14.11.2014
သမၼတ အိုဘားမားဟာ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမမွာ ျမန္မာ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသ လူငယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာ ဒီ ေဒသတြင္း လူငယ္ေတြဟာ အနာဂတ္ ေဒသ တည္ၿငိမ္မႈ၊ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အတြက္ အေရးႀကီး သလို ဒီအတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ပူးေပါင္း ကူညီ သြားမယ္လို႔ အားေပး ေျပာသြား ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို႔၊ မင္းကိုနိုင္ တို႔ကို စံထားၿပီး ေဒသ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈကို ဦးေဆာင္ သြားၾကဖို႔ ကိုလည္း တိုက္တြန္း သြားပါတယ္။ စိန္ရတု ခန္းမမွာ ေျပာၾကားတဲ့ သမၼတ အိုဘားမား မိန္႔ခြန္း ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ဆက္ ေပးမွာပါ။
ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမမွာ ဒီကေန႔ ညေန ၄ နာရီကစၿပီး ျမန္မာ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေတြနဲ႔ တနာရီ နီးပါးၾကာ ေတြ႔ဆံုရာမွာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေတြရဲ႕ အေရးပါမႈ၊ ဒီလူငယ္ ေတြကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အေလးထားမႈ ေတြကို အဓိကထား ေျပာဆို ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေဒသတြင္း လူငယ္ေတြဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွတင္မက ၂၁ ရာစု ကမၻာ့ ႐ုပ္လံုးကိုလည္း ပံုေဖာ္ ေပးမယ့္ သူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာသြားပါတယ္။
“အေမရိကန္နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ ဆက္ဆံမႈ ခိုင္မာနက္႐ိႈင္းေအာင္ အေမရိကန္သမၼတအေနနဲ႔ ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္သြားေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ လူငယ္ေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားမွာ က်ေနာ္ငယ္စဥ္က ႀကီးျပင္းခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီ ေဒသကို စဲြလန္းတြယ္တာ မိတာေၾကာင့္တင္ မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၀ ႏိုင္ငံပါ အာဆီယံေဒသဟာ ကမၻာလူဦးေရ ၁၀ ပံုတပံု ရိွသလို အာဆီယံေဒသ လူဦးေရ သံုးပံုႏွစ္ပံုဟာ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ေအာက္ လူငယ္ေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာက အဓိက အေၾကာင္းရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးလာၿပီး ဒီမိုကေရစီ ေပၚထြန္းလာေနတဲ့ ဒီေဒသမွာ မတူကဲြျပားမႈေတြ စံုလင္ပါတယ္။ သမုဒၵရာႀကီးေတြ၊ ကြ်န္းစုေတ၊ သစ္ေတာေတြ၊ ၿမိဳ႕ျပေတြ ရိွသလို မတူညီတဲ့လူမ်ိဳးစုေတြ၊ ဘာသာအယူအဆေတြ ေပါင္းစံုပါတယ္။ ဒီေဒသဟာ ၂၁ ရာစုကို ပံုေဖာ္ေပးပါလိမ့္မယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ လို႔ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အစဥ္အလာ အရ မတူညီတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ၊ မတူညီတဲ့ ဘာသာေတြ ေပါင္းစုထားတဲ့ ေဒသတြင္း စံျပဳေနရာ တခုျဖစ္ၿပီး မၾကာခင္ ႏွစ္ေတြ အတြင္း အေျပာင္း အလဲေတြ၊ အတိုး အဆုတ္ ရိွခဲ့တယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ျမန္မာႏို္င္ငံ အေျပာင္းအလဲမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရိွေနေသးတာ ကိုလည္း သမၼတ အိုဘားမားက သူ႕မိန္႔ခြန္းထဲ ေထာက္ျပသြားပါတယ္။
“လြန္ခဲ့တဲ့သံုးႏွစ္အတြင္းမွာ တိုးတက္မႈေတြျမင္ခဲ့ရတယ္။ ဒါေတြကို လ်စ္လ်ဴျပဳထားလို႔မရပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားလြတ္လာတယ္၊ ျပည္သူေတြ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈေတြမွာ ပိုၿပီး ပါ၀င္ခြင့္ရတယ္။ လြႊတ္ေတာ္နဲ႔ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြ ေပၚလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။ သတင္းေထာက္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြအေပၚ ႏွိပ္ကြပ္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရိွေနတုန္းျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဖိႏွိပ္္မႈ ေသြးခဲြဆက္ဆံခံရမႈေတြ ႀကံဳေနရတဲ့ လူနည္းစုေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔ရပ္တည္ ရွင္သန္မႈဆိုင္ရာ အေျခအေနေတြအေပၚမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အထူးစိုးရိမ္မကင္းရိွေနဆဲပါ။”
၁၅ မိနစ္ေက်ာ္ၾကာေျပာသြားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲမွာပဲ မၾကာခင္ ျမန္္မာႏိုင္ငံကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ Peace Corps အစီအစဥ္ စတင္မယ္ဆိုတာ ေၾကညာသြားသလို ဒီအစီအစဥ္ဟာ အေမရိကန္လူငယ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာလူငယ္ေတြ ပိုၿပီး ထိေတြ႔ ဆက္ဆံခြင့္ရမယ့္ အစီအစဥ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈေတြအတြက္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ကို ျမန္မာ စကားပံုကို ျမန္မာလို ေျပာဆိုသြားတာေၾကာင့္ လူငယ္ေတြ ပဲြက်ခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာ စကားပံု မွာလည္း ရိွပါတယ္။ ငုတ္မိသဲတိုင္ တက္ႏိုင္ ဖ်ားေရာက္ ဆိုတာပါပဲ။ ”
အခုေခတ္ မ်ိဳးဆက္ လူငယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အရင္က မ်ိဳးဆက္ ေတြထက္ ပိုၿပီး အခြင့္အလမ္း ရိွၿပီး ကမၻာကို အေျပာင္း အလဲ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ စြမ္းအား ပိုရိွေနတယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာဆို အားေပးသြားပါတယ္။
“ဒီေဒသ အနာဂတ္ကို အာဏာရွင္ေတြ စစ္တပ္ေတြက ပံုေဖာ္ ျပဌာန္းမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ စြန္႔ဦးထြင္သူေတြ၊ တီထြင္ဖန္တီးသမားေတြ၊ အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္လင့္ စိတ္ကူးသူေတြ၊ လူမႈ အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္ ကူညီလုပ္ေဆာင္ေနသူေတြက ျပဌာန္းရမွာပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ ဒီလိုျဖစ္ေအာင္ ဦးေဆာင္ရမယ့္ သူေတြပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ အခု လူငယ္မ်ိဳးဆက္ဟာ ဒီလူမႈအဖဲြ႔အစည္းကို ပံုေဖာ္ဖို႔ အရင္မ်ိဳးဆက္ေတြထက္ကို ပိုၿပီး အခြင့္သာပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုတာကို ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ ဘယ္ေဒသ ဘယ္အရပ္ကမဆို အသိပညာေတြကို ရယူႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားရိွလို႔ပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ မိဘ ဘိုးဘြားေတြထက္ကို ကြ်မ္းက်င္မႈနဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရထားလို႔ပါ။ ဒါ့အျပင္ ေဒသတြင္းေရာ ကမၻာအႏွံ႔က အျခားလူငယ္ေတြနဲ႔ ခင္ဗ်ားတို႔ အေတြ႕အႀကံဳေတြ ဗဟုသုတေတြကို ဖလွယ္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြ ရေနပါၿပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀၊ ႏွစ္၅၀ ေလာက္ကဆိုရင္ ဒါမ်ိဳးမျဖစ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။”
ေဒသတြင္း လူငယ္ေတြကို ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုရာမွာ နာမည္ေတြတပ္ၿပီး ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုေၾကညာသြားပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူငယ္ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးအခ်ိဳ႕လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
“ ေ၀ေ၀ႏု၊ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ၇ ႏွစ္ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါကို သူက ဘ၀တကၠသိုလ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ခဲရာခဲဆစ္ ရယူခဲ့တဲ့ ဒီ ဂုဏ္၊ ဒီဘဲြ႔ကို သည္းခံခြင့္လႊတ္ နားလည္ဖို႔ ဒီမိုကေရစီအတြက္ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံဖို႔အတြက္ အသံုးျပဳေနပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ မုန္းတီးမႈကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြ ရိွေနပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ တိုင္းျပည္မွာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈထက္ လြတ္လပ္မႈ ႀကီးစိုးဖို႔၊ ေၾကာက္ရြံမႈထက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးစိုးႏိုင္ဖို႔ လုပ္ရပါမယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ တိုင္းျပည္မွာ လမ္းသစ္ထြင္ဖို႔ အင္အားရိွပါတယ္။
ဒီလုပ္ငန္းေတြမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက လက္တဲြ ေဆာင္ရြက္ လိုပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ အနာဂတ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ဖက္က ကူညီခ်င္ပါတယ္။ ကမၻာႀကီးကို ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ယႏၱယားေတြ၊ အဆက္သြယ္ေတြ၊ အေထာက္အကူေတြကို ေပးခ်င္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လူငယ္ ေမြးထုတ္မႈ အစီအစဥ္တရပ္ကို တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္။ ႏွစ္တိုင္းလိုလို အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသက လူငယ္ငါးရာကို ေလ့လာေရး အစီအစဥ္ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေခၚယူ သြားပါမယ္။ ဒီအစီအစဥ္ ကေန ေခါင္းေဆာင္မႈ အတတ္ ပညာေတြ အေတြးအျမင္ ေတြကို ဖလွယ္ၾကမွာ ျဖစ္သလို သူတို႔ေဒသကို ျပန္ေရာက္ရင္လည္း သူတို႔ေဒသကို ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ ဦးေဆာင္မႈေပးၿပီး ကမၻာႀကီးကို အေျပာင္းအလဲ လုပ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသတြင္း လူငယ္ေတြကို အားေပးဖို႔ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အကူအညီ ေပးသြားမွာ ျဖစ္သလို တဖက္မွာ ထင္ရွားတဲ့ ျမန္မာ ေခါင္းေဆာင္ ေတြကို စံျပဳၿပီး အေျပာင္း အလဲ အတြက္ လုပ္ေဆာင္ သြားဖို႔ ကိုလည္း တိုက္တြန္း သြားပါတယ္။
“ႏွစ္စဥ္လိုလို အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပဲြကို အေမရိကန္က ျပဳလုပ္ေပး သြားမယ္ ဆိုတာကို ဂုဏ္ယူ ၀မ္းေျမာက္စြာ ေၾကညာလိုပါတယ္။ သူတို႔ ေအာင္ျမင္မႈေတြကို အျပန္အလွန္ ဖလွယ္ၿပီး ပိုၿပီး ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို႔၊ မင္းကိုႏိုင္တို႔ကို နမူနာယူၿပီး တည္ၿငိမ္တိုးတက္တဲ့ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသ ျဖစ္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”
သမၼတ အိုဘားမားဟာ ဒီေနာက္မွာေတာ့ တက္ေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေတြနဲ႔ ေမးျမန္းခ်က္ေတြကို ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
သမၼတ အိုဘားမားဟာ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမမွာ ျမန္မာ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသ လူငယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုရာမွာ ဒီ ေဒသတြင္း လူငယ္ေတြဟာ အနာဂတ္ ေဒသ တည္ၿငိမ္မႈ၊ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အတြက္ အေရးႀကီး သလို ဒီအတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ပူးေပါင္း ကူညီ သြားမယ္လို႔ အားေပး ေျပာသြား ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို႔၊ မင္းကိုနိုင္ တို႔ကို စံထားၿပီး ေဒသ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈကို ဦးေဆာင္ သြားၾကဖို႔ ကိုလည္း တိုက္တြန္း သြားပါတယ္။ စိန္ရတု ခန္းမမွာ ေျပာၾကားတဲ့ သမၼတ အိုဘားမား မိန္႔ခြန္း ေကာက္ႏုတ္ခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ဆက္ ေပးမွာပါ။
ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမမွာ ဒီကေန႔ ညေန ၄ နာရီကစၿပီး ျမန္မာ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေတြနဲ႔ တနာရီ နီးပါးၾကာ ေတြ႔ဆံုရာမွာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေတြရဲ႕ အေရးပါမႈ၊ ဒီလူငယ္ ေတြကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အေလးထားမႈ ေတြကို အဓိကထား ေျပာဆို ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေဒသတြင္း လူငယ္ေတြဟာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွတင္မက ၂၁ ရာစု ကမၻာ့ ႐ုပ္လံုးကိုလည္း ပံုေဖာ္ ေပးမယ့္ သူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာသြားပါတယ္။
“အေမရိကန္နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ ဆက္ဆံမႈ ခိုင္မာနက္႐ိႈင္းေအာင္ အေမရိကန္သမၼတအေနနဲ႔ ဦးစားေပးေဆာင္ရြက္သြားေနပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ လူငယ္ေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အင္ဒိုနီးရွားမွာ က်ေနာ္ငယ္စဥ္က ႀကီးျပင္းခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီ ေဒသကို စဲြလန္းတြယ္တာ မိတာေၾကာင့္တင္ မဟုတ္ပါဘူး။ ၁၀ ႏိုင္ငံပါ အာဆီယံေဒသဟာ ကမၻာလူဦးေရ ၁၀ ပံုတပံု ရိွသလို အာဆီယံေဒသ လူဦးေရ သံုးပံုႏွစ္ပံုဟာ အသက္ ၂၅ ႏွစ္ေအာက္ လူငယ္ေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာက အဓိက အေၾကာင္းရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးလာၿပီး ဒီမိုကေရစီ ေပၚထြန္းလာေနတဲ့ ဒီေဒသမွာ မတူကဲြျပားမႈေတြ စံုလင္ပါတယ္။ သမုဒၵရာႀကီးေတြ၊ ကြ်န္းစုေတ၊ သစ္ေတာေတြ၊ ၿမိဳ႕ျပေတြ ရိွသလို မတူညီတဲ့လူမ်ိဳးစုေတြ၊ ဘာသာအယူအဆေတြ ေပါင္းစံုပါတယ္။ ဒီေဒသဟာ ၂၁ ရာစုကို ပံုေဖာ္ေပးပါလိမ့္မယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ လို႔ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အစဥ္အလာ အရ မတူညီတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ၊ မတူညီတဲ့ ဘာသာေတြ ေပါင္းစုထားတဲ့ ေဒသတြင္း စံျပဳေနရာ တခုျဖစ္ၿပီး မၾကာခင္ ႏွစ္ေတြ အတြင္း အေျပာင္း အလဲေတြ၊ အတိုး အဆုတ္ ရိွခဲ့တယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ျမန္မာႏို္င္ငံ အေျပာင္းအလဲမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရိွေနေသးတာ ကိုလည္း သမၼတ အိုဘားမားက သူ႕မိန္႔ခြန္းထဲ ေထာက္ျပသြားပါတယ္။
“လြန္ခဲ့တဲ့သံုးႏွစ္အတြင္းမွာ တိုးတက္မႈေတြျမင္ခဲ့ရတယ္။ ဒါေတြကို လ်စ္လ်ဴျပဳထားလို႔မရပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားလြတ္လာတယ္၊ ျပည္သူေတြ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေျပာဆိုမႈေတြမွာ ပိုၿပီး ပါ၀င္ခြင့္ရတယ္။ လြႊတ္ေတာ္နဲ႔ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းေတြ ေပၚလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။ သတင္းေထာက္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြအေပၚ ႏွိပ္ကြပ္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ရိွေနတုန္းျဖစ္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဖိႏွိပ္္မႈ ေသြးခဲြဆက္ဆံခံရမႈေတြ ႀကံဳေနရတဲ့ လူနည္းစုေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔ရပ္တည္ ရွင္သန္မႈဆိုင္ရာ အေျခအေနေတြအေပၚမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အထူးစိုးရိမ္မကင္းရိွေနဆဲပါ။”
၁၅ မိနစ္ေက်ာ္ၾကာေျပာသြားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲမွာပဲ မၾကာခင္ ျမန္္မာႏိုင္ငံကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ Peace Corps အစီအစဥ္ စတင္မယ္ဆိုတာ ေၾကညာသြားသလို ဒီအစီအစဥ္ဟာ အေမရိကန္လူငယ္ေတြနဲ႔ ျမန္မာလူငယ္ေတြ ပိုၿပီး ထိေတြ႔ ဆက္ဆံခြင့္ရမယ့္ အစီအစဥ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာေတာ့ ဒီမိုကေရစီနဲ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈေတြအတြက္ စဥ္ဆက္မျပတ္ ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ကို ျမန္မာ စကားပံုကို ျမန္မာလို ေျပာဆိုသြားတာေၾကာင့္ လူငယ္ေတြ ပဲြက်ခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာ စကားပံု မွာလည္း ရိွပါတယ္။ ငုတ္မိသဲတိုင္ တက္ႏိုင္ ဖ်ားေရာက္ ဆိုတာပါပဲ။ ”
အခုေခတ္ မ်ိဳးဆက္ လူငယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အရင္က မ်ိဳးဆက္ ေတြထက္ ပိုၿပီး အခြင့္အလမ္း ရိွၿပီး ကမၻာကို အေျပာင္း အလဲ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ စြမ္းအား ပိုရိွေနတယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာဆို အားေပးသြားပါတယ္။
“ဒီေဒသ အနာဂတ္ကို အာဏာရွင္ေတြ စစ္တပ္ေတြက ပံုေဖာ္ ျပဌာန္းမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ စြန္႔ဦးထြင္သူေတြ၊ တီထြင္ဖန္တီးသမားေတြ၊ အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္လင့္ စိတ္ကူးသူေတြ၊ လူမႈ အသိုင္းအ၀ိုင္းအတြက္ ကူညီလုပ္ေဆာင္ေနသူေတြက ျပဌာန္းရမွာပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ ဒီလိုျဖစ္ေအာင္ ဦးေဆာင္ရမယ့္ သူေတြပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ အခု လူငယ္မ်ိဳးဆက္ဟာ ဒီလူမႈအဖဲြ႔အစည္းကို ပံုေဖာ္ဖို႔ အရင္မ်ိဳးဆက္ေတြထက္ကို ပိုၿပီး အခြင့္သာပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုတာကို ခင္ဗ်ားတို႔ဟာ ဘယ္ေဒသ ဘယ္အရပ္ကမဆို အသိပညာေတြကို ရယူႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားရိွလို႔ပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔ မိဘ ဘိုးဘြားေတြထက္ကို ကြ်မ္းက်င္မႈနဲ႔ အေတြ႔အႀကံဳေတြ ရထားလို႔ပါ။ ဒါ့အျပင္ ေဒသတြင္းေရာ ကမၻာအႏွံ႔က အျခားလူငယ္ေတြနဲ႔ ခင္ဗ်ားတို႔ အေတြ႕အႀကံဳေတြ ဗဟုသုတေတြကို ဖလွယ္ႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြ ရေနပါၿပီ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀၊ ႏွစ္၅၀ ေလာက္ကဆိုရင္ ဒါမ်ိဳးမျဖစ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။”
ေဒသတြင္း လူငယ္ေတြကို ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုရာမွာ နာမည္ေတြတပ္ၿပီး ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုေၾကညာသြားပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူငယ္ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးအခ်ိဳ႕လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။
“ ေ၀ေ၀ႏု၊ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ၇ ႏွစ္ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါကို သူက ဘ၀တကၠသိုလ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ခဲရာခဲဆစ္ ရယူခဲ့တဲ့ ဒီ ဂုဏ္၊ ဒီဘဲြ႔ကို သည္းခံခြင့္လႊတ္ နားလည္ဖို႔ ဒီမိုကေရစီအတြက္ စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံဖို႔အတြက္ အသံုးျပဳေနပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ မုန္းတီးမႈကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြ ရိွေနပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ တိုင္းျပည္မွာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ျခယ္မႈထက္ လြတ္လပ္မႈ ႀကီးစိုးဖို႔၊ ေၾကာက္ရြံမႈထက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီးစိုးႏိုင္ဖို႔ လုပ္ရပါမယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ တိုင္းျပည္မွာ လမ္းသစ္ထြင္ဖို႔ အင္အားရိွပါတယ္။
ဒီလုပ္ငန္းေတြမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက လက္တဲြ ေဆာင္ရြက္ လိုပါတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ အနာဂတ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ဖက္က ကူညီခ်င္ပါတယ္။ ကမၻာႀကီးကို ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္တဲ့ ယႏၱယားေတြ၊ အဆက္သြယ္ေတြ၊ အေထာက္အကူေတြကို ေပးခ်င္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လူငယ္ ေမြးထုတ္မႈ အစီအစဥ္တရပ္ကို တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္ရြက္သြားပါမယ္။ ႏွစ္တိုင္းလိုလို အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသက လူငယ္ငါးရာကို ေလ့လာေရး အစီအစဥ္ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေခၚယူ သြားပါမယ္။ ဒီအစီအစဥ္ ကေန ေခါင္းေဆာင္မႈ အတတ္ ပညာေတြ အေတြးအျမင္ ေတြကို ဖလွယ္ၾကမွာ ျဖစ္သလို သူတို႔ေဒသကို ျပန္ေရာက္ရင္လည္း သူတို႔ေဒသကို ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ ဦးေဆာင္မႈေပးၿပီး ကမၻာႀကီးကို အေျပာင္းအလဲ လုပ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသတြင္း လူငယ္ေတြကို အားေပးဖို႔ အတြက္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ အကူအညီ ေပးသြားမွာ ျဖစ္သလို တဖက္မွာ ထင္ရွားတဲ့ ျမန္မာ ေခါင္းေဆာင္ ေတြကို စံျပဳၿပီး အေျပာင္း အလဲ အတြက္ လုပ္ေဆာင္ သြားဖို႔ ကိုလည္း တိုက္တြန္း သြားပါတယ္။
“ႏွစ္စဥ္လိုလို အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပဲြကို အေမရိကန္က ျပဳလုပ္ေပး သြားမယ္ ဆိုတာကို ဂုဏ္ယူ ၀မ္းေျမာက္စြာ ေၾကညာလိုပါတယ္။ သူတို႔ ေအာင္ျမင္မႈေတြကို အျပန္အလွန္ ဖလွယ္ၿပီး ပိုၿပီး ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ၾကဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္တို႔၊ မင္းကိုႏိုင္တို႔ကို နမူနာယူၿပီး တည္ၿငိမ္တိုးတက္တဲ့ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသ ျဖစ္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”
သမၼတ အိုဘားမားဟာ ဒီေနာက္မွာေတာ့ တက္ေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္ေတြနဲ႔ ေမးျမန္းခ်က္ေတြကို ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
 |
| ယေန႔ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမတြင္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္မ်ား ဦးေဆာင္မႈ အစီအစဥ္ အရ ျပဳလုပ္ေသာ ျမန္မာ လူငယ္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲ၌ မိန္႔ခြန္း ေျပာေနေသာ သမၼတ အိုဘားမား (ဓာတ္ပုံ – Steve Tickner / ဧရာ၀တီ) |
ထက္ႏုိင္ေဇာ္
14.11.2014
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စုေပါင္း ေနထိုင္ၾကသည့္ ဘာသာမတူသူ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း မ်ားၾကား စိတ္ရွည္ သည္းခံၿပီး မတူညီမႈမ်ားကို အင္အား အျဖစ္ အသံုးခ်၍ တိုင္းျပည္ တည္ေဆာက္ၾကရန္ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘာမားက တုိက္တြန္း ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ယေန႔ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမတြင္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္မ်ား ဦးေဆာင္မႈ အစီအစဥ္အရ ျပဳလုပ္ေသာ ျမန္မာ လူငယ္ မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲသို႔ တက္ေရာက္ လာသည့္ သမၼတ အိုဘားမားက ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြ တကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသား တဦး၏ ေမးခြန္းကို အထက္ပါ အတုိင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္ေတြ တကၠသိုလ္တြင္ တက္ေရာက္ ေနသည့္ ရခိုင္ ေက်ာင္းသား တဦးက သမၼတ အိုဘားမားကို “က်ေနာ္တို႔ ေဒသမွာ အားလံုး သိတဲ့အတိုင္းပဲ လူမ်ိဳးေရး ျပႆနာေတြ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္သိလိုတဲ့ ေမးခြန္းက က်ေနာ္တို႔ သက္တမ္းမွာရွိတဲ့ လူငယ္ေတြကို ဘယ္လို သည္းခံႏုိင္မႈနဲ႔ အတူ ရွင္သန္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစား ရမလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္”ဟူ၍ ျဖစ္သည္။
ထိုေမးခြန္းကို သမၼတ အိုဘားမားက ကမာၻႀကီးတြင္ လူတုိင္းမွာ ကြဲျပား ျခားနားေသာ ယံုၾကည္မႈ၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ထို မတူညီမႈမ်ားကို တဦးႏွင့္တဦး ဖလွယ္၍ အတူတကြ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ၾကရန္ အလြန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကား သည္။
“လူတုိင္းဟာ စိတ္ရွည္ သည္းခံၿပီး ေနၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ တေယာက္ကို တေယာက္ အားေပးဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ေလးစားဖို႔နဲ႔ စိတ္ရွည္ သည္းခံစြာနဲ႔ ရပ္တည္ႏုိင္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ သည္းခံႏုိင္ဖို႔ အေရးႀကီးဆံုးပါပဲ”ဟုလည္း သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာဆိုသည္။
တိုင္းျပည္တိုင္းတြင္ ဘာသာေရးအရ ကြဲျပားမႈမ်ားေၾကာင့္ ျပႆနာမ်ိဳးစံု ႀကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း၊ မြတ္စလင္ ျဖစ္ျခင္း၊ ရွီဟိုက္၊ ဆြန္ နီျဖစ္ျခင္း၊ ကက္သလစ္ႏွင့္ ပ႐ိုတက္စတင့္ ျဖစ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ တဦးႏွင့္တဦး၊ တဘက္ႏွင့္ တဘက္ တုိက္ခုိက္ေနရၿပီး ယေန႔အခ်ိန္ အထိ ကမာၻႀကီးမွာ မၿငိမ္းခ်မ္းေသးဟု ေျပာသည္။
“သူတုိ႔ရဲ႕ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြကို ေၾကာက္လန္႔မႈ မရွိဘဲ ေျပာျပႏုိင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္”ဟု သမၼတ အိုဘားမား က ဆိုသည္။
တျခား ဘာသာ၀င္မ်ား၏ စိတ္ဓာတ္အား ေလးစားစြာျဖင့္ သည္းခံစိတ္ကို အားေပးသည့္ စကားမ်ိဳးသာ ေျပာဆိုသင့္ေၾကာင္း၊ ထို ကိစၥမ်ားသည္ လူႀကိဳက္မမ်ားေသာ္လည္း လုပ္ကိုလုပ္ရမည့္ ကိစၥမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုသည္။
အိုဘားမားက“ဒီလို အမူအက်င့္ေတြဟာ တေယာက္စီတိုင္းက စမွ ျဖစ္မွာပါ။ အစိုးရဆိုတာလည္း က႑တခုမွာပဲ ဦးေဆာင္ႏုိင္မွာပါ။ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔လည္း လုပ္လို႔မရပါဘူး။ အားလံုး၀ိုင္းလုပ္မွ ရမွာပါ”ဟု ေျပာသည္။
သမၼတ အိုဘားမားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲသို႔ တက္ေရာက္လာသည့္ ျမန္မာလူငယ္တခ်ိဳ႕က Illusion၊ Reform is Fake ၊ Change စသည့္ ျပည္တြင္းေရးႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ အေၾကာင္းအရာတခ်ိဳ႕ကို စကၠဴေပၚတြင္ ေရးသားျပသၿပီး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈ ျပဳလုပ္ ၾကသည္ကို လည္း ေတြ႕ရသည္။
အိုဘားမားက“က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ေတြ႕ပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲ တဲ့၊ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ေမးခြန္းေတြ ေမးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို ဒီေနရာကို လာေရာက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီေနရာမွာ ဆႏၵျပစရာေတာ့ မလိုပါဘူး”ဟု ေျပာဆိုသည္။
အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ကိုလိုနီ ေခတ္ အေဆာက္အဦ တခု ျဖစ္သည့္ ၀န္ႀကီးမ်ား႐ုံး (အတြင္း၀န္႐ုံး) သုိ႔ ၀င္ေရာက္ ေလ့လာ ခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ အေမရိကန္ သံ႐ုံးတြင္ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုၿပီးေနာက္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေခါင္း ေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သြားေရာက္ေတြ႕ဆံု၍ ပူးတြဲသတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတခု က်င္းပခဲ့သည္။
ညေနပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတုခန္းမသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး မိန္႔ခြန္းေျပာဆို၍ လူငယ္မ်ား၏ ေမးခြန္းမ်ားကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားေပးခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စုေပါင္း ေနထိုင္ၾကသည့္ ဘာသာမတူသူ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း မ်ားၾကား စိတ္ရွည္ သည္းခံၿပီး မတူညီမႈမ်ားကို အင္အား အျဖစ္ အသံုးခ်၍ တိုင္းျပည္ တည္ေဆာက္ၾကရန္ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘာမားက တုိက္တြန္း ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ယေန႔ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ စိန္ရတု ခန္းမတြင္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ လူငယ္မ်ား ဦးေဆာင္မႈ အစီအစဥ္အရ ျပဳလုပ္ေသာ ျမန္မာ လူငယ္ မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲသို႔ တက္ေရာက္ လာသည့္ သမၼတ အိုဘားမားက ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြ တကၠသိုလ္မွ ေက်ာင္းသား တဦး၏ ေမးခြန္းကို အထက္ပါ အတုိင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
စစ္ေတြ တကၠသိုလ္တြင္ တက္ေရာက္ ေနသည့္ ရခိုင္ ေက်ာင္းသား တဦးက သမၼတ အိုဘားမားကို “က်ေနာ္တို႔ ေဒသမွာ အားလံုး သိတဲ့အတိုင္းပဲ လူမ်ိဳးေရး ျပႆနာေတြ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္သိလိုတဲ့ ေမးခြန္းက က်ေနာ္တို႔ သက္တမ္းမွာရွိတဲ့ လူငယ္ေတြကို ဘယ္လို သည္းခံႏုိင္မႈနဲ႔ အတူ ရွင္သန္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစား ရမလဲဆိုတာ သိခ်င္ပါတယ္”ဟူ၍ ျဖစ္သည္။
