ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ကင္တားနား ၏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ
Tomás Ojea Quintana အား ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သတင္းစာရႇင္းလင္းပြဲ၌ ေတြ႔ရစဥ္ |
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
4.8.2012
''၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ဥပေဒအား ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္ ကြင္တားနား တိုက္တြန္း''
ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္အား ျငင္းပယ္ျခင္းအပါအ၀င္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားရွိေနေသာ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ဥပေဒအား ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္ ကုလ၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာကြင္တားနားက တိုက္တြန္းေျပာဆိုလိုက္သည္။
၄င္း၏ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္အတြင္းရခိုင္ျပည္နယ္သို႔သြားေရာက္ၿပီး ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးမ်ားကို သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး၊
ယေန႔ညေန ၆ နာရီခြဲတြင္ မဂၤလာဒံုေလဆိပ္တြင္ ျပည္တြင္းျပည္ပသတင္းမီဒီယာမ်ားအား ရွင္းလင္းပြဲတြင္ အထက္ပါအတိုင္းေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ကုလ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာကြင္တားနားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္အတြင္းသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္အစိုးရအဖြဲ႕၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊
၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား၊ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ေတြ႕ဆံုခဲ့သလို၊ အင္းစိန္အက်ဥ္းေထာင္ႏွင့္ ကခ်င္ေဒသသို႔လည္း သြားေရာက္ခဲ့သည္။
____________________________________________________________
ရခိုင္အေရး စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္မ်ားႏႇင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လြတ္လပ္ၿပီး ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရသည့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလႇယ္ Tomás Ojea Quintana ေျပာၾကား
ရခိုင္အေရး စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္မ်ားႏႇင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လြတ္လပ္ၿပီး ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရသည့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလႇယ္ Tomás Ojea Quintana က ၾသဂုတ္လ ၄ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Tomás Ojea Quintana က ျမန္မာႏိုင္ငံမႇ ျပန္လည္မထြက္ခြာမီ ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သတင္းစာရႇင္းလင္းပြဲ၌ အထက္ပါအတိုင္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
''ရခုိင္ျပည္နယ္မႇာရႇိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဟာ စုိးရိမ္စရာပါ။ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ အဓိက႐ုဏ္းေတြေၾကာင့္ ေနအိမ္ေတြ၊ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း လုပ္ငန္းေတြ ဆုံး႐ႈံးခဲ့ရတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ ႀကီးႀကီးမားမား ဆုံး႐ႈံးမႈေတြကုိ မ်က္ျမင္ကုိယ္ေတြ႔ ေတြ႔ရႇိခဲ့ရပါတယ္။ တရားဥပေဒ စုိးမုိးေရး ျပန္လည္ေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမႇာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရႇိခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ကြၽန္ေတာ္ရရႇိခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လည္း စုိးရိမ္မိပါတယ္။ ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြထဲမႇာ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ေနရာေတြမႇာ ႏႇိပ္စက္ျခင္း၊ ထင္ရာ ဖမ္းဆီးျခင္းႏႇင့္ ထိန္သိမ္းျခင္း၊ သတ္ ျခင္းမ်ား၊ လုံျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ႕ အင္အားအလြန္အကြၽံသုံးျခင္းေတြ စတဲ့အခ်က္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္''ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလႇယ္ Tomás Ojea Quintana က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
