ေနာက္ဆုံးသတင္း/ေဆာင္းပါးမ်ား



အာရ္ကာန္ေဒသရဲ့ ဌာေနတုိင္းရင္းသား ရုိဟင္ဂ်ာ

ရုိေနဆန္းလြင္
RB News
27.8.2016

(၁) ၁၈၂၃ မတုိင္မီကတည္းက ျမန္မာနယ္နိမိတ္အတြင္း ရွိေနခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာတုိင္းရင္းသား၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒမွာ တုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စု ျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ ၁၈၂၃ ခုႏွစ္မတုိင္မီ ျမန္မာႏုိင္ငံ နယ္နိမိတ္အတြင္း ေနထုိင္တဲ့ မ်ဳိးႏြယ္စုျဖစ္ရမယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားတယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ဳိးႏြယ္စုက ၁၈၂၃ ခုႏွစ္မတုိင္ခင္ကတည္းက အာရ္ကာန္ေဒသ (လက္ရွိ ရခုိင္ျပည္နယ္) မွာ ရွိေနခဲ့တဲ့ မ်ဳိးႏြယ္စုတစ္စု ျဖစ္တာေၾကာင့္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒအရဆုိရင္လည္း တုိင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စု တစ္စု ျဖစ္ပါတယ္။ 

- ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံသား ေဒါက္တာဖရန္႔စစ္ဘူခ်နန္ရဲ့ ၁၇၉၉ ခုႏွစ္ မွတ္တမ္းမွာ အာရ္ကာန္ေဒသမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေျခခ်ေနထုိင္လာတဲ့ မြတ္စလင္ (မုိဟာမတ္ဒန္) မ်ားက သူတုိ႔ကုိယ္သူတုိ႔ ရုိအင္ဂ (ယေန႔ ရုိဟင္ဂ်ာ) လုိ႔ ေခၚတယ္လုိ႔ ေရးထားတဲ့အျပင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာစကား အခ်ဳိ႕ကုိပါ ေသခ်ာမွတ္တမ္းတင္ထားတယ္။ ဒါက ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ၁၈၂၃ ခုႏွစ္မတုိင္မီ ျမန္မာႏုိင္ငံ နယ္နိမိတ္အတြင္းမွာ ရွိခဲ့ပါတယ္ဆုိတဲ့ ခုိင္မာတဲ့ အေထာက္အထားတစ္ခုပါ။

၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒမွာ တုိင္းရင္းသား သတ္မွတ္ျခင္းကုိ ႏုိင္ငံေတာ္ေကာင္စီကသာ သတ္မွတ္ရမယ္လုိ႔ ျပဌာန္းထားတဲ့အတြက္ လူမ်ဳိး၊ ကုိးကြယ္တဲ့ဘာသာကုိ ခြဲျခားၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တုိင္းရင္းသားစာရင္းထဲမွာ ဆက္လက္မထားေတာ့တာ ျဖစ္တယ္။ 

ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးနဲ႔ ဘာသာစကား တူတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္တဲ့ မာရမာႀကီး၊ ဒုိင္းနက္တုိ႔ကေတာ့ တုိင္းရင္းသားစာရင္းထဲမွာ ရွိေနေသးတယ္။

(၂) ေခတ္အဆက္ဆက္ တုိင္းရင္းသား ႏုိင္ငံသား ျဖစ္လုိ႔ မဲေပးခြင့္၊ ေရြးေကာက္ခံပုိင္ခြင့္ ရခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္မ်ား

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပထမဆုံး က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲက ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလမွာပါ။ အဲဒီတုန္းက ၿဗိတိသွ်က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အိႏၵိယကေန ခြဲထုတ္ၿပီး ဒုိင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ဖ်က္သိမ္းခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အက္ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းၿပီး ၉၁ ဌာနအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကုိ ထူေထာင္တယ္။ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ မင္းတုိင္ပင္အမတ္ (၁၃၂) ဦးေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္။ ရခုိင္ေဒသမွာ တုိင္းရင္းသား မဲဆႏၵနယ္ (၉) ခု၊ အိႏၵိယအမ်ဳိးသား မဲဆႏၵနယ္ (၁) ခု ရွိခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးေတြက ျမန္မာတုိင္းရင္းသား မဲဆႏၵရွင္မ်ားအျဖစ္ မဲေပးခြင့္ရခဲ့ၿပီး ဦးဂနီမာရ္ကာန္က တုိင္းရင္းသားမဲဆႏၵနယ္ကေန မင္းတုိင္ပင္အမတ္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရတယ္။

အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ေအာင္ဆန္း-အက္တလီ စာခ်ဳပ္အရ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ (၉) ရက္ေန႔မွာ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ က်င္းပခဲ့တယ္။ အဲဒီ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘူးသီးေတာင္က ဦးအဒူဂဖားရ္နဲ႔ ေမာင္ေတာက ဦးဆုလ္တာန္အာမတ္ တုိ႔ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္တဲ့ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး အမတ္ႏွစ္ဦး ရွိခဲ့တယ္။

လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ပုိင္း ဦးေန၀င္း အာဏာမသိမ္းမီထိ ၁၉၅၁၊ ၁၉၅၆၊ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ (၃) ႀကိမ္က်င္းပခဲ့တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲတုိင္းမွာ ေမာင္ေတာ မဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ (၂) ဦး၊ ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ တစ္ဦးနဲ႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အတြက္ ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ တစ္ဦးစီ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။ ပါလီမန္ ဒီမုိကေရစီ အစုိးရလက္ထက္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသား ဦးဆုလ္တာန္မာမြတ္က ပညာေရး၀န္ႀကီး၊ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီး အျဖစ္ခန္႔အပ္ခံခဲ့ရတယ္။ ဦးဆုလ္တာန္အာမတ္ကုိ လူမ်ဳိးစုေရးရာ၀န္ႀကီးဌာန ပါလီမန္အတြင္း၀န္၊ ဦးအဒူဂဖားရ္နဲ႔ ဦးအာဘူေဘာ္ေရွာ္ တုိ႔ကုိလည္း က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန ပါလီမန္အတြင္း၀န္မ်ား အျဖစ္ခန္႔အပ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီေခတ္က ပါလီမန္အတြင္း၀န္ ဆုိတာ အခုေခတ္ ဒု-၀န္ႀကီးနဲ႔ တူတဲ့အဆင့္ပါ။

အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္း ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ ပထမဆုံးအႀကိမ္ က်င္းပခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ တစ္ဦး၊ ေမာင္ေတာမဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္တစ္ဦး ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။ တစ္ခါ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာလည္း ေမာင္ေတာမဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္တစ္ဦး ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။

စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ပါတီစုံဒီမုိကေရစီ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေမာင္ေတာမဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ ႏွစ္ဦး၊ ဘူးသီးေတာင္ မဲဆႏၵနယ္က ရုိဟင္ဂ်ာအမတ္ ႏွစ္ဦး ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီထဲက ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အမတ္ ဦးေက်ာ္မင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားျပဳေကာ္မီတီ (CRPP) မွာအဖြဲ႔၀င္တစ္ဦး အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရတယ္။

၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦး၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ တစ္ဦးနဲ႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ႏွစ္ဦး ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ခံခဲ့ရတယ္။

- ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးကုိ ဦးႏုအစုိးရလက္ထက္မွာ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့တာ မဟုတ္ဘဲ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ကတည္းက တုိင္းရင္းသား မဲဆႏၵနယ္က မဲေပးခြင့္၊ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပဳိင္ခြင့္ ေပးခဲ့တာပါ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္တဲ့ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ ပါ၀င္ခြင့္ေပးခဲ့တယ္။

(၃) ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားက ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္ ေျပာဆုိခဲ့မႈမ်ား

- ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ပထမဆုံး သမၼတ စပ္ေရႊသုိက္က အာရ္ကာန္မွာ ရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြက ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္တယ္။ တကယ္လုိ႔ သူတုိ႔က တုိင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္ဘူးဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔လည္း တုိင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာခဲ့တယ္။

- ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ပထမဆုံး ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၈ နာရီ အသံလႊင့္ မိန္႔ခြန္းမွာ “ေမာင္ေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ မ်ားတြင္ ေနထုိင္လ်က္ ရွိေသာ ျပည္ေထာင္စုသား မ်ားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္” လုိ႔ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့တယ္။

- ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဦးဗေဆြက ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔နဲ႔ (၄) ရက္ေန႔မ်ားမွာ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ေတြမွာ က်င္းပတဲ့ လူထုအစည္းအေ၀းေတြမွာ “ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ခ်င္း တုိင္းရင္းသားမ်ားကဲ့သုိ႔ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုတစ္စု ျဖစ္သည္” လုိ႔ မိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့တယ္။

- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၈) ရက္ေန႔မွာ ဒုတိယတပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးက “ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ဒီခရုိင္မွာေနထုိင္တဲ့လူေတြကို ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ေခၚပါတယ္။ ေမယုခရိုင္၏ အေနာက္ဘက္တြင္ ပါကစၥတန္ (ယခုဘဂၤလားေဒ့ရွ္) ရွိၿပီး မြတ္ဆလင္မ်ားေနၾကပါတယ္။ အေနာက္ဘက္မွာေနသူမ်ားကုိ ပါကစၥတန္ဟုေခၚၿပီး၊ ျမန္မာျပည္မွာရွိသူမ်ားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ေခၚတယ္။ ျမန္မာ၊ ပါကစၥတန္နယ္စပ္တခုတည္းမွာသာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးတုိင္းျပည္ျခား၍ ေနၾကသည္မဟုတ္၊ တရုတ္ႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ နယ္စပ္တြင္လည္း ဤသုိ႔လူမ်ဳိးခ်င္းဆက္စပ္ေနၾကသည္။ ဥပမာ - ကခ်င္မွာ လီဆူး၊ အီေကာ၊ လ၀ စသည့္လူမ်ဳိးမ်ားရွိသလို တရုတ္ျပည္တြင္လည္း ၎လူမ်ဳိးမ်ားရွိသည္။ ထုိနည္းတူ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားရွိသလုိ တရုတ္ျပည္တြင္လည္း တုိင္ ဆုိေသာရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားရွိၾကပါသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ မြန္၊ ကရင္၊ မေလးရွိသလုိ ယုိးဒယားဘက္တြင္လည္း ထုိလူမ်ဳိးမ်ားရွိၾကပါသည္။ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္တြင္လည္း ခ်င္း၊ လီေရွာ၊ နာဂလူမ်ဳိးမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာရွိသကဲ့သုိ႔ အိႏၵိယႏုိင္ငံမွာလည္းရွိၾကသည္။ အဲဒီေတာ့ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ကၽြန္ေတာ္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာခ်င္တယ္။ ေမယုခရိုင္ကုိ ျပည္ေထာင္စုထဲမွာရွိတဲ့ လူနည္းစုတစုလုိ႔သေဘာထားမယ္။ အဲဒီေတာ့အရင္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မွားခဲ့တာေတြရွိရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔အားလုံးေမ့ၾက၊ ဒီအခ်ိန္ကစၿပီး ခင္ဗ်ားတုိ႔ေမယုခရုိင္က လူေတြဟာ တုိ႔ဗမာျပည္ေထာင္စုသား၊ တုိ႔ဗမာျပည္ေထာင္စုထဲက လူမ်ဳိးစုတစုလုိ႔သေဘာထားၾကပါ။” စသည္ျဖင့္ အက်ယ္တ၀န္႔ ေျပာခဲ့တယ္။

အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း ျဖစ္ၿပီး၊ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြလည္း ရွိေနခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးကုိ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေခၚျခင္းအတြက္၊ တုိင္းရင္းသား သတ္မွတ္ျခင္းအတြက္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ျခင္း လုံး၀ (လုံး၀) မရွိခဲ့ဘူး။

(၄) ေဖ်ာက္လုိ႔ရမွာ မဟုတ္တဲ့ မွတ္တမ္းအခ်ဳိ႕

- ရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာေက်ာင္းသား/သူမ်ား အသင္းအဖြဲ႔ ထူေထာင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့ရာ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔မွာ မွတ္ပုံတင္အမွတ္ ၁၁၂/၅၉ နဲ႔ “This is to certify that Rangoon University Rohingya Student Association is one of the Registered Associations of the University of Rangoon for the academic year 1959-1960” ဆုိၿပီး ခြင့္ျပဳခ်က္ ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့တယ္။

- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေမလ (၁၅) ရက္ေန႔က စၿပီး ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ အထိ ျမန္မာ့အသံ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ဘာသာစကား အစီအစဥ္မွာ တစ္ပတ္ကုိ (၁၀) မိနစ္က်စီ (၃) ႀကိမ္ ရုိဟင္ဂ်ာဘာသာစကားနဲ႔ အသံလႊင့္ခြင့္ ေပးခဲ့တယ္။

- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ (၁၈) ရက္ေန႔မွာ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ေ၀တဲ့ တပ္မေတာ္ေခတ္ေရးစာေစာင္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၆) မွာ “ေမယုနယ္မွေလ ဘယ္လုိအေျခရွိပါလိမ့္” ေဆာင္းပါးနဲ႔ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၈) ရက္ေန႔ထုတ္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၉) က “ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ ညီအစ္ကုိတစ္ဦးကုိ ရွာေတြ႕သည့္ပမာႏွယ္” ေဆာင္းပါးေတြမွာ “ေမယုခရုိင္၊ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ အေနာက္ေျမာက္ ၿမဳိ႕နယ္မ်ားတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ေနထုိင္ၾကၿပီး၊ လူနည္းစုမွာ ရခုိင္၊ ဒုိင္းနက္၊ ၿမဳိ၊ ခမီး စေသာ လူနည္းစုမ်ားစြာ ပါ၀င္ေနထုိင္သည့္ ခရုိင္ေဒသ တစ္ခုျဖစ္ပါသည္” လုိ႔ ေဖာ္ျပထားတယ္။

- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၂၀) ရက္ေန႔မွာ ႏုိင္ငံေတာ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရုံး လက္ေအာက္ခံ နယ္ျခားေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးရဲ့ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေမယုေဒသအတြင္း ေနထုိင္ၾကသူမ်ားသည္ တုိင္းရင္းသား ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေရးသားခဲ့တယ္။

- ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၂၀) ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာမွာ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးမွ နယ္ျခားေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိ၊ ရခုိင္တုိင္းမင္းႀကီးႏွင့္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား ေမယုနယ္ျခားခရုိင္သုိ႔ ေရာက္ရွိခဲ့ၾကရာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွ လႈိက္လွဲစြာ ႀကဳိဆုိၾကေၾကာင္း၊ သူရသတၱိရွိသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ျမတ္ႏုိးလုိလားၿပီး၊ သစၥာရွိေသာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ျပည္ေထာင္စု၏ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အျပင္ ျမန္မာ့အသံ ေရဒီယုိအစီအစဥ္ ကေနလည္း အဲဒီအေၾကာင္းကုိ လႊင့္ထုတ္ခဲ့တယ္။ 

- စာေပဗိမာန္က ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ထုတ္ ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း အတြဲ (၉) စာမ်က္ႏွာ ၈၉ - ၉၀ မွာ ရခုိင္တုိင္း ေျမာက္ပုိင္း ေမယုခရုိင္တြင္ လူဦးေရး ငါးသိန္းခန္႔ရွိၿပီး ၇၅% သည္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္သည္လုိ႔ အက်ယ္တ၀န္႔ ေရးထားတယ္။

- ျမန္မာအသံ (၂၅) ႏွစ္ေျမာက္ ေငြရတုသဘင္အျဖစ္ ၁၉၇၁ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွာ ေသာတရွင္မဂၢဇင္းကုိ ထုတ္ေ၀ခဲ့ရာ စာမ်က္ႏွာ ၅၅ မွာ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွစ၍ တုိင္းရင္းသား ဘာသာစကားအျဖစ္ စတင္အသံလႊင့္ ခြင့္ျပဳသည့္ရက္စြဲမ်ားကုိ ေဖာ္ျပရာတြင္ ၁၉၄၇ တြင္ ရွမ္းႏွင့္ကခ်င္ဘာသာ၊ ၁၉၄၉ တြင္စေကာကရင္ႏွင့္ ပုိးကရင္ဘာသာ၊ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ ခ်င္းဘာသာ၊ ၁၉၆၁ တြင္ မြန္၊ ပအုိ႔၊ လားဟူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ကယား ဘာသာတ ုိ႔အသံလႊင့္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားတယ္။ မြန္၊ ပအုိ႔၊ လားဟူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာတုိ႔ျဖင့္အသံလႊင့္ခြင့္ကုိ ၁၅.၅.၆၁ ေန႔မွစ၍ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး ၁.၁၀.၆၅ ေန႔တြင္ရပ္ဆုိင္းခဲ့တယ္လုိ႔ ေရးသားထားတယ္။

- ျပည္ေထာင္စု ဆုိရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၊ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနက ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ထုတ္ အထက္တန္း ပထ၀ီ၀င္ ဖတ္စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၈၆ မွာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ျပန္႔ႏွံ႔ ေနထုိင္ၾကပုံျပရာမွာ ရခုိင္ေျမာက္ပုိင္းေဒသကုိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေနထုိင္ရာ ေဒသအျဖစ္ ျပသထားတယ္။

- ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထုတ္ ပထမႏွစ္ အေ၀းသင္တကၠသုိလ္ ပထ၀ီ၀င္ ဖတ္စာအုပ္မွာလည္း ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ေနထုိင္တဲ့အေၾကာင္း ထည့္သြင္းထားတယ္။

ဒါေတြအျပင္ The Guardian, ျမန္မာ့အလင္း၊ ေၾကးမုံ စတဲ့သတင္းစာေတြမွာ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ သုံးႏႈန္းေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အေထာက္အထားေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါေသးတယ္။

(၅) ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံေရးအခြင့္အေရးမ်ား

- ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ပုိင္း ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြက ႏုိင္ငံသားေလွ်ာက္ထားဖုိ႔ မလုိခဲ့ဘူး။ သံသယျဖစ္ခံရသူမ်ားသာ ႏုိင္ငံသားေလွ်ာက္ထားဖုိ႔ လုိခဲ့တယ္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွာ ကၽြန္ေတာ့္ မိခင္ ေဒၚခင္လွရဲ့ အဖုိးျဖစ္သူ ဦးအဒူေဇာ္လိလ္ က တရားေရး၀န္ႀကီးဌာနကုိ စာေရးသားၿပီး ႏုိင္ငံသားေလွ်ာက္ဖုိ႔ လုိ/မလုိ ေမးခဲ့တယ္။ တရားေရး၀န္ႀကီးဌာနက အေၾကာင္းျပန္စာမွာ “you need not apply for the Citizenship Certificate as you belong to one of the indigenous races of the Union of Burma” လုိ႔ ေရးၿပီး အေၾကာင္းျပန္ခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသား ဦးအဒူေဇာ္လိလ္က တုိင္းရင္းသားျဖစ္လုိ႔ ႏုိင္ငံသားေလွ်ာက္ဖုိ႔ မလုိခဲ့ဘူး။

- ၁၉၅၂ ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံသားဟုတ္/မဟုတ္ ဒိြဟျဖစ္ေနတဲ့ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္က ဦးအီမာန္ရွရိဖ္ ကုိ စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထား ခုိင္ခုိင္မာမာရွိလုိ႔ ႏုိင္ငံသားလက္မွတ္ ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ (ကၽြန္ေတာ့္ရဲ့ ဗဟုသုတအရ အဲလုိ ႏုိင္ငံသားလက္မွတ္ စာအုပ္ကုိင္ေဆာင္သူ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ ၃၀၀၀ ေလာက္သာ ရွိတယ္)

- ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားမွာ ျမန္မာတစ္ႏုိင္ငံလုံးမွာ တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ အမ်ဳိသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးဖုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းနဲ႔ ရန္ကုန္တုိင္း သန္လ်င္ၿမဳိ႕ေတြမွာ စမ္းသပ္ကာလ အျဖစ္ ပထမဆုံး စတင္ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ဂဏန္း ၆ လုံးနဲ႔ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးခဲ့ၿပီး၊ ဧည့္ႏုိင္ငံသားေတြကုိ ဂဏန္း ၅ လုံးနဲ႔ ဧည့္ႏုိင္ငံသားကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားသာ ရရွိခဲ့ၿပီး၊ ဧည့္ႏုိင္ငံသားကဒ္ျပား ရရွိခဲ့သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွမရွိခဲ့ဘူး။ 

- ၁၉၆၃ ခုႏွစ္မွာ ေမယု နယ္ျခား ခရုိင္က အမ်ဳိးသား မွတ္ပုံတင္ ကုိင္ေဆာင္သူ ရုိဟင္ဂ်ာ (၇) ဦးကုိ တုိင္းရင္းသား ဟုတ္/မဟုတ္ စစ္ေဆး ခဲ့ရာမွာ စစ္ေဆးခံ ရသူမ်ားက ႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ အျပင္ တုိင္းရင္းသားမ်ားပါ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕က နယ္ျခား ခရုိင္ တရားသူႀကီးက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့တယ္။

