ဥပေဒဆုိင္ရာမ်ားကုိျပဳျပင္ဖုိ႔ ေရွ႕ေနအဖြဲ႔အၾကံျပဳ
ဘီဘီစီျမန္မာပုိင္း
၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာ ၂၀
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလူထုကုိဖိႏွိပ္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြကုိျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔နဲ႔ရွိၿပီးသား လူထုအက်ဳိးျပဳဥပေဒေတြ ကုိလည္း လူထုခံစားခြင့္ေတြရႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဖြဲ႔စည္းဖုိ႔နဲ႔ေဆာင္ရြက္ ခြင့္ရ ဖုိ႔ ႏုိင္ငံတ ကာ ေရွ႕ေန အသင္းကေထာက္ျပ အၾကံျပဳလုိက္ပါတယ္။
ဒီအသင္းရဲ့လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာအဖြဲ႔ IBAHRI ကထုတ္ျပန္တဲ့ စာမ်က္ႏွာ ၁၀၀ ေက်ာ္ပါ The Rule of Law in Myanmar: Challenges and Prospects ျမန္မာျပည္မွာ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးအတြက္ စိန္ေခၚ မႈမ်ားနဲ႔ အလားအလာမ်ားလုိ႔ အမည္ေပး ထားတဲ့အစီရင္ခံစာထဲ ကေဖာ္ျပလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာကေရွ႕ေနအဖြဲ႔အစည္းေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ပါ၀င္တဲ့ဒီအသင္းႀကီးက အဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လအတြင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိကုိယ္တုိင္သြားေရာက္ၿပီးအစုိးရဘက္ကေရွ႕ေနခ်ဳပ္၊ရဲခ်ဳပ္၊တခါေဒၚ ေအာင္ ဆန္းစုၾကည္တုိ႔လုိႏုိင္ငံေရးသမားေတြအျပင္ဥပေဒေရးရာနဲ႔လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး ၿပီးသူတုိ႔ရဲ့အစီရင္ခံစာကုိထုတ္ျပန္လုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။
အခုအစီရင္ခံစာထဲ မွာျမန္မာျပည္ မွာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈွေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔အခ်က္ ၃၀ နီးပါးေလာက္ကုိ အၾကံ ျပဳထားၿပီး ေန႔ခ်င္း ညခ်င္းလုပ္ဖုိ႔ မလြယ္ကူေပမယ့္ သက္ဆုိင္သူအားလုံးနဲ ႔ေပါင္းစပ္လုပ္ကုိင္ၿပီး စနစ္တက်ျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔အစီရင္ခံစာေရးသားသူေရွ႕ေနဆာကာကတ္ ကာဒရီက ဘီဘီစီ ကုိေျပာပါတယ္။
“အရင္အစုိးရလက္ထက္ ကျပည္သူေတြကုိ ဖိႏွိပ္ထားခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြကုိျပဳျပင္ရမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ပယ္ဖ်က္ ရမယ္။ ဒီအတြက္ ဥပေဒမ်ားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေ ရးေကာ္မရွင္ဆုိတာ မ်ဳိးကုိဖြဲ႔စည္းရမယ္။ တရား သူႀကီးေတြဟာ အင္မတန္မွျခစား တယ္လုိ႔ ေထာက္ျပတာရွိတဲ့အတြက္ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးျဖစ္ဖုိ႔ တရားသူႀကီး ေတြေရြး ခ်ယ္ခန္႔အပ္တဲ့စနစ္ကုိလည္းေျပာင္း လဲရမယ္။ ျမန္မာလူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္ မရွင္ကုိျပဳျပင္ေျပာင္း လဲရမယ္” လုိ႔သူကေျပာသြားပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာက အစုိးရေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာရဲ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိကူညီေထာက္ပံ့ၾကဖုိ ႔နဲ႔ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာရွိေနၾကတဲ့ဘယ္သူ႔ကုိမဆုိကူညီပံ့ပုိးေပးတာမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ကုိလည္းလုိအပ္တယ္ လုိ႔ ေရွ႕ေနဆာဒါကတ္ကာဒရီကေျပာသြားပါတယ္။
၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာ ၂၀
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလူထုကုိဖိႏွိပ္ထားတဲ့ ဥပေဒေတြကုိျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔နဲ႔ရွိၿပီးသား လူထုအက်ဳိးျပဳဥပေဒေတြ ကုိလည္း လူထုခံစားခြင့္ေတြရႏုိင္ဖုိ႔ လုိအပ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဖြဲ႔စည္းဖုိ႔နဲ႔ေဆာင္ရြက္ ခြင့္ရ ဖုိ႔ ႏုိင္ငံတ ကာ ေရွ႕ေန အသင္းကေထာက္ျပ အၾကံျပဳလုိက္ပါတယ္။
ဒီအသင္းရဲ့လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာအဖြဲ႔ IBAHRI ကထုတ္ျပန္တဲ့ စာမ်က္ႏွာ ၁၀၀ ေက်ာ္ပါ The Rule of Law in Myanmar: Challenges and Prospects ျမန္မာျပည္မွာ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးအတြက္ စိန္ေခၚ မႈမ်ားနဲ႔ အလားအလာမ်ားလုိ႔ အမည္ေပး ထားတဲ့အစီရင္ခံစာထဲ ကေဖာ္ျပလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာကေရွ႕ေနအဖြဲ႔အစည္းေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ပါ၀င္တဲ့ဒီအသင္းႀကီးက အဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လအတြင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံကုိကုိယ္တုိင္သြားေရာက္ၿပီးအစုိးရဘက္ကေရွ႕ေနခ်ဳပ္၊ရဲခ်ဳပ္၊တခါေဒၚ ေအာင္ ဆန္းစုၾကည္တုိ႔လုိႏုိင္ငံေရးသမားေတြအျပင္ဥပေဒေရးရာနဲ႔လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး ၿပီးသူတုိ႔ရဲ့အစီရင္ခံစာကုိထုတ္ျပန္လုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။
အခုအစီရင္ခံစာထဲ မွာျမန္မာျပည္ မွာျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈွေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔အခ်က္ ၃၀ နီးပါးေလာက္ကုိ အၾကံ ျပဳထားၿပီး ေန႔ခ်င္း ညခ်င္းလုပ္ဖုိ႔ မလြယ္ကူေပမယ့္ သက္ဆုိင္သူအားလုံးနဲ ႔ေပါင္းစပ္လုပ္ကုိင္ၿပီး စနစ္တက်ျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ လုိတယ္လုိ႔အစီရင္ခံစာေရးသားသူေရွ႕ေနဆာကာကတ္ ကာဒရီက ဘီဘီစီ ကုိေျပာပါတယ္။
“အရင္အစုိးရလက္ထက္ ကျပည္သူေတြကုိ ဖိႏွိပ္ထားခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြကုိျပဳျပင္ရမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ပယ္ဖ်က္ ရမယ္။ ဒီအတြက္ ဥပေဒမ်ားျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေ ရးေကာ္မရွင္ဆုိတာ မ်ဳိးကုိဖြဲ႔စည္းရမယ္။ တရား သူႀကီးေတြဟာ အင္မတန္မွျခစား တယ္လုိ႔ ေထာက္ျပတာရွိတဲ့အတြက္ လြတ္လပ္တဲ့ တရားစီရင္ေရးျဖစ္ဖုိ႔ တရားသူႀကီး ေတြေရြး ခ်ယ္ခန္႔အပ္တဲ့စနစ္ကုိလည္းေျပာင္း လဲရမယ္။ ျမန္မာလူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္ မရွင္ကုိျပဳျပင္ေျပာင္း လဲရမယ္” လုိ႔သူကေျပာသြားပါတယ္။
ႏုိင္ငံတကာက အစုိးရေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာရဲ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိကူညီေထာက္ပံ့ၾကဖုိ ႔နဲ႔ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာရွိေနၾကတဲ့ဘယ္သူ႔ကုိမဆုိကူညီပံ့ပုိးေပးတာမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ကုိလည္းလုိအပ္တယ္ လုိ႔ ေရွ႕ေနဆာဒါကတ္ကာဒရီကေျပာသြားပါတယ္။