''ကြၽန္ေတာ္အေနနဲ႔ ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သတ္လုိ႔ အခ်ိန္မီ စစ္ေဆးႏုိင္ျခင္းမရႇိတဲ့အတြက္ ဒါေတြနဲ႔ပတ္သတ္လုိ႔ အရမ္းစုိးရိမ္မိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္မႇာ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္ခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ယုံမႇား သံသယမရႇိေအာင္ ရႇင္းရႇင္းလင္းလင္း ျပသႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ တာ၀န္ယူမႈကုိေသခ်ာမႈ ရႇိေစဖုိ႔အတြက္ အေရးႀကီးလာပါတယ္။ ျပန္လည္စည္းလုံးညီညြတ္ဖုိ႔ဆုိတာမႇာလည္း ဒါေတြမရႇိဘဲနဲ႔ ျဖစ္လာႏုိင္စရာအေၾကာင္း မရႇိပါဘူး။ ပုံႀကီးခ်ဲ႕ျခင္းနဲ႔ ထင္ေယာင္ထင္မႇားျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္းေတြဟာ လူအဖြဲ႔အစည္းႏႇစ္ခုၾကား တင္းမာမႈႏႇင့္ မယုံၾကည္မႈေတြကုိ ပုိမုိလႈံေဆာ္ေပးရာ ေရာက္မႇာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရးႀကီး ကိစၥရပ္အေနနဲ႔ လူအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ရႇိေနတယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို လြတ္လပ္ၿပီး ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ စုံစမ္းေလ့လာမႈ ျပဳလုပ္ဖို႔ တျခားသူေတြ ေတာင္းဆုိမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကြၽန္ေတာ္လည္း ပါ၀င္ေတာင္းဆုိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ရႇိရင္ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ကူညီႏုိင္တယ္ဆုိတာကုိလည္း ေျပာၾကားလုိပါတယ္''ဟု ၎က ဆက္လက္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ထို့ျပင္ Tomás Ojea Quintana က ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္အတြင္း အင္းစိန္အက်ဥ္းေထာင္ႏႇင့္ ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္ ရခုိင္ျဖစ္စဥ္မ်ားႏႇင့္ စပ္လ်ဥ္းၿပီး ထိန္းသိမ္းခံထားရသည့္ ကုလသမဂၢ၀န္ထမ္း ေျခာက္ဦးအား ေတြ႔ဆုံေမး ျမန္းခဲ့ေၾကာင္း၊ မိမိ၏ ေတြ႔ဆုံေမး ျမန္းမႈမ်ားကုိ အေျခခံၿပီး ေျပာရမည္ဆုိပါက ထိန္းသိမ္းထားစဥ္အတြင္း ၎တုိ႔အား ျပဳမႈဆက္ဆံမႈမ်ားႏႇင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အထူးစုိးရိမ္ပါေၾကာင္း၊ ၎တုိ႔အေပၚ စြပ္စြဲထားမႈမ်ားသည္ အေျခအျမစ္မရႇိဟု မိမိ႐ႈျမင္ပါေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎တုိ႔အား ခ်က္ခ်င္းလႊတ္ေပးရန္ႏႇင့္ ၎တုိ႔၏ အမႈမ်ားအား ျပန္လည္သုံးသပ္ရန္ ေတာင္းဆုိပါေၾကာင္းႏႇင့္ က်န္ရႇိေနသည့္ ယုံၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူမ်ားအား မဆုိင္းမတြ သုိ႔မဟုတ္ ျခြင္းခ်က္မရႇိ လႊတ္ေပးရန္ ထပ္ေလာင္း ေတာင္းဆုိပါေၾကာင္း၊ အဆုိပါ လုိအပ္သည့္ေျခလႇမ္း မလႇမ္းဘဲႏႇင့္ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ စည္းလုံးညီညြတ္ေရးႏႇင့္ ဒီမုိကရက္တစ္ အကူးအေျပာင္းသည္ ေရႇ႕သုိ႔ သြားႏုိင္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းအေနျဖင့္ အဆုိပါအေရးကိစၥတြင္ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္လုိပါေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
မိမိအေနျဖင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ အသုိင္းအ၀ုိင္းေပၚ စနစ္တက် ခြဲျခားဆက္ ဆံမႈမ်ားႏႇင့္စပ္လ်ဥ္း၍ စုိးရိမ္မႈမ်ားကုိ စဥ္ဆက္မျပတ္ ေျပာၾကားခဲ့ပါေၾကာင္း၊ အဆုိပါစုိးရိမ္မႈမ်ားတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား တရား၀င္အေျခအေန သုိ႔မဟုတ္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကုိ ျငင္းပယ္ျခင္း၊ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ကုိ ကန္႔သတ္ျခင္း၊ အိမ္ေထာင္ျပဳျခင္းအား ကန္႔သတ္ျခင္းႏႇင့္ အျခားခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ မူ၀ါဒမ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ ၁၉၈၂ ခုႏႇစ္ ႏုိင္ငံသား ဥပေဒကုိ ျပန္လည္သုံးသပ္မႈမ်ား အပါအ၀င္ အဆုိပါ ကိစၥရပ္မ်ားကုိ ေျဖရႇင္းရန္ စီမံေဆာင္ရြက္သြားလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း Tomás Ojea Quintana က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
