ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ သြားေရာက္ ခုိလႈံေနတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ ဘာေတြေတာင္းဆုိေနသလဲ
(Photo: Shafiur Rahman) |
ရုိေနဆန္းလြင္
RB News
21.1.2018
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ (၉) ရက္ေန႔ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ၉ ေသာင္းခန္႔ အေရအတြက္ ရွိသည့္ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ႏွင့္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂၅) ရက္ေန႔ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ၆ သိန္းခြဲေက်ာ္ ရွိသည့္ ေမာင္ေတာခရိုင္ႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မ်ားမွ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔ တုိ႔၏ အၾကမ္းဖက္ သတ္ျဖတ္မႈ၊ မုဒိမ္းက်င့္မႈတုိ႔မွ လြတ္ေျမာက္ရန္ အတြက္ နယ္စပ္ႏုိင္ငံျဖစ္သည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတြင္ ခုိလႈံလ်က္ရွိသည္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ အတြင္း ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာမွ ျမန္မာအစုိးရအား ဖိအားေပးလာမႈ မ်ားလာေသာေၾကာင့္ ျမန္မာအစုိးရက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစုိးရအား ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ထြက္ေျပးသြားၿပီး ခုိလႈံေနသူမ်ားကုိ ျပန္လည္ လက္ခံပါမည္ဟု ကတိျပဳ၍ ႏွစ္ႏုိင္ငံ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာကုိ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၂၃) ရက္ေန႔တြင္ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့သည္။
ကနဦးတြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ကုလသမဂၢမွ ႀကီးၾကပ္သည့္ “လုံၿခဳံသည့္ နယ္ေျမ (Safe Zone)” အပါအ၀င္ အခ်က္ (၅) ခ်က္ ကုိ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဘေဘာတူညီခ်က္ (Bilateral Agreement) အစား ႏုိင္ငံအမ်ားအျပားပါ၀င္သည့္ သေဘာတူညီခ်က္ (Multilateral Agreement) သာေျပာဆုိခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ တရုတ္ႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး လာေရာက္ လည္ပတ္ၿပီးေနာက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ၎ေတာင္းဆုိခဲ့သည္မ်ားကုိ ဆက္လက္ ေတာင္းဆုိျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ကုိ အေစာတလ်င္ လက္မွတ္ထုိးရန္ သေဘာတူခဲ့သည္ကုိ ေတြ႔ရွိရသည္။ ဤသည္ကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံသေဘာတူညီခ်က္ ျဖစ္ေျမာက္ရန္ တြန္းအားေပးခဲ့သူမွာ တရုတ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေနသည္။
ႏွစ္ႏုိင္ငံသေဘာတူညီခ်က္အရ လာမည့္ ဇန္န၀ါရီလ (၂၃) ရက္ေန႔တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတြင္ ခုိလႈံေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ စတင္လက္ခံရန္ ျမန္မာအစုိးရဘက္မွ လုိအပ္သည္မ်ားကုိ ျပင္ဆင္လ်က္ရွိသည္။ ပထမအသုတ္တြင္ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ ၅၀၀ ဦးႏွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ (ရုိဟင္ဂ်ာ) ၇၀၀ ဦးေက်ာ္ လက္ခံမည္ဟု ျမန္မာအစုိးရက ေၾကညာထားသည္။ အဆုိပါ ရုိဟင္ဂ်ာ ၇၀၀ ေက်ာ္မွာ No Man’s Land ဟု ေခၚသည့္ ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ၾကားရွိ ေနရာတြင္ ခုိလႈံေနသူမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ႏုိင္ငံတကာသတင္းဌာနမ်ားတြင္ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။
မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ ႏွစ္ႏုိင္ငံသေဘာတူညီခ်က္တြင္ မိမိတုိ႔၏ သေဘာဆႏၵရွိမွသာ ျပန္ရမည္ (Voluntary) ဟု ပါရွိေသာေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတြင္ ခုိလႈံေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ အတင္းအဓမၼ ျပန္ပုိ႔ခြင့္မရွိေပ။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ခုိလႈံေနသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ မိမိတုိ႔၏ အသက္အႏၲရာယ္ကုိ ကာကြယ္ရန္ လုိအပ္ေနသူမ်ား၊ ျမန္မာစစ္တပ္ႏွင့္ နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႔တုိ႔၏ အၾကမ္းဖက္သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ ဒဏ္ရာရသူမ်ားႏွင့္ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္သည့္ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ ခံရသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ၎တုိ႔ ႀကဳံေတြ႔ခဲ့ရသည့္ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကုိ ေမ့ေပ်ာက္၍ ရမည္ မဟုတ္ေပ။ ၎တုိ႔ အားလုံးသည္ မိမိတုိ႔၏ ဌာေနျဖစ္သည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ျပန္သြားၿပီးေနာက္ ေနာက္ထပ္တစ္ႀကိမ္မက ယခင္ကဲ့သုိ႔ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈမ်ားႏွင့္ ႀကဳံေတြ႔ရမည္ကုိ အလြန္စုိးရိမ္လ်က္ ရွိေနၾကသည္။
၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွ စ၍ ေလးႀကိမ္ေျမာက္ အစုလုိက္အၿပဳံလုိက္ သြားေရာက္ခုိလႈံရျခင္း ျဖစ္ၿပီး၊ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္ေနသည္ဟု ပညာရွင္မ်ား၊ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက ေျပာဆုိလာသည့္ အေျခအေန ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းကုိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား သတ္ကြင္းဟု ႏုိင္ငံတကာက ေခၚဆုိလာသည္။ ဤေနရာသုိ႔ ျပန္သြားရန္ အာမခံခ်က္မ်ား လုိအပ္ေနသည္ကုိ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈ ေပါင္းစုံ ခံစားခဲ့ရသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက သိရွိနားလည္ သေဘာေပါက္ၾကသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ပတ္ခန္႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတြင္ ခုိလႈံေနၾကသည့္ ရုိဟင္ဂ်ာ ႏွစ္ေသာင္းေက်ာ္ လက္မွတ္ေရးထုိး၍ ၎တုိ႔အား လုံၿခဳံစြာႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိစြာ ျပန္ႏုိင္မွသာ ျပန္ပုိ႔ရန္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ထံ စာေရးသား၍ ေတာင္းဆုိခဲ့သည္။
အဆုိပါ ေတာင္းဆုိခ်က္စာတြင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ မတုိင္မီ ျမန္မာအာဏာပုိင္မ်ား၏ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ မ်ဳိးစုံေၾကာင့္ ထြက္ေျပးခဲ့ရသူမ်ား၊ ၁၉၉၁-၉၂ ခုႏွစ္ လူမ်ဳိးစုအလုိက္ ရွင္းလင္းမႈေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံတြင္ က်န္ရစ္ေနသူမ်ားကုိပါ ျပန္ခြင့္ရေရး အတြက္ လုပ္ေဆာင္ရန္ ေရးသားခဲ့သည္။
ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ားတြင္ --
- ၎တုိ႔အား ျပန္မပုိ႔မီ စစ္ေတြၿမဳိ႕တြင္ ၅ ႏွစ္ခြဲေက်ာ္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ပိတ္ေလွာင္ခံထားရသူမ်ားကုိ နဂုိမူလေနရပ္တြင္ ျပန္လည္ ေနထုိင္ခြင့္ျပဳရန္
- ၎တုိ႔အား ျပန္မပုိ႔မီ စစ္ေတြၿမဳိ႕တြင္ ဒုကၡသည္ဘ၀သုိ႔ ေရာက္သြားသူမ်ားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးအမည္ပါ ႏုိင္ငံသားကဒ္ျပားမ်ား ထုတ္ေပးရန္
- ၎တုိ႔အား မပုိ႔ေဆာင္မီ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ ကုလသမဂၢ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတပ္မ်ား ထားရွိေပးရန္
- ကုလသမဂၢ ႀကီးၾကပ္သည့္ “လုံၿခဳံသည့္ နယ္ေျမ” သတ္မွတ္ေပးရန္
- ႏွစ္ႏုိင္ငံ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာကုိ ေျပာင္းလဲ၍ ကုလသမဂၢ၊ အုိအုိင္စီ၊ ဥေရာပသမဂၢ၊ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပါ၀င္ လက္မွတ္ေရးထုိးရန္
- ၎တုိ႔အား ျပန္ပုိ႔ၿပီးေနာက္ ရာဇ၀တ္မႈတစ္စုံတစ္ရာႏွင့္ ပတ္သက္ေနသည္ဟု စြပ္စြဲျခင္း မျပဳရန္
- ၎တုိ႔ ဆုံးရႈံးသြားသည္မ်ားကုိ ျမန္မာအစုိးရက ေလ်ာ္ေၾကးေပးရန္
- ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရး အျပည့္အ၀ေပးၿပီး၊ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္၊ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ခြင့္ကုိ တားျမစ္ျခင္း မျပဳရန္
- မည္သူမဆုိ ျမန္မာျပည္ဖြားဟု သက္ေသျပႏုိင္လွ်င္ လက္ခံရန္
- ျမန္မာအာဏာပုိင္မ်ားက ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ လယ္ေျမမ်ား၊ ေျမယာမ်ား သိမ္းဆည္းျခင္းကုိ ရပ္တန္႔ရန္ႏွင့္ ယခင္က သိမ္းဆည္းထားသည္မ်ား အတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးရန္
- မိမိတုိ႔၏ နဂုိမူလ ေနရပ္ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ေနထုိင္ခြင့္ျပဳရန္ -- စသည္တုိ႔ ပါ၀င္သည္။
ျမန္မာအစုိးရက ျပန္လာမည့္သူမ်ားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွစ၍ လုံး၀မယူႏုိင္ဟု ျငင္းဆန္ထားသည့္ NVC မ်ား ထုတ္ေပး၍ ယာယီအမည္ခံ အက်ဥ္းစခန္းမ်ားတြင္ ထားရွိရန္ စီစဥ္ထားသည္ကုိ ေတြ႔ရွိရသည္။
ျမန္မာအစုိးရ စီစဥ္ထားသည္ႏွင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေတာင္းဆုိေနသည္မ်ားမွာ မုိးႏွင့္ေျမလုိကြာျခားေနသည္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္လည္း အာမခံခ်က္ တစ္စုံတစ္ရာ မရရွိဘဲ ျပန္လာမည္ မဟုတ္သည္မွာ ေသခ်ာသည္။ ျမန္မာအစုိးရႏွင့္ စစ္တပ္ကလည္း အမွန္တကယ္ ျပန္ေခၚခ်င္စိတ္ မရွိေသာေၾကာင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား NVC ေပး၍ အက်ဥ္းစခန္းမ်ားတြင္ ထားရွိရန္ စီစဥ္ေနျခင္း ျဖစ္ေပသည္။
ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရတုိ႔ အားၿပဳိင္မည့္ အေျခအေနတစ္ခု လာမည့္ ႏွစ္ရက္တြင္ စတင္ေတာ့မည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ ကုလသမဂၢတုိ႔က အာမခံခ်က္ မရွိသည့္ေနရာသုိ႔ မျပန္ရန္ တုိက္တြန္းေနသည့္ အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ၏ ဖိအားမ်ား ေရာက္လာႏုိင္ဖြယ္ ရွိေသာေၾကာင့္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတုိ႔၏ ေတာင္းဆုိခ်က္မ်ား မျပည့္၀မခ်င္း မျပန္ၾကရန္ တုိက္တြန္းအပ္ပါသည္။