ထိုေမးခြန္းကို သမၼတ အိုဘားမားက ကမာၻႀကီးတြင္ လူတုိင္းမွာ ကြဲျပား ျခားနားေသာ ယံုၾကည္မႈ၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ထို မတူညီမႈမ်ားကို တဦးႏွင့္တဦး ဖလွယ္၍ အတူတကြ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ၾကရန္ အလြန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ျပန္လည္ ေျဖၾကား သည္။
“လူတုိင္းဟာ စိတ္ရွည္ သည္းခံၿပီး ေနၾကဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ တေယာက္ကို တေယာက္ အားေပးဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ေလးစားဖို႔နဲ႔ စိတ္ရွည္ သည္းခံစြာနဲ႔ ရပ္တည္ႏုိင္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ သည္းခံႏုိင္ဖို႔ အေရးႀကီးဆံုးပါပဲ”ဟုလည္း သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာဆိုသည္။
တိုင္းျပည္တိုင္းတြင္ ဘာသာေရးအရ ကြဲျပားမႈမ်ားေၾကာင့္ ျပႆနာမ်ိဳးစံု ႀကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း၊ မြတ္စလင္ ျဖစ္ျခင္း၊ ရွီဟိုက္၊ ဆြန္ နီျဖစ္ျခင္း၊ ကက္သလစ္ႏွင့္ ပ႐ိုတက္စတင့္ ျဖစ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ တဦးႏွင့္တဦး၊ တဘက္ႏွင့္ တဘက္ တုိက္ခုိက္ေနရၿပီး ယေန႔အခ်ိန္ အထိ ကမာၻႀကီးမွာ မၿငိမ္းခ်မ္းေသးဟု ေျပာသည္။
“သူတုိ႔ရဲ႕ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြကို ေၾကာက္လန္႔မႈ မရွိဘဲ ေျပာျပႏုိင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္”ဟု သမၼတ အိုဘားမား က ဆိုသည္။
တျခား ဘာသာ၀င္မ်ား၏ စိတ္ဓာတ္အား ေလးစားစြာျဖင့္ သည္းခံစိတ္ကို အားေပးသည့္ စကားမ်ိဳးသာ ေျပာဆိုသင့္ေၾကာင္း၊ ထို ကိစၥမ်ားသည္ လူႀကိဳက္မမ်ားေသာ္လည္း လုပ္ကိုလုပ္ရမည့္ ကိစၥမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာဆိုသည္။
အိုဘားမားက“ဒီလို အမူအက်င့္ေတြဟာ တေယာက္စီတိုင္းက စမွ ျဖစ္မွာပါ။ အစိုးရဆိုတာလည္း က႑တခုမွာပဲ ဦးေဆာင္ႏုိင္မွာပါ။ အဖြဲ႕ေတြနဲ႔လည္း လုပ္လို႔မရပါဘူး။ အားလံုး၀ိုင္းလုပ္မွ ရမွာပါ”ဟု ေျပာသည္။
သမၼတ အိုဘားမားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲသို႔ တက္ေရာက္လာသည့္ ျမန္မာလူငယ္တခ်ိဳ႕က Illusion၊ Reform is Fake ၊ Change စသည့္ ျပည္တြင္းေရးႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ အေၾကာင္းအရာတခ်ိဳ႕ကို စကၠဴေပၚတြင္ ေရးသားျပသၿပီး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈ ျပဳလုပ္ ၾကသည္ကို လည္း ေတြ႕ရသည္။
အိုဘားမားက“က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ေတြ႕ပါတယ္။ အေျပာင္းအလဲ တဲ့၊ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ေမးခြန္းေတြ ေမးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို ဒီေနရာကို လာေရာက္ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီေနရာမွာ ဆႏၵျပစရာေတာ့ မလိုပါဘူး”ဟု ေျပာဆိုသည္။
အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔ နံနက္ ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေရာက္ရွိလာၿပီး ကိုလိုနီ ေခတ္ အေဆာက္အဦ တခု ျဖစ္သည့္ ၀န္ႀကီးမ်ား႐ုံး (အတြင္း၀န္႐ုံး) သုိ႔ ၀င္ေရာက္ ေလ့လာ ခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ အေမရိကန္ သံ႐ုံးတြင္ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုၿပီးေနာက္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ေခါင္း ေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သြားေရာက္ေတြ႕ဆံု၍ ပူးတြဲသတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတခု က်င္းပခဲ့သည္။
ညေနပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စိန္ရတုခန္းမသို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီး မိန္႔ခြန္းေျပာဆို၍ လူငယ္မ်ား၏ ေမးခြန္းမ်ားကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားေပးခဲ့သည္။
ကုိသားညြန္႔ဦး
13.11.2014
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းဟာ ေနျပည္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ မေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ အတြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏံႈး သံုးခဲ့တဲ့အေပၚ၊ ကန္႔ကြက္တဲ့ အေၾကာင္း ရခိုင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ထံ စာေရးသား ေပးပို႔ခဲ့ ပါတယ္။ ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းက မူဆလင္ လူနည္းစုေတြကို ဒီအသံုးအႏံႈး သံုးတာကို လက္မခံေပမယ့္၊ သူတို႔ အေပၚ ႏိုင္ငံသား ဆိုင္ရာ အေျခခံ ရပိုင္ခြင့္ ရဖို႔ စီစစ္ ေဆာင္ရြက္ေန ပါတယ္လို႔ ဗီြအိုေအ ကို ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားတာပါ။
ရခိုင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ "မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း အေနနဲ႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ လုပ္တဲ့ အခါမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အသံုးအႏံႈးကို သံုးသြား တာေတြ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္၊ သံုးပတ္က ဆြစ္ဇာလန္က ဂ်နီဗာကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့မွာ က်ေနာ္ UN INGO ေတြ အကုန္လံုး အပါအဝင္ သံတမန္ေတြ ကိုေရာ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ မစၥတာ ကိုဖီအာနန္ ကိုလည္း ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီး အေနန႔ဲ လည္း ေရဒီယိုမွာ တရားဝင္ မိန္႔ခြန္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မရွိဘူး ဆိုတာ ေျပာၿပီးပါၿပီ ဆိုတာ အသိ ေပးထား ခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ အခု မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံကို ေရာက္တဲ့ အခါမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာကို လက္ခံရမွာ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အေနအထား မ်ိဳးနဲ႔ ဒီလိုေျပာတဲ့ အတြက္ ဒါ က်ေနာ္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တေယာက္ အေနနဲ႔ လက္မခံႏိုင္တဲ့ အတြက္ ဒါကို မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း ထံကို စာေရး တင္ျပၿပီးေတာ့မွ ဒါကို ကန္႔ကြက္တယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း က်ေနာ္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ အပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်။"
VOA ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ခင္ဗ်။ ဒါကေတာ့ နံမည္ အသံုးအႏံႈးမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တဖက္မွာ ဒီလူနည္းစု မူဆလင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔က ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေပါ့ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ စံညႊန္းအတိုင္း ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ ေျပာဆိုခ်က္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ေပါ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ သေဘာထား ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။
ရခိုင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ "ဟုတ္ကဲ့။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ Action Plan ဆိုတဲ့ ဟာကို အေခ်ာသတ္ လုပ္ေနပါၿပီ။ မၾကာမွီမွာ က်ေနာ္တို႔ ကမာၻကို လည္း ျဖန္႔ေဝ မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခု ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔က ဥပေဒအတိုင္း လုပ္သင့္တာ လုပ္မွာပါ။ က်ေနာ္တို႔က ကမာၻ႔ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ဝင္ ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ စံႏႈန္းနဲ႔အညီ Humanitarian တို႔ Human Rights တို႔ကိုလည္း ေလးစားလိုက္နာၿပီးေတာ့ ဥပေဒေဘာင္ အတြင္းက ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ 82 Act အရ စစ္ေဆးၿပီးတဲ့ အခါက်ရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေရးကို ေဘာင္အတြင္းက လုပ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ မရွိတဲ့အတြက္ ဒါကေတာ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ ေႏွာင့္ေႏွးမႈ ရွိတာေပါ့ေလ။ "
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ျငင္းခ်က္ထုတ္ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏံႈး ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး မွာ သံုးခဲ့ဘူးတာရွိတယ္။ ဥပမာ ျမန္မာ့အသံတို႔ ဘာတို႔မွာဆိုရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အသံဆိုၿပီး ေျပာခဲ့ဖူးတာေတြရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ရွိခဲ့ဖူးတဲ့ အေနအထားဆိုၿပီး ေထာက္ျပတဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာေရာ...။
ရခိုင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ ေအးေပါ့ေလ။ ေျပာရရင္ေတာ့ ေဆြးေႏြးမယ္ ဆိုရင္လည္း အမ်ားႀကီးေပါ့ေလ။ သို႔ေသာ္ လူမ်ိးတမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔ မတည္ဖို႔ဆိုတာက သမိုင္းနဲ႔ခ်ီၿပီးမွ လူမ်ိဳးစုႀကီးနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးမွ ျဖစ္လာတဲ့ဟာမ်ိဳး မွာ ပိုၿပီးေတာ့ ကြန္ဖမ္းျဖစ္ ပါတယ္။ ႏွစ္အနည္းငယ္ေလာက္ အတြင္းမွာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ေပၚလာဖို႔ ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ ခက္ခဲ ပါတယ္ခင္ဗ်။ အရင္တုန္းက ရွိခဲ့ဖူးတယ္ဆိုတဲ့ ဟာေတြကို လည္း သူ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ အခ်က္ တခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ မူရင္းဇစ္ျမစ္ကို အားလံုး စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါေတြဟာ ျဖစ္ဖို႔ မလြယ္ဘူးေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ေျပာႏုိင္တာကေတာ့ က်ေနာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တေယာက္အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီကိစၥေတြက ႏုိင္ငံေတာ္ပိုင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ အပိုင္း ေနာက္ လူထု ဆႏၵ စသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလည္း လႊတ္ေတာ္ အကုန္လံုးရဲ႕ အဘက္ဘက္က စဥ္းစားၿပီး ခ်င့္ခ်ိန္ ဆံုးျဖတ္ၿပီးမွ အနာဂတ္ကို ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္က သေဘာမ်ိဳးျဖစ္တယ္ ဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ လူထုအေနနဲ႔ကေတာ့ ယေန႔ ဆန္႔က်င္မႈေလးေတြရွိပါတယ္။"
VOA။ ။ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားကလည္း အခု ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ ။ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ေရာ ေတြ႔တဲ့အခါမွာ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္က မူဆလင္လူနည္းစုေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြ ေျပာမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သိရပါတယ္။ အဓိက အခ်က္နဲ႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ပါပါတယ္။ ေနာက္တခုက ခြဲျခားဆက္ဆံခံရတယ္ ဆိုတဲ့ စြတ္စြဲခ်က္ေတြေပါ့ေနာ္။
ရခိုင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ " ဘဂၤလီလူမ်ိဳးစုမ်ားအေနနဲ႔ကလည္း က်ေနာ္တို႔ အခုလက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက လုပ္ငန္းေတြမွာလည္း ပါဝင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း လိုတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ လည္း ဥပေဒအပိုင္း အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း သူတို႔နဲ႔ေတြ႔ရင္ ေမးတာက ရိုဟင္ဂ်ာျဖစ္ခ်င္တာလား။ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ခ်င္တာလား။ က်ေနာ္ ဒီလိုပဲ ေမးပါတယ္။ အဲ့ေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ေတာ္ေတာ့္ကို ခက္ခဲ ၿပီးေတာ့မွ စဥ္းစား သံုးသပ္ရမယ့္ ကိစၥႀကီး ျဖစ္တာေပါ့။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔ဆိုတဲ့ကိစၥက ၈၂ ဥပေဒအရ က်ေနာ္တို႔က သူ႔ေဘာင္ထဲ ဝင္သြားတာေပါ့ေလ။ ဆိုလိုတဲ့သေဘာက က်ေနာ္တို႔က တကယ္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံအေပၚမွာ ေျမေပၚမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဘယ္သူ႔ကိုမဆို ဘယ္ လူသားခ်င္းကိုမဆို စာနာ ေသာအားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ႕ မူ အတိုင္း စီမံ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ ယေန႔ ကမာၻႀကီးက ထင္သလိုမ်ိဳး လုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ တကယ့္ တကယ္က်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တဘက္သတ္ အေျပာခံေနရတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတာ့ သြားျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္အေနနဲ႔ Message ေပးခ်င္တာကေတာ့ ကာယကံရွင္မ်ား က ရခိုင္ျပည္နယ္ ကို လာခဲ့ပါ။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးပါ။ လူထု နဲ႔ ေဆြးေႏြးပါ။ ၿပီးေတာ့မွ ဘာလုပ္သင့္တယ္ဆုိတာ အဲ့လိုေလးေတြဆိုရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့ေနာ္။"
ကိုသားညြန္႔ဦး ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ခဲ့တာပါ။
ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ကလည္း ဒီအသံုးအႏံႈး အေပၚ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ထံ ကန္႔ကြက္ ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီလို ကန္႔ကြက္မႈေတြ ထြက္လာၿပီးေနာက္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဒီကေန႔ ထပ္မံ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထဲမွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာပဲဆိုဆို ဘဂၤါလီပဲ ေျပာေျပာ ရခုိင္လူ႔မႈ အသိုက္ အ၀န္း အတြင္းက လူမႈအဖဲြ႔အစည္း ႏွစ္ရပ္စလံုး ၾကားမွာ ရိွတဲ့ စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔မႈေတြ မေက်မခ်မ္းမႈ ေတြကို ေျဖရွင္းၿပီး။ သူတို႔ရဲ႕ အေျခခံ လူ႔အခြင့္ေရးေတြ ကို ေဆာင္ရြက္ ေပးႏိုင္ဖို႔ အနာဂတ္ တည္ၿငိမ္မႈ ျဖစ္ႏိုင္္မယ္လို႔ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္က ေျပာထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းဟာ ေနျပည္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ မေန႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ အတြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏံႈး သံုးခဲ့တဲ့အေပၚ၊ ကန္႔ကြက္တဲ့ အေၾကာင္း ရခိုင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းက အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ထံ စာေရးသား ေပးပို႔ခဲ့ ပါတယ္။ ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းက မူဆလင္ လူနည္းစုေတြကို ဒီအသံုးအႏံႈး သံုးတာကို လက္မခံေပမယ့္၊ သူတို႔ အေပၚ ႏိုင္ငံသား ဆိုင္ရာ အေျခခံ ရပိုင္ခြင့္ ရဖို႔ စီစစ္ ေဆာင္ရြက္ေန ပါတယ္လို႔ ဗီြအိုေအ ကို ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေမာင္ေမာင္အုန္းကို ကိုသားညြန္႔ဦးက ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ထားတာပါ။
ရခိုင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ "မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း အေနနဲ႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ လုပ္တဲ့ အခါမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အသံုးအႏံႈးကို သံုးသြား တာေတြ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္၊ သံုးပတ္က ဆြစ္ဇာလန္က ဂ်နီဗာကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ့မွာ က်ေနာ္ UN INGO ေတြ အကုန္လံုး အပါအဝင္ သံတမန္ေတြ ကိုေရာ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ မစၥတာ ကိုဖီအာနန္ ကိုလည္း ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ မရွိပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီး အေနန႔ဲ လည္း ေရဒီယိုမွာ တရားဝင္ မိန္႔ခြန္းမွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ မရွိဘူး ဆိုတာ ေျပာၿပီးပါၿပီ ဆိုတာ အသိ ေပးထား ခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္။ အခု မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံကို ေရာက္တဲ့ အခါမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာကို လက္ခံရမွာ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အေနအထား မ်ိဳးနဲ႔ ဒီလိုေျပာတဲ့ အတြက္ ဒါ က်ေနာ္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တေယာက္ အေနနဲ႔ လက္မခံႏိုင္တဲ့ အတြက္ ဒါကို မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း ထံကို စာေရး တင္ျပၿပီးေတာ့မွ ဒါကို ကန္႔ကြက္တယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း က်ေနာ္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ အပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္ ခင္ဗ်။"
VOA ။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ခင္ဗ်။ ဒါကေတာ့ နံမည္ အသံုးအႏံႈးမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တဖက္မွာ ဒီလူနည္းစု မူဆလင္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔က ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးေပါ့ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ စံညႊန္းအတိုင္း ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ ေျပာဆိုခ်က္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ေပါ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ သေဘာထား ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။
ရခိုင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ "ဟုတ္ကဲ့။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ Action Plan ဆိုတဲ့ ဟာကို အေခ်ာသတ္ လုပ္ေနပါၿပီ။ မၾကာမွီမွာ က်ေနာ္တို႔ ကမာၻကို လည္း ျဖန္႔ေဝ မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခု ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့မွ က်ေနာ္တို႔က ဥပေဒအတိုင္း လုပ္သင့္တာ လုပ္မွာပါ။ က်ေနာ္တို႔က ကမာၻ႔ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ဝင္ ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္ စံႏႈန္းနဲ႔အညီ Humanitarian တို႔ Human Rights တို႔ကိုလည္း ေလးစားလိုက္နာၿပီးေတာ့ ဥပေဒေဘာင္ အတြင္းက ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ 82 Act အရ စစ္ေဆးၿပီးတဲ့ အခါက်ရင္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေရးကို ေဘာင္အတြင္းက လုပ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ မရွိတဲ့အတြက္ ဒါကေတာ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ ေႏွာင့္ေႏွးမႈ ရွိတာေပါ့ေလ။ "
VOA။ ။ ဟုတ္ကဲ့။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ျငင္းခ်က္ထုတ္ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏံႈး ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး မွာ သံုးခဲ့ဘူးတာရွိတယ္။ ဥပမာ ျမန္မာ့အသံတို႔ ဘာတို႔မွာဆိုရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အသံဆိုၿပီး ေျပာခဲ့ဖူးတာေတြရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ရွိခဲ့ဖူးတဲ့ အေနအထားဆိုၿပီး ေထာက္ျပတဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာေရာ...။
ရခိုင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ ေအးေပါ့ေလ။ ေျပာရရင္ေတာ့ ေဆြးေႏြးမယ္ ဆိုရင္လည္း အမ်ားႀကီးေပါ့ေလ။ သို႔ေသာ္ လူမ်ိးတမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔ မတည္ဖို႔ဆိုတာက သမိုင္းနဲ႔ခ်ီၿပီးမွ လူမ်ိဳးစုႀကီးနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးမွ ျဖစ္လာတဲ့ဟာမ်ိဳး မွာ ပိုၿပီးေတာ့ ကြန္ဖမ္းျဖစ္ ပါတယ္။ ႏွစ္အနည္းငယ္ေလာက္ အတြင္းမွာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ေပၚလာဖို႔ ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ ခက္ခဲ ပါတယ္ခင္ဗ်။ အရင္တုန္းက ရွိခဲ့ဖူးတယ္ဆိုတဲ့ ဟာေတြကို လည္း သူ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ အခ်က္ တခ်က္ပဲ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ မူရင္းဇစ္ျမစ္ကို အားလံုး စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါေတြဟာ ျဖစ္ဖို႔ မလြယ္ဘူးေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ေျပာႏုိင္တာကေတာ့ က်ေနာ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ တေယာက္အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီကိစၥေတြက ႏုိင္ငံေတာ္ပိုင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ အပိုင္း ေနာက္ လူထု ဆႏၵ စသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာလည္း လႊတ္ေတာ္ အကုန္လံုးရဲ႕ အဘက္ဘက္က စဥ္းစားၿပီး ခ်င့္ခ်ိန္ ဆံုးျဖတ္ၿပီးမွ အနာဂတ္ကို ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ တဖက္က သေဘာမ်ိဳးျဖစ္တယ္ ဆိုရင္လည္း က်ေနာ္တို႔ လူထုအေနနဲ႔ကေတာ့ ယေန႔ ဆန္႔က်င္မႈေလးေတြရွိပါတယ္။"
VOA။ ။ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားကလည္း အခု ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ ။ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ေရာ ေတြ႔တဲ့အခါမွာ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္က မူဆလင္လူနည္းစုေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္ခ်က္ေတြ ေျပာမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သိရပါတယ္။ အဓိက အခ်က္နဲ႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ပါပါတယ္။ ေနာက္တခုက ခြဲျခားဆက္ဆံခံရတယ္ ဆိုတဲ့ စြတ္စြဲခ်က္ေတြေပါ့ေနာ္။
ရခိုင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္။ ။ " ဘဂၤလီလူမ်ိဳးစုမ်ားအေနနဲ႔ကလည္း က်ေနာ္တို႔ အခုလက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက လုပ္ငန္းေတြမွာလည္း ပါဝင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔လည္း လိုတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ လည္း ဥပေဒအပိုင္း အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း သူတို႔နဲ႔ေတြ႔ရင္ ေမးတာက ရိုဟင္ဂ်ာျဖစ္ခ်င္တာလား။ ႏုိင္ငံသား ျဖစ္ခ်င္တာလား။ က်ေနာ္ ဒီလိုပဲ ေမးပါတယ္။ အဲ့ေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ ေတာ္ေတာ့္ကို ခက္ခဲ ၿပီးေတာ့မွ စဥ္းစား သံုးသပ္ရမယ့္ ကိစၥႀကီး ျဖစ္တာေပါ့။ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔ဆိုတဲ့ကိစၥက ၈၂ ဥပေဒအရ က်ေနာ္တို႔က သူ႔ေဘာင္ထဲ ဝင္သြားတာေပါ့ေလ။ ဆိုလိုတဲ့သေဘာက က်ေနာ္တို႔က တကယ္ကို ေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံအေပၚမွာ ေျမေပၚမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဘယ္သူ႔ကိုမဆို ဘယ္ လူသားခ်င္းကိုမဆို စာနာ ေသာအားျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ႕ မူ အတိုင္း စီမံ ေဆာင္ရြက္သြားမွာပါ။ ယေန႔ ကမာၻႀကီးက ထင္သလိုမ်ိဳး လုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ တကယ့္ တကယ္က်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တဘက္သတ္ အေျပာခံေနရတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးေတာ့ သြားျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္အေနနဲ႔ Message ေပးခ်င္တာကေတာ့ ကာယကံရွင္မ်ား က ရခိုင္ျပည္နယ္ ကို လာခဲ့ပါ။ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးပါ။ လူထု နဲ႔ ေဆြးေႏြးပါ။ ၿပီးေတာ့မွ ဘာလုပ္သင့္တယ္ဆုိတာ အဲ့လိုေလးေတြဆိုရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့ေနာ္။"
ကိုသားညြန္႔ဦး ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း ခဲ့တာပါ။
ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ကလည္း ဒီအသံုးအႏံႈး အေပၚ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ထံ ကန္႔ကြက္ ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီလို ကန္႔ကြက္မႈေတြ ထြက္လာၿပီးေနာက္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဒီကေန႔ ထပ္မံ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ထဲမွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာပဲဆိုဆို ဘဂၤါလီပဲ ေျပာေျပာ ရခုိင္လူ႔မႈ အသိုက္ အ၀န္း အတြင္းက လူမႈအဖဲြ႔အစည္း ႏွစ္ရပ္စလံုး ၾကားမွာ ရိွတဲ့ စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔မႈေတြ မေက်မခ်မ္းမႈ ေတြကို ေျဖရွင္းၿပီး။ သူတို႔ရဲ႕ အေျခခံ လူ႔အခြင့္ေရးေတြ ကို ေဆာင္ရြက္ ေပးႏိုင္ဖို႔ အနာဂတ္ တည္ၿငိမ္မႈ ျဖစ္ႏိုင္္မယ္လို႔ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္က ေျပာထားပါတယ္။
13.11.2014
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ Peace Corps လို႔ေခၚတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုင္ရာ လုပ္အားေပး အစီအစဥ္ တရပ္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ထူေထာင္ သြားမယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေၾကညာ လုိက္ပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ တခ်ိန္က အထီးက်န္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ျပန္ၿပီး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး အေမရိကန္က ခ်ဲ႕ထြင္ လုပ္ေဆာင္ ေနတာ ေတြထဲမွာ ေနာက္ဆံုး ထြက္လာတဲ့ နည္းလမ္းပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ရဲ႕သႏၷိ႒ာန္ကို အေကာင္းဆံုး ေဖာ္ျပဖို႔ရာ ဒီလိုမ်ဳိး ေအာက္ေျခ အဆင့္မွာ လူထု အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ လုပ္ေဆာင္တာမ်ဳိး ကေန တဆင့္ ေဖာ္ျပတာထက္ ပိုေကာင္းတဲ့ နည္းလမ္း မရိွပါဘူးလို႔ အေမရိကန္ သမၼတ အိမ္ျဖဴ ေတာ္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ တခုထဲမွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
Peace Corps လုပ္အားေပး ပထမဆံုး အသုတ္ဟာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ ေရာက္လာမွာ ျဖစ္ၿပီး သံုးလၾကာ သင္တန္း ၿပီးဆံုး ၿပီးတဲ့ေနာက္ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းခြင္ ေတြမွာ ႏွစ္ႏွစ္ၾကာ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ ၾကပါမယ္။
ေဒသဆိုင္ရာ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းေတြ တက္ၿပီး ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ သမၼတ ဘရာ့ခ္ အိုဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ ေရာက္ေနခ်ိန္မွာပဲ ဒီ Peace Corps အစီအစဥ္ ေၾကညာခ်က္ ထြက္လာတာပါ။
Peace Corps အစီအစဥ္ကို ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ စတင္ ထူေထာင္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းကစလို႔ ကမာၻတ၀န္း လုပ္အားေပး ေပါင္း ၂၂၀,၀၀၀ နီးပါးကို ေစလႊတ္ၿပီး ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ စိုက္ပ်ဳိးေရးလိုက႑ေတြမွာ ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ ဒီ အစီအစဥ္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္တစိတ္တပိုင္းကေတာ့ အေမရိကန္လူထုနဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြက လူထုေတြအေၾကာင္း နားလည္မႈ ပိုရလာ ေစဖို႔ပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ Peace Corps အစီအစဥ္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ၁၄၁ ခု ေျမာက္ ႏိုင္္ငံ ျဖစ္လာ ပါမယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအၾကား အားေကာင္းတဲ့ ပူးတြဲ လုပ္ေဆာင္မႈနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့ ဆက္ဆံေရးေတြ ရွိေနတာကို ဒီအစီအစဥ္က ေနာက္ထပ္ သက္ေသျပ လိုက္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ Peace Corps လို႔ေခၚတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုင္ရာ လုပ္အားေပး အစီအစဥ္ တရပ္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ထူေထာင္ သြားမယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေၾကညာ လုိက္ပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ တခ်ိန္က အထီးက်န္ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ျပန္ၿပီး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး အေမရိကန္က ခ်ဲ႕ထြင္ လုပ္ေဆာင္ ေနတာ ေတြထဲမွာ ေနာက္ဆံုး ထြက္လာတဲ့ နည္းလမ္းပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ရဲ႕သႏၷိ႒ာန္ကို အေကာင္းဆံုး ေဖာ္ျပဖို႔ရာ ဒီလိုမ်ဳိး ေအာက္ေျခ အဆင့္မွာ လူထု အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ လုပ္ေဆာင္တာမ်ဳိး ကေန တဆင့္ ေဖာ္ျပတာထက္ ပိုေကာင္းတဲ့ နည္းလမ္း မရိွပါဘူးလို႔ အေမရိကန္ သမၼတ အိမ္ျဖဴ ေတာ္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ တခုထဲမွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
