အခုျပဳလုပ္သြားတဲ့ အေမရိကန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္ၾကားနာပြဲအတြင္းမွာေတာ့ လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြဟာ လူမ်ိဳးတံုး သတ္ျဖတ္မႈ အေျခအေနအထိ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဆိုျပီး ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားေရးရာေကာ္မတီ ဥကၠ႒ Ed Royce က ေ၀ဖန္ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ဒီျပႆနာအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္မွာ အျပည့္အ၀ တာ၀န္ရွိတယ္လို႔လည္း ေျပာသြားပါတယ္။ အျပည္စံုကို မခင္ျဖဴေထြးက ဆက္ေျပာျပပါမယ္။

ျပီးခဲ့တဲ့လပိုင္းေတြအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီးတဲ့ေနာက္ ဒုကၡသည္ေတြ သိန္းနဲ႔ခ်ီ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံထဲ အလံုးအရင္း ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနေတြကို ေထာက္ျပျပီး ဒါဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာမူစလင္ေတြအေပၚ လူမ်ိဳးတံုး သတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္တယ္္လုိ႔ အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားေရးရာေကာ္မတီ ဥကၠ႒ Ed Royce က ဒီကေန႔ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ နုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရးေကာ္မတီမွာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေ၀ဖန္ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုုင္ငံထဲမွာ မီွတင္း ေနထိုင္ေနထုိင္သူ အားလံုးရဲ႕ ေဘးကင္းလံုျခံဳေရးအတြက္ ႏုိင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ ထိပ္တန္း ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ရလိမ့္မယ္လုိ႔ မစၥတာ Royce က ေျပာသြားပါတယ္။

“လြန္ခဲ့တဲ့တလက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆီ က်ေနာ္ ေရးပို႔ခဲ့တဲ့စာထဲမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာခဲ့သလုိပါပဲ… လူမ်ိဳး၊ ဘာသာမေရြး ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ ရွိေနသူေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ သူမရဲ႕အစိုးရနဲ႔ စစ္တပ္မွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကသူေတြကို တရားဥပေဒနဲ႔အညီ အျပစ္ေပးရပါမယ္။ ဒီစိန္ေခၚမႈေတြကို သူမနဲ႔ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္းရပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ လူမ်ိဳးတံုး သတ္ျဖတ္မႈျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရး အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ဖို႔ ဆိုတာ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္လာတဲ့ကိစၥပါ။ ဒီလိုကာကြယ္ဖို႔ဆိုတာမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ခ်န္လွပ္ထားလို႔ မရပါဘူး။ ဒါက က်င့္၀တ္သိကၡာဆိုင္ရာ ကိစၥပါ။ ႏို္င္ငံေတာ္ လံုျခံဳေရးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ကိစၥပါ။ ဒီကမၻာေပၚက ဘယ္လိုေနမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အစြန္းေရာက္မႈေတြနဲ႔ မတည္ျငိမ္မႈေတြ တိုးလာတာက ဘယ္သူ႔အတြက္မွ ပိုျပီး လံုျခဳံမလာပါဘူး။”

ဒီကေန႔ ၾကားနာပြဲမွာ မၾကာခင္ကပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Patrick Murphy ကလည္း သူ႔ခရီးစဥ္ ေလ့လာခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ တင္ျပသြားပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈေတြကို အစိုးရက ျပီးခဲ့တဲ့ စက္တင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔ကတည္းက ရပ္ပစ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုေပမဲ့လို႔လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ တြင္းမွာ ခုခ်ိန္ထိ အၾကမ္းဖက္မႈအေျခအေနေတြ ဆက္ျပီး ရွိေနတယ္လုိ႔ မစၥတာ Murphy ကေျပာပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ၾကက္ေျခနီလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ အကူအညီေတြ ေပးေနတယ္လို႔ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ေျပာဆိုထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီ ၾကက္ေျခနီလႈပ္ရွားမႈ တခုတည္းနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းလို႔ မရဘူလို႔ ႏုိင္ငံတကာ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ ICRC ကိုယ္တိုင္က ေျပာဆိုခဲ့တဲ့အေၾကာင္း မစၥတာ Murphy က ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လိုအပ္ေနသူေတြထံ အကူအညီေတြ ေပးႏုိင္ဖို႔ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔ေတြ ေဒသတြင္း ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳဖို႔ တိုက္တြန္းသလို၊ သတင္းမီဒီယာေတြ သြားေရာက္ ေလ့လာခြင့္ေပးဖို႔ လိုအပ္တဲ့အေၾကာင္းလည္း မစၥတာ မာဖီက ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္တခုတည္းရဲ႕ ျပႆနာ မဟုတ္ဘူးလို႔ သူက ေျပာသြားပါတယ္။

