အဂၤလိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေခတ္ မွတ္တမ္းမ်ားက ရည္ညႊန္းတဲ့ `ရိုဟင္ဂ်ာ´

ဦးဦးေမွာ္ဆရာ

28.11.2013

ရခိုင္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြကို အၾကမ္းဖက္ မီးရႈိ႕သတ္ျဖတ္ မႈေတြ စျဖစ္ျပီး တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ေလာက္ထိက ႏိုင္ငံ တကာ အဖြဲ႔ အစည္း ေတြနဲ႔ စကား ေျပာတဲ့ အခါ ရိုဟင္ဂ်ာ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ ဒီျပႆနာ ေတြကို ဘယ္ သူ ေတြက ဘယ္လို ဖန္တီး ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ ကိစၥ ေတြကို သူတို႔ စိတ္၀င္ တစား နားေထာင္ ၾကတယ္။ အဲ ဒီ ေနာက္ပိုင္း မွာေတာ့ ေတြ႔သမွ် အဖြဲ႔ အစည္း ေတြက သမိုင္း ေၾကာင္းေတြ၊ ဘယ္သူ ေတြက ဘယ္လို လုပ္တာပါ ဆိုတာ ေတြကို သိပ္စိတ္မ၀င္ စားေတာ့ဘဲ ဒီျပႆနာေတြ ေျပလည္ေအာင္ နဲ႔ ေနာင္ ဒါမ်ိဳးေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ႏိုင္ မလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္း ကိုပဲ စိတ္၀င္ တစား ေမးတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာသမိုင္း ေၾကာင္းေတြ သိပ္မေရးၿဖစ္ေတာ့ဘဲ ဘယ္လို လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ sustainable solution ရွာရင္ ရႏိုင္ မလဲ ဆိုတဲ့ အပိုင္းကို အာရံု ပိုက် မိတယ္။ ခုလည္း တကယ္တမ္း က်ေနာ့္ ေရးလက္ စ ေဆာင္းပါးက တျခား အေၾကာင္း အရာပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒီရက္ပိုင္း နည္းနည္း ေဟာ့ခဲ့တဲ့ သတင္း တခ်ိဳ႕ကို ဖတ္ျပီးေတာ့ ေရးခ်င္စိတ္ ျဖစ္လာလို႔ ဒီေဆာင္းပါး ေရးလိုက္ ပါတယ္။ 

"ရိုဟင္ဂ်ာ" ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳး မရွိဘူးလို႔ ျငင္းဆန္ ေနသူ မ်ားရဲ့ ဆိုလိုရင္းကို ၾကည့္ရင္ ဒီ `ရိုဟင္ဂ်ာ´ဆို သူ ေတြက အဂၤလိပ္ ေခတ္က လယ္ကူလီ လုပ္ဖို႔ ရခိုင္ ျပည္နယ္ ဘက္ကို ၀င္လာျပီး ျပန္မသြား ေတာ့ဘဲ အေျခခ် ေနထိုင္ ေနတဲ့ လူေတြပဲလို႔ သံေယာင္ လိုက္ျပီး စြပ္စြဲ ေန တာပဲ ေတြ႔ရတယ္။ ဒီစြပ္စြဲခ်က္ အရ ဆို ရင္ ကူလီ မ်ိဳးဆက္ .. တနည္း ေျပာရရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးနဲ႔ ဘာမွ မပက္သက္တဲ့ သာမာန္ အုပ္ခ်ဳပ္ခံ လူတန္း စား သက္သက္ ေပါ့ဗ်ာ။ ဒီေတာ့ အဲဒီ စြပ္စြဲခ်က္ ေတြက မွန္သလား၊ မမွန္ ဘူးလား ဆိုတာ နည္း နည္း ေလာက္ ေလ့လာ ၾကည့္ၾကပါ။

