့္ေရာက္ေစေအာင္ ေရးဆြဲတ့ဲ ဥပေဒျဖစ္တယ္။ အာဏာ႐ွင္ ဦးေနဝင္းကေတာ့ သူေရးဆြဲတ့ဲဥပေဒကုိ သူကုိယ္တိုင္ ၀ုန္းဒုိင္းႀကဲ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခ့ဲတာမဟုတ္ပါဘူး။ သူက မ်ဳိးေစ့ခ်လိုက္တ့ဲသေဘာနဲ႔ အ့ဲဒီဥပေဒကုိ ေရးဆြဲျပဌာန္းလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကုိ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္လာတာက အာဏာ႐ွင္ေနဝင္းရဲ႕ ေနာက္မ်ဳိးဆက္အာဏာ႐ွင္ေတြကပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးက အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ရိွသူေတြကုိ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္လဲေပးမယ္ဆိုၿပီး ေလွ်ာက္ခိုင္းခ့ဲတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြလည္း အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ ကုိင္ေဆာင္ေနေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္အတြက္ ေလွ်ာက္ခ့ဲၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ တျခားေသာ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ ကုိင္ေဆာင္ခ့ဲသူအားလံုးကုိ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ တန္းထုတ္ေပးခ့ဲေသာ္လည္း အတူတူေလွ်ာက္ခ့ဲတ့ဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိေတာ့ ယခုထိ ဘာအေၾကာင္းမွ မျပန္ေသးပါဘူး။ ၾကားကာလေလးမွာလည္း အ့ဲဒီ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ကုိ အသုံးျပဳခြင့္မေပးခ့ဲဘဲ ေတြ႔တာနဲ႔ သိမ္းဆည္းလိုက္ပါတယ္။
၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပုိင္းမွာ အာဏာ႐ွင္ သန္းေရႊလက္ထက္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ၫႊန္႔ ဦးေဆာင္ဖြဲ႔စည္းခ့ဲတ့ဲ န၊စ၊က ဆိုတ့ဲအဖြဲ႔က ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အျဖဴကဒ္ေခၚ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပားတစ္ခု ထုတ္ေပးလာခ့ဲပါတယ္။ ဒီယာယီသက္ေသခံကဒ္ကုိ အ့ဲတုန္းက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ခ့ဲၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ အာဏာ႐ွင္ပါဝါ ဟုန္းဟုန္းေတာက္ခ့ဲတ့ဲကာလဆိုေတာ့ ေနာက္ဆုံးမွာ အာဏာ႐ွင္တို႔ဖိအားကုိ ဘယ္လိုမွမလြန္ဆန္ႏိုင္ခ့ဲလို႔ မျဖစ္မေန လက္ခံခ့ဲရပါတယ္။ ဒီကဒ္ျပားထုတ္ေပးခ့ဲတုန္းက ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ ဒီကဒ္ျပားဟာ ႏိုင္ငံသားမစီစစ္ခင္အထိ ယာယီသေဘာနဲ႔ ထုတ္ေပးတာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခ့ဲတယ္။ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ ႏွစ္ ၂၀ အထိ ဘာကဒ္ျပားမွ လဲလွယ္မေပးခ့ဲပါဘူး။
ေနာက္တစ္ခါ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အမိန္႔နဲ႔ ဒီယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကုိလည္း ဒီအတိုင္း သိမ္းဆည္းလိုက္ၿပီး ေျပစာတစ္ခုစီပဲ ထုတ္ေပးလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ေနာက္တစ္ခါ National Verification Card - ႏိုင္ငံသားစီစစ္ခံရမယ့္သူရဲ႕ သက္ေသခံကဒ္ျပားကုိ ထုတ္ေပးဖို႔ႀကိဳးစားလာခ့ဲတယ္။ ဒီသက္ေသခံကဒ္ျပားကုိ ဘယ္႐ိုဟင္ဂ်ာကမွ လက္ခံလိုစိတ္မရိွၾကဘူး။ အားလံုးက ဒုကၡမ်ဳိးစုံကုိ ရင္ဆိုင္ၿပီး တညီတၫႊတ္တည္း ဆန္႔က်င္ေနၾကတာပါ။ ဒီကဒ္မကုိင္ရင္ ငါးဖမ္းခြင့္မေပးဘူး။ ခရီးသြားလာဖို႔ ထုတ္ေပးတ့ဲ ပုံစံ(၄) ထုတ္မေပးဘူး။ အိမ္ေဆာက္ခြင့္မေပးဘူး .. စသည္ျဖင့္ အာဏာပိုင္ေတြက အမ်ဳိးမ်ဳိး အက်ပ္ကုိင္ၿပီး ဖိအားေပးလာၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက ဒီ NVC ကဒ္ျပားဟာ တို႔နဲ႔ မဆိုင္ဘူး၊ တို႔ကုိင္ေဆာင္ရမယ့္ ကဒ္တစ္ခု မဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး ဥပေဒေဘာင္အတြင္းကေန ယခုအခ်ိန္ထိ ဆန္႔က်င္ေနၾကတာျဖစ္တယ္။
NVC နဲ႔ အစုိးရရဲ႕ မ႐ိုးသားမႈ
NVC ကုိင္ေဆာင္ေစၿပီး ၁၉၈၂ ႏုိင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရး ေဆာင္ရြက္တ့ဲ Process ဟာ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံက ေျပာင္းေရြ႕ အေျခခ်ေနတ့ဲ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကုိ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားလုပ္တ့ဲ Process ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံကမွ ေျပာင္းေရြ႕လာခဲ့တ့ဲ လူေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ရခိုင္ေဒသရဲ႕ ဌာေနလူမ်ဳိးစုျဖစ္တယ္ဆိုတာ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလက္ထက္၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု လက္ထက္ကတည္းက တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ဌာေနလူမ်ဳိးစုတစ္ခုကုိ ႏိုင္ငံျခားသားအသြင္နဲ႔ စီစစ္မယ္ဆိုတ့ဲဟာက အစုိးရရဲ႕ မ႐ိုးသားမႈတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ဒီ NVC ကုိ ဆန္႔က်င္ေနတာျဖစ္တယ္။
