ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူ မာတင္ လူသားကင္း ေန႔ က်င္းပ
 |
| ေဒါက္တာ မာတင္ လူသာကင္း (ဂ်ဴနီယာ) ခ်ီကာဂိုင္ ေတာင္ပိုင္းမွာ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားစဥ္။ (ဂ်ဴလိုင္ ၂၄၊ ၁၉၆၅) |
19.1.2015
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈ ေခါင္းေဆာင္ မာတင္ လူသာကင္း ဂ်ဴနီယာရဲ႕ ေမြးေန႔ အထိမ္း အမွတ္ အျဖစ္နဲ႔ ဒီကေန႔ တနလၤာေန႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္ အားလပ္ရက္ သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ မာတင္ လူသာကင္းဟာ အယ္လ္ ဘားမား ျပည္နယ္၊ ေမာင္ဂိုမာရီၿမိဳ႕က ဘတ္စ္ကား ေတြမွာ လူျဖဴလူမည္း ထုိင္ခံုေနရာ ခဲြျခား သတ္မွတ္ တာကို အဆံုးသတ္ သြားေစမယ့္ ဆန္႔က်င္ သပိတ္ေမွာက္မႈႀကီးကို ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ၁၉၅၅ မွာ ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကား လာတာပါ။
၁၉၅၀ ျပည့္လြန္နဲ႔ ၁၉၆၀ ျပည့္လြန္ ကာလ ေတြမွာ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈကို အဓိက ဦးေဆာင္သူ တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ‘March on Washington’ လို႔ေခၚတဲ့ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္က ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ေတာင္းဆို ခ်ီတက္ပဲြ အတြင္းမွာ သူေဟာေျပာ ခဲ့တဲ့ ‘I hava a Draem.’ က လူသန္းေပါင္း မ်ားစြာကို စိတ္ဓာတ္ ခြန္အား ေပးခဲ့ပါတယ္။ မစၥတာကင္းဟာ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ ႏိုဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ရရွိခဲ့ၿပီးေတာ့ အဲဒီ တႏွစ္တည္းမွာပဲ သမၼတ လင္ဒန္ ဂၽြန္ဆင္ (Lyndon Johnson) က သမိုင္းဝင္ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ဥပေဒကို လက္မွတ္ ေရးထုိး ေပးခဲ့ပါတယ္။
၁၉၆၈ ခုႏွစ္ မွာေတာ့ လစာ တန္းတူ ရရွိေရး အတြက္ ဆႏၵျပတဲ့ လူမည္း အမႈိက္သိမ္း လုပ္သားေတြကို ကူညီေပးဖို႔ တန္နက္ဆီ ျပည္နယ္၊ မဲန္းဖစၥ္ၿမိဳ႕ကိုသြားေရာက္တုန္း ဧၿပီလ (၄) ရက္ေန႔မွာ အဲဒီၿမိဳ႕မွာ လုပ္ႀကံ ခံခဲ့ရပါတယ္။
ဇန္နဝါရီလ (၁၅) ရက္ေန႔မွာ ဖြားျမင္တဲ့ မစၥတာကင္းကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ ဇန္နဝါရီလ တတိယပတ္ရဲ႕ တနလၤာေန႔ တိုင္းကို သူ႔ရဲ႕အထိမ္း အမွတ္ အားလပ္ရက္ အျဖစ္နဲ႔ သတ္မွတ္ဖို႔ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ ေရာ္နယ္ေရဂင္က လက္မွတ္ေရးထိုး ျပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားေတြ ရပ္ရြာ လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါဝင္ဖို႔ အားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ မစၥတာကင္း အားလပ္ရက္ကို ႏုိင္ငံမွာ အမ်ားျပည္သူ အက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ေန႔ အျဖစ္နဲ႔ ၁၉၉၄ မွာ လႊတ္ေတာ္က သတ္မွတ္ လိုက္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ မာတင္လူသာကင္းေန႔ မွာေတာ့ မတူတဲ့ လူမ်ဳိးႏြယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ အားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ MTV ဂီတ ႐ုပ္သံ တီဗီြလိုင္းကေနၿပီး သူ႔ရဲ႕အစီ အစဥ္ ေတြကို ႐ုပ္/သံၾကည့္ ပရိသတ္ေတြ အတြက္ အျဖဴအမည္းနဲ႔ (၁၂) နာရီၾကာ ျပသမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ MTV ဂီတ ႐ုပ္သံလုိင္းရဲ႕ (၃၄) ႏွစ္တာ သက္တမ္း အတြင္းမွာ ပထမဦးဆံုး အႀကိမ္ ထုတ္လႊင့္ ျပသတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈ ေခါင္းေဆာင္ မာတင္ လူသာကင္း ဂ်ဴနီယာရဲ႕ ေမြးေန႔ အထိမ္း အမွတ္ အျဖစ္နဲ႔ ဒီကေန႔ တနလၤာေန႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္ အားလပ္ရက္ သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ မာတင္ လူသာကင္းဟာ အယ္လ္ ဘားမား ျပည္နယ္၊ ေမာင္ဂိုမာရီၿမိဳ႕က ဘတ္စ္ကား ေတြမွာ လူျဖဴလူမည္း ထုိင္ခံုေနရာ ခဲြျခား သတ္မွတ္ တာကို အဆံုးသတ္ သြားေစမယ့္ ဆန္႔က်င္ သပိတ္ေမွာက္မႈႀကီးကို ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ၁၉၅၅ မွာ ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကား လာတာပါ။
၁၉၅၀ ျပည့္လြန္နဲ႔ ၁၉၆၀ ျပည့္လြန္ ကာလ ေတြမွာ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈကို အဓိက ဦးေဆာင္သူ တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ‘March on Washington’ လို႔ေခၚတဲ့ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္က ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ေတာင္းဆို ခ်ီတက္ပဲြ အတြင္းမွာ သူေဟာေျပာ ခဲ့တဲ့ ‘I hava a Draem.’ က လူသန္းေပါင္း မ်ားစြာကို စိတ္ဓာတ္ ခြန္အား ေပးခဲ့ပါတယ္။ မစၥတာကင္းဟာ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ ႏိုဘဲလ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ရရွိခဲ့ၿပီးေတာ့ အဲဒီ တႏွစ္တည္းမွာပဲ သမၼတ လင္ဒန္ ဂၽြန္ဆင္ (Lyndon Johnson) က သမိုင္းဝင္ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး ဥပေဒကို လက္မွတ္ ေရးထုိး ေပးခဲ့ပါတယ္။
၁၉၆၈ ခုႏွစ္ မွာေတာ့ လစာ တန္းတူ ရရွိေရး အတြက္ ဆႏၵျပတဲ့ လူမည္း အမႈိက္သိမ္း လုပ္သားေတြကို ကူညီေပးဖို႔ တန္နက္ဆီ ျပည္နယ္၊ မဲန္းဖစၥ္ၿမိဳ႕ကိုသြားေရာက္တုန္း ဧၿပီလ (၄) ရက္ေန႔မွာ အဲဒီၿမိဳ႕မွာ လုပ္ႀကံ ခံခဲ့ရပါတယ္။
ဇန္နဝါရီလ (၁၅) ရက္ေန႔မွာ ဖြားျမင္တဲ့ မစၥတာကင္းကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့ အေနနဲ႔ ဇန္နဝါရီလ တတိယပတ္ရဲ႕ တနလၤာေန႔ တိုင္းကို သူ႔ရဲ႕အထိမ္း အမွတ္ အားလပ္ရက္ အျဖစ္နဲ႔ သတ္မွတ္ဖို႔ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ ေရာ္နယ္ေရဂင္က လက္မွတ္ေရးထိုး ျပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားေတြ ရပ္ရြာ လုပ္ငန္းေတြမွာ ပါဝင္ဖို႔ အားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ မစၥတာကင္း အားလပ္ရက္ကို ႏုိင္ငံမွာ အမ်ားျပည္သူ အက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ေန႔ အျဖစ္နဲ႔ ၁၉၉၄ မွာ လႊတ္ေတာ္က သတ္မွတ္ လိုက္ပါတယ္။
ဒီကေန႔ မာတင္လူသာကင္းေန႔ မွာေတာ့ မတူတဲ့ လူမ်ဳိးႏြယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျပာဆို ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ အားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ MTV ဂီတ ႐ုပ္သံ တီဗီြလိုင္းကေနၿပီး သူ႔ရဲ႕အစီ အစဥ္ ေတြကို ႐ုပ္/သံၾကည့္ ပရိသတ္ေတြ အတြက္ အျဖဴအမည္းနဲ႔ (၁၂) နာရီၾကာ ျပသမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ MTV ဂီတ ႐ုပ္သံလုိင္းရဲ႕ (၃၄) ႏွစ္တာ သက္တမ္း အတြင္းမွာ ပထမဦးဆံုး အႀကိမ္ ထုတ္လႊင့္ ျပသတာ ျဖစ္ပါတယ္။