႐ုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ႏုိင္ငံမဲ့ျဖစ္မႈအတြက္ ၾကာရႇည္ခံမည့္ ေျဖရႇင္းနည္းမ်ား ရရႇိေရးအတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းတြင္လည္း အခန္းက႑တစ္ရပ္ ရႇိပါေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားႏႇင့္ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ အဆုိပါႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ အသိအမႇတ္ျပဳခံရသည္ျဖစ္ေစ၊ မခံရသည္ျဖစ္ေစ ၎တုိ႔ နယ္နိမိတ္မ်ားအတြင္းရႇိ လူအားလုံး၏ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ကာကြယ္ရန္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ဥပေဒအရ ၎တုိ႔တြင္ တာ၀န္ရႇိေၾကာင္းကုိ အသိအမႇတ္ ျပဳရန္လုိေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏႇင့္ ျပည္သူ႔အင္အား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦးခင္ရီက ''ၿဗိတိသွ် အစိုးရ ျပန္တမ္းမႇာေရာ ၁၉၇၃ ခုႏႇစ္က ေကာက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္စာရင္း၊ ၁၉၈၃ ခုႏႇစ္က ေကာက္ခဲ့တဲ့ သန္းေခါင္ စာရင္းေတြမႇာေရာ ဘယ္တုန္းကမႇ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတာ မရႇိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာသည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔လူမ်ဳိးထဲမႇာ ပါ၀င္တဲ့လူမ်ဳိးမဟုတ္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမႇာ မရႇိပါဘူး''ဟု မီဒီယာမ်ားသုိ႔ ေျပာၾကားထားသည္။
အလားတူ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ရႇိေနသည္ဆုိသည့္ စြပ္စြဲေျပာဆုိမႈမ်ားကုိ ဆက္လက္ရရႇိေနပါေၾကာင္း၊ အဆုိပါ စြပ္စြဲေျပာဆုိမႈမ်ားတြင္ အရပ္သားမ်ားအား တုိက္ခုိက္ျခင္း၊ ႏႇိပ္စက္ျခင္း၊ ထုိ႔ျပင္ ေျမျမႇဳပ္မုိင္း အသုံးျပဳျခင္း၊ ကေလးစစ္သားမ်ား စု ေဆာင္းျခင္း၊ အဓမၼ လုပ္အားေပး ေစခုိင္းမႈမ်ားရႇိေနျခင္း၊ ေပၚတာဆြဲျခင္းမ်ားကုိ ႏႇစ္ဖက္စလုံးမႇ ျပဳလုပ္ေနသည့္ဆုိသည့္ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားကို ရရႇိပါေၾကာင္း၊ ထုိ႔ေၾကာင့္ အဆုိပါစြပ္စြဲခ်က္မ်ားကုိ ဦးစားေပးအေနျဖင့္ ေျဖရႇင္းေရးမႇာ အေရးႀကီးသည္ဟု ထပ္ေလာင္း ေျပာၾကားလုိပါေၾကာင္း၊ အစုိးရႏႇင့္ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔အားလုံးအေနျဖင့္ လက္နက္ကုိင္ပဋိပကၡအတြင္း အရပ္သားမ်ားအား ကာကြယ္ေရးကုိ ေသခ်ာေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း Tomás Ojea Quintana က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကုလသမဂၢႏႇင့္ အုိင္အန္ဂ်ီအုိမ်ား အေပၚထားရႇိသည့္ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားႏႇင့္ ပတ္သတ္၍လည္း စုိးရိမ္မိပါေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီမ်ားကုိ ခြဲျခားမႈမရႇိဘဲ တစ္ေျပးညီ ေဆာင္ရြက္ရမည္ဆုိသည့္မူမ်ားအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းမရႇိဟု ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာၾကားတြင္ ရႇိေနသည့္ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ မိမိအေနျဖင့္ အဆုိပါထင္ျမင္ယူဆခ်က္မ်ားကုိ ေျဖရႇင္းႏုိင္ရန္အတြက္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား အစုိးရအာဏာပုိင္မ်ားႏႇင့္ ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ တုိက္တြန္းေျပာၾကားလုိေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဓိက႐ုဏ္းမ်ားေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအား ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးႏႇင့္ ရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေရရႇည္မဟာဗ်ဴဟာကုိ စီမံေဆာင္ရြက္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ ထုိကဲ့သုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လူအဖြဲ႔အစည္းႏႇစ္ခုလုံးကုိ ခြဲျခားမႈမရႇိဘဲ စုေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကုိ အ ေျခခံရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆုိပါမဟာဗ်ဴဟာသည္ အဓိက႐ုဏ္းျဖစ္ရသည့္ အဓိကအေၾကာင္းတရားမ်ားကုိ ေျဖရႇင္းသင့္ေၾကာင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ရႇိ လူအဖြဲ႔အစည္းမ်ားၾကားတြင္ တည္ရႇိေနသည့္ အျမစ္တြယ္ေနေသာ ရန္လုိမုန္းတီးမႈႏႇင့္ မယုံၾကည္မႈမ်ားအတြက္ အလြန္စုိးရိမ္ပါေၾကာင္း၊ အစုိးရအေနျဖင့္ ရဲရင့္သည့္ေျခလမ္းမ်ားကို မေလွ်ာက္လႇမ္းပါက အေျခအေန ပုိမုိဆုိးရြားလာမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
၎၏ ခရီးစဥ္အတြင္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ား၊ ျပည္ေထာင္စု တရားသူႀကီးခ်ဳပ္၊ ျပည္ေထာင္စု ေရႇ႕ေနခ်ဳပ္၊ လႊတ္ေတာ္ေရးရာ ေကာ္မတီအဖြဲ႔၀င္မ်ား၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား လူအခြင့္အေရးေကာ္မရႇင္၊ ၈၈မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔၊ အျခားအရပ္ဘက္ လူအဖြဲ႔အစည္း ကုိယ္ စားလႇယ္မ်ားႏႇင့္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏႇင့္လည္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားကုိ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
၎သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားႏႇင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ တိုးတက္မႈမ်ားကို ေလ့လာအကဲခတ္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ ဇူလိုင္လ ၂၉ ရက္ေန႔မႇ ၾသဂုတ္လ ၄ ရက္ေန႔အထိ လာေရာက္ျခင္းျဖစ္သည္။
Tomás Ojea Quintana သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၂၀၀၈ ခုႏႇစ္ ၾသဂုတ္လက ပထမဆုံး လာေရာက္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလႇယ္အျဖစ္ ၂၀၀၈ ခုႏႇစ္ ေမလမႇစ၍ စတင္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။
၎သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ လာေရာက္ခဲ့ၿပီး၊ ၿပီးခဲ့သည့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလကလည္း လာေရာက္ခဲ့ကာ ယခုခရီးစဥ္သည္ ေျခာက္ႀကိမ္ေျမာက္ခရီးစဥ္ ျဖစ္သည္။
*************************************************************************
ရခိုင္ပဋိပကၡ သီးျခားလြတ္လပ္စြာ စံုစမ္းေရး ကင္တားနားေတာင္းဆို
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အဓိက႐ုဏ္းေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေနတယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႔ကေန စံုစမ္းစစ္ေဆး ေပးႏိုင္ေရး ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္အုိေဟးကင္တားနား (Tomas Ojea Qintana) က ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန အရပ္ရပ္ကို အကဲခတ္ ဆန္းစစ္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို တပတ္ၾကာခရီး ေရာက္ရွိေနခ်ိန္မွာ မစၥတာ ကင္တားနားက အခုလို ပန္ၾကားလိုက္တာပါ။ ဒီအေၾကာင္းကို ေဒၚခင္စိုး၀င္းက တင္ျပထားပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳးေရး ဆူပူမႈေတြ တည္ၿငိမ္ေရး အတြက္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြက အဆမတန္ အင္အားသံုးခဲ့တာေတြ အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း မစၥတာ ကင္တားနားက သူ႔ရဲ႕ ၆ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္ အဆံုးသတ္တဲ့ေန႔ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာဆိုသြားတာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္က လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို စုံစမ္းစစ္ေဆးတာေတြ ခ်က္ခ်င္း မလုပ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ အမွန္အတိုင္း မဟုတ္ဘဲ တဘက္နဲ႔တဘက္ ခ်ဲ႕ကား စြပ္စြဲေျပာဆုိတာေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ အလားအလာ မေကာင္းဘဲ ယံုၾကည္မႈ ကင္းမဲ့ႏိုင္သလို တင္းမာမႈေတြလည္း တိုးလာႏုိင္တယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာသြားပါတယ္။
“လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို သီးျခား လြတ္လပ္ၿပီး ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ အဖြဲ႔ ဖြဲ႔ၿပီး အျမန္ဆံုး စံုစမ္းစစ္ေဆးေပးဖို႔ တျခား အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေတာင္းဆိုေနသလိုပဲ က်ေနာ္ကလည္း ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အေထာက္အကူ ေပးႏုိင္ပါတယ္။”
မစၥတာ ကင္တားနား ဟာ ဒီခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးတင္မကဘဲ က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ေပးေရးကိုလည္း တိုက္တြန္းခဲ့သလို ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြ ေရွ႕႐ႈတဲ့ေနရာမွာ လူ႔အခြင့္အေရး တိုးတက္ဖုိ႔က အခရာက်တဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း ေျပာသြားပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိန္ေခၚေနတဲ့ ျပႆနာေတြ ဆက္ၿပီး ရွိေနေသးပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ကုိင္တြယ္ဖို႔ လိုတယ္ ဆိုတာကို ရခိုင္ျပည္နယ္က ျပႆနာေတြက သ႐ုပ္ေဖာ္ ျပသလိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။”
မစၥတာ ကင္တားနားက ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ စားနပ္ရိကၡာ၊ ေရနဲ႔ မိလႅာ တကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး စတာေတြအေပၚမွာလည္း စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း အခုလို ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
“အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ အိုးအိမ္ ဆံုး႐ံႈးရသူေတြနဲ႔ အေျခအေနမဲ့ရသူေတြရဲ႕ ဒုကၡေတြကို က်ေနာ္ ကိုယ္တိုင္ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ ဒုကၡေရာက္ေနၾကရတဲ့ ႏွစ္ဘက္စလံုးက လူထုကို စာနာေၾကာင္း အေလးအနက္ ေျပာၾကားလိုပါတယ္။”
ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကို လစ္လ်ဴ႐ႈမထားဖို႔လည္း အခုလို ပန္ၾကားပါတယ္။
“ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒအရ မိမိရဲ႕ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ေစ၊ ႏုိင္ငံျခားသားျဖစ္ေစ ကိုယ့္ရဲ႕ ပိုင္နက္ထဲမွာရွိတဲ့သူ အားလံုးရဲ႕ အခြင့္အေရးကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ၀တၱရား ရွိတယ္ဆိုတာကို ျမန္မာ့ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံေတြတင္မကဘဲ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြကပါ အသိအမွတ္ျပဳ လိုက္နာၾကဖို႔ က်ေနာ္ တိုက္တြန္းပါတယ္။”
မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ဒီခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ အပါအ၀င္ အစိုးရ၀န္ႀကီးအဖြဲ႔ရဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲကိုလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုလည္း ေတြ႔ဆံုၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးနဲ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန အရပ္ရပ္ကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါေသးတယ္။
မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ေသာၾကာေန႔က ေနျပည္ေတာ္ကို သြားေရာက္ၿပီး အစိုးရ ၀န္ႀကီးေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ ေရးရာ အဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး မေန႔က စေနေန႔ကေတာ့ ရန္ကုန္က မထြက္ခြာခင္မွာ ႏုိင္ငံတကာ ေလဆိပ္မွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့တာပါ။ မစၥတာ ကင္တားနား အေနနဲ႔ ဒီခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန အရပ္ရပ္အေပၚ အကဲခတ္ စမ္းစစ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရွ႕လမွာက်င္းပမယ့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကို တင္သြင္းဖို႔ ရွိပါတယ္။