ေနာက္တစ္ခုက NVC ဆိုတာ ဘာအေထာက္အထားမွမရိွသူကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ေနသူဆိုတ့ဲ အေထာက္အထားအျဖစ္ ထုတ္ေပးေနတာျဖစ္တယ္လို႔ လ.ဝ.က တာဝန္ရိွသူေတြက ဆိုပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာတိုင္းမွာေတာ့ အေထာက္အထား တစ္မ်ဳိးမဟုတ္ တစ္မ်ဳိးရိွေနတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕မွာ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ရိွတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်ဳိ႕မွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္ဖူးေၾကာင္း ေျပစာရိွတယ္။ အနည္းဆုံး အိမ္ေထာင္စုစာရင္းေတာ့ ရိွတယ္။ န.စ.က ဖြဲ႔စည္းကတည္းကစၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ အမည္နဲ႔ ႏွစ္တိုင္းႏွစ္ႀကိမ္စီ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ စစ္ေဆးခ့ဲတယ္။ ဒါေပမယ့္ န.စ.က အေနနဲ႔ ခိုးဝင္လာတ့ဲလူဆိုၿပီး တစ္ေယာက္တေလမွ ျပႏိုင္ခ့ဲဖူးတယ္ရယ္လို႔ မရိွခ့ဲပါဘူး။ ဆိုေတာ့ ဒီလို ႏွစ္တိုင္းႏွစ္ႀကိမ္စီ စစ္ေဆးခ့ဲတ့ဲ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းကေရာ ဒီႏိုင္ငံမွာ အရင္ကတည္းက မွီတင္းေနထိုင္ေနတယ္ဆိုတ့ဲ အေထာက္အထား မမည္ဘူးလား။
ေနာက္တစ္ခုက အဘိုးအဘြား၊ မိဘႏွစ္ပါးမွာ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ ရိွေနရင္ သူတို႔ သားသမီး ေျမးျမစ္မွာလည္း အေထာက္အထား ရိွတယ္သေဘာသက္ေရာက္တယ္မဟုတ္လား။ လက္ဝယ္မရိွျခင္းဟာ အာဏာ႐ွင္လက္ထက္ လ.ဝ.က တာဝန္ရိွသူေတြက ခြဲျခားၿပီး ထုတ္မေပးလို႔ ျဖစ္တယ္။ ရိွတ့ဲဟာကုိေတာင္ သိမ္းဆည္းခ့ဲတာပဲေလ။ ဆိုေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာတိုင္းမွာ သက္ေသခံစရာ စာရြက္စာတမ္းေတြ ရိွေနတာေၾကာင့္ ဒီဘာမွမရိွမွ ကုိင္ေဆာင္ရမယ္ဆိုတ့ဲ NVC ကဒ္ကုိ ဥပေဒေဘာင္းအတြင္းကေန ဆန္႔က်င္ၿပီး လက္မခံတာျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ဒီ NVC ကုိင္ၿပီးရင္ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးအတြက္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အစုိးရအေနနဲ႔ တကယ္႐ိုးသားရင္ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကုိင္ေဆာင္သူေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕မ်ဳိးဆက္ေတြကုိ ဘာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ အရင္ဆုံး ထုတ္မေပးတာလဲ။ ဒီလို မ႐ိုမသားမႈေတြ အတိုင္းသားျမင္ေနရလို႔လည္း ဒီ NVC ကုိ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ လက္မခံတာျဖစ္တယ္။
လ.ဝ.က အတြင္းဝန္ ဦးျမင့္ႀကိဳင္ စြပ္စြဲသလိုမ်ဳိး အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ၿခိမ္းေျခာက္လို႔၊ NVC အတြက္ အစုိးရနဲ႔ ပူးေပါင္းရင္ အသတ္ခံရလို႔ ေဒသခံေတြက NVC လက္မခံတာ ဆိုတ့ဲစကားက တကယ္ေတာ့ အေျခအျမစ္မရိွတ့ဲ ယုတၱိမဆန္တ့ဲ အာဏာ႐ွင္ဆန္တ့ဲ စကားေတြျဖစ္ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ NVC လက္မခံတ့ဲ တစ္ခုတည္းေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ဟာ အစုိးရရဲ႕ ဒီလိုမ်ဳိး မ႐ိုးမသား လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
လြန္ခ့ဲတ့ဲ စက္တင္ဘာလက ေမာင္ေတာကုိ NVC စည္း႐ုံးေရးခရီး ေရာက္လာတ့ဲ အဖြဲ႔ကုိ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာတစ္ဦးက "၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ေလွ်ာက္ထားတ့ဲဟာေတြကုိ စီစစ္ၿပီး ေပးသင့္ေပးထိုက္တ့ဲဟာကုိေရာ ထုတ္ေပးဖို႔ အစီအစဥ္မရိွဘူးလား" ဆိုၿပီး သိပ္႐ုိး႐ွင္းတ့ဲ ေမးခြန္းတစ္ခု ေမးလိုက္ပါတယ္။ အ့ဲဒီစည္း႐ုံးေရးမွာပါလာတ့ဲ လ.ဝ.က တာဝန္ရိွသူရဲ႕ အေျဖကေတာ့ "အ့ဲဒါေတြက စစ္အစုိးရလက္ထက္တုန္းက ေဆာင္ရြက္ခ့ဲတာ၊ အခုက ဒီမိုကေရစီ အစုိးရေပါ့ဗ်ာ၊ အ့ဲဒီ စစ္အစုိးရရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ အသက္မဝင္ေတာ့ဘူး" တ့ဲ။ ဆိုေတာ့ ေဒသခံ႐ုိဟင္ဂ်ာႀကီးက ထပ္ေမးခြန္းထုတ္ပါေရာ့။ "ဒါဆို အ့ဲဒီစစ္အစုိးရက ေရးဆြဲျပဌာန္းတ့ဲ ၁၉၈၂ ႏုိင္ငံသားဥပေဒကေရာ ဘာေၾကာင့္အခုထိ အသက္ဝင္ေနရတာပါလိမ့္"။ ဒီတစ္ခါ လ.ဝ.က တာဝန္ရိွသူႀကီးမွာေတာ့ အထက္ကုိ တင္ျပပါမယ္ဆိုတ့ဲ အေျဖမွအပ က်န္အေျဖမရိွခ့ဲပါဘူး။ ဒါေတြက မ႐ုိးသားတ့ဲအစုိးရရဲ႕ လကၡဏာပါပဲ။
ေခတ္အဆက္ဆက္ အာဏာ႐ွင္နဲ႔ အာဏာ႐ွင္လက္ပါးေစေတြရဲ႕ ဝါဒျဖန္႔မႈ
လြတ္လပ္ေရးကာလေနာက္ပိုင္း ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ဘာကဒ္ျပား ကုိင္ေဆာင္ခ့ဲသလဲ
၁၉၅၃ ခုႏွစ္မွာ ဦးႏုအစုိးရက သုံးေခါက္ခ်ဳိးလို႔ေခၚတ့ဲ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံသားစစ္စစ္ျဖစ္သူတိုင္းကုိ တေျပးညီထုတ္ေပးခ့ဲပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားမျဖစ္သူမ်ားကုိေတာ့ ဆိုင္ရာကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးခ့ဲတယ္။ ဥပမာ ဧည့္ႏိုင္ငံသားေတြကုိ ဧည့္ႏိုင္ငံသားကဒ္၊ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကုိ FRC ကဒ္ စသျဖင့္ ထုတ္ေပးခ့ဲတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာလည္း ဌာေန႐ိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္သူေတြကုိ FRC ကဒ္ေတြထုတ္ေပးခ့ဲတယ္။ အ့ဲလိုလူေတြလည္း အခုထိ FRC ကဒ္ကုိင္ေဆာင္ေနရင္း ရိွေနတယ္။ တကယ္လို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြသာ ႏိုင္ငံသားစစ္စစ္မျဖစ္ဘဲ အခုစြပ္စြဲေျပာေနသလိုမ်ဳိး ခိုးဝင္လာခ့ဲသူမ်ား ျဖစ္ခ့ဲရင္ အ့ဲဒီတုန္းက ဘာလို႔ FRC ကဒ္ထုတ္မေပးဘဲ ႏိုင္ငံသားစစ္စစ္ကုိမွထုတ္ေပးတ့ဲ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ ထုတ္ေပးခ့ဲတာလဲ။