- သန္းေခါင္စာရင္းလုိ႔ လူသိမ်ားၾကတဲ့ အိမ္ေထာင္စုစာရင္းေတြမွာလည္း လူမ်ဳိးေနရာမွာ “ရုိဟင္ဂ်ာ” လုိ႔ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ထိ ေရးသြင္းခဲ့ၿပီး အဲဒီေနာက္ပုိင္းမွာ အတင္းအဓမၼ ဘဂၤါလီ ဇတ္သြင္းတာေတြ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။

- ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီ အစုိးရလက္ထက္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ၀န္ႀကီးအဆင့္ထိ ႏုိင္ငံ့တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သလုိ၊ ျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္၊ စစ္အစုိးရေခတ္ေတြမွာလည္း ညြန္ၾကားေရးမွဴး အဆင့္ထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ အထူးသတင္းတပ္ဖြဲ႔ စတာေတြအပါအ၀င္ ဌာနေပါင္းစုံမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရခဲ့တယ္။ စစ္အစုိးရ လက္ထက္မွာ ႏုိင္ငံ့တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ကုိ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ခဲ့တာပါ။ အဲဒါအျပင္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ကစၿပီး ေဆးတကၠသုိလ္နဲ႔ စက္မႈတကၠသုိလ္ ေတြမွာ ပညာသင္ၾကားခြင့္ပါ ပိတ္ပင္ခဲ့တယ္။

- ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသားမ်ား အားလုံးနဲ႔ တန္းတူ လြတ္လပ္စြာ ခရီးသြားလာခြင့္၊ ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ ႏုိင္ငံ့တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေဆးကုသခြင့္၊ ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ လက္ထပ္ခြင့္၊ ေမြးဖြားခြင့္ စတာေတြအားလုံး ရခဲ့တယ္။ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ န.စ.က တည္ေထာင္ၿပီးမွ အခြင့္အေရးအားလုံးကုိ ပိတ္ပင္ကန္႔သတ္ခဲ့တယ္။

(၆) တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံေရး အခြင့္အေရးရုပ္သိမ္းမႈနဲ႔ ဘဂၤါလီ ဇတ္သြင္း၊ ဒုကၡသည္ ျပႆနာ

ဦးေန၀င္း ဦးေဆာင္တဲ့ မ.ဆ.လ ပါတီေခတ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ တုိင္းရင္းသား စာရင္းက ပယ္ထုတ္ဖုိ႔၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရးအားလုံး ရုပ္သိမ္းဖုိ႔ ႏွစ္ရွည္စီမံကိန္း လုပ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာ စံပယ္စီမံကိန္း ခ်မွတ္ၿပီး ျပည္နယ္တြင္း ခရီးသြားလာတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြဆီက အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပား ေတြကုိ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ေတြမွာ စစ္ေဆးသေယာင္နဲ႔ သိမ္းဆည္းခဲ့တယ္။

အဲဒီလုိ သိမ္းဆည္းၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ နဂါးမင္းစီမံခ်က္ ခ်မွတ္၊ ဘဂၤါလီဇတ္သြင္းၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာ ႏွစ္သိန္းနီးပါး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ရၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ခုိလႈံခဲ့ရတယ္။ အစာေရစာ ငတ္ျပတ္မႈေၾကာင့္ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ရတယ္။ ဦးေန၀င္းရဲ့ လုပ္ရပ္က မွန္ကန္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ဒုကၡသည္ ျဖစ္သြားရတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္မွာ ဟသၤာစီမံခ်က္ လုပ္ၿပီး ျပန္ေခၚခဲ့ရတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ဒုကၡသည္ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ျပန္လည္လက္ခံေရးစခန္းေတြက တဆင့္ ျပန္ေခၚလာၿပီး ျပန္လည္လက္ခံေရးပုံစံေတြ ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီပုံစံေတြမွာ လူမ်ဳိးေနရာမွာ “ရုိဟင္ဂ်ာ” လုိ႔သာေရးၿပီး ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။

၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ တစ္ႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိလည္း ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ျပား (ပန္းေရာင္) ေတြထုတ္ေပးမယ္ ဆုိၿပီး ပုံစံေတြ ထုတ္ေပးၿပီး ေလွ်ာက္ခုိင္းခဲ့တယ္။ တကယ္တမ္းမွာ ပန္းေရာင္ကဒ္ေတြ မထုတ္ေပးခဲ့ဘဲ အျဖဴေရာင္ ၀ႈိက္ကဒ္ေတြကုိ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီ ၀ႈိက္ကဒ္ေတြကုိ ၂၁ ႏွစ္ၾကာၿပီးမွ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရက ဖ်က္သိမ္းခဲ့တာပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ့ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး အားလုံး တကယ္တမ္း ဆုံးရႈံးသြားတာ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမွာ တစ္ခုသိေစခ်င္တာက ၀ႈိက္ကဒ္ေတြကုိ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲထည့္ဖုိ႔ ထုတ္ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။

တစ္ခါ ၁၉၉၁ - ၉၂ ခုႏွစ္မွာ ျပည္သာယာ စီမံခ်က္ လုပ္ၿပီး ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္။ အဲဒါေတြကုိလည္း ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ျပန္ေခၚခဲ့ရတယ္။

နဂါးမင္းစီမံခ်က္ ေနာက္ပုိင္းကစၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြ စလုပ္လာတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားမွာ သြားေနမွ ေအးခ်မ္းတဲ့ဘ၀ရမယ္ဆုိၿပီး ႏုိင္ငံထဲကေန ထြက္သြားတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အမ်ားအျပားရွိလာတယ္။ စစ္အစုိးရလက္ထက္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ န.စ.က ဖြဲ႔စည္းၿပီး စနစ္တက် ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈေတြ ပုိလုပ္လာတာရယ္၊ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္တာေတြ မ်ားျပားလာတာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတကာမွာ သြားေရာက္ ခုိလႈံတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ပုိမ်ားလာခဲ့တယ္။

တစ္ခါ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ ဆန္ဆန္ အေရးအခင္းေနာက္ပုိင္းမွာ စက္ေလွေတြနဲ႔ ထြက္သြားတာ အနည္းဆုံး တစ္သိန္းခြဲ မက ရွိေနၿပီ။

အခုဆုိရင္ ႏုိင္ငံတကာမွာ ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ၁.၂ သန္းေလာက္ရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းရတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယ၊ ပါကစၥတန္၊ ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ာ၊ ယူေအအီး၊ ထုိင္း၊ မေလးရွား၊ အင္ဒုိနီးရွား၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဥေရာပ၊ အေမရိကား စတဲ့ႏုိင္ငံေပါင္းစုံမွာ ရွိေနပါတယ္။

(၇) ႏုိင္ငံတြင္းက ထြက္သြားတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ ၁.၂ သန္း

အဂၤလိပ္က ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သိမ္းပုိက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ၿဗိတိန္ေကာ္မရွင္နာ ခ်ာလ္စ္ပတြန္က ၁၈၂၆ ခုႏွစ္မွာ အာရ္ကာန္ေဒသရဲ့ လူဦးေရ စာရင္းထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ အဲဒီစာရင္းမွာ ရခုိင္ ၆ ေသာင္း၊ မြတ္စလင္ ၃ ေသာင္းနဲ႔ အျခား ၁ ေသာင္း - စုစုေပါင္း တစ္သိန္း ရွိတယ္လုိ႔ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။

အဲဒီမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ မြတ္စလင္ ၃ ေသာင္းဆုိတာ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ရည္ညြန္းတာပါ။ အဲဒီ ၃ ေသာင္း ႏုိင္ငံတကာ ေမြးဖြားမႈ စံႏႈန္း၊ ေသဆုံးမႈ စံႏႈန္းေတြနဲ႔ တြက္ခ်က္မယ္ဆုိရင္ ယေန႔ ရုိဟင္ဂ်ာ လူဦးေရက ၂.၅ သန္း ရွိေနရမယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ ၁.၃ သန္းခန္႔သာ ရွိၿပီး၊ က်န္တဲ့ ၁.၂ သန္းက ျပည္ပကုိ ေရာက္ေနတာပါ။

အဲဒီေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္းကုိ ဘဂၤါလီေတြ ခုိး၀င္ေနတယ္ဆုိတာ လုံး၀ မွန္ကန္မႈမရွိသလုိ၊ စစ္အစုိးရ လက္ထက္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ တုိက္ရုိက္ကုိင္တြယ္ခဲ့တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ ကုိယ္တုိင္လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္က မြတ္စလင္ေတြ ႏုိင္ငံျခားကုိ ခုိးထြက္တယ္ဆုိတာကုိ ၀န္ခံထားတာ ရွိပါတယ္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ တဖက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ခုိး၀င္လာသူေတြလုိ႔ သမုတ္ၿပီး လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္သလုိ အေရးအခင္းႀကီး တစ္ခုဖန္တီးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာင္ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ခုိး၀င္ဘဂၤါလီေတြပါဆုိၿပီး သက္ေသမျပႏုိင္လုိ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ လ.၀.က ၀န္ႀကီး ဦးခင္ရီတုိ႔က ခုိး၀င္သူ မရွိသေလာက္ပါပဲ ဆုိၿပီး ၀န္ခံခဲ့ရတယ္။

(၈) ရုိဟင္ဂ်ာ ဂ်ီႏုိဆုိက္

ကုလသမဂၢလုိ အဖြဲ႔အစည္းႀကီးေတြ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရေတြက တာ၀န္ယူရမႈ အရမ္းႀကီးလုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဂ်ီႏုိဆုိက္လုပ္ေနတယ္လုိ႔ ၀န္မခံေသးေပမယ့္ ႏုိင္ငံတကာ ပညာရွင္ေတြ၊ ႏုိဗယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ေတြကေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဂ်ီႏုိဆုိက္ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာေနၾကပါၿပီ။

ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ သတ္ျဖတ္ခံေနရေတြကုိ term အရ genocide သုံးသည္ျဖစ္ေစ၊ ethnic cleansing သုံးသည္ျဖစ္ေစ၊ crimes against humanity သုံးသည္ျဖစ္ေစ၊ term ထက္ ျပႆနာကုိ ဦးစားေပး ေျဖရွင္းဖုိ႔ အခ်ိန္တန္ေနပါၿပီ။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လကတည္းက concentration camp လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာက ေျပာေနတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာ ပိတ္ေလွာင္ခံေနရတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ သူတုိ႔ရဲ့ မူလေနရာေတြမွာ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေပးဖို႔၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ရုပ္သိမ္းခံထားရတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ျပန္ေပးဖုိ႔ အခ်ိန္တန္ေနပါၿပီ။

ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံက ခုိး၀င္ဘဂၤါလီေတြ မဟုတ္ဘူး၊ အာရ္ကာန္ေဒသရဲ့ မူလဘူတ တုိင္းရင္းသားဆုိတာ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ က ေသခ်ာနားလည္ေနပါၿပီ။ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ကမာၻမွာ အဖိႏွိပ္ခံရဆုံး လူနည္းစုတစ္စု အျဖစ္ ကုလသမဂၢ က ေၾကညာခဲ့တာ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ကတည္းကပါ။

အဲဒီေတာ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြရဲ့ ရပုိင္ခြင့္ အားလုံးကုိ အခ်ိန္မွီ ျပန္မေပးဘူးဆုိရင္ ဂ်ီႏုိဆုိက္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းက ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရေတြဆီကေန တရား၀င္ ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီအခါက်ရင္ တုိးတက္ဖုိ႔ အရွိန္စေနတဲ့ ႏုိင္ငံရဲ့ ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္မႈကုိပါ ထိခုိက္လာမယ့္ အျပင္ ဂ်ီႏုိဆုိက္ က်ဴးလြန္တဲ့ အစုိးရအဆက္ဆက္ တာ၀န္ရွိသူမ်ား အားလုံး ႏုိင္ငံတကာခုံရုံးမွာ တရားရင္ဆုိင္ရပါလိမ့္မယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာင္ ဦးသိန္းစိန္ အပါအ၀င္ အစုိးရ တာ၀န္ရွိ ပုဂၢဳိလ္ေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ ခုံရုံးေပၚကုိ ျဖတ္လမ္းနဲ႔တင္ႏုိင္ဖုိ႔ လုိက္လုပ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနပါတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ရက္ပုိင္းကပဲ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌက ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီမွာ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ကုလဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးကုိ စာေရးၿပီး ဖိအားေပးခဲ့တယ္။ ကုလ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီမွာ တကယ္ကုိ နက္နက္နဲနဲ ေဆြးေႏြးမယ္ဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ကံၾကမၼာက စုိးရိမ္စရာ အေျခအေနကုိ ေရာက္ရွိသြားပါလိမ့္မယ္။

လူနည္းစုတစ္စုကုိ အႏုိင္က်င့္လုိ႔ ရတယ္ဆုိၿပီး ဆက္ၿပီး အႏုိင္က်င့္ေနမယ္ ဆုိရင္ ေဘးထြက္ ဆုိးက်ဳိး အလြန္မ်ားလိမ့္မယ္ဆုိတာ သတိျပဳဖုိ႔ လုိပါမယ္။

(၉) ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ ေတာင္းဆုိမႈ

ရုိဟင္ဂ်ာေတြက အစုိးရအဆက္ဆက္ ၀ါဒျဖန္႔ထားတာသလုိ ျပည္နယ္လုိခ်င္တာ မဟုတ္ဘူး။ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ျပည္နယ္ လုိခ်င္စိတ္ရွိသလား မရွိသလား ဆုိတာ ေမယုနယ္ျခားခရုိင္ကုိ ဘာေၾကာင့္ သတ္မွတ္ခဲ့ရသလဲဆုိတဲ့ အေၾကာင္း ေသခ်ာေလ့လာၾကည့္ရင္ သိရပါလိမ့္မယ္။

ရုိဟင္ဂ်ာေတြ လုိခ်င္တာက ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီအစုိးရ လက္ထက္မွာ ရခဲ့တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ အားလုံးပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ လူမ်ဳိးစု အားလုံးနဲ႔ တန္းတူ အခြင့္အေရးလုိခ်င္တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးမွာ ရတဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ၿပီး ကမာၻမွာ ငါတုိ႔လည္း ျမန္မာေဟ့ ဆုိၿပီး ဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားခ်င္သူေတြပါ။

ပထမဆုံးအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို အတင္းအက်ပ္ ပုိ႔ခံေနရသူေတြ အားလုံး မိမိတုိ႔ရဲ့ မူရင္း ေနရာမွာ ျပန္လည္ ေနထုိင္ၿပီး ယခင္လုိ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ႔ လုပ္ကုိင္ စားေသာက္လုိၾကတယ္။ အနာဂတ္ေပ်ာက္ေနတဲ့ လူငယ္မ်ား အဆင့္ျမင့္ပညာ သင္ၾကားခ်င္ေနၾကတယ္။

အမုိးပြင့္အက်ဥ္းေထာင္သား ဘ၀ကေန လြတ္ေျမာက္ၿပီး လူ႔ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ လူသားမ်ားအျဖစ္နဲ႔သာ ရပ္တည္ခ်င္တဲ့ အေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါတယ္။

(ဒီေဆာင္းပါးကုိ အဓိက ေရးရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ Eleven Media က ေဆာင္းပါးရွင္ ေနထြန္းႏုိင္ က မၾကာခဏဆုိသလုိ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္မတုိင္ခင္က ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရွိခဲ့သူေတြ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဗဟုသုတ ေခါင္ပါးစြာနဲ႔ စြပ္စြဲေနတဲ့ အတြက္ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါ အျဖစ္ တုန္႔ျပန္ေရးသားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဗဟုသုတ မရွိတဲ့ racist ေနထြန္းႏုိင္ အတြက္ အခ်ိန္ျဖဳန္းရတာ တန္ဖုိးမရွိေပမယ့္ အခုေဆာင္းပါးကုိ ဖတ္ၿပီး ဗဟုသုတရမယ့္ သူမ်ားအတြက္ ေက်နပ္မိပါတယ္)

ရုိေနဆန္းလြင္

(ဓါတ္ပုံ - AFP)

ထြန္းခင္
RB News
12.8.2016

ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းၾကီးသည္ "ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ႐ိုဟင္ဂ် ာမြတ္စ္လင္မ္မ်ားႏွင့္ အျခားလူနည္းစုမ်ား" ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ တစ္ရပ္အား ယခုႏွစ္အေစာပိုင္းက ထုတ္ျပန္ခဲ့ျပီး၊ ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ လူ႕အခြင့္ အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားသည္ လူသားထု တစ္ရပ္လုံး အေပၚ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သည့္ ပမာျဖစ္ေၾကာင္း ၎ အစီရင္ခံစာ ၏ေကာက္ခ်က္ခ်မႈတြင္ ပါဝင္သည္။

ယခင္အစိုးရမ်ားကခ်မွတ္ခဲ့ေသာ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအားဆန္႕က်င္ႏွိပ္ကြပ္သည့္မူဝါဒမ်ားကို အဆုံးသတ္ေစရန္ လက္ရွိအစိုးရအေနျဖင့္အေရးေပၚ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈျပဳလုပ္ရမည္ဟူ၍လည္း၎အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပ ပါရွိပါသည္။ သို႕ရာတြင္ NLD ဦးေဆာင္ေသာအစိုးရႏွင့္အျခားအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလူ႕အဖြဲ႕အစည္းတို႕မွာ တိတ္ဆိတ္မႈျဖင့္သာတုန္႕ျပန္ခဲ့သည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈ အေထာက္အထားမ်ားကို ထပ္မံ တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း မည္သည့္အေရးယူမႈမွ်ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းမရွိပါ။ ထို႕အတြက္ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ အတိဒုကၡမ်ားကိုဆက္လက္ခံစားရလွ်က္ရွိသည္။

ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ျပီးသည့္ေနာက္ေန႕တြင္ "႐ိုဟင္ဂ်ာ" စကားလုံးအား အသုံးမျပဳရန္ ဟူေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္အေျခစိုက္လွ်က္ရွိေသာ ဥေရာပ သမဂၢ သံတမန္မ်ားမွတုန္႕ျပန္ရာ၌ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ေျပာဆိုေရးသားရာတြင္ "႐ိုဟင္ဂ်ာ" စကားလုံးအားေရွာင္ရွားမည္ဟု ေၾကျငာခဲ့ျခင္းသည္ ပို၍ဆိုးရြားသည္။

ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ လူမ်ိဳးျဖစ္တည္မႈအားျငင္းပယ္ျခင္းသည္ ကြၽႏု္ပ္တို႕ေတြ႕ၾကဳံရင္ဆိုင္ရလွ်က္ရွိသည့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ၏ အဓိကအစိတ္အပိုင္းျဖစ္ပါသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူမ်ိဳးစုမဟုတ္ ေၾကာင္းႏွင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ မသက္ဆိုင္ေၾကာင္း အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီမ်ားႏွင့္ ယခင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏လက္ေအာက္ရွိအစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွ စည္းရုံးဝါဒျဖန္႕ရာ၌ "႐ိုဟင္ဂ်ာ" အမည္အား အသုံး မျပဳေရးလႈပ္ရွားမႈကိုလည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဗ်ဴဟာက်က်ျမႇင့္တင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒရွ္ႏိုင္ငံမွ ေရႊ႕ေျပာင္းလာခဲ့သည့္ "ဘဂၤါလီ"မ်ားျဖစ္သည္ဟု ၎တို႕က အစဥ္တစိုက္ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ထိုကဲ့သို႕ေသာ မုသာဝါဒီမ်ား၊ ၎တို႕၏ မုသားမ်ားႏွင့္ဆန္႕က်င္စြာရပ္တည္ရမည့္အစား၊ "႐ိုဟင္ဂ်ာ" ဟူေသာအမည္သည္ အျငင္းပြါးဖြယ္ရာ အမည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ သံတမန္မ်ားသည္ ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား"ရခိုင္ျပည္မွမြတ္စ္လင္မ္မ်ား" ဟု ေခၚေဝၚ သုံးႏွုန္းသင့္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီမ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ယင္းေျပာၾကားခ်က္အား၎တို႕၏ေအာင္ျမင္မႈ တစ္ရပ္ အျဖစ္႐ႈျမင္ၾကျပီး၊ ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား ဘဂၤါလီ ဟုတရားဝင္ေခၚေဝၚ လာရန္ ေတာင္းဆိုလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕အား ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဟုမေခၚေဝၚျခင္းသည္ ၎အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီမ်ားအား အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳရာေရာက္သည္။ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢတို႕သည္အဖိႏွိပ္ခံမ်ားဘက္မွ ရပ္တည္ ရမည့္အစား လူမ်ိဳးေရးအစြန္းေရာက္သည့္အမ်ိဳးသားေရးဝါဒီတို႕ဘက္မွရပ္တည္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