၁၈၂၃ ခုႏွစ္မွာ အိႏၵိယကို အုပ္ခ်ဳပ္ ေနတဲ့ အဂၤလိပ္က ျမန္မာ ဘုရင္နဲ႔ စစ္ျဖစ္ခဲ့ျပီး ၁၈၂၆ မွာ ရႏၱပို စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုျပီး စစ္ေျပျငိမ္း ခဲ့တယ္။ ဒီစာခ်ဳပ္ အရ ရခိုင္နဲ႔ တနသၤာရီ တိုင္းကို အဂၤလိပ္ လက္ ထိုးအပ္ လိုက္ရ တယ္။ ရခိုင္မွာ အဂၤလိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဲဒီက စတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ ျဗိတိသွ် အစိုးရက ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးေတြကို နဂိုရွိႏွင့္ ၿပီးတဲ့ ရြာသူၾကီး ေတြနဲ႔ သူတို႔ မ်ိဳးဆက္ ေတြကို အစုိးရ အေပၚ သစၥာခံ ေစျပီး ဆက္လက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေစ ခဲ့တယ္။ ဒီအေၾကာင္း ေတြကို ရခိုင္ ေဒသရဲ့ ဆပ္ေကာ္မရွင္နာ ခ်ားလ္စ္ ပါတန္ က ၁၈၂၆ ဧျပီ (၂၆)ရက္ ေန႔စြဲနဲ႔ ျဗိတိသွ် အစိုးရဆီ တင္ခဲ့တဲ့ အစီရင္ ခံစာမွာ ပါ ပါတယ္။ အဲဒီ ရီပို႔သ္မွာ ရခိုင္ ေဒသရွိ ေက်းရြာ ေတြနဲ႔ ရြာသူၾကီး ေတြစာရင္းကို အေသးစိတ္ ေဖၚျပထား တာေတြ႔ ရတယ္။ ဒီစာရင္း ေတြကို ေလ့လာ ၾကည့္ရင္ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ ရြာသူၾကီး (၁၃) ဦးထိ ရွိတာေတြ႔ ရပါတယ္။ ျဗိတိသွ် အစိုးရက ခုမွ ေရာက္လာတဲ့ လယ္ကူလီ ေတြကို ရြာသူၾကီး ခန္႔ခဲ့တယ္ လို႔ေျပာတဲ့သူ ကေတာ့ ရူးေနလို႔ ပဲျဖစ္မယ္။

ေနာက္ျပီး အဲဒီ ရီပို႔သ္မွာ ရခိုင္ ေဒသရဲ့ လူဦးေရကို ေဖၚျပ ထားတဲ့ အခါ ေမာ့ဂ္ ၆၀၀၀၀၊ မြတ္ဆလင္ ၃၀၀၀၀၊ ဗမာ ၁၀၀၀၀၊ စုစုေပါင္း ၁၀၀၀၀၀ ခန္႔လို႔ ေဖၚျပ ထားပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး ဆိုတာလည္း မပါ သလို၊ ရခိုင္ ဆိုတာလည္း လံုး၀ မပါ ပါဘူး။ ဒါကို လက္ရွိ ေမြးတိုးႏႈန္း ၂.၄% နဲ႔ တြက္ၾကည့္ရင္ ေနာင္ ၄၆ ႏွစ္ အၾကာ (၁၈၇၂) ခုႏွစ္မွာ မြတ္ဆလင္ လူဦးေရ (၈၉ ၃၁၄) ဦး ရွိလာပါ လိမ့္မယ္။

ေအာက္မွာ တြက္ျပ ထားပါတယ္။

S ( 1 + r ) ^ n ( r = birthrate )

၃၀၀၀၀ (၁ + ၀.၀၂၄) ^ ၄၆ = ၈၉ ၃၁၃ . ၉၄ 

တကယ္လို႔သာ စစ္တေကာင္း ဘက္က ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ရခိုင္ ျပည္နယ္ ထဲကို တံခါး မရွိ ဓါးမရွိ ၀င္လာ ခဲ့မယ္ ဆိုရင္ အဲဒီ (၁၈၇၂) ခုႏွစ္မွာ သန္းေခါင္ စာရင္းေကာက္ ၾကည့္ရင္ ခုတြက္ ထားတဲ့ လူဦးေရထက္ အဆ မတန္ ပိုမ်ား သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဆို ဒီလို စြပ္စြဲ ေနမႈေတြ မွန္၊ မမွန္ ၁၈၇၂ ခုႏွစ္ သန္းေခါင္ စာရင္းကို ျပန္ၾကည့္ ၾကစို႔။

ဒီသန္းေခါင္ စာရင္းမွာ “(၁၈၂၉) ကေန (၁၈၃၂) အတြင္း ရခိုင္ ေဒသမွာ လူဦးေရ (၆၀.၈၆ %) ထိတိုး လာ ေၾကာင္း ေဖၚျပထား ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလို တိုးလာ တာလဲ ဆိုေတာ့ ၁၇၈၄ ခုႏွစ္ ကေန ၁၈၂၆ အထိ ရခိုင္ကို ဗမာ ဘုရင္ ဘိုးေတာ္ ဘုရား ၀င္သိမ္းတဲ့ စစ္ပြဲ ေတြရယ္၊ ဗမာ နဲ႔ အဂၤလိပ္ ျဖစ္ခဲ့ တဲ့ စစ္ပြဲ ေတြေၾကာင့္ စစ္တေကာင္း ေဒသ ဘက္ကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ေနခဲ့ သူေတြက တိုင္း ၿပည္ ေအးခ်မ္း သြားတဲ့ အခါ ေနရပ္ ျပန္လာတဲ့ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္” တဲ့..။ 