တကယ္ေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံသားျပႆနာကုိ အာဏာ႐ွင္ဦးေနဝင္းက စခ့ဲတာပါ။ ဗုဒၶဘာသာဝင္မဟုတ္ရင္ ႏိုင္ငံသားမစစ္ဘူးဆိုတ့ဲ အေငြ႔အသက္ပါဝင္ေနတ့ဲ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကုိ ေရးဆြဲျပဌာန္းလိုက္တယ္။ အ့ဲဒီဥပေဒဟာ အထူးသျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ ႏိုင္ငံျခားသားအဆင့္ေရာက္ေစေအာင္ ေရးဆြဲတ့ဲ ဥပေဒျဖစ္တယ္။ အာဏာ႐ွင္ ဦးေနဝင္းကေတာ့ သူေရးဆြဲတ့ဲဥပေဒကုိ သူကုိယ္တိုင္ ၀ုန္းဒုိင္းႀကဲ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခ့ဲတာမဟုတ္ပါဘူး။ သူက မ်ဳိးေစ့ခ်လိုက္တ့ဲသေဘာနဲ႔ အ့ဲဒီဥပေဒကုိ ေရးဆြဲျပဌာန္းလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကုိ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္လာတာက အာဏာ႐ွင္ေနဝင္းရဲ႕ ေနာက္မ်ဳိးဆက္အာဏာ႐ွင္ေတြကပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးက အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ရိွသူေတြကုိ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္လဲေပးမယ္ဆိုၿပီး ေလွ်ာက္ခိုင္းခ့ဲတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြလည္း အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ ကုိင္ေဆာင္ေနေတာ့ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္အတြက္ ေလွ်ာက္ခ့ဲၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ တျခားေသာ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ ကုိင္ေဆာင္ခ့ဲသူအားလံုးကုိ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ တန္းထုတ္ေပးခ့ဲေသာ္လည္း အတူတူေလွ်ာက္ခ့ဲတ့ဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိေတာ့ ယခုထိ ဘာအေၾကာင္းမွ မျပန္ေသးပါဘူး။ ၾကားကာလေလးမွာလည္း အ့ဲဒီ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ကုိ အသုံးျပဳခြင့္မေပးခ့ဲဘဲ ေတြ႔တာနဲ႔ သိမ္းဆည္းလိုက္ပါတယ္။
၁၉၉၄ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပုိင္းမွာ အာဏာ႐ွင္ သန္းေရႊလက္ထက္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ၫႊန္႔ ဦးေဆာင္ဖြဲ႔စည္းခ့ဲတ့ဲ န၊စ၊က ဆိုတ့ဲအဖြဲ႔က ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အျဖဴကဒ္ေခၚ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပားတစ္ခု ထုတ္ေပးလာခ့ဲပါတယ္။ ဒီယာယီသက္ေသခံကဒ္ကုိ အ့ဲတုန္းက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္ခ့ဲၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ အာဏာ႐ွင္ပါဝါ ဟုန္းဟုန္းေတာက္ခ့ဲတ့ဲကာလဆိုေတာ့ ေနာက္ဆုံးမွာ အာဏာ႐ွင္တို႔ဖိအားကုိ ဘယ္လိုမွမလြန္ဆန္ႏိုင္ခ့ဲလို႔ မျဖစ္မေန လက္ခံခ့ဲရပါတယ္။ ဒီကဒ္ျပားထုတ္ေပးခ့ဲတုန္းက ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ ဒီကဒ္ျပားဟာ ႏိုင္ငံသားမစီစစ္ခင္အထိ ယာယီသေဘာနဲ႔ ထုတ္ေပးတာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာခ့ဲတယ္။ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ ႏွစ္ ၂၀ အထိ ဘာကဒ္ျပားမွ လဲလွယ္မေပးခ့ဲပါဘူး။
ေနာက္တစ္ခါ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အမိန္႔နဲ႔ ဒီယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ကုိလည္း ဒီအတိုင္း သိမ္းဆည္းလိုက္ၿပီး ေျပစာတစ္ခုစီပဲ ထုတ္ေပးလိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ေနာက္တစ္ခါ National Verification Card - ႏိုင္ငံသားစီစစ္ခံရမယ့္သူရဲ႕ သက္ေသခံကဒ္ျပားကုိ ထုတ္ေပးဖို႔ႀကိဳးစားလာခ့ဲတယ္။ ဒီသက္ေသခံကဒ္ျပားကုိ ဘယ္႐ိုဟင္ဂ်ာကမွ လက္ခံလိုစိတ္မရိွၾကဘူး။ အားလံုးက ဒုကၡမ်ဳိးစုံကုိ ရင္ဆိုင္ၿပီး တညီတၫႊတ္တည္း ဆန္႔က်င္ေနၾကတာပါ။ ဒီကဒ္မကုိင္ရင္ ငါးဖမ္းခြင့္မေပးဘူး။ ခရီးသြားလာဖို႔ ထုတ္ေပးတ့ဲ ပုံစံ(၄) ထုတ္မေပးဘူး။ အိမ္ေဆာက္ခြင့္မေပးဘူး .. စသည္ျဖင့္ အာဏာပိုင္ေတြက အမ်ဳိးမ်ဳိး အက်ပ္ကုိင္ၿပီး ဖိအားေပးလာၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြက ဒီ NVC ကဒ္ျပားဟာ တို႔နဲ႔ မဆိုင္ဘူး၊ တို႔ကုိင္ေဆာင္ရမယ့္ ကဒ္တစ္ခု မဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး ဥပေဒေဘာင္အတြင္းကေန ယခုအခ်ိန္ထိ ဆန္႔က်င္ေနၾကတာျဖစ္တယ္။
NVC နဲ႔ အစုိးရရဲ႕ မ႐ိုးသားမႈ
NVC ကုိင္ေဆာင္ေစၿပီး ၁၉၈၂ ႏုိင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရး ေဆာင္ရြက္တ့ဲ Process ဟာ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံက ေျပာင္းေရြ႕ အေျခခ်ေနတ့ဲ ႏိုင္ငံျခားသားေတြကုိ ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသားလုပ္တ့ဲ Process ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဘယ္ႏိုင္ငံကမွ ေျပာင္းေရြ႕လာခဲ့တ့ဲ လူေတြမဟုတ္ပါဘူး။ ရခိုင္ေဒသရဲ႕ ဌာေနလူမ်ဳိးစုျဖစ္တယ္ဆိုတာ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလက္ထက္၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏု လက္ထက္ကတည္းက တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး ဌာေနလူမ်ဳိးစုတစ္ခုကုိ ႏိုင္ငံျခားသားအသြင္နဲ႔ စီစစ္မယ္ဆိုတ့ဲဟာက အစုိးရရဲ႕ မ႐ိုးသားမႈတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ဒီ NVC ကုိ ဆန္႔က်င္ေနတာျဖစ္တယ္။