လြန္ခဲ့သည့္ေလးႏွစ္က အစြန္းေရာက္လူအုပ္ၾကီးမ်ားသည္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ေနအိမ္မ်ားအားမီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ေဒသခံ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား သတ္ျဖတ္ျခင္းတို႕ေၾကာင့္ မိမိတို႕၏ ေနရပ္မ်ားကိုစြန္႕ခြါထြက္ေျပးခဲ့ေသာကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ယခုအခါ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား ၌ ေသဆုံးလွ်က္ရွိၾကသည္။ လူသားခ်င္းစာနာသည့္ အကူ အညီမ်ားေပးအပ္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ အစိုးရမွ ကန္႕သတ္ပိတ္ပင္မႈမ်ားစြာျပဳလုပ္ထားေသာေၾကာင့္ ယင္းသို႕တေျမ့ေျမ့ေသဆုံးေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ျမိဳ႕မ်ား၊ရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္လွ်က္ရွိေသာ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္လည္း အခ်ိန္မေရြးတိုက္ခိုက္ခံရ၊ ဖမ္းဆီးခံရမည့္အေရးစိုးရိမ္ကာ အေၾကာက္တရားျဖင့္ေနထိုင္ ရလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ႏိုင္ငံအႏွံ႕လြတ္လပ္စြာခရီးသြားလာခြင့္ပိတ္ပင္ ခံထားရျခင္း၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈမွ ျငင္းပယ္ခံရျခင္း၊ ဆႏၵမဲေပးပိုင္ခြင့္ျငင္းပယ္ခံရျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ျငင္းပယ္ ခံရျခင္းတို႕အား ခံစားရလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏သားသမီးမ်ားသည္ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးႏွင့္ တကၠသိုလ္အဆင့္ပညာေရးတို႕မွ ပိတ္ပင္ျခင္းခံရလွ်က္ရွိသည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ NLD အစိုးရ အေပၚေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားစြာထားခဲ့ေသာ္လည္း NLD အစိုးရအာဏာရရွိလာသည့္အခ်ိန္မွ ယခုအခ်ိန္အထိ အစစအရာရာပိုမိုဆိုးရြားလွ်က္ရွိသည္။

႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ထိေရာက္စြာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ အစိုးရအေနျဖင့္အခ်ိန္ႏွင့္ အေျခအေန တို႕လိုအပ္သည္ဟုေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအားမုန္းတီးမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အလြန္အမင္းမ်ားျပားလွ်က္ရွိေၾကာင္း ကြၽႏု္ပ္တို႕နားလည္သည္။ ျပီးျပည့္စုံစြာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း ရန္ အခ်ိန္လိုအပ္ေၾကာင္းကိုလည္း ကြၽႏု္ပ္တို႕နားလည္သည္။ သို႕ရာတြင္ အကူအညီမ်ားအေပၚကန္႕သတ္ ခ်က္မ်ားအားရုပ္သိမ္ျခင္း၊ အမုန္းဝါဒႏွင့္အၾကမ္းဖက္မႈတို႕လံႈ႕ေဆာ္ေနသူမ်ားအားအေရးယူျခင္း၊ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားရထိုက္သည့္အခြင့္အေရးမ်ားကိုပိတ္ပင္တားဆီးရာ၌ ေရေသာက္ျမစ္သဖြယ္ျဖစ္သည့္ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအားဆန္းသစ္ျခင္းတို႕ကိုမူ ကာလတိုအတြင္းစတင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည္။ ကြၽႏု္ပ္တို႕႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ မ်ားစြာေသာအတိဒုကၡတို႕ကိုခံစားရလွ်က္ ေသေၾကပ်က္စီးလွ်က္ရွိရာ ကြၽႏု္ပ္တို႕၌ အခ်ိန္မ်ားစြာ မရွိသည့္အေလ်ာက္ အထက္ပါလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားအားခ်က္ျခင္းလက္ငင္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရန္ ကြၽႏု္ပ္တို႕လိုလားလွ်က္ရွိပါသည္။
လူသားထုအေပၚက်ဴးလြန္သည့္ျပစ္မႈသည္ သာမန္ဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈထက္မ်ားစြာၾကီးမားပါသည္။ ထိုသို႕ ေသာျပစ္မႈခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားရွိေကာင္းရွိမည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ျပီးေနာက္တြင္လည္း ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ (သို႕မဟုတ္) ျမန္မာအစိုးရသည္ မည္သည့္ အေရးယူမႈမွ် ျပဳလုပ္ျခင္းမရွိပါ။ ဤလုပ္ရပ္သည္ လူသတ္မႈ တစ္ရပ္က်ဴးလြန္မႈ ျဖစ္ခဲ့သည္ဟု ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဝန္ခံေျပာၾကားေသာ္လည္း၊ ထိုလူသတ္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ မည္သည့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးအေရးယူမႈကိုမွ် ျပဳလုပ္မည္မဟုတ္ဟုလည္းထိုရဲတပ္ဖြဲ႕ကပင္ ေျပာၾကားသည့္ ပမာႏွင့္အလားတူေနသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌အျခားေျမာက္မ်ားစြာေသာလူမ်ားအတြက္ မ်ားစြာေသာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားရွိေနခ်ိန္တြင္ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္မူ အလြန္ဆိုးရြားသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေနပါသည္။ ၎တို႕၏ ေနအိမ္မ်ားမွ အတင္း အဓမၼ ႏွင္ထုတ္ျခင္းခံရေသာေၾကာင့္လြန္ခဲ့သည့္ေလးႏွစ္မွစ၍ လူတို႕၏ေနထိုင္မႈစနစ္ႏွင့္လုံးဝမညီေသာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေနထိုင္ရလွ်က္ရွိသည့္ ကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီမ်ား အေပၚထားရွိသည့္ အစိုးရ၏ အကန္႕အသတ္အတားအဆီးမ်ားကို ခ်က္ျခင္းရုပ္သိမ္းေပးရန္အလို႕ငွါ NLD ဦးေဆာင္ေသာအစိုးရအေပၚ ဖိအားေပးရန္လိုအပ္ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ ယခင္က ေျပာၾကားခဲ့သည့္ ၁၉၈၂ႏိုင္ငံသားဥပေဒအား ျပင္ဆင္သင့္သည္ဟူေသာ ေျပာၾကားခ်က္အတိုင္း ဆက္လက္ ရပ္တည္ေစရန္ ဖိအားေပးရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢအေနျဖင့္လည္းကြၽႏု္ပ္တို႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား က်ဴးလြန္ျခင္းခံေနရသည့္ လူ႕အခြင့္အေရးေဖာက္ဖ်က္မႈမ်ားကို စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး အဖြဲ႕တစ္ခု ဖြဲ႕စည္းရမည္ျဖစ္သည္။ လာမည့္လ၌က်င္းပရန္ရွိသည့္ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ အစည္းအေဝးမ်ားသည္ ဤကိစၥအားအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ အခြင့္အလမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္ပါသည္။

႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ဆန္႕က်င္ကာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဥပေဒခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားသည္ စဥ္ဆက္မျပတ္မ်ားေျမာင္စြာ က်ဴးလြန္ျဖစ္ေပၚလွ်က္ရွိေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတိုင္းက ေဖာ္ျပ ေကာက္ခ်က္ခ်ခဲ့သည္ျဖစ္ရာ၊ ထိုျဖစ္ရပ္မ်ားအား မိမိတို႕မသိရွိပါဟုမည္သည့္အစိုးရကမွ် ေျပာၾကားႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ ယင္းျဖစ္ရပ္မ်ားအားဆက္လက္ ျဖစ္ပြါးေန ေစရန္ ခြင့္ျပဳထားျခင္းသည္ အလြန္အရွက္ရေစသည့္ လုပ္ရပ္သာျဖစ္ပါလိမ့္မည္။

ဦးထြန္းခင္သည္ ျမန္မာ႐ိုဟင္ဂ်ာအစည္းအရုံး (UK)၏ ဥကၠ႒ျဖစ္ျပီး၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာတို႕၏ အသံအား ကမာၻ သိေအာင္ဦးေဆာင္ေၾကျငာလွ်က္ရွိသူျပည္ပေရာက္႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားအနက္မွတစ္ဦးျဖစ္သည္။

(ဓါတ္ပုံ - Alexander Hotz / Coconuts Yangon)

ေရးသားသူ - စျႏၵာေမာင္စိေကၠ-ရခိုင္​ျပည္​ [MYARF]
RB News
19.7.2016

လူမ်ဳိးဟုဆုိရာ၌ ထုိလူမ်ဳိးအား သိသာ ထင္ရွားေသာ အုပ္စုအျဖစ္ ခြဲျခားသိရွိႏုိင္ရန္ သတ္မွတ္ေသာ အမွတ္သညာ အမည္တစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ ထုိအမွတ္သညာအမည္ကုိ မွည့္ေခၚရာ၌ ၎လူမ်ဳိးတုိ႔၏ ရုပ္ခႏၶာ သြင္ျပင္လကၡဏာ၊ မ်ဳိးရုိးဗီဇ၊ ရုိးရာဓေလ့ စရုိက္၊ ေနထုိင္ရွင္သန္ရာ နယ္ေျမေဒသ၊ ေျပာဆုိေသာ ဘာသာစကား၊ ယုံၾကည္ကုိးကြယ္မႈ၊ သမုိင္းေၾကာင္းဆုိင္ရာ မွတ္တမ္းမ်ား စသည္တုိ႔ျဖင့္ အမည္ေပး မွည့္ေခၚၾကရသည္။

သုိ႔ျဖစ္​၍ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနာက္ဘက္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္တြင္ ေနထုိင္လ်က္ရွိၾကေသာ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား၏ အမွတ္သညာအမည္နာမကုိ အထက္နိဒါန္းတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိေသာ မူသတ္မွတ္ခ်က္ႏွင့္အညီ အမည္မွည့္ခ့ဲ​ေလသလား၊ ေလ့လာၾကည့္ၾကပါစုိ႔။

ရုိဟင္ဂ်ာဟု ေခၚဆုိလ်ွင္ ျမန္မာလူမ်ဳိး တစ္ခ်ဳိ႕က ခါးခါးသီးသီး ျငင္းပယ္မုန္းၾကျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး မရွိဟု တဇြတ္​တိုး ဆႏၵျဖင္​့ ေၾကြးေၾကာ္ၾကသည္။ ၎ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ၾကသည္။ ၎တုိ႔ထဲတြင္ သာမန္လူပုဂၢဳိလ္တစ္ခ်ဳိ႕၊ ဘာသာေရး ပုဂၢဳိလ္တစ္ခ်ဳိ႕ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး​ေခါင္းေဆာင္ တစ္ခ်ဳိ႕လည္း ပါဝင္ေနေၾကာင္းကုိ ဝမ္းနည္းဖြယ္ ၾကားသိရသည္။

ထုိရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ မည္သည့္အခါမွစ၍ ေနထုိင္လာၾကသည္၊ ထုိလူမ်ဳိးတုိ႔၏ ႏုိင္ငံသားအဆင့္ စသည့္တုိ႔ကုိ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ၏သိပၸံနည္းက် သုေတသနျပဳခ်က္၊ ႏုိင္ငံျခားသား သမုိင္းပညာရွင္မ်ား၏ မွတ္တမ္းတင္ေရးသားခ်က္မ်ား၊ ျပည္တြင္းေက်ာက္စာမ်ား၊ ျပည္တြင္းသမုိင္းပညာရွင္မ်ား၏ ေရးသားတင္ျပခ်က္မ်ား၊ ျမန္မာအစုိးရထုတ္ စာအုပ္မ်ား၌ ေဖာ္ျပပါရိွခ်က္မ်ား၊ ယခင္ႏုိင္ငံေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ား၏ မိန္းေျခြခ်က္မ်ား၊ ျမန္မာ့အသံ၏ အသံလႊင့္ခ်က္မ်ားကုိ တုိတုိတုတ္​တုတ္ တင္ျပပါမည္။ ေလ့လာၾကည့္ရႈႏုိင္ပါသည္။ ေဝဖန္ေထာက္ျပလည္​း ႏုိင္ပါသည္။

ဦးစြာ ပထမ သိပၸံနည္းက် သုေတသနျပဳခ်က္ျဖင့္ အစျပဳပါ၏။ ၁၉၃၄-ခုႏွစ္မွစ၍ UN အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခု ျဖစ္ေသာ UNESCO ႏွင့္ SIL International အဖြဲ႔ၾကီးတုိ႔ ပူေပါင္းျပီး ကမၻာေပၚတြင္ အသုံျပဳေနေသာ မတူကြဲျပားသည့္ ဘာသာစကားေပါင္း (၇၁၀၅) ခုကုိ မႏုသားေဗဒ ပညာရွင္မ်ား ပါဝင္လ်က္ သိပၸံနည္းက် သုေတသနျပဳခ်က္မ်ားကုိ ေလးႏွစ္တစ္ၾကိမ္ Ethnologue စာအုပ္မ်ား ထုတ္ေဝသည္။ ထုိစာအုပ္မ်ားတြင္ လူတုိ႔၏ ပင္မမ်ဳိးႏြယ္စုကုိ ႏုိင္ငံတကာ စံသတ္မွတ္ခ်က္ Code နံပါတ္ျဖင့္ ပုံေဖာ္ထားသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား၏ လူမ်ဳိး Code နံပါတ္မွာ ISO 639 (rhg) ျဖစ္သည္။ ထုိ Code အရ ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ေၾကာင္း အင္ဒုိ-အာရိယာန္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရုိဟင္ဂ်ာစာေပ ရွိေၾကာင္း အတိအလင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

ႏုိင္ငံျခား သမုိင္းပညာရွင္မ်ားသည္ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရးသားထားခ်က္မွာ မ်ားျပားလွသည္။ ၎တုိ႔ထဲတြင္ တစ္ဦး၏ေရးသားခ်က္ကုိသာ အလ်င္းသင့္စြာ ေဖာ္ျပပါမည္။ ထုိပုဂၢဳိလ္သည္ Scottish Traveler Dr. Francis Buchanan သမုိင္းပညာရွင္ၾကီး ျဖစ္သည္။ ထုိပညာရွင္ၾကီး၏ ၁၇၉၉-ခုႏွစ္ ေရးသားစာအုပ္တြင္ ရခုိင္ေဒသ ဘာသာစကားမ်ားကုိ ေဖာ္ျပရာ၌ (The first is that spoken by Mohamedan who have been long settled in Arakan and who call themselves Rooinga or native of Arakan) ဟု ထုိစာအုပ္၏ စာမ်က္ႏွာ (၂၃၇) တြင္ ရွင္းလင္းစြာ ေဖာ္ျပထားသည္။ Native of Arakan ဆုိသည္ Arakan နယ္ေျမ၏ မူလဘူတလူမ်ဳိး ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ယခုေခတ္အဆုိအရ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးဟု ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိစာအုပ္၏ စာမ်က္ႏွာ (၂၂၃) မွ (၂၂၆) ၌ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား အေၾကာင္း ပါရွိသည္။ ၎တြင္ Mug (or) Yakain ဟူ၍ ​ေရးသား​ေဖာ္​ျပထားပါသည္​။ ထို႔အျပင္​ အဆိုပါ ပညာ႐ွင္​ႀကီးက အသုံးအႏႈံး ေဝါဟာရအခ်ဳိ႕ကုိလည္း ေဖာ္ျပထားရာ ေနကုိ (Bel)၊ လ ကုိ (Sawn)၊ ၾကယ္ ကုိ (Tara)၊ ေရ ကုိ (Pannae)၊ မီး ကုိ (Auin)၊ ေက်ာက္ ကုိ (Sheel)၊ ဦးေခါင္း ကုိ (Mata)၊ ပါးစပ္ ကုိ (Gall) စသည့္ျဖင့္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။ ဤမည္ေသာ စကားကုိ ယခုအခါတြင္ မည္သည့္လူမ်ဳိးမ်ား ေျပာဆုိေနသနည္း။ အေျဖမွာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသာ ျဖစ္သည္။

ရခုိင္သမုိင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းသည္ မတ္လ ၁၄-ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ကြန္ဖရန္၌ Dr. Buchanan ေရးသားထားေသာ ရုိဟင္ဂ်ာသည္ ရခုိင္လူမ်ဳိးအား ညႊန္းထားေၾကာင့္ That spoken by Mohamedan ဟု ေရးသားထားေသာ စာသားကုိ ဝွက္ထားျပီး လက္လႊဲစဖြယ္ လုိရာဆြဲ ေျပာဆုိျခင္းသည္ သမုိင္းပညာရွင္ တစ္ဦး၏ အျပဳအမႈ မဟုတ္ပါ။ Mohamedan သည္ ရခုိင္လူမ်ဳိး မဟုတ္ေၾကာင္း ရခုိင္သူ ရခုိင္သားမ်ား အားလုံး သိရွိၾကသည္။ ၎သည္ အစၥလာမ္ဘာသာ ကုိးကြယ္သူတုိ႔အား ေခၚေဝၚေသာ အမည္ျဖစ္သည္။

ရခုိင္ျပည္တြင္ ေက်ာက္စာမ်ားကုိ ေလ့လာလ်ွင္ AD ၇၂၀ တြင္ ေရးသားခဲ့ေသာ အာနႏၵ စျႏၵေက်ာက္စာ ျဖစ္သည္။ ဤေက်ာက္စာသည္ ရခုိင္သမုိင္းတြင္ ေရွးအက်ဆုံး ေက်ာက္စာျဖစ္သည္။ ထုိေက်ာက္စာကုိ နာဂရိစာ (အိႏၵိယစာ) ျဖင့္ ေရးသားခဲ့သည္။ ေက်ာက္စာပါ စာမ်ားကုိ ေလ့လာလ်ွင္ စကားလုံး အမ်ားစုမွာ ရုိဟင္ဂ်ာစကားလုံးမ်ား ျဖစ္ၾကျပီး၊ ရခုိင္ေဝါဟာရစာလုံး တပါဒမ်ွ မပါဝင္ေခ်။ ဤအခ်က္ကုိ ေလ့လာသုံးသပ္လ်ွင္ ထုိေခတ္အခါသမယ၌ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေရာက္ရွိေနထုိင္လာၾကသည္ ျဖစ္ျပီး၊ ရခုိင္တုိ႔သည္ ထုိခ်ိန္၌ ေရာက္ရွိလာျခင္း မရွိေၾကာင္း သိသာထင္းရွာလွသည္။ ရခုိင္သမုိင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေအးခ်မ္းလည္း သူ႔စာအုပ္တြင္ ၁၀ ရာစု မတုိင္ခင္ ေရးသားထားေသာ ေက်ာက္စာမ်ားကုိ သကၠဌ၊ ပါဠိ၊ နာဂရိ စေသာ အိႏၵိယစာမ်ားျဖင့္ ေရးသားထားေၾကာင္း၊ ထုိေခတ္တြင္ ေနထုိင္ေသာ လူမ်ဳိးမ်ားမွာ အိႏၵိယႏြယ္ဖြားသ႑န္ လူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။ ယခုအခါ အိႏၵိယႏြယ္ဖြား သကဲ့သုိ႔ သြင္ျပင္လူမ်ဳိးသည္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ျမန္မာၾကီးတုိ႔သာလ်ွင္ ရွိၾကသည္ကုိ သတိခ်ပ္ရန္ လုိအပ္ပါမည္။

၎အျပင္ ဦးေအာင္သာဦးေရးသား​ေသာ ရခုိင္ရာဇဝင္တြင္လည္း ၁၄၃၀ ဝန္းက်င္ ရခုိင္-ျမန္မာ စစ္ပြဲတြင္ ထုိေခတ္ မူဆလင္မ်ား ရြပ္ရြပ္ခြၽံခြၽံ တုိက္ခုိက္ခဲ့မႈေၾကာင္း ၎တုိ႔အား “က်ား” ဟု အမည္ေပးခဲ့၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တုိ႔အား ရြာေဟာင္းက က်ားဟု ေခၚေဝၚေၾကာင္း ေရးသားထားသည္။ ရခုိင္ျပည္အား ရခုိင္-အာရကန္ဟု မမွည့္ေခၚခ်ိန္တြင္ ရုိဝါန္၊ ရုိဟင္ဟု ေခၚခဲ့ၾကသည္။ ထုိေၾကာင့္ ထုိက်ားတုိ႔အား ရုိဟင္ဂ်ာဟု ေခၚဆုိျခင္း ျဖစ္သည္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ေမလ (၁၃) ရက္ေန႔ထုတ္ ဧရာဝတီ Online သတင္းစာတြင္ ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ “ေမယုနယ္ျခား ခရုိင္” ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ ပါလာသည္။ ထုိေဆာင္းပါး အထက္ပုိင္းတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းတခုတြင္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ေမလက ျမင္ေတြ႔ရစဥ္ Reuters ဓာတ္ပုံတပုံကုိ တင္ထားသည္။ ေဆာင္းပါးအစတြင္ ကြင္းအတြင္း၌ (၁၉၆၄ ခုႏွစ္တြင္ ပထမအၾကိမ္ အျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘာသာျပန္အသင္းက ထုတ္ေဝေသာ ျမန္မာ့စြယ္စုံက်မ္း၊ စာေပဗိမာန္၏ ရုပ္ျပဗဟုသုတဘဏ္၊ အတြဲ-၉၊ အပုိင္း (က) တြင္ ပါရွိသည့္ “ေမယုနယ္ျခား ခရုိင္” ကုိ ျပန္လည္ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။ ျမန္မာအစုိးရက ဘဂၤလီဟု ေခၚဆုိ၍ ႏုိင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားက ရုိဟင္ဂ်ာဟု ေဖာ္ျပေသာ လူမ်ဳိးစုႏွင့္ ဆက္စပ္၍ ပထဝီေနာက္ခံႏွင့္ သမုိင္းအေျခအေနကုိ ေလ့လာႏုိင္ရန္ ထပ္ဆင့္ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္သည္။ သတ္ပုံႏွင့္ အသုံးအႏႈံးမ်ားမွာ မူလအတုိင္းသာ ျဖစ္သည္။) ဟု နိဒါန္းျပဳထားသည္။