Peace Corps လုပ္အားေပး ပထမဆံုး အသုတ္ဟာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ ေရာက္လာမွာ ျဖစ္ၿပီး သံုးလၾကာ သင္တန္း ၿပီးဆံုး ၿပီးတဲ့ေနာက္ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းခြင္ ေတြမွာ ႏွစ္ႏွစ္ၾကာ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ ၾကပါမယ္။
ေဒသဆိုင္ရာ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းေတြ တက္ၿပီး ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ သမၼတ ဘရာ့ခ္ အိုဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ ေရာက္ေနခ်ိန္မွာပဲ ဒီ Peace Corps အစီအစဥ္ ေၾကညာခ်က္ ထြက္လာတာပါ။
Peace Corps အစီအစဥ္ကို ၁၉၆၁ ခုႏွစ္မွာ စတင္ ထူေထာင္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းကစလို႔ ကမာၻတ၀န္း လုပ္အားေပး ေပါင္း ၂၂၀,၀၀၀ နီးပါးကို ေစလႊတ္ၿပီး ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ စိုက္ပ်ဳိးေရးလိုက႑ေတြမွာ ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးၾကပါတယ္။ ဒီ အစီအစဥ္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္တစိတ္တပိုင္းကေတာ့ အေမရိကန္လူထုနဲ႔ တျခားႏုိင္ငံေတြက လူထုေတြအေၾကာင္း နားလည္မႈ ပိုရလာ ေစဖို႔ပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ Peace Corps အစီအစဥ္မွာ ပါ၀င္တဲ့ ၁၄၁ ခု ေျမာက္ ႏိုင္္ငံ ျဖစ္လာ ပါမယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအၾကား အားေကာင္းတဲ့ ပူးတြဲ လုပ္ေဆာင္မႈနဲ႔ ခိုင္မာတဲ့ ဆက္ဆံေရးေတြ ရွိေနတာကို ဒီအစီအစဥ္က ေနာက္ထပ္ သက္ေသျပ လိုက္တာျဖစ္တယ္လုိ႔ သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
12.11.2014
အာရွေဒသတြင္း အေရးတႀကီး ကိုင္တြယ္ရမယ့္ ကိစၥေတြထဲမွာ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးဟာ တခ်က္ အပါအဝင္ ျဖစ္တယ္လို႔ အာဆီယံ ထိပ္သီး ညီလာခံကို တက္ေရာက္ဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ဒီကေန႔ ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း မူဆလင္ လူနည္းစုေတြ ကိစၥမွာ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းေတြနဲ႔ အညီ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက တိုက္တြန္း သြားပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ေျပာၾကားခ်က္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က ေကာက္ႏႈတ္ တင္ျပ ထားပါတယ္။
လက္ရွိ ျမန္မာအစိုးရက လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဟာ အဆုံးအျဖတ္ ေပးရမယ့္ အခ်ိန္ကို ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံ အဖြင့္ေန႔ ဒီကေန႔မွာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
“ေရွ႕ႏွစ္ ၂၀၁၅ မွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အားလုံးပါ၀င္ခြင့္ရၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔လိုေၾကာင္း၊ ဒီမုိကေရစီ ေျပာင္းလဲေရးကို အဆုံးအျဖတ္ ေပးႏိုင္မယ့္ အေရးပါလွတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ေၾကာင္း” မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကားသြားတာပါ။
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာဘန္ကီမြန္းဟာ ဒီကေန႔မွာ ျမန္မာဒုသမၼတ အပါအဝင္ အစိုးရအဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး့ၿပီး ရခိုင္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း တိုက္တြန္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
အာရွေဒသတြင္း အေရးတႀကီး ကိုင္တြယ္ရမယ့္ ကိစၥေတြထဲမွာ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးဟာ တခ်က္ အပါအဝင္ ျဖစ္တယ္လို႔ အာဆီယံ ထိပ္သီး ညီလာခံကို တက္ေရာက္ဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ေနတဲ့ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ေနျပည္ေတာ္မွာ ဒီကေန႔ ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္း မူဆလင္ လူနည္းစုေတြ ကိစၥမွာ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းေတြနဲ႔ အညီ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက တိုက္တြန္း သြားပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ေျပာၾကားခ်က္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က ေကာက္ႏႈတ္ တင္ျပ ထားပါတယ္။
လက္ရွိ ျမန္မာအစိုးရက လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဟာ အဆုံးအျဖတ္ ေပးရမယ့္ အခ်ိန္ကို ေရာက္ေနၿပီလို႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံ အဖြင့္ေန႔ ဒီကေန႔မွာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
“ေရွ႕ႏွစ္ ၂၀၁၅ မွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ အားလုံးပါ၀င္ခြင့္ရၿပီး ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔လိုေၾကာင္း၊ ဒီမုိကေရစီ ေျပာင္းလဲေရးကို အဆုံးအျဖတ္ ေပးႏိုင္မယ့္ အေရးပါလွတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ေၾကာင္း” မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ေျပာၾကားသြားတာပါ။
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာဘန္ကီမြန္းဟာ ဒီကေန႔မွာ ျမန္မာဒုသမၼတ အပါအဝင္ အစိုးရအဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီးေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး့ၿပီး ရခိုင္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း တိုက္တြန္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
“ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို စိတ္အားထက္သန္စြာနဲ႔ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေစခ်င္ေၾကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ခြဲျခားဆက္ဆံခံေနရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတာကို သူ႔အေနနဲ႔ စုိးရိမ္ေၾကာင္း” မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ေျပာသြားတာပါ။
လူနည္းစု ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဥပေဒေတြအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ေနတာ မွန္ေပမဲ့ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ စံခ်ိန္စံႏႈန္းေတြနဲ႔အညီ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုေၾကာင္းလည္း မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ဒုသမၼတနဲ႔ အဖြဲ႔ကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူနည္းစုေတြကို လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူ ရရွိေစဖို႔နဲ႔ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြေပးဖုိ႔ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြကို သူက တိုက္တြန္းခဲ့တာပါ။ မစၥတာဘန္ကီမြန္း ေျပာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဆိုသူေတြကို ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ တဖက္ႏုိင္ငံက ၀င္လာၾကတဲ့ ဘဂၤါလီေတြလို႔သာ ေတာက္ေလွ်ာက္ သုံးႏႈန္းလာခဲ့တာပါ။
အခုဆိုရင္ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သည္းခံနားလည္မႈေတြ က်ဆင္းၿပီး အစြန္းေရာက္မႈေတြ တိုးလာေနခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ျပၿပီး၊ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ နားလည္မႈကို ပုိၿပီးရယူဖို႔ လိုတယ္လို႔ မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ေျပာပါတယ္။ မစၥတာဘန္ကီမြန္းဟာ မနက္ျဖန္မွာ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆုံဖုိ႔ ရွိပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ဒီကေန႔ ေျပာဆိုခ်က္ေတြထဲမွာ အာရွေဒသတြင္း အေရးတႀကီး လုပ္ေဆာင္ဖို႔လိုတဲ့ အေျပာင္းအလဲ ၃ ခု ရွိေၾကာင္း၊ အဲဒီထဲမွာ အာရွရဲ႕ ပင္လယ္ျပင္တြင္း ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈကို ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေျဖရွင္းၾကဖို႔ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အာရွေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားမွာ တာ၀န္ရွိတယ္လို႔ ေထာက္ျပသြားပါတယ္။ ဒါမွသာ ႏိုင္ငံေတြၾကား အနာဂတ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ သူကဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ေအာင္ ဒီမုိကေရစီေရး လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို တိုးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ သြားၾကဖို႔ကိုလည္း မစၥတာဘန္ကီမြန္းက အေလးေပး ေျပာဆိုသြားၿပီး၊ ကမာၻမွာ ေၾကာက္လန္႔ဖြယ္ရာ ျဖစ္ပြားပ်ံ႕ႏွ႔ံေနတဲ့ အီဘိုလာေရာဂါ ျပႆနာကိုလည္း ေျပာသြားပါတယ္။ တခါ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ကိစၥကို ထိန္းႏိုင္ဖို႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႔ ေလွ်ာ့ခ်ေရး ကိစၥမွာ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ပင္ တို႔ သေဘာတူညီခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာကိုလည္း သူကႀကဳိဆိုလိုက္ပါတယ္။
လူနည္းစု ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဥပေဒေတြအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ေနတာ မွန္ေပမဲ့ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ စံခ်ိန္စံႏႈန္းေတြနဲ႔အညီ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုေၾကာင္းလည္း မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ဒုသမၼတနဲ႔ အဖြဲ႔ကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူနည္းစုေတြကို လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူ ရရွိေစဖို႔နဲ႔ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးေတြေပးဖုိ႔ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြကို သူက တိုက္တြန္းခဲ့တာပါ။ မစၥတာဘန္ကီမြန္း ေျပာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဆိုသူေတြကို ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ တဖက္ႏုိင္ငံက ၀င္လာၾကတဲ့ ဘဂၤါလီေတြလို႔သာ ေတာက္ေလွ်ာက္ သုံးႏႈန္းလာခဲ့တာပါ။
အခုဆိုရင္ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ သည္းခံနားလည္မႈေတြ က်ဆင္းၿပီး အစြန္းေရာက္မႈေတြ တိုးလာေနခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ျပၿပီး၊ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ နားလည္မႈကို ပုိၿပီးရယူဖို႔ လိုတယ္လို႔ မစၥတာဘန္ကီမြန္းက ေျပာပါတယ္။ မစၥတာဘန္ကီမြန္းဟာ မနက္ျဖန္မွာ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆုံဖုိ႔ ရွိပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ဒီကေန႔ ေျပာဆိုခ်က္ေတြထဲမွာ အာရွေဒသတြင္း အေရးတႀကီး လုပ္ေဆာင္ဖို႔လိုတဲ့ အေျပာင္းအလဲ ၃ ခု ရွိေၾကာင္း၊ အဲဒီထဲမွာ အာရွရဲ႕ ပင္လယ္ျပင္တြင္း ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈကို ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ေျဖရွင္းၾကဖို႔ အာဆီယံ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အာရွေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားမွာ တာ၀န္ရွိတယ္လို႔ ေထာက္ျပသြားပါတယ္။ ဒါမွသာ ႏိုင္ငံေတြၾကား အနာဂတ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ သူကဆိုပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ေအာင္ ဒီမုိကေရစီေရး လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို တိုးျမႇင့္လုပ္ေဆာင္ သြားၾကဖို႔ကိုလည္း မစၥတာဘန္ကီမြန္းက အေလးေပး ေျပာဆိုသြားၿပီး၊ ကမာၻမွာ ေၾကာက္လန္႔ဖြယ္ရာ ျဖစ္ပြားပ်ံ႕ႏွ႔ံေနတဲ့ အီဘိုလာေရာဂါ ျပႆနာကိုလည္း ေျပာသြားပါတယ္။ တခါ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ကိစၥကို ထိန္းႏိုင္ဖို႔ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ဓာတ္ေငြ႔ ေလွ်ာ့ခ်ေရး ကိစၥမွာ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ပင္ တို႔ သေဘာတူညီခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာကိုလည္း သူကႀကဳိဆိုလိုက္ပါတယ္။
ကုိေအာင္လြင္ဦး
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
12.11.2014
ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဒုတိယ အႀကိမ္ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ သြားေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား အေနနဲ႔ ျမန္မာ အစုိးရရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲဖုိ႔ လုိအပ္ေနတဲ့ အေျခအေန ေတြကုိ အာ႐ုံစုိက္ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ အစုိးရ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံ က်င္းပေနတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀း ပဲြေတြ တက္ေရာက္ရင္း သမၼတ အုိဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေရာက္ရွိစဥ္ အစုိးရ အရာရွိေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး တုိင္းျပည္မွာ ရင္ဆုိင္ေန ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ေဆြးေႏြး ၾကမွာပါ။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပထား ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ပိတ္ဆုိ႔ထားတဲ့ အေျခအေန ကေန ေျပာင္းလဲ လာတာေတြကုိ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္အတြင္း သိသိသာသာ ေတြ႔ခဲ့ရေပမဲ့ ျပဳျပင္ စရာေတြလည္း ရွိေနဆဲမုိ႔ ဒီကိစၥေတြကုိ အေမရိကန္ သမၼတရဲ႕ ခရီးစဥ္မွာ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရး ဒုတိယ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ Ben Rhodes ကေျပာဆုိ လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ မွန္ေပမဲ့ အခြင့္အလန္းေကာင္းကုိ လက္မလြတ္ဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔လည္း သမၼတ အုိဘားမား တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အာရွ-ပစိဖိတ္စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအဖဲြ႔ (APEC) ထိပ္သီးညီလာခံ က်င္းပရာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြအတြင္း ေျပာဆုိသြားခဲ့တာပါ။
ဒါေၾကာင့္လည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေန ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ခရီးဆက္တဲ့အခါ ဒီကိစၥေတြကုိ သမၼတ အုိဘားမား အေနနဲ႔ အဓိကထားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes က ေျပာပါတယ္။
“တုိးတက္မႈ မေတြ႔ရဘဲ ႀကီးႀကီးမားမား စိန္ေခၚမႈေတြ ႀကံဳေနရတာေတြက က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ စုိးရိမ္စရာ ကိစၥေတြလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အခုခရီးစဥ္မွာလည္း က႑ ၃ ခုကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အာ႐ုံစုိက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခုကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ပါ။”
ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ ရပ္တန္႔ေနတယ္၊ ေနာက္ျပန္ဆဲြတာေတြေတာင္ ရွိေနတယ္လုိ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပက ေ၀ဖန္သံေတြ ထြက္ေပၚေနသလုိ၊ သမၼတအုိဘားမားရဲ႕ အခုခရီးစဥ္မွာ ဒီကိစၥေတြကုိ အေလးထား ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ၀ုိင္း၀န္း တုိက္တြန္းေနခ်ိန္မွာပဲ အေမရိကန္ အစုိးရတာ၀န္ရွိသူေတြရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ မတုိင္မီမွာပဲ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတအျဖစ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ခြင့္ မရွိပဲ ျဖစ္ေနရတဲ့ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ေရး ျမန္မာအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြကုိ ဖိအားေပးဖုိ႔လည္း အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၂၀ ေက်ာ္က တုိက္တြန္းခဲ့ၾကတာပါ။
အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes ကေတာ့ အေမရိကန္အစုိးရ အေနနဲ႔ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေနသူေတြလုိပဲ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပတာကုိ ျမင္ခ်င္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ေရွ႕ႏွစ္ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ ျမန္မာလူထုအေနနဲ႔ ကုိယ္ႀကိဳက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကုိ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္မယ့္ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္လာဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ေမွ်ာ္မွန္းထားပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက အေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကုိလည္း အားေပးပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပဲြ တခုတည္းနဲ႔ေတာ့ ျပႆနာေတြ အားလုံးက ေျပလည္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ့္အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ကုိ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ၿပီး၊ စစ္ဖက္ကေန အရပ္ဖက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအျဖစ္ အျပည့္အ၀ အသြင္ကူးေျပာင္းႏုိင္ဖုိ႔ အေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလည္း လုိပါတယ္။”
သမၼတ အုိဘားမား အေနနဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံရာမွာလည္း ေရွ႕ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ စီစဥ္ထားတာေတြ၊ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကိစၥေတြကုိ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚ အေမရိကန္လုိ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက အေကာင္းျမင္လြန္းေနတဲ့အေၾကာင္း သမၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ မတုိင္မီမွာပဲ သတိေပးထားတာပါ။
အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes ကေတာ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ပံ့ပုိးေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ယုံၾကည္ထားတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုခရီးစဥ္မွာ ျမန္္မာအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ သာမက လူငယ္ေတြနဲ႔ပါ သမၼတ အိုဘားမား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေတြ႔ဆုံဖုိ႔ စီစဥ္ထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံ အနာဂတ္အတြက္ အေလးထား တာေၾကာင့္ေရာ၊ တကယ့္ အခြင့္အလန္း ေကာင္းေတြကုိပါ ေတြ႔ေနရ တာေၾကာင့္၊ က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံေနတယ္ ဆုိတာကုိ သတင္းစကား ပါးေနရတာပါ။ ဒါေပမဲ့ အခြင့္အလန္း ေကာင္းကုိ လက္မလြတ္ဖုိ႔ကေတာ့ လမ္းေၾကာင္းမွန္ အတုိင္း ဆက္ေလွ်ာက္ဖုိ႔နဲ႔ မၾကာေသးခင္က ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈႀကီးေတြေၾကာင့္ လမ္းေခ်ာ္ မသြားဖုိ႔လည္း လုိပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ေနာက္ထပ္ စိန္ေခၚမႈေတြ အျဖစ္နဲ႔လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြ၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတြနဲ႔ ေျပလည္မႈ မရေသးတာေတြကုိလည္း သမၼတအုိဘားမား ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes ကေျပာပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီ လုိအပ္ ေနတာေတြ၊ ျမန္မာ အစုိးရက ဘဂၤါလီလုိ႔ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ လက္ခံႏုိင္ေရး ကိစၥေတြကုိလည္း ေဆြးေႏြးဦးမွာပါ။ ဒီလုိပဲ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းေနေပမဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရႏုိင္ေသးတာေတြကုိ ေဆြးေႏြးမယ္လုိ႔လည္း အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရး ဒုတိယ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ Ben Rhodes က ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဒုတိယ အႀကိမ္ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ သြားေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား အေနနဲ႔ ျမန္မာ အစုိးရရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲဖုိ႔ လုိအပ္ေနတဲ့ အေျခအေန ေတြကုိ အာ႐ုံစုိက္ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ အစုိးရ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံ က်င္းပေနတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀း ပဲြေတြ တက္ေရာက္ရင္း သမၼတ အုိဘားမား ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ေရာက္ရွိစဥ္ အစုိးရ အရာရွိေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံၿပီး တုိင္းျပည္မွာ ရင္ဆုိင္ေန ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြ ေဆြးေႏြး ၾကမွာပါ။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပထား ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ပိတ္ဆုိ႔ထားတဲ့ အေျခအေန ကေန ေျပာင္းလဲ လာတာေတြကုိ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္အတြင္း သိသိသာသာ ေတြ႔ခဲ့ရေပမဲ့ ျပဳျပင္ စရာေတြလည္း ရွိေနဆဲမုိ႔ ဒီကိစၥေတြကုိ အေမရိကန္ သမၼတရဲ႕ ခရီးစဥ္မွာ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရး ဒုတိယ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ Ben Rhodes ကေျပာဆုိ လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ မွန္ေပမဲ့ အခြင့္အလန္းေကာင္းကုိ လက္မလြတ္ဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔လည္း သမၼတ အုိဘားမား တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အာရွ-ပစိဖိတ္စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအဖဲြ႔ (APEC) ထိပ္သီးညီလာခံ က်င္းပရာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြအတြင္း ေျပာဆုိသြားခဲ့တာပါ။
ဒါေၾကာင့္လည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေန ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ခရီးဆက္တဲ့အခါ ဒီကိစၥေတြကုိ သမၼတ အုိဘားမား အေနနဲ႔ အဓိကထားမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes က ေျပာပါတယ္။
“တုိးတက္မႈ မေတြ႔ရဘဲ ႀကီးႀကီးမားမား စိန္ေခၚမႈေတြ ႀကံဳေနရတာေတြက က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ စုိးရိမ္စရာ ကိစၥေတြလုိ႔ ထင္ပါတယ္။ အခုခရီးစဥ္မွာလည္း က႑ ၃ ခုကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အာ႐ုံစုိက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခုကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ပါ။”
ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြဟာ ရပ္တန္႔ေနတယ္၊ ေနာက္ျပန္ဆဲြတာေတြေတာင္ ရွိေနတယ္လုိ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပက ေ၀ဖန္သံေတြ ထြက္ေပၚေနသလုိ၊ သမၼတအုိဘားမားရဲ႕ အခုခရီးစဥ္မွာ ဒီကိစၥေတြကုိ အေလးထား ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ၀ုိင္း၀န္း တုိက္တြန္းေနခ်ိန္မွာပဲ အေမရိကန္ အစုိးရတာ၀န္ရွိသူေတြရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြ ထြက္ေပၚလာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ မတုိင္မီမွာပဲ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတအျဖစ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ခြင့္ မရွိပဲ ျဖစ္ေနရတဲ့ ဖဲြ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကုိ ျပင္ဆင္ေရး ျမန္မာအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြကုိ ဖိအားေပးဖုိ႔လည္း အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ၂၀ ေက်ာ္က တုိက္တြန္းခဲ့ၾကတာပါ။
အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes ကေတာ့ အေမရိကန္အစုိးရ အေနနဲ႔ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားေနသူေတြလုိပဲ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြေတြ က်င္းပတာကုိ ျမင္ခ်င္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ေရွ႕ႏွစ္ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ ျမန္မာလူထုအေနနဲ႔ ကုိယ္ႀကိဳက္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ကုိ ေရြးခ်ယ္ႏုိင္မယ့္ ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္လာဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ေမွ်ာ္မွန္းထားပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက အေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကုိလည္း အားေပးပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပဲြ တခုတည္းနဲ႔ေတာ့ ျပႆနာေတြ အားလုံးက ေျပလည္သြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ့္အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ကုိ စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ႏုိင္ၿပီး၊ စစ္ဖက္ကေန အရပ္ဖက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအျဖစ္ အျပည့္အ၀ အသြင္ကူးေျပာင္းႏုိင္ဖုိ႔ အေျခခံဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလည္း လုိပါတယ္။”
သမၼတ အုိဘားမား အေနနဲ႔ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆုံရာမွာလည္း ေရွ႕ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ စီစဥ္ထားတာေတြ၊ အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကိစၥေတြကုိ ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚ အေမရိကန္လုိ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက အေကာင္းျမင္လြန္းေနတဲ့အေၾကာင္း သမၼတ အုိဘားမားရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္ မတုိင္မီမွာပဲ သတိေပးထားတာပါ။
အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes ကေတာ့ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ ပံ့ပုိးေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ယုံၾကည္ထားတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုခရီးစဥ္မွာ ျမန္္မာအစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ သာမက လူငယ္ေတြနဲ႔ပါ သမၼတ အိုဘားမား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေတြ႔ဆုံဖုိ႔ စီစဥ္ထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံ အနာဂတ္အတြက္ အေလးထား တာေၾကာင့္ေရာ၊ တကယ့္ အခြင့္အလန္း ေကာင္းေတြကုိပါ ေတြ႔ေနရ တာေၾကာင့္၊ က်ေနာ္တုိ႔ အေနနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံေနတယ္ ဆုိတာကုိ သတင္းစကား ပါးေနရတာပါ။ ဒါေပမဲ့ အခြင့္အလန္း ေကာင္းကုိ လက္မလြတ္ဖုိ႔ကေတာ့ လမ္းေၾကာင္းမွန္ အတုိင္း ဆက္ေလွ်ာက္ဖုိ႔နဲ႔ မၾကာေသးခင္က ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈႀကီးေတြေၾကာင့္ လမ္းေခ်ာ္ မသြားဖုိ႔လည္း လုိပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ေနာက္ထပ္ စိန္ေခၚမႈေတြ အျဖစ္နဲ႔လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြ၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတြနဲ႔ ေျပလည္မႈ မရေသးတာေတြကုိလည္း သမၼတအုိဘားမား ေဆြးေႏြးမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးအရာရွိ Ben Rhodes ကေျပာပါတယ္။
ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီ လုိအပ္ ေနတာေတြ၊ ျမန္မာ အစုိးရက ဘဂၤါလီလုိ႔ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ လက္ခံႏုိင္ေရး ကိစၥေတြကုိလည္း ေဆြးေႏြးဦးမွာပါ။ ဒီလုိပဲ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းေနေပမဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရႏုိင္ေသးတာေတြကုိ ေဆြးေႏြးမယ္လုိ႔လည္း အေမရိကန္ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရး ဒုတိယ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ Ben Rhodes က ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕က သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။
Rohingya Eye
RB News