ေနာက္တစ္ခုက NVC ဆိုတာ ဘာအေထာက္အထားမွမရိွသူကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္ေနသူဆိုတ့ဲ အေထာက္အထားအျဖစ္ ထုတ္ေပးေနတာျဖစ္တယ္လို႔ လ.ဝ.က တာဝန္ရိွသူေတြက ဆိုပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာတိုင္းမွာေတာ့ အေထာက္အထား တစ္မ်ဳိးမဟုတ္ တစ္မ်ဳိးရိွေနတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕မွာ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ရိွတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်ဳိ႕မွာ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္ဖူးေၾကာင္း ေျပစာရိွတယ္။ အနည္းဆုံး အိမ္ေထာင္စုစာရင္းေတာ့ ရိွတယ္။ န.စ.က ဖြဲ႔စည္းကတည္းကစၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ အမည္နဲ႔ ႏွစ္တိုင္းႏွစ္ႀကိမ္စီ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ စစ္ေဆးခ့ဲတယ္။ ဒါေပမယ့္ န.စ.က အေနနဲ႔ ခိုးဝင္လာတ့ဲလူဆိုၿပီး တစ္ေယာက္တေလမွ ျပႏိုင္ခ့ဲဖူးတယ္ရယ္လို႔ မရိွခ့ဲပါဘူး။ ဆိုေတာ့ ဒီလို ႏွစ္တိုင္းႏွစ္ႀကိမ္စီ စစ္ေဆးခ့ဲတ့ဲ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းကေရာ ဒီႏိုင္ငံမွာ အရင္ကတည္းက မွီတင္းေနထိုင္ေနတယ္ဆိုတ့ဲ အေထာက္အထား မမည္ဘူးလား။
ေနာက္တစ္ခုက အဘိုးအဘြား၊ မိဘႏွစ္ပါးမွာ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ ရိွေနရင္ သူတို႔ သားသမီး ေျမးျမစ္မွာလည္း အေထာက္အထား ရိွတယ္သေဘာသက္ေရာက္တယ္မဟုတ္လား။ လက္ဝယ္မရိွျခင္းဟာ အာဏာ႐ွင္လက္ထက္ လ.ဝ.က တာဝန္ရိွသူေတြက ခြဲျခားၿပီး ထုတ္မေပးလို႔ ျဖစ္တယ္။ ရိွတ့ဲဟာကုိေတာင္ သိမ္းဆည္းခ့ဲတာပဲေလ။ ဆိုေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာတိုင္းမွာ သက္ေသခံစရာ စာရြက္စာတမ္းေတြ ရိွေနတာေၾကာင့္ ဒီဘာမွမရိွမွ ကုိင္ေဆာင္ရမယ္ဆိုတ့ဲ NVC ကဒ္ကုိ ဥပေဒေဘာင္းအတြင္းကေန ဆန္႔က်င္ၿပီး လက္မခံတာျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခုက ဒီ NVC ကုိင္ၿပီးရင္ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးအတြက္ ေလွ်ာက္ထားႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အစုိးရအေနနဲ႔ တကယ္႐ိုးသားရင္ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကုိင္ေဆာင္သူေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕မ်ဳိးဆက္ေတြကုိ ဘာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ အရင္ဆုံး ထုတ္မေပးတာလဲ။ ဒီလို မ႐ိုမသားမႈေတြ အတိုင္းသားျမင္ေနရလို႔လည္း ဒီ NVC ကုိ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ လက္မခံတာျဖစ္တယ္။
လ.ဝ.က အတြင္းဝန္ ဦးျမင့္ႀကိဳင္ စြပ္စြဲသလိုမ်ဳိး အၾကမ္းဖက္သမားေတြ ၿခိမ္းေျခာက္လို႔၊ NVC အတြက္ အစုိးရနဲ႔ ပူးေပါင္းရင္ အသတ္ခံရလို႔ ေဒသခံေတြက NVC လက္မခံတာ ဆိုတ့ဲစကားက တကယ္ေတာ့ အေျခအျမစ္မရိွတ့ဲ ယုတၱိမဆန္တ့ဲ အာဏာ႐ွင္ဆန္တ့ဲ စကားေတြျဖစ္ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ NVC လက္မခံတ့ဲ တစ္ခုတည္းေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ဟာ အစုိးရရဲ႕ ဒီလိုမ်ဳိး မ႐ိုးမသား လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
လြန္ခ့ဲတ့ဲ စက္တင္ဘာလက ေမာင္ေတာကုိ NVC စည္း႐ုံးေရးခရီး ေရာက္လာတ့ဲ အဖြဲ႔ကုိ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာတစ္ဦးက "၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ေလွ်ာက္ထားတ့ဲဟာေတြကုိ စီစစ္ၿပီး ေပးသင့္ေပးထိုက္တ့ဲဟာကုိေရာ ထုတ္ေပးဖို႔ အစီအစဥ္မရိွဘူးလား" ဆိုၿပီး သိပ္႐ုိး႐ွင္းတ့ဲ ေမးခြန္းတစ္ခု ေမးလိုက္ပါတယ္။ အ့ဲဒီစည္း႐ုံးေရးမွာပါလာတ့ဲ လ.ဝ.က တာဝန္ရိွသူရဲ႕ အေျဖကေတာ့ "အ့ဲဒါေတြက စစ္အစုိးရလက္ထက္တုန္းက ေဆာင္ရြက္ခ့ဲတာ၊ အခုက ဒီမိုကေရစီ အစုိးရေပါ့ဗ်ာ၊ အ့ဲဒီ စစ္အစုိးရရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ အသက္မဝင္ေတာ့ဘူး" တ့ဲ။ ဆိုေတာ့ ေဒသခံ႐ုိဟင္ဂ်ာႀကီးက ထပ္ေမးခြန္းထုတ္ပါေရာ့။ "ဒါဆို အ့ဲဒီစစ္အစုိးရက ေရးဆြဲျပဌာန္းတ့ဲ ၁၉၈၂ ႏုိင္ငံသားဥပေဒကေရာ ဘာေၾကာင့္အခုထိ အသက္ဝင္ေနရတာပါလိမ့္"။ ဒီတစ္ခါ လ.ဝ.က တာဝန္ရိွသူႀကီးမွာေတာ့ အထက္ကုိ တင္ျပပါမယ္ဆိုတ့ဲ အေျဖမွအပ က်န္အေျဖမရိွခ့ဲပါဘူး။ ဒါေတြက မ႐ုိးသားတ့ဲအစုိးရရဲ႕ လကၡဏာပါပဲ။
ေခတ္အဆက္ဆက္ အာဏာ႐ွင္နဲ႔ အာဏာ႐ွင္လက္ပါးေစေတြရဲ႕ ဝါဒျဖန္႔မႈ
- ၁၉၅၃ ခုႏွစ္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ ထုတ္ေပးတာဟာ ဦးႏုအစုိးရက ႏိုင္ငံေရးအရ အျမတ္ထုတ္ခ်င္လို႔ ထုတ္ေပးတာဆိုၿပီး အာဏာ႐ွင္ခင္ၫႊန္႔က စာအုပ္ေရးၿပီးေတာင္ ဝါဒျဖန္႔ပါတယ္။
- အခုတစ္ခါ ေနာက္ဝါဒျဖန္႔ေနသူအခ်ဳိ႕က ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ေလာက္က အာဏာ႐ွင္ ခင္ၫႊန္႔တို႔ ထုတ္ေပးတ့ဲ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပားကုိ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာပဲ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီက မဲလိုခ်င္လို႔ ေဖာ့ေဖာ့သီသီ ထုတ္ေပးခ့ဲတယ္လို႔ ဝါဒမွားေတြ ျဖန္႔ေနခ့ဲၾကျပန္တယ္။
- ဆိုေတာ့ အခု ဒီ NVC ကုိလည္း မၾကာတ့ဲ တစ္ေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစုိးရက မဲလိုခ်င္လို႔ ထုတ္ေပးခ့ဲတ့ဲကဒ္ဆိုၿပီး လူေတြက ေျပာၾကမွာ ေသခ်ာပါတယ္။
႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံသားကိစၥ ဘယ္လိုလုပ္ရင္ အဆင္ေျပႏိုင္မလဲ