စြယ္စုံက်မ္းလာ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္၏ တတိယစာပုိင္းတြင္ (ေမယုနယ္ျခား ခရုိင္တြင္ လူဦးေရး ၄ သိန္းေက်ာ္၊ ၅ သိန္းနီးပါး ပါရွိ၏။ မ်ားေသာအားျဖင့္ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းႏွင့္ တံငါလုပ္ငန္းျဖင့္သာ အသက္ေမြးၾကသည္။ လူမ်ားစု (၇၅%) ခန္႔မွာ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ျဖစ္၍၊ ရခုိင္၊ ဒုိက္နက္၊ ျမိဳ၊ ခမြီး စေသာ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုမ်ားလည္း ေနထုိင္ၾကသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႔သည္ အိစၥလာမ္ဝါဒီမ်ား ျဖစ္ၾက၏။) ဟု ေရးသားထားသည္။

ထုိ႔အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပညာေရးဌာန၊ တကၠသုိလ္ စာေပးစာယူ ဝိဇၨာသင္တန္းသမုိင္း ျပဌာန္းခ်က္၊ သမုိင္း အပုိဘာသာ (Minor subject ) ၏ တတိယႏွစ္ သမုိင္းစာအုပ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတုိ႔သည္ ေရွးပေဝသဏီကာလကပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ေၾကာင္း၊ ယခင္ နဝမတန္း ပထဝီဝင္ျပဌာန္း စာအုပ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္ေသာ လူမ်ဳိးမ်ားအေၾကာင္း၌ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ား ရခုိင္ျပည္တြင္ ေနထုိင္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ပုံႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပပါရွိသည္။ ထုိစာအုပ္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပညာေရးဌာနမွ တရားဝင္ျပဌာန္းထားေသာ စာအုပ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ထို႔အျပင္​ ယခင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အထင္ကရ ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားသည္ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဟာၾကားခ်က္မ်ား မည္ကဲ့သုိ႔ ရွိၾကသနည္း။

၁။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ပထမဆုံး သမၼတ ဦးေစာေရႊသုိက္၏ မိန္႔ခြန္းတြင္ “ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသားမ်ား မျဖစ္ႏုိင္လ်ွင္ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ကယား၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ရွမ္းတုိ႔သည္လည္း တုိင္းရင္းသားမ်ား မျဖစ္ႏုိင္”ဟု ေျပာၾကားခ့ဲျခင္း။

၂။ ၂၅-၀၉-၁၉၅၄ ခု ေန႔တြင္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၏ မိန္႔ခြန္းတြင္ “ေမာင္ေတာ၊ဘူးသီးေတာင္တြင္ ေနထုိင္ၾကေသာ လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ျဖစ္သည္။” ဟု ေျပာၾကားခ့ဲျခင္း။

၃။ ၀၄-၁၁-၁၉၅၆ ခု ေန႔တြင္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးဘေဆြ၏ မိန္႔ခြန္းတြင္ “ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးတုိ႔သည္ တျခားတုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္တူ ျမန္မာႏုိင္ငံ တုိင္းရင္းသားမ်ား ျဖစ္သည္။” ဟု ေျပာၾကားခ့ဲျခင္​း။

၄။ ၂၀-၁၁-၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ ေမယုနယ္ျခား ေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံး၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေမယုခရုိင္ရွိ လူအမ်ားစုသည္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း စေသာ ေဖာ္ျပေျပာဆုိခ်က္မ်ားမွာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသားမ်ား ျဖစ္သည္​ဟု​ သက္​​ေသခံ​ေနလ်က္​ရိွပါသည္။

ယခင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ တရားဝင္ အသံလႊင့္ဌာန တစ္ခုတည္​းသာ ရွိခဲ့သည္။ ထုိအသံလႊင့္ဌာန၊ တုိင္းရင္းသား အစီစဥ္မွ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ထိ ႏွစ္ေပါင္း ၅ ႏွစ္တုိင္တုိင္ ရုိဟင္ဂ်ာအစီစဥ္ျဖင့္ သတင္းမ်ား၊ ေဆာင္းပါးမ်ား၊ ေတးဂီတ စသည္ျဖင့္ အသံလႊင့္ခဲ့ျခင္းသည္ပင္လ်ွင္ ရုိဟင္ဂ်ာတုိ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသားမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာကုိ ျမန္မာက ေၾကညာခဲ့သည္ မဟုတ္ပါလား။

အထက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ အရွိကုိ အရွိအတုိင္း ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္တြင္းျပည္ပ သမုိင္းစာအုပ္မ်ားတြင္ မ်ားစြာ ပါရွိသည္။ အားလုံးကုိ ေရးသားလ်ွင္ စာ႐ွည္​သြားမည္ကုိ စုိးရိမ္၍ ေရးသားေဖာ္ျပျခင္း မျပဳလုိပါ။ ေနာင္အလ်ဥ္သင့္လ်ွင္ ေဖာ္ျပမည္ ျဖစ္သည္။

ဤကဲ့သုိ႔ တိက်မွန္ကန္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ား ပါရွိလ်က္ အမုန္းပြားျခင္း၊ ဆန္႔က်င္ျခင္း၊ လုိရာဆြဲ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနပါက ကမၻာ့အလယ္တြင္ ကြၽန္ေတာ္မ်ား ျမန္မာလူမ်ဳိးတုိ႔ ပုံရိပ္သည္ မည္သုိ႔ျဖစ္လာမည္ကုိ မေတြးဝံ့စရာပါ။

ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ အနည္းငယ္သာ ျဖစ္ေသာ္လည္း အမွန္တရားကုိ ျမတ္ႏုိးသူတုိင္းအတြက္ ျပည့္စုံလုံေလာက္မည္ဟု ယူဆေနပါသည္။

တိက်မွန္ကန္ေသာ အေျဖကုိ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ပါေစ၊ အမွန္တရားကုိ ျမတ္ႏုိးႏုိင္ပါေစ။ လူလူခ်င္​း ခြဲျခား ႏွိပ္​စက္​ျခင္​း ကင္​း႐ွင္​းသြားပါ​ေစ။

အခ်ိန္​​ေပး ဖတ္​​ေပးသည့္ အတြက္​ ေက်းဇူးတင္ရွိပါသည္။

စျႏၵာေမာင္စိေကၠ-ရခိုင္​ျပည္​ [MYARF]

ပဲခူးတုုိင္း၊ ေ၀ါၿမိဳ႕နယ္၊ သူရဲသူမိန္ ေက်းရြာ ရဲစခန္ းအတြင္းသုုိ႔ တိမ္းေရွာင္ လာေသာ မြတ္စလင္ ေဒသခံ တခ်ဳိ႕ကို ဇြန္လ ၂၄ ရက္ေန႕က ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပုုံ- ေသာ္ဟိန္းထက္ / ဧရာ၀တီ)

လ၀ီ၀မ္
ဧရာ၀တီ
30.6.2016

က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမူေတြ ႐ွိေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈ ကေတာ့ ယေန႔အထိ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူ ေပးႏိုင္တာ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ ဘယ္သူမွ ဥပေဒ အထက္မွာ မရွိေစရဆုိတ့ဲ မူဝါဒကုိ က်ေနာ္တုိ႔ က်င့္သုံးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရပါဦးမယ္။

ဒီမုိကေရစီစနစ္လုိ႔ ေျပာရင္ မည္သူမဆုိ ျပစ္မႈတစံုတရာ က်ဴးလြန္ရင္၊ လူ႔အခြင့္အေရ းခ်ိဳးေဖာက္ရင္ အျပစ္ေပး အေရးယူရမယ္။ မည္သူမဆုိ တန္းတူညီမႈ အခြင့္အေရး ရဖုိ႔လည္း လုိပါတယ္။ ဒါမွဟုတ္ရင္ေတာ့ ဥပေဒက စာ႐ြက္ေပၚမွာပဲ ရွိေနပါ လိမ့္မယ္။ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး၊ ေဝါၿမိဳ႕နယ္၊ သူရဲသမိန္ေက်းရြာမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡကိုပဲၾကည့္ပါ။

ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မ႐ွင္ကေတာ့ အခင္းျဖစ္ပြားရာ သူရဲသမိန္႐ြာကို ဇြန္လ ၂၈ ရက္က သြားေရာက္ေလ့လာတာ ေတြေတာ့ ေတြ႔ရပါတယ္။ အခင္းျဖစ္ပြားၿပီး ၆ ရက္ေျမာက္ေန႔မွ သြားေရာက္ ေလ့လာျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမတုုိင္ခင္ကေတာ့ မြတ္ဆလင္႐ြာသား ေတြဘက္က ႐ြာသား ၂၀၀ ေလာက္ လုံၿခဳံမူမရွိလုိ႔ ဆုိၿပီး ႐ြာကေန ထြက္သြားပါတယ္။

လုံၿခဳံမူမရွိတ့ဲ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ ရဲက မြတ္ဆလင္ေတြရဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈနဲ႕ အသက္အိုးအိမ္ေတြကို အကာအကြယ္ မေပးႏိုင္ခဲ့လို႕ပါ။ အမူထဲမွာ ပါဝင္ေနတ့ဲသူေတြ ယေန႔အထိ ဘာမွ အေရးယူ ေပးတာမရွိဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ဧရာဝတီသတင္းအဖြဲ႔က အခင္းျဖစ္ပြားၿပီး တေန႔မွာပဲ အဲဒီ႐ြာကုိ ေရာက္သြားတယ္။

အဲဒီလူေတြ မနက္ကပဲ ေနအိမ္ကုိ ျပန္သြားတယ္။ အေျခအေနက တည္ၿငိမ္ေနၿပီလုိ႔ ရဲက ေျပာတ့ဲ အတြက္ေၾကာင့္လို႔ သိရပါတယ္။

က်ေနာ္တုိ႔ ေရာက္ေနတုန္းမွာ အေျခအေနက အထိတ္တလန္႔နဲ႔ ႐ွိေနတုန္းပါ။ လူအုပ္စုတစုက ရဲစခန္းရဲ႕မ်က္နာခ်င္းဆုိင္ စစ္ေတာင္းျမစ္ရဲ႕အျခားတဖက္ကမ္းမွာ တုတ္ေခ်ာင္းေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ရွိရာဘက္လာၿပီး အၾကမ္းဖက္ဖုုိ႔ ၿခိမ္ေျခာက္ေနေသးတယ္။ စက္ေလွ ၂ စီးနဲ႔ ေမာင္းလာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမစ္ရဲ႕အလယ္တဝက္ေရာက္ေတာ့ ရဲစခန္းဘက္ကုိ မလာဘဲနဲ႔ အျခားအရပ္မ်က္နာ တဖက္ကမ္းကို ေမာင္းထြက္သြားတယ္။

အဲဒီလူအုပ္စု ေအာ္ဟစ္မႈေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ေရွ႕မွာ မြတ္ဆလင္မိသားစု အေယာက္ ၂၀ ေက်ာ္ သူတုိ႔အိမ္ကေန အဝတ္ထုတ္ေတြနဲ႔ ရဲစခန္းထဲ ေျပးဝင္သြားတယ္။ ေျပးလာတ့ဲသူေတြအထဲမွာ ကေလးငယ္ေတြလည္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသမီးလူႀကီးပုိင္းေတြလည္း ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ေၾကာက္လန္႔လုိ႔ ငုိေနတာလည္း ရွိပါတယ္။

ဒါကို က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔အတူ ထုိင္ေနတ့ဲ ရဲေတြအားလုံးလည္း ျမင္ေနၾကပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီ ေအာ္ဟစ္သြားတဲ့လူေတြ ဘယ္သူ ဘယ္ကလဲ ဆုိတာ ရဲက သိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖမ္းဆီး အေရးယူျခင္း မရွိပါဘူး။ အဲဒီလုိ ခဏခဏ ၿခိမ္း ေျခာက္ခံေနရေတာ့ ထြက္ေျပးၾကေတာ့တာပါပဲ။

ဘာေၾကာင့္ ဘယ္သူတဦးတေယာက္ကို အေရးမယူရတာလဲလို႔ တာဝန္ခံတေယာက္ျဖစ္တဲ့ ရဲမွဴးအုန္းလြင္ကုိ ဧရာဝတီက ေမးခဲ့ပါတယ္။

သူေျပာျပတာက ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ကုိ ေက်ေအးလုိက္တာပဲ ေကာင္းတယ္။ အဲဒီအတြက္ ဖမ္းဆီးအေရးယူတာေတာ့ ရဲက မလုပ္ဘူး။ ေက်ေအးတ့ဲကိစၥပဲ ရဲက လုပ္ေပးလုိက္ေၾကာင္း ေျပာျပတယ္။ သူထပ္ၿပီး ေျပာသြားတာက အမူခင္းထဲမွာ ပါဝင္တ့ဲ႐ြာသားေတြကို ဖမ္းဆီးအေရးယူရင္ ျပႆနာ ဒီထက္ပုိႀကီးသြားႏုိင္တယ္လုိ႔ သူက ဆက္ၿပီး ေျပာျပပါတယ္။ ဘာ ျဖစ္လို႔လည္းဆုိေတာ့ မြတ္ဆလင္ေတြက လူနည္းစုျဖစ္ေတာ့ အေျခအေနတည္ၿငိမ္မႈကုိ ဦးစားေပးေၾကာင္း ရဲမွဴးက ေျပာျပ တယ္။

က်ေနာ္တုိ႔သတင္းအဖြဲ႔က ဖ်က္ဆီးထားခံရတ့ဲ ဗလီဘုရားေက်ာင္းဆီကုိ သြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဖ်က္ဆီးခံထားရတ့ဲ အိမ္နဲ႔ ပစၥည္းစုေဆာင္းဖုိ႔ ေဆာက္လက္စရွိတ့ဲ ဂိုေထာင္ အေဆာက္အအံုတခုဆီကုိ သြားၾကည့္ပါတယ္။

က်ေနာ္တို႔ေလွ်ာက္လာတ့ဲလမ္းမွာ ဆုိင္ကယ္ေမာင္းေနတ့ဲ ပုဂၢိဳလ္တခ်ိဳ႕ကိုေတြ႔ရပါတယ္။ ၎တို႔ဟာ အၾကမ္းဖက္မႈထဲမွာ ပါဝင္ေနသူေတြ ျဖစ္ေၾကာင္း ဗလီဆရာဟာဂ်ီ ဦးဝင္းေ႐ႊက က်ေနာ့္ကုိ လက္ညွိဳးနဲ႔ ထုိးျပပါတယ္။ အခုဖ်က္သြားသူေတြက အဲဒီက ႐ြာသားေတြျဖစ္ၿပီး သူသိတ့ဲလူေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ တုိင္းေဒသႀကီးအစုိးရကလူေတြ လာတုန္းကလည္း အဲဒီလူရဲ႕ နာ မည္ေတြ ေပးထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေရးယူေဆာင္႐ြက္ေပးတာ မရွိပါဘူးတ့ဲ။ လမ္းေပၚမွာပဲ အခုထိ အဲဒီလူေတြ ဆုိင္ကယ္ေမာင္းေနေသးေၾကာင္း ဦးဝင္းေ႐ႊက ဆက္ေျပာပါတယ္။

သူရဲသမိန္႐ြာမွာ မြတ္ဆလင္ အိမ္ေျခ ၃၇ အိမ္ပဲ ႐ွိတယ္။ ဗုဒၶဘာသာအိမ္ေျခက်ေတာ့ ၁၅၀၀ ေလာက္႐ွိတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ တရားဥပေဒဟာ လူမ်ားစုျဖစ္လို႕ လူနည္းစုကို အႏိုင္က်င့္ခြင့္ ေပးထားပါသလား။ ရပ္ရြာတည္ျငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးနဲ႕ ဘာသာေရး လူမႈေရး သဟဇာတျဖစ္မႈကို ပ်က္ျပားေအာင္ ျပဳလုပ္သူ အျပစ္က်ဴးလြန္သူေတြဟာ ကိုယ့္ေဆြမ်ိဳး ကိုယ့္ဘာသာဝင္ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ရပ္ၾကည့္ေန႐ံုပဲဆိုရင္ ဒါကို တရားဥပေဒလို႕ေခၚႏိုင္မလားဆိုတာ ေမးခြန္ထုတ္စရာ ျဖစ္လာေနပါတယ္။

(လဝီဝမ္သည္ ဧရာဝတီ အဂၤလိပ္ပိုင္းမွ အၾကီးတန္းသတင္းေထာက္ျဖစ္ျပီး မြန္တိုင္းရင္းသားတဦးလည္း ျဖစ္သည္)



ရုိေနဆန္းလြင္
RB News
28.5.2016

ေမလ (၂၂) ရက္ေန႔ ေနျပည္ေတာ္က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂၽြန္ကယ္ရီနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔ရဲ့ ပူးတြဲ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အေၾကာင္းကုိ ေျပာဆုိသြားခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေခၚအေ၀ၚနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျငင္းခုန္ေနတာထက္ ႏွစ္ဖက္လုံး လက္ခံႏုိင္တဲ့ အေျဖကုိ ရွာရမယ္လုိ႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

ရုိဟင္ဂ်ာ ေ၀ါဟာရနဲ႔ အတူ ရွိေနတဲ့ အႀကီးမားဆုံး ျပႆနာက ဂ်ီႏုိဆုိက္ပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ အေျခအေနက ဂ်ီႏုိဆုိက္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္း သုံးရတဲ့ အေျခအေနမွာ တကယ္ရွိေနၿပီလား ဆုိတာလည္း ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲလုိ အသုံးအႏႈန္းတစ္ခုကုိ သုံးဖုိ႔ဆုိတာ တကယ္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာရွင္ေတြက ဆုံးျဖတ္ရတာ ျဖစ္တာနဲ႔အညီ တကယ္ တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာရွင္ေတြက ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ အေျခအေနက ဂ်ီႏုိဆုိက္ ေျမာက္တယ္လုိ႔ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားထားတဲ့ အျပင္ ကမာၻ႔ႏုိဗယ္လ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ (၇) ဦးကလည္း ဂ်ီႏုိဆုိက္လုိ႔ ေျပာခဲ့တာ အခုဆုိရင္ တစ္ႏွစ္ျပည့္သြားပါၿပီ။

အေခၚအေ၀ၚ ကိစၥေျပာပါမယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရခဲ့တဲ့ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တရား၀င္ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳခဲ့ၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ေလာက္ထိ တုိင္းရင္းသား၊ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရခဲ့ၾကပါတယ္။

“ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆုိတဲ့ အေခၚအေ၀ၚကုိ ႏုိင္ငံေတာ္က တရား၀င္ အခမ္းအနားလုပ္ၿပီး အသိအမွတ္ျပဳ ေခၚခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက ဒုတိယ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီး ကုိယ္တုိင္ အခမ္းအနားတက္ မိန္႔ခြန္းေျပာ၊ သူနဲ႔အတူ အရာရွိႀကီးေပါင္းမ်ားစြာ တက္ေရာက္ခဲ့တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုက ေရဒီယုိ မိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္သြင္းေျပာခဲ့တယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကလည္း မိမိတုိ႔ရဲ့ ညီရင္းအစ္ကုိပမာ ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ဆက္ဆံၿပီး တပ္မေတာ္ရဲ့ အာေဘာ္ ဂ်ာနယ္မွာေတာင္ ရုိဟင္ဂ်ာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္းပါးေရးၿပီး ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ အဲဒါေတြအျပင္ ျမန္မာ့အသံရဲ့ တုိင္းရင္းသားအစီအစဥ္မွာ ရုိဟင္ဂ်ာ အစီအစဥ္ကုိ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာစကားနဲ႔ အသံလႊင့္ေပးခဲ့တယ္။ စြယ္စုံက်မ္း၊ အေျခခံပညာ အထက္တန္းေက်ာင္း ပထ၀ီ၀င္ ဘာသာရပ္ရဲ့ ျမန္မာျပည္ ေျမပုံမွာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေနထုိင္ရာ ေဒသကုိ သီးသန္႔ ေဖာ္ျပတဲ့ အထိရွိခဲ့တဲ့ အျပင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ထုတ္ အေ၀းသင္ တကၠသုိလ္ ပထ၀ီ၀င္ရဲ့ သင္ရုိးညြန္းတမ္းမွာလည္း ပါလာျပန္တယ္။

