လူနည္းစု အခြင့္အေရး ကာကြယ္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရ ပ်က္ကြက္သလား

ကိုေအာင္လြင္ဦး

ဗြီအုိေအ ျမန္မာပုိင္း

21.08.2013 

ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ ေသြးထြက္ သံယုိ ပဋိပကၡ ေတြအတြင္း လူနည္းစု မူဆလင္ ေတြကုိ အကာအ ကြယ္ ေပးဖုိ႔ အစုိးရက ပ်က္ကြက္ ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း လူ႔အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွားမႈ အဖဲြ႔ ျဖစ္တဲ့ Physicians for Human Rights ရဲ႕ အစီရင္ ခံစာ သစ္က ေဖာ္ျပလုိက္ ပါတယ္။

အစုိးရက အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ မျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္း ေနတယ္လုိ႔ ေျပာေပ မဲ့လည္း လက္ေတြ႔ အစီအ မံ ေတြမွာေတာ့ အားနည္း ေနဆဲ ျဖစ္တယ္ လုိ႔လည္း အေမရိကန္ အေျခစုိက္ လူ႔အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွားမႈ အဖဲြ႔က ေျပာဆုိ ခဲ့တာပါ။ အျပည့္အစုံ ကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပထား ပါတယ္။

လူေပါင္း ရာဂဏန္း အထိ ေသဆုံးၿပီး သိန္းနဲ႔ခ်ီ အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ ၿဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ရခုိင္ၿပည္နယ္ အပါ အ၀င္ ျမန္ မာ ႏုိင္ငံအႏွ႔ံက ပဋိပကၡ ေတြမွာ လူနည္းစု ျဖစ္တဲ့ မူဆလင္ေတြ အေပၚ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ မႈေတြ က်ဴး လြန္ ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း လူ႔အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွားသူ သမားေတာ္မ်ား အဖဲြ႔ (Physicians for Human Rights) ရဲ႕ အစီရင္ ခံစာ သစ္က ေဖာ္ျပ လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာ ႏုိင္ငံ တြင္းက ထပ္တလဲလဲ မူဆလင္ ဆန္႔က်င္တဲ့ လုပ္ရပ္ ေတြမွာ တာ၀န္ ခံမႈနဲ႔ ဟန္႔တား မႈေတြ အတြက္ ေတာင္းဆုိ ခ်က္အျဖစ္ အမည္ ေပးထားတဲ့ အစီရင္ ခံစာကုိ ျပဳစုသူ တဦး ျဖစ္တဲ့ Andrea Gittleman ကေတာ့ တာ၀န္ရွိ သူေတြကုိ အေရး မယူ တာက ျပႆနာ ေတြကုိ ႀကီးထြား ေစခဲ့ တာ လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ 

“အၾကမ္းဖက္ မႈေတြဟာ ႏုိင္ငံ အႏွံ႔  ပ်ံ႕ႏွံ႔ ခဲ့တာ ကုိလည္း က်မတုိ႔ ေတြ႔ခဲ့ ရပါတယ္။ ဒါဟာလည္း အျပစ္ က်ဴးလြန္သူ ေတြကုိ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္း သာခြင့္ ေပးထားတဲ့ အေလ့ အထေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာလုိ႔ က်မ တုိ႔က ယုံၾကည္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အႏၱရာယ္ က်ေရာက္ ႏုိင္တဲ့ လူေတြကုိ ပုိၿပီး အကာ အကြယ္ ေပးဖုိ႔၊ ဒီလုိ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႔ ေနတာ အဆုံး သတ္ေအာင္ ထင္သာ ျမင္သာ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ က်မ တုိ႔က တုိက္တြန္း ရတာပါ။”

အနီး အနားမွာ လက္နက္ကုိင္ လုံၿခံဳေရး အာဏာပုိင္ ေတြရွိ လ်က္နဲ႔ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ ျဖစ္ပြား ခဲ့တာေတြ၊ တခ်ဳိ႕ ကိစၥ ေတြမွာ အၾကမ္း ဖက္မႈ က်ဴးလြန္ သူေတြကုိ အားေပးတာ မ်ဳိးေတြ ေတြ႔ခဲ့ ရတာ ဟာလည္း တုန္လႈပ္ စရာလုိ႔ သူက ေျပာပါတယ္။

မႏၱေလးတုိင္း မိတၳီလာၿမိဳ႕ အပါ အ၀င္ ေသြးထြက္ သံယုိ ပဋိပကၡ ေတြမွာ တာ၀န္ရွိသူ ေတြအျဖစ္ မၾကာေသး ခင္လေတြ အတြင္း အာဏာပုိင္ ေတြက တရား ႐ုံးတင္ စစ္ေဆးၿပီး အေရးယူ ေနတဲ့ လုပ္ ရပ္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွားသူ သမားေတာ္မ်ား အဖဲြ႔က ႀကိဳဆုိ ေပမဲ့လည္း က်ဴးလြန္ သူေတြကုိ တိတိ က်က် စုံစမ္း ေဖာ္ထုတ္ တာမ်ဳိး ျဖစ္ဖုိ႔႔လည္း လုိတယ္လုိ႔ သူက သတိေပး ခဲ့တာပါ။

