ရုိဟင္ဂ်ာ မရွိဘူး။ မၾကားဖူးဘူးဆုိရင္ ႏုိင္ငံေရး မလုပ္ၾကနဲ႔
31.5.2013
က်ဳပ္ေလ့လာမိတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ
by ကုိ ဗလႀကီး on Thursday, May 17, 2012 at 9:59am
အားေတာ့နာ ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ ဆုိေရးရွိက ဆုိအပ္လွ၏။
တုိင္းျပည္ အက်ိဳး အတြက္ ရည္ရြယ္ျပီး အခ်က္ အလက္ အေပၚ အေျခခံတဲ့ တုန္႔ျပန္ ေဆြးေႏြးမႈ ေတြကုိ ၿကုိဆုိ ပါတယ္။
ရုိဟင္ဂ်ာ ျပႆနာက ျပည္ေထာင္စုရဲ့ လုံျခံဳေရးကုိ ျခိမ္းေခ်ာက္ ေနပါျပီ။ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ့ အခ်ဳပ္ အျခာ အာ ဏာကုိ ထိခုိက္ လာပါျပီလုိ႔ အာေဘာင္ အာရင္း သန္သန္၊ တံေတြး တသီးသီးနဲ႔ မိန္႔ခြန္း ႀကီးငယ္ ကုိ ေခၽြေနၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေရး သမား ႀကီးငယ္တုိ႔ အေနနဲ႔ ဒီေလာက္ အေရးႀကီးတဲ့၊ ဒီေလာက္ေတာင္ တုိင္း ၿပည္ အနာဂတ္ကုိ ျခိမ္းေခ်ာက္ ေနပါတယ္ ဆုိတဲ့ ရုိဟင္ဂ်ာ အေၾကာင္းကုိ သမုိင္း အေထာက္ အထား မွန္ေတြ အေပၚ အေျခခံျပီး ဘာျဖစ္လုိ႔ ကုိယ္တုိင္ ကုိယ္က် ဓမၼဒိဌာန္ က်က် အေလး အနက္ထား မေလ့လာ ၾကတာလဲ။ ဘာျဖစ္လုိ႔ ဟုိလူေျပာ၊ ဒီလူ ေျပာတာေတြ ေလာက္နဲ႔သာ ေၾကနပ္ ေနၾကျပီး သံေယာင္လုိက္ ေဖါလုံးလုပ္ ေနၾက တာလဲ။ သူမ်ား ေျပာတုိင္း မယုံနဲ႔လုိ႔ ဗုဒၶက ကာလမသုတ္ မွာ ေဟာ ၾကား ခဲ့ တာကုိ ေမ့ထား လုိက္ၾက ၿပီလား။
ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတဲ့ တုိင္းရင္းသား တစ္မိ်ဳး ျမန္မာ သမုိင္းမွာ ရွိခဲ့တယ္။ သုိ႔ေသာ္ ရုိဟင္ဂ်ာကုိ တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ ဘာေၾကာင့္ လက္မခံ ႏုိင္ပါဘူးလုိ႔ သတၱိ ရွိရွိ ေျဗာင္ေျပာရဲ သူမ်ား ရွိရင္ ေလးစား ပါတယ္။ ထုိသူ မ်ားသည္ သမုိင္းမွန္ကုိ ၾကည့္ရဲ သူမ်ား၊ မိမိ လက္မခံ ႏုိင္သည္ကုိ လက္မခံ ႏုိင္ဘူးလို႔ေၿပာရဲသူ မ်ားလည္း ၿဖစ္ပါတယ္။ သမုိင္း မလိမ္တတ္ သူမ်ား လည္းျဖစ္တယ္။ ဒီလုိ ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္း သတိၱ ရွိရွိ ေျပာျခင္း အားျဖင့္ တုိင္းရင္းသား ေပါင္းစုံ ျမန္မာ ျပည္သူ လူထုႀကီး သေဘာက် လက္ခံ ႏုိင္တဲ့၊ တုိင္းျပည္ရဲ့ အခ်ဳပ္ အျခာ အာဏာႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ လုံျခံဳေရးကုိ အာမခံ ႏုိင္တဲ့ အေျဖ တစ္ရပ္ကုိ တုိင္းျပည္ အက်ိဳး အတြက္ က်ေနာ္တို႔ စုေပါင္း ရွာေဖြ ႏုိင္မွာပါ။ အဲဒီ အေျဖမ်ိဳးကုိ က်ေနာ္တုိ႔ လက္ခံ သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါနဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ အေၾကာင္း၊ ရခုိင္ အေၾကာင္း ႀကီးႀကီး က်ယ္က်ယ္ ေျပာဖုိ႔ အရည္အခ်င္း (Qualify) ျပည့္မီ သူမ်ား ဟုတ္ မဟုတ္ မိမိဖာသာ ဆန္းစစ္ ခ်င္သူမ်ား အတြက္ ညာဏ္စမ္း ေမးခြန္း (Quiz) တစ္ခ်ိုဳ႕ု ကုိ ေမးၾကည့္ ခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ့္ဖာသာ ကုိ ေျဖၾကည့္ဗ်ာ။