“ရုိဟင္ဂ်ာ” ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာသြားတာမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ရခုိင္ေတြက လက္မခံဘူးဆုိတာ မွန္သင့္သေလာက္ မွန္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိေျပာရသလဲ ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳတုန္းက အခုရခုိင္ျပည္နယ္က ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အဲဒီေနရာမွာဘဲ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ရခုိင္ေတြလည္း အဲဒီေနရာမွာဘဲ ရွိေနခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီတုန္းက တရား၀င္ အသိအမွတ္ ျပဳေနခ်ိန္မွာ ရခုိင္ေတြက မကန္႔ကြက္ခဲ့ဘဲ၊ အခု တရားမ၀င္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္က်မွ ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ အသည္းအသန္ ကန္႔ကြက္ေနရသလဲ ဆုိတာကုိ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ တကယ္ပဲ ရခုိင္အားလုံးက လက္မခံတာလား? ဒါမွမဟုတ္ ေခါင္းေဆာင္ ဆုိသူေတြက လက္မခံရဘူးလုိ႔ ေျပာထားလုိ႔ ရခုိင္ျပည္သူေတြကပါ လက္မခံဘူးလုိ႔ ေျပာေနၾကတာလား? ၿပီးေတာ့ ရခုိင္နဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာေတြက ၁၉၄၂ ကေန ၂၀၁၂ ထိ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ၾကာ အဓိကရုဏ္းေတြၾကားမွာ ေနခဲ့ၾကတာလား? ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထုိင္ခဲ့ၾကတာလား? ရခုိင္နဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိရင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဇတ္လမ္း တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘဲ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ဘယ္လုိ ရွိခဲ့သလဲ ဆုိတဲ့ သမုိင္းကုိ ေသခ်ာ ျပန္ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။

အဲဒါေတြ အျပင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အဂၤလိပ္မ်ား မသိမ္းပုိက္ခင္ကတည္းက ရွိခဲ့တဲ့ ေ၀ါဟာရလား၊ ၿပီးေတာ့ ဟုိးလြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ေက်ာ္ကတည္း အဲဒီေဒသမွာ အခု ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေျပာေနတဲ့ မြတ္စလင္ေတြ တကယ္ရွိခဲ့သလား ဆုိတာ သမုိင္းပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ အဂၤလိပ္မ်ား မသိမ္းပုိက္ခင္ ကတည္းက ရွိေနခဲ့တဲ့ လူနည္းစုတစ္စု (မြတ္စလင္မ်ား) ရဲ့ လူမ်ဳိးအမည္ “ရုိဟင္ဂ်ာ” ကုိ လူအမ်ားစုက မလုိလားလုိ႔ ေျပာင္းလဲရမယ္ဆုိတာက လူမ်ားစုက လူနည္းစုကုိ အႏုိင္က်င့္တာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။

ယေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္လုိ႔ ေခၚေနတဲ့ အာရ္ကာန္ေဒသရဲ့ သမုိင္းအစစ္အမွန္ကုိ ေသခ်ာဆန္းစစ္ၿပီး အေျဖရွာမယ္ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ေျပာင္းလဲပစ္ဖုိ႔ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေျဖကုိ ရမွာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း “လူမ်ဳိးအမည္ကလည္း သိပ္အေရးႀကီးတယ္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္မသိပါတယ္။ တစ္ကမာၻလုံးက လူသားတုိင္းဟာ မိမိလူမ်ဳိးအမည္ကုိ မိမိဆႏၵအတုိင္း သတ္မွတ္ခ်င္ၾကတဲ့ ဆႏၵ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရွိၾကတယ္ ဆုိတာကုိ ကၽြန္မသိတယ္။ လူသားတုိင္းရဲ့ မိမိလူမ်ဳိးအမည္ကုိ မိမိဆႏၵအတုိင္း သတ္မွတ္လုိမႈကုိ ကၽြန္မ မဆန္႔က်င္ပါဘူး” လုိ႔ေျပာထားပါတယ္။

ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရကုိ ႏွစ္ဖက္လက္ခံႏုိင္ေအာင္ ေျပာင္းလဲပစ္တယ္ ဆုိရင္ေတာင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ သေဘာဆႏၵမပါဘဲ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရက ဒီလုိသတ္မွတ္လုိက္တယ္ ဆုိတာမ်ဳိးသာ ျဖစ္လာဖုိ႔ ရွိမွာပါ။ အဲလုိ ေျပာင္းလဲပစ္တယ္ ဆုိရင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ သမုိင္း၊ identity ကုိ လူအမ်ားစုက အႏုိင္က်င့္ၿပီး ေျပာင္းလဲပစ္တာမ်ဳိးသာ ျဖစ္မယ္လုိ႔ ထပ္ေျပာပါရေစ။ ဘယ္ရုိဟင္ဂ်ာကမွ သူတုိ႔ရဲ့ လူမ်ဳိးအမည္ေျပာင္းဖုိ႔ သေဘာတူမွာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရုိဟင္ဂ်ာအေရး တက္ႂကြ လႈပ္ရွားေနသူ တစ္ဦးအေနနဲ႔ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ေျပာရဲပါတယ္။

ဂ်ီႏုိဆုိက္ ကိစၥေျပာပါမယ္။ ဒီေန႔ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ရွိေနတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားဟာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒ အတည္မျပဳခင္ကာလထိ ႏုိင္ငံသားမ်ားကုိသာ ထုတ္ေပးတဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားမ်ား ကုိင္ေဆာင္ၿပီး ႏုိင္ငံအႏွ႔ံ လြတ္လပ္စြာ သြားလာလႈပ္ရွားခြင့္၊ အစုိးရ၀န္ထမ္းမ်ား အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခြင့္၊ ေဆး၀ါးကုသခြင့္၊ အဆင့္ျမင့္ ပညာသင္ၾကားခြင့္၊ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း တကၠသုိလ္ ပညာသင္ၾကားခြင့္ အားလုံးကုိ အျခားေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူ တန္းတူ ရရွိခဲ့ၾကတယ္။

အဲဒီလုိ အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရခဲ့တဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ဒီေန႔ ခုိး၀င္လာသူေတြ၊ တရားမ၀င္ ေျပာင္းေရႊ႕လာသူေတြလုိ႔ အမ်ဳိးမ်ဳိး စြပ္စြဲၿပီး ႏုိင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ မျပဳေတာ့ဘူး။ လူေတြက ဒီလူေတြပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလူေတြ အေပၚမွာ က်င့္သုံးခဲ့တဲ့ မူ ေျပာင္းသြားတာ တစ္ခုတည္းပါ။

၁၉၉၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရး၊ သြားလာလႈပ္ရွားမႈ၊ ေမြးဖြားခြင့္ အားလုံးကုိ န.စ.က အဖြဲ႔က ကန္႔သတ္ၿပီး အမုိးပြင့္ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ထားတဲ့ပမာ ထားလာခဲ့တယ္။ စစ္အစုိးရ ဆင္းသြားၿပီး ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အရပ္သားမ်ား ဆုိတဲ့ အစုိးရ တက္လာေတာ့ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းၿပီး န.စ.က ထက္ ပုိမုိဆုိး၀ါးတဲ့ ကန္႔သတ္မႈေတြ လုပ္ျပန္တယ္။ တစ္ခါ အခု NLD အစုိးရ တက္လာေတာ့လည္း အဲလုိ ကန္႔သတ္မႈေတြ ရပ္တန္႔သြားသလားလုိ႔ ေမးရင္ လုံး၀ (လုံး၀) မရပ္တန္႔ဘဲ ယခင္အတုိင္း ရွိေနဆဲပါပဲ လုိ႔သာ ေျဖရပါမယ္။

ကန္႔သတ္မႈေတြနဲ႔ အတူ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈေပါင္းစုံလည္း ရွိေနဆဲပါ။ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးက အိမ္ထဲက အိမ္ျပင္ထြက္ရင္ ဘယ္လုိ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံရမလဲ ဆုိတဲ့ စုိးရိမ္စိတ္နဲ႔ ေနေနရၿပီး၊ မိမိတုိ႔ရဲ့ ရြာအတြင္း၊ အိမ္အတြင္းမွာ ေနရင္းနဲ႔ပဲ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ ခံေနရတုန္းပါ။ အမ်ဳိးသမီး ဘယ္ႏွစ္ဦး မုဒိန္းက်င့္ခံရသလဲ၊ အမ်ဳိးသား ဘယ္ႏွစ္ဦး ပစ္သတ္ခံရသလဲ၊ ဘယ္ႏွစ္ဦးကုိ မတရားသျဖင့္ ေထာင္ခ်လုိက္သလဲလုိ႔ ေမးလာရင္လည္း မေရမတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိတယ္လုိ႔သာ ေျဖရပါမယ္။ အမွန္တကယ္ အဲဒီလုိ မေရတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိေနလုိ႔ပါ။

ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ ခံေနရတာေတြ၊ ႏွိပ္စက္မႈဒဏ္ေတြကုိ မခံႏုိင္လုိ႔ စက္ေလွေတြစီးၿပီး နီးစပ္ရာ ႏုိင္ငံေတြကုိ ထြက္ေျပးေနတာေတြကုိ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ ပညာရွင္ေတြက စနစ္တက် မွတ္တမ္းတင္ေနတာ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ နဂါးမင္း စီမံခ်က္ စကတည္းကပါ။ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ နီးပါး ရလာတဲ့ မွတ္တမ္းမ်ားကုိ ေသခ်ာဆန္းစစ္ၿပီးမွ ဂ်ီႏုိဆုိက္ဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကုိ သုံးဖုိ႔ လုိေနပါၿပီ၊ ဂ်ီႏုိဆုိက္ရဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္မွာ ပါတဲ့ အခ်က္ေတြ အတုိင္း ဒီလူေတြက တကယ္ခံစားေနရၿပီဆုိတာကုိ သိၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ပညာရွင္အခ်ဳိ႕ ေသခ်ာကြင္းဆင္း ေလ့လာၿပီးမွ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။

NLD အစုိးရရဲ့ ရက္ေပါင္း (၁၀၀) စီမံကိန္းထဲမွာ ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကိစၥလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေမလ (၂၇) ရက္ေန႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တုိင္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး အခ်ဳိ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရး ေဆြးေႏြးတာမွာလည္း ႏုိင္ငံသား စီစစ္ေရး ကိစၥပါ၀င္ပါတယ္။

၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး ယေန႔ထိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ စီမံခ်က္ ေခါင္းစဥ္ ေပါင္းစုံနဲ႔ စစ္ဆင္ေရးေတြ လုပ္ခဲ့ၿပီး၊ စီမံခ်က္တုိင္းမွာ ပါ၀င္ခဲ့တာက ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားရဲ့ ႏုိင္ငံသားဆုိင္ရာ အေထာက္အထားမ်ားကုိ အျပတ္ေဖ်ာက္ပစ္ဖုိ႔ပါ။ ႏုိင္ငံသားမ်ားသာ ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ရတဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပား ေတြကုိလည္း နည္းလမ္းေပါင္းစုံနဲ႔ သိမ္းဆည္းခဲ့ၿပီး၊ ေနာက္ဆုံးမွာ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပားေတြ ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျပန္သိမ္းခဲ့ၿပီး အခုဆုိရင္ ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပား ျပန္အပ္ထားတဲ့ စကၠဴစာရြက္ တစ္ရြက္စီသာ ကုိင္ထားရတဲ့ အေျခအေနကုိ တြန္းပုိ႔ထားပါတယ္။ အဲဒါေတြကုိလည္း ၿမဳိ႕တြင္း သြားလာေနတဲ့ အခ်ိန္ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြက စိတ္မထင္ရင္ မထင္သလုိ ဆုတ္ျဖဲပစ္တာေတြ မနည္းပါဘူး။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာရရင္ စနစ္တက်နဲ႔ အေထာက္အထားေတြ ေဖ်ာက္ပစ္ခံထားရတဲ့ လူေတြကုိ အေထာက္အထား ျပပါဆုိရင္ ျပဖုိ႔ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဒီမွာ ေမးခြန္းထုတ္ခ်င္တာက ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ စံပယ္စီမံခ်က္ ကစၿပီး သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ၊ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွာ နဂါးမင္းစီမံခ်က္နဲ႔ သိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ၊ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ေရးကဒ္ျပား ထုတ္ေပးမယ္ဆုိၿပီး လိမ္ညာၿပီး သိမ္းခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ျပားေတြ ျပန္လည္ထုတ္ေပးၿပီးမွ လုိအပ္တဲ့ အေထာက္အထားေတြ ေတာင္းမလား ဆုိတာပါ။

ဦးေန၀င္း အစုိးရလက္ထက္ကစၿပီး လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုတစ္စု အေပၚ စနစ္တက် က်ဴးလြန္လာတဲ့ ဒီရာဇ၀တ္မႈႀကီးကုိ ေသခ်ာ ေလ့လာဆန္းစစ္ဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ဒီလူေတြမွာ အေထာက္အထား မရွိဘူးဆုိၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အတုိင္းလုပ္မယ္ဆုိရင္ ဦးေန၀င္း က်ဴးလြန္လာခဲ့တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈကုိ ဆက္လက္ၿပီး က်ဴးလြန္သြားတာပဲ ျဖစ္မွာျဖစ္ၿပီး၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး အခုလာမယ့္ ႏုိင္ငံသားစီစစ္ခံဖုိ႔ကိစၥထိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ႀကဳံေတြ႔ရတဲ့ အတိဒုကၡမ်ား အားလုံးက ဂ်ီႏုိဆုိက္မွာ အက်ဳံး၀င္ေနတာကုိလည္း သတိျပဳဖုိ႔ လုိမွာျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ပါတယ္။

ေဌးလြင္ဦး
RB News
23.5.2016

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အက်ယ္ခ်ဳပ္က လြတ္၊ သူေနတဲ့ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းက ၿခံစည္းရိုးေပၚကေန လမ္းေပၚက လူထုပရိသတ္ကို မိန္႔ခြန္းေတြေျပာ- အေမးအေျဖေတြ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခ်ိန္ကာလက ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႔ ေဘးမွာ လက္ရွိ အာဏာရ ပါတီ NLD ရဲ႔ ေရွးဦး ပါတီဖခင္ႀကီးထဲမွာ ပါတဲ့ ဦးတင္ဦးနဲ႔ ဦးၾကည္ေမာင္ (ကာနယ္ၾကည္ေမာင္) ဘယ္ ညာ ရံၿပီး စကားေျပာေလ့လည္း ရွိပါတယ္။

တစ္ၿပိဳင္နက္မွာ- နအဖ အစိုးရထုတ္ သတင္းစာမ်ားက NLD ပါတီ မေကာင္းေၾကာင္း၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ အမ်ိဳးမေစာင့္ေၾကာင္း အႀကီးအက်ယ္ ပုတ္ခတ္ေျပာဆိုေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။- အဆိုပါ သတင္းစာမ်ား က တစ္ခါတစ္ရံ- ဦးတင္ဦးကိုပင္ ပုဂၢိဳလ္ေရးေစာ္ကားၿပီး “သြားေခါေခါနဲ႔ စစ္သားေဟာင္းႀကီး” ဆိုတဲ့ အသံုးကိုပင္ သံုးခဲ့တာမ်ား ရွိပါတယ္။

အတိုက္အခံ ဆိုတဲ့ ေဘာင္ကို ေက်ာ္လြန္ယံုမွ်မက အတုိင္းမရွိ အာဏာျပ ရန္လို ေစာ္ကား ပုတ္ခတ္လြန္းတဲ့ သတင္းစာ အသံုးအႏႈန္းမ်ားေၾကာင့္- ဒီမိုကေရစီေရးမွာ အားသန္ေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ပင္ အလြန္တရာ ခံျပင္းမိပါတယ္။- သတင္းစာပါ ေစာ္ကားမႈ လြန္ကဲတဲ့ သတင္း စာသားမ်ားေၾကာင့္- ႏုိင္ငံေရးမွာ စိတ္မပါတဲ့ ျပည္သူမ်ားပင္- ေစာ္ကားခံရသူ (NLD ပါတီနဲ႔ ပါတီေခါင္းေဆာင္)မ်ားကို ကရုဏာ ျဖစ္လာရတဲ့ အဆင့္၊ ေစာ္ကားခံရသူဘက္မွ မခံမရပ္ႏုိင္ ျဖစ္လာရတဲ့ အဆင့္ထိပါ။ (မွီလိုက္သူတုိင္း သိေနဦးမွာပါ။)

တစ္ေန႔မွာ အဆိုပါ သတင္းစာမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဦးၾကည္ေမာင္ (ကာနယ္ၾကည္ေမာင္)က ၿခံစည္းရိုးေပၚမွ မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္- ဒီသတင္းစာ ေရးတဲ့ သူေတြဟာ (စိတ္ပညာ သေဘာအရ) အစိုးရကို ျပည္သူက အျမင္ကပ္လာေအာင္- ေစာ္ကားခံရသူကို ျပည္သူက ကရုဏာျဖစ္လာေအာင္ ကိုယ့္ဘက္က ေရးေပးေနတယ္ လို႔ေတာင္ ထင္ရတယ္-ေက်းဇူးေတာင္ တင္ရမယ္တဲ့။ (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း သူ႔ေဘးမွာ ရွိပါတယ္။)။ (ကၽြန္ေတာ္ အပါအ၀င္ ပရိတ္သပ္ႀကီးက သေဘာက်လို႔ ၀ါးကနဲ လက္ခုတ္ေတြ တီးၾကေပါ့။)-

အခု- ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္လည္း- ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာမ်ားကို- ကၽြန္ေတာ္ အဲ့လိုပဲ ျမင္ေနတာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ဦးၾကည္ေမာင္ (ကာနယ္ၾကည္ေမာင္) စကားနဲ႔ ေျပာရရင္- ကမၻာက ရိုဟင္ဂ်ာ အေပၚ ကရုဏာ သက္သည္ထက္ သက္လာေအာင္၊ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဘက္က ကမၻာ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ရပ္တည္ သည္ထက္ ရပ္တည္လာေအာင္ တမင္မ်ား ေရးေပးေနသလားလို႔ပါ။

ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ကမၻာ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းက မျဖစ္မေန ရပ္တည္ေပးရေအာင္- မီဒီယာမ်ားသာ မက- ႏုိင္ငံေခါင္း ေဆာင္မ်ား၊ တပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း အႀကီးအက်ယ္ အားျဖည့္ေပးေနသလို ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။

ပထမေတာ့ ရခိုင္နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ျပသနာလိုလို။ ေနာက္ေတာ့ မီဒီယာမ်ားက ရခိုင္ဘက္က လိုက္ တစ္ဘက္သပ္ တအားဖိႏွိပ္ေရးေနသလိုလို။ ေနာက္ဆံုးေတာ့- အာဏာပိုင္ အစိုးရမ်ား၊ စစ္တပ္ထိပ္သီးမ်ား ကိုယ္တုိင္က- ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို မတရားသျဖင့္ ဖိႏွိပ္၊ တစ္ဘက္သပ္ ဖိႏွိပ္ အခြင့္အေရး မေပးခ်င္လို႔ ေပကပ္ခံ- ဆိုတာမ်ား ကမၻာမိသားစုမွ မ်က္လံုးမွိတ္ထားရင္ေတာင္ အလုိလို ျမင္ေနရတဲ့ အဆင့္ထိ ျဖစ္ကုန္ပါေရာလား။

ရခိုင္နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ - ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္သာ ျပသနာ တက္ခဲ့တယ္ ဆိုခဲ့ရင္- ႏွစ္ဘက္ကို မွ်မွ်တတ ေျဖရွင္းေပးရမယ့္ ကိစၥပါ။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ႏိုင္ငံသား ရုပ္သိမ္းသလို ရခိုင္မ်ားကိုလည္း ႏုိင္ငံသား ရုပ္သိမ္း။ ရိုဟင္ဂ်ားကို ပညာေရး၊ က်မၼာေရး ပိတ္ထားသလို ရခိုင္မ်ားကိုလည္း ပညာေရး က်မၼာေရး ပိတ္ထား။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ ေရြးေကာက္ပိုင္ခြင့္မ်ား ပိတ္ထားသလို ရခိုင္မ်ားကိုလည္း ေရြးခ်ယ္ ေရြးေကာက္ပုိင္ခြင့္မ်ား ပိတ္ထား- ႏွစ္ဘက္လံုး မွ်မွ်တတ ပံုစံေပး ဆံုးမ လိုက္ရင္- အားလံုး ၿငိမ္သြားမယ့္ ကိစၥ။ ၿပီးမွ လိမၼာၿပီ ဆိုမွ ႏွစ္ဘက္လံုး ေျဖေလွ်ာ့ေပးလိုက္- အားလံုး အဆင္ေျပသြားမယ့္ ကိစၥ။