ဒီထိ ရွင္းသြားျပီ လို႔ ထင္တယ္။

ဒီေလာက္နဲ႔ မေက်နပ္ ေသးရင္ `ဂ်ိမ္းဘက္ဇ္တာ ရဲ့ အစီရင္ ခံစာ (၁၉၄၁)´မွာ ေဖၚျပ ထားတာကို ၾကည့္ ပါ။

ဒီအစီရင္ ခံစာ ထဲမွာေတာ့ “ဟိႏၵဴ တိုင္းကို အိႏၵိယ လူမ်ိဳး ေတြလို႔ ယူဆ သလိုမ်ိဳး မြတ္ဆလင္ တိုင္းကို အိႏိၵယ လူမ်ိဳးမ်ား အျဖစ္ ယူဆလို႔ မရပါဘူး။ အာရကန္နိစ္ မြတ္ဆလင္ ဆိုတဲ့ မူလ ေဒသခံ တိုင္း ရင္း သား မြတ္ဆလင္ေတြ အျပင္၊ `ကမန္´လို႔ ေခၚတဲ့ လူနည္းစု မြတ္ဆလင္ ေတြနဲ႔ ေမာ္ လ ၿမိဳင္ ေဒ သဘက္မွ ႏွစ္ပရိ ေစၧဒ ရွည္ၾကာစြာ အေျခဆိုက္ ေနထိုင္ ခဲ့တဲ့ မြတ္ဆလင္ ေတြကိုေတာ့ အိႏၵိယ မြတ္ ဆလင္ ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္လို႔ မရ ပါဘူး” လို႔ ေဖၚျပ ထားပါတယ္။ (မဆလေခတ္ သမၼတ ဦးေန၀င္းနဲ႔ အနီးကပ္ ေနခြင့္ ရခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္စီ၀င္ ရခိုင္ အမ်ိဳးသား ဦးလွထြန္းျဖဴ တို႔က အဆိုပါ `ဂ်ိမ္း ဘက္ဇ္ တာရဲ့ အစီရင္ ခံစာ( ၁၉၃၉)´ဟုဆိုေသာ အစီရင္ ခံစာ အတု ဖန္တီးျပီး ဦးေန၀င္းဆီ တင္ ၿပ ေသြးထိုး ခဲ့မႈေၾကာင့္ ေနာင္အခါ နဂါးမင္း စစ္ဆင္ေရးတို႔၊ (၁၉၈၂) ႏိုင္ငံသား ဥပေဒတို႔ ေပၚေပါက္ လာ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ (၁၉၃၉) ခုႏွစ္ဟု ေဖၚျပ ထားေသာ အဆိုပါ အစီရင္ ခံစာတြင္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္မ်ား အထိ အေၾကာင္း အရာမ်ား ပါေနျခင္း၊ မြတ္ဆလင္ မ်ားအား ရခိုင္တို႔ ေခၚသည့္ အတိုင္း `ကုလား´ ဟုသာ သံုးစြဲ ထားျခင္း၊ မူရင္း အစီရင္ ခံစာမွာ (၁၉၄၁) ျဖစ္ျခင္း စသည့္ ေျမာက္ျမား စြာေသာ လြဲေခ်ာ္မႈ မ်ားကို ေထာက္ ရႈ၍ 'အစီရင္ခံစာ အတု' ဟု က်ေနာ္ ေျပာျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤကား စကားခ်ပ္။)

တဆက္တည္း ေဖၚျပ လိုတာက ၁၉၄၈ ႏိုင္ငံသား ေရြးခ်ယ္ေရး အက္ဥပေဒ ထြက္လာတဲ့ အခါ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ေလ်ာက္ထား ႏုိင္ေၾကာင္း ေၾကျငာ ခဲ့သည့္ အတြက္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္မွ ဦးအဗ္ဒူ ေဇာ္လီ ဆို သူက (၁၉၄၉) ဒီဇင္ဘာလ (၁၈)ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ေလ်ာက္ထား ရာ ႏိုင္ငံသား ေရြး ခ်ယ္ေရး အရာရွိ ျဖစ္သူ ဦးသာဇံ က (၁၉၄၉) ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ (၃၁) ရက္ေန႔စြဲျဖင့္ “သင္သည္ ျမန္ မာ ႏုိင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စု၀င္ လူမ်ိဳးတစ္ဦး ၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ နိုင္ငံသားအျဖစ္ (ဤဥပေဒအ ရ) ေလ်ာက္ ထား ရန္ မလိုပါ။” လို႔ အေၾကာင္း ျပန္ၾကား ခဲ့သည္။ (ထိုအရာရွိ ဦးသာဇံ ဆိုသူမွာ ယခု လက္ ရွိ ရန္ကုန္တိုင္း ရခိုင္ တိုင္းရင္းသား ေရးရာ၀န္ၾကီး ေဇာ္ေအးေမာင္ ၏ အဖိုးဟု သိရသည္။) ခု က်ေနာ္ တင္ထားတဲ့ စာရြက္က မိတၱဴ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးခင္ရီ တို႔ဆီ မွာလည္း ဒီစာရဲ့မိတၱဴ ရွိေနေၾကာင္း သိရတယ္။