၁။ အဂၤလိပ္ျပန္ အဝင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းက တစ္ႏိုင္ ငံလုံး လြတ္လပ္ေရး အတြက္ ၿကုိးစား ေနခ်ိန္မွာ တုိင္း ရင္းသား တစ္မ်ိဳးရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ အခ်ိဳ႕က “အာရကန္ နစၥတန္” ဆုိျပီး သီးျခား ႏုိင္ငံ ခဲြေထာင္ေရး လုပ္ျပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ ဆန္း ေနာက္ေက်ာကုိ ဓါးနဲ႔ ထုိး ဖုိ႔ ႀကံ စည္ ခဲ့တယ္။ အဲဒီ လူမ်ိဳးက ရုိဟင္ဂ်ာလား။
၂။ ပထမ အဂၤလိပ္- ၿမန္မာ စစ္ပဲြ ျဖစ္ေအာင္ အဂၤလိပ္ကုိ ေျမွာက္ထုိး ပင့္ေကာ္ ဖိတ္ေခၚ ခဲ့တယ္။ (မေခၚ လည္း အဂၤလိပ္က ဝင္မွာ ဆုိတာက တက႑ ျဖစ္ပါတယ္။) အဂၤလိပ္ ဖက္က စစ္တပ္ ဖဲြ႔ျပီးေတာင္ ဝင္ တုိက္ ေပးခဲ့တယ္။ ၿမန္မာျပည္ကုိ အဂၤလိပ္ စကၽြန္ျပဳ ကတည္းကေန လြတ္လပ္ေရး ရသည္ အထိ အဂၤ လိပ္ အလုိေတာ္ရိ ေတြလုပ္ျပီး ျမန္မာ တုိင္းရင္းသားေတြ အားလုံးကုိ ဖိႏွိပ္ ခဲ့တဲ့ လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳး ရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တယ္။ အဲဒီ လူမ်ိဳးက ရုိဟင္ဂ်ာလား။
၃။ အဂၤလိပ္က တုိက္ျပီး စုစည္း ေပးလုိက္တဲ့အတြက္ ၿမန္မာျပည္၊ အိႏၵိယ (ပါကစၥတန္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယ စုေပါင္း) ျပည္ဆိုျပီး ႏုိင္ငံေတာ္ ႀကီး ျဖစ္ခဲ့ရတယ္ ဆုိတာ သိသလား။ အဂၤလိပ္ မသိမ္းခင္က အခုလုိ တစ္စု တစ္ေပါင္း တည္း ႏုိင္ငံႀကီး မျဖစ္ခဲ့ ေသးဘူး ဆုိတာကုိ သိသလား။
၄။ တုိင္းရင္းသား ေတြက ပင္လုံ စာခ်ဳပ္မွာ လက္မွတ္ မထုိးခဲ့ရင္ ျမန္မာ ျပည္မွာ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ က ယား ျပည္နယ္ေတြ မပါေတာ့ဘူး ဆုိတာ သိသလား။
၅။ လြတ္လပ္ေရး ရျပီးတဲ့ အခါမွာ တရုပ္၊ ထုိင္း၊ အိႏၵိယဆုိျပီး နယ္စပ္ေတြကုိ အသိအမွတ္ ျပဳတဲ့ အခါမွာ မိမိ နယ္နိမိတ္ အတြင္း ေနထုိင္သူ ေတြကုိ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံေတြက ႏုိင္ငံသား အျဖစ္ သတ္ မွတ္ ေပး ရတယ္ ဆုိတဲ့ ႏုိင္ငံ တကာ က်င့္ဝတ္ကုိ သိသလား။
၆။ နယ္နိမိတ္ ခဲြတဲ့ အခါမွာ ရခုိင္ ေတြကုိ စုိးရိမ္တဲ့ အတြက္ ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံ ထဲမွာ ပါဝင္ လုိေၾကာင္း ရုိဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္ အခ်ိဳ႕က ပါကစၥတန္ ေခါင္းေဆာင္ မုိဟာမက္ အလီဂ်င္းနားကုိ ေတာင္းဆုိတယ္။ မုိဟာမက္ အလီဂ်င္းနားက ဒီလုိ လုပ္လုိ႔ မရဘူးဆုိျပီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းကုိ ေျပာျပတယ္။ ဗုိလ္ ခ်ဳပ္ ေအာင္ ဆန္းက မုိဟာမက္ အလီဂ်င္းနားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အတြက္ တန္းတူ အခြင့္အေရး ရၾကမယ္ လုိ႔ အာမခံ ေျပာၾကား ခဲ့တယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကုိလည္း ခင္ဗ်ား တုိ႔ေတြရဲ့ ႏုိင္ငံသား အခြင့္ အေရး (အဲဒီတုန္းက တုိင္းရင္းသား အခြင့္ အေရး ဆုိျပီး ႏိုင္ငံသား အခြင့္ အေရးႏွင့္ ခဲြေျပာ တာမ်ိဳး မရွိဘူး။ ႏုိင္ငံသား အားလုံး တန္းတူ ျဖစ္တယ္။) အျပည့္ အဝ ရၾကမယ္လုိ႔ ေျပာၾကား ခဲ့တယ္ ဆုိတာကုိ သိသလား။
