ဒီမိုကေရစီစနစ္ထြန္းကားေရးအတြက္ အမွန္တရားအားသိပိုင္ခြင့္
O'Laie Manzu
12.11.2012
အရာရာတိုင္းတြင္ အေျဖရွိစျမဲပင္။ အေျဖသည္ မွန္၏ မွား၏ လက္ခံႏိုင္၏ လက္မခံႏိုင္၏ ဆိုသည္မွာ ရရွိလာေသာ အေျဖအတြက္ မွန္ကန္ေၾကာင္းသက္ေသထူသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚတြင္ မူတည္ေနသည္။ သို႔ေသာ္ သက္ေသသာဓကမ်ားအား လွစ္လွဴရႈ႕ၾကပါမည္ဆိုလ်င္ ေတြ႕ရွိေသာ အေျဖမွာ မွန္ကန္သည့္တိုင္ေအာင္ လက္ခံႏိုင္ၾကမည္မဟုတ္ေပ။ သိပံၸနည္းက်ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သခၤ်ာနည္းျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကာယစြမ္းအား ဉာဏစြမ္းအား ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ကမၻာတစ္ဝွမ္းရွိ လူသားမ်ားသည္ အေျဖမွန္မ်ားကို ေန႔စဥ္ႏွင့္အမၽွ စူစမ္းရွာေဖြေနၾကသည္။ ေလ့လာသံုးသပ္ေနၾကသည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ အေျဖမန္မ်ားအား ဖံုးကြယ္ေနၾကသည္မွာ လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ အစဥ္အျမဲေတြ႕ျမင္ေနရသည္။
ပညာသင္ၾကားသည္ဆိုသည္မွာလည္း သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား ေလ့လာဆည္းပူးၾကျခင္း ပင္ျဖစ္ေပသည္။ ပညာေရးစနစ္၊ ႏိုင္ငံေရးခံယူခ်က္၊ ဘာသာေရးယံုၾကည္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္ဝန္က်င္၏လႊမ္းမိုးမႈ မ်ား အေပၚမူတည္ျပီး ေလ့လာဆည္းပူးၾကသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမွာလည္း ကြာျခားၾကသည္။ စာသင္ခန္းမ်ားအျပင္ စာဖတ္ျခင္း၊ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတက္ေရာက္ျခင္း၊ စကားဝိုင္းထိုင္ျခင္း၊ အယူအဆဖလွယ္ျခင္း၊ သတင္းနားေထာင္ျခင္း၊ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ေလ့လာၾကသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ စာေရးသားသူ၊ ေျပာဆိုသူ၊ တင္ျပသူ တို႔၏ အာေဘာ္မ်ားလည္း ေရာေထြးပါလာတက္ၾကစျမဲျဖစ္သည္။
အရင္းအျမစ္တစ္ခုတည္းမွ ထြက္ေပၚလာေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား ပံုေအာ္ယံုမွတ္ပါက ယင္းအရင္းအျမစ္အား တင္ျပသူအာေဘာ္၏ လြမ္းမိုးမႈေအာက္သို႕ ၾကေရာက္သြားမည္သာျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘက္ေပါင္းစံုမွ ရရွိလာေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအားလံုးအား တင္ျပသူ၏ အာေဘာ္လြမ္းမိုးမႈမရွိေစဘဲႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ပင္ယင္းခံယူခ်က္မ်ားႏွင့္ ယံုၾကည္ခ်က္မ်ား လြမ္းမိုးမႈမရွိေစဘဲႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ ယွဥ္တြဲကာ ေလ့လာသံုးသပ္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။ မိမိစိတ္တြင္ စြဲျမဲေနေသာ ပင္ယင္းခံယူခ်က္-ယံုၾကည္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ေလ့လာသံုးသပ္လ်င္ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္လည္း မိမိရွိရင္းစြဲပင္ကိုယ္စိတ္၏ လမ္းညြန္ရာသို႕သာ ေရာက္ရွိသြားမည္ျဖစ္ျပီး မွန္ကန္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား ရွာေဖြေတြ႕ရွိႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။ ရရွိေသာသတင္းအခ်က္အလက္မ်ား၏ တန္ဖိုးမူယင္းအားလည္း သိရွိနားလည္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။
သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား ပြင့္လင္းထင္သာစြာျဖင့္ ထုတ္ေဖာ္ႏိုင္ခြင့္၊ ေလ့လာႏိုင္ခြင့္ႏွင့္ မၽွေဝႏိုင္ခြင့္ အစရွိသည့္ လြတ္လပ္မႈမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္သည္သာလ်င္ ပိုမို အာမခံေပးႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကမၻာအရပ္ရပ္တြင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္အား လက္ခံက်င့္သံုးၾကရန္အတြက္ အာဇာနည္အေျမာက္အမ်ား အသက္ေပးခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အားလည္း ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးအတြက္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ ဘာသာေပါင္းစံုမွ ျမန္မာ့မ်ိဳးခ်စ္အာဇာနည္အေျမာက္အမ်ားသည္လည္း အသက္ေပးခဲ့ၾကသည္ကို အမ်ားသိၾကေပလိမ့္မည္။ ဘဝမ်ားေပးဆပ္ခဲ့ၾကသည္ကို လည္းေမ့ေပ်ာက္ၾက လိမ့္မည္မဟုတ္။
ဒီမိုကေရစီစနစ္ထြန္းကားေရးအတြက္ သတင္းမီဒီယာမွာ အေရးၾကီးသည့္ အခန္းက႑တြင္ ပါဝင္ေနေသာေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕မွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္၏ ပင္မမ႑ိဳင္ၾကီးသံုးရပ္ျဖစ္သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးႏွင့္ တရားစီရင္ေရး အစရွိသည္တို႔အျပင္ သတင္းမီဒီယာအား ဒီမိုကေရစီစနစ္၏ စတၳဳထမ႑ိဳင္ၾကီးအျဖစ္တင္စားၾကသည္။ ဒီမိုကေရစီ ယႏၱရားလည္ပတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ဤ မ႑ိဳင္ၾကီးေလးရပ္သည္ က်ရာအခန္းက႑မွ လြတ္လပ္စြာ လည္ပတ္ေနရမည္ျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ သတင္းမီဒီယာမ်ားသည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကဲ့သို႔ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈရရွိေရးအတြက္ ပရိတ္သတ္မ်ားအား စြဲေဆာင္ၾကရသည္။ ေစ်းကြက္သေဘာတရားအတိုင္း လူအမ်ားစိတ္ဝင္စားမႈရယူႏိုင္ရန္ဖန္တီးၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့သူမ်ား၏ အရိပ္ေအာက္တြင္ လည္ပတ္ၾကရသည္ျဖစ္ရာ အမွန္တရားမ်ားမွ ယိုင္းယိုင္မႈမ်ားရွိတက္ၾကသည္။ သတင္းမီဒီယာသည္ ဒီမိုကေရစီစနစ္၏ ပင္မ႑ိဳင္ၾကီး သံုးရပ္ျဖစ္သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရးႏွင့္ တရားစီရင္ေရး ကဲ့သို႔ အျပန္အလွန္ထိမ္းခ်ဳပ္ညိွႏိႈင္းမႈမရွိေသာေၾကာင့္ အေရးၾကီးသည့္ က႑တြင္ တည္ရွိေနေသာ္လည္း လြဲမွားစြာ အသံုးျပဳပါက ဒီမိုကေရစီစနစ္တစ္ခုလံုးအား ျပိဳလွဲသြားႏိုင္သည္အထိ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစႏိုင္သည့္ အင္အားရွိသည္။
သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအားလည္း လြတ္လပ္စြာ ရယူပိုင္ခြင့္၊ ျဖန္႔ေဝပိုင္ခြင့္ရွိၾကေသာ္လည္း မွန္ကန္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမရရွိပါက မိမိတို႔ထံတြင္ ရွိသည့္ လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္သည္ ႏြံအိုင္ထဲတြင္ ေရကူးခြင့္ျပဳထားသည္ႏွင့္ အလားသ႑န္တူေနေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပိုမိုအေရးၾကီးသည္မွာ အမွန္တရားအား သိပိုင္ခြင့္ပင္ျဖစ္သည္။ မွန္ကန္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားရရွိရန္လိုအပ္သည္။ မွန္ကန္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား မၽွေဝတင္ျပရန္မွာ သတင္းမီဒီယာမ်ား၏ တာဝန္တစ္ရပ္ျဖစ္ေပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သတင္းအေမွာင္ခ်ထားသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ေနျပီျဖစ္ျပီး သတင္းမွန္မ်ားရရွိေရးအတြက္ ျပည္ပသတင္းမီဒီယာမ်ားအား အားကိုးခဲ့ၾကရသည္။ ျပည္သူလူထုမွာ စစ္အစိုးရမွ ေဖာ္ျပသည့္ သတင္းမွားမ်ားႏွင့္ ဆင္ဆာ ျဖတ္ေတာက္ျပီးမွ ထြက္ေပၚလာခဲ့ေသာ သတင္းမ်ားအား လက္ခံယံုၾကည္ခဲ့ျခင္းမရွိေပ။ သို႔ေသာ္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမ်ားတြင္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္မ်ားအား လွမ္းစဖြင့္ေပးခဲ့ျခင္းေၾကာင္း ျပည္တြင္း သတင္းမီဒီယာမ်ားအား ျမန္မာျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ယခင္ကထက္ ပိုမိုလက္ခံစျပဳလာခဲ့သည္။ မွန္ကန္သည့္ သတင္းမ်ားအျဖစ္ လက္ခံလာၾကသည္။
ရခိုင္ျပည္အေရးအခင္းျဖစ္ပြားသည့္ အခ်ိန္တြင္ ပဋိပကၡၾကီးမားက်ယ္ျပန္႕မႈမရွိေစရန္အေၾကာင္းျပကာ သတင္းမီဒီယာမ်ားအား ျပန္လွယ္ထိမ္းခ်ဳပ္လာခဲ့သည္။ အေျပာင္းအလဲမ်ားအား ျမင္ေတြ႕ေနရသည့္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားမွာလည္း ထိမ္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ရွိေနေသးသည့္ သတင္းမီဒီယာမ်ားမွ ထြက္ေပၚလာသည့္ သတင္းမ်ားအား ဆက္လက္ယံုၾကည္ေနၾကသည္။ ပြင့္လင္းမႈအတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ ေတြ႕ျမင့္လာရေသာေၾကာင့္ သတင္းမွားမ်ား၊ ထိမ္ခ်န္မႈမ်ား၊ ဖံုးကြယ္မႈမ်ား၊ ေသြးထိုးလႈပ္ေဆာ္မႈမ်ား၊ ဖ်ားေယာင္းေသြးေဆာင္မႈမ်ား၊ အာရုဏ္ေျပာင္းမႈမ်ား အား အမွန္ထင္၍ လက္ခံယံုၾကည္လာၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ဒီမိုကေရစီရရွိေရးအတြက္ အားျပဳခဲ့သည့္ ျပည္ပမီဒီယာမ်ားအား ဆန္႔က်င္လာၾကသည္။ ျပည္ပမီဒီယားမ်ားမွထြက္လာသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား ျငင္းပယ္ၾကသည္။ ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ၾကသည္။
အထူသျဖင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးအခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍အစိုးရထိမ္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ေရး သားေဖာ္ျပေနသည့္ သတင္းမ်ား၊ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားေရးကို အဓိကထားကာ အမ်ားအၾကိဳက္ေရးသားေဖာ္ျပေနသည့္သတင္းမ်ားႏွင့္ ျပည္ပသတင္းမီဒီယာမ်ားမွ ထြက္ေပၚလာသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားမွာ မ်ားစြာကြာျခားေနပါသည္။ ယင္းကြာျခားမႈမ်ားကို သံုးသပ္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္ သတင္းမီဒီယာမ်ားအေပၚခ်ဳပ္ကိုင္မႈရွိေနျပီး သတင္းမီဒီယာမ်ားကိုယ္တိုင္ကပင္ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားေရးအတြက္ အမ်ားအၾကိဳက္ေရးသားကာ ဒီမိုကေရစီစနစ္အား အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစမည့္ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းမက်သည့္ က်င့္ဝတ္မ်ားအား က်င့္သံုးေနေၾကာင္းေတြ႕ရပါသည္။ လြတ္လပ္မၽွတသည့္ သတင္းမီဒီယာႏွင့္ မွန္ကန္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားသိရွိပိုင္ခြင့္ ရွိမွသာလၽွင္ စစ္မွန္သည့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္အား က်င့္သံုးႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပအပ္ပါသည္။