ပထမဆုံးအဆင့္အေနန႔ဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ရခိုင္ေဒသရဲ႕ ဌာေနလူမ်ဳိးစုတစ္စု ျဖစ္တယ္ဆိုတာကုိ ဖင္ပိတ္ျငင္းေနမယ့္အစား သမိုင္းအေထာက္အထားကုိ ကုိးကားၿပီး မွန္ကန္စြာ အသိအမွတ္ျပဳေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွလည္း ျပည္သူလူထုက မဟုတ္မမွန္ဝါဒျဖန္႔ေနသူေတြနဲ႔ အမွန္တရားကုိ ခြဲျခား သိရိွႏိုင္မွာပါ။
ဒုတိယအဆင့္အေနျဖင့္ အစုိးရအေနနဲ႔ ဒီႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းကုိေဆာင္ရြက္တ့ဲအခါ မွန္မွန္ကန္ကန္နဲ႔ စိတ္ထားျဖဴျဖဴနဲ႔ တရားမွ်တစြာ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဥပမာ အမ်ဴိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ ကုိင္ေဆာင္သူမ်ားနဲ႔ ၎တို႔ရဲ႕မ်ဳိးဆက္ေတြကုိ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ တိုက္႐ိုက္ ထုတ္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အာဏာ႐ွင္တို႔ေရးဆြဲျပဌာန္းခ့ဲတ့ဲ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကုိ ေခတ္နဲ႔အညီ ျပင္ဆင္ဖို႔လိုပါတယ္။
တတိယအဆင့္အေနနဲ႔ NVC ထုတ္ေပးၿပီးမွ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ဖို႔ဆိုတ့ဲ လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ အသုံးမျပဳဖို႔လိုပါတယ္။ အမ်ဳိးမ်ဳိးအက်ပ္ကုိင္ၿပီး အတင္းအဓမၼ NVC ထုတ္ေပးေနတာေတြ ရပ္တန္႔ဖို႔ လိုပါတယ္။
အေရးႀကီးဆုံးအခ်က္က ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံသားကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းက အမ်ားျပည္သူေလးစားတ့ဲ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာပညာတတ္ေတြကုိ ေခၚၿပီး ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုကုိ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာလုပ္ဖို႔လိုတယ္။ အ့ဲဒီေဆြးေႏြးပြဲကတဆင့္ အေကာင္းဆုံးအေျဖတစ္ခုကုိ ေဆြးေႏြးညိွနိႈင္း႐ွာေဖြၿပီး ထိုအေျဖအတိုင္း ေဆာင္ရြက္သြားမွသာ ဒီကိစၥ ထင္သလို ခက္ခဲမွာမဟုတ္ဘဲ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရတာမွာလဲ အဆင္ေျပေခ်ာမြတ္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
- အခုတစ္ခါ ေနာက္ဝါဒျဖန္႔ေနသူအခ်ဳိ႕က ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ေလာက္က အာဏာ႐ွင္ ခင္ၫႊန္႔တို႔ ထုတ္ေပးတ့ဲ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပားကုိ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာပဲ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီက မဲလိုခ်င္လို႔ ေဖာ့ေဖာ့သီသီ ထုတ္ေပးခ့ဲတယ္လို႔ ဝါဒမွားေတြ ျဖန္႔ေနခ့ဲၾကျပန္တယ္။
- ဆိုေတာ့ အခု ဒီ NVC ကုိလည္း မၾကာတ့ဲ တစ္ေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစုိးရက မဲလိုခ်င္လို႔ ထုတ္ေပးခ့ဲတ့ဲကဒ္ဆိုၿပီး လူေတြက ေျပာၾကမွာ ေသခ်ာပါတယ္။
႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံသားကိစၥ ဘယ္လိုလုပ္ရင္ အဆင္ေျပႏိုင္မလဲ
ပထမဆုံးအဆင့္အေနန႔ဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ရခိုင္ေဒသရဲ႕ ဌာေနလူမ်ဳိးစုတစ္စု ျဖစ္တယ္ဆိုတာကုိ ဖင္ပိတ္ျငင္းေနမယ့္အစား သမိုင္းအေထာက္အထားကုိ ကုိးကားၿပီး မွန္ကန္စြာ အသိအမွတ္ျပဳေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွလည္း ျပည္သူလူထုက မဟုတ္မမွန္ဝါဒျဖန္႔ေနသူေတြနဲ႔ အမွန္တရားကုိ ခြဲျခား သိရိွႏိုင္မွာပါ။
ဒုတိယအဆင့္အေနျဖင့္ အစုိးရအေနနဲ႔ ဒီႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းကုိေဆာင္ရြက္တ့ဲအခါ မွန္မွန္ကန္ကန္နဲ႔ စိတ္ထားျဖဴျဖဴနဲ႔ တရားမွ်တစြာ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဥပမာ အမ်ဴိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ ကုိင္ေဆာင္သူမ်ားနဲ႔ ၎တို႔ရဲ႕မ်ဳိးဆက္ေတြကုိ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ တိုက္႐ိုက္ ထုတ္ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အာဏာ႐ွင္တို႔ေရးဆြဲျပဌာန္းခ့ဲတ့ဲ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒကုိ ေခတ္နဲ႔အညီ ျပင္ဆင္ဖို႔လိုပါတယ္။
တတိယအဆင့္အေနနဲ႔ NVC ထုတ္ေပးၿပီးမွ ႏိုင္ငံသားစီစစ္ဖို႔ဆိုတ့ဲ လုပ္ငန္းစဥ္ဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ အသုံးမျပဳဖို႔လိုပါတယ္။ အမ်ဳိးမ်ဳိးအက်ပ္ကုိင္ၿပီး အတင္းအဓမၼ NVC ထုတ္ေပးေနတာေတြ ရပ္တန္႔ဖို႔ လိုပါတယ္။
အေရးႀကီးဆုံးအခ်က္က ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံသားကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းက အမ်ားျပည္သူေလးစားတ့ဲ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာပညာတတ္ေတြကုိ ေခၚၿပီး ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုကုိ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာလုပ္ဖို႔လိုတယ္။ အ့ဲဒီေဆြးေႏြးပြဲကတဆင့္ အေကာင္းဆုံးအေျဖတစ္ခုကုိ ေဆြးေႏြးညိွနိႈင္း႐ွာေဖြၿပီး ထိုအေျဖအတိုင္း ေဆာင္ရြက္သြားမွသာ ဒီကိစၥ ထင္သလို ခက္ခဲမွာမဟုတ္ဘဲ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရတာမွာလဲ အဆင္ေျပေခ်ာမြတ္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
MYARF
RB News
8.11.2017
လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ ဆိုင္ရာ ဥေရာပသမဂၢ ေကာ္မစ္႐ွင္နာ Christos Stylianides က ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားကုိ ႏွစ္ရက္ၾကာ အလည္အပတ္သြားခ့ဲၿပီးေနာက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ လိုအပ္မႈ ပမာဏေတြက ၎အား တုန္လႈပ္ေစခ့ဲသည္ဟု Al Waght သတင္းတစ္ရပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ဖိႏွိပ္ခံရမႈ အတိဒုကၡမ်ားသည္ လူမ်ဳိးတုံးသုတ္သင္ခံေနရမႈႏွင့္ လံုးဝနီးပါးတူညီေနသည္ဟု ဥေရာပသမဂၢ အေနျဖင့္ ေနာက္ဆုံး၌ ဝန္ခံလိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။
"လူတိုင္းလူတိုင္းမွာ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးေတြ ခံစားပိုင္ခြင့္ရိွမယ္ဆိုတာကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ျမန္မာအစုိးရကုိ ျဖစ္ေအာင္ေျပာျပရမယ္၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေတြ႔ၾကံဳရင္ဆိုင္ေနရတာကုိ ေဖာ္ျပဖို႔ 'လူမ်ဳိးတုန္းသုတ္သင္မႈ' ဆိုတ့ဲ စကားလံုးသာရိွတယ္လို႔ ေျပာခ့ဲတ့ဲ ကုလသမဂၢအေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ေျပာစကားကုိ လည္း ကၽြန္ေတာ္ သေဘာတူတယ္" ဟု ၎က ဆိုသည္။
လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ ဆိုင္ရာ ဥေရာပသမဂၢ ေကာ္မစ္႐ွင္နာ Christos Stylianides က ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားကုိ ႏွစ္ရက္ၾကာ အလည္အပတ္သြားခ့ဲၿပီးေနာက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ လိုအပ္မႈ ပမာဏေတြက ၎အား တုန္လႈပ္ေစခ့ဲသည္ဟု Al Waght သတင္းတစ္ရပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ဖိႏွိပ္ခံရမႈ အတိဒုကၡမ်ားသည္ လူမ်ဳိးတုံးသုတ္သင္ခံေနရမႈႏွင့္ လံုးဝနီးပါးတူညီေနသည္ဟု ဥေရာပသမဂၢ အေနျဖင့္ ေနာက္ဆုံး၌ ဝန္ခံလိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္ပါသည္။
"လူတိုင္းလူတိုင္းမွာ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးေတြ ခံစားပိုင္ခြင့္ရိွမယ္ဆိုတာကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ျမန္မာအစုိးရကုိ ျဖစ္ေအာင္ေျပာျပရမယ္၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေတြ႔ၾကံဳရင္ဆိုင္ေနရတာကုိ ေဖာ္ျပဖို႔ 'လူမ်ဳိးတုန္းသုတ္သင္မႈ' ဆိုတ့ဲ စကားလံုးသာရိွတယ္လို႔ ေျပာခ့ဲတ့ဲ ကုလသမဂၢအေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ေျပာစကားကုိ လည္း ကၽြန္ေတာ္ သေဘာတူတယ္" ဟု ၎က ဆိုသည္။
ဩဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔၌ ျဖစ္ပြားခ့ဲေသာ အေရးအခင္းေနာက္ပိုင္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွ ႐ိုဟင္ဂ်ာေပါင္း ၆၀၇၀၀၀ ေက်ာ္သည္ မိမိ၏ေနရပ္ရင္းကုိ စြန္႔ခြာခ့ဲရၿပီး ဘဂၤလားေဒ႐ွ္႕ႏိုင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ခိုလံႈေနရသည္ဟု ကုလသမဂၢက ထုတ္ျပန္ေျပာၾကားထားသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားသည္ ျမန္မာစစ္တပ္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး ေခါင္းစဥ္တပ္၍ ျမန္မာလက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အစြန္းေရာက္မ်ားက ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး၊ ကေလးသူငယ္မ်ားပါ မက်န္ သုတ္သင္ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ေနအိမ္မ်ားမွ လုယက္ျခင္း၊ ေက်းရြာမ်ားကုိ မီးရႈိ႕ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ားသည္ ျမန္မာစစ္တပ္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး ေခါင္းစဥ္တပ္၍ ျမန္မာလက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အစြန္းေရာက္မ်ားက ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး၊ ကေလးသူငယ္မ်ားပါ မက်န္ သုတ္သင္ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ေနအိမ္မ်ားမွ လုယက္ျခင္း၊ ေက်းရြာမ်ားကုိ မီးရႈိ႕ျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ထြက္ေျပးလာခဲ့သူမ်ား ျဖစ္သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Abul Hasan Mahmood Ali ၏ အဆိုအရ ႐ိုဟင္ဂ်ာေပါင္း ၃၀၀၀ နီးပါးသည္ ျမန္မာလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အစြန္းေရာက္မ်ား၏ သတ္ျဖတ္ျခင္းကုိခံခ့ဲရၿပီး၊ အျခားေသာ သတင္းရင္းျမစ္မ်ားက ႐ိုဟင္ဂ်ာေပါင္း ၆၀၀၀ ေက်ာ္ အသတ္ခံခ့ဲရသည္ဟု ဆုိသည္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad al-Hussein ကလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေတြ႔ၾကံဳရင္ဆိုင္ေနရေသာ အတိဒုကၡမ်ားကုိ စနစ္တက် စီမံကိန္းဆြဲထားသည့္ လူမ်ဳိးတုံး သုတ္သင္မႈ ဆို၍ အေစာပိုင္းကာလတြင္ လူသိ႐ွင္ၾကားေျပာၾကားခ့ဲသည္။
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid Ra’ad al-Hussein ကလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား ေတြ႔ၾကံဳရင္ဆိုင္ေနရေသာ အတိဒုကၡမ်ားကုိ စနစ္တက် စီမံကိန္းဆြဲထားသည့္ လူမ်ဳိးတုံး သုတ္သင္မႈ ဆို၍ အေစာပိုင္းကာလတြင္ လူသိ႐ွင္ၾကားေျပာၾကားခ့ဲသည္။
MYARF
RB News
7.11.2017
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၊ သိဟုိဠ္ကြၽန္းေက်းရြာအုပ္စု ဟာဘီရြာကုိ ျမန္မာလက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားက စီးနင္းဝင္ေရာက္ၿပီး အသက္ ၈၂ ႏွစ္အရြယ္အဘိုးအိုအပါအဝင္ အျပစ္မ့ဲရြာသား ၃၈ ဦးကုိ ဖမ္းဆီးသြားေၾကာင္း သတင္းရရိွပါသည္။
