ျမန္မာ့စီးပြားေရးနဲ႔ ရခိုင္အေရး တင္ျပခ်က္

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ ႔အေမရိကန္ ခရီးစဥ္နဲ႔ အခ်ိန္ကိုက္ၿပီး “ျမန္မာ-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး ေရွ႕ခရီး”- ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲ တရပ္ကို ဝါရွင္တန္ၿမိဳ ႔ေတာ္မွာ မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာေရးဌာန (CSIS) က ႀကီးမွဴးျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအခမ္းအနားမွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ Serge Pun ၊ ရီေနးဆန္း အင္စတီက်ဳ က ဦးဘိုဘိုငယ္နဲ႔ Center for Diversity and National Harmony ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ တို႔က ျမန္မာႏိုင္ ငံရဲ ႔ စီးပြားေရးအေျခအေနနဲ႔ ရခိုင္ေဒသ အေျခအေနေတြကို သံုးသပ္တင္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီ တင္ျပခ်က္ေတြကို ဦးေက်ာ္ဇံသာ က ျပန္ဆိုတင္ျပထားပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ စီးပြားေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ Serge Pun က အခုလို စတင္ေဆြးေႏြးပါတယ္။

Serge Pun ။ ။ စီးပြားေရးပတ္သက္ၿပီး ေဝဖန္မႈ အမ်ားစုဟာ အစိုးရလုပ္ေနတာ ေႏွးေကြးလြန္း တယ္။ ဘာလုပ္လို႔ လုပ္ေနမွန္းမသိဘူး။ မႏုိင္နင္းနဲ႔ နပန္းလံုးေနတယ္။ လုပ္ႏိုင္ရည္မရွိဘူး စသျဖင့္ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒီအျဖစ္ေတြက တခ်ဳိ ႔တဝက္ မွန္ႏိုင္ေပမယ့္ ဒီလူအမ်ားစုဟာ သိပ္အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ကိုေတာ့ မေျပာၾကဘူးဆိုတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါကေတာ့ NLD အစိုးရ အထူးသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အဂတိတိုက္ဖ်က္ေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္ေကာင္းမြန္ေရးနဲ႔ အာဏာအလြဲသံုးစားမႈ လံုးဝလက္မခံႏိုင္ေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြ တကယ္ျဖစ္ႏုိင္မလားဆုိတာ ယံုခ်င္မွ ယံုၾကပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္ဟာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ လုပ္ကိုင္ေနသူတဦးအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ ဒီလုပ္ရပ္ေတြဟာ ဝန္ႀကီး၊ ဒုဝန္ႀကီးအဆင့္ေတြမွာ တကယ္ေျပာင္းလဲခဲ့ၿပီဆုိတာ လက္ေတြ႔ပါပဲ။ မတ္လမွာ ဝန္ႀကီးစာရင္းေၾကညာေတာ့ ဘယ္သူေတြလဲဆုိတာ က်ေနာ္တို႔ အေသးစိတ္ေလ့လာပါတယ္။ အခု ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ဝန္ႀကီးေတြဟာ ျခစားပ်က္စီးမႈ၊ မသမာမႈ ကင္းရွင္း သူေတြ၊ တာဝန္ကို ႐ိုးသားေျဖာင့္မတ္စြာ ထမ္းေဆာင္လိုသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီလူေကာင္းေတြထဲက တဝက္ဟာ စြမ္းရည္ရွိသူေတြ၊ လုပ္ႏုိင္ကိုင္ႏုိင္သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဝက္ကေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ကို မစမ္းသပ္ရေသးသူေတြပါ။ အခု ေလးလၾကာလာတဲ့အခါမွာေတာ့ သူတုိ႔ရဲ ႔ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ေတြကို သိလာရပါၿပီ။ ရန္ကုန္တုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ မႏၱေလးတုိင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တို႔ဟာ နမူနာေကာင္းေတြပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြကို ၾကည့္လုိက္ရင္ က်ားႏုိင္ငံေတြ ဘာညာ သူတုိ႔ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ (၃၀) အတြင္း ဒံုးက်ည္လို တဟုန္ထုိးတက္သြားပါတယ္။ (၂၅) ႏွစ္ေလာက္လည္း ၾကာေရာ ျခစားပ်က္စီးမႈေတြ၊ လက္သင့္ရာ စားေတာ္ေခၚတဲ့ကိစၥေတြ၊ ကိုယ္က်ဳိးရွာတာေတြနဲ႔ အႀကီးအက်ယ္ ျပႆနာတက္ေနရပါတယ္။ ဒီျပႆနာေတြဟာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈထက္ ႀကီးမားပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒါမ်ဳိးမျဖစ္ရေလေအာင္ ႀကိဳးစားေနတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ေအာင္ျမင္မယ္ဆုိရင္ ေနာင္ (၁၅) ႏွစ္အၾကာမွာ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အင္မတန္ ကြဲလြဲထူးျခားတဲ့ အဓြန္႔ရွည္ခိုင္ၿမဲတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈျဖစ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ AIBB လုိ႔ ေခၚတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ဦးစီးတည္ေထာင္တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံု ဆုိင္ရာ အာရွရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏံွမႈဘဏ္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးမွာ ဘယ္အခန္းက႑ က ပါဝင္ႏုိင္ပါလဲလို႔ အခမ္းအနားတက္ေရာက္သူ တဦးကေမးတဲ့ ေမးခြန္းကိုေတာ့ Serge Pun က အခုလို ျပန္ေျဖသြားပါတယ္။