10.11.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္တြင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ား၏ တာ၀န္ကို အခမဲ့ ထမ္းေဆာင္ ေပးေနသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ကင္းသမားမ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အေၾကာင္းမဲ့ ရုိက္ႏွက္၍ ေငြညွစ္ ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ရွိ ရြာမ်ား၏ လုံၿခဳံေရး တာ၀န္မ်ားကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ထမ္းေဆာင္ ရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ရြာမ်ားရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ရြာသားမ်ားကုိ တစ္လလွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္စီ ညပုိင္း လုံၿခဳံေရး ကင္းသမားမ်ား အျဖစ္ မလုပ္မေနရ အခမဲ့ ထမ္းေဆာင္ ခုိင္းေစလ်က္ ရွိသည္။ တစ္ညလုံး မအိပ္ဘဲ ကင္းေစာင့္ ရသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ကင္းသမား မ်ားက နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းလွည့္ ေနစဥ္ အခ်ိန္တြင္ ေအာ္ဟစ္ျခင္း၊ ဓါတ္မီးထုိးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ပ်က္ကြက္ပါက ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္၍ ေငြညွစ္ေလ့ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ (၈) ရက္ေန႔ ညသန္းေခါင္ယံ (၁) နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ မဒီနာရြာတြင္ ကင္းေစာင့္ ေနသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၄) ဦးကုိ နယ္ေျမ (၅) နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းလွည့္ ေနစဥ္ တစ္ေနရာထဲတြင္ မေတြ႔ဟု ဆုိကာ ေျခေထာက္ျဖင့္ ကန္၍ လက္သီးမ်ားျဖင့္ ထုိးႀကိတ္ၿပီး ေငြက်ပ္ ႏွစ္ေသာင္းစီ ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ထုိသုိ႔ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္းႏွင့္ ေငြညွစ္ျခင္းကုိ နယ္ေျမ (၅) နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ဒုရဲအုပ္ တစ္ဦးက ဦးေဆာင္၍ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
ရုိက္ႏွက္ခံရၿပီး ေငြက်ပ္ ႏွစ္ေသာင္းစီ ညွစ္ခံရသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၄) ဦးမွာ ---
(၁) ရွာမ္မ်ာ (ဘ) ဦးနာဂူမ်ာ (အသက္ ၂၈ ႏွစ္)
(၂) ဦးဟာလူ (ဘ) ဦးဆီဒိတ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္)
(၃) နာဇီရ္ဟူစိန္း (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္လ္ (အသက္ ၂၇ ႏွစ္)
(၄) ေကဖာယာသ္ အူလႅာ (ဘ) ဦးရႈနာလီ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္) -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
ရပ္ရြာ လုံၿခဳံေရးမွာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ တာ၀န္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အခမဲ့ ခုိင္းသည့္ အျပင္ ယခုကဲ့သုိ႔ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္၍ ေငြညွစ္ျခင္းမွာ အလြန္ စက္ဆုပ္ ရြံ႕ရွာစရာ ေကာင္းသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
RB News
10.11.2014
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္တြင္ ၿမဳိ႕နယ္ အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ ရခုိင္ အစြန္းေရာက္ မ်ားက ေအာက္တုိဘာလ (၃၁) ရက္ေန႔ ညပုိင္းတြင္ ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု သတင္းမ်ား လႊင့္ထုတ္ၿပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕ရွိ ပညာတတ္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၊ စီးပြားေရး ေတာင့္တင္းသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ပစ္မွတ္ထား၍ ဖမ္းဆီးၿပီး ေငြညွစ္ျခင္း၊ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေအာက္တုိဘာလ (၃၁) ရက္ေန႔ ည ၉း၃၀ နာရီတြင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ ကုန္သြယ္ လယ္ယာရုံးတြင္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက ဗုံးေဖာက္ခြဲသည္ဟု ၿမဳိ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ျပည္တြင္း ျပည္ပ မီဒီယာမ်ားကုိ လိမ္ညာ ေျပာဆုိခဲ့ေသာ္လည္း၊ ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု သတင္းမ်ား လႊင့္ထုတ္ရန္ ၿမဳိ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးသန္းေရႊ၊ လ.၀.က ဒု-ဦးစီးမွဴး ဦးေဇာ္လင္း၊ ရခုိင္ အစြန္းေရာက္မ်ား ျဖစ္သည့္ ဦးေမာင္ေမာင္၊ ဦးခင္ေအာင္ေရႊ၊ ဦးခင္ေမာင္ေရႊ၊ ဦးေမာင္လႈိင္စုိး၊ ဦးထြန္းေအာင္သိန္း၊ ဦးေမာင္ကာလူ၊ ဦးေအာင္ေရႊသန္းတုိ႔က ႀကဳိတင္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည့္ ေနရာ၏ သတင္း ဓါတ္ပုံမ်ား ျဖန္႔လ်က္ ရွိေသာ္လည္း အဆုိပါ ဓါတ္ပုံမ်ားမွာ လုပ္ႀကံ၍ ရုိက္ကူး ထားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ယခုအခါ အဆုိပါ လုပ္ႀကံ သတင္းကုိ အေၾကာင္းျပ၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ပညာတတ္မ်ား၊ စီးပြားေရး သမားမ်ားကုိ အဓိက ပစ္မွတ္ထား၍ ဖမ္းဆီးၿပီး ေငြညွစ္ျခင္း၊ ေငြမေပးႏုိင္သူ မ်ားကုိ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္းမ်ား ေန႔စဥ္ အဆက္မျပတ္ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု သတင္းမ်ား လႊင့္ထုတ္၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ျပည္သူမ်ား၏ အၾကမ္းဖက္ရန္၊ ဖမ္းဆီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္၍ ေငြညွစ္ႏုိင္ရန္ အတြက္ အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္ခု ဖန္တီးျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု ေျပာဆုိေနေသာ္လည္း ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အေျခစုိက္ စစ္စခန္းမ်ားမွ မသိရွိေသာေၾကာင့္၊ ယခုအခါ အေနာက္ပုိင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္မွ စစ္ဖက္ေရးရာ လုံၿခဳံေရးတပ္ (စ.ရ.ဖ) တပ္မ်ား ေစလႊတ္ၿပီး စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း၊ ၿမဳိ႕နယ္ အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က စုံစမ္း စစ္ေဆးရန္ ေရာက္ရွိလ်က္ ရွိေသာ စ.ရ.ဖ မ်ားမသိေအာင္ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ လွ်ဳိ႕၀ွက္စြာ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ျခင္း၊ ေငြမေပးႏုိင္သူ မ်ားကုိ ဗုံးေဖာက္ခြဲသူမ်ား စာရင္းတြင္ ထည့္ပစ္မည္ဟု ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီးသည့္ အခ်ိန္မွ စ၍ ေငြညွစ္၍ မရမခ်င္း လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ျခင္းမ်ား ေန႔စဥ္ အဆက္မျပတ္ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
8.11.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာရွိ ေဈးတြင္ ေဈးေရာင္း ေနသည့္ အသက္ ၁၇ ႏွစ္ အရြယ္ ကေလး တစ္ဦးကုိ အထူး သတင္း တပ္ဖြဲ႔မွ ရဲမ်ားက ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာရွိ ေဆးဆုိင္ ေရာင္းေနသည့္ ေဈးတန္းကုန္းရြာမွ အသက္ ၁၇ ႏွစ္ အရြယ္ မုိဟာမတ္ ဆူဟုိက္ဖ္ (ဘ) ဦးဟာဆူအား အထူးသတင္း တပ္ဖြဲ႔ (SB) မွ ရဲမ်ားက ေမးျမန္းစရာ ရွိသည္ဟု ဆုိကာ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ ရဲမ်ားက အဆုိပါ ကေလးကုိ ဆုိင္တြင္ တဖက္ႏုိင္ငံမွ ဖုန္းကဒ္မ်ား ေရာင္းေနသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ေငြက်ပ္ (၄) သိန္း ညွစ္ယူရန္ ႀကဳိးစားခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေဈးေရာင္းသည့္ ကေလးက ၎အေနျဖင့္ ရဲမ်ား စြပ္စြဲသကဲ့သုိ႔ ဖုန္းကဒ္ ေရာင္းခ်ျခင္း လုံး၀ မရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ရဲမ်ားေတာင္းသည့္ ေငြက်ပ္ (၄) သိန္းလည္း ၎တြင္ မရွိေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ရဲမ်ားက ဖုန္းကဒ္ မေရာင္းခ်လွ်င္လည္း ေဈးဆုိင္ ေရာင္းေနသည့္ အတြက္ ၎တုိ႔ ေတာင္းသည့္ ေငြကုိ ေပးရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေငြမေပးပါက ဆက္လက္ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိသျဖင့္ ေနာက္ဆုံးတြင္ ေငြက်ပ္ (၂) သိန္း ေပးကာ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ ေျပာပါသည္။
RB News
8.11.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာရွိ ေဈးတြင္ ေဈးေရာင္း ေနသည့္ အသက္ ၁၇ ႏွစ္ အရြယ္ ကေလး တစ္ဦးကုိ အထူး သတင္း တပ္ဖြဲ႔မွ ရဲမ်ားက ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာရွိ ေဆးဆုိင္ ေရာင္းေနသည့္ ေဈးတန္းကုန္းရြာမွ အသက္ ၁၇ ႏွစ္ အရြယ္ မုိဟာမတ္ ဆူဟုိက္ဖ္ (ဘ) ဦးဟာဆူအား အထူးသတင္း တပ္ဖြဲ႔ (SB) မွ ရဲမ်ားက ေမးျမန္းစရာ ရွိသည္ဟု ဆုိကာ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္ ရဲမ်ားက အဆုိပါ ကေလးကုိ ဆုိင္တြင္ တဖက္ႏုိင္ငံမွ ဖုန္းကဒ္မ်ား ေရာင္းေနသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ေငြက်ပ္ (၄) သိန္း ညွစ္ယူရန္ ႀကဳိးစားခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ေဈးေရာင္းသည့္ ကေလးက ၎အေနျဖင့္ ရဲမ်ား စြပ္စြဲသကဲ့သုိ႔ ဖုန္းကဒ္ ေရာင္းခ်ျခင္း လုံး၀ မရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ရဲမ်ားေတာင္းသည့္ ေငြက်ပ္ (၄) သိန္းလည္း ၎တြင္ မရွိေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ရဲမ်ားက ဖုန္းကဒ္ မေရာင္းခ်လွ်င္လည္း ေဈးဆုိင္ ေရာင္းေနသည့္ အတြက္ ၎တုိ႔ ေတာင္းသည့္ ေငြကုိ ေပးရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေငြမေပးပါက ဆက္လက္ ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိသျဖင့္ ေနာက္ဆုံးတြင္ ေငြက်ပ္ (၂) သိန္း ေပးကာ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္ လာခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ ေျပာပါသည္။
 |
| ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ ခရီးစဥ္ အတြင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံု ေနသည့္ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္။ |
8.11.2014
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းဟာ လာမယ့္ တနလၤာ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ လာေရာက္မယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ Stephane Dujarric က ေသာၾကာေန႔ ပံုမွန္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အတြင္း ေၾကညာ သြားပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပမယ့္ ကုလသမဂၢနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံမ်ား အဖြဲ႔ ASEAN အၾကား အစည္း အေ၀းနဲ႔ ၉ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀း တို႔ကို မစၥတာဘန္ တက္ေရာက္မွာပါ။
ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းေတြ ျပင္ပမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာ ျဖစ္သလို ျမန္မာ အစိုးရ အဖြဲ႔ အႀကီးတန္း တာ၀န္ရွိ သူေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပါမယ္။
ကုလသမဂၢက ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚဆိုတဲ့ လူနည္းစု ေတြရဲ႕ အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိသလားလို႔ သတင္းေထာက္ ေတြက ေမးၾကပါတယ္။
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းဟာ လာမယ့္ တနလၤာ ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဆီ လာေရာက္မယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ Stephane Dujarric က ေသာၾကာေန႔ ပံုမွန္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ အတြင္း ေၾကညာ သြားပါတယ္။
ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပမယ့္ ကုလသမဂၢနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ႏုိင္ငံမ်ား အဖြဲ႔ ASEAN အၾကား အစည္း အေ၀းနဲ႔ ၉ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀း တို႔ကို မစၥတာဘန္ တက္ေရာက္မွာပါ။
ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းေတြ ျပင္ပမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမွာ ျဖစ္သလို ျမန္မာ အစိုးရ အဖြဲ႔ အႀကီးတန္း တာ၀န္ရွိ သူေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပါမယ္။
ကုလသမဂၢက ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚဆိုတဲ့ လူနည္းစု ေတြရဲ႕ အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိသလားလို႔ သတင္းေထာက္ ေတြက ေမးၾကပါတယ္။
ကုလ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ဟာ ျမန္မာ သမၼတနဲ႔ အစိုးရ အဖြဲ႔ တျခား တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ သီးျခား ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိသလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုဖို႔ ရွိေၾကာင္း၊ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ ဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္ ေတြဟာ ေဆြးေႏြးမယ့္ အစီအစဥ္ထဲ ေသခ်ာေပါက္ ပါ၀င္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခြင့္ရက ျပန္ေျဖပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ က်င္းပခ်ိန္မွာ သီးျခား လုပ္တဲ့ ျမန္မာ့ အေရး ေဆြးေႏြးပြဲ အတြင္း ရခုိင္္ျပည္နယ္မွာ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး ရသူေတြ ေနထိုင္ ေနရတဲ့ စခန္းေတြဟာ ေဘးကင္း လံုျခံဳမႈ မရွိသလို ခုိင္မာမႈလည္း မရွိဘူးလို႔ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ေျပာထား ဖူးပါတယ္။ မူစလင္ေတြရဲ႕ အေျခ အေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္ၿပီးေတာ့ ဒါဟာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပါ၀င္မယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရး မွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရက ေျပာသြားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက အျပန္မွာေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ၊ ဘရစၥဘိန္းၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမယ့္ ကမာၻ႔ စီးပြားေရး အင္အားႀကီး ႏုိင္ငံ ၂၀ (G-20) ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းကို အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ က်င္းပခ်ိန္မွာ သီးျခား လုပ္တဲ့ ျမန္မာ့ အေရး ေဆြးေႏြးပြဲ အတြင္း ရခုိင္္ျပည္နယ္မွာ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး ရသူေတြ ေနထိုင္ ေနရတဲ့ စခန္းေတြဟာ ေဘးကင္း လံုျခံဳမႈ မရွိသလို ခုိင္မာမႈလည္း မရွိဘူးလို႔ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္က ေျပာထား ဖူးပါတယ္။ မူစလင္ေတြရဲ႕ အေျခ အေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္ၿပီးေတာ့ ဒါဟာ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ပါ၀င္မယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရး မွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရက ေျပာသြားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက အျပန္မွာေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ၊ ဘရစၥဘိန္းၿမိဳ႕မွာ က်င္းပမယ့္ ကမာၻ႔ စီးပြားေရး အင္အားႀကီး ႏုိင္ငံ ၂၀ (G-20) ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းကို အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ တက္ေရာက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
RB News
8.11.2014
ေအာ္စလုိ၊ ေနာ္ေ၀း -- ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံ၊ ေအာ္စလုိၿမဳိ႕တြင္ ႏုိင္ငံတကာ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ေရးခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွ ပါလီမန္ အမတ္မ်ား ေရြးခ်ယ္၍ International Panel of Parliamentarians (IPP) for Freedom of Religion အဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းျခင္းႏွင့္ လက္မွတ္ေရးထုိးျခင္း အခမ္းအနားကုိ ယေန႔ (ႏုိ၀င္ဘာလ ၈ ရက္) ျမန္မာ စံေတာ္ခ်ိန္ ည ၈း၃၀ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေအာက္ပါ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွ တုိက္ရုိက္ ထုတ္လႊင့္ သြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ၾကည့္ရႈရမည့္ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ -- http://bit.ly/1siryv2
International Panel of Parliamentarians (IPP) for Freedom of Religion အဖြဲ႔တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ကုိယ္စားျပဳ၍ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ ပါ၀င္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံ၊ ေအာ္စလုိၿမဳိ႕တြင္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၇) ရက္ေန႔မွ (၈) ရက္ေန႔ထိ IPP for Religion of Freedom ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစည္းအေ၀း က်င္းပလ်က္ရွိရာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ တက္ေရာက္၍ ေဆြးေႏြးလ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ၾကည့္ရႈရမည့္ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ -- http://bit.ly/1siryv2
International Panel of Parliamentarians (IPP) for Freedom of Religion အဖြဲ႔တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ကုိယ္စားျပဳ၍ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ ပါ၀င္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ေနာ္ေ၀းႏုိင္ငံ၊ ေအာ္စလုိၿမဳိ႕တြင္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၇) ရက္ေန႔မွ (၈) ရက္ေန႔ထိ IPP for Religion of Freedom ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အစည္းအေ၀း က်င္းပလ်က္ရွိရာ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ တက္ေရာက္၍ ေဆြးေႏြးလ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
မသိဂၤီလင္း
7.11.2014
စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ လူသားထု အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈ ေတြထဲ လက္ရွိ အစိုးရ အဖြဲ႔ထဲက ထိပ္တန္း အရာရွိၾကီးမ်ား ပါဝင္ခဲ႔တယ္လို႔ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ ဥပေဒေက်ာင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ အေရး အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ သုေတသီ တဦးက ေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာ စစ္အရာရွိၾကီး ၃ ဦးနဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ ႏုိင္ငံ တကာ ရာဇဝတ္မႈ ခံုရံုးက သူတို႔ကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ဖို႔ ေက်နပ္ေလာက္တဲ႔ သက္ေသ အေထာက္ အထားေတြ ေတြ႔ရွိ ထားတယ္လို႔လည္း ဟားဗတ္ ဥပေဒေက်ာင္း ႏုိင္ငံတကာ တရားေရးရာ သုေတသီ Matthew Bugher က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆူးေလ Shangrila Hotel မွာ ဒီကေန႔ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ မွာေျပာဆို လိုက္တာပါ။ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲကို ကိုယ္တိုင္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ မသိဂီၤလင္းက ေျပာျပေပးမွာပါ။
လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႔ထဲက ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ကိုကုိ၊ အထူး စစ္ဆင္ေရး အဖြဲ႔မွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးခင္ေဇာ္ဦးနဲ႔ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္ေအးတုိ႔ ဟာ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ၆ ႏွစ္ခန္႔က စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူသားထု အေပၚရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့ တယ္လို႔ ပာားဗတ္ ဥပေဒေက်ာင္းရဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ဌာနက အစီအရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ႔ပါတယ္။
၂၀၀၅-၂၀၀၆ခုႏွစ္အတြင္း သံေတာင္ျမိဳ႕ တစ္ဝိုက္မွာ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ေျချမန္တပ္မ ၆၆တုိ႔ဟာ ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္နဲ႔ တုိက္ခိုက္ရာကေန ကရင္လူမ်ိဳးစုအေပၚ ရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ႔တာပါ။ တာဝန္ရွိသူ သံုးဦးရဲ႔ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခိုင္မာတဲ႔ သက္ေသေတြ ရွိတယ္လို႔ ဟားဗတ္ဥပေဒေက်ာင္းက ႏုိင္ငံတကာတရားေရး ေလ့လာသူ Matthew Bugher က အခုလိုေျပာပါတယ္။
“၂၀၀၅-၂၀၀၆ ခုႏွစ္အတြင္း ျပစ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ႔ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ေျချမန္တပ္မ ၆၆ က စစ္အရာရွိၾကီး ၃ ဦးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာ ႏုိင္ငံတကာရာဇဝတ္မႈခံုရံုးက သူတို႔ကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ဖို႔ ေက်နပ္ေလာက္တဲ႔ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြ ရွိပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီျပစ္မႈေတြကို ကြပ္ကဲသူေတြဟာ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ အေရးပါတဲ႔ေနရာေတြ ရေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးက ဒီလိုျပစ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္တာေတြ႔ရေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ စစ္မွန္သလဲဆိုတာ စဥ္းစားစရာျဖစ္လာပါတယ္။”
လြတ္လပ္စြာ ပစ္ခတ္ခြင့္ျပဳထားတဲ႔ အမည္းေရာင္နယ္ေျမကို သံေတာင္ တစ္ျမိဳ႕လံုးနီးပါးသတ္မွတ္ထားျပီး အဲ႔ဒီနယ္ေျမထဲ ဝင္ေရာက္ လာတဲ႔လူ အားလံုးကို အရပ္သား၊ မိန္းမ၊ ကေလး မေရြးဘဲ ရန္သူအျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ပစ္ခတ္ေစတယ္ လို႔လည္း မွတ္တမ္းေကာက္ရာမွာ သိရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အခုထုတ္ျပန္လိုက္တဲ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေတာင္ပိုင္းတိုက္စစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ေျချမန္တပ္မ ၆၆တို႔ဟာ စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူသားထုအေပၚ ရာဇဝတ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ႔တာေတြ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ႔ရာဇဝတ္မႈေတြကိုေတာ့ Matthew Bugher က အခုလို ခြဲျခားျပပါတယ္။
“အေသးစိတ္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြဟာ အရပ္သားေတြကို တိုက္ခိုက္တာ၊ အိမ္ရာေတြကို စြန္႔ခြာျပီးထြက္ေျပးေစတာ၊ ရန္သူေတြရဲ႔ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို ဖ်က္ဆီးတာ၊ အပိုင္သိမ္းတာ၊ လူသတ္တာ၊ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္တာနဲ႔ လူတစ္ဦးရဲ႕သိကၡာက်ဆင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္တာတုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ႔ ရာဇဝတ္မႈဆိုတာကေတာ့ လူမ်ားစုကို အဓမၼ ေနရာေျပာင္းေရႊ႔ခိုင္းမႈ၊ လူသတ္မႈ၊ ကြ်န္ျပဳမႈ၊ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈနဲ႔ အျခား လူမဆန္တဲ႔လုပ္ရပ္ေတြကို ေျပာတာပါ။”
အစီရင္ခံစာမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တာေတြကို ထင္ထင္ရွားရွားေထာက္ျပ ထားေပမဲ့့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ Rome Statute အရ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္မႈခံုရံုးမွာ ပါဝင္ျခင္း မရွိတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဌာနက ျပစ္မႈကိုအေရးယူဖို႔ ေဆာင္ရြက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအစီအရင္ခံစာ ကို ျပည္သူေတြလက္ထဲ၊ ျပည္တြင္းအဖြဲ႔အစည္းေတြလက္ထဲ အေရာက္ ထည့္ေပးရတဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို အခုလိုေျပာျပပါတယ္။
“ပထမဆံုး ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ အဓမၼ ျပဳက်င္႔ခံရတဲ႔ အမ်ားဆံုးေနရာေတြျဖစ္တဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတို႔လို ေဒသေတြနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြ မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈေတြကုိ အထူး စိတ္ပူပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ၂၀၀၅ နဲ႔ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္အတြင္း က်ဴးလြန္သြားတဲ႔ ျပစ္မႈေတြရဲ႕ မူဝါဒေတြနဲ႔ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို အထက္က ေနရာေဒကေတြမွာ ဆက္လက္ က်င့္သံုးေနမွာကို စိုးရိမ္ပါတယ္။ အခုစစ္ျဖစ္ပြားေနတဲ႔ေနရာေတြမွာ တိုက္ခိုက္ေနတဲ႔ စစ္သားေတြနဲ႔ အရာရွိေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို အထူးသတိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ႏုိင္ငံက တာဝန္ရွိအၾကီးအကဲေတြအေနနဲ႔လည္း ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းဟာ အခုလို မတရားျပဳက်င္႔ခံေနရတာေတြကို အေသးစိတ္ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းႏုိင္တယ္ ဆိုတာကို သိေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ဒီအဖဲြ႔အစည္းဟာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားရဲ႕အျခားျပစ္မႈဆိုင္ရာေတြကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္သြားဖို႔ တာ၀န္ယူပါတယ္။”
စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ လူသား မ်ိဳးႏြယ္စု အေပၚ ရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္တာ ေတြကို ျမန္မာ စစ္တပ္ အျပင္ အတိုက္အခံ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔မ်ား ကလည္း သတိျပဳ ဆင္ျခင္ သင့္တယ္လို႔လည္း သံုးသပ္ သြားပါတယ္။ ဒီအစီရင္ ခံစာဟာ ျပည္သူေတြရဲ႔ တစ္ဖက္သတ္ အသံသာျဖစ္တယ္ လို႔ ျမန္မာ အစိုးရဖက္က ေျပာဆိုေပမယ့္ ျပည္တြင္းမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ႔ ျပည္တြင္း စစ္ဒဏ္ခံေနရတဲ႔ အရပ္သား ေတြရဲ႕အသံေတြ ခံစားခ်က္ေတြကို လူအမ်ား သိရေအာင္ မွတ္တမ္း ထုတ္ျပန္ ေပးတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာျပသြားပါတယ္။
စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ လူသားထု အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈ ေတြထဲ လက္ရွိ အစိုးရ အဖြဲ႔ထဲက ထိပ္တန္း အရာရွိၾကီးမ်ား ပါဝင္ခဲ႔တယ္လို႔ ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္ ဥပေဒေက်ာင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ အေရး အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ သုေတသီ တဦးက ေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာ စစ္အရာရွိၾကီး ၃ ဦးနဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ ႏုိင္ငံ တကာ ရာဇဝတ္မႈ ခံုရံုးက သူတို႔ကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ဖို႔ ေက်နပ္ေလာက္တဲ႔ သက္ေသ အေထာက္ အထားေတြ ေတြ႔ရွိ ထားတယ္လို႔လည္း ဟားဗတ္ ဥပေဒေက်ာင္း ႏုိင္ငံတကာ တရားေရးရာ သုေတသီ Matthew Bugher က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆူးေလ Shangrila Hotel မွာ ဒီကေန႔ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ မွာေျပာဆို လိုက္တာပါ။ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲကို ကိုယ္တိုင္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ မသိဂီၤလင္းက ေျပာျပေပးမွာပါ။
လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႔ထဲက ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ကိုကုိ၊ အထူး စစ္ဆင္ေရး အဖြဲ႔မွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးခင္ေဇာ္ဦးနဲ႔ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္ေအးတုိ႔ ဟာ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ၆ ႏွစ္ခန္႔က စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူသားထု အေပၚရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့ တယ္လို႔ ပာားဗတ္ ဥပေဒေက်ာင္းရဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ဌာနက အစီအရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ႔ပါတယ္။
၂၀၀၅-၂၀၀၆ခုႏွစ္အတြင္း သံေတာင္ျမိဳ႕ တစ္ဝိုက္မွာ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ေျချမန္တပ္မ ၆၆တုိ႔ဟာ ကရင္အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္နဲ႔ တုိက္ခိုက္ရာကေန ကရင္လူမ်ိဳးစုအေပၚ ရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ႔တာပါ။ တာဝန္ရွိသူ သံုးဦးရဲ႔ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခိုင္မာတဲ႔ သက္ေသေတြ ရွိတယ္လို႔ ဟားဗတ္ဥပေဒေက်ာင္းက ႏုိင္ငံတကာတရားေရး ေလ့လာသူ Matthew Bugher က အခုလိုေျပာပါတယ္။
“၂၀၀၅-၂၀၀၆ ခုႏွစ္အတြင္း ျပစ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ႔ ေတာင္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ေျချမန္တပ္မ ၆၆ က စစ္အရာရွိၾကီး ၃ ဦးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ဆီမွာ ႏုိင္ငံတကာရာဇဝတ္မႈခံုရံုးက သူတို႔ကို ဖမ္းဆီးႏိုင္ဖို႔ ေက်နပ္ေလာက္တဲ႔ သက္ေသ အေထာက္အထားေတြ ရွိပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ဒီျပစ္မႈေတြကို ကြပ္ကဲသူေတြဟာ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ အေရးပါတဲ႔ေနရာေတြ ရေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးက ဒီလိုျပစ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္တာေတြ႔ရေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ စစ္မွန္သလဲဆိုတာ စဥ္းစားစရာျဖစ္လာပါတယ္။”