ခုေတာ့ လူနည္းစုလည္း ျဖစ္၊ ဖိႏွိပ္ခံလည္း ျဖစ္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာကိုမွ တစ္ဘက္သပ္ - ခိုး၀င္ လို႔ စြပ္စြဲ၊ အတင္း ေမာင္းထုတ္၊ အတင္း ႏုိင္ငံျခားသား ခံယူခိုင္း၊ ႏိုင္ငံျခား ခိုး၀င္ လက္မခံလို႔ ထမင္းမေပး ေဆးမေပးဘဲ အစာျဖတ္ ေရျဖတ္ ျဖတ္ထား။- ဒီထက္မက လူမ်ိဳးတံုး သုတ္သင္မႈကိုပါ က်င့္သံုးလာတဲ့ အဆင့္ထိ ျဖစ္ကုန္ ေရာ။ ဒီ က်ဴးလြန္မႈေတြဟာ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက က်ဴးလြန္ေနတာလား-၊ အာဏာပိုင္ေတြက က်ဴးလြန္ေနတာ လား-၊ ကမၻာက သိေနပါတယ္။ (ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြက ရန္ျဖစ္ထားလို႔ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို မုန္းေနတယ္ ဆိုတာ လက္ခံပါတယ္။ အခြင့္အေရးရရင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ေမာင္းထုတ္ပစ္ခ်င္တယ္ ဆိုတာကိုလည္း သိပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ အာဏာပိုင္ေတြ မဟုတ္လို႔ Genocide ကို သူတုိ႔ က်ဴးလြန္လို႔ မရဘူး။ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႔ Genocide က်ဴးလြန္ေနျခင္းအေပၚမွာ- သူတုိ႔ မေက်နပ္တဲ့ လူမ်ိဳးကို မ်ိဳးျဖဳတ္ေနတာေၾကာင့္ အားေပးေနတယ္ ဆိုတဲ့ အဆင့္ထိ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ႏုိင္မယ္။- သုိ႔ေသာ္- ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို မေက်နပ္ျခင္း ဆိုတဲ့ အခြင့္အေရးကို အသံုးခ်ၿပီး လက္ေတြ႔ Genocide က်ဴးလြန္ေနသူမ်ားက ဗမာအာဏာပိုင္ မ်ားသာ ျဖစ္ေနပါတယ္။

Genocide က်ဴးလြန္ေနၿပီလို႔ ကမၻာက အသိအမွတ္ျပဳကာ အနီကဒ္ျပ ေျဖရွင္းေတာ့မယ့္ အခ်ိန္မွာ--၊ ဗမာ ဗမာခ်င္း အတင္းကာကြယ္ေပးေနတဲ့- လူေတြရဲ႔ ေ၀့လည္ေၾကာင္ပတ္ စကားမ်ားေၾကာင့္---

ကမၻာ့အသိုင္းအ၀ိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ ပိုလို႔ပိုလို႔ ကရုဏာသက္လာတဲ့ အျပင္---၊ ေ၀့လည္ေၾကာင္ပတ္ စကားေျပာသူမ်ားကို ပိုလို႔ပိုလို႔ မုန္းတီးစက္ဆုတ္လာရေလေတာ့-၊

ကာနယ္ၾကည္ေမာင္ စကားနဲ႔ ေျပာရရင္-- ေက်းဇူးေတာင္ တင္ရမယ္ေပါ့။


မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္(ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈတာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement

ေဌးလြင္ဦး
RB News
17.5.2016

ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု ဆိုျခင္းေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား စစ္စစ္ ျဖစ္၏။

အေၾကာင္းမူ- မည္သည့္ လူမ်ိဳးမွ မိႈေပါက္သလို ေပါက္လာျခင္းကား မရွိ။ လူသား မ်ိဳးႏြယ္ တစ္စုခ်င္းစီ၏ ေျပာင္းေရႊ႔ရာ စီးေၾကာင္းအရ ျမစ္ဖ်ားခံခဲ့ရာ အရပ္ ရွိခဲ့ေပမည္။ သို႔ေသာ္ လူတစ္မ်ိဳးခ်င္းစီ၏ တိုင္းရင္းသား ျဖစ္ျခင္း ဌာေနလူမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု အမွတ္သညွာျပဳျခင္းတို႔မွာ- ၎တို႔၏ ယခင္ မူလ စတည္ခဲ့ရာအား ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ မမွီဘဲ သမိုင္းဆက္ျဖတ္ခဲ့သည္ထိ ၾကာျမင့္လ်က္ လက္ရွိ အေျခခ်ရာ ေဒသတြင္ အမည္တစ္ခုျဖင့္ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္ ျဖစ္တည္ေနခဲ့ျခင္း၌ တည္၏။

ဥပမာ- ဗမာ ဟု ေခၚတြင္ေနေသာ လူမ်ိဳးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွ မိႈေပါက္သကဲ့သို႔ ေပါက္ဖြားခဲ့ျခင္း မဟုတ္။ တရုတ္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွ နဂိုမူလ နန္ေက်ာင္လူမ်ိဳးဟု ေခၚတြင္ခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးစု ျဖစ္၏။ နန္ေက်ာင္တို႔ ၀င္လာရာ လမ္းမွာ ယခု ဘူတန္ နီေပါလ္ မွ ေအာက္သို႔ မဏိပူရ္ကို ျဖတ္၍ လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္၏။ (တရုတ္ျပည္ ေျမပံုကို မၾကည့္ မသိ သူတုိ႔က တရုတ္ျပည္မွ လာလွ်င္ ယခု ကခ်င္ျပည္နယ္ ရွမ္းျပည္နယ္ကို ျဖတ္ခဲ့ရမည္ဟုသာ ခံစားမိမည္ ထင္သည္။- တရုတ္ျပည္၏ ေျမပံုအား ေသခ်ာ ၾကည့္ေစလိုသည္။) မဏိပူရ္ ေတာင္တန္းအား ျဖတ္သန္း၀င္ေရာက္ခဲ့သည့္ အတြက္ လက္ရွိကာလတိုင္ ဗမာစကားေျပာ လူမ်ိဳးမ်ား မဏိပူရ္ေတာင္တန္းေပၚတြင္ ရွိေနဆဲပင္။ သို႔ေသာ္ နဂို မူလ ၎တို႔၏ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ သမုိင္းသည္ကား ေပ်ာက္ခဲ့ၿပီ။ လက္ရွိတြင္ နန္ေက်ာင္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ဗမာ ဟု ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီ။ သို႔ျဖစ္၍ ဗမာအား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဌာေနလူမ်ိဳး အျဖစ္ အမွတ္သညွာျပဳရေတာ့၏။

ရွမ္းလူမ်ိဳး။ ။ ရွမ္းလူမ်ိဳး- မဏိပူရ္ကုန္းျမင့္မွသည္ စစ္ကိုင္းတုိင္းအထက္ပိုင္း- ကခ်င္ျပည္နယ္ ေအာက္ပိုင္း မွစ လက္ရွိ ရွမ္းျပည္နယ္၊ လာအို၊ ထိုင္းထိ မ်ိဳးရိုးႀကီး ရွိေန၏။ ျမန္မာျပည္ အေနျဖင့္ အလြန္ႀကီးမား ေသာ လူမ်ိဳးစုႀကီး ျဖစ္၍- လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းတြင္ပင္- ဗမာထက္ အဆ ပိုမ်ား၏။ (သန္းေခါင္ စာရင္း အမွန္ကို ၾကည့္ပါ။) အဆိုပါ ရွမ္းလူမ်ိဳးႀကီးသည္ ျမန္မာျပည္တြင္းတြင္သာ “ရွမ္း” ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ ဆက္လက္ရွိေနခဲ့ၿပီး- လာအို ႏွင့္ ထုိင္း တို႔က ခြန္လာအို၊ ခြန္ထိုင္း ဟူသည့္ အမည္မ်ားျဖင့္ သီးျခားခြဲထြက္သြားခဲ့ၿပီ။ သမိုင္းအားျဖင့္လည္း ႏွစ္ေပါင္း ရာေထာင္ ရွိခဲ့ၿပီ။ သို႔ျဖစ္၍ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ရွမ္းသည္ ျမန္မာျပည္တြင္ ဌာေန လူမ်ိဳး အျဖစ္ သတ္မွတ္ရ၏။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းရွိ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း၊ မြန္၊ ရခိုင္- စသည့္ စသည့္- မည္သည့္ လူမ်ိဳး မဟူ လက္ရွိ ေနထိုင္ရာ အရပ္ေဒသမ်ားတြင္ အေျခခ်ေနထိုင္မႈ ကာလ ၾကာျမင့္လွ်က္- ၎တို႔၏ မူလဇစ္ျမစ္မွ သီးျခားျဖာထြက္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည့္ အတြက္- လက္ရွိေနထုိင္ရာ ေဒသတို႔၏ ဌာေနမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကၿပီ။

လူသား သဘာ၀ ေျပာင္းေရႊ႔ၿမဲ ျဖစ္သည့္ အတြက္ ဆက္လက္ေျပာင္းေရႊ႔ ေနေသာ္လည္း မိမိတို႔၏ မ်ိဳးရိုးဇာတိအား မေမ့ေပ်ာက္ေသးသည့္ လူမ်ိဳးစုတို႔အား အဆုိပါ ေဒသတြင္ ဌာေန လူမ်ိဳး အျဖစ္ မေခၚဆိုအပ္ မသတ္မွတ္အပ္ပါ။-

ဥပမာ- ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ဗမာ၊ ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ရခိုင္ စသည္တုိ႔ အေနျဖင့္ ထုိင္း၊ မေလး ႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ - ယခု ဆယ္စုႏွစ္မ်ားတြင္ ေျပာင္းေရႊ႔ခဲ့သူတို႔ ရွိ၏။ အခ်ိဳ႔ဆိုလွ်င္ ဦးႏု ေခတ္ကာလ (လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၆၀ ခန္႔ကပင္) ေျပာင္းေရႊ႔ခဲ့သူတို႔ ရွိ၏။ သို႔ေသာ္ သူတုိ႔ကိုယ္ သူတုိ႔ မိမိတို႔၏ ဇာတိမ်ားအား မေမ့ေပ်ာက္ေသးသည့္ အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ ေဒသမ်ား၌ ႏိုင္ငံသား အဆင့္ျဖင့္သာ ရပ္တည္ေနၾကေလ၏။

ရိုဟင္ဂ်ာ တို႔ ဟူမူကား- ရိုဟင္ဂ်ာတို႔သည္လည္း ရခိုင္ေဒသတြင္ မိႈေပါက္သကဲ့သို႔ ေပါက္ဖြား ခဲ့ၾကသူမ်ား မဟုတ္။ ၎တို႔၏ ျမစ္ဖ်ားခံရာမွာ (ဘာသာစကား ရိုးရာဓေလ့ အသြင္အျပင္ အားျဖင့္ လုိက္ေသာ္) နီေပါလ္ဘက္မွ တစ္ဆင့္ မဏိပူရ္ ကုန္းျမင့္အတုိင္း ရခိုင္ပင္လယ္ကမ္းရိုးထိ စုန္ဆင္းခဲ့ၾကသူမ်ား ျဖစ္၏။

၎တို႔သည္ ဘဂၤလီ စင္စစ္ လူမ်ိဳးႏြယ္မ်ားျဖင့္ လြန္စြာ ကြာျခားၿပီး- ဘာသာစကား ဓေလ့ထံုးတမ္း ရုပ္ရည္သြင္ျပင္လည္း သီးျခားစီ ျဖစ္၏။ (တနည္းအားျဖင့္ အေနာက္ဘက္ ဘဂၤလားမွ အေရွ႔ဘက္ ရခိုင္ေဒသသို႔ စီးေၾကာင္းအားျဖင့္ ၀င္ခဲ့ၾကသူမ်ား မဟုတ္ဘဲ၊ ေျမာက္ဘက္ မဏိပူရ္ကုန္းျမင့္မွ ေတာင္ဘက္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းသို႔ စုန္ဆင္းခဲ့ၾကသူမ်ားသာ ျဖစ္၏။ ရခိုင္ေဒသသို႔ ၎တို႔၀င္ခဲ့ၾကသည္မွာ လြန္စြာေရွးက်၍ ၎တို႔၏ မူလမ်ိဳးရိုး ဇာတိကိုပင္ ၎တို႔မသိ ေမ့ေပ်ာက္ခဲ့ၾကေလၿပီ။ ၎တို႔ႏွင့္ နီးစပ္မႈ ရွိသည့္ လူမ်ိဳးႏြယ္မွာ လက္ရွိ ကမၻာ့ေျမပံု ႏိုင္ငံသတ္မွတ္မႈ အရ အႏိၵယ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာ နယ္ဆံုရာ (ခ်င္းျပည္နယ္ႏွင့္ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း အထက္ပိုင္းေဒါင့္) မ်ားတြင္ ရွိေန၏။ သို႔ျဖစ္၍ ၎တို႔ လူမ်ိဳးႏြယ္မွာ နီေပါလ္မွသည္ ရခိုင္ထိ ပ်ံ႔ႏွံ႔လွ်က္ ရွိ၏။ (က်မ္းကိုး ျပရန္ လိုမည္ မထင္- လက္ရွိအခ်ိန္ထိ လူကိုယ္တုိင္ သြားေရာက္ေလ့လာလွ်င္ - ဘာသာစကား ဆက္စပ္မႈအားျဖင့္ ေတြ႔ရမည္ ျဖစ္သည္။- ဟင္နရီ ဂ်ီ ဘဲလ္ မွတ္တမ္းျပဳသည့္ ၁၈၅၂ ခုထုတ္- An Account of Burma Empire စာအုပ္တြင္လည္း ေတြ႔ႏိုင္၏။)

ႏိုင္ငံမ်ား သီးျခား လြတ္လပ္ေရး ရၾကေသာ အခါ- အဆိုပါ လူမ်ိဳးႏြယ္မွ စစ္တေကာင္း ေဒသတြင္ ရွိေနသည့္ သူတုိ႔အား- ဘဂၤလားမွ ပိုင္ဆိုင္သြား၍- အုပ္ခ်ဳပ္သူ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးႀကီးမွ ဘဂၤလီမႈျပဳ လွ်က္ ဘဂၤလီဟူေသာ အမည္ျဖင့္ သတ္မွတ္လိုက္ေသာ္လည္း အမွန္စင္စစ္မွာ ၎တို႔သည္ ဘဂၤလီမ်ား မဟုတ္ၾကေပ။ စစ္ကိုင္းတုိင္းမွသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ နယ္စပ္ထိ - (ျမန္မာျပည္ အထက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ ေအာက္ပိုင္း) ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ေသာ ေနရာႀကီးတြင္ ရွိေနသည့္ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ ရွမ္းတို႔အား ဗမာ ဟု ဗမာမႈ ျပဳ လိုက္သကဲ့သို႔ ျဖစ္၏။

အိႏၵိယထဲတြင္ ပါ၀င္သြားသည့္ အဆိုပါ လူမ်ိဳးႏြယ္မွ လူစုအား အိႏၵိယႏိုင္ငံမွ- အာသံသား၊ မဏိပူရ္သား စသည္ျဖင့္ ေဒသနာမည္အားျဖင့္ ၎တို႔ကိုယ္တုိင္ သတ္မွတ္သည့္ လူမ်ိဳးအမည္မ်ားျဖင့္ အသိအမွတ္ျပဳ၍ ဌာေနလူမ်ိဳးမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးထား၏။

အဆိုပါ လူမ်ိဳးႏြယ္မွ ရခိုင္ေဒသသို႔ ပ်ံ႔ႏွံ႔ခဲ့ေသာ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးစုမွာ- ခိုင္မာေသာ သမုိင္းေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ား အရ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ခန္႔ကပင္ အေျခခ်ေနထိုင္ၿပီး ျဖစ္၏။ (ထိုထက္ ေရွးက်ေသာ သမုိင္း အခ်က္အလက္ကိုကား ကၽြႏ္ုပ္လည္း လက္လွမ္းမမွီေသးပါ။) လူသား သဘာ၀ အေလွ်ာက္ အဆိုပါ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးသည္လည္း မိမိတို႔၏ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္အား ေမ့ေပ်ာက္ ကုန္လွ်က္ သူတုိ႔ကိုယ္ သူတုိ႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟုသာ သိေနၿပီး ျဖစ္၏။ (ဗမာမ်ားမွာ ၎တို႔ နန္ေက်ာင္ လူမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့သည္အား ေမ့သြားသကဲ့သို႔ပင္)။ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟူေသာ လူမ်ိဳး အမည္အား မွတ္တမ္း ခိုင္မာစြာ ရွိခဲ့သည္မွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ရာေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီ။ ထို႔ထက္ ေရွးက်ေသာ မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ရခိုင္ေဒသအား ရိုဟမ္း ဟု ေခၚတြင္ခဲ့သည္မွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ေလးရာ ေက်ာ္ ရွိခဲ့ၿပီ။ ၎တို႔ ေျပာဆို သည့္ ဘာသာစကားျဖင့္ ရခိုင္ေဒသ မွတ္တမ္း ေက်ာက္စာမ်ားမွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္ ရွိခဲ့ၿပီ။ (ကၽြႏု္ပ္ေျပာဆို တင္ျပမႈတို႔အား ကၽြႏု္ပ္ခိုင္မာစြာ ရပ္တည္ႏိုင္ပါသည္။)

လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး အေနျဖင့္ ၎တို႔၏ အႏြယ္ မည္သည့္ေဒသမွ ျဖစ္ခဲ့ေစကာမူ။ အဆိုပါေဒသမ်ားတြက္ ဆက္လက္ရွိေနေစကာမူ-၊ အဆိုပါ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးသည္ ေဒသတစ္ခုတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ရာေထာင္ ခ်ီလွ်က္ ကိုယ္ပိုင္အမည္နာမျဖင့္ ရပ္တည္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္၍-။ အဆိုပါ လူမ်ိဳး (ရိုဟင္ဂ်ာ)တို႔သည္ ရခိုင္ေဒသ၏ မူလဌာေန လူမ်ိဳး အျဖစ္ မသတ္မွတ္၍ မရႏိုင္ေတာ့ေပ။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး သမၼတႀကီး စပ္ေရႊသိုက္ ေျပာခဲ့သည့္ စကားအတုိင္းပင္- အကယ္၍ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးတို႔အား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ မသတ္မွတ္က- ရွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကရင္၊ ရခုိင္၊ မြန္ တို႔သည္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။

အခ်ိဳ႔ကလည္း ေစာဒက တက္လိုသည္မွာ- ရွမ္းလူမ်ိဳးသည္ ထုိင္း၊ ျမန္မာ တရုတ္ တြင္ ရွိ၏။ မြန္လူမ်ိဳးသည္ ထုိင္း၊ျမန္မာ တြင္ ရွိ၏။ ရခိုင္လူမ်ိဳးသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏွင့္ ျမန္မာတြင္ ရွိ၏။ သို႔ျဖစ္၍ ဟိုဘက္ဒီဘက္ ခြေနေသာ လူမ်ိဳးျဖစ္ကာ- လူမ်ိဳးအမည္ျဖင့္ သတ္မွတ္မႈ ရွိ၏။ သို႔ေသာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု မရွိ- သို႔ျဖစ္၍ ရခိုင္တြင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ဟု မရွိရာ၊ မရွိအပ္ ဟု စြပ္စြဲလိုၾက၏။- အဆိုပါ ေစာဒက ျပဳသူမ်ား ဆင္ျခင္ရမည္မွာ-

ဗမာမႈျပဳခံထားရေသာ ရွမ္းျဖဴ လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ထုိင္းတြင္ မရွိပါ။ ကရင္လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ထုိင္းတြင္ မရွိပါ- (ထုိင္းက ကလီယန္ ဟုသာ ေခၚသည္။ ထိုင္းရွိ ကလီယန္ တုိ႔အား တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးထားသည္)- အဆုိပါ ကရင္ လူမ်ိဳးႏြယ္အား အင္ဒိုနီးရွားတြင္ ေအာ့ကေရာင္ လူမ်ိဳးဟု ေခၚသည္။ (ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရွိေသာ ကရင္လူဦးေရျဖင့္ မတိမ္းမယိမ္း ရွိသည္။) အက္ဒ္မန္ကၽြန္းသည္ မူလ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ေဒသ ျဖစ္၍ ယခု အခါ အိႏၵိယ လူမ်ိဳးဟုသာ အမည္တြင္ေတာ့သည္။ လက္ရွိထိ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားမွာ ကရင္စကားေျပာလွ်က္၊ ကရင္ရိုးရာ ၀တ္စံုျဖင့္ က်န္ေနပါေသး သည္။

ထိုထက္ အနီးစပ္ဆံုး ဥပမာ ကို ေပးရေသာ္- ဒိုင္းနက္ လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ဘဂၤလားတြင္ မရွိပါ။ ကမန္ လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ဘဂၤလားတြင္ မရွိပါ။ ရခိုင္လူမ်ိဳး အမည္ျဖင့္ ဘဂၤလားတြင္ မရွိခဲ့ပါ။ (ေမာ့ဂ္ ဟုသာ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။) ယခု ေနာက္ပိုင္းတြင္မွ ေမာ့ဂ္ ဟူသည္ ရခိုင္ ဟု သတ္မွတ္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဘဂၤလားတြင္ ဒိုင္းနက္ဟု ေခၚေသာ လူမ်ိဳး မရွိ၍ ျမန္မာတြင္လည္း ဒုိင္းနက္ မရွိရ ဟု သတ္မွတ္လွ်င္- ျမန္မာ ဘဂၤလား ခြ ေနေသာ လူမ်ိဳးတို႔အား ဘဂၤလား စကားျဖင့္သာ သတ္မွတ္ရ ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္လွ်င္- ဗမာ လူမ်ိဳးမ်ားကိုလည္း မာရ္မာ့ လူမ်ိဳးဟု ေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ရန္၊ ရခိုင္ လူမ်ိဳးကိုလည္း ေမာ့ဂ္ လူမ်ိဳးဟု ေျပာင္းလည္း သတ္မွတ္ရန္သာ ရွိသည္။