၇။ ဟုိတုန္းက ရုိဟင္ဂ်ာ ေတြက သူတုိ႔ကုိ သူတုိ႔ ရခုိင္ မြတ္စလင္လုိ႔ ေခၚၾကတယ္။ ရခုိင္ အ စြန္းေရာက္ ေတြ က ရခုိင္မွန္ရင္ ဝက္သား စားရမယ္။ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ရမယ္ ဆုိျပီး ျငင္းပယ္ ခဲ့လုိ႔ ရုိဟင္ ဂ်ာ ဆုိတဲ့ ေရွးေဟာင္း နာမည္ကုိ စဲြကုိင္ ခဲ့ရတယ္ ဆုိတာ သိသလားး။
၈။ ဦးႏု လက္ထက္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေတာင္းေတာ့ ေက်ာက္ျဖဴ၊ သံတဲြက ရခုိင္ ေခါင္းေဆာင္ ေတြက ရခုိင္ ျပည္နယ္ ျဖစ္ရင္ စစ္ေတြက ရခုိင္ေတြ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ရခုိင္ ျပည္နယ္ ေအာက္မွာ မေန လိုဘူး။ ပုသိမ္ ခရုိင္နဲ႔ တဲြေနခ်င္ ပါတယ္လုိ႔ ေတာင္းဆုိ ခဲ့တာကို သိလား။ ဘာေၾကာင့္ အဲဒီလုိ ေတာင္းဆုိ ရသလဲ သိလား။ ရခုိင္ ျပည္နယ္ ေတာင္းဆုိ မႈကုိ ရခုိင္ အမ်ားစုက လက္မခံ ခဲ့ၾကဘူး ဆုိတာ သိလား။ ဘာေၾကာင့္ ရခုိင္ ျပည္သူ အမ်ားစုက လက္မခံ ခဲ့ရတာလဲ သိလား။ ဘာေၾကာင့္ ရခုိင္ ျပည္နယ္ ျဖစ္သြား သလဲ သိလား။
၉။ ရခုိင္က ရခုိင္ကုိေတာင္ မယုံတဲ့ သမုိင္း ျဖစ္စဥ္မွာ ရခုိင္ ျပည္နယ္ ျဖစ္သြားရင္ ငါတုိ႔ ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အ ဖိႏွိပ္ခံ ရေတာ့မယ္ ဆုိျပီး ခဲြထြက္ေရး ဆန္ဆန္ လႈပ္ရွားမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ရ တယ္ဆိုတာ သိသ လား။ ေနာက္ ဆုံး ရခုိင္ ျပည္နယ္ ေအာက္မွာ မထားဘဲ ျပည္မက တုိက္ရုိက္ အုပ္ခ်ဳပ္ ရတဲ့ ေမယု ခရုိင္ ေပးပါမယ္။ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိျပီး တုိင္းရင္းသား အျဖစ္ သီးျခား အသိအမွတ္ ျပဳေပး ပါမယ္လုိ႔ ျဖစ္ခဲ့ ရတာ ကုိေကာ သိၾက သလား။
၁၀။ ျမန္မာ ျပည္မွာ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ခ်င္းဆုိတဲ့ အဓိက တုိင္းရင္းသား (၇) မိ်ဳးလုံးနဲ႔ တုိင္းရင္းသား ငယ္ အမ်ား အျပားဟာ ခဲြထြက္ေရး အတြက္ တုိက္ပဲြ ဝင္ဖူးခဲ့ ၾကတယ္ ဆုိတာ သိသလား။
(ဒါက အခုစာေရး ေနရင္း စိတ္ထဲ ေပၚလာတာကို ေရးခ် လုိက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အႀကံျပဳ ခ်က္မ်ား ရရင္ ျဖစ္ ၿဖစ္၊ က်ေနာ္ ေနာက္ထပ္ သတိ ရရင္ ျဖစ္ျဖစ္ ထပ္ျဖည့္စြက္ ေပးသြားမယ္။)