ေနာက္ဆံုး တစ္ခ်က္ ေျပာခ်င္ ပါေသးတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေမြးဖြားႏႈန္း မ်ားတယ္၊ တဘက္ ႏုိင္ငံက ခိုး၀င္ လာလို႔ လူဦးေရ အဆ မတန္ တိုးလာတယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ မ်ားက မွန္လား၊ မွားလား ဆိုတာ ၾကည့္ ရ ေအာင္ပါ။ ပထမဆံုး က်ေနာ္ တင္ျပ ခဲ့တဲ့ ခ်ားလ္စ္ ပါတန္ ရဲ့ အစီရင္ ခံစာ အရ ၁၈၂၆ ခုႏွစ္မွာ ရခိုင္ ေဒသမွာ မြတ္ဆလင္ ဦးေရ သံုးေသာင္း ရွိေၾကာင္း သိခဲ့ ရပါျပီ။ ခု ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဆိုေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း (၁၈၇) ႏွစ္ ကြာတာေပါ့။ ဒီေတာ့ လူဦးေရ တိုးႏႈန္း တြက္ခ်က္တဲ့ ေဖၚမ်ဴလာမွာ အစားသြင္း တြက္ခ်က္ ၾကည့္ပါမယ္။

၃၀၀၀၀ (၁+၀.၀၂၄) ^ ၁၈၇ = ၂ ၅၃၀ ၅၃၉. ၆၅ (ႏွစ္သန္း ငါးသိန္း သံုးေသာင္းေက်ာ္)

ပံုမွန္ အတိုင္း ဆိုရင္ လက္ရွိ အခ်ိန္မွာ ႏွစ္သန္း ငါးသိန္းေက်ာ္ ရွိရ ပါမယ္။ ခုတကယ္ရွိ ေနတာက အစိုးရ ခန္႔မွန္းခ်က္ အရ ဆယ့္တစ္သိန္း (၁၁ သိန္း) ပါ။ ေနာက္တစ္ ခ်က္က အဲဒီ တုန္းက လူဦးေရ အားလံုးရဲ့ ၃ ပံု ၁ ပံုခန္႔ ရွိခဲ့ သလို၊ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ အစုိးရ စာရင္း အရ ရခိုင္ ျပည္နယ္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ၂၉% ရွိပါတယ္ တဲ့။ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြ ေနရပ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး သြားတာလား၊ ခိုး၀င္ လာတာလား ဦးေႏွာက္ ရွိသူမ်ား စဥ္း စား ႏုိင္ၾက မွာပါ။

စာကေတာ့ သိပ္ရွည္ သြားပါျပီ။ နိဂံုးခ်ဳပ္ ပါမယ္။ ခုထိ က်ေနာ္ တင္ျပ ခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္ ေခတ္ သန္းေခါင္ စာရင္းနဲ႔ အစိုးရ အစီရင္ ခံစာ မ်ားကို ၾကည့္ရင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာ မပါ သလို၊ ရခိုင္ ဆိုတာလည္း မပါ ပါ ဘူး။ (`ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳး´ ဆိုတဲ့ အမည္ ပါတဲ့ သမိုင္း မွတ္တမ္းေတြ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ ခုေဆာင္း ပါးမွာ အဂၤလိပ္ အစိုးရ မွတ္တမ္း ေတြကိုသာ သီးသန္႔ တင္ျပ လိုတာပါ။) ဒီစာရင္း ေတြထဲမွာ ပါတဲ့ `ေမာ့ဂ္´ေတြ ဆိုတာ ခုလက္ရွိ ရခိုင္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး ဆိုတဲ့ အသိဥာဏ္ မဲ့တဲ့ ျငင္းဆိုခ်က္ မ်ိဳးလည္း က်ေနာ္ မလုပ္ ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ `ေမာ့ဂ္´ ဆိုသူ မ်ားက သူတို႔ကို `ရခိုင္´လို႔ ေခၚေစ ခ်င္တဲ့ အတြက္ Identity အသစ္ တစ္ ခု ဖန္တီး ခဲ့သလို၊ `ရခိုင္ မြတ္ဆလင္ ´ လို႔ မွတ္တမ္း ၀င္ခဲ့သူ မ်ားကလည္း သူတို႔ရဲ့ Identity ကိုကိုယ္ တိုင္ သတ္မွတ္ခြင့္ ရွိပါတယ္ ဆိုတဲ့ အလြန္ ရိုးရွင္းတဲ့ စကား တစ္ခြန္းျဖင့္ က်ေနာ့္ ေဆာင္းပါးကို အဆံုး သတ္ ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။