Serge Pun ။ ။ AIBB ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ ႔ အဓိကက်တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံု ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမွာ အမ်ားႀကီး ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ့္ အျမင္ေျပာရရင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံလည္း ေျပာင္းလဲေနၿပီ ထင္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တႏွစ္ေလာက္မွာပဲ အိမ္နီးခ်င္းေတြ ျပည္ပႏုိင္ငံေတြမွာ ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏံွမႈအေပၚ အျမင္ေျပာင္းလဲခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ ျမစ္ဆံုအပါအဝင္ အျခားရင္းႏီွး ျမႇဳပ္ႏံွမႈေတြဟာ သူတုိိ႔ တ႐ုတ္အတြက္ပဲ သူတုိ႔ စဥ္းစားခဲ့တာပါ။ ဒီအျမင္မ်ဳိးကို ဒီေန႔အခါမွာ ဘယ္ေနရာမွာမွ လက္မခံၾကေတာ့ပါဘူး။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြင္းမွာပါ လက္မခံၾကေတာ့ပါဘူး။ ဒီလို အျမင္ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမွာ တ႐ုတ္နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ေနာက္တဆင့္ တက္လွမ္းလာမယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဓိက ေဆြးေႏြးသူတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဘိုဘိုငယ္ကလည္း အခုလို ျဖည့္စြက္ေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။

ဦးဘုိဘုိငယ္ ။ ။ တ႐ုတ္ရဲ ႔အျမင္ ေျပာင္းလဲလာတာကို အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ေတြ႔ရပါ တယ္။ ဥပမာ အင္ဒိုနီးရွားဟာ ဂ်ကာတာ-ဘန္ေဒါင္း အျမန္ရထားလမ္းစီမံကိန္းကို ဂ်ပန္အစား တ႐ုတ္ကို ခြင့္ျပဳလုိက္ပါတယ္။ စကၤာပူအပါအဝင္ အိမ္နီးခ်င္းတခ်ုဳိ ႔ကလည္း တ႐ုတ္ရဲ ႔ ေဒသတြင္း ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏံွမႈအေပၚ သေဘာထားေျပာင္းလဲလာတာကို အသိအမွတ္ ျပဳလာၾကပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ေက်ာက္ျဖဴစီမံကိန္းကိုလည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပိုင္ျဖစ္တဲ့ စီတစ္ကုမၸဏီအစား AIBB က လုပ္ေဆာင္ရင္ ပိုသင့္ေလ်ာ္လိမ့္မယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ရခိုင္ေဒသတင္းမာမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြး သူကေတာ့ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ ။ ။ တိုးတက္မႈဆုိတာ အႏုတ္လကၡဏာျပမႈ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီ ရွိေနရာကေန ကိုးေသာင္းရွစ္ေသာင္းေလာက္ ျဖစ္လာခဲ့ တာကို ေတြ႔ရတယ္ဆုိရင္ ရခိုင္ျပႆနာထဲကို ထဲထဲဝင္ဝင္ လုပ္ကိုင္ေနရတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔အဖို႔ ဒါဟာ တိုးတက္မႈလုိ႔ ယူဆရပါတယ္။ ပရိသတ္ေတြ ေမွ်ာ္လင့္ထားသေလာက္ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အေျခအေနက အရင္ထက္စာရင္ တုိးတက္ေကာင္းမြန္လာ ပါတယ္။ ရခိုင္မဟုတ္တဲ့ ရဲေတြကို တာဝန္ခ်ထားတဲ့ အတြက္ ေနာက္တခါ အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ဘက္စလံုးက ေခါင္းေဆာင္ေတြက ပဋိပကၡ ဟန္႔တားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့အတြက္ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ထက္ ပိုၿပီးေတာ့ လံုၿခံဳမႈ ရွိလာပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ေရွ ႔ဆက္လုပ္ရမွာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြကလည္း မြတ္ဆလင္ အသိုင္း အဝိုင္းေတြ ၾကား အသြားအလာေတြ ရွိလာပါတယ္။ ရခိုင္ကို သြားၿပီးရင္ စစ္ေတြ သဲေခ်ာင္းေစ်း ကို သြားၾကည့္ဖိုိ႔ တုိက္တြန္းပါတယ္။ တခ်ိန္္က မြတ္ဆလင္စီးပြားေရးသမားေတြသာ အဓိက ရွိေနတဲ့ ေနရာပါ။ အခုေတာ့ ရခုိင္ေနရာလား၊ မြတ္ဆလင္ေနရာလား ခြဲလို႔ေတာင္ မရေတာ့ ပါဘူး။ ႏွစ္ဘက္စလံုး ေရာေႏွာေနတယ္ဆိုတာကို ျပသေနတာပါ။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ရခိုင္ဘက္မွာ သေဘာထားေျပာင္းလဲမႈ တခ်ဳိ႕ ေတြ႔လာရတယ္ လို႔လည္း ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ က ဆက္ေျပာပါတယ္။

ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ ။ ။ လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သတိမထားမိတဲ့ ေနာက္တုိးတက္မႈ တရပ္ကေတာ့ ရခိုင္က ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ သေဘာထား ေျပာင္းလဲလာပါတယ္။ မတူကြဲျပားတဲ့အျမင္ေတြ၊ သေဘာထားေတြကို နားေထာင္လာၾကပါၿပီ။ ကိုဖီအာန္နန္ေကာ္မရွင္ေတာင္မွ အက်ဳိးရွိမယ့္ကိစၥေတြကို ႏွစ္နာရီေလာက္ ေျပာ ဆို ေဆြးေႏြးႏုိင္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္လည္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြနဲ႔ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ အေစာပိုင္းမွာေတာ့ သူတုိ႔ဟာနားမေထာင္ခ်င္ၾကပါဘူး။ သူတို႔ထင္တာ၊ သူတုိ႔ ျဖစ္ေစခ်င္တာေတြကိုပဲ ေျပာၾကပါတယ္။ အခုေတာ့ သူမ်ားေျပာတာကို ပိုၿပီးနားေထာင္ခ်င္စိတ္ ပိုရွိလာပါတယ္။ ကိုဖီအာနန္ ေကာ္မရွင္ကို မြတ္ဆလင္ေတြဘက္က လိႈက္လိႈက္လဲွလွဲ ႀကိဳဆိုတယ္။ ရခိုင္အသိုင္းအဝိုင္းဘက္ကေတာ့ မႀကိဳဆိုၾကဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ေကာ္မရွင္ကရွိေနမယ္ဆုိတာကိုေတာ့ သေဘာေပါက္ၾကေတာ့ စကားေျပာခ်င္သူေတြ အတူလက္တြဲလုပ္ခ်င္သူေတြ ရွိလာပါတယ္။ ဒီေကာ္မရွင္အေနနဲ႔လည္း ဒီအေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လုပ္သင့္တဲ့အလုပ္ကို အခ်ိန္မီ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ တိုက္တြန္းလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒီအေရးမွာ အရင္အစိုးရရဲ ႔ ျပႆနာကေတာ့ အေလးအနက္မထားဘဲ အီေရာ့အီေရာ ျဖစ္ေနျခင္းပါပဲ။ ဘာလုပ္သင့္ဖို႔ဆုိတာကို သူတုိ႔ေျပာတယ္။ ၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ဆြဲၿပီးေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ေဆာင္ခဲ့ဘူး။

ဦိးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ရခုိင္ေဒသ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အေျခအေန တိုးတက္လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္တဲ့ကိစၥကို ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ က ဆက္ရွင္းပါတယ္။

ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ ။ ။ ေနာက္ထပ္တိုးတက္မႈတရပ္ကေတာ့ ရခုိင္ေဒသအတြင္း ေနထုိင္သူအားလံုးရဲ႕ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ လက္ရွိအစိုးရက စီမံကိန္္းခ်ၿပီးေတာ့ ႀကိဳးပမ္းေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု ေျပာေနတာေတြကို တိုက္႐ိုက္ထုတ္လႊင့္ ေနတယ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္ နည္းနည္းဆင္ျခင္ရမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခုလံုး အက်ဳံးဝင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ အစိုးက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း မေျပာဘဲ စီမံကိန္းကို လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ေနသူေတြဟာ ရခိုင္၊ မြတ္ဆလင္ ႏွစ္ဘက္စလံုးနဲ႔ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးေနၾကတာပါ။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ေတာ့ ဒီလို ႏွစ္ဘက္တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ စဥ္းစားလို႔ေတာင္ မရပါဘူး။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ရခိုင္ေဒသ တင္းမာမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ဆံုး တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာတဲ့ အေျခအေနတရပ္ကေတာ့ Political Will လို႔ေခၚတဲ့ မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္လိုတဲ့ ဆႏၵနဲ႔ ပတ္သက္တယ္လို႔ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ က ဆိုပါတယ္။

ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ ။ ။ အရင္တုန္းက ျပႆနာက အစိုးရအေနနဲ႔ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ အဓိက ျပႆနာက မျဖစ္မေနလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ဆႏၵ Political Will မရွိတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာလုပ္သင့္တယ္ဆိုတာကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား သူတုိ႔ သိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ေဆာင္လုိစိတ္ မရွိၾကပါဘူး။ အရင္အစိုးရထက္စာရင္ လက္ရွိအစိုးရက မွန္ရာကို ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ စိတ္ပိုရွိတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ေရွ ႔ဆက္ေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရပါအံုးမွာပါ။ အခုအခ်ိန္အထိေတာ့ သူတုိ႔ဟာ မွန္တာကို အရဲစြန္႔လုပ္ဖို႔ ဆႏၵရွိေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္းေမွ်ာ္လင့္လို႔ေတာ့ မရပါဘူး။ အခ်ိန္ေပးရပါလိမ့္မယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ အဲဒါက ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ရဲ႕ ပထမပိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယပိုင္းမွာေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြက္ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိေနေသးတာကို ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ က အခုလို ေထာက္ျပသြားပါတယ္။

ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြက္ အႀကီးမားဆံုး ျပႆနာက မေသခ်ာမေရရာမႈ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔အားလံုး သိၾကတဲ့ အတိုင္းပါပဲ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အစိုးရဖြဲ႔ထားတဲ့ အာဏာရပါတီဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏုိင္ရထားတဲ့ပါတီ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ ျပည္နယ္ အစိုးရနဲ႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲအႏုိင္ရတဲ့ ပါတီတို႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရး သိပ္မဆိုးလွေပမယ့္ အတူတကြ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္ ႏုိင္မယ့္နည္းလမ္း ရွာမေတြ႔ႏုိင္ဘူး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဆိုေတာ့ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေနာက္ဘာျဖစ္လာမယ္ဆိုတာ မသိႏုိင္ၾကေသးပါဘူး။ ဒီမေရရာမေသခ်ာမႈဟာ တကယ့္ျပႆနာ ျဖစ္ေနၿပီးေတာ့ လူအမ်ားအျပား စိတ္မရွည္ႏုိင္ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ မြတ္ဆလင္ေတြ အမ်ားအျပား က ေျပာေနၾကပါတယ္၊ အစိုးရဆီမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အမ်ားႀကီးထားရွိေပမယ့္ ထိေရာက္တဲ့တိုးတက္မႈ ဘာမွမေတြ႔ရေသးဘူးလို႔ ေျပာၾကပါ တယ္။ အေျခအေန တိုးတက္မလာရင္ေတာ့ ပြင့္လင္းရာသီေရာက္လာရင္ ျပည္ပကို ထြက္ခြာဖို႔စဥ္းစားေနတယ္လို႔ မြတ္ဆလင္တခ်ဳိ ႔က ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလို ႏိုင္ငံေရး မေရရာမႈဟာ ျပႆနာ အမ်ားအျပားကို ေပၚေပါက္လာေစႏိုင္ပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ရခိုင္အမ်ဳိးသားေရးဝါဒ အရွိန္ျမင့္လာတာဟာ စိန္ေခၚမႈတရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္က ဆိုပါတယ္။

ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ ။ ။ တျခားတုိင္းရင္းသားေဒသေတြလိုပါပဲ၊ ရခိုင္အမ်ဳိးသားေရးဝါဒ အရွိန္ျမင့္မားလာပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ တႏွစ္ခြဲ ေလာက္က ရခုိင္တပ္မေတာ္ AA ကို ဘယ္လို သေဘာရလဲလို႔ ရခိုင္လူငယ္အမ်ားအျပားကို ေမးၾကည့္ေတာ့ ဒါဟာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ တခုသာလို႔ ေျပာၾကၿပီး AA နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပတ္သားတဲ့ သေဘာထား မရွိၾကေသးပါဘူး။ အခုအခါမွာေတာ့ AA ရခိုင္တပ္မေတာ္ - က်ေနာ္တို႔ရဲ႕တပ္မေတာ္ သိပ္အေရးႀကီးတယ္ဆိုၿပီး ေျပာလာၾကပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားအမ်ဳိးသားေရးဝါဒနဲ႔ သေဘာထားတင္းမာသူေတြ ေပၚထြန္းလာတာလည္း ေနာက္ထပ္စိုးရိမ္ဖြယ္ အေျခအေနတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြဘဝ ရပ္တည္ေရး ခက္ခဲေနဆဲပါ။ ပိုၿပီးေတာ့ ခက္ခဲ လာေနပါတယ္။ ေနာက္တခုက အစိုးရသစ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသမား လူသစ္ေတြ ရွိလာၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ ဗ်ဴရိုကရက္အရာရွိေဟာင္းေတြဟာ အရင္ တုန္းက စိတ္သေဘာထားနဲ႔ လုပ္ကိုင္ေနၾကဆဲပါ။ မူးယစ္ေဆးဝါး ျပႆနာကလည္း လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခုစလံုးမွာ ႀကီးထြားလာေနပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတခ်က္က ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆိုတာ မြတ္ဆလင္ေတြနဲ႔ အတူေရာေႏွာေနထိုင္ရမွာမုိ႔ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အႏၱရာယ္ရွိတယ္လို႔ ယူဆတဲ့အတြက္ ရခိုင္ေတြဘက္က လက္မခံၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအစား က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ ပဋိပကၡဟန္႔တားေရး ဆိုတာပဲ အားလံုးက ေထာက္ခံၾကပါတယ္။

ဦးေက်ာ္ဇံသာ ။ ။ ပရိသတ္တဦးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ တ႐ုတ္ရဲ ႔ အခန္းက႑ကို ေမးၾကည့္တဲ့အခါ ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္က အခုလို ျပန္ေျဖသြားပါတယ္။

ေဒါက္တာေက်ာ္ရင္လိႈင္ ။ ။ အေစာပိုင္းတုန္းက တ႐ုတ္တို႔ဟာ ဒဲ့ဒိုးေျပာရရင္ သိပ္အျပဳသေဘာမေဆာင္ပါဘူး။ တ႐ုတ္ျပည္ ေရႊလီမွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲတခ်ဳိ႕ က်ေနာ္တက္ခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ေတြက သိပ္ဗိုလ္က်တယ္။ ျဖစ္စဥ္တခုလံုးကို သူတုိ႔ခ်ဳပ္ကိုင္ခ်င္တယ္။ အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကိုေရာ တုိင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ေတြကို အမိန္႔ေပးၿပီး ညႊန္ၾကားတဲ့သေဘာမ်ဳိးေတာင္ လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္မခံၾကပါဘူး။ ကခ်င္ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဆုိရင္ ညစာေတာင္ အတူတူမစားဘဲ ထြက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒုတိယေတြ႔ဆံုမႈကစလုိ႔ သူတုိ႔ ေျပာင္းလဲလာပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရန္ပံုေငြကို ဥေရာပကေပးခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ကေတာ့ သူတို႔အေပၚမွာပဲ မီွခိုေစခ်င္ပါ တယ္။ အခု ျမန္မာအစိုးရသစ္ကေတာ့ ဘယ္သူကိုမွ မမီွခိုဘဲ ကိုယ့္ပိုက္ဆံနဲ႔ကိုယ္ လုပ္ေနပါတယ္။ ရခုိင္ေဒသ တ႐ုတ္ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏံွမႈကို ဗဟိုအစိုးရက ခ်ဳပ္ကိုင္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ဘာမွမဆိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္လူထု လံုးဝမေက်နပ္ပါဘူး။ တရုတ္ကလည္း ေဒသခံေတြ ေျပာတာကို ဂရုမစိုက္ပါဘူး။ ေဒသခံေတြအတြက္ အမ်ားႀကီး လုပ္ေပးေနတယ္လို႔ တရုတ္သံရံုးက ေျပာေနေပမယ့္ ဘာမွ မေတြ႔ရေသးဘူးလို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာၾကပါတယ္။