လြတ္လပ္စြာ ပစ္ခတ္ခြင့္ျပဳထားတဲ႔ အမည္းေရာင္နယ္ေျမကို သံေတာင္ တစ္ျမိဳ႕လံုးနီးပါးသတ္မွတ္ထားျပီး အဲ႔ဒီနယ္ေျမထဲ ဝင္ေရာက္ လာတဲ႔လူ အားလံုးကို အရပ္သား၊ မိန္းမ၊ ကေလး မေရြးဘဲ ရန္သူအျဖစ္သတ္မွတ္ျပီး ပစ္ခတ္ေစတယ္ လို႔လည္း မွတ္တမ္းေကာက္ရာမွာ သိရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အခုထုတ္ျပန္လိုက္တဲ႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေတာင္ပိုင္းတိုက္စစ္ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ ေျချမန္တပ္မ ၆၆တို႔ဟာ စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူသားထုအေပၚ ရာဇဝတ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ႔တာေတြ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ႔ရာဇဝတ္မႈေတြကိုေတာ့ Matthew Bugher က အခုလို ခြဲျခားျပပါတယ္။
“အေသးစိတ္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြဟာ အရပ္သားေတြကို တိုက္ခိုက္တာ၊ အိမ္ရာေတြကို စြန္႔ခြာျပီးထြက္ေျပးေစတာ၊ ရန္သူေတြရဲ႔ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို ဖ်က္ဆီးတာ၊ အပိုင္သိမ္းတာ၊ လူသတ္တာ၊ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္တာနဲ႔ လူတစ္ဦးရဲ႕သိကၡာက်ဆင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္တာတုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ႔ ရာဇဝတ္မႈဆိုတာကေတာ့ လူမ်ားစုကို အဓမၼ ေနရာေျပာင္းေရႊ႔ခိုင္းမႈ၊ လူသတ္မႈ၊ ကြ်န္ျပဳမႈ၊ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈနဲ႔ အျခား လူမဆန္တဲ႔လုပ္ရပ္ေတြကို ေျပာတာပါ။”
အစီရင္ခံစာမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္တာေတြကို ထင္ထင္ရွားရွားေထာက္ျပ ထားေပမဲ့့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ Rome Statute အရ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္မႈခံုရံုးမွာ ပါဝင္ျခင္း မရွိတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဌာနက ျပစ္မႈကိုအေရးယူဖို႔ ေဆာင္ရြက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအစီအရင္ခံစာ ကို ျပည္သူေတြလက္ထဲ၊ ျပည္တြင္းအဖြဲ႔အစည္းေတြလက္ထဲ အေရာက္ ထည့္ေပးရတဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို အခုလိုေျပာျပပါတယ္။
“ပထမဆံုး ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ အဓမၼ ျပဳက်င္႔ခံရတဲ႔ အမ်ားဆံုးေနရာေတြျဖစ္တဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတို႔လို ေဒသေတြနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ထိေရာက္စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြ မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈေတြကုိ အထူး စိတ္ပူပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ၂၀၀၅ နဲ႔ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္အတြင္း က်ဴးလြန္သြားတဲ႔ ျပစ္မႈေတြရဲ႕ မူဝါဒေတြနဲ႔ လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို အထက္က ေနရာေဒကေတြမွာ ဆက္လက္ က်င့္သံုးေနမွာကို စိုးရိမ္ပါတယ္။ အခုစစ္ျဖစ္ပြားေနတဲ႔ေနရာေတြမွာ တိုက္ခိုက္ေနတဲ႔ စစ္သားေတြနဲ႔ အရာရွိေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြကို အထူးသတိထားဖို႔ လိုပါတယ္။ ႏုိင္ငံက တာဝန္ရွိအၾကီးအကဲေတြအေနနဲ႔လည္း ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းဟာ အခုလို မတရားျပဳက်င္႔ခံေနရတာေတြကို အေသးစိတ္ စံုစမ္းေထာက္လွမ္းႏုိင္တယ္ ဆိုတာကို သိေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ဒီအဖဲြ႔အစည္းဟာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားရဲ႕အျခားျပစ္မႈဆိုင္ရာေတြကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္သြားဖို႔ တာ၀န္ယူပါတယ္။”
စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ လူသား မ်ိဳးႏြယ္စု အေပၚ ရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္တာ ေတြကို ျမန္မာ စစ္တပ္ အျပင္ အတိုက္အခံ တိုင္းရင္းသား တပ္ဖြဲ႔မ်ား ကလည္း သတိျပဳ ဆင္ျခင္ သင့္တယ္လို႔လည္း သံုးသပ္ သြားပါတယ္။ ဒီအစီရင္ ခံစာဟာ ျပည္သူေတြရဲ႔ တစ္ဖက္သတ္ အသံသာျဖစ္တယ္ လို႔ ျမန္မာ အစိုးရဖက္က ေျပာဆိုေပမယ့္ ျပည္တြင္းမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ႔ ျပည္တြင္း စစ္ဒဏ္ခံေနရတဲ႔ အရပ္သား ေတြရဲ႕အသံေတြ ခံစားခ်က္ေတြကို လူအမ်ား သိရေအာင္ မွတ္တမ္း ထုတ္ျပန္ ေပးတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာျပသြားပါတယ္။
ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္
7.11.2014
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားဖို႔နဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြါးေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ ေနတာကို EU ဥေရာပ သမဂၢက ႀကိဳဆိုလိုက္ ေပမယ့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက ဆိုးဝါးတဲ့ အေျခအေန ေတြလို လူ႔အခြင့္ အေရး ဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈ ေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း သတင္း သမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရး လုပ္ေဆာင္သူ ေတြကို အႏၱရာယ္ မရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေပးဖို႔ ေတာင္းဆို လိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ လူ႔အခြင့္ေရး ဆုိင္ရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၾကာသပေတးေန႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ လိုက္နာ စရာ မလိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္း တင္သြင္းၿပီး အခုလို ေတာင္းဆို လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၆ ရက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံရဲ့ တတိယ ေကာ္မတီ ၄၂ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ EU ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ ျမန္မာ့ အေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ေရးဆြဲတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကို EU အဖြဲ႔ဝင္ အီတလီႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ သံအမတ္ႀကီးက ဖတ္ၾကား တင္သြင္းခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားဖို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာကို ႀကိဳဆိုလုိက္ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အတြင္း တိုးတက္မႈေတြ ဆက္ၿပီး ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝုိင္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိသလို၊ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈေတြ ေတြ႔ရတဲ့ အတြက္ ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ မွာ အဖဲြ႔အားလံုး ပါဝင္တဲ့ ပြင့္လင္းၿပီး အမ်ားလက္ခံႏုိင္မယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ဳိး က်င္းပေပးဖို႔ ဆက္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။”
ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေစဖို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ မႈေတြကေန အဖြဲ႔အားလံုး ပါဝင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျဖစ္လာေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြ အတြက္ ႀကိဳဆိုတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကေန ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခုထိ ရွိေနေသးတဲ့ လူ႔အခြင့္ေရး ဆုိင္ရာ စိန္ေခၚမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖုိ႔လည္း တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။
“ဒီ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြထဲမွာ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဘာသာေရး ကိုးကြယ္မႈေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲက ဆိုးဝါးတဲ့ အေျခအေနေတြပါ။ အဲဒီေဒသမွာ မွီတင္းေနထုိင္သူေတြ အားလံုးအတြက္ ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ဖို႔ပါ။”
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်ဘမ္းဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းမႈေတြ၊ အတင္းအဓမၼ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္းခုိင္းတာေတြ၊ လိင္မႈဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ လူမဆန္တဲ့ ညႇင္းပမ္းမႈေတြနဲ႔ အဓမၼေျမယာ သိမ္းဆည္းမႈေတြအပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈေတြေတြ႔ေနရဆဲမို႔ ဒါေတြကို ရပ္ဆိုင္းသြားေအာင္ အျမန္ဆံုး တဆင့္တက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္တာပါ။
ဒါ့အျပင္ အစိုးရအေနနဲ႔ တာဝန္ယူမႈ ရွိလာေစဖို႔နဲ႔ အျပစ္ရွိသူေတြ အေရးယူမခံရဘဲ လြတ္ေျမာက္ေနမႈေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြ အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ပါ ေတာင္းဆိုလိုက္တာပါ။
“ျမန္မာအစိုးရက လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ ကတိေပးထားတဲ့ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေျပာဆိုခြင့္၊ စုေဝးခြင့္နဲ႔ သင္းပင္းဖဲြ႔စည္းခြင့္ေတြကို အျပည့္အဝ ေပးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကေန အားေပးလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခုခံကာကြယ္သူေတြ အႏၱရာယ္မရွိေအာင္ တဆင့္တိုး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လုပ္လာဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ ေကာင္းမြန္ေနၿပီမို႔ ကုလသမဂၢက ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ျမန္မာအစိုးရဘက္က တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး EU ဥေရာပ သမဂၢက ျမန္မာ့အေရး စိုးရိမ္မႈရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔အတူ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ဒီ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြထဲမွာ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဘာသာေရး ကိုးကြယ္မႈေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲက ဆိုးဝါးတဲ့အေျခအေနေတြပါ။ အဲဒီေဒသမွာ မွီတင္းေနထုိင္သူေတြအားလံုးအတြက္ ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ဖို႔ပါ။”
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်ဘမ္းဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းမႈေတြ၊ အတင္းအဓမၼ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္းခုိင္းတာေတြ၊ လိင္မႈဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ လူမဆန္တဲ့ညႇင္းပမ္းမႈေတြနဲ႔ အဓမၼေျမယာသိမ္းဆည္းမႈေတြအပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈေတြေတြ႔ေနရဆဲမို႔ ဒါေတြကို ရပ္ဆိုင္းသြားေအာင္ အျမန္ဆံုး တဆင့္တက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္တာပါ။ ဒါ့အျပင္ အစိုးရအေနနဲ႔ တာဝန္ယူမႈ ရွိလာေစဖို႔နဲ႔ အျပစ္ရွိသူေတြ အေရးယူမခံရဘဲ လြတ္ေျမာက္ေနမႈေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြအႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ပါ ေတာင္းဆိုလိုက္တာပါ။
“ျမန္မာအစိုးရက ေဆာင္ရြယ္ေပးဖို႔ ကတိေပးထားတဲ့ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေျပာဆိုခြင့္၊ စုေဝးခြင့္နဲ႔ သင္းပင္းဖဲြ႔စည္းခြင့္ေတြကို အျပည့္အဝ ေပးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကေန အားေပးလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခုခံကာကြယ္သူေတြ အႏၱရာယ္မရွိေအာင္ တဆင့္တိုး လုပ္ေဆာင္လာဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ ေကာင္းမြန္ေနၿပီမို႔ ကုလသမဂၢက ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အီးယူ ဥေရာပ သမဂၢက ျမန္မာ့အေရး စိုးရိမ္မႈရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အတူ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားဖို႔နဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြါးေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ ေနတာကို EU ဥေရာပ သမဂၢက ႀကိဳဆိုလိုက္ ေပမယ့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက ဆိုးဝါးတဲ့ အေျခအေန ေတြလို လူ႔အခြင့္ အေရး ဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈ ေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း သတင္း သမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရး လုပ္ေဆာင္သူ ေတြကို အႏၱရာယ္ မရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ ေပးဖို႔ ေတာင္းဆို လိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ လူ႔အခြင့္ေရး ဆုိင္ရာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ၾကာသပေတးေန႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ လိုက္နာ စရာ မလိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္း တင္သြင္းၿပီး အခုလို ေတာင္းဆို လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က တင္ျပ ေပးထား ပါတယ္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၆ ရက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံရဲ့ တတိယ ေကာ္မတီ ၄၂ ႀကိမ္ေျမာက္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ EU ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ ျမန္မာ့ အေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြက ေရးဆြဲတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကို EU အဖြဲ႔ဝင္ အီတလီႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ သံအမတ္ႀကီးက ဖတ္ၾကား တင္သြင္းခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားဖို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာကို ႀကိဳဆိုလုိက္ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္အတြင္း တိုးတက္မႈေတြ ဆက္ၿပီး ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝုိင္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိသလို၊ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး ေဆာင္ရြက္ေနသူေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈေတြ ေတြ႔ရတဲ့ အတြက္ ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။ လာမယ့္ ၂၀၁၅ မွာ အဖဲြ႔အားလံုး ပါဝင္တဲ့ ပြင့္လင္းၿပီး အမ်ားလက္ခံႏုိင္မယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ဳိး က်င္းပေပးဖို႔ ဆက္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။”
ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေစဖို႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ မႈေတြကေန အဖြဲ႔အားလံုး ပါဝင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျဖစ္လာေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနမႈေတြ အတြက္ ႀကိဳဆိုတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကေန ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခုထိ ရွိေနေသးတဲ့ လူ႔အခြင့္ေရး ဆုိင္ရာ စိန္ေခၚမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖုိ႔လည္း တိုက္တြန္း လိုက္ပါတယ္။
“ဒီ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြထဲမွာ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဘာသာေရး ကိုးကြယ္မႈေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲက ဆိုးဝါးတဲ့ အေျခအေနေတြပါ။ အဲဒီေဒသမွာ မွီတင္းေနထုိင္သူေတြ အားလံုးအတြက္ ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ဖို႔ပါ။”
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်ဘမ္းဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းမႈေတြ၊ အတင္းအဓမၼ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္းခုိင္းတာေတြ၊ လိင္မႈဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ လူမဆန္တဲ့ ညႇင္းပမ္းမႈေတြနဲ႔ အဓမၼေျမယာ သိမ္းဆည္းမႈေတြအပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈေတြေတြ႔ေနရဆဲမို႔ ဒါေတြကို ရပ္ဆိုင္းသြားေအာင္ အျမန္ဆံုး တဆင့္တက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္တာပါ။
ဒါ့အျပင္ အစိုးရအေနနဲ႔ တာဝန္ယူမႈ ရွိလာေစဖို႔နဲ႔ အျပစ္ရွိသူေတြ အေရးယူမခံရဘဲ လြတ္ေျမာက္ေနမႈေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြ အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ပါ ေတာင္းဆိုလိုက္တာပါ။
“ျမန္မာအစိုးရက လုပ္ေဆာင္မယ္လို႔ ကတိေပးထားတဲ့ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေျပာဆိုခြင့္၊ စုေဝးခြင့္နဲ႔ သင္းပင္းဖဲြ႔စည္းခြင့္ေတြကို အျပည့္အဝ ေပးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကေန အားေပးလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခုခံကာကြယ္သူေတြ အႏၱရာယ္မရွိေအာင္ တဆင့္တိုး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လုပ္လာဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ ေကာင္းမြန္ေနၿပီမို႔ ကုလသမဂၢက ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ျမန္မာအစိုးရဘက္က တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး EU ဥေရာပ သမဂၢက ျမန္မာ့အေရး စိုးရိမ္မႈရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔အတူ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“ဒီ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ျပႆနာေတြထဲမွာ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဘာသာေရး ကိုးကြယ္မႈေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲက ဆိုးဝါးတဲ့အေျခအေနေတြပါ။ အဲဒီေဒသမွာ မွီတင္းေနထုိင္သူေတြအားလံုးအတြက္ ႀကိဳးစား ေဆာင္ရြက္ဖို႔ပါ။”
ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ က်ဘမ္းဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းမႈေတြ၊ အတင္းအဓမၼ အိုးအိမ္ေရႊ႕ေျပာင္းခုိင္းတာေတြ၊ လိင္မႈဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ လူမဆန္တဲ့ညႇင္းပမ္းမႈေတြနဲ႔ အဓမၼေျမယာသိမ္းဆည္းမႈေတြအပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ေနမႈေတြေတြ႔ေနရဆဲမို႔ ဒါေတြကို ရပ္ဆိုင္းသြားေအာင္ အျမန္ဆံုး တဆင့္တက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္တာပါ။ ဒါ့အျပင္ အစိုးရအေနနဲ႔ တာဝန္ယူမႈ ရွိလာေစဖို႔နဲ႔ အျပစ္ရွိသူေတြ အေရးယူမခံရဘဲ လြတ္ေျမာက္ေနမႈေတြအတြက္ လုိအပ္တဲ့ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြအႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ပါ ေတာင္းဆိုလိုက္တာပါ။
“ျမန္မာအစိုးရက ေဆာင္ရြယ္ေပးဖို႔ ကတိေပးထားတဲ့ လြတ္လပ္စြာ ေရးသားေျပာဆိုခြင့္၊ စုေဝးခြင့္နဲ႔ သင္းပင္းဖဲြ႔စည္းခြင့္ေတြကို အျပည့္အဝ ေပးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ အခု ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကေန အားေပးလိုက္သလို သတင္းသမားေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခုခံကာကြယ္သူေတြ အႏၱရာယ္မရွိေအာင္ တဆင့္တိုး လုပ္ေဆာင္လာဖို႔ကိုလည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ ေကာင္းမြန္ေနၿပီမို႔ ကုလသမဂၢက ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးလို႔ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အီးယူ ဥေရာပ သမဂၢက ျမန္မာ့အေရး စိုးရိမ္မႈရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အတူ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
MYARF
RB News
5.11.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္၊ ေမာင္ေတာ ရဲစခန္းမွ နယ္ထိန္း အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ရဲအုပ္တုိးတုိးႏွင့္ အဖြဲ႔က ေဒသခံ အခ်ဳိ႕ကုိ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔ ည ၉ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ရဲစခန္းမွ နယ္ထိန္း အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ရဲအုပ္တုိးတုိးႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ ၿမဳိ႕မေတာင္ ရပ္ကြက္ (အမွတ္ ၂ ရပ္ကြက္)၊ အာလီရြာ လမ္းေဘးတြင္ ထုိင္စကားေျပာေနသည့္ ေဒသခံမ်ား ျဖစ္သည့္ ေအဇာဇုလ္ေဟာက္ (ဘ) ဦးအလီ (အသက္ ၂၇ ႏွစ္)၊ ဟားဘိတ္ (ဘ) ဦးအဘူဂ်မီလ္ (အသက္ ၂၅ ႏွစ္)၊ ဂ်မာလ္ အပါအ၀င္ လူငယ္ (၇) ဦးတုိ႔ကုိ လူ (၅) ဦးထက္ ပုိစုျခင္းမွာ ပုဒ္မ ၁၄၄ ကုိ မလုိက္နာျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆုိ၍ ဖမ္းဆီး၍ ရဲစခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားကာ ေငြက်ပ္ (၁၀) သိန္း ညွစ္ယူ၍ ျပန္လည္ လႊတ္ေပး ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ထုိ႔ေနာက္ ရဲအုပ္တုိးတုိးႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ ည ၁၁ နာရီ ေက်ာ္အခ်ိန္တြင္ စစ္တပ္၊ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ မ်ားႏွင့္ အတူ ၿမဳိ႕မကညင္တန္း ေက်းရြာ အုပ္စု ဒိလ္ဖာရာသုိ႔ ၀င္ေရာက္ၿပီး ပန္းရံဆရာ ဦးအာဘူကာလာမ္၏ ေနအိမ္ကုိ ရွာေဖြခဲ့ၿပီး၊ အိမ္ရွင္ ျဖစ္သူ ဦးအာဘူကာလာမ္ကုိ တရားမ၀င္ ဖုန္းကုိင္ေဆာင္သည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ တဖန္ ဦးႏူရ္ဟူစိန္း၏ ေနအိမ္မွ သားမက္ ျဖစ္သူ ဦးဆုလ္တာန္ကုိ ဧည့္စာရင္း တုိင္ၾကားျခင္း မရွိဟု ဆုိကာ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ရဲအုပ္တုိးတုိးႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ ဦးအာဘူကာလာမ္ ထံမွ ေငြက်ပ္ (၄) သိန္း ညွစ္ယူၿပီး ခ်က္ခ်င္း ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ဦးဆုလ္တာန္ကုိ အမႈဖြင့္ အေရးယူခဲ့ရာ၊ ႏုိ၀င္ဘာလ (၄) ရက္ေန႔တြင္ တရားရုံးက ဒဏ္ေငြ (၇) ေသာင္း ေပးေဆာင္ ေစၿပီး ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
MYARF
RB News
5.11.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေက်ာက္ပႏၵဴ ေက်းရြာမွ ကၽြဲ၀ယ္ယူသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦးကုိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က မတရားသျဖင့္ ဖမ္းဆီး၍ ေငြက်ပ္ (၁၈) သိန္း ညွစ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔ နံနက္ပုိင္းတြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း ဥေဒါင္း ေက်းရြာမွ ဦးအာဘူကာလာမ္သည္ ေက်ာက္ပႏၵဴ ေက်းရြာ (ရွိတာဖ္) သုိ႔ သြားေရာက္ၿပီး ၎ရြာမွ ဦးအဒူဟာကီးမ္ႏွင့္ ဦးမုိဟာမတ္ ေရွာဘူတုိ႔ထံမွ ကၽြဲ (၇) ေကာင္ကုိ ေငြက်ပ္ ၄၉ သိန္းျဖင့္ ၀ယ္ယူခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေက်ာက္ပႏၵဴ ေက်းရြာရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းကုိ အေၾကာင္းၾကားၿပီး ကၽြဲတစ္ေကာင္လွ်င္ ေငြက်ပ္ ၂၀၀၀ ႏႈန္းေပး၍ သယ္ယူခြင့္ ရယူခဲ့သည္။
ဦးအာဘူကာလာမ္က ကၽြဲမ်ားကုိ ၎၏ ရြာသုိ႔ သယ္ေဆာင္သြား ေနစဥ္ အင္းဒင္မွ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ေရာက္ရွိလာၿပီး ၎တုိ႔ကုိ အေၾကာင္းၾကားရန္ ပ်က္ကြက္သည္ဟု ဆုိကာ ကၽြဲမ်ားႏွင့္ အတူ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဦးအာဘူကာလာမ္ကုိ ႏုိ၀င္ဘာလ (၄) နံနက္ ၁၁ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ေငြက်ပ္ (၁၈) သိန္း ညွစ္ယူခဲ့ေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။ ဦးအာဘူကာလာမ္သည္ ေက်ာက္ပႏၵဴ၊ အင္းဒင္၊ သ၀န္ေခ်ာင္း စသည့္ ေက်းရြာမ်ားမွ ကၽြဲ၊ ႏြားမ်ား ၀ယ္ယူ၍ အလယ္သံေက်ာ္ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ေပၚတြင္ ျပန္လည္ ေရာင္းခ်၍ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျပဳေနသူ တစ္ဦး ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
Watch live streaming video from webshare at livestream.com
RB News
4.11.2014
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ရွိ ကုန္သြယ္ လယ္ယာရုံးတြင္ ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု သတင္းမ်ား မျဖန္႔မွီ ႀကဳိတင္၍ အစည္းအေ၀း ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေအာက္တုိဘာလ (၃၁) ရက္ေန႔ ည ၉ နာရီခြဲခန္႔ အခ်ိန္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ရွိ ကုန္သြယ္ လယ္ယာရုံးတြင္ ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု သတင္းမ်ား မျဖန္႔မွီ၊ ယင္းေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးသန္းေရႊ၊ လ.၀.က ဒု-ဦးစီးမွဴး ဦးေဇာ္လင္းႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕မွ စီးပြားေရး သမား အေယာင္ေဆာင္ အစြန္းေရာက္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ေမာင္ေမာင္၊ ခင္ေမာင္ေရႊႏွင့္ ခင္ေအာင္ေရႊ တုိ႔သည္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ရွိ ရခုိင္ အမ်ဳိးသားပါတီ (ANP) ရုံးတြင္ အစည္းအေ၀း တစ္ရပ္ က်င္းပ၍ ႀကဳိတင္ ျပင္ဆင္ ခဲ့သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ယင္းေန႔ ည ၉ နာရီခြဲခန္႔မွ စ၍ ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု ျပည္ပရွိ အသံလႊင့္ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္း မီဒီယာမ်ားသုိ႔ သတင္း ေပးပုိ႔၍ အမွန္တကယ္ ေပါက္ကြဲ သေယာင္ ျပဳလုပ္ၿပီး၊ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ဖမ္းဆီး၍ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္လ်က္ ရွိသည္။ ေအာက္တုိဘာလ (၃၁) ရက္ေန႔ မတုိင္မွီ ၃ ရက္ခန္႔မွ စ၍ ၿမဳိ႕နယ္ အတြင္း လွ်ပ္စစ္မီး မ်ားကုိ ျဖတ္ေတာက္ ထားခဲ့ၿပီး၊ တယ္လီဖုန္းလုိင္း မ်ားျဖင့္လည္း ေကာင္းမြန္စြာ ဆက္သြယ္၍ မရခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
ဗုံးေပါက္ကြဲသည္ဟု ေျပာဆုိလ်က္ ရွိသည့္ ေနရာ အနီးတြင္ အစုိးရ ဌာနဆုိင္ရာ ရုံးမ်ားႏွင့္ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား ပုိင္ဆုိင္သည့္ ဆုိင္မ်ားသာ ရွိၿပီး၊ ဆုိင္ (၅) ဆုိင္သာလွ်င္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ပုိင္ဆုိင္သည့္ ဆုိင္မ်ား ျဖစ္ၿပီး၊ ၎ဆုိင္ရွင္ မ်ားမွာလည္း ထုိေနရာႏွင့္ ေ၀းလံသည့္ ေနရာမ်ား ေနထုိင္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ညအခ်ိန္ျဖစ္ၿပီး ညမထြက္ရ အမိန္႔ အခ်ိန္ မေရာက္ေသးေသာ္လည္း လက္နက္ကုိင္ အာဏာပုိင္မ်ားက မတရားသျဖင့္ ဖမ္းဆီး၍ ေငြညွစ္ေလ့ ရွိေသာေၾကာင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား လမ္းသြားလမ္းလာ မျပဳလုပ္ေသာ အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။
ဗုံးေပါက္ကြဲသည္ဟု သတင္းျဖန္႔ ထားသည့္ ေနရာ အနီးတြင္ ရခုိင္ လူမ်ဳိးပိုင္ လဘက္ရည္ဆုိင္ တစ္ဆုိင္ ရွိၿပီး၊ ၎ဆုိင္ကုိ ေန႔ည ဖြင့္လွစ္ ေရာင္းခ်ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။ ထုိေနရာ အနီးတြင္ လ.၀.က ဒု-ဦးစီးမွဴး ဦးေဇာ္လင္းႏွင့္ မင္းမင္း ဆုိသူ၏ ဆုိင္မ်ား ရွိၿပီး၊ ဦးေဇာ္လင္းက ၎၏ စီးပြားၿပဳိင္ဘက္ ျဖစ္သူကုိ အကြက္ဆင္၍ ထုိးႏွက္လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု လုပ္ႀကံမႈ ဇတ္လမ္းကုိ ၿမဳိ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးသန္းေရႊ ကုိယ္တုိင္ ဦးေဆာင္ခဲ့ၿပီး၊ ႏုိ၀င္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔တြင္ လ.၀.က ဒု-ဦးစီးမွဴး ဦးေဇာ္လင္း၏ စီးပြားၿပဳိင္ဘက္ ျဖစ္သူ ဦးမာမတ္ဒူလႅာႏွင့္ အျခား (၃) ဦးကုိ ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီး၊ ႏုိ၀င္ဘာလ (၂) ရက္ေန႔တြင္ ဦးအာဘာရ္မ်ာ၊ ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ေန႔တြင္ ဦးအာဘူအာမတ္ (ဘ) ဦးေဘာ္ေရွာ္ရ္ တုိ႔ကုိ ထပ္မံ ဖမ္းဆီး၍ လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ၿပီး အတင္း အဓမၼ ၀န္ခံခုိင္း ေနေၾကာင္း ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ရဲစခန္းႏွင့္ နီးစပ္သည့္ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွ စုံစမ္း သိရွိရပါသည္။ ဖမ္းဆီးခံ ထားရသည့္ အျပစ္မဲ့ မ်ားကုိ မိသားစုမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံခြင့္ မေပးေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ၿမဳိ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး ဦးေအာင္ဘာေလမွ ျပည္ပ အေျခစုိက္ အသံလႊင့္ မီဒီယာမ်ားကုိ ေျပာဆုိသည့္ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္ ဖမ္းဆီးရမိသည္ ဆုိသည္မွာလည္း လုပ္ႀကံ၍ ဖမ္းဆီးျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး၊ အျခားေသာ ၀ါယာမ်ား ရရွိသည္ဆုိမွာလည္း ကြန္ပ်ဴတာ ဆုိင္ရွိ ကြန္ပ်ဴတာႏွင့္ ဆုိင္သည့္ ပစၥည္းမ်ားမွ ၀ါယာမ်ားကုိ လုပ္ႀကံ၍ ေျပာျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံ မ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ၿမဳိ႕နယ္ အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ ရခုိင္ အစြန္းေရာက္မ်ား ပူးေပါင္း၍ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၆) ဦးကုိ မတရား သျဖင့္ ေထာင္ခ်မည္ကုိ ေဒသခံမ်ားက အထူး စုိးရိမ္လ်က္ ရွိၾကသည္။