“ျမန္မာ အစုိးရ အေနနဲ႔ မဆုိ သေလာက္ လူတခ်ဳိ႕ကုိ ႀကံဳသလုိ ဖမ္းဆီးၿပီး ျပႆနာကုိ အေလး အနက္ထား ကုိင္တြယ္ ေနတယ္၊ အေျခ အေန အားလုံးကုိ ထိန္းသိမ္း ႏုိင္တယ္ ဆုိၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္း အ၀ုိင္းနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး စုံစမ္း စစ္ေဆးသူ ေတြကုိ ျပ႐ုံ သက္သက္ မျဖစ္ ဖုိ႔လည္း လုိပါတယ္။ တိတိ က် က် စုံစမ္း စစ္ေဆး မႈေတြနဲ႔ အျပစ္ က်ဴးလြန္သူ အားလုံး ကုိလည္း မွ်မွ်တတ အေရး ယူ ႏုိင္ေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ တာမ်ဳိး ျဖစ္ေစခ်င္ ပါတယ္။ ျမန္မာ အစုိးရ အေနနဲ႔ လတ္တေလာမွာ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ တာ၀န္ခံမႈ ရွိရွိ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ တုိင္းျပည္မွာ ဘာသာေရး အရ မတူကဲြျပား မႈေတြ အေပၚ သည္းခံစိတ္ ေမြးႏုိင္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ တာေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။”

Physicians for Human Rights အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္ အေရး လႈပ္ရွားသူ ေတြကေတာ့ အထူး သျဖင့္ ျမန္မာ အစုိးရက ဘဂၤါလီေတြ အျဖစ္နဲ႔သာ လက္ခံ ထားတဲ့ မူဆလင္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ ထားတယ္လုိ႔ ျမင္ၾက ပါတယ္။ တခ်ိန္ တည္းမွာပဲ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ အမ်ားစု ျဖစ္တဲ့ ရခုိင္ လူမ်ဳိး ေတြၾကား မွာလည္း အၾကမ္းဖက္ မႈေတြ ခံစား ခဲ့ရတာ ေတြကုိ လ်စ္လ်ဴ ႐ႈခံ ရတယ္ ဆုိၿပီး ၁၀ ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္ အျဖစ္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံကုိ ေရာက္ရွိ သြားတဲ့ ကုလ သမဂၢရဲ႕ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူး ကုိယ္စားလွယ္ Thomas Ojae Quintana ရခုိင္ ျပည္နယ္ကုိ ေရာက္သြား ခ်ိန္မွာ ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပ တာေတြ လည္း ရွိခဲ့တာပါ။

Physicians for Human Rights ရဲ႕ အစီရင္ ခံစာ ျပဳစုသူ တဦး ျဖစ္တဲ့ Andrea Gittleman ကေတာ့ ဘာ သာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး အရ ကဲြလဲြမႈ ေတြရဲ႕ နက္႐ႈိင္း မႈကုိ နားလည္ ႏုိင္ေပမဲ့ ျပႆနာကုိ အၾကမ္း ဖက္ ေျဖ ရွင္း တာမ်ဳိး ကုိေတာ့ လက္မခံ ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“ရခုိင္ ၿပည္နယ္က အေျခ အေနဟာ ႐ႈပ္ေထြး တယ္လုိ႔ က်မ ယူဆ ပါတယ္။ ရခုိင္ လူမ်ဳိးေတြ ကုိယ္တုိင္ လည္း ခဲြျခား ဖိႏွိပ္ မႈေတြ ခံရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီကိစၥေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္ စရာ အေၾကာင္း လည္း မရွိပါဘူး။ က်မတုိ႔ အေနနဲ႔ လူေတြ အားလုံးကုိ သိမ္းက်ဴံး မေျပာမိဖုိ႔ သတိထား ရမွာ ျဖစ္သလုိ၊ အၾကမ္း ဖက္မႈ က်ဴးလြန္ သူေတြ ကုိပဲ ေျပာရ မွာပါ။ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ ကင္တားနား အေနနဲ႔လည္း ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြကုိ စုံစမ္း ေနတယ္ ဆုိေပမဲ့ ဒီထက္ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ အေျခ အေန ေတြကုိလည္း နားလည္ တယ္လုိ႔ က်မ ကေတာ့ ယုံၾကည္ ပါတယ္။”

လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္အတြင္း ျဖစ္ပြား ခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ Physicians for Human Rights ရဲ႕ အစီရင္ ခံစာ ကုိေတာ့ လူေပါင္း ၇၀ ေက်ာ္ကုိ ေမးျမန္း ျပဳစု ထားတာပါ။ ရခုိင္ ျပည္နယ္၊ မႏၱေလး တုိင္းနဲ႔ ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတြက ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြား ခဲ့ရာ ေနရာေပါင္း ၁၈ ခုကုိ မတ္လ ကေန၊ ဧၿပီလ အတြင္း ကြင္းဆင္း ေလ့လာ ရာက ရရွိခဲ့တဲ့ အခ်က္ အလက္ ေတြအေပၚ အေျခခံ ျပဳစု ထားတာ ျဖစ္တယ္ လုိ႔လည္း အဂၤါေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ ခဲ့တဲ့ ေၾကညာ ခ်က္က ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။