မည္သုိ႔ပင္ ျဖစ္ေစကာမူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာ ဆုိတာ ျမန္မာ့ သမုိင္းမွာ ဘယ္တုန္း ကမွ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ၾကားလည္း မၾကားဖူး ပါဘူး ဆုိရင္ ကုိယ္ဗဟုသုတ နည္းတာ၊ စာမဖတ္တာ၊ သမုိင္း အတာကုိ လူသိေအာင္ လုပ္ေန သလုိပါဘဲ။ ရွက္စရာပါ။ ဒီလုိ လူမ်ားကုိ ကုိဗလႀကီးက ကူညီႏုိင္ ပါသတဲ့။
======================================================
by ကုိ ဗလႀကီး on Thursday, May 17, 2012 at 9:59am
ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတာ မေန႔ကမွဘြားကနဲ ေပၚလာသလုိ ေျပာေနသူ ေတြရွိသလုိ၊ ရုိဟင္ဂ်ာ အေၾကာင္း ေသေသ ခ်ာ ခ်ာ အစုံအလင္ သိေနသူ မ်ားလည္း ဒုနဲ႔ေဒးပါ။ အဲဒီေတာ့ စာဖတ္ေနတဲ့ ခင္ဗ်ား လက္ခံသည္ ျဖစ္ေစ၊ လက္မခံသည္ ျဖစ္ေစ၊ ရုိဟင္ဂ်ာ တုိ႔ရဲ့ ဘ၀ ထူးျခား လာမွာ မဟုတ္ တာေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ အစုိးရက လႊတ္ေတာ္မွာ ဘယ္လုိ ျငင္းျငင္း၊ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းရဲ့ ဖိအားကုိ လြန္ဆန္ ဖုိ႔ဆုိ မျဖစ္ ႏုိင္တာရယ္ ….တခ်ိန္တုန္းက ျမန္မာ ႏုိင္ငံမွာ တရား၀င္ လူမ်ဳိးစု အျဖစ္ ရပ္တည္ ခဲ့တဲ့ သမုိင္းေၾကာင္း ေၾကာင့္ …. ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေအာ္ျငင္းေနတဲ့ ပါးစပ္ ေတြေညာင္း၊ လက္ေတြနာ၊ ဒါေတြပဲ အဖတ္တင္ မယ္ဆုိတာ ျမင္ေယာင္မိ ပါ၏။
(၁) ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ (၂၅) ရက္ေန႔ ည ၈ နာရီအခ်ိန္ - ႏုိင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၏ အသံလႊင့္ မိန္႔ခြန္းတြင္ ေမာင္းေတာႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္ မ်ားတြင္ ေနထုိင္လ်က္ ရွိေသာ ျပည္ေထာင္ စု သားမ်ား သည္ မ်ားေသာ အားျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသား ျဖစ္ၾကသည္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
(၂) ႏုိင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီး ဦးဗေဆြမွ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလ (၃) ရက္ႏွင့္ (၄) ရက္ေန႔ မ်ားတြင္ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္းေတာၿမဳိ႕ လူထု အစည္း အေ၀း မ်ားတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ရွမ္း၊ မြန္၊ ရခုိင္၊ ခ်င္း တုိင္းရင္းသား ကဲ့သုိ႔ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစု တခု ျဖစ္ေၾကာင္း မိန္႔ခြန္းတြင္ ထည့္သြင္း ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
(၃) ႏုိင္ငံေတာ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရုံး လက္ေအာက္ နယ္ျခား ေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံး ေၾကျငာခ်က္ (ရက္စြဲ - ၂၀.၁၁.၆၁) တြင္ ေမယုေဒသ အတြင္း ေနထုိင္ၾကသူ မ်ားသည္ တုိင္းရင္းသား ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ပါရွိသည္။ (ေမယုေဒသ = ယခု ေမာင္းေတာခရုိင္)