.jpg)
ဟားဗတ္ တကၠသုိလ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာအေရး ညီလာခံ က်င္းပေနစဥ္ တုိက္ရုိက္ၾကည့္ရႈႏုိင္မည့္ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ
RB News
3.11.2014
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ မက္ဆားခ်ဴဆက္ ျပည္နယ္၊ ကမ္းဘရစ္ခ်္ၿမဳိ႕ရွိ ဟားဗတ္ တကၠသုိလ္တြင္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၄) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၃ နာရီမွ ၆ နာရီထိ (ျမန္မာ စံေတာ္ခ်ိန္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၅) ရက္ေန႔ နံနက္ ၂း၃၀ နာရီ) က်င္းပမည့္ ရုိဟင္ဂ်ာအေရး ညီလာခံကုိ ေအာက္ပါ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမွ တုိက္ရုိက္ ၾကည့္ရႈႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
RB News
2.11.2014
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ရွိ အမွတ္ (၃၇၈) အေျမာက္တပ္မွ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ အတင္းအဓမၼ ေပၚတာဆြဲ၍ ခုိင္းေစမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္ အေျခစုိက္၊ အေနာက္ပုိင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ အမွတ္ (၁) စစ္ဗ်ဴဟာ (အေျခခ်) လက္ေအာက္ခံ အမွတ္ (၃၇၈) အေျမာက္တပ္မွ တပ္ရင္းမွဴး ျဖစ္သူ ဒုတိယ ဗုိလ္မွဴးႀကီး ေန၀င္း၏ အမိန္႔အရဟု ဆုိကာ တပ္ၾကပ္ႀကီး ျမင့္ေအးသည္ ေအာက္တုိဘာလ (၁၃) ရက္ေန႔မွ စ၍ တပ္ရင္း အနီးရွိ လက္၀ဲဒက္ ပုဇြန္ေခ်ာင္း၊ ေက်ာက္ျဖဴေတာင္ ေက်းရြာမ်ားသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ရြာသားမ်ားကုိ ေပၚတာဆြဲ၍ ခုိင္းေစမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
ေန႔စဥ္ ေန႔တုိင္း လူေပါင္း (၄၀) ဦးခန္႔ကုိ ကၽြန္ဖမ္းသလုိ ဖမ္းဆီး၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ လယ္သမားမ်ား ထံမွ အတင္း အဓမၼ သိမ္းယူထားသည့္ လယ္ယာေျမမ်ား၌ လည္းေကာင္း၊ တပ္ရင္း အတြင္းရွိ လုပ္ငန္း မ်ားတြင္ လည္းေကာင္း အတင္း အဓမၼ ေစခုိင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည့္ အျပင္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈမ်ားပင္ ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
လုပ္အားခ မေပးဘဲ အလကားရသည့္ ကၽြန္မ်ားသဖြယ္ ခုိင္းေစသည့္ အျပင္၊ အစာေရစာ မေကၽြးေသာ္လည္း ကုိယ္ပုိင္ အစားအစာမ်ားကုိပင္ စားခြင့္ မေပးျခင္း၊ နားခ်ိန္မေပးဘဲ ေတာက္ေလွ်ာက္ ညဥ့္နက္သည့္ အထိ ခုိင္းေစျခင္း၊ အလုပ္မလုပ္ႏုိင္သူ မ်ားကုိ ထုိးႀကိတ္၍ ရုိက္ႏွက္ျခင္း၊ ရုိင္းစုိင္းစြာ ဆဲဆုိျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
တပ္ရင္းအတြက္ ေငြက်ပ္ သိန္း ၇၀ ေက်ာ္ အျမတ္ေငြ ရရွိမည့္ ေဆာင္းသီးႏွံ စုိက္ဧက ၁၀၀ တြင္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား လာေရာက္၍ လုပ္အား မေပးပါက ရြာသားမ်ားကုိ မေနႏုိင္ေအာင္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ထိ ထြက္ေျပးရေအာင္ ျပဳလုပ္မည္ဟု တပ္ၾကပ္ႀကီး ျမင့္ေအးက ၿခိမ္းေျခာက္ ေျပာဆုိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
တပ္ၾကပ္ႀကီး ျမင့္ေအး ဆုိသူသည္ တပ္ရင္းမွဴးႏွင့္ ေ၀စားမွ်စား လုပ္ေနသူ တစ္ဦး ျဖစ္ၿပီး၊ တပ္ရင္း၏ အနီးအနားရွိ ရြာမ်ား အတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ အၾကမ္းဖက္ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္းၿပီး ေငြညွစ္ေလ့ ရွိသူ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အတင္း အဓမၼ ခုိင္းေစမႈ မရွိဟု ေၾကညာထားေသာ္လည္း ေမာင္ေတာ ခရုိင္ရွိ တပ္ရင္းမ်ားႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ားက အတင္း အဓမၼ ခုိင္းေစမႈကုိ ေန႔စဥ္ က်ဴးလြန္လ်က္ ရွိေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရမွ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မရွိဘဲ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ရမည့္ မူ၀ါဒေၾကာင့္ ဥပေဒမဲ့ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ခြင့္ျပဳ ထားသည္ကုိ ေတြ႔ရွိရပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
1.11.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ခေမာင္းဆိပ္ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ေရေဘာ္က်ားရြာမွ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၁၁) ဦးကုိ တရားမ၀င္ လွ်ပ္စစ္ ပစၥည္းမ်ား ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကား ေနသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မ်ားက ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေအာက္တုိဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၈ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ခေမာင္းဆိပ္ ေက်းရြာ အုပ္စု၊ ေရေဘာ္က်ားရြာသုိ႔ နယ္ေျမ (၂) မွ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား ေရာက္ရွိလာၿပီး၊ ဦးဖဲတာန္အလီ (ဘ) ဦးေနာ္ဇိရ္အာမတ္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) ႏွင့္ အျခားေသာ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ရြာသား (၁၀) ဦးကုိ တရားမ၀င္ လွ်ပ္စစ္ ပစၥည္းမ်ား ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားလ်က္ ရွိသည္ဟု စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသူ မ်ားမွာ လွ်ပ္စစ္ ပစၥည္းမ်ား ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားလ်က္ ရွိေသာ္လည္း၊ ၎ပစၥည္းမ်ားမွာ ႏုိင္ငံျခားမွ တရား၀င္ တင္သြင္းလာသည့္ ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။ ထုိ႔အျပင္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ စစ္တပ္ကုိလည္း ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားခြင့္ အတြက္ လစဥ္ ဆက္ေၾကး ေပးေနေသာ္လည္း ယခုအခါ ေငြေၾကး ေျမာက္ျမားစြာ လုိခ်င္၍ တရားမ၀င္ ပစၥည္းမ်ား ေရာင္း၀ယ္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲ ေျပာဆုိကာ ဖမ္းဆီးသြားျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။ ယခုကဲ့သို႔ ဖမ္းဆီး ထားျခင္းသည္ ဥပေဒႏွင့္ မညီညြတ္ေသာ္လည္း ေအာက္တုိဘာလ (၂၇) ရက္ေန႔က ၿမဳိ႕နယ္ တရားရုံးက ရီမန္ ထုတ္ေပးခဲ့သည့္ အတြက္ ၎တုိ႔ကုိ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕ ၄ မုိင္ရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းတြင္ ဆက္လက္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားၿပီး၊ မိသားစုမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံခြင့္ မေပးေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသူ မ်ားမွာ --
(၁) ဦးေဆြဒူရာမန္ (ဘ) ဦးအာဘူဟူေဆာင္း (အသက္ ၄၇ ႏွစ္) - တမန္းသားရြာမွ
(၂) ဦးဖဲတာန္အလီ (ဘ) ဦးေနာ္ဇိရ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) - ခေမာင္းဆိပ္ရြာမွ
(၃) ဦးမာတာေလာမ္ (ဘ) ဦးေနာ္ဇိရ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) - ခေမာင္းဆိပ္ရြာမွ
(၄) ဦးေဇာ္လာလ္ (ဘ) ဦးမူခ္တူလ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၃၆ ႏွစ္) - လုိင္သီရြာမွ
(၅) အဒူေဆာ္ဖီ (ဘ) ဦးမာမတ္ဟူစိန္း (အသက္ ၂၃ ႏွစ္) - လုိင္သီရြာမွ
(၆) မာမတ္ေရွာ္ဖိခ္ (ဘ) ဦးအာမတ္ဟူစိန္း (အသက္ ၁၆ ႏွစ္) - လုိင္သီရြာမွ
(၇) ကုိဆာဂ်န္ (ဘ) ဦးဆလာေမာက္ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္) - လုိင္သီရြာမွ
(၈) ဦးအဒူေကာ္ရီးမ္ (ဘ) ဦးဆလာေမာက္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) - လုိင္သီရြာမွ
(၉) ဦးမာတာေလာမ္ (ဘ) ဦးတာန္ဒါမ်ာ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) - ေလာင္းဒုံး အုပ္စုမွ
(၁၀) ေရွာ္ဖိခ္ (ဘ) ဦးဇာေဖာရ္အာမတ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) - ေလာင္းဒုံးအုပ္စုမွ
(၁၁) အာဘူကာလာမ္ (ဘ) ဦးဂူရာမ်ာ (အသက္ ၁၅ ႏွစ္) - ေလာင္းဒုံးအုပ္စုမွ -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
(၁) ဦးေဆြဒူရာမန္ (ဘ) ဦးအာဘူဟူေဆာင္း (အသက္ ၄၇ ႏွစ္) - တမန္းသားရြာမွ
(၂) ဦးဖဲတာန္အလီ (ဘ) ဦးေနာ္ဇိရ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) - ခေမာင္းဆိပ္ရြာမွ
(၃) ဦးမာတာေလာမ္ (ဘ) ဦးေနာ္ဇိရ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) - ခေမာင္းဆိပ္ရြာမွ
(၄) ဦးေဇာ္လာလ္ (ဘ) ဦးမူခ္တူလ္ဟူေဆာင္း (အသက္ ၃၆ ႏွစ္) - လုိင္သီရြာမွ
(၅) အဒူေဆာ္ဖီ (ဘ) ဦးမာမတ္ဟူစိန္း (အသက္ ၂၃ ႏွစ္) - လုိင္သီရြာမွ
(၆) မာမတ္ေရွာ္ဖိခ္ (ဘ) ဦးအာမတ္ဟူစိန္း (အသက္ ၁၆ ႏွစ္) - လုိင္သီရြာမွ
(၇) ကုိဆာဂ်န္ (ဘ) ဦးဆလာေမာက္ (အသက္ ၂၀ ႏွစ္) - လုိင္သီရြာမွ
(၈) ဦးအဒူေကာ္ရီးမ္ (ဘ) ဦးဆလာေမာက္ (အသက္ ၃၀ ႏွစ္) - လုိင္သီရြာမွ
(၉) ဦးမာတာေလာမ္ (ဘ) ဦးတာန္ဒါမ်ာ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) - ေလာင္းဒုံး အုပ္စုမွ
(၁၀) ေရွာ္ဖိခ္ (ဘ) ဦးဇာေဖာရ္အာမတ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) - ေလာင္းဒုံးအုပ္စုမွ
(၁၁) အာဘူကာလာမ္ (ဘ) ဦးဂူရာမ်ာ (အသက္ ၁၅ ႏွစ္) - ေလာင္းဒုံးအုပ္စုမွ -- တုိ႔ျဖစ္ပါသည္။
RB News
1.11.2014
ဘူးသီးေတာင္ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္တြင္ ဗုံးေဖာက္ခြဲသည္ဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ (၄) ဦးကုိ မတရား သျဖင့္ ဖမ္းဆီး ထားေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေအာက္တုိဘာလ (၃၁) ရက္ေန႔ ည ၉ နာရီခြဲ အခ်ိန္တြင္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ ကုန္သြယ္ လယ္ယာ ရုံးတြင္ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု ဆုိကာ ရခုိင္ အစြန္းေရာက္ မ်ားက ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ အျခားေသာ ဌာနဆုိင္ရာမ်ားသုိ႔ သတင္း ေပးပုိ႔ခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ျပည္တြင္း မီဒီယာမ်ားကုိလည္း သတင္း ျဖန္႔ေ၀ခဲ့သည္။
ရခုိင္ အစြန္းေရာက္မ်ား ျဖန္႔ေ၀သည့္ ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ သတင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ အေျခစုိက္ စစ္ဗ်ဴဟာႏွင့္ တပ္မတုိ႔က မသိရွိေၾကာင္း စုံစမ္း သိရွိရပါသည္။
ဗုံးေပါက္ကြဲသည္ဟု ေျပာဆုိေနသည့္ ကုန္သြယ္ လယ္ယာရုံး ေဘးပတ္လည္တြင္ တပ္မၾကားစခန္း၊ ၿမဳိ႕နယ္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရိပ္သာ၊ မ.က.ပ ရုံး၊ စ.ရ.ဖ ရုံးႏွင့္ အထူး သတင္းတပ္ဖြဲ႔ (SB) ရုံးမ်ား ရွိၿပီး ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ား၏ ေနအိမ္မ်ား မရွိသည့္ အျပင္ ညပုိင္းတြင္ မည္သည့္ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦး တစ္ေယာက္မွ အသြားအလာ မျပဳလုပ္ၾကေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ၿမဳိ႕နယ္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာန၊ အထူး သတင္း တပ္ဖြဲ႔၊ ကုန္သြယ္ လယ္ယာရုံး၊ လ.၀.က ႏွင့္ ရဲမ်ား ပူးေပါင္း၍ ရေသ့ေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္မွ လက္ပစ္ဗုံး ျပဳလုပ္ရာတြင္ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကုိ ေခၚယူလာၿပီး ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္တြင္ လက္ပစ္ဗုံး ျပဳလုပ္နည္း သင္တန္းမ်ား ပုိ႔ခ်လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားမွ တဆင့္ စုံစမ္း သိရွိရပါသည္။
ရခုိင္ အစြန္းေရာက္မ်ား ျဖန္႔ေ၀သည့္ ဗုံးေပါက္ကြဲမႈ သတင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ အေျခစုိက္ စစ္ဗ်ဴဟာႏွင့္ တပ္မတုိ႔က မသိရွိေၾကာင္း စုံစမ္း သိရွိရပါသည္။
ဗုံးေပါက္ကြဲသည္ဟု ေျပာဆုိေနသည့္ ကုန္သြယ္ လယ္ယာရုံး ေဘးပတ္လည္တြင္ တပ္မၾကားစခန္း၊ ၿမဳိ႕နယ္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရိပ္သာ၊ မ.က.ပ ရုံး၊ စ.ရ.ဖ ရုံးႏွင့္ အထူး သတင္းတပ္ဖြဲ႔ (SB) ရုံးမ်ား ရွိၿပီး ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ား၏ ေနအိမ္မ်ား မရွိသည့္ အျပင္ ညပုိင္းတြင္ မည္သည့္ ရုိဟင္ဂ်ာ တစ္ဦး တစ္ေယာက္မွ အသြားအလာ မျပဳလုပ္ၾကေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ၿမဳိ႕နယ္ အေထြေထြ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာန၊ အထူး သတင္း တပ္ဖြဲ႔၊ ကုန္သြယ္ လယ္ယာရုံး၊ လ.၀.က ႏွင့္ ရဲမ်ား ပူးေပါင္း၍ ရေသ့ေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္မွ လက္ပစ္ဗုံး ျပဳလုပ္ရာတြင္ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကုိ ေခၚယူလာၿပီး ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္တြင္ လက္ပစ္ဗုံး ျပဳလုပ္နည္း သင္တန္းမ်ား ပုိ႔ခ်လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားမွ တဆင့္ စုံစမ္း သိရွိရပါသည္။
အဆုိပါ သင္တန္းကုိ လ.၀.က ဒု-ဦးစီးမွဴး (ကြန္ပ်ဴတာဆုိင္ ဖြင့္လွစ္ထားသူ) ဦးေဇာ္လင္း၊ ၿမဳိ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးသန္းေရႊ၊ ၿမဳိ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး၊ ရဲအုပ္ ျမတ္ေထြး၊ ၿမဳိ႕မ စခန္းမွဴး ဦးတင္လွ၊ ဦးေမာင္လႈိင္စုိးႏွင့္ ဒုရဲအုပ္ေဟာင္း ဦးေက်ာ္လွ တုိ႔က ဦးေဆာင္၍ တပ္မႏွင့္ စစ္ဗ်ဴဟာတုိ႔ မသိေအာင္ ပုိ႔ခ်လ်က္ ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။
သင္တန္းပုိ႔ခ် ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု သင္တန္းသားမ်ား အခ်င္းခ်င္းၾကား ေျပာဆုိေနမႈကုိ ၾကားသိခဲ့သည္ဟု ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားသည္ဟု ေျပာဆုိေနသည့္ ေနရာမွာ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ေ၀းကြာေနသည့္ ေနရာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ားစုမွာ အဆုိပါ ေပါက္ကြဲမႈ အသံကုိ မၾကားခဲ့ရဟု ဆုိသည္။
အဆုိပါ ကိစၥႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လ.၀.က ဒု-ဦးစီးမွဴး၊ ကြန္ပ်ဴတာဆုိင္ ဖြင့္လွစ္ ေရာင္းခ်ေနသူ ဦးေဇာ္လင္းက ရဲမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ၎၏ စီးပြား ၿပဳိင္ဘက္ ျဖစ္သူ ကြန္ပ်ဴတာ ဆုိင္ရွင္ ဦးမာမတ္ဒူလႅာ (ဘ) ဦးအီဆုပ္ေဇာ္လာလ္ႏွင့္ အျခား (၂) ဦးကုိ ႏုိ၀င္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔ နံနက္ ၈ နာရီေက်ာ္တြင္ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။
ႏုိ၀င္ဘာလ (၁) ရက္ေန႔ နံနက္ (၈) နာရီေက်ာ္ အခ်ိန္တြင္ ဦးမာမတ္ဒူလႅာ၏ ဆုိင္ကုိ ရဲအုပ္ျမတ္ေထြးႏွင့္ အဖြဲ႔ေရာက္ရွိ လာၿပီး၊ ဦးမာမတ္ဒူလႅာႏွင့္ အျခား (၂) ဦးကုိ ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထုိ႔ေနာက္ ၿမဳိ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးရုံးတြင္ အစည္းအေ၀း တစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး၊ ေန႔လည္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ဦးမာမတ္ဒူလႅာ၏ ဆုိင္သုိ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား သြားေရာက္၍ စစ္ေဆးခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ စစ္ေဆးစဥ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ တစ္ဦးက ဘဂၤလား မုိဘုိင္းဖုန္း ဆင္းမ္ကဒ္ တစ္ခု ဆုိင္ထဲတြင္ ထား၍ ဆုိင္အတြင္းမွ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္ ရသည္ဟု ဆုိကာ ဆုိင္မွ အလုပ္သမား တစ္ဦးကုိ ထပ္မံ ဖမ္းဆီး သြားခဲ့သည္။
ေဒသခံ တစ္ဦးက “ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕မွာ ရွိတဲ့ ရဲေတြရဲ့ အိတ္ထဲမွာ WY ေဆးျပား၊ ေဆးေျခာက္နဲ႔ ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္ေတြ အျမဲရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ အဲဒါေတြနဲ႔ အကြက္ဆင္ ဖမ္းၿပီး ေငြညွစ္တယ္၊ ရုိက္ႏွက္ ႏွိပ္စက္မႈေတြ လုပ္တယ္။ ေငြမေပးႏုိင္တဲ့ သူေတြကုိ အမႈဆင္ၿပီး ေထာင္ခ်တယ္။ အခုလည္း ဆုိင္ထဲက ဘဂၤလား ဆင္းမ္ကဒ္ ရတယ္ဆုိၿပီး အလုပ္သမား တစ္ေယာက္ကုိ ဖမ္းသြားတာပါ” ဟု RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဗုံးေပါက္ကြဲသည္ဟု ေျပာဆုိလ်က္ ရွိၿပီး အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ (၄) ဦးကုိ ဖမ္းဆီး ထားေသာ္လည္း၊ ကုန္သြယ္ လယ္ယာရုံး အနီး ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေနထုိင္သည့္ ရခုိင္လူမ်ဳိး မ်ား၏ ေနအိမ္မ်ားကုိ စစ္ေဆးျခင္း လုံး၀ မရွိဘဲ၊ အေနေ၀းသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ တမင္ ပစ္မွတ္ အျဖစ္ ထား၍ ဖမ္းဆီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
မတရား စြပ္စြဲ ဖမ္းဆီးခံထားရသူ ဦးမာမတ္ဒူလႅာႏွင့္ အျခား (၃) ဦးကုိ ၿမဳိ႕နယ္ ျပည္သူ႔ ေဆးရုံသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး၊ ေသြးစစ္ျခင္း၊ ဆီးစစ္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၎တုိ႔ကုိ ဖမ္းဆီးသည့္ အခ်ိန္တြင္ ဗုံးႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ မည္သည့္ ပစၥည္း တစ္စုံတစ္ရာ သိမ္းဆည္း မရခဲ့ေသာ္လည္း၊ ၿမဳိ႕နယ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွဴး ဦးေအာင္ဘာေလက ဘီဘီစီျမန္မာပုိင္း အစီအစဥ္တြင္ ဗုံးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သက္ေသခံ ပစၥည္းမ်ား ရရွိခဲ့သည္ဟု လိမ္ညာ၍ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ရခုိင္ အစြန္းေရာက္မ်ား၊ ၿမဳိ႕နယ္ အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔တုိ႔ ပူးေပါင္း၍ ေဒသတြင္း ပုဒ္မ ၁၄၄ ကုိ မရုပ္သိမ္း ေစရန္၊ တည္ၿငိမ္ေနေသာ ၿမဳိ႕နယ္ အတြင္း တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းမႈ ပ်က္ျပား လာေစရန္၊ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထုိင္ေနသည့္ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရမွ အယုံအၾကည္မဲ့ လာေစရန္ ရည္ရြယ္၍ ယခုကဲ့သုိ႔ တမင္ ဖန္တီးျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
MYARF
RB News
31.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း၊ အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ နယ္ေျမမွဴးက နယ္ေျမရုံး ၿခံစည္းရုိး ကာရန္အတြက္ ေဒသခံမ်ားထံမွ အတင္းအဓမၼ ေတာင္းခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ နယ္ေျမမွဴးက နယ္ေျမရုံး ၿခံစည္းရုိး ကာရန္ အတြက္ အလယ္သံေက်ာ္၊ ကံပူးႏွင့္ ၀ါးခ် ေက်းရြာ အုပ္စုမ်ားရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားထံမွ အိမ္ေထာင္စု တစ္စုလွ်င္ သစ္သားတုိင္ ၁၀ တုိင္စီ ေကာက္ခံေပးရန္ ေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး မ်ားကုိ အမိန္႔ေပးခဲ့သည္။
ေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး မ်ားက နယ္ေျမမွဴး၏ အမိန္႔အတုိင္း ေက်းရြာရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ မခြဲျခားဘဲ သစ္သားတုိင္ ၁၀ တုိင္စီ ေပးရန္ အတင္း အဓမၼ ေတာင္းခံလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ေဒသခံမ်ားမွာ ေတာင္ေပၚသုိ႔ သြားေရာက္၍ သစ္မခုတ္ႏုိင္သျဖင့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ေတာင္းခံသည့္ သစ္သားတုိင္မ်ား ေပးရန္ အခက္ႀကဳံလ်က္ ရွိၾကသည္။ သြားလာေရး ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ ထားခံရသည့္ ေဒသခံမ်ား စားေသာက္ရန္ပင္ ခက္ခဲလ်က္ ရွိခ်ိန္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားက သစ္သားတုိင္ ၁၀ တုိင္ မေပးႏုိင္လွ်င္ တုိင္တစ္တုိင္လွ်င္ ေငြက်ပ္ ၇၀၀ ႏႈန္းျဖင့္ ေငြက်ပ္ ၇၀၀၀ ေပးရန္ ဖိအားေပး ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ နယ္ေျမရုံး၏ ၿခံစည္းရုိး ကာရန္ အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ ေငြေၾကးျဖင့္ စီမံရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ထံမွ လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ား သဖြယ္ ေတာင္းခံလ်က္ ရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ တာ၀န္မွာ နယ္ေျမ လုံၿခဳံေရး အတြက္သာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ၎တုိ႔သည္ နယ္ေျမတြင္းတြင္ လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ား ကဲ့သုိ႔ ျပဳမႈလ်က္ ရွိသည္။
RB News
31.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း၊ အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ နယ္ေျမမွဴးက နယ္ေျမရုံး ၿခံစည္းရုိး ကာရန္အတြက္ ေဒသခံမ်ားထံမွ အတင္းအဓမၼ ေတာင္းခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေတာင္ပုိင္း အလယ္သံေက်ာ္ ေက်းရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ နယ္ေျမမွဴးက နယ္ေျမရုံး ၿခံစည္းရုိး ကာရန္ အတြက္ အလယ္သံေက်ာ္၊ ကံပူးႏွင့္ ၀ါးခ် ေက်းရြာ အုပ္စုမ်ားရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားထံမွ အိမ္ေထာင္စု တစ္စုလွ်င္ သစ္သားတုိင္ ၁၀ တုိင္စီ ေကာက္ခံေပးရန္ ေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး မ်ားကုိ အမိန္႔ေပးခဲ့သည္။
ေက်းရြာ အုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး မ်ားက နယ္ေျမမွဴး၏ အမိန္႔အတုိင္း ေက်းရြာရွိ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ မခြဲျခားဘဲ သစ္သားတုိင္ ၁၀ တုိင္စီ ေပးရန္ အတင္း အဓမၼ ေတာင္းခံလ်က္ ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ေဒသခံမ်ားမွာ ေတာင္ေပၚသုိ႔ သြားေရာက္၍ သစ္မခုတ္ႏုိင္သျဖင့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ေတာင္းခံသည့္ သစ္သားတုိင္မ်ား ေပးရန္ အခက္ႀကဳံလ်က္ ရွိၾကသည္။ သြားလာေရး ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ ထားခံရသည့္ ေဒသခံမ်ား စားေသာက္ရန္ပင္ ခက္ခဲလ်က္ ရွိခ်ိန္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားက သစ္သားတုိင္ ၁၀ တုိင္ မေပးႏုိင္လွ်င္ တုိင္တစ္တုိင္လွ်င္ ေငြက်ပ္ ၇၀၀ ႏႈန္းျဖင့္ ေငြက်ပ္ ၇၀၀၀ ေပးရန္ ဖိအားေပး ေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ဆုိသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ နယ္ေျမရုံး၏ ၿခံစည္းရုိး ကာရန္ အတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ ေငြေၾကးျဖင့္ စီမံရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ထံမွ လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ား သဖြယ္ ေတာင္းခံလ်က္ ရွိေနျခင္း ျဖစ္သည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၏ တာ၀န္မွာ နယ္ေျမ လုံၿခဳံေရး အတြက္သာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ၎တုိ႔သည္ နယ္ေျမတြင္းတြင္ လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ား ကဲ့သုိ႔ ျပဳမႈလ်က္ ရွိသည္။
Rohingya Eye
RB News
30.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္တြင္ လြန္ခဲ့သည့္လမွ စ၍ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ တဖက္ႏုိင္ငံရွိ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္သည္ဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီးခဲ့ရာ၊ ဖမ္းဆီးခံထားရသူ မ်ားထဲမွ ၁၇ ဦးကုိ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၅) ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားႏွင့္ စစ္တပ္စခန္းမ်ားမွ စစ္သားမ်ားသည္ လြန္ခဲ့သည့္လမွ စ၍ ရြာမ်ားထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ တဖက္ႏုိင္ငံရွိ လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေနသည္ဟု မဟုတ္မမွန္ စြပ္စြဲ၍ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ လုပ္ႀကံ ဖမ္းဆီးခံထား ရသူမ်ားထဲမွ (၁၇) ဦးကုိ ေအာက္တုိဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ တရားရုံးက လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၃/၁ ျဖင့္ တရားစြဲဆုိၿပီး အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၅) ႏွစ္စီ ခ်မွတ္လုိက္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ဖမ္းဆီးခံရသူ မ်ားကုိ တရားခြင္တြင္ ေခ်ပႏုိင္ရန္ အတြက္ ေရွ႕ေန ငွားရမ္းခြင့္ မေပးဘဲ၊ မတရား သျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ တရားခြင္တြင္ အျပစ္မဲ့ေသာ္လည္း တရားခံ ျဖစ္ေနရသူ တစ္ဦး ျဖစ္ေသာ ဗႏၶဳလ ေက်းရြာမွ ဦးမူဖီဇူရာမန္ (ခ) ေက်ာ္ျမင့္ (ဘ) ဦးဘာဆာမ်ာ (အသက္ ၄၂ ႏွစ္) က “မိမိသည္ တဖက္ႏုိင္ငံသုိ႔ မည္သည့္အခါကမွ သြားေရာက္ဖူးျခင္း မရွိသလုိ၊ ယင္းႏုိင္ငံကုိ ျမင္လည္း ျမင္ဖူးျခင္း မရွိေၾကာင္း” ေျပာဆုိေသာ္လည္း၊ တရားသူႀကီးက “မင္းတုိ႔ နယ္စပ္မွာ ေနတဲ့အတြက္ အခုလုိ ေထာင္ခ်ရတာ ျဖစ္တယ္” ဟုသာ ျပန္လည္ ေျဖဆုိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သို႔ေျပာပါသည္။
အျပစ္မဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ (၁၇) ဦးကုိ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ (၅) ႏွစ္စီ ခ်မွတ္လုိက္ေသာ္လည္း တရားလုိ အျဖစ္ တရားစြဲဆုိခဲ့ေသာ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔တြင္ ၎တုိ႔ စြပ္စြဲသည္ကုိ သက္ေသျပရန္ မည္သည့္ အေထာက္အထား တစ္စုံတစ္ရာ မရွိဘဲ၊ တရားသူႀကီးႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔တုိ႔က ၎တုိ႔ လက္၀ယ္ရွိ အာဏာျဖင့္ မတရားသျဖင့္ ေထာင္ခ်လုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
အျခားေသာ အျပစ္မဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ (၆) ဦးကုိလည္း ပုဒ္မ ၁၃/၁ ျဖင့္ တရားစြဲဆုိ ထားသျဖင့္ မိသားစုမ်ားက အထူး စုိးရိမ္လ်က္ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
အာဏာပုိင္မ်ားက ဖမ္းဆီးထားသူ မ်ားကုိ မိသားစုႏွင့္ ေတြ႔ဆုံခြင့္ မေပးသလုိ၊ တရားခြင္သုိ႔လည္း မိသားစုမ်ားကုိ လာေရာက္၍ ၾကားနာ စစ္ေဆးမႈကုိ နားေထာင္ခြင့္ မေပးေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
အင္ၾကင္းႏုိင္
30.10.2014
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ၊ ဥပေဒသစ္ ျပဌာန္းမႈေတြနဲ႔ အတူ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ဆက္ၿပီး လုပ္ေနေပမဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း တင္းမာမႈေတြ အခုထိ မေလ်ာ့ပါး ေသးတာ အတြက္ အထူး စိုးရိမ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္း က ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လကေန ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာကို ဘန္ကီမြန္းရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီြေဂ်း နမ္ဘီးယား က ၆၉ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က တင္သြင္း ေျပာဆိုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုးတက္မႈေတြရွိေပမဲ့ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ တင္းမာမႈေတြေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ အသက္ဆံုး႐ံႈးမႈ၊ ဥစၥာပစၥည္းပိုင္ဆိုင္မႈေတြ ဖ်က္ဆီးခံရမႈနဲ႔ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရတာေတြ ျပန္ၿပီး ျဖစ္ေပၚေစခဲ့တယ္လို႔ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံရဲ႕ တတိယေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းမွာ မစၥတာ ဗီြေဂ်း နမ္ဘီးယားက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုသြားတာပါ။
အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ဇြန္နဲ႔ ေအာက္တိုဘာလမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ကဲြျပားမႈဟာ အေတာ္ေလး နက္႐ိႈင္းလာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာေတြနဲ႔ မူဆလင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခုၾကားမွာ စိတ္၀မ္းကဲြျပားမႈ ပိုၿပီး ႀကီးမားလာခဲ့သလို အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကရၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ခိုလံႈေနသူေတြရဲ႕ အေျခအေနဟာ အေတာ္ေလးကို ျပင္းထန္ဆိုးရြားတဲ့အဆင့္ ေရာက္ေနတာမို႔ အထူးစိုးရိမ္မိေၾကာင္း ေျပာသြားပါတယ္။ အခုလို အေျခအေနေတြ တင္းမာေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ ပဋိပကၡကို ေျဖရွင္းေပးဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက ရခိုင္ Action Plan စီမံကိန္း ေရးဆဲြခဲ့တာကို ေတြ႔ရၿပီး ဒီစီမံကိန္းဟာ ေကာင္းမြန္တယ္လို႔ မစၥတာ နမ္ဘီးယားက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လို႔ တတိယေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းမွာ ကုိယ္တိုင္ တက္ေရာက္နားေထာင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အမ်ဳိးသမီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးကိစၥေတြမွာ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားေနသူ မေ၀ေ၀ႏု ကေတာ့ ဒီစီမံကိန္းမွာ တရားမွ်တမႈရွိတာ မေတြ႔ရဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