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၊ သိဟုိဠ္ကြၽန္းေက်းရြာအုပ္စု ဟာဘီရြာကုိ ျမန္မာလက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားက စီးနင္းဝင္ေရာက္ၿပီး အသက္ ၈၂ ႏွစ္အရြယ္အဘိုးအိုအပါအဝင္ အျပစ္မ့ဲရြာသား ၃၈ ဦးကုိ ဖမ္းဆီးသြားေၾကာင္း သတင္းရရိွပါသည္။
ႏုိဝင္ဘာလ (၇) ရက္ နံနက္ ၅ နာရီအခ်ိန္တြင္ စစ္တပ္ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဟာဘီရြာကုိ ဝန္းရံပိတ္ဆို႔ထားခဲ့ၿပီး နံနက္ ၆ နာရီေက်ာ္ခန္႔အခ်ိန္တြင္ ဌာနေပါင္းစုံပါဝင္ေသာ အဖြဲ႔က ရြာထဲကုိ စီးနင္းဝင္ေရာက္ကာ ရြာသားမ်ားကုိ တစ္ဦးမက်န္ ေနအိမ္မ်ားမွ ထြက္လာၿပီး အစည္းအေဝးလာတက္ရန္ ေၾကညာခဲ့သည္။
"အရင္ဆုံး မနက္အေစာႀကီးတည္းက ရြာပတ္ပတ္လည္ကုိ စစ္တပ္နဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဝန္းရံလိုက္တယ္။ အ့ဲဒါက်ေနာ္တို႔ ပထမ မသိလိုက္ဘူး။ မနက္ ၆ နာရီက်မွ ကားတစ္စီးရြာထဲ ဝင္လာၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသားေတြအားလံုး တစ္ေယာက္မက်န္ အိမ္က ထြက္လာပါ။ အစည္းအေဝးလုပ္မယ္ ဆိုၿပီး ေျပာတယ္။ မထြက္လာရင္ ေတြ႔တ့ဲလူကုိ ေသနတ္ပစ္မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း အ့ဲေနရာကုိ သြားလိုက္တာေပါ့" ဟု စစ္တပ္ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔တုိ႔ ဟာဘီရြာကုိ စီးနင္း၀င္ေရာက္ခဲ့ပုံကုိ ဟာဘီရြာသား တစ္ဦးက ေျပာျပသည္။
အဆိုပါအဖြဲ႔က ေက်းရြာသားမ်ားကုိ အစည္းအေဝးက်င္းပသည့္ ပုံစံျဖင့္ ေျပာဆုိရာတြင္ မိမိတုိ႔ေက်းရြာတြင္ ေအးေအးေဆးေဆး ေနထိုင္ၾကရန္၊ မၾကာခင္ကာလအတြင္း လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးကုိ ူယခင္အတိုင္း ဖြင့္ေပးမည္၊ ေက်ာင္းမ်ား၊ ေစ်းမ်ားကုိလည္း မၾကာခင္ဖြင့္ေပးမည္ဟု ေျပာသည္။ ထို႔ေနာက္ အစည္းအေဝး တက္ေရာက္လာသူမ်ားကုိ ငါးေယာက္တစ္အုပ္စုစီ ဓာတ္ပုံမ်ား ႐ိုက္ယူခ့ဲသည္။ ဓါတ္ပုံမ်ား ရုိက္ကူးၿပီးေနာက္ အစည္းအေဝးတက္ေရာက္လာသူမ်ားထဲမွ ၎တို႔စိတ္ႀကိဳက္ အမ်ဳိးသား ၃၈ ဦးကုိ ေရြးခ်ယ္၍ ဖမ္းဆီးကာ ကားေပၚတင္၍ ေခၚေဆာင္သြားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ၃၈ ဦးတြင္ ဟာဘီရြာမွ ၃၃ ဦး၊ သီဟုိဠ္ကြၽန္းအလယ္အုပ္စုမွ ၄ ဦးႏွင့္ ႏြား႐ုံေတာင္ရြာသား တစ္ဦးတုိ႔ပါ၀င္သည္။ ထိုအထဲတြင္ အသက္ ၈၂ ႏွစ္အရြယ္ ဦးႏူရ္အာမတ္ အပါအဝင္ လုပ္အားေပး ေက်ာင္းဆရာ ႏွစ္ဦး၊ ဦးဟာလာမ်ာ (အၿငိမ္းစား မ.ယ.က စာေရး)၊ ပညာတတ္လူငယ္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ဘာသာေရးဆရာမ်ားလည္း ပါဝင္သည္။
သီဟုိဠ္ကြၽန္းေက်းရြာအုပ္စုမွ ရြာအမ်ားစုကုိ ျမန္မာလက္နက္ကုိင္တပ္ဖဲြ႔မ်ားက ဩဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ မီးရိႈ႕ခဲ့ၿပီး ယင္းေက်းရြာမ်ားမွ ေဒသခံအမ်ားစုသည္ ဟာဘီေက်းရြာတြင္ လာေရာက္ခိုလံႈေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ခုိလႈံရန္ ေနရာမရသူအခ်ဳိ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပး ခုိလႈံလ်က္ရွိသည္။
"အရင္ဆုံး မနက္အေစာႀကီးတည္းက ရြာပတ္ပတ္လည္ကုိ စစ္တပ္နဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဝန္းရံလိုက္တယ္။ အ့ဲဒါက်ေနာ္တို႔ ပထမ မသိလိုက္ဘူး။ မနက္ ၆ နာရီက်မွ ကားတစ္စီးရြာထဲ ဝင္လာၿပီးေတာ့ အမ်ဳိးသားေတြအားလံုး တစ္ေယာက္မက်န္ အိမ္က ထြက္လာပါ။ အစည္းအေဝးလုပ္မယ္ ဆိုၿပီး ေျပာတယ္။ မထြက္လာရင္ ေတြ႔တ့ဲလူကုိ ေသနတ္ပစ္မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း အ့ဲေနရာကုိ သြားလိုက္တာေပါ့" ဟု စစ္တပ္ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔တုိ႔ ဟာဘီရြာကုိ စီးနင္း၀င္ေရာက္ခဲ့ပုံကုိ ဟာဘီရြာသား တစ္ဦးက ေျပာျပသည္။
အဆိုပါအဖြဲ႔က ေက်းရြာသားမ်ားကုိ အစည္းအေဝးက်င္းပသည့္ ပုံစံျဖင့္ ေျပာဆုိရာတြင္ မိမိတုိ႔ေက်းရြာတြင္ ေအးေအးေဆးေဆး ေနထိုင္ၾကရန္၊ မၾကာခင္ကာလအတြင္း လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးကုိ ူယခင္အတိုင္း ဖြင့္ေပးမည္၊ ေက်ာင္းမ်ား၊ ေစ်းမ်ားကုိလည္း မၾကာခင္ဖြင့္ေပးမည္ဟု ေျပာသည္။ ထို႔ေနာက္ အစည္းအေဝး တက္ေရာက္လာသူမ်ားကုိ ငါးေယာက္တစ္အုပ္စုစီ ဓာတ္ပုံမ်ား ႐ိုက္ယူခ့ဲသည္။ ဓါတ္ပုံမ်ား ရုိက္ကူးၿပီးေနာက္ အစည္းအေဝးတက္ေရာက္လာသူမ်ားထဲမွ ၎တို႔စိတ္ႀကိဳက္ အမ်ဳိးသား ၃၈ ဦးကုိ ေရြးခ်ယ္၍ ဖမ္းဆီးကာ ကားေပၚတင္၍ ေခၚေဆာင္သြားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသည့္ ၃၈ ဦးတြင္ ဟာဘီရြာမွ ၃၃ ဦး၊ သီဟုိဠ္ကြၽန္းအလယ္အုပ္စုမွ ၄ ဦးႏွင့္ ႏြား႐ုံေတာင္ရြာသား တစ္ဦးတုိ႔ပါ၀င္သည္။ ထိုအထဲတြင္ အသက္ ၈၂ ႏွစ္အရြယ္ ဦးႏူရ္အာမတ္ အပါအဝင္ လုပ္အားေပး ေက်ာင္းဆရာ ႏွစ္ဦး၊ ဦးဟာလာမ်ာ (အၿငိမ္းစား မ.ယ.က စာေရး)၊ ပညာတတ္လူငယ္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ဘာသာေရးဆရာမ်ားလည္း ပါဝင္သည္။