(၄) ၁၉၆၁ ေမလ (၁၅) ရက္ေန႔မွစ၍ ၁၉၆၅ မတ္လအထိ ျမန္မာ့အသံ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဘာသာ စကား အစီအစဥ္တြင္ တပတ္လွ်င္ (၁၀) မိနစ္က်စီ (၃) ႀကိမ္၊ ညေန ၅း၃၀ နာရီတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာ စကားျဖင့္ အသံလႊင့္ ေပးခဲ့ ပါသည္။ (ႏွစ္သုံးဆယ္ ျမန္မာ့အသံ - ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း မာတလိ)
(၅) စာေပဗိမာန္ ထုတ္ ျမန္မာ့ စြယ္စုံက်မ္း၊ အတြဲ (၉) စာမ်က္ႏွာ (၈၉-၉၀) မွာ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္တြင္ ရခုိင္ တုိင္း ေျမာက္ပုိင္း ေမယု ခရုိင္တြင္ လူဦးေရ (၅၀၀၀၀၀) ငါးသိန္းခန္႔ ရွိၿပီး ၇၅% သည္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္သည္ ဟူ၍ အက်ယ္ တ၀န္႔ ေရးသား ေဖာ္ျပ ထားသည္။
(၆) ကာကြယ္ေရး ဌာနမွ ထုတ္ေ၀ေသာ တပ္မေတာ္ ေခတ္ေရး စာေစာင္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၆) (၁၈.၇.၆၁)ႏွင့္ (၈.၈.၆၁) ေန႔ထုတ္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၉) တုိ႔တြင္ ေမယုခရုိင္၊ ေမာင္းေတာ၊ ဘူး သီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ အေနာက္ေျမာက္ ၿမဳိ႕နယ္ မ်ားတြင္ အမ်ားစု အားျဖင့္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး မ်ား ေနထုိင္ ၾကၿပီး၊ လူနည္းစုမွာ ရခုိင္၊ ဒုိင္းနက္၊ ၿမဳိ၊ ခမီစေသာ လူနည္းစု မ်ားစြာ ပါ၀င္ ေနထုိင္သည့္ ခရုိင္ ေဒသ တခု ျဖစ္ပါသည္ ဟူ၍ ေဖာ္ျပပါ ရွိပါသည္။
(၇) ဒုတိယ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ (ၾကည္း) ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ႀကီး၏ (၈.၇.၆၁) ေျပာၾကားေသာ မိန္႔ခြန္းတြင္ “ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ဒီခရုိင္မွာ ေနထုိင္တဲ့ လူေတြကို ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ေမယု ခရိုင္၏ အေနာက္ ဘက္တြင္ ပါကစၥတန္ (ယခု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္) ရွိၿပီး မြတ္ဆလင္မ်ား ေနၾကပါတယ္။ အေနာက္ ဘက္မွာ ေနသူမ်ားကုိ ပါကစၥတန္ ဟုေခၚၿပီး၊ ျမန္မာျပည္မွာ ရွိသူ မ်ားကုိ ရုိဟင္ဂ်ာလုိ႔ ေခၚတယ္။ ျမန္မာ၊ ပါကစၥတန္ နယ္စပ္ တခုတည္း မွာသာ လူမ်ဳိး တမ်ဳိး တုိင္းျပည္ ျခား၍ ေနၾကသည္ မဟုတ္၊ တရုတ္ႏွင့္ ဆက္စပ္ ေနေသာ နယ္စပ္ တြင္လည္း ဤသုိ႔ လူမ်ဳိးခ်င္း ဆက္စပ္ ေနၾကသည္။ ဥပမာ - ကခ်င္မွာ လီဆူး၊ အီေကာ၊ လ၀ စသည့္ လူမ်ဳိးမ်ား ရွိသလို တရုတ္ ျပည္တြင္လည္း ၄င္းလူမ်ဳိးမ်ား ရွိသည္။ ထုိနည္း တူ ျမန္မာျပည္ တြင္းရွိ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ား ရွိသလုိ တရုတ္ျပည္ တြင္လည္း တုိင္ ဆုိေသာ ရွမ္းလူမ်ဳိး မ်ားရွိၾက ပါသည္။ ျမန္မာ ျပည္တြင္ မြန္၊ ကရင္၊ မေလး ရွိသလုိ ယုိးဒယား ဘက္တြင္လည္း ထုိလူမ်ဳိးမ်ား ရွိၾက ပါသည္။ အိႏၵိယ-ျမန္မာ နယ္စပ္ တြင္လည္း ခ်င္း၊ လီေရွာ၊ နာဂ လူမ်ဳိးမ်ား ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ထဲမွာ ရွိသကဲ့သုိ႔ အိႏၵိယ ႏုိင္ငံမွာ လည္းရွိ ၾကသည္။ အဲဒီေတာ့ ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္ ကစၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ပြင့္ပြင့္ လင္း လင္း ေျပာခ်င္တယ္။ ေမယု ခရိုင္ကုိ ျပည္ေထာင္စု ထဲမွာ ရွိတဲ့ လူနည္းစု တစုလုိ႔ သေဘာ ထားမယ္။ အဲ ဒီေတာ့ အရင္ တုန္းက ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔မွားခဲ့တာ ေတြရွိရင္ ခင္ဗ်ားတုိ႔ အားလုံး ေမ့ၾက၊ ဒီအခ်ိန္ ကစၿပီး ခင္ဗ်ားတုိ႔ ေမယုခရုိင္က လူေတြဟာ တုိ႔ဗမာ ျပည္ေထာင္စုသား၊ တုိ႔ဗမာ ျပည္ေထာင္စု ထဲက လူမ်ဳိးစု တစုလုိ႔ သေဘာ ထားၾကပါ။” စသည္ျဖင့္ အက်ယ္တ၀န္႔ ေျပာခဲ့သည္။
(၈) ျပည္ေထာင္စု ဆုိရွယ္လစ္ သမၼတ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္၊ ပညာေရး ၀န္ႀကီး ဌာနမွ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ထုတ္ ျမန္ မာ ႏုိင္ငံ အထက္တန္း ပထ၀ီ၀င္ ဖတ္စာအုပ္၊ စာမ်က္ႏွာ (၈၆) တြင္ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိး မ်ား ျပန္ ႔ႏွံ႔ ေနထုိင္ ၾကပုံ ျပရာမွာ ရခုိင္ ေျမာက္ပုိင္း ေဒသကုိ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား ေနထုိင္ရာ ေဒသ အျဖစ္ ျပသ ထား ပါသည္။
(၉) ရန္ကုန္ တကၠသုိလ္တြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ အသင္း အဖြဲ႔လည္း ထူေထာင္ ခြင့္ ေလွ်ာက္ထား ခဲ့ရာ ၃.၁၂.၅၉ ရက္စြဲပါ မွတ္ပုံတင္အမွတ္ ၁၁၂/၅၉ ျဖင့္ “This is to certify that Rangoon University Rohingya Student Association is one of the Registered Associations of the University of Rangoon for the academic year 1959-1960” ဟူ၍ မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ရရွိခဲ့ သည္။
(၁၀) ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စု တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ရုိဟင္ဂ်ာ ရုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ျပပြဲကုိ သိမ္ျဖဴ အားကစား ၿပဳိင္၀င္း အတြင္း က်င္းပ ေပးခဲ့ရာ ရုိဟင္ဂ်ာ ယဥ္ေက်းမႈ ျပပြဲ တခု ျဖစ္ေသာ က်င္ပြဲ ကုိ ျပသခြင့္ ရရွိ ခဲ့ပါသည္။
