ဥေရာပပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းေပးေရး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ေတာင္းဆို
မခင္ျဖဴေထြး
ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း
5.3.2013
အီးယူ ဥေရာပ သမဂၢက ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ အားလံုး ႐ုပ္ သိမ္းဖို႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျခေျခ ၿမစ္ျမစ္ရွိၿပီး အမ်ား လက္ခံႏိုင္ တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ၿပဳျပင္ေျပာင္း လဲမႈေ တြ ျဖစ္ေရး ဟာ အဓိက ထည့္သြင္း စဥ္းစားတဲ့ အခ်က္ တခ်က္ ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း ဥေရာပ ပါလီမန္ ဥကၠ႒ က ေျပာ ပါ တယ္။
ဥေရာပ ၅ ႏုိင္ငံ ခရီးထြက္ေနတဲ့ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ မေန႔က အဂၤါေန႔မွာေတာ့ အီးယူ ဥေရာပ သမဂၢ ႐ံုးစိုက္ရာ ဘယ္လ္ဂ်ီယံႏိုင္ငံ ဘရပ္ဆဲလ္ ၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး ဥေရာပ ပါလီမန္ ဥကၠ႒ မာတင္ ရႊဇ္ (Martin Schulz) နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။
ဥေရာပ သမဂၢက ၿမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ျပန္႐ုပ္ သိမ္းေပး ဖို႔ ျမန္မာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဥေရာပ အႀကီးအကဲေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ေတာင္းဆိုခဲ့ သလို ဥေရာပ ပါလီ မန္ ဥကၠ႒ ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျခခိုင္ တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းဖို႔ တိုက္ တြန္း သြား ပါတယ္။
“ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘက္က အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အျမန္ဆံုး ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုထား တာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘက္က လုိလားခ်က္ ဆႏၵကို က်ေနာ္တုိ႔ နားလည္ပါတယ္။ ဒီလို ေတာင္းဆိုတာကို နားလည္ေပမဲ့လည္း ဥေရာပ ပါလီမန္ ေတြဘက္က ခ်မွတ္ထားတဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္တခ်ိဳ႕နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးျဖစ္ ပါတယ္။ ေျခေျချမစ္ျမစ္ ရွိၿပီး အမ်ား လက္ခံႏိုင္တဲ့ ဒီမိုကေရစီဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ မႈေတြ ရွိေရးက အဓိက အခ်က္ တခုပါ။ ေနာက္ဆံုး တခု က်ေနာ္ အေလးအနက္ ေျပာခ်င္တာ ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ ဟာ ဥေရာ ပ ပါလီမန္က ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ Sakharov လူ႔အခြင့္အေရးဆုကို လက္ခံရရွိထား သူ ျဖစ္တယ္ဆိုတာနဲ႔ အခ်ိန္ အၾကာ ႀကီး ေစာင့္ခဲ့ၿပီးေနာက္မွာေတာ့ ေနာက္ဆံုး သူ႔ကို ဥေရာပပါလီမန္ကို ဖိတ္ေခၚၿပီး ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္ က် ဆုခ်ီးျမႇင့္ခြင့္ရလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္ဆိုတာပါပဲ။”
ျမန္မာသမၼတနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမႈအၿပီး ျပဳလုပ္တဲ့ ပူးတြဲ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ဥေရာပပါလီမန္ဥကၠ႒ မာတင္ ရႊဇ္ (Martin Schulz) ေျပာသြားတာပါ။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ဟာ ဥေရာပ ပါလီမန္ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚမႈဆု Sakharov ဆုကို ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တုန္းက ခ်ီးျမႇင့္ခံခဲ့ရတာပါ။
အ့ဲဒီအခ်ိန္က ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ကိုယ္စား သားျဖစ္သူက ဆုကို လက္ခံရယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခု ဒီဆုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ လက္ခံရယူႏိုင္ ဖို႔ ေမွ်ာ္ လင့္တဲ့အေၾကာင္း ဥေရာပပါလီမန္ဥကၠ႒ က ေျပာသြားခဲ့တာပါ။
ျမန္မာအစိုးရ လက္ရွိ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီပူးတြဲသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္းမွာပဲ အခုလို ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။
“ႏုိင္ငံေတာ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးနဲ႔ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး အပိုင္းမွာ အပိုင္း ၂ ပိုင္း က်ေနာ္ တုိ႔ ေဆာင္ ရြက္ ရပါတယ္။ တစ္ပိုင္းကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြ တည္တည္ၿငိမ္ ၿငိမ္ ေအး ေအးခ်မ္း ခ်မ္း ရွိဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ ေတြမွာ ႏုိင္ငံသားအားလံုး ပါ၀င္လာေအာင္ အခြင့္ အေရးေတြ ေပးၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။”
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ မေန႔က ဥေရာပပါလီမန္ဥကၠ႒ အျပင္ ဥေရာပေကာ္မရွင္ အႀကီးအကဲ ဟိုေဆး မန္ႏ်ဴရယ္ ဘာ႐ုိစို (Jose Manuel Barroso) ၊ အီးယူဥကၠ႒ ဟာမန္ ဗန္ ရြမ္ေပး (Herman Van Rompuy) နဲ႔ အီးယူႏုိင္ငံျခားေရးရာ မူ၀ါဒအႀကီးအကဲ ကတ္သရင္း အက္ရွ္တန္ (Catherine Ashton) တို႔နဲ ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့သလို ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဥေရာပသမဂၢ အီးယူရဲ႕ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
အီးယူေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းေတြ မွာ အီးယူအေနနဲ႔ ဆက္ၿပီး အားေပး ကူညီသြားမယ့္အေၾကာင္းနဲ႔ အီးယူနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရး တုိးျမႇင့္ တည္ေဆာက္သြားမယ့္အေၾကာင္းေတြကို ေျပာဆိုခဲ့ၾကတာပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းေတြ ခုထက္ပိုၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အေၾကာင္းလည္း အီးယူ ေခါင္းေဆာင္ေတြက တိုက္တြန္း ေျပာဆိုခဲ့ၾကတာပါ။
အခုလို ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္ဥေရာပႏိုင္ငံေတြကို ေရာက္ရွိလာၿပီးအီးယူဥေရာပသမဂၢ ေခါင္း ေဆာင္ေတြ နဲ႔ ေတြ႔ ဆံုေနခ်ိန္မွာပဲ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈ အဖြဲ႔တခုျဖစ္တဲ့ Human Rights Watch အဖြဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းေတြ ေဖာ္ေဆာင္ေန တယ္ ဆိုေပမဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရး နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိုးတက္ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ အေျခအေနေတြ အမ်ားႀကီး က်န္ေနေသး တဲ့ အေၾကာင္း သတိေပး ေထာက္ျပ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ႏွစ္ပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ျမန္မာသမၼတတစ္ဦး ဥေရာပႏိုင္ငံေတြကို တရား၀င္လာေရာက္တဲ့ အခုခရီးစဥ္ အ တြင္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ဟာ ေနာ္ေ၀၊ ဖင္လန္၊ ၾသစႀတီးယားနဲ႔ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ႏိုင္ ငံေတြ ကို ေရာက္ရွိ လာခဲ့တာျဖစ္သလို အခု ဘယ္လ္ဂ်ီယံၿပီးရင္ အီတလီႏိုင္ငံကိုလည္း ခရီးဆက္ဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