သီဟုိဠ္ကြၽန္းေက်းရြာအုပ္စုမွ ရြာအမ်ားစုကုိ ျမန္မာလက္နက္ကုိင္တပ္ဖဲြ႔မ်ားက ဩဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ မီးရိႈ႕ခဲ့ၿပီး ယင္းေက်းရြာမ်ားမွ ေဒသခံအမ်ားစုသည္ ဟာဘီေက်းရြာတြင္ လာေရာက္ခိုလံႈေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ခုိလႈံရန္ ေနရာမရသူအခ်ဳိ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပး ခုိလႈံလ်က္ရွိသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စက္တာဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔၌ ေျပာၾကားခ့ဲေသာ မိန္းခြန္းတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္က နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရးကုိ စက္တင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ အဆုံးသတ္ခဲ့ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။ လက္ေတြ႕တြင္မႈ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကားခဲ့သကဲ့သုိ႔ မဟုတ္ဘဲ ယေန႔အထိ နယ္ေျမ႐ွင္းလင္းေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ႐ုိင္ဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အိုးအိမ္မ်ားကုိ ေန႔စဥ္မျပတ္ မီးရိႈ႕လ်က္ရိွေနၿပီး ဖမ္းဆီးျခင္း၊ အစာေရစာျပတ္လပ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနလ်က္ရိွသည္။
ယေန႔ (ႏုိ၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔) နံနက္ ၂ နာရီအခ်ိန္တြင္လည္း ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဒါးပိုင္ဆရာေက်း႐ြာအုပ္စု၊ ရပ္ကြက္ (၅) မွ ႐ိုဟင္ဂ်ာေနအိမ္ ၅ လုံးႏွင့္ ဆိုင္ခန္း ၂ ခန္းတို႔ကို ျမန္မာလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ေဒသခံရခိုင္မ်ား ပူးေပါင္း၍ မီး႐ိႈ႕ခဲ့သည္။
ယေန႔လုပ္ရပ္မ်ားသည္ ယမန္ေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ၏ ေၾကညာခ်က္ကုိ ကလဲ့စားေခ်သည့္အေနျဖင့္ ျမန္မာအစုိးရက အာခံၿပီး လုပ္ေနသည္ဟု ထင္ရေၾကာင္း "ေမာင္ေတာခ႐ိုင္၏ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔" မွ တာဝန္ခံဦးမ်ဳိးျမင့္ကဆိုသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးအေပၚ က်ဴးလြန္ေနသည့္ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္မႈမ်ားကုိ ရပ္တန္႔ကရပ္တန္႔ရန္ႏွင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခ့ဲသည့္ တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားကုိ စစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ကာ အေရးယူရန္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီက ျမန္မာအစုိးရကုိ ယမန္ေန႔ညက ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ၿပီး ေတာင္းဆိုထားသည္။
ယေန႔ (ႏုိ၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔) နံနက္ ၂ နာရီအခ်ိန္တြင္လည္း ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဒါးပိုင္ဆရာေက်း႐ြာအုပ္စု၊ ရပ္ကြက္ (၅) မွ ႐ိုဟင္ဂ်ာေနအိမ္ ၅ လုံးႏွင့္ ဆိုင္ခန္း ၂ ခန္းတို႔ကို ျမန္မာလက္နက္ကုိင္တပ္ဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ေဒသခံရခိုင္မ်ား ပူးေပါင္း၍ မီး႐ိႈ႕ခဲ့သည္။
ယေန႔လုပ္ရပ္မ်ားသည္ ယမန္ေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္သည့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ၏ ေၾကညာခ်က္ကုိ ကလဲ့စားေခ်သည့္အေနျဖင့္ ျမန္မာအစုိးရက အာခံၿပီး လုပ္ေနသည္ဟု ထင္ရေၾကာင္း "ေမာင္ေတာခ႐ိုင္၏ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔" မွ တာဝန္ခံဦးမ်ဳိးျမင့္ကဆိုသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးအေပၚ က်ဴးလြန္ေနသည့္ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္မႈမ်ားကုိ ရပ္တန္႔ကရပ္တန္႔ရန္ႏွင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခ့ဲသည့္ တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားကုိ စစ္ေဆးေဖာ္ထုတ္ကာ အေရးယူရန္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီက ျမန္မာအစုိးရကုိ ယမန္ေန႔ညက ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ၿပီး ေတာင္းဆိုထားသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္၏ သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ထြက္ေျပး ခုိလႈံေနၾကသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား |
ဓါတ္ပုံသတင္း
- ရခိုင္ ဘယ္သူလဲ
- ဘာသာေရး ခုတုန္းလုပ္ ႏိုင္ငံေရး အျမတ္ထုတ္မႈ ရပ္ခ်ိန္ တန္ၿပီ
- စစ္ေတြၿမဳိ႕တြင္ မြတ္စလင္မ်ားအတြက္ စားနပ္ရိကၡာမေရာင္းရန္တားျမစ္
- ရခုိင္ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ကုိဖီအာနန္ထံသုိ႔ ေမာင္ေတာေဒသခံမ်ားမွ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ
- ယာယီကဒ္ျပား အပ္ႏွံရာတြင္ မူရင္းမရွိ၍ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကုိ ေငြက်ပ္ ၅ သိန္း ေပးရ
- သက္ဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီးမ်ား၏ လႊတ္ေတာ္ အတြင္း ေမးခြန္းမ်ား ရွင္းလင္း ေျဖၾကားခ်က္ အေပၚ သံုးသပ္ခ်က္ (အပုိင္း ၃)
- ဗုဒၶဂါယာ ဗုံးေပါက္ကြဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေကာလဟလမ်ား မျဖန္႔ရန္ အိႏၵိယ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ေတာင္းဆုိ
- ဇီးပင္ေခ်ာင္း နယ္ျခားေစာင့္တပ္ႏွင့္ ရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးတုိ႔ ပူးေပါင္း၍ ေငြညွစ္
- အႀကံ ကိုယ္စီျဖင့္ ေျမႇာက္ထိုး ပင့္ေကာ္ လုပ္ခ် လိုက္ျပန္ၿပီ
- OIC ကုိယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ စတင္