(၁၁) ျမန္မာ အသံ (၂၅) ႏွစ္ေျမာက္ ေငြရတု သဘင္ အျဖစ္ ၁၉၇၁ ေဖေဖာ္၀ါရီလ တြင္ ေသာတရွင္ မဂၢဇင္းကုိ ထုတ္ေ၀ ခဲ့ရာ စာမ်က္ႏွာ (၅၅) တြင္ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွစ၍ တုိင္းရင္းသား ဘာသာ စကား အျဖစ္ စတင္ အသံလႊင့္ခြင့္ ျပဳသည့္ ရက္စြဲ မ်ားကုိ ေဖာ္ျပ ရာတြင္ ၁၉၅၇ တြင္ ရွမ္းႏွင့္ ကခ်င္ ဘာသာ၊ ၁၉၄၉ တြင္ စေကာ ကရင္ႏွင့္ ပုိးကရင္ ဘာသာ၊ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ ခ်င္းဘာသာ၊ ၁၉၆၁တြင္ မြန္၊ ပအုိ႔၊ လားဟူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာႏွင့္ ကယား ဘာသာတုိ႔ အသံလႊင့္ ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ထားသည္။ မြန္၊ ပအုိ႔၊ လားဟူ၊ ရုိဟင္ဂ်ာ ဘာသာ တုိ႔ျဖင့္ အသံ လႊင့္ခြင့္ကုိ ၁၅.၅.၆၁ ေန႔မွစ၍ ခြင့္ျပဳ ခဲ့ၿပီး ၁.၁၀.၆၅ ေန႔တြင္ ရပ္ဆုိင္း ခဲ့သည္။
(၁၂) ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ တုိင္းရင္းသား ရုိးရာ ယဥ္ေက်းမႈ ျပပြဲကုိ ေအာင္ဆန္း အားကစား ကြင္းတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္မွ က်င္းပ ခဲ့ရာ ရုိဟင္ဂ်ာ ရုိးရာ က်င္ပြဲ ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ တခမ္း တနား က်င္းပ ခြင့္ျပဳ ခဲ့သည္။
(၁၃) ၂၀.၁၁.၆၀ ေန႔ထုတ္ ျမန္မာ့ အလင္း သတင္းစာတြင္ နယ္ျခား ေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးမွ နယ္ျခား ေဒ သ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အရာရွိ ရခုိင္ တုိင္းမင္းႀကီးႏွင့္ အဖြဲ႔၀င္မ်ား ေမယု နယ္ျခား ခရုိင္သုိ႔ ေရာက္ရွိ ခဲ့ၾကရာ ရုိဟင္ဂ်ာ မ်ားမွ လႈိက္လွဲစြာ ႀကဳိဆုိ ၾကေၾကာင္း၊ သူရ သတၱိ ရွိသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိ ျမတ္ႏုိး လုိလားၿပီး သစၥာ ရွိေသာ စိတ္၀င္ စားဖြယ္ ျပည္ေထာင္စု၏ လူမ်ဳိး တမ်ဳိး ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ အျပင္ ျမန္မာ့ အသံ (ေရဒီယုိ အစီအစဥ္) မွလည္း ထုိအေၾကာင္း အရာကုိ ထုတ္ လႊင့္ ခဲ့သည္။
(၁၄) ၁၈.၇.၆၁ ရက္ေန႔ထုတ္ တပ္မေတာ္ ေခတ္ေရး စာေစာင္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၆) စာေစာင္တြင္ “ေမယုနယ္ မွေလ ဘယ္လုိ အေျခရွိ ပါလိမ့္” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ေရးသား ခဲ့သည္။ ထုိေဒသ၏ လူအမ်ားစု သည္ ရုိဟင္ဂ်ာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသား ခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါး ျဖစ္သည္။
(၁၅) ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီး ဌာန၊ ပညာေရးႏွင့္ စိတ္ဓါတ္ ေရးရာ ညႊန္ၾကား ေရးမွဴးရုံး ၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေ၀ ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္ ေခတ္ေရး စာေစာင္ (၂) ေစာင္အနက္ ၈.၈.၆၁ ေန႔ထုတ္ အတြဲ (၁၂) အမွတ္ (၉) တြင္ “ေပ်ာက္ဆုံး ေနေသာ ညီအစ္ကုိ တစ္ဦးကုိ ရွာေတြ႔သည့္ ပမာႏွယ္” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္းေတာတြင္ ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိး ၉၇% ရွိေၾကာင္း ေရးသား ခဲ့သည္။