“အခု ဒီအက်ပ္အတည္းျပႆနာဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းမွာတင္ ျဖစ္ေနတာမဟုတ္ဘဲ၊ တျခား ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဆန္းသစ္စ ဒီမိုကေရစီဟာလည္း အလွည့္အေျပာင္းကို ေရာက္ေနပါတယ္။ ျပႆနာကို ႀကီးႀကီးမားမား တုံ႔ျပန္ကိုင္တြယ္လိုက္တာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာက အၾကမ္းဖက္အဖဲြ႔ေတြကို ဖိတ္ေခၚသလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ အျခား အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကိုလည္း ျခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ျဖစ္လာေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ အၾကမ္းဖက္မႈေတြရပ္တန္႔ၿပီး လူသားခ်င္းစာနာကူညီမႈလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေနပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ သီတင္းႏွစ္ပတ္အတြင္းကလည္း က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ ျမန္မာႏို္င္ငံကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါအ၀င္ အစိုးရအရာရိွႀကီးေတြ စစ္တပ္အရာရိွႀကီးေတြကို ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ အရပ္သားေတြကို အကာအကြယ္ေပးၿပီး၊ အျပစ္ရိွသူေတြကို ကိုင္တြယ္မယ္၊ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုတာေတြကို ကတိက၀တ္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမဲလည္း ပကတိ ေျမျပင္အေျခအေနကေတာ့ ဆိုး၀ါးေနဆဲပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ ကတိက၀တ္အတိုင္း အျပည့္အ၀ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သြားရပါလိမ့္မယ္။”

လက္ရွိ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ေရရွည္ခိုင္မာတဲ့ အေျဖထုတ္ႏုိင္ဖို႔နဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔ကိစၥဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနရဲ႕ အဓိက စိုးရိမ္ခ်က္ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း မစၥတာ Murphy က ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ျပႆနာ ခ်ဥ္းကပ္တဲ့ေနရာမွာ အေမရိကန္တဦးတည္း အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္မွာ မဟုတ္ဘဲ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ သိပ္ကိုလိုအပ္ေနတဲ့ ဖိႏွပ္မႈေတြေလ်ာ့ပါးေအာင္၊ တာဝန္ခံမႈရွိေအာင္၊ ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ပိုမိုခရီးေရာက္ေအာင္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အားလံုးၿခံဳသံုးသပ္တဲ့ မူဝါဒကိုခ်မွတ္ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အားလံုးလူ႔ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ေနႏိုင္ၾကဖို႔ က်ေနာ္တို႔ တႏိုင္ငံတည္း လုပ္မွာမဟုတ္ဘဲ ေဒသတြင္းႏိုင္ငံေတြ၊ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီနဲ႔ သတၱိရွိရွိေျပာဆိုေပးေနတဲ့ အဖြဲႊအစည္းေတြနဲ႔ပါ တိုင္ပင္ညႇိႏိႈင္းေနပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ အက်ပ္အတည္းေတြ ျဖစ္ေနတာဟာ ကြန္ကရက္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ၾကိဳးစားပမ္းစားအားထုတ္ေပးခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကို ထိလြယ္ခိုက္လြယ္ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။”

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အေမရိကန္ သမၼတ၊ ဒုသမၼတ အပါအ၀င္ အေမရိကန္ ထိပ္တန္း အရာရွိေတြ အေနနဲ႔ အခိုင္အမာ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္တယ္လို႔လည္း မစၥတာ Murphy က ေျပာသြားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက နယ္စပ္ဂိတ္ေတြ ဖြင့္ျပီး ၾကိဳဆိုခဲ့တဲ့အေပၚမွာေတာ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားေရးရာေကာ္မတီ ဥကၠ႒ Royce က ဒီကေန႔ ၾကားနာပြဲမွာ ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရအေနနဲ႔ ကတိျပဳထားတဲ့အတိုင္း အသစ္ထပ္မံ ေရာက္လာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ခိုလံုစရာေနရာေတြနဲ႔ အကူအညီေတြ ေပးသြားဖို႔ကို မစၥတာ Royce က တိုက္တြန္း ေျပာဆိုသြားပါတယ္။