ရခိုင္ေဒသတြင္ ဌာေန လူမ်ိဳး ျဖစ္တည္ၿပီး ျဖစ္ေသာ “ရိုဟင္ဂ်ာ” တို႔၏ လက္ေတြ႔ မ်က္ေတြ႔ ခိုင္မာေသာ အေထာက္အထားမွာ- အေမရိကန္ အပါအ၀င္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေရာက္ႏွင့္ၿပီး “ရိုဟင္ဂ်ာ” မ်ားက ၎တို႔သည္ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္ဟု ရပ္တည္ေနျခင္းပင္။ အကယ္၍ ၎ တို႔ အေနျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး စင္စစ္ မဟုတ္ခဲ့ပါက- လူ႔အခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ ရွိ၍- မိမိ သတ္မွတ္ လိုသည့္ အမည္အား သတ္မွတ္ႏုိင္သည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္- သူတို႔၏ ဇာတိ အမွန္အားျဖင့္ သူတို႔ ရပ္တည္ လုိက္ၾကမည္သာ ျဖစ္၏။ အေမရိကန္ေရာက္ ဘယ္ ဗမာ တစ္ေယာက္မွ (မိမိ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆင္းရဲမြဲေတလွ်က္ မ်က္ႏွာငယ္ေနရခ်ိန္တြင္ပင္) မိမိသည္ ထိုင္းလူမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟုလည္းေကာင္း၊ မိမိသည္ တရုတ္လူမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု လည္းေကာင္း ရပ္တည္ျခင္း ေျပာဆိုျခင္း မရွိသကဲ့သို႔။ ရိုဟင္ဂ်ာ တုိ႔သည္လည္း မိမိသည္ ဘဂၤလီ ျဖစ္သည္ဟု ရပ္တည္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မရွိပါေခ်။

ဗမာတို႔၏ ဌာေနလူမ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္း ဗမာတို႔၏ ရပ္တည္ခ်က္အားျဖင့္ လံုေလာက္သကဲ့သို႔ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ဌာေနလူမ်ိဳး ျဖစ္ေၾကာင္းသည္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာတို႔၏ ရပ္တည္ခ်က္ျဖင့္ပင္ လံုေလာက္ေပသည္။ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ အခြင့္အေရးအား ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္ မရွိပါေခ်။

မုဟမၼဒ္တြာေဟရ္(ေဌးလြင္ဦး)
ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားမႈတာ၀န္ခံ
Civil Rights Movement



စျႏၵာေမာင္စိေကၠ (ရခုိင္ေျမ)
RB News
2.3.2016

သက္တန္​႔ဟုဆုိလွ်င္ ကေလးလူႀကီး မက်န္ အားလုံး သိၾကသည္။ မုိးဦး၊ မုိးေႏွာင္းခ်ိန္​ ေကာင္းကင္တြင္ တိမ္မ်ားရွိေသာအခါ ေပၚေလ့ရိွသည္​။ ၎သည္ စက္ဝုိင္းျခမ္း သဏၭာန္ ေရာင္စဥ္တန္း (၇) မ်ဳိးျဖင့္ ေကာင္းကင္ေပၚတြင္ ေပၚေလ့ရွိေသာ အရာတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ၎သည္ ေနမင္းႀကီး၏ အျဖဴေရာင္ရွိေသာ အလင္းကုိ ထုိးေပါက္ေသာအခါ အေရာင္ (၇) မ်ဳိး ျဖစ္ေစျခင္းသာျဖစ္သည္။ ဤသည္ ေနမင္း၏ အျဖဴေရာင္ အလင္းတြင္ (၇) မ်ဳိးရွိသည္ဟု ဆုိျခင္းျဖစ္သည္။

ကြၽန္​​ေတာ္​တုိ႔ ငယ္​စဥ္​က ေက်ာင္းတြင္ သိပၸံဆရာမ်ားက သုံးေျမာင္း ဖန္တုံးျဖင့္လည္းေကာင္း၊ စက္ဝုိင္းတစ္ခု၌ အေရာင္အထက္တြင္ ေဖာ္ျပေသာ အေရာင္ (၇) မ်ဳိးကုိ အကြက္အလုိက္ ခ်ယ္ၿပီး ထုိစက္ဝုိင္းကုိ အားျဖင့္ အျမန္ လွည့္လုိက္ေသာအခါ အျဖဴေရာင္ ျဖစ္လာျခင္းကုိ လက္ေတြ႕ေလ့လာေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။ ဤကား သဘာဝ၏ အံ့ဖြယ္ရာ တစ္ခုဟု ထင္ျမင္မိသည္။

က်ေနာ္တုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္လည္း လူမ်ဳိးႏြယ္စု (၇) မ်ဳိးရွိသည္။ ရခုိင္၊ ရုိဟင္ဂ်ာ၊ ဒုိက္နက္၊ ၿမိဳ၊ ခမႊီး၊ ခ်င္း ႏွင့္ မာရမာႀကီးတုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။ အခ်ဳိးအဆအားျဖင့္ ညီညီမွ်မွ် မရွိသလုိ စည္းရုံးညီၫႊတ္မႈတြင္လည္​း မညီမၫႊတ္၊ စုေပါင္းတုိင္​ပင္ျခင္းလည္း မရွိ၊ ငါတေကာေကာ ေနသလုိ ေတြ႕ရသည္။ ယုတ္စြအဆုံး ေျပာရလွ်င္ ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီပင္ ႏွစ္ျခမ္းကြဲေနသလားဟု ခံစားမိသည္။

ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီမွ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ရာတြင္ မဲအမ်ားဆုံးႏုိင္သည္​့ ပါတီ ျဖစ္၍ ျပည္နယ္အစုိးရ ဖြဲ႕ခြင့္ေပးရမည္။ ထိုသုိ႔မဟုတ္လွ်င္ အတုိက္အခံအျဖစ္ ရပ္တည္သြားမည္ဟု ေၾကာ္​ညာခဲ့ေသာ္လည္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္အတြက္ ဦးေအးသာေအာင္ကုိ ဒုဥကၠဌအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခန္႔ထားရာ ဦး​ေအးသာ​ေအာင္​က မိမိပါတီ၏ ဆုံးျဖတ္​ခ်က္​ကုိ ျငင္​းပယ္​၍ NLD ပါတီ၏ ကမ္​းလွမ္းခ်က္​ကုိ လက္ခံလုိက္သည္။ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕၌ လူ ၅၀၀ ေက်ာ္ ဆႏၵျပရာတြင္ ဦးေအးသာေအာင္၏ ေနာက္လိုက္​လူထုမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာသျဖင့္ ရခုိင္ အမ်ဳိးသား ပါတီမွာ လက္မႈိင္​က်ခဲ့ရသည္။ လူမ်ဳိးႏြယ္စု အခ်င္းခ်င္း တုိက္ခုိက္ အျပစ္ပုိ႔ေနၾကသည္။ အကြဲကြဲအျပားျပားျဖစ္​​ေနေသာ ဘဝဟု ခံစားမိသည္။

ဥပမာအေနျဖင့္ တင္ျပလုိပါသည္။ သံလုိက္ႏွင့္ ရုိးရုိးသံတုိ႔ သ​ေဘာလုိပင္။ ရုိးရုိးသံမ်ားတြင္ သံလုိက္ဓာတ္ ရွိသည္​။ သုိ႔ေသာ္ ညီညာမႈ မရွိ။ တစ္ခုမွ ေျမာက္ ေနာက္တစ္ခုက ေတာင္ အေရွ႕အေနာက္ စသည္ျဖင့္ ဆန္​႔က်င္​ဖက္​ ဆြဲေနၾကသျဖင့္ တျခားသံမ်ားကုိ ဆြဲငင္ႏုိင္စြမ္း မရွိ ျဖစ​္​ေနရျခင္းျဖစ္သည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ လူမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားသည္လည္း ဤသုိ႔ဤႏွယ္ပင္ ျဖစ္​​ေနသလားဟု ထင္​မိသည္​။

ရုိးရုိးသံကုိ သံလုိက္ေခ်ာင္းႏွင့္ ေတာင္မွေျမာက္သုိ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ ပြတ္တုိက္လုိက္ပါက ယခင္က သံလုိက္သည္ သံရုိင္း ျဖစ္သြားေၾကာင္း သိပၸံပညာရွင္မ်ားက သက္ေသျပသခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေညာင္းၿပီး ျဖစ္သည္။ သင္ခန္းစာယူစရာဟု ယူဆရသည္။ မိမိတုိ႔၏ လူမ်ဳိးႏြယ္စုအတြင္း လက္ေတြ႕က်င့္သုံးရန္ အခ်ိန္တန္ေနသည္ဟု ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္သည္။ သုိ႔မဟုတ္ပါက ဖ်ံႏွစ္ေကာင္က ငါးတစ္ေကာင္ကုိ ဖမ္းမိခဲ့ရာ ယုန္းအား ခြဲေဝေပးခုိင္းၿပီး ရလာဒ္ကား မည္ကဲ့သုိ႔ ထြက္ခဲ့ပါသနည္​း။ ထုိသုိ႔ ထုိႏွယ္ ျဖစ္သြားမည္မွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလႊဲ ေသခ်ာပါသည္။ အခ်ိန္ရွိခုိက္ လုံလစုိက္ဖုိ႔ အခ်ိန္တန္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ဒီမုိကေရစီ ခရီးလမ္းမွာလည္း ၾကမ္းတမ္းခဲ့သည္။ အခ်င္းခ်င္း တုိက္ခုိက္၍ ေသြးေခ်ာင္းစီးခဲ့၏။ သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ဆုံးတြင္ စည္းလုံးျခင္းသည္ အင္အား၊ Diversity is strength ဟု နားလည္သေဘာေပါက္ကာ စည္းရုံးခဲ့ျခင္းျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈ အထပ္ထပ္ ရရွိလ်က္ ကမၻာ့အင္အား အႀကီးဆုံးႏုိင္ငံ ျဖစ္လာသည္ကုိ အားလုံး အသိပင္ ျဖစ္သည္။ နမူနာ ယူစရာ ေကာင္းေလာက္သည္​့ အခ်က္​ပင္။

အမဲသား ဟင္းတစ္ခြက္ ျဖစ္လာရန္ လုိအပ္ေသာ အရာကား မ်ားလြန္းသည္။ အမဲသား၊ ဟင္း၊ ခတ္မဆလာမ်ဳိးစုံ၊ ၾကက္သြန္​နီ၊ ၾကက္​သြန္​ျဖဴ ၊ ဂ်င္း၊ မီး၊ အုိး၊ ေရ၊ ထင္း စသည့္ ပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ခ်က္ျပဳတ္လွ်င္ ေမႊးႀကိဳင္ၿပီး လွ်ာရည္က်ေလာက္ေအာင္ အရသာ ထူးကဲလွေသာ အမဲသား ဟင္းတစ္ခြက္ ရရွိလာသည္။ ဤကား ေပါင္းစပ္ျခင္း၏ သေဘာပင္။ ခ်ဳိသာ​ေသာ အက်ဳိးရလဒ္ပင္ ျဖစ္​သည္​။

သက္မဲ့ျဖစ္ေသာ အေရာင္ (၇) မ်ဳိးကုိ ေနမင္းႀကီး၏ အလင္း​ေရာင္​ျဖစ္​သည္​့ အျဖဴေရာင္သုိ႔ ေျပာင္းလဲႏုိင္ပါက သက္ရွိလူသားမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ကြၽန္​​ေတာ္​တုိ႔ လူမ်ဳိးႏြယ္စု (၇) မ်ဳိးတို႔ စုေပါင္းညီၫႊတ္လွ်င္ ကြၽန္​​ေတာ္​တုိ႔၏ ဌာ​ေန ရခုိင္ျပည္ႀကီးကုိ အဘယ္ေၾကာင့္ မထူေထာင္ႏုိင္မွာနည္​း။ မကယ္တင္ႏုိင္မွာနည္​း။

ထူေထာင္လုိေသာ စိတ္ဓာတ္၊ တည္ေထာင္လုိေသာ ဆႏၵ၊ စုေပါင္းလုိေသာ အာသိသႏွင့္ ေအာင္ျမင္လုိေသာ မာနေဇာတို႔ျဖင့္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၾကပါစုိ႔ဟု ​ေမတၱာျဖင္​့ တုိတုိေတာင္းေတာင္း ေရးသားေဖာ္ျပလိုက္​ပါသည္​။




ဆြဲ၊တင္​၊စစ္​လား ... ဓားျပတိုက္​ပြဲလား ... ဘဂၤါလီ ဇတ္​သြင္​းမႈလား ???
MYARF
RB News
28.1.2016

​ေမာင္​​ေတာၿမိဳ႕ ။ ။ ရခိုင္​ျပည္​နယ္​၊​ ​ေမာင္​​ေတာ ခ႐ိုင္​ရိွ ၿမိဳ႕မ်ားျဖစ္​ၾက​ေသာ ​ေတာင္​ၿပိဳၿမိဳ႕နယ္​ခြဲ အပါအဝင္​ ​ေမာင္​​ေတာၿမိဳ႕၊ ဘူးသီး​ေတာင္​ၿမိဳ႕ႏွင့္ ရေသ့​ေတာင္​ၿမိဳ႕တို႔တြင္​ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဘဂၤါလီ ဇာတ္သြင္းရန္ က်င့္သုံးလာခ့ဲသည့္ ယခင္ န၀တ အစိုးရ၏ စရိုက္ဆိုး တစ္ခုျဖစ္ေသာ ဆြဲတင္စစ္ ကို ယခုႏွစ္​ ၂၀၁၆ ႏွစ္​ဆန္​းပိုင္​းမွစ၍ "မ၊က၊ဖ" က ရြာဆင္​းၿပီး တဖန္​ ျပဳလုပ္​​ေနလ်က္ ​ရိွရာတြင္​ ႐ုိဟင္​ဂ်ာ ျပည္​သူမ်ားထံမွ ​ေခါင္​းစဥ္ ​အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ​ေငြ အ​ေျမာက္​အျမား အတင္​း ​ေကာက္​ယူ​ ေန​ေၾကာင္​း သတင္​း ရရိွပါသည္​။

ယခင္​ႏွစ္​ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ တြင္ ​​ေမြးတိုးဟု ​ေခၚ​ေသာ​ ေမြးကင္​းစ က​ေလးမ်ားကုိ အိမ္​​ေထာင္​စု စာရင္​းတြင္​ တင္​​ေပးျခင္​းကိစၥကုိ "မ၊က၊ဖ" က ခ်က္​ခ်င္​း ျပဳလုပ္​​ေပးခ့ဲ​ေသာ္​လည္​း ယခုႏွစ္​တြင္​မႈ အ​ေထာက္​အထား အမ်ဳိးမ်ဳိး ​ေတာင္​းခံျခင္​း၊ အ​ေထာက္​အထား ျပသခ့ဲလွ်င္​လည္​း က​ေလးကုိ အ.ထ.စ မွာ တင္​မ​ေပးဘဲ ​ေရးမွတ္​ယူျခင္​းသာ ျပဳလုပ္​ပါသည္​။ မွတ္​ယူခ အျဖစ္​လည္​း ​ေငြ ​​ေကာက္​ခံ​ေနလ်က္​ရိွပါသည္​။ အလားတူ ေသဆုံးသူမ်ားကုိ အ၊ထ၊စ မွ ပယ္ဖ်ယ္ျခင္​း၊ ​ေနရပ္​လိပ္​စာ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္​း၊ ႏုိင္ငံျခားထြက္​သူမ်ားကုိ အ၊ထ၊စ မွ ပယ္​ဖ်က္​​ေပးျခင္​း စသည့္ ကိစၥရပ္ မ်ားအတြက္​ "မ၊က၊ဖ" က ​ေငြ အ​ေျမာက္​အျမား ​ေကာက္​ခံ​ေနလ်က္​​ရိွပါသည္​။

ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ားအျပားသည္​ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသူမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မ၊က၊ဖ မွ မတန္​တဆ ​ေကာက္ခံေနသည့္ ​ေငြမ်ား ​ေပး​ေဆာင္​ရန္​ အလြန္​ပင္​ အခက္​ၾကံဳ​ေနရပါသည္​။ ေန႔စဥ္ပ်ဥ္းမွ် ၀င္ေငြက်ပ္​ (၂၀၀၀)ထက္ မပိုေသာ ရုိဟင္ဂ်ာ ထက္၀က္ေက်ာ္ အတြက္ မ၊က၊ဖ မွ ​ေကာက္​ခံ​ေနသည္​့ ေငြကုိ ႏွစ္စဥ္လိုလုိ ေပးေဆာင္ရျခင္းမွာ မႏိုင္​ဝန္​ ထမ္​း​ေနရသက့ဲသုိ႔ ျဖစ္​​ေနပါသည္​။

ယခုႏွစ္ ဆဲြတင္စစ္ တြင္္ "မ၊က၊ဖ"မွ ေကာက္ခံေနသည့္ ေငြမ်ားကို လက္​လွမ္​းမီွသမွ် ေအာက္တြင္ စုစည္းတင္ျပလိုက္​ပါသည္​။
ဘူးသီး​ေတာင္ၿမိဳ႕

၁။ မီး​ေခ်ာင္​း​ေခါင္​း​ေစ်း​ေက်းရြာ
- ဓာတ္​ပံု႐ိုက္​ခ - ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။
- အ​ေျပာင္​းအ​ေရႊ႕ခ ​- ေငြက်ပ္​ ၁၇၀၀၀။

၂။ အန္​း​ေခ်ာင္​းဘဓာနာ​ေက်းရြာ
- ဓာတ္​ပုံရိ္ုက္​ခ ​- ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။
- အ​ေျပာင္​းအ​ေရႊ႕ခ ​- ေငြက်ပ္​ ၁၇၀၀၀။
၃။ ငက်ည္​​ေတာက္​ ​ေက်းရြာ
- ဓာတ္ပံု႐ိုက္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။
- အ​ေျပာင္​းအ​ေရႊ႕ - ​ေငြက်ပ္​ ၁၇၀၀၀။

၄။ လုံး​ေခ်ာင္​း ​ေက်းရြာ
- ဓာတ္​ပံုရိုက္​ခ ​- ေငြက်ပ္​ ၂၀၀၀။
(ငက်ည္​​ေတာက္​ ​ေက်းရြာတြင္​ ​ေငြက်ပ္​ - ၅၀၀၀ စီ ​ေကာက္​ခံသည္​ကို သိရ၍ (ဒိုင္​းနက္​လူမ်ိဳး) ​ေက်းရြာအုပ္​ခ်ဳပ္​​ေရးမွဴး ​ေက်ာ္​စိန္​လွ က ထပ္​မံ​ေငြ ၃၀၀၀ စီ​ေကာက္​ခံ)။
- အ​ေျပာင္​းအ​ေရႊ႕ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၁၇၀၀၀။

၄။ ဒုအိုးသည္​မ​ ​ေက်းရြာ
- ဓာတ္​ပုံ႐ိုက္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၂၅၀၀။
၅။ အမွတ္​ (၁) ရပ္​ကြက္
- ဓာတ္​ပုံ႐ိုက္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၂၀၀၀။
​ေမာင္​​ေတာၿမိဳ႕

၁။ ႀကိမ္​​ေခ်ာင္​း ​ေက်းရြာ
- အ​ေျပာင္​း​အ​ေရႊ႕ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၁၂၀၀၀။
- ​ေသဆုံး/ႏိုင္​ငံျခားထြက္​ ပယ္​ဖ်က္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၆၀၀၀။

၂။ လိွဳင္​သီ/ထုံး​ေခ်ာင္​း ​ေက်းရြာ
- မကဖ ထမင္းစားစရိတ္​အတြက္​ ​ေငြက်ပ္​ ၁၀၀၀။
- ​က​ေလးေမြးတိုးအတြက္​ ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။ (ခ်က္​ခ်င္​းတင္​မ​ေပး)
- ေသဆုံး/ႏိုင္​ငံျခားထြက္​ ပယ္​ဖ်က္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။

၃။ ငါးခူရ​ေက်းရြာ
- ဓာတ္​ပုံ႐ိုက္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၂၀၀၀။
- ​က​ေလးေမြးတိုးအတြက္​ ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။ (ခ်က္​ခ်င္​းတင္​မ​ေပး)

၄။ သရက္​အုပ္ ​ေက်းရြာ​
- ဓာတ္​ပုံ႐ိုက္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၂၅၀၀။
- က​ေလး​ေမြးတိုးအတြက္​ ၅၀၀၀ (ခ်က္​ခ်င္​းတင္​မ​ေပး)
- ေသဆုံး/ႏိုင္​ငံျခားထြက္​ ပယ္​ဖ်က္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။

၅။​ ေရႊ႕ဇား (ကပၸ​ားေခါင္​း)​ေက်းရြာ
- ဓာတ္​ပုံ႐ိုက္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၂၀၀၀။
- က​ေလး​ေမြးတိုးအတြက္​ ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀ (ခ်က္​ခ်င္​းတင္​မ​ေပး)
- ေသဆုံး/ႏိုင္​ငံျခားထြက္​ ပယ္​ဖ်က္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။