“သူေျပာသြားတာ မဆိုးေတာ့ မဆိုးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း ျပန္ၾကည့္ရမွာက ေရရွည္အတြက္ တည္ၿမဲမယ့္ အေျဖမ်ိဳးျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ Rakhine Action Plan မွာ တကယ္ပဲ အဲ့ဒါ ရႏုိင္မလားဆိုတာကို က်မတို႔ ျပန္ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဒီ Rakhine Action Plan ဆိုၿပီး ခ်ၿပီးေတာ့ အစိုးရတင္သြင္းလာတဲ့ကိစၥဟာ တကယ္ပဲ ဒီလူေတြအတြက္ တရားမွ်တမႈ ရွိမလား။ မွ်တတဲ့အေျဖ၊ တရားတဲ့အေျဖ ျဖစ္မလားဆိုတဲ့ဟာလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီ Action Plan တခုလံုးကလည္း ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီရဲ႕လား ဆိုတဲ့ဟာကိုလည္း ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုအပ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ တကယ့္ Stakeholder ေတြ သူတို႔ ထည့္သြင္းၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္တာမ်ိဳး မေတြ႔ရဘူး။ အစိုးရက သူ႔ဟာနဲ႔သူ ဒီဟာကို ေရးဆြဲၿပီးမွ ေနာက္ဆံုးမွာ တခ်ိဳ႕ NGO ေတြ၊ UN ေအဂ်င္စီေတြနဲ႔ Concern လုပ္ၿပီးေတာ့ ဒါကို သူတုိ႔ အတည္ျပဳခ်င္တဲ့ သေဘာမ်ိဳးမွာ ေတြ႔ရတယ္။ ဆုိေတာ့ အဓိက Stakeholder ျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ Community နဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာ Community ႏွစ္ခုလံုး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါသင့္တယ္လို႔ က်မအေနနဲ႔ ျမင္ပါတယ္။ အဲ့လိုမဟုတ္ဘဲနဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ ဒါ တဘက္သတ္ တင္သြင္းတဲ့ Action Plan ျဖစ္မယ္။ ဒီ Action Plan ရဲ႕ Process တခုခ်င္းစီမွာလည္း အမ်ားႀကီး လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီး တကယ္လို႔သာ အတင္းအဓမၼ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆုိရင္ ပိုၿပီးေတာ့ ျပႆနာေတြ ဆိုးရြားလာႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။”
မစၥတာ နမ္ဘီးယားက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ဆက္လုပ္ေနတာ ေတြ႔ရၿပီး လႊတ္ေတာ္ကေန ဥပေဒသစ္ေတြ ျပဌာန္းေပးႏိုင္ခဲ့သလို ဒီဥပေဒေတြဟာ ျမန္မာ့အသြင္ ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ တာ၀န္ယူမႈေတြကို အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းမႈေတြ ရွိေနၿပီး ႏိုင္ငံေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးအတြက္ မူေဘာင္ေတြ ခ်မွတ္ တည္ေဆာက္ေနတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာအစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးခဲ့တာကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာသြားပါတယ္။
ျမန္မာ့အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မစၥတာ ဗီြေဂ်း နမ္ဘီးယားရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြဟာ အခ်ိန္ေစာေနေသးတယ္လို႔ မေ၀ေ၀ႏုက ေျပာပါတယ္။
“Special Advisor က က်မတို႔ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာမွ မေျပာသြားဘူး။ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရမႈေတြ၊ ေနာက္ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရမႈေတြ၊ ဒီတုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ဒါေတြကိုလည္း သူ ဘာမွ Highlight မေျပာသြားသလို၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါ၀င္မႈ အခန္းက႑ေတြကိုလည္း သူ ဘာမွ မေျပာသြားဘူး။ ေနာက္တခါ လယ္ယာေျမသိမ္းဆည္းေရး ျပႆနာေတြ အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္ေနတယ္ တတိုင္းျပည္လံုးနီးပါး။ ဒါဟာ အျမန္ဆံုး ေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစၥတခုျဖစ္တယ္။ လယ္သမားေတြ အမ်ားႀကီး ဒုကၡေရာက္ေနပါတယ္။ ဒီကိစၥကိုလည္း သူ Highlight လုပ္သြားတာ မေတြ႔ရဘူး။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္လာတယ္လို႔ ေျပာေပမဲ့လည္း ထပ္ထပ္ၿပီး ဖမ္းတဲ့ဟာေတြ၊ ျပန္ျပန္ၿပီး ဖမ္းတဲ့ဟာေတြ၊ အဲ့ဒါေတြ အမ်ားႀကီးကို က်မတို႔ ေတြ႔ရတယ္။ တကယ္တမ္း ထုတ္ေဖာ္စည္းေ၀းခြင့္ေတြ ခုန ပိတ္ပင္ျခင္း၊ ကန္႔သတ္ျခင္း ခံထားရတာေတြကိုလည္း ပိုၿပီး Highlight လုပ္ဖို႔ ေကာင္းတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီလို Report မ်ိဳး တင္မယ္ဆုိရင္ ပိုၿပီးေတာ့ က်မတို႔ Civil Society ေအာက္ေျခမွာရွိတဲ့လူေတြ ပိုၿပီးေတာ့ Consult လုပ္သင့္တယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေတြ႔ဆံုသင့္တယ္၊ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လက္ရွိမွာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြကို တိုးတက္ လုပ္ေဆာင္လာတာကို ေတြ႔ရတယ္လို႔ မစၥတာ နမ္ဘီးယားက ေျပာသြားပါတယ္။ အာဆီယံ အလွည့္က် ဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ယူထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အစိုးရ႐ံုးဆိုက္ရာ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေဒသတြင္း အာဆီယံ အစည္းအေ၀းေတြအျပင္ ႏိုင္ငံတကာ အစည္းအေ၀းေတြကိုလည္း ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ဦးစီးက်င္းပေပးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြ အပါအ၀င္ အျခားဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ကိစၥရပ္ေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ေတြ႔ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကုလသမဂၢ ျပဌာန္းခ်က္ေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ကုလသမဂၢေအဂ်င္စီနဲ႔ ရန္ပံုေငြေထာက္ပံ့ေရး အစီစဥ္အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနတာ ေတြ႔ရၿပီး ကုလသမဂၢဘက္ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အနီးကပ္လက္တဲြၿပီး ဆက္လက္ ပူးေပါင္း ညႇိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီြေဂ်း နမ္ဘီးယား က ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လကေန ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာကို ဘန္ကီမြန္းရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီြေဂ်း နမ္ဘီးယား က ၆၉ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံမွာ ဗုဒၶဟူးေန႔က တင္သြင္း ေျပာဆိုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က တင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တိုးတက္မႈေတြရွိေပမဲ့ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ တင္းမာမႈေတြေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈ၊ အသက္ဆံုး႐ံႈးမႈ၊ ဥစၥာပစၥည္းပိုင္ဆိုင္မႈေတြ ဖ်က္ဆီးခံရမႈနဲ႔ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရတာေတြ ျပန္ၿပီး ျဖစ္ေပၚေစခဲ့တယ္လို႔ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံရဲ႕ တတိယေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းမွာ မစၥတာ ဗီြေဂ်း နမ္ဘီးယားက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုသြားတာပါ။
အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ၂၀၁၂ ခုနွစ္ ဇြန္နဲ႔ ေအာက္တိုဘာလမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ကဲြျပားမႈဟာ အေတာ္ေလး နက္႐ိႈင္းလာခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာေတြနဲ႔ မူဆလင္ အသိုင္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခုၾကားမွာ စိတ္၀မ္းကဲြျပားမႈ ပိုၿပီး ႀကီးမားလာခဲ့သလို အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးၾကရၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ခိုလံႈေနသူေတြရဲ႕ အေျခအေနဟာ အေတာ္ေလးကို ျပင္းထန္ဆိုးရြားတဲ့အဆင့္ ေရာက္ေနတာမို႔ အထူးစိုးရိမ္မိေၾကာင္း ေျပာသြားပါတယ္။ အခုလို အေျခအေနေတြ တင္းမာေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ ပဋိပကၡကို ေျဖရွင္းေပးဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက ရခိုင္ Action Plan စီမံကိန္း ေရးဆဲြခဲ့တာကို ေတြ႔ရၿပီး ဒီစီမံကိန္းဟာ ေကာင္းမြန္တယ္လို႔ မစၥတာ နမ္ဘီးယားက ေျပာပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လို႔ တတိယေကာ္မတီ အစည္းအေ၀းမွာ ကုိယ္တိုင္ တက္ေရာက္နားေထာင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အမ်ဳိးသမီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးကိစၥေတြမွာ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားေနသူ မေ၀ေ၀ႏု ကေတာ့ ဒီစီမံကိန္းမွာ တရားမွ်တမႈရွိတာ မေတြ႔ရဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
“သူေျပာသြားတာ မဆိုးေတာ့ မဆိုးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း ျပန္ၾကည့္ရမွာက ေရရွည္အတြက္ တည္ၿမဲမယ့္ အေျဖမ်ိဳးျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ Rakhine Action Plan မွာ တကယ္ပဲ အဲ့ဒါ ရႏုိင္မလားဆိုတာကို က်မတို႔ ျပန္ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဒီ Rakhine Action Plan ဆိုၿပီး ခ်ၿပီးေတာ့ အစိုးရတင္သြင္းလာတဲ့ကိစၥဟာ တကယ္ပဲ ဒီလူေတြအတြက္ တရားမွ်တမႈ ရွိမလား။ မွ်တတဲ့အေျဖ၊ တရားတဲ့အေျဖ ျဖစ္မလားဆိုတဲ့ဟာလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီ Action Plan တခုလံုးကလည္း ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီရဲ႕လား ဆိုတဲ့ဟာကိုလည္း ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုအပ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ တကယ့္ Stakeholder ေတြ သူတို႔ ထည့္သြင္းၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္တာမ်ိဳး မေတြ႔ရဘူး။ အစိုးရက သူ႔ဟာနဲ႔သူ ဒီဟာကို ေရးဆြဲၿပီးမွ ေနာက္ဆံုးမွာ တခ်ိဳ႕ NGO ေတြ၊ UN ေအဂ်င္စီေတြနဲ႔ Concern လုပ္ၿပီးေတာ့ ဒါကို သူတုိ႔ အတည္ျပဳခ်င္တဲ့ သေဘာမ်ိဳးမွာ ေတြ႔ရတယ္။ ဆုိေတာ့ အဓိက Stakeholder ျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ Community နဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာ Community ႏွစ္ခုလံုး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါသင့္တယ္လို႔ က်မအေနနဲ႔ ျမင္ပါတယ္။ အဲ့လိုမဟုတ္ဘဲနဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ ဒါ တဘက္သတ္ တင္သြင္းတဲ့ Action Plan ျဖစ္မယ္။ ဒီ Action Plan ရဲ႕ Process တခုခ်င္းစီမွာလည္း အမ်ားႀကီး လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီး တကယ္လို႔သာ အတင္းအဓမၼ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆုိရင္ ပိုၿပီးေတာ့ ျပႆနာေတြ ဆိုးရြားလာႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။”
မစၥတာ နမ္ဘီးယားက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ဆက္လုပ္ေနတာ ေတြ႔ရၿပီး လႊတ္ေတာ္ကေန ဥပေဒသစ္ေတြ ျပဌာန္းေပးႏိုင္ခဲ့သလို ဒီဥပေဒေတြဟာ ျမန္မာ့အသြင္ ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ၊ တာ၀န္ယူမႈေတြကို အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းမႈေတြ ရွိေနၿပီး ႏိုင္ငံေရး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးအတြက္ မူေဘာင္ေတြ ခ်မွတ္ တည္ေဆာက္ေနတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာအစိုးရက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးခဲ့တာကိုလည္း ထည့္သြင္းေျပာသြားပါတယ္။
ျမန္မာ့အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မစၥတာ ဗီြေဂ်း နမ္ဘီးယားရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြဟာ အခ်ိန္ေစာေနေသးတယ္လို႔ မေ၀ေ၀ႏုက ေျပာပါတယ္။
“Special Advisor က က်မတို႔ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာမွ မေျပာသြားဘူး။ ဒီအမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရမႈေတြ၊ ေနာက္ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ ခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရမႈေတြ၊ ဒီတုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ဒါေတြကိုလည္း သူ ဘာမွ Highlight မေျပာသြားသလို၊ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါ၀င္မႈ အခန္းက႑ေတြကိုလည္း သူ ဘာမွ မေျပာသြားဘူး။ ေနာက္တခါ လယ္ယာေျမသိမ္းဆည္းေရး ျပႆနာေတြ အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္ေနတယ္ တတိုင္းျပည္လံုးနီးပါး။ ဒါဟာ အျမန္ဆံုး ေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစၥတခုျဖစ္တယ္။ လယ္သမားေတြ အမ်ားႀကီး ဒုကၡေရာက္ေနပါတယ္။ ဒီကိစၥကိုလည္း သူ Highlight လုပ္သြားတာ မေတြ႔ရဘူး။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္လာတယ္လို႔ ေျပာေပမဲ့လည္း ထပ္ထပ္ၿပီး ဖမ္းတဲ့ဟာေတြ၊ ျပန္ျပန္ၿပီး ဖမ္းတဲ့ဟာေတြ၊ အဲ့ဒါေတြ အမ်ားႀကီးကို က်မတို႔ ေတြ႔ရတယ္။ တကယ္တမ္း ထုတ္ေဖာ္စည္းေ၀းခြင့္ေတြ ခုန ပိတ္ပင္ျခင္း၊ ကန္႔သတ္ျခင္း ခံထားရတာေတြကိုလည္း ပိုၿပီး Highlight လုပ္ဖို႔ ေကာင္းတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီလို Report မ်ိဳး တင္မယ္ဆုိရင္ ပိုၿပီးေတာ့ က်မတို႔ Civil Society ေအာက္ေျခမွာရွိတဲ့လူေတြ ပိုၿပီးေတာ့ Consult လုပ္သင့္တယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေတြ႔ဆံုသင့္တယ္၊ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လက္ရွိမွာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြကို တိုးတက္ လုပ္ေဆာင္လာတာကို ေတြ႔ရတယ္လို႔ မစၥတာ နမ္ဘီးယားက ေျပာသြားပါတယ္။ အာဆီယံ အလွည့္က် ဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ယူထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အစိုးရ႐ံုးဆိုက္ရာ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေဒသတြင္း အာဆီယံ အစည္းအေ၀းေတြအျပင္ ႏိုင္ငံတကာ အစည္းအေ၀းေတြကိုလည္း ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ဦးစီးက်င္းပေပးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဥေရာပသမဂၢနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြ အပါအ၀င္ အျခားဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ကိစၥရပ္ေတြမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ေတြ႔ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ကုလသမဂၢ ျပဌာန္းခ်က္ေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ကုလသမဂၢေအဂ်င္စီနဲ႔ ရန္ပံုေငြေထာက္ပံ့ေရး အစီစဥ္အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနတာ ေတြ႔ရၿပီး ကုလသမဂၢဘက္ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အနီးကပ္လက္တဲြၿပီး ဆက္လက္ ပူးေပါင္း ညႇိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဗီြေဂ်း နမ္ဘီးယား က ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
.jpg)
RB News
30.10.2014
ကမာၻ႔ အေက်ာ္ၾကားဆုံး တကၠသုိလ္ တစ္ခု ျဖစ္သည့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ မက္ဆားခ်ဴဆက္ ျပည္နယ္၊ ကမ္းဘရစ္ခ်္ၿမဳိ႕ရွိ ဟားဗတ္ တကၠသုိလ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ညီလာခံ တစ္ရပ္ကုိ လာမည့္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၄) ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ညီလာခံကုိ ႏုိ၀င္ဘာလ (၄) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၃ နာရီမွ ညေန ၆ နာရီထိ က်င္းပမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ Harvard Global Equity Initiative မွ ဦးေဆာင္ ႀကီးမွဴး၍ က်င္းပမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
တေငြ႔ေငြ႔ ေလာင္ကၽြမ္းေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈဟု ေခါင္းစဥ္ တပ္ထားသည့္ ညီလာခံကုိ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏုိဗယ္ဆု ရရွိခဲ့သူ ဟားဗတ္ တကၠသုိလ္မွ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ Amartya Sen က ဦးေဆာင္မည္ ျဖစ္ၿပီး၊ Harvard Global Equity Initiative ၏ ညြန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာ Felicia Knaul၊ China Medical Board မွ ဥကၠဌ ေဒါက္တာ Lincoln Chen၊ ဟားဗတ္တကၠသုိလ္ HMS – Department of Global Health and Social Medicine မွ ကထိက ေဒါက္တာ ေမာင္ဇာနည္၊ Parliament of the World’s Religions ႏွင့္ Justice for All တုိ႔၏ ဥကၠဌ Mr Malik Mujahid ႏွင့္ Humanitarian Policy Group, Oversea Development Institute, UK မွ Research Fellow Ms Lilianne Fan တုိ႔က ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္မွ စ၍ ယေန႔ထိ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ား ေတြ႔ႀကဳံေနရသည့္ သတ္ျဖတ္မႈမ်ား၊ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာရ္ကာန္ ရုိဟင္ဂ်ာ အစည္းအရုံး ဥကၠဌ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ ၀ါကာအူဒင္၊ Rohingya Blogger တည္ေထာင္သူ ဦးဘစိန္၊ ေက်ာင္းဆရာမေဟာင္း ေဒၚခင္လွႏွင့္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား အသင္း ဥကၠဌ ဦးထြန္းခင္ တုိ႔က တင္ျပသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ညီလာခံ စသည္မွ ဆုံးသည္အထိ အင္တာနက္မွ တုိက္ရုိက္ ၾကည့္ရႈႏုိင္မည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ၾကည့္ရႈႏုိင္မည့္ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ လင့္ခ္ကုိ RB News တြင္ မၾကာခင္ တင္ဆက္ ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေကာင္းပါး အပ္ပါသည္။
Rohingya Eye
RB News
28.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ရြက္ညဳိေတာင္ ေက်းရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ စစ္သားမ်ားက ပြင့္ျဖဴေခ်ာင္း ေက်းရြာ (ဇုိက္မူႏၷား) သုိ႔ ဒုတိယ အႀကိမ္ ၀င္ေရာက္၍ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ ရြာသားမ်ားကုိ အၾကမ္းဖက္၍ လုယက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေအာက္တုိဘာလ (၂၄) ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၂ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ရြက္ညဳိေတာင္ ေက်းရြာ အေျခစုိက္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ အဆုိပါ ရြာတြင္ စခန္းခ်ထားသည့္ စစ္သားမ်ား ပူးေပါင္း၍ ပြင့္ျဖဴေခ်ာင္း ေက်းရြာသုိ႔ ဒုတိယ အႀကိမ္ ၀င္ေရာက္၍ ေဖာ္ရီးဒ္ခါးန္ (ဘ) ဦးဇာေဖာ္ရ္အာမတ္ (အသက္ ၁၆ ႏွစ္)၊ ေမာ္လ၀ီ အဒူရာမန္ (ဘ) ဦးေဖာ္ေဇာ္ေကာ္ရီးမ္ (အသက္ ၃၃ ႏွစ္)၊ ေအမာရာန္ (ဘ) ဦးေရာ္ရွိတ္အာမတ္ (အသက္ ၁၆ ႏွစ္) ႏွင့္ ေအကာရာမ္ (ဘ) ဦးရာဘီအုလႅာ (အသက္ ၁၄ ႏွစ္) တုိ႔ကုိ လူမဆန္စြာ အၾကမ္းဖက္ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ လက္ရွိ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ျဖစ္သူ ဦးႏူရ္ဟာရွီးမ္ (ဘ) ဦးအာဘူေရွာ္ရီးဖ္ (အသက္ ၄၂ ႏွစ္) ကုိလည္း ပါးရုိက္ခဲ့ၿပီး၊ ဦးအာဇီဇူလ္ေဟာက္ (ဘ) ဦးအာေရွာ္ဖ္ဇူမာ (အသက္ ၃၁ ႏွစ္) ကုိလည္း လူမဆန္စြာ ရုိက္ႏွက္မႈေၾကာင့္ နဖူးတြင္ ျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ားသည္ ဟာဖီးဇ္ ယူႏုစ္ (ဘ) ဦးအာႏူမ်ာ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) ၏ ၄၅၀၀၀/- က်ပ္ တန္ဖုိးရွိ ဆိတ္တစ္ေကာင္၊ ဦးႏူရ္အာမီးန္ (ဘ) ဦးဘာဆာမ်ာ (အသက္ ၄၃ ႏွစ္) ၏ ေနအိမ္ထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ စားေသာက္ဖြယ္ရာမ်ား လုယက္ ယူေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ဟာဖီးဇ္ အဒူရာမန္ (ဘ) ဦးဟူေဆာင္း (အသက္ ၄၃ ႏွစ္) ၏ စားကုန္ဆုိင္မွ ေငြက်ပ္ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ တန္ဖုိးရွိ ပစၥည္းမ်ားလည္း လုယက္ ယူေဆာင္ သြားခဲ့သည္။
ဦးႏူရူအစၥလာမ္ (ဘ) ဦးဟာဘီဒူရာမန္ (အသက္ ၃၄ ႏွစ္) ႏွင့္ ဦးေရွာ္မ္ရႈး (ဘ) ဦးဟာဘီအာေမာက္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္) တုိ႔၏ ေငြက်ပ္ ၈၀၀၀/- ေက်ာ္စီ တန္ဖုိးရွိသည့္ ၾကက္ႏွစ္ေကာင္ကုိ စစ္သားမ်ားႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ားက တုတ္ျဖင့္ ရုိက္၍ ဖမ္းဆီးေနစဥ္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးႏူရ္ဟာရွီးမ္က ယခုကဲ့သုိ႔ လုပ္ရပ္မ်ားသည္ ဥပေဒႏွင့္ မညီညြတ္ေၾကာင္း၊ ရပ္တန္႔ ေပးရန္ ေတာင္းဆုိေသာအခါ စစ္တပ္မွ အရာရွိ တစ္ဦး “မင္းနဲ႔ ဘာဆုိင္လဲ၊ ငါတုိ႔ လုပ္ခ်င္သလုိ လုပ္မယ္၊ ငါတုိ႔ လုပ္လုိ႔ရလုိ႔ လုပ္တာကြ၊ မင္းကဘာေကာင္လဲ” ဟု ႀကိမ္းေမာင္း၍ ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ ေစာ္ကားခဲ့သည္။
လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ားကဲ့သုိ႔ လုပ္ေဆာင္ ေနသည့္ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ မ်ားႏွင့္ စစ္သားမ်ားသည္ ဦးဟာလူ (ဘ) ဦးဘာဆာမ်ာ (အသက္ ၄၈ ႏွစ္) ၏ ေနအိမ္ထဲသို႔ ၀င္ေရာက္ၿပီး ေသတၱာဖ်က္၍ ေငြက်ပ္ ၃ ေသာင္း လုယက္ ယူေဆာင္ သြားခဲ့ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ စစ္စခန္းမ်ားကုိ လုံၿခဳံေရး တာ၀န္ယူ၍ နယ္ေျမ မ်ားတြင္ ခ်ထားေသာ္လည္း ၎တုိ႔၏ အၾကမ္းဖက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈ၊ လုယက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား အေနျဖင့္ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားႏွင့္ ခြဲျခား၍ မရသည့္ ပုံသ႑န္ ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆုိသည္။
Rohingya Eye
RB News
25.10.2014
ေမာင္ေတာ ။ ။ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ရြက္ညဳိေတာင္ ေက်းရြာရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ ကင္းစခန္းတြင္ စခန္းခ်ထားသည့္ စစ္ေၾကာင္း (စစ္တပ္) အဖြဲ႔သည္ ပြင့္ျဖဴေခ်ာင္း ေက်းရြာအုပ္စု အတြင္းသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ အျပစ္မဲ့ ေဒသခံ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားကုိ ရုိက္ႏွက္ ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္း ရရွိပါသည္။
ေအာက္တုိဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔ နံနက္ ၇ နာရီ အခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ပြင့္ျဖဴေခ်ာင္း ေက်းရြာ အုပ္စု (မုိက္မူႏၷာ)၊ မာဂ်ာန္ေတာ္လီရြာသုိ႔ ရြက္ညဳိေတာင္ ေက်းရြာရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းတြင္ စခန္းခ် ထားေသာ စစ္ေၾကာင္း (စစ္တပ္) အဖြဲ႔သည္ ေျမာေတာင္ ေက်းရြာမွ တဆင့္ ေရာက္ရွိလာၿပီး၊ ကြမ္းရြက္ၿခံသုိ႔ သြားေနသည့္ ဦးမာမတ္ေဆာ္ေယာဒ္ (ဘ) ဦးေဆြယာဒ္ဟူစိန္း (အသက္ ၃၈ ႏွစ္) ကုိ အေၾကာင္းမဲ့ လူမဆန္ ရုိက္ႏွက္ခဲ့ရာ ဦးေခါင္းတြင္ ျပင္းထန္စြာ ဒဏ္ရာ ရရွိသြားေၾကာင္း ေဒသခံ တစ္ဦးက RB News သုိ႔ေျပာပါသည္။
အလားတူ အဆုိပါ စစ္ေၾကာင္းသည္ လမ္းသြားေနသည့္ ဆာေလအာမတ္ (ဘ) ဦးႏူရ္အာလမ္ (အသက္ ၂၄ ႏွစ္) ကုိလည္း ေသနတ္ျဖင့္ ရုိက္ရာ၊ ေျခေထာက္တြင္ ျပင္းထန္ ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည့္ အျပင္ နားတဖက္မွလည္း ယခုအခ်ိန္ထိ ေသြးထြက္လ်က္ ရွိေနေၾကာင္း အဆုိပါ ေဒသခံက ေျပာပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ အဆုိပါရြာရွိ မာတာေလာမ္ (ဘ) ဦးႏူရ္အာလမ္ (အသက္ ၂၈ ႏွစ္) ၏ စားကုန္ဆုိင္ထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္၍ ဘီစကြတ္မုန္႔မ်ား၊ ေရသန္႔ဘူးမ်ားႏွင့္ ေဆးလိပ္ဘူးမ်ားကုိ လုိင္စင္ရ ဓါးျပမ်ား သဖြယ္ ယူေဆာင္သြားသည့္ အျပင္၊ ရြာအတြင္းမွ ၾကက္မ်ားႏွင့္ ဆိတ္မ်ားကုိလည္း ဖမ္းဆီး ယူေဆာင္ သြားသည္ဟု ဆုိသည္။
၎ရြာရွိ ေက်ာင္းသုိ႔ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ရဲမွဴးႏွင့္ စစ္ေၾကာင္း အဖြဲ႔မွ ဗုိလ္ႀကီးတုိ႔ လာေရာက္၍ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားကုိ ဆင့္ေခၚ၍ “ခင္ဗ်ားတုိ႔ရြာမွာ လူမုိက္ေတြ ရွိေနတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကုိ က်ဳပ္တုိ႔က ကၽြဲ၊ ႏြားလုိ ဆက္ဆံ ရမယ္” ဟု ရုိင္းပ်စြာ ေျပာဆုိသည့္ အျပင္ ၿခိမ္းေျခာက္စကား မ်ားလည္း ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ေအာက္တုိဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔ နံနက္ ၉း၃၀ နာရီ အခ်ိန္ကလည္း ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္း ဖား၀ပ္ေခ်ာင္း ေက်းရြာသုိ႔ စစ္ေၾကာင္း အဖြဲ႔ ၀င္ေရာက္လာစဥ္ အေၾကာင္းမဲ့ ဖမ္းဆီး ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ခံ ရမည္ကုိ စုိးရိမ္၍ ဆုိင္တစ္ဆုိင္တြင္ ထုိင္ေနရာမွ ထ၍ အိမ္ျပန္သူ အဒူရွကူရ္ (ဘ) ဦးအဒူမာလဲခ္ (အသက္ ၂၁ ႏွစ္) ကုိ လုိက္လံ ဖမ္းဆီးၿပီး စစ္သားမ်ားက ၀ုိင္း၀န္း ထုိးႀကိတ္ခဲ့ရာ၊ ျပင္းထန္ေသာ ဒဏ္ရာမ်ားျဖင့္ ေသြးထြက္လ်က္ ရွိေနခဲ့ေသာ္လည္း ေဆးကုခြင့္ မေပးဘဲ ရြက္ညဳိေတာင္ရွိ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စခန္းသုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားၿပီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ ထားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာပါသည္။
 |
| ရခိုင္ျပည္နယ္ ဒုခ်ီယားတန္းရြာ မီးေလာင္မႈျဖစ္စဥ္ (ဓာတ္ပံု - ျပန္ၾကားေရး ဒု၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ facebook စာမ်က္ႏွာ) |
အင္ၾကင္းႏုိင္
22.10.2014
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ မႈေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡေတြကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းေရး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကို ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဖိအားေပးဖို႔ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖဲြ႔ႀကီးက တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
ႏို၀င္ဘာလ အတြင္း ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္ေရာက္ဖို႔ ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီး အစည္းေ၀း မတိုင္ခင္ အခုလို တိုက္တြန္း လိုက္တာပါ။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို တင္ျပထားပါတယ္။
ေနာက္လမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပမယ့္ အေရွ႕အာရွနဲ႔ အာဆီယံ ထိပ္သီးစည္းေ၀းပဲြကို ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမား၊ ၾသစေၾတးလ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ တိုနီအက္ေဘာ့၊ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇိုအာေဘး၊ အင္ဒိုနီးရွားသမၼတသစ္ ဂ်ဳိကုိ ၀ီဒိုဒို၊ မေလးရွား ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ပ္ ရာဇက္ တို႔ တက္ေရာက္ဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဒီေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေရး ျမန္မာသမၼတကို တိုက္တြန္းဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း နယူးေယာက္အေျခစိုက္ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ႀကီးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
ကနဦးအစမွာပဲ ရွိေနေသးတဲ့ ျမန္မာ့အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ဖိအားေတြကို ဂ႐ုစိုက္ေနခ်ိန္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ တိုက္တြန္းခ်က္ေတြဟာ ထိေရာက္မႈရွိတယ္လို႔ အေရွ႕အာရွေရးရာတာ၀န္ခံ Brad Adam က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစကာလမွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ေထာက္ခံမႈ၊ အကူအညီေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတာေတြကို လိုေနတာပါ။ တကယ္လို႔ ဆိုးဆိုးရြားရြားေတြ ျပန္ၿပီး ျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၀ိုင္း၀န္း ဒဏ္ခတ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုအျဖစ္မ်ဳိးကို ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြက အျဖစ္မခံႏိုင္ဘူးဆိုတာ ရွင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ တိုက္တြန္းခ်က္ေတြကို ဂ႐ုတစိုက္ ေနထိုင္ေနတာပါ။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ ျမန္မာအမ်ားစုဟာ လူမ်ဳိးေရးခဲြျခားတယ္လို႔လည္း က်ေနာ္မျမင္ပါဘူး။ အဓိကအခ်က္က ဘာသာေရးပဋိပကၡ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို အစိုးရဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖို႔ လိုေနတာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးေတြ ေဟာေျပာေနတာ အထူးသျဖင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး အေျခခံတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို အစိုးရဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္းေပးတာမ်ဳိး မရွိခဲ့ဘူးလို႔ HRW က တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ေၾကညာခ်က္မွာ ေျပာထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ‘မဘသ’ လို႔ေခၚတဲ့ ၉၆၉ အဖဲြ႔ကေန လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးခဲြျခားမႈကို အေျခခံၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ အျခားရာဇ၀တ္ က်ဴးလြန္မႈေတြျဖစ္ေအာင္ အမုန္းစကားေတြနဲ႔ စည္း႐ံုးေဟာေျပာေနတာေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း HRW က ေရးသားထားတာပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ Brad Adam က -