၆။​ ေဂၚဒူသာရ ​ေက်းရြာ
- ဓာတ္​ပုံ႐ိုက္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၂၀၀၀။
- က​ေလး​ေမြးတိုးအတြက္​ ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀ (ခ်က္​ခ်င္​းတင္​မ​ေပး)
- ေသဆုံး/ႏိုင္​ငံျခားထြက္​ ပယ္​ဖ်က္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။
- အ​ေျပာင္​းအ​ေရႊ႕ခ ​- ​ေငြက်ပ္​ ၁၅၀၀၀။

၇။ ျမင္​းလႊတ္ ​ေက်းရြာ​
- ဓာတ္​ပုံ႐ိုက္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၂၀၀၀။
- က​ေလး​ေမြးတိုးအတြက္​ ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။ (ခ်က္​ခ်င္​းတင္​မ​ေပး)
- ေသဆုံး/ႏိုင္​ငံျခားထြက္​ ပယ္​ဖ်က္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။

၈။ အင္​းဒင္ ​ေက်းရြာ​
- ဓာတ္​ပုံ႐ိုက္​ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၂၀၀၀။
- က​ေလး​ေမြးတိုး အတြက္​ ၅၀၀၀ (ခ်က္​ခ်င္​းတင္​မ​ေပး)။
- အ​ေျပာင္​းအ​ေရႊ႕ခ -​ေငြက်ပ္​ ၅၀၀၀။

၉။ ကံပူးေက်းရြာ
- ဓာတ္ပံု႐ိုက္ခ - ​ေငြက်ပ္​ ၁၀၀၀။
- ​ေသဆုံးသူကုိ အ၊ထ၊စမွ ပယ္ဖ်က္ရန္​ ​ေငြက်ပ္​ ၂၅၀၀။
- အေျပာင္းအေရႊ႕ခ ​- ေငြက်ပ္​၂၅၀၀၀။ (နယ္ေျမ႐ုံးသို႔ သြားေရာက္ ေျပာင္းေရႊ႕ရ)။
- ေမြးတိုး တင္မေပး။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္ကစၿပီး ျမန္မာအစုိးရ အဆက္ဆက္က စီမံခ်က္မ်ဳိးစုံ ဖန္တီးၿပီး ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးကုိ လူမ်ဳိးသုဥ္း သုတ္သင္ရန္ ႀကဳိးစားရင္းႏွင့့္္ ယခုအခ်ိန္မွာ ဘဂၤါလီ ဇတ္သြင္းၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွ တရားမ၀င္ ခုိး၀င္လာသူမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ရန္ ဆြဲ၊တင္​၊စစ္​ အမည္​ျဖင္​့ အရွိန္အဟုန္ျမွင့္ ႀကဳိးစားလာ​ေနျခင္​း ျဖစ္​သည္​။

၁၉၉၀ ခုႏွစ္မွ စတင္ခဲ့သည့္ ဤ ဆြဲ၊တင္၊စစ္ ကုိ စစ္အစုိးရက လက္နက္ျပ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္​းျဖင့္ ျပဳလုပ္​ခ့ဲျခင္​း ျဖစ္​​ေသာ္​လည္​း ဒီမုိကေရစီ အစုိးရဟု ႏုိင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ခံေနရသည့္ ယခု အစုိးရ လက္ထက္တြင္ စစ္အစုိးရ၏ အစဥ္အလာ တစ္ခု ဆက္​လက္​ အ​ေကာင္​အထည္​ ​ေဖာ္​​ေနျခင္​းမွာ ဒီမိုက​ေရစီကုိ အလြန္​ပင္​ ႐ုပ္​ဆိုး​ေစပါသည္​။ ပုိ၍ ဆုိးရြား​ေနသည္မွာ ယခု ဆြဲ၊တင္၊စစ္ ကုိ မ.က.ဖ ဟုေခၚသည့္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္မႈ ကာကြယ္ တားဆီး ႏွိမ္နင္းေရး အဖြဲ႔က ဦးစီး၍ လုပ္ေဆာင္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ဆြဲ၊တင္၊စစ္ တြင္ စစ္ေဆးၿပီး ျပဳလုပ္ေပးေနသည့္ ေမြးတုိး၊ ေသဆုံး ပယ္ဖ်ယ္၊ ေျပာင္းေရႊ႕၊ ႏုိင္ငံျခားထြက္ ကိစၥရပ္ မ်ားက သက္ဆုိင္ရာ ဌာနျဖစ္သည့္ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အား ဦးစီးဌာနတြင္ အိမ္ေထာင္ ဦးစီးမ်ား ကုိယ္တုိင္ သြားေရာက္၍ လုပ္ရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ား ျဖစ္သည္။ မ.က.ဖ ဆုိသည့္ အဖြဲ႔အစည္းႏွင့္ မည္သုိ႔မွ် သက္ဆုိင္ျခင္း မရွိပါ။ ယခုကဲ့သုိ႔ မ.က.ဖ ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔တုိ႔ ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းမွာ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး တစ္မ်ဳိးထဲကုိသာ ပစ္မွတ္ထားၿပီး ခြဲျခား၍ လုပ္ေဆာင္ ေနျခင္း ျဖစ္သည့္အျပင္ စာရင္းေရးသြင္း မွတ္တမ္းတင္ျခင္း မ်ားကုိ မ.က.ဖ က ျပဳလုပ္ေနသည့္အတြက္​ ရခိုင္​ျပည္​နယ္​၏ မူလဘူတ ျဖစ္​​ေသာ ႐ိုဟင္​ဂ်ာမ်ားကုိ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္ ေနထုိင္သည့္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ား စာရင္းထဲ အတင္​းအဓမၼ သြင္းလုိက္ျခင္းပင္​ ျဖစ္သည္ဟု ျပည္​သူမ်ား ​သုံးသပ္​ ေဝဖန္​​ေနၾကပါသည္​။

(Photo: Wikipedia)

MYARF
RB News
27.1.2016

ဤေဆာင္းပါးကို ေရးဖို႔ အ​ေၾကာင္​းဖန္​လာျခင္​းမွာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္​ ဇႏၷဝါရီလ (၃) ရက္ေန႔ ဘီဘီစီ အသံလႊင့္ဌာန၏ ေမးျမန္းခန္း​၌ ေမယု စစ္ေရယာဥ္ သေဘၤာႏွင့္ ပတ္​သက္​၍ ၎သ​ေဘၤာ တာဝန္ခံေဟာင္း ေရတပ္ဗိုလ္မွဴးႀကီး တစ္ဦး၏ ရွင္းလင္း ေျဖၾကားခ်က္ကုိ နားဆင္​ၿပီးမွ ျဖစ္သည္။ ၎၏ ေျဖၾကားခ်က္အရ ထိုသေဘၤာသည္ အဂၤလိပ္ အစိုးရ၏ စစ္ေရယာဥ္ တစ္စီး ျဖစ္သည္။ ထိုသ​ေဘၤာ၌ အဂၤလိပ္ အမည္နာမ တစ္ခုလည္း ရိွခဲ့သည္။ ထိုအမည္ နာမကိုမႈ အသံလႊင့္ခ်က္မွ သဲကြဲစြာ မၾကားသိရ၍ ေဖၚျပႏိုင္ျခင္း မရိွပါ။ (ဤသည္မွာ စာေရးသူ၏ အားနည္းခ်က္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ခံပါသည္။)

ထိုစဥ္ ၁၉၄၇-ခုႏွစ္​ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာတို႔၏ ႏိုင္ငံေရး အရိွန္အဝါသည္ အထြဋ္အထိပ္သို႔ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္၍ အဂၤလိပ္ အစိုးရသည္ ထိုသေဘၤာကုိ ျမန္မာတို႔သို႔ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည္။ အခမ္​းအနားႏွင့္ လက္ခံ ရယူၿပီးေနာက္ ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္းတြင္ ဆိုက္ကပ္ေစၿပီး၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကိုယ္တိုင္ သေဘၤာေပၚ တက္ေရာက္လွ်က္ လြတ္လပ္ေရး မိန္႔ခြန္း ေႁခြခဲ့သည္။ ထိုအခမ္​းအနားမွာပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ကိုယ္တိုင္က ထိုသ​ေဘာၤ၏ အမည္နာမကုိ မွည့္ေခၚခဲ့သည္။

အမည္မွည့္ ေခၚရျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းမွာ ျမန္မာတို႔သည္ ဂ်ပန္တို႔အား ျမန္မာ့ေျမေပၚမွ တိုက္ထုတ္ခဲ့စဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေနာက္ဘက္၊ ရခိုင္ျပည္၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္တြင္ ေျမာက္မွ ေတာင္သို႔ စီးဆင္းတည္ရိွေနေသာ ေမယုျမစ္၏ အဝတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တိုက္ပြဲႀကီးမွ အစြဲျပဳခဲ့သည္။ တိုက္ပြဲတြင္ ထိုသေဘၤာသည္ ေရျပင္မွေန၍ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ ေမယုေဒသ၌ ေနထိုင္လ်က္ ရိွေနခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးစု ႏွစ္စု (ရခိုင္+ မူဆလင္) မွလြတ္လပ္ေရး ရလိုေသာ ဆႏၵႏွင့္ စည္းရံုး ပူးေပါင္းကာ ကုန္းေၾကာင္း၊ ေရေၾကာင္း ႏွစ္ဘက္ညွပ္ တိုက္ခိုက္ၿပီး ဂ်ပန္တို႔အား အျပတ္ တိုက္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ၎တိုက္ပြဲကို အရင္းခံလ်က္ စည္းရံုးႏိုင္ခဲ့ျခင္း၊ ေအာင္ျမင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းတို႔ကို အစြဲျပဳၿပီး “ေမယု” သေဘၤာဟု မွည့္ေခၚခဲ့ေၾကာင္း၊ သူ၏ မိန္႔ခြန္းတြင္ အတိအလင္း ရွင္းလင္း ေျပာျပခဲ့သည္။ သို႔ႏွင့္ ေမယု သည္ လြတ္လပ္ေရး၏ သေကၤတ၊ စည္းလံုးမႈ၏ မွတ္ေက်ာက္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

၎ျပင္ ၁၅ ရာစု၊ သကၠရာဇ္ ၁၄၀၀ တြင္ ရခိုင္ျပည္ႀကီးသည္ ကမာၻ႔ေျမပံုေပၚမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားရာမွ ႏွစ္ဘက္လူမ်ိဳးစုတို႔ ပူးေပါင္း၍ နရမိတ္လွ ဦးေဆာင္ကာ ရခိုင္ျပည္ႀကီးကို ကမာၻ႔ေျမပံုတြင္ ျပန္လည္ ေရးဆြဲႏိုင္ခဲ့သည္။ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕တြင္ နန္းရာဆိုက္၍ ေျမာက္ဦးေခတ္ ဟူ၍ပင္ ေက်ာ္ၾကား ရာဇဝင္တြင္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ထိုယခင္ မွတ္ေက်ာက္ တင္ခံခဲ့ရျခင္း၊ ရာဇဝင္တြင္ျခင္းစေသာ စည္းရံုးမႈမွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ဆန္​ေသာ မုန္းတီး တိုက္ခိုက္မႈျဖင့္ လံုးဝ ပ်က္သုဥ္းခံ ခဲ့ရရွာသည္။

ထိုမုန္​းတီး​ေရး မုန္​တိုင္​း၏ အက်ိဳးရလဒ္ကား၊ ရခိုင္ျပည္သည္ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ ၁၄ ခုအနက္ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္သို႔ ေရာက္သြားရျခင္း၊ ရခိုင့္သယံဇာတမ်ား ရခိုင္ျပည္သူတို႔၏ အက်ိဳးမဲ့စြာ ႏိုင္ငံျခားေရာက္သြားျခင္း၊ ေသေၾကပ်က္စီးျခင္း၊ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ဘဝသုိ႔ ေရာက္ရိွျခင္း စသည္တို႔သာ ျဖစ္ၾကသည္။ ထို႔အျပင္​ ျမန္​မာႏိုင္​ငံတြင္​ ရာစုႏွစ္​ မ်ားစြာ၏ အလြတ္​လပ္​ဆုံး ​ေရြး​ေကာက္​ပြဲဟု တင္​စား ဟစ္​​ေခၚခ့ဲ​ေသာ ​၂၀၁၅ ​ေရြး​ေကာက္​ပြဲတြင္​ မူဆလင္မ်ား မဲမထည့္ႏိုင္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ၎ကို ရခိုင္လူမ်ိဳး အခ်ိဳ႕က မိမိတို႔၏ ေအာင္ျမင္မႈဟု ထင္မွတ္ေက်နပ္ေနၾကသည္။ ထိုအခ်က္ကိုပင္ မဲဆြယ္စဥ္က အရသာရိွရိွ၊ ဇာတိေသြးႏိုးၾကားလ်က္ မဲဆြယ္ခဲ့သည္။ မူဆလင္တို႔အား ခိုးဝင္ ဘဂၤါလီဟုလည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ မရိွဟူ၍ လည္းေကာင္း တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သံုးေနၾကသည္။

သုိ႔​ေသာ္လည္း​ ရခုိင္သမိုင္းကို ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ရခိုင္​လူမ်ဳိး တစ္​ဦး ျဖစ္​​သည့္​ ဦးေအာင္သာဦး ေရးသားခ့ဲ​ေသာ “ရခိုင္ရာဇဝင္” စာအုပ္၏ အဆိုအရ ထိုအမည္ နာမသည္ ရခိုင္-ျမန္မာစစ္ပြဲ (ေျမာက္ဦးေခတ္)၌ ထိုလူမ်ိဳးမ်ား ရြပ္ရြပ္ခၽြံခၽြံ တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္းကို အစြဲျပဳ၍ ရခိုင္တို႔က “ရြာေဟာင္းကက်ား”ဟုေခၚဆိုရာမွ ရိုဟင္ဂ်ာ ျဖစ္လာသည္ဟု အတိအလင္း ေဖၚျပထားသည္။ ထို႔အျပင္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ထိ ျမန္မာ့အသံ တိုင္းရင္းသား အစီအစဥ္မွ ၅ ႏွစ္ထိထိ အသံလႊင့္ျခင္း ခံခဲ့ေသာ အမည္နာမ၊ ျငင္​းရန္​ခက္​ခဲ​ေသာ သမိုင္​းအ​ေထာက္​အထားႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ အမည္​နာမ႐ွင္​ ႐ိုဟင္​ဂ်ာလူမ်ိဳး ျဖစ္ၾကသည္။ ၎ရိုဟင္ဂ်ာ ဟူသည့္ အမည္နာမ တစ္ခုသာ ျဖစ္သည္။ ဘဂၤါလီေခၚလွ်င္လည္း ထိုလူမ်ိဳး၊ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုျပန္လည္း ထိုလူမ်ိဳးပင္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ မရိွဆိုရာ၌ ေနာက္ကြယ္တြင္ တစံုတရာေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား ရိွမည္လား။

AA တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားႏွင့္ တိုက္ရျခင္းမွာ AA မ်ားရခိုင္ကို ႀကီးစိုးလာလွ်င္ မူဆလင္မ်ားကို ဒုကၡေပးမည္ ျဖစ္၍ တိုက္ရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ႀကီးေအာင္ျမင့္မွ ေၾကညာလာျပန္သည္။ အဘယ္ ရည္ရြယ္ခ်က္ပါနည္း။ စဥ္းစားရန္ အခ်ိန္တန္ပါသည္ဟု ယူဆပါသည္။ လက္​​ေတြ႕မွာမူ ထို႐ုိဟင္​ဂ်ာ လူမ်ိဳးမ်ားကုိ​ ျမန္မာ့ေျမ၊ ရခိုင္ေျမေပၚမွ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားေအာင္ က်င့္သံုးႏိုင္​မည့္ လမ္းစဥ္ ရိွမည္ မထင္ပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။

၁၅ ရာစု ေျမာက္ဦးေခတ္မွသည္ ယေန႔ထိကို အေသအခ်ာ ေလ့လာၾကည့္ပါက ထိုလူမ်ိဳးတို႔သည္ ေျမာက္ဦးေခတ္တြင္ ရွင္ဘုရင္ (၁၇၃၇ ခုႏွစ္၊ ၃၇ ႀကိမ္ေျမာက္ေသာ ရွင္ဘုရင္) စစ္သူႀကီး (မာဂန္)၊ တရားသူႀကီး (ေဒါေလာတ္ခါဇီ)၊ စာေရးဆရာ (အဒူမင္းညိဳ) တစ္ျခားေသာ အရာရိွ အရာခံမ်ား၊ လြတ္လပ္ေရး ေခတ္တြင္၊ အမတ္ႀကီး (ဦးဆုလ္တန္မာမြတ္၊ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီး)၊ ပါလီမန္အတြင္းဝန္ (ဦးဆုလ္တန္၊ ေမာင္ေတာ)၊ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္တြင္ ပါလီမန္အမတ္မ်ား၊ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား၊ အရာရိွႀကီးမ်ား၊ အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ား (ရိွေနဆဲ) ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၎တို႔ကို မဲထည့္ပိုင္ခြင့္ မရိွဟူေသာ ပါလီမန္၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖင့္ လူမ်ိဳးတစ္ခုလံုးကို ေဖ်ာက္ပစ္​၍ မရႏိုင္ပါ။ အမွန္တရားမွာ ေပၚလာစၿမဲပါ မဟုတ္ပါလား။ စဥ္းစား ရမည္သာ။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ကိစၥမွာ မူဆလင္ လူငယ္သုံးဦးမွ ရခိုင္ အမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးကို မုဒိမ္​းက်င့္ သတ္ျဖတ္ခ့ဲသည္​ဟုဆို၍ တစ္ျပည္လံုး အံုၾကြခဲ့သည္။ သုိ႔​ေသာ္​ ရခိုင္​အမ်ဳိးသမီးကုိ မုဒိမ္​းက်င့္ သတ္ျဖတ္​ခ့ဲသည္​ဟု စြပ္​စြဲခံခ့ဲရေသာ မူဆလင္ လူငယ္ သုံးဦးမွာ အမွန္တကယ္ ျပစ္​မႈက်ဴးလြန္​ခ့ဲသူမ်ားလား ဆိုသည္​မွာလည္​း မ​ေရရာ မ​ေသခ်ာခ့ဲ​ေသာ ပုံျပင္​လိုလို ျပဇတ္​လိုလို ဒဏၭာရီဆန္​ဆန္​ ျဖစ္​ပါသည္​။ အလားတူ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္​ ဒီဇင္ဘာလတြင္ တပ္မေတာ္သား တစ္ဦးမွ ၈-ႏွစ္သာ ရိွေသာ ရခိုင္ မိန္းကေလးငယ္ တစ္ဦးကို စစ္ေတြတြင္ မုဒိန္းက်င့္ ခဲ့သည္။ ကေလးမ ခမ်ာ ေဆးရံုတြင္ ေသဆံုးခဲ့ ရရွာသည္။ ဤအေရးကိစၥတြင္မူ အဘယ္ေၾကာင့္ တစ္ျပည္လံုး အံုၾကြျခင္း မရိွခဲ့ပါသနည္း။ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားရမည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္​သည္​။

ယုတ္စြ အဆံုးေျပာရလွ်င္ ျပင္ပ ပေယာဂ ႏွင့္ အမုန္းစကား ျပန္႔ပြားႏိုင္ျခင္းကုိ အမွန္တရားဟု ထင္ေနသေရြ႕ ရခိုင္​ျပည္​ႏွင့္ ၎၏ ျပည္​သူမ်ားသည္​ အဆင့္နိမ့္က်ျခင္း၊ ပိုမို ဆင္းရဲျခင္း၊ သယံဇာတ အလုခံရျခင္း၊ အနိမ္ခံ ဘဝတြင္ ေနရျခင္း စေသာ အေဟာသိကံမ်ားအျပင္ လူအမ်ား ေမွ်ာ္လင့္ ေတာင္းတေနေသာ “ဖယ္ဒရယ္” ရရိွမႈတြင္ ေနာက္က် က်န္ရစ္ျခင္း၊ ေႏွာင့္ေႏွးျခင္း၊ အဟန္႔အတားျဖစ္ျခင္းမ်ား ျဖစ္လာမည္မွာ ေျမႀကီး လက္ခတ္မလႊဲ ေသခ်ာ ေနပါသည္။

ထိုသို႔ေသာ ေသြးထုိး လံႈေဆာ္မႈမ်ားအား ဟန္႔တား ကာကြယ္ႏိုင္ေသာ အရာက လူမ်ိဳးႏွစ္မ်ိဳး စည္းရံုး ပူးေပါင္းမႈျဖင့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့ေသာ နည္းလမ္းသာ ျဖစ္သည္။ ယခုအခ်ိန္ကား စဥ္စား၊ ဆင္ျခင္၊ သံုးသပ္ရမည့္ အခ်ိန္ပင္။ သို႔ႏွင့္ "ေမယုသေဘၤာမွသည္ စည္းရံုးေရးသို႔" ေဆာင္ပုဒ္ႏွင့္အညီ စဥ္းစားဆင္ျခင္ႏိုင္ျခင္းအံ့ေသာဌာ ဤ​ေဆာင္​းပါးကုိ ေရးသားလိုက္ရ​ေၾကာင္​းပါ။

ေက်းဇူးတင္ပါ၏

စႁႏၵေမာင္စိေကၠ - ရခိုင္ေျမ ေရးသားတင္ျပသည္။ 


Rohingya Exodus