“အေဒါ့ဟစ္တလာဦးေဆာင္တဲ့ နာဇီေတြဟာ ဂ်ဴးေတြဆီက ပစၥည္းေတြမ၀ယ္ဖို႔ တားျမစ္ခဲ့ၿပီး ဂ်ဴးေတြကို ခဲြျခားတဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ေတြ တပ္ခိုင္းခဲ့ၿပီးေနာက္ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈထိ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ဒုတိယကမၻာစစ္ကို ဦးတည္ခဲ့တာပါ။ ဒီလိုအလားတူ ျဖစ္ရပ္မ်ဳိးေတြဟာ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕မွာလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းက ကေမၻာဒီးယားမွာဆိုရင္ လူနည္းစု ဗီယက္နမ္ေတြကို ခဲြျခားၿပီး အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္တာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ လူနည္းစု ဟိႏၵဴေတြကို တိုက္ခိုက္တာမ်ဳိးေတြပါ။ ဘာသာ၊ လူမ်ဳိး မတူကဲြျပားတဲ့အေပၚမွာ အမ်ားစုက အုပ္စုလိုက္ အၾကမ္းဖက္တဲ့ ျဖစ္ရပ္မ်ဳိးေတြဟာ အစြန္းေရာက္မႈကို ဦးတည္ေစတာပါ။ ဒါေတြကို လူ႔အဖဲြ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ လက္ခံလို႔ မသင့္ပါဘူး။”
ျမန္မာ့အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္လာေစတဲ့ အမုန္းစကား ေဟာေျပာခ်က္ေတြ၊ စည္း႐ံုးလႈပ္ရွားမႈေတြကို အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူတာမ်ဳိး မရွိတာေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္တာေတြ ပိုၿပီးႀကီးထြားလာမွာကို စိုးရိမ္ေနေၾကာင္း ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႔အစည္းေတြကလည္း မၾကာေသးခင္က က်င္းပခဲ့တဲ့ အရပ္ဘက္အဖဲြ႔အစည္း ညီလာခံမွာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ၾကတာပါ။
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းကို ထိခိုက္ေစတာေတြ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အေလးထားေျဖရွင္းဖို႔ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ဖိအားေပးရလိမ့္မယ္လို႔ လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ ၀ါရွင္တန္ဒီစီကို ေခတၱခဏ ေရာက္ရွိေနတဲ့ မဇင္မာေအာင္က ေျပာပါတယ္။
“အာဆီယံအစည္းအေ၀းပြဲႀကီးေပါ့ေနာ္ ဥကၠဌအျဖစ္နဲ႔ တာ၀န္ခံၿပီးေတာ့ က်င္းပရတဲ့ အခြင့္အေရးဟာ ဘာမွမဟုတ္ဘူး။ ဒီလိုမ်ိဳးပဲ ႏုိင္ငံတကာက ေခါင္းေဆာင္ေတြလာၿပီးေတာ့ ေျပာသြားဆိုသြားၾကၿပီးေတာ့ က်မတို႔သာမန္ လူထုေတြ၊ ႏုိင္ငံသားေတြအတြက္ကေတာ့ ဒံုရင္းဒံုရင္းပဲ ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ ဒီအစည္းအေ၀းပြဲႀကီး လုပ္ရတာဟာ က်မတို႔ျပည္သူလူထုေတြ အတြက္ကေတာ့ ထူးမျခားနားပဲ။ ဘာမွမထူးဘူး။ ဒီအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ လူတန္းစားအတြက္ပဲ ခရက္ဒစ္ေတြရသြားတဲ့ ကိစၥလို႔ပဲ ေျပာစရာျဖစ္မယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ကမၻာအႏွံ႔ကေန လာၾကမယ့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံကပါလို႔ ေျပာေနတဲ့ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြကို တုိက္တြန္းခ်င္တာက ဗမာျပည္မွာျဖစ္ေနတဲ့ လက္ရွိ အခက္အခဲ၊ အက်ပ္အတည္း၊ ျပႆနာေတြကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီးေတာ့ လက္ရွိ တာ၀န္အရွိဆံုးျဖစ္တဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရကို ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ ထိေရာက္တဲ့ ျပဳမူမႈေတြ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈေတြ၊ အေရးယူမႈေတြ လုပ္ဖို႔လို႔ က်မတို႔က တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခုၾကား ဂိုဏ္းဂဏကဲြျပားမႈေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၃၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ေတြမွာလည္း မိတၳီလာ၊ လား႐ႈိး၊ မႏၱေလး ၿမိဳ႕ႀကီးေတြ အပါအ၀င္ အျခားေဒသတခ်ဳိ႕မွာလည္း ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အခုလို ျပည္တြင္းမွာ လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ ပိုၿပီး ဆိုးရြားမလာေအာင္၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူ ကိုင္တြယ္ပါလို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ကုလသမဂၢကလည္း တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ မႈေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡေတြကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းေရး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကို ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဖိအားေပးဖို႔ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖဲြ႔ႀကီးက တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
ႏို၀င္ဘာလ အတြင္း ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ တက္ေရာက္ဖို႔ ရွိတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပမယ့္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီး အစည္းေ၀း မတိုင္ခင္ အခုလို တိုက္တြန္း လိုက္တာပါ။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို တင္ျပထားပါတယ္။
ေနာက္လမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပမယ့္ အေရွ႕အာရွနဲ႔ အာဆီယံ ထိပ္သီးစည္းေ၀းပဲြကို ႏိုင္ငံတကာ ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမား၊ ၾသစေၾတးလ်၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ တိုနီအက္ေဘာ့၊ ဂ်ပန္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွင္ဇိုအာေဘး၊ အင္ဒိုနီးရွားသမၼတသစ္ ဂ်ဳိကုိ ၀ီဒိုဒို၊ မေလးရွား ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ပ္ ရာဇက္ တို႔ တက္ေရာက္ဖို႔ ရွိပါတယ္။ ဒီေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေရး ျမန္မာသမၼတကို တိုက္တြန္းဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း နယူးေယာက္အေျခစိုက္ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ႀကီးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
ကနဦးအစမွာပဲ ရွိေနေသးတဲ့ ျမန္မာ့အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ဖိအားေတြကို ဂ႐ုစိုက္ေနခ်ိန္ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ တိုက္တြန္းခ်က္ေတြဟာ ထိေရာက္မႈရွိတယ္လို႔ အေရွ႕အာရွေရးရာတာ၀န္ခံ Brad Adam က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစကာလမွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ေထာက္ခံမႈ၊ အကူအညီေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံတာေတြကို လိုေနတာပါ။ တကယ္လို႔ ဆိုးဆိုးရြားရြားေတြ ျပန္ၿပီး ျဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၀ိုင္း၀န္း ဒဏ္ခတ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုအျဖစ္မ်ဳိးကို ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြက အျဖစ္မခံႏိုင္ဘူးဆိုတာ ရွင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းရဲ႕ တိုက္တြန္းခ်က္ေတြကို ဂ႐ုတစိုက္ ေနထိုင္ေနတာပါ။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ ျမန္မာအမ်ားစုဟာ လူမ်ဳိးေရးခဲြျခားတယ္လို႔လည္း က်ေနာ္မျမင္ပါဘူး။ အဓိကအခ်က္က ဘာသာေရးပဋိပကၡ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို အစိုးရဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းဖို႔ လိုေနတာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးေတြ ေဟာေျပာေနတာ အထူးသျဖင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး အေျခခံတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို အစိုးရဘက္က ထိထိေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္းေပးတာမ်ဳိး မရွိခဲ့ဘူးလို႔ HRW က တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ေၾကညာခ်က္မွာ ေျပာထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ‘မဘသ’ လို႔ေခၚတဲ့ ၉၆၉ အဖဲြ႔ကေန လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးခဲြျခားမႈကို အေျခခံၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ အျခားရာဇ၀တ္ က်ဴးလြန္မႈေတြျဖစ္ေအာင္ အမုန္းစကားေတြနဲ႔ စည္း႐ံုးေဟာေျပာေနတာေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္းလည္း HRW က ေရးသားထားတာပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ Brad Adam က -
“အေဒါ့ဟစ္တလာဦးေဆာင္တဲ့ နာဇီေတြဟာ ဂ်ဴးေတြဆီက ပစၥည္းေတြမ၀ယ္ဖို႔ တားျမစ္ခဲ့ၿပီး ဂ်ဴးေတြကို ခဲြျခားတဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ေတြ တပ္ခိုင္းခဲ့ၿပီးေနာက္ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈထိ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ဒုတိယကမၻာစစ္ကို ဦးတည္ခဲ့တာပါ။ ဒီလိုအလားတူ ျဖစ္ရပ္မ်ဳိးေတြဟာ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕မွာလည္း ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းက ကေမၻာဒီးယားမွာဆိုရင္ လူနည္းစု ဗီယက္နမ္ေတြကို ခဲြျခားၿပီး အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္တာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ လူနည္းစု ဟိႏၵဴေတြကို တိုက္ခိုက္တာမ်ဳိးေတြပါ။ ဘာသာ၊ လူမ်ဳိး မတူကဲြျပားတဲ့အေပၚမွာ အမ်ားစုက အုပ္စုလိုက္ အၾကမ္းဖက္တဲ့ ျဖစ္ရပ္မ်ဳိးေတြဟာ အစြန္းေရာက္မႈကို ဦးတည္ေစတာပါ။ ဒါေတြကို လူ႔အဖဲြ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ လက္ခံလို႔ မသင့္ပါဘူး။”
ျမန္မာ့အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္လာေစတဲ့ အမုန္းစကား ေဟာေျပာခ်က္ေတြ၊ စည္း႐ံုးလႈပ္ရွားမႈေတြကို အစိုးရအာဏာပိုင္ေတြက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူတာမ်ဳိး မရွိတာေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္တာေတြ ပိုၿပီးႀကီးထြားလာမွာကို စိုးရိမ္ေနေၾကာင္း ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႔အစည္းေတြကလည္း မၾကာေသးခင္က က်င္းပခဲ့တဲ့ အရပ္ဘက္အဖဲြ႔အစည္း ညီလာခံမွာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ၾကတာပါ။
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းကို ထိခိုက္ေစတာေတြ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ အေလးထားေျဖရွင္းဖို႔ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ဖိအားေပးရလိမ့္မယ္လို႔ လူထုအေျချပဳ အဖဲြ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္ၿပီး လက္ရွိ ၀ါရွင္တန္ဒီစီကို ေခတၱခဏ ေရာက္ရွိေနတဲ့ မဇင္မာေအာင္က ေျပာပါတယ္။
“အာဆီယံအစည္းအေ၀းပြဲႀကီးေပါ့ေနာ္ ဥကၠဌအျဖစ္နဲ႔ တာ၀န္ခံၿပီးေတာ့ က်င္းပရတဲ့ အခြင့္အေရးဟာ ဘာမွမဟုတ္ဘူး။ ဒီလိုမ်ိဳးပဲ ႏုိင္ငံတကာက ေခါင္းေဆာင္ေတြလာၿပီးေတာ့ ေျပာသြားဆိုသြားၾကၿပီးေတာ့ က်မတို႔သာမန္ လူထုေတြ၊ ႏုိင္ငံသားေတြအတြက္ကေတာ့ ဒံုရင္းဒံုရင္းပဲ ျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ ဒီအစည္းအေ၀းပြဲႀကီး လုပ္ရတာဟာ က်မတို႔ျပည္သူလူထုေတြ အတြက္ကေတာ့ ထူးမျခားနားပဲ။ ဘာမွမထူးဘူး။ ဒီအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ လူတန္းစားအတြက္ပဲ ခရက္ဒစ္ေတြရသြားတဲ့ ကိစၥလို႔ပဲ ေျပာစရာျဖစ္မယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ကမၻာအႏွံ႔ကေန လာၾကမယ့္ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံကပါလို႔ ေျပာေနတဲ့ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ေတြကို တုိက္တြန္းခ်င္တာက ဗမာျပည္မွာျဖစ္ေနတဲ့ လက္ရွိ အခက္အခဲ၊ အက်ပ္အတည္း၊ ျပႆနာေတြကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီးေတာ့ လက္ရွိ တာ၀န္အရွိဆံုးျဖစ္တဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရကို ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ ထိေရာက္တဲ့ ျပဳမူမႈေတြ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ စီမံခန္႔ခြဲမႈေတြ၊ အေရးယူမႈေတြ လုပ္ဖို႔လို႔ က်မတို႔က တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခုၾကား ဂိုဏ္းဂဏကဲြျပားမႈေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၃၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ေတြမွာလည္း မိတၳီလာ၊ လား႐ႈိး၊ မႏၱေလး ၿမိဳ႕ႀကီးေတြ အပါအ၀င္ အျခားေဒသတခ်ဳိ႕မွာလည္း ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အခုလို ျပည္တြင္းမွာ လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ ပိုၿပီး ဆိုးရြားမလာေအာင္၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူ ကိုင္တြယ္ပါလို႔ ျမန္မာအစိုးရကို ကုလသမဂၢကလည္း တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
22.10.2014
ႏိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖဲြ႔ ICG က ဒီကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစီရင္ခံစာ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္က အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ ေတြကို ႏိုင္ငံသား စိစစ္ရာမွာ ဘဂၤါလီ အျဖစ္ အသံုးျပဳတာဟာ အက်ပ္အတည္း တခု ျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္းနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ ကာလမွာ ပုိမို ျမင့္မား လာႏိုင္ေၾကာင္းကို သံုးသပ္ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစာ အေပၚမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြရဲ႕ အျမင္ သေဘာထား ေတြကို ေမးျမန္းၿပီး ဗြီအုိေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ ကိုမိုးေဇာ္က သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အက်ပ္အတည္းေတြ၊ ပဋိပကၡေတြကို တားဆီးႏိုင္ဖုိ႔ အတြက္ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ၊ မူ၀ါဒပိုင္း ဆုိင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ ေထာက္ကူေပးေနတဲ့ နိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖဲြ႔ ICG က ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စာမ်က္ႏွာ ၄၅ မ်က္ႏွာပါ၀င္တဲ့ အစီရင္ခံစာတေစာင္ကို ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြကို ႏိုင္ငံသားစိစစ္ရာမွာ အစိုးရနဲ႔ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားေတြက “႐ိုဟင္ဂ်ာ” ဆုိတဲ့အမည္ကို လက္မခံတာနဲ႔ သူတုိ႔ေတြေခၚေ၀ၚေနတဲ့ “ဘဂၤါလီ” ဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြက လက္မခံတာဟာ အက်ပ္အတည္းတခုဆီကို ေရာက္ရိွလာႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ထားပါတယ္။
ဒီသံုးသပ္ခ်က္အေပၚ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္မွာ ပါ၀င္ခဲ့သူ၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ အႀကံေပးနဲ႔ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက အထူးအႀကံေပး ေဒၚရင္ရင္ႏြယ္က သူ႔အျမင္ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ICG က သူတုိ႔က ေျပာတယ္။ ဗမာျပည္ကိုပဲ ထံုးစံအတုိင္း အျပစ္တင္ေနတယ္။ ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အေခၚအေ၀ၚကို အသိအမွတ္ျပဳသင့္တယ္ေပါ့။ အစိုးရကလည္း အသိအမွတ္ မျပဳဘူး။ ရခုိင္ကလည္း အသိအမွတ္ မျပဳဘူးေပါ့။ ႏုိင္ငံေတာ္က အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔အညီ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ကိုပဲ လက္ခံရမယ္။ အဲ့လိုလက္မခံႏုိင္ရင္ေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ဒီျပႆနာက သြားၿပီးမတုန္း။ ၁၉၈၂ ဒီႏုိင္ငံသားဥပေဒကို လုပ္တုန္းက သူတို႔ေတြကိုခ်ည္းသက္သက္ ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္ခဲ့တာမွ မဟုတ္တာ။ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခ်င္တဲ့သူေတြ အားလံုးကို ရည္ရြယ္တာပဲ။ ဘယ္ႏုိင္ငံကမွ ဒီ citizenship ကို လာၿပီး ႏုိင္ငံျခားသားေတြ လာေျပာလို႔ ရမွာမဟုတ္ဘူး။ ဗိုလ္က်လို႔လည္းမရဘူး ကိုယ္တုိ႔ႏုိင္ငံကိုေလ။”
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေရႊေမာင္ကေတာ့ အခုလို သံုးသပ္ပါတယ္။
“ဒီေနရာမွာ အဓိက key point အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာက က်ေနာ္တုိ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိေနတဲ့ မူဆလင္အမ်ားစုေတြကို သူတုိ႔က ဘဂၤါလီလို႔ ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့မွ ဘဂၤါလီအျဖစ္ သတ္မွတ္ေရးေပါ့ေနာ္ အဲ့ဒါကို တစိုက္မတ္မတ္ လုပ္ေနတဲ့အတြက္ အဲ့ဒါေလးကေတာ့ နည္းနည္း မသင့္ေတာ္ဘူးေပါ့ေလ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ ဒီလူမ်ိဳးစုတခုရဲ႔ နာမည္က အဲဒီလူမ်ိဳးစုအုပ္စုေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ ေျပာဆုိၿပီးေတာ့မွေလ ဒါမ်ိဳးကို လုပ္ရမွာ။ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳးအျဖစ္ သတ္မွတ္မွ ေလွ်ာက္ခြင့္ရွိတယ္။ အဲ့လို ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ခ်က္ေတြဟာ ဒီ process ကို ေႏွာင့္ေႏွးေစတယ္၊ အခက္အခဲျဖစ္ေစတယ္။ ဒီလိုပဲ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနိမ့္က်ၿပီး အလြန္အမင္း ဆင္းရဲမြဲေတေနတာနဲ႔ ဘာသာလူမ်ိဳးမတူတဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္း ၂ ခုအၾကား ပဋိပကၡေတြ၊ တင္းမာမႈေတြ ရွိေနတာေတြဟာ သမိုင္းစဥ္ဆက္ အဆိပ္အေတာက္လို ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔လည္း အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒီတင္းမာမႈေတြက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္နဲ႔ ေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာ ပဋိပကၡေတြကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ၿပီး ဒီအေျခအေနေတြဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ပိုမို ျမင့္တက္လာႏိုင္တယ္လုိ႔လည္း ICG က သံုးသပ္ပါတယ္။
ေဒၚရင္ရင္ႏြယ္ကေတာ့ လက္ရိွ ရခုိင္ျပည္နယ္အစိုးရက အေျခအေနေတြကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။
“သေဘာက ဒီပါ၀င္တဲ့လူေတြအေပၚ မူတည္တာေပါ့။ ျပႆနာေတြ ပိုႀကီးထြားလာသလားဆုိတာ။ ယံုၾကည္ပါတယ္။ အခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္အုန္းတုိ႔ ကိုင္တြယ္ေနတာေတာ့ မွန္တယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲေလ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို အားေပးၿပီး ကိုင္တြယ္ေနတာ။”
ဦးေရႊေမာင္ကေတာ့ အရင္ေရြးေကာက္ပဲြေတြတုန္းက ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြဟာ မဲထည့္ခြင့္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြမွာ ပါ၀င္ခြင့္ရခဲ့ၿပီး အခုအခါမွာ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္က ႏိုင္ငံသားစိစစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ခြင့္ျပဳဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္လာတာေၾကာင့္ ICG က ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ပဋိပကၡေတြ ပိုမ်ားလာႏိုင္ေၾကာင္း သံုးသပ္တာျဖစ္မယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္။
“အရင္တုန္းကေန အျပည့္အ၀ ရလာတဲ့ အခြင့္အေရးရတဲ့ ဗမာလူမ်ိဳးစုတခုကို တျဖည္းျဖည္း တျဖည္းျဖည္း အခြင့္အေရးေတြကို ေလွ်ာ့ခ်မယ္၊ ႐ုပ္သိမ္းမယ္ အဲ့လိုဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္လိုေျပာမလဲ ၂၀၁၅ က်ေနာ္တုိ႔ ေရြးေကာက္ပြဲေရာက္တဲ့အခါက် ဒါ All Inclusive ျဖစ္တဲ့၊ Free and Fair ျဖစ္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ပါ့မလားဆုိတဲ့ သံသယေတြ၊ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေ၀ဖန္သံုးသပ္မႈေတြ၊ အမ်ားႀကီး ေပၚလာႏုိင္စရာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီဟာကိုမ်ား အေျခခံၿပီးေတာ့ ICG က သံုးသပ္ထားပံုရတယ္”
ICG ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြဟာ ဗမာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈကို တြန္းလွန္ေနရသလို တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ မူဆလင္ေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးတာကိုလည္း စုိးရိမ္ေနရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္က ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းရာမွာ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ကို ပေပ်ာက္ဖုိ႔ နည္းလမ္းရွာရမွာျဖစ္သလို မူဆလင္လူမႈအဖဲြ႔အစည္းရဲ႕ အခြင့္အေရးကိုလည္း ကာကြယ္ဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖဲြ႔ ICG က ဒီကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစီရင္ခံစာ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္က အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ ေတြကို ႏိုင္ငံသား စိစစ္ရာမွာ ဘဂၤါလီ အျဖစ္ အသံုးျပဳတာဟာ အက်ပ္အတည္း တခု ျဖစ္လာႏိုင္ေၾကာင္းနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ ကာလမွာ ပုိမို ျမင့္မား လာႏိုင္ေၾကာင္းကို သံုးသပ္ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစာ အေပၚမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရး ေဆာင္ရြက္သူေတြရဲ႕ အျမင္ သေဘာထား ေတြကို ေမးျမန္းၿပီး ဗြီအုိေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ ကိုမိုးေဇာ္က သတင္းေပးပို႔ ထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အက်ပ္အတည္းေတြ၊ ပဋိပကၡေတြကို တားဆီးႏိုင္ဖုိ႔ အတြက္ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ၊ မူ၀ါဒပိုင္း ဆုိင္ရာ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ ေထာက္ကူေပးေနတဲ့ နိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖဲြ႔ ICG က ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စာမ်က္ႏွာ ၄၅ မ်က္ႏွာပါ၀င္တဲ့ အစီရင္ခံစာတေစာင္ကို ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြကို ႏိုင္ငံသားစိစစ္ရာမွာ အစိုးရနဲ႔ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားေတြက “႐ိုဟင္ဂ်ာ” ဆုိတဲ့အမည္ကို လက္မခံတာနဲ႔ သူတုိ႔ေတြေခၚေ၀ၚေနတဲ့ “ဘဂၤါလီ” ဆုိတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြက လက္မခံတာဟာ အက်ပ္အတည္းတခုဆီကို ေရာက္ရိွလာႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ထားပါတယ္။
ဒီသံုးသပ္ခ်က္အေပၚ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္မွာ ပါ၀င္ခဲ့သူ၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ အႀကံေပးနဲ႔ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက အထူးအႀကံေပး ေဒၚရင္ရင္ႏြယ္က သူ႔အျမင္ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ICG က သူတုိ႔က ေျပာတယ္။ ဗမာျပည္ကိုပဲ ထံုးစံအတုိင္း အျပစ္တင္ေနတယ္။ ဒီ႐ိုဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အေခၚအေ၀ၚကို အသိအမွတ္ျပဳသင့္တယ္ေပါ့။ အစိုးရကလည္း အသိအမွတ္ မျပဳဘူး။ ရခုိင္ကလည္း အသိအမွတ္ မျပဳဘူးေပါ့။ ႏုိင္ငံေတာ္က အသိအမွတ္ျပဳထားတဲ့ ဥပေဒနဲ႔အညီ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ကိုပဲ လက္ခံရမယ္။ အဲ့လိုလက္မခံႏုိင္ရင္ေတာ့ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီး ဒီျပႆနာက သြားၿပီးမတုန္း။ ၁၉၈၂ ဒီႏုိင္ငံသားဥပေဒကို လုပ္တုန္းက သူတို႔ေတြကိုခ်ည္းသက္သက္ ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္ခဲ့တာမွ မဟုတ္တာ။ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ၊ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခ်င္တဲ့သူေတြ အားလံုးကို ရည္ရြယ္တာပဲ။ ဘယ္ႏုိင္ငံကမွ ဒီ citizenship ကို လာၿပီး ႏုိင္ငံျခားသားေတြ လာေျပာလို႔ ရမွာမဟုတ္ဘူး။ ဗိုလ္က်လို႔လည္းမရဘူး ကိုယ္တုိ႔ႏုိင္ငံကိုေလ။”
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေရႊေမာင္ကေတာ့ အခုလို သံုးသပ္ပါတယ္။
“ဒီေနရာမွာ အဓိက key point အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္တာက က်ေနာ္တုိ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိေနတဲ့ မူဆလင္အမ်ားစုေတြကို သူတုိ႔က ဘဂၤါလီလို႔ ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့မွ ဘဂၤါလီအျဖစ္ သတ္မွတ္ေရးေပါ့ေနာ္ အဲ့ဒါကို တစိုက္မတ္မတ္ လုပ္ေနတဲ့အတြက္ အဲ့ဒါေလးကေတာ့ နည္းနည္း မသင့္ေတာ္ဘူးေပါ့ေလ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ ဒီလူမ်ိဳးစုတခုရဲ႔ နာမည္က အဲဒီလူမ်ိဳးစုအုပ္စုေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ ေျပာဆုိၿပီးေတာ့မွေလ ဒါမ်ိဳးကို လုပ္ရမွာ။ ဘဂၤါလီလူမ်ိဳးအျဖစ္ သတ္မွတ္မွ ေလွ်ာက္ခြင့္ရွိတယ္။ အဲ့လို ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ခ်က္ေတြဟာ ဒီ process ကို ေႏွာင့္ေႏွးေစတယ္၊ အခက္အခဲျဖစ္ေစတယ္။ ဒီလိုပဲ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈနိမ့္က်ၿပီး အလြန္အမင္း ဆင္းရဲမြဲေတေနတာနဲ႔ ဘာသာလူမ်ိဳးမတူတဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္း ၂ ခုအၾကား ပဋိပကၡေတြ၊ တင္းမာမႈေတြ ရွိေနတာေတြဟာ သမိုင္းစဥ္ဆက္ အဆိပ္အေတာက္လို ျဖစ္ေနတယ္လုိ႔လည္း အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒီတင္းမာမႈေတြက ၂၀၁၂ ခုႏွစ္နဲ႔ ေနာက္ပိုင္းကာလေတြမွာ ပဋိပကၡေတြကို ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ၿပီး ဒီအေျခအေနေတြဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ပိုမို ျမင့္တက္လာႏိုင္တယ္လုိ႔လည္း ICG က သံုးသပ္ပါတယ္။
ေဒၚရင္ရင္ႏြယ္ကေတာ့ လက္ရိွ ရခုိင္ျပည္နယ္အစိုးရက အေျခအေနေတြကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။
“သေဘာက ဒီပါ၀င္တဲ့လူေတြအေပၚ မူတည္တာေပါ့။ ျပႆနာေတြ ပိုႀကီးထြားလာသလားဆုိတာ။ ယံုၾကည္ပါတယ္။ အခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္အုန္းတုိ႔ ကိုင္တြယ္ေနတာေတာ့ မွန္တယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲေလ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို အားေပးၿပီး ကိုင္တြယ္ေနတာ။”
ဦးေရႊေမာင္ကေတာ့ အရင္ေရြးေကာက္ပဲြေတြတုန္းက ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြဟာ မဲထည့္ခြင့္၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြမွာ ပါ၀င္ခြင့္ရခဲ့ၿပီး အခုအခါမွာ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္က ႏိုင္ငံသားစိစစ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ခြင့္ျပဳဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္လာတာေၾကာင့္ ICG က ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ပဋိပကၡေတြ ပိုမ်ားလာႏိုင္ေၾကာင္း သံုးသပ္တာျဖစ္မယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္။
“အရင္တုန္းကေန အျပည့္အ၀ ရလာတဲ့ အခြင့္အေရးရတဲ့ ဗမာလူမ်ိဳးစုတခုကို တျဖည္းျဖည္း တျဖည္းျဖည္း အခြင့္အေရးေတြကို ေလွ်ာ့ခ်မယ္၊ ႐ုပ္သိမ္းမယ္ အဲ့လိုဆုိရင္ေတာ့ ဘယ္လိုေျပာမလဲ ၂၀၁၅ က်ေနာ္တုိ႔ ေရြးေကာက္ပြဲေရာက္တဲ့အခါက် ဒါ All Inclusive ျဖစ္တဲ့၊ Free and Fair ျဖစ္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ပါ့မလားဆုိတဲ့ သံသယေတြ၊ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ေ၀ဖန္သံုးသပ္မႈေတြ၊ အမ်ားႀကီး ေပၚလာႏုိင္စရာ အေၾကာင္းရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီဟာကိုမ်ား အေျခခံၿပီးေတာ့ ICG က သံုးသပ္ထားပံုရတယ္”
ICG ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြဟာ ဗမာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈကို တြန္းလွန္ေနရသလို တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ မူဆလင္ေတြရဲ႕ လႊမ္းမိုးတာကိုလည္း စုိးရိမ္ေနရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္က ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းရာမွာ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္ကို ပေပ်ာက္ဖုိ႔ နည္းလမ္းရွာရမွာျဖစ္သလို မူဆလင္လူမႈအဖဲြ႔အစည္းရဲ႕ အခြင့္အေရးကိုလည္း ကာကြယ္